|
2001
|
|
|
Minbiziaren aurkako txertoa garatzen
|
lagun
dezakeen molekula bat aurkitu dute
|
|
2002
|
|
|
Sentimendu horien arrazoiak bilatzeak ulergarri eta onargarriago bihurtzen
|
lagun
dezake.
|
|
|
Industriarekiko harremanak. Kolaborazio proiektuen bidez lantegietaneuskara lan tresna bihurtzen
|
lagun
dezakegu.
|
|
2003
|
|
|
Oso modu zabalean banatuta egon arren, eta elikagaietara erraz iristen den eta kutsadura egon daitekeen arren, ondorio akutu eta nabarmenak ditu, baina azkar igortzen du. Elikagaien manipulatzaileek azkar zabaltzen
|
lagun
dezakete.
|
|
|
Gida horiek, gainera, produktuaren araudiari, babesari eta kontsumitzailearen eskubideei buruzko informazioa ematen dute. Bi erakunde horien arabera, jostailuak ondo aukeratzeko, aldez aurretik gogoeta egin behar da, eta “zer duten, zer nahi duten eta zer behar duten haurrek” jakin, hautatutakoak jostailuak modu integralean garatzen
|
lagun
dezan. Gogoan dute jostailuak egokitu zaien haur zehatzerako hautatu eta pentsatu behar direla, afektuz eta ilusioz entregatu behar direla, eta beste haur batzuekin eta helduekin partekatu behar direla, “gurasoek, aitona amonek eta adingabeak zaintzen dituzten pertsonek ere jolas egin dezaten eta haurren nortasuna, trebetasunak eta interesak ezagutu ditzaten”.
|
|
|
Ekimen horretan, elikagai funtzionalei buruzko berariazko gida bat banatuko da. Ez dira panazea Gaur egun, Espainian 200 elikagai funtzional baino gehiago daude, hala nola esnea edo kaltzioarekin aberastutako jogurtak, hezurrak eta hortzak garatzen
|
lagun
dezaketenak. Hala ere, Arancetak ohartarazi du elikagai funtzionalak, kantitate normaletan kontsumitu behar direnak, ezin direla ohiko dieta ordezkatu.
|
|
2004
|
|
|
bitaminaren urritasunak umeengan errakitismoa eta helduengan osteomalazia eragiten ditu. Gainera, osteoporosia garatzen
|
lagun
dezake, kaltzioa hezurretan behar bezala finkatzeko duen garrantziagatik. Errakitismoa Errakitismoa hezurren malformazioa duen gaixotasuna da, bitamina behar bezala ez hartzearen ondorioz mineralizazio eskasak eragindakoa.
|
|
|
Hala ere, UVBak eragindako kalteak larruazalaren kanpoko geruzetan aurkitu ziren. UVA izpiek zelula amak larruazalean banatzean izan ditzaketen eraginengatik, ikertzaileek ondorioztatu dute mota horretako argi ultramoreak larruazaleko minbizia garatzen
|
lagun
dezakeela, orain arte uste baino gehiago. Aurkikuntzak ez ditu dermatologoak harritzen, aspalditik baitzekiten A erradiazioek kartzinoma basozelularrak eta espinozelularrak garatzen laguntzen dutela “eta, seguruenik, baita melanoma ere, azaleko minbizi oldarkorrena”, dio Eduardo López Bran katedradunak, Madrilgo Ospitale Klinikoko Larruazalaren Institutuko zuzendariak.
|
|
|
Osasuneko ministroak esan du alkohola eta tabakoa zergapetzen dituzten zergek osasuna epe ertainean ordaintzen
|
lagun
dezaketela.
|
|
2005
|
|
|
erregistro zabalagoa, Euskal Herriko edozein hiritarrekin hitz egiteko errazagoa gertatuko zaiena. Bere espazio soziofuntzionalean edozein interakzio esparrutan erabiltzeko balio izango dion hizkera landua osatzen eta garatzen
|
lagun
dezake eskolak. Eta noski, eskolak baizik nekez beste inork emango liokeen trebetasuna ere ematen zaie etxetik euskaldunak direnei:
|
|
|
Datu geofisikoek subdukzio eremuetako egitura eta lurralde hauetan eragina duten prozesu tektonikoak hobeki ezagutzen
|
lagun
dezakete. Ondoren, mota honetako ertzen sismizitatea, egitura sismikoa, bero fluxua eta anomalia grabimetrikoak aztertuko dira.
|
|
|
Emaitza konposatu «toxikoagoa» da, eta arazo patologiko organikoekin lotu daiteke. Ikerketa batzuek ikusi dute azetaldehidoak zelulen ugaltzea estimulatzen duela, eta uste da, konposatu kartzinogenikoren baten aurrean, minbizia garatzen
|
lagun
dezakeela. «Ez litzateke azken arduraduna izango», dio Parések, baina bai «zergapeko faktorea».
|
|
|
Aurkikuntzak orain arte sendaezina zen gaixotasun horren aurkako tratamendua garatzen
|
lagun
lezake.
|
|
|
Peronak azaldu zuenez, MKP proteina prostatakoa, pankreakoa eta bularrekoa bezalako minbizietan dago, eta tumore zeluletako heriotza prozesua geldiarazten du; beraz, kimioterapikoek beren funtzio aringarria garatu ahal izateko, inhibitu egin behar da. Proteina horrek tumore bat hazten
|
lagun
dezakeela gaineratu zuen, eta, bestetik, tumore zelulak hiltzeko minbiziaren tratamenduan erabiltzen diren kimioterapikoen ekintza oztopa dezakeela. “Birikako minbiziaren tratamenduan “Zisplatinoa”ren adibidea dugu” esan zuen.
|
|
2006
|
|
|
bitamina gehiago dago animalia jatorriko elikagaietan, hala nola arrain urdinean, arrautza gorringoan, gibelean, esneki osoetan edo aberastuetan, gurinean eta. Bitamina horrek kaltzioa xurgatzen laguntzen du, eta, beraz, haren urritasunak hezur arazoak garatzen
|
lagun
dezake, hala nola osteoporosia. Kirolari begetariano batek bitamina lortzen du, batez ere eguzki izpien bidez, eta, dietari dagokionez, mantenugai horretan aberastutako elikagaien bidez. Zinka mineral ugariagoa da animalia jatorriko elikagaietan, hau da, lekaleek, fruitu lehorrek eta osoko zerealek mineral horren kantitate diskretuak dituzte.
|
|
|
Zehazki, genomika funtzionalaren, bioinformatikaren eta biologia molekularraren teknologien aplikazioa eta beste teknika epidemiologiko, biokimiko eta nutrizional batzuk konbinatzen dituen diziplina da. Adituek diotenez, elikagai funtzional berriak garatzen
|
lagun
lezake, adibidez, elikagai jakin batzuek gorputzaren pisua kontrolatzeko sisteman duten eragina kontuan hartuko luketenak. Municheko Unibertsitateko ikertzaileek zientzia horren mugak azpimarratzen dituzte, baina nabarmendu egiten dituzte elikagaien ikerketa metabolitoekin engranatzearen onurak, funtsezkoak baitira organismoa hazteko, mantentzeko eta babesteko.
|
|
|
Osterantzean, hiru eskaera egin gura dizkiete herritarrei: prestatu duten aldarrikapen testuari atxikitzea (itsasoruntz@hotmail.com), ekitaldian parte hartze zuzena eduki eta ekimena antolatzeko baliabide ekonomikoak batzen
|
lagun
dezatela (BBK)
|
|
|
Normalizazio ekimen horiek aletzeak eta xehatzeak luzeegi joko luke, lehentxeago esan dugun bezala askotarikoak baitira, baina, oro har, euskararen erabilera sustatzea, euskararen ezagutza hedatzea eta euskararekiko atxikimendua indartzea izan ohi dute helburu. Horiez gain, lanbideak eman dion ezagutzak ere normalizazioaren inguruko ekimen, gogoeta, metodologia... berriak proposatzen eta lantzen
|
lagun
diezaioke.
|
|
2007
|
|
|
Molekula horiekin lan eginez gero, eltxoak uxatzeko produkturen bat ekoitz liteke etorkizunean, beharbada. Eta, bide horretatik, horrelako ikerketen emaitzek Anopheles eltxoaren erasoetatik babesteko estrategiak garatzen
|
lagun
dezakete, esaterako. Eltxo hori arriskutsua da, malaria transmititzen baitu.
|
|
|
Guri, hemen, azken kupela bete eta arte liberaltzat jo izan diren horietakoak interesatzen zaizkigu. Ez besteen gainetik daudelako, edo diru irabazpiderik bilatzen ez omen dutelako, edo denbora pasa ez direlako, ezpada ezagutza eta ongia zabaltzen
|
lagun
dezaketelako.
|
|
|
Hori dela eta, adituek onartzen dute eguzki auto horiek ezin izango direla ibilgailu komertzialaren alternatiba bihurtu, eta egoera oso zehatzetara murriztuko direla, adibidez, golf autoetara. Hala ere, eguzki teknologiak bateriako auto elektrikoak edo hibridoak garatzen
|
lagun
dezake, neurri batean energia elektrikoa eta, beste batzuetan, gasolina erabiltzen dutenak, egoeraren arabera. Kasu horietan, eguzki panelek askoz leku gutxiago hartuko lukete eta bateriaren autonomia luzatzen lagunduko lukete, ibilgailuaren diseinua eta barne bizigarritasuna errespetatuz.
|
|
|
Txileko basamortu honen muturreko baldintzen azterketak Marten bizia aurkitzen edo botikak garatzen
|
lagun
lezake.
|
|
|
Aurkikuntza hori “Antimicrobial Agens and Chemotherapy” aldizkariaren azken zenbakian argitaratu da, eta mikroorganismo horrek infektatutako pazienteentzako tratamendu antifungiko egokiena hautatzen lagunduko du. Gainera, andui erresistenteak denbora errealean detektatzeko tresnak diseinatzen eta sendagai eraginkorragoak garatzen
|
lagun
dezake. Emilia Mellado eta Laura Alcázar Fuoli doktoreek egindako ikerketak erakutsiko dizkigu “Aspergillus fumigatus” antifungikoekiko erresistentea izateko mekanismoen oinarri molekularretako batzuk.
|
|
|
Proposamen berriaren arabera, animalia proteinak beren giza homologoekin duten antzekotasunak zehazten du elikagai alergia izateko aukera. Egia izanez gero, alergenorik gabeko elikagai berriak garatzen
|
lagun
lezakete emaitzek.
|
|
|
Zenbat eta distantzia ebolutibo handiagoa, orduan eta arrisku handiagoa. Hala balitz, emaitza horiek alergenorik gabeko produktuak garatzen
|
lagun
lezakete. Ikerlanean, elikagai alergenoak hainbat familiatan sailkatu dituzte.
|
|
2008
|
|
|
Baina aintzat hartu behar dugu literaturak hizkuntza gaitasunak garatzen
|
lagun
dezakeela. Horretarako, literaturaren didaktikak ikuspegi komunikatiboari heldu behar dio, eduki kontzeptualak bigarren mailan utziz.
|
|
|
Horrek bi ondorio nagusi ekarri ditu: batetik, bigarren mailara zokoratzea ikasleari gaitasun literarioaz jabetzen
|
lagun
diezaioketen testuak. Beste modu batean esanda, ikasleen gaitasun kulturaletik abiatzearen garrantzia eta irakurgaien zailtasuna modu gradualean antolatzearen beharra bigarren mailan utzi dira.
|
|
|
Monell Chemical Senses ikastetxeko Julie Mennellaren arabera (Filadelfia, AEB). ) azterketak «elikadura lehentasunen bilakaera» ulertzen laguntzen du, eta, gainera, nutrizio aholkurako eta elikagai berriak garatzeko tresnak garatzen
|
lagun
dezake. Ikerketak dakartzan elikadura arazoak ulertzeak ekar lezake esplikazio bat aurkitzea, bost urtetik beherako 22 milioi haurrek obesitate arazoak baitituzte dagoeneko munduan.
|
|
|
Kanal ionikoak oso garrantzitsuak dira krisi epileptikoari amaiera emateko, iraupena laburtu eta larriagotzea saihesteko, esperimentu honen ondorioen arabera. Zientzialariek ondorioztatu zuten aurkikuntzak epilepsia tratatzeko botika berriak garatzen
|
lagun
dezakeela. Epilepsia gaixotasun konplexua eta kontrolatzen zaila da.
|
|
|
Jaiaren giroak erakargarria izan behar du. Koloretako kartoi mehezko hainbat tamainatako zirkuluak moztu daitezke, edalontziak eta mahai zapiak pausatu ahal izateko; moldeak, platerak, ezpain-zapiak, mahai zapiak eta hainbat forma eta koloretako mahai tresnak eros daitezke, bereziki haurrentzat pentsatuak, atentzioa ematen dietenak eta jateko gogoa zabaltzen
|
lagun
diezaieketenak. Aperitibo zaporetsuak eta originalak Oro har, haurrek gustuko dituzte kolorez betetako jakiak, kurruskariak, beroak ez direnak edo gehiegi piper egiten dutenak.
|
|
|
Hori dela eta, adituek diotenez, nagusiki tratatzeko estrategietako bat intsulina sortzen duten zelulak zelula transplantea, erreplikazioa edo neogenesiaren bidez ordezkatzea izan litzateke. Terapia zelularrerako zelula iturriak garatzeak, gainera, organo emailerik ezari eta pankrea transplantea aukera egokia ez den kasuei aurre egiteko tratamenduak garatzen
|
lagun
dezake. Terapia zelularra Tel Aviveko Unibertsitatean (Israel) berriki egin eta “Diabetea” aldizkarian argitaratu den azterlan batek urrats bat egin du.
|
|
2009
|
|
|
Beste aukera batzuk aztertzea ere proposatu dute: Espainian dauden berme funtsen antzerakoak arazoak dituzten banketxeak berregituratzeko edo likidatzeko
|
lagun
dezaten; edo aseguru tasak banketxeen esku gera dadin berme publikoen kostua.
|
|
|
jarrera orokor hark ematen baitzien aldi berean bioi, baita, denborarekin, bion inguruan osatutako taldeari ere, bion ile apaintzailea, Neftali izenekoa, tartean? halako partikulartasun bat, heroitasunaren ertzekoa izan zitekeena eta beren autoestimua sendotzen
|
lagun
ziezaiekeena: –Oi, gu, Jainkoak hautatuak?!?.
|
|
|
Aspaldion Pilarikari eskatzen ari zaio Diputazioak zentzuna eskuratu eta Hitza k diruz
|
lagun
ditzan.
|
|
|
Tenperamentua, nortasunaren alderdi biologikoena da eta pertsonarenerreakzio emozionalekin lotzen da. Badirudi tenperamentu ezberdinek jokaeraezegokitzaileen patroi ezberdinak garatzen
|
lagun
dezaketela, aldi berean ingurukoerantzunetan eragina izanez, edota zenbait esperientzia edo ikasketa probableagoeginez. Horietako ezaugarri batzuk neskentzako kaltegarriak lirateke, esaterako beldurra eta atsekabea bizitzeko joera handiagoa (Eisenberg, Martin eta Fabes 1996).
|
|
|
Badirudi, bestalde, etorkizunera begira sor daitezkeen ekoizpen eta proiektuek oinarri apur bat sendoagoak izan ditzaketela aurrerantzean. Izan ere, azken aldian nongura ugaritzen ari diren jaialdi, film commission eta enparauez gain, bazterrotako ikus entzunezkoen arloa sendotzen
|
lagun
dezaketen egitasmo bi sortu dira Gipuzkoan: Zinealdea Oarsoaldean eta Zuatzuko Ikus entzunezko Berrikuntza Gunea Donostian52 Biek ala biek ikus entzunezko industria eta ekoiztetxeak bultzatzea dute helburu, ikus entzunezko sektoreko eragileen eta enpresen beharrei irtenbide integratua emanez.
|
|
|
Dietista batzuen ustez, horrelako bideojokoak onak dira haurren obesitateari aurre egiteko. El Escorialen (Madril)," Cerebro y Videojuegos" ikastaroan, hainbat adituk ondorioztatu zuten entretenimendu horiek ikusmen trebetasunak eta trebetasunak garatzen
|
lagun
dezaketela. Bideojoko batzuek hobetu egiten dituzte" koordinazio bisomotorra" (mugimendu erantzuna ikus estimuluei), espazioa berreraikitzeko gaitasuna edo kontrasteekiko sentikortasuna.
|
|
|
Hego Amerikako tximu batean aurkitu zuten, eta gaixotasunari aurre egiteko terapia berriak garatzen
|
lagun
dezake
|
|
|
Joko digital jakin batzuek trebetasun eta gaitasun kognitibo desberdinak garatzen
|
lagun
diezaiekete ikasleei.
|
|
|
Noski, horretarako, tankeen mehatxu terroristarik egiten ez duen estatua behar duzu aurrean, eta ez da gure kasua. Baina aro berria prestatzeko
|
lagun
dezake.
|
|
|
...noiznahi; haien jarrerak, beraz –gehiengoarenak–, beste zerbait pentsaraztera bultza zitzakeen bi mutilak, baina ez... jarrera orokor hark ematen baitzien aldi berean bioi –baita, denborarekin, bion inguruan osatutako taldeari ere, bion ile apaintzailea, Neftali izenekoa, tartean– halako partikulartasun bat, heroitasunaren ertzekoa izan zitekeena eta beren autoestimua sendotzen
|
lagun
ziezaiekeena: " Oi, gu, Jainkoak hautatuak...!".
|
|
2010
|
|
|
iii) Bermatzea pertsona desgaituen eskubidea, hautesle gisa euren borondatea askatasunez agertzeko, eta horretarako, beharrezkoa denean eta pertsona horiek hala eskatzen dutenean, ahalbidetzea eurek aukeratutako pertsona batek botoa emateko
|
lagun
diezaietela;
|
|
|
Haurtxoentzat eta haur txikientzat balio desberdinak daude, beren garapen behar espezifikoen arabera. Nahikoa froga zientifiko daude baieztatzeko gantz saturatu eta trans koipe gehiegi hartzeak odoleko kolesterol maila handitzea eragiten duela, eta horrek bihotzeko gaixotasunak garatzen
|
lagun
dezakeela. EFSAk gomendatzen du legegileek kontuan hartu behar dutela gantz aseen eta trans gantzen kontsumoa mugatzeko onura, eta gantz azido mono eta poliasegabeen ordez jarri behar dituztela, nutrizio gomendioak egiteko eta elikagaietan oinarritutako jarraibide dietetikoak garatzeko.
|
|
|
Aurkikuntzak birusari aurre egiteko txertoak garatzen
|
lagun
lezake
|
|
|
Ahoan, batez ere mihian, marruskadura txikia eragiten duten elikagaiak, mousse edo gel moduko testura esaterako, kremositatearen pertzepzioarekin lotzen dira. Horrek koipe gutxiko elikagai berriak garatzen
|
lagun
dezake. Elikagaien sektoreko enpresa batzuek beste prozedura batzuk erabiltzen dituzte, hala nola potasio kloruroa erabiltzea sodio kloruroaren ordez (gatza), aurrez prestatutako produktuak fabrikatzeko.
|
|
|
urtero, mehatxupean dauden izaki bizidunen kopurua hazi egiten da, eta material genetikoa gordetzeko baliabideak mugatuak dira. Horregatik, sustatzaileek laguntza handiagoa eskatzen dute, eta gogorarazten dute ikerketa horiek zelulen portaera hobeto ezagutzen
|
lagun
dezaketela izoztearen ondorioz funtzionamendua eteten denean.
|
|
|
Malariaren kontrako botika berriak garatzen
|
lagun
dezakeen osagai bat identifikatu dute
|
|
|
Zientzialariek bi sagu mota erabili zituzten, Apc1638 eta Muc2, zeinek gene espezifiko bat baitzuten desaktibatua, arratoiek hesteetako tumoreak edo kolitisa sor zitzaten. Kolitisa heste lodiaren hantura da, eta kolon ondesteko minbizia garatzen
|
lagun
dezake. Bi sagu barietateek arrisku handiko dieta hartzen zuten mendebaldean, koipe askokoa eta kaltzio eta bitamina gutxikoa, edo dieta bera, hotzaren bidez lehortutako mugurdi beltzeko hautsen %10arekin osatua 12 astez.
|
|
|
Areago, hona hemen nire ustetan Lotsatiren lanaren benetako balioa, Lertxundik aipatzen zuen literaturarekiko" ekarria". Lotsatiren lanak garai hartako euskal olerkigintzaren nondik norakoak hobeto ezagutzen
|
lagun
diezaguke, hogeita hamarreko urteen Euskal Pizkundea deituriko garai oparoko olerkigintzaren ingurukoak argituz. Lotsatiren lana, izatez, ez da ez kantitatez ez kalitatez nabarmentzen den lana, baina bai bada ahalegin orokor baten emaitza, saio txiki bat nahi izanez gero, euskal literatura gorengo mailara eramateko ahaleginaren artean, Euskal Herria nazio gisa eraikitzeko helburua zeukan olerkigintzaren alorrean.
|
|
|
Hartara, iritsi ahala kontsulta soila zutenengandik bereizi eta elkarrekin sartu gintuzten itxaronziega batean. Urtebete lehenago Aulkira Iltzatuak bere elbarritzearen berri eman zidan berbera zela iruditu zitzaidan, ordukoan horman idatzi eta identifikatzeko
|
lagun
ziezadakeen idazkuna pintura eskualdi berri baten azpian desagertuta zegoen arren.
|
|
2011
|
|
|
Gaur egungo kontsumitzaileek gero eta gehiago eskatzen diete elikagaiei; onak izan daitezen ez ezik (zapore onekoak, orekatuak, kalitatezkoak, seguruak...), osasuna zaintzen
|
lagun
diezaieten ere nahi dute, eta ongizatea hobetzeko balio dezaten.
|
|
|
, egunean zehar argitasun gehiago edukitzen
|
lagun
dezake.
|
|
|
Gugandik urrun bizi diren hiztun herri zapalduen ahots xumea izan nahi luke hausnarketa honek. Bestalde, gainerakoen eginak eta ezinak zertan diren jakiteak gurea hobeto ezagutzen
|
lagun
diezaguke. Bai baita izan munduan arazo honen inguruan zaildutako herririk, kezkabide ez ezik argibide ere gerta dakigukeenik.
|
|
|
Aitortzen dugu erlijioa, espiritualtasuna eta sinesmenek eginkizun garrantzitsua betetzen dutela milaka emakume eta gizonen bizitzan, bizi diren moduan eta beste pertsona batzuek tratatzen dituzten moduan. Erlijioak, espiritualtasunak eta sinesmenek gizakiari datxezkion duintasun eta baloreak sustatzeko eta arrazismoa, arraza bereizkeria, xenofobia eta horiekin lotuta dauden intolerantzia moduak ezabatzeko
|
lagun
dezakete;
|
|
|
Soziologiaren esparruan «gutxiengo» kontzeptuaren hainbat definizio topa daitezke, hizkuntza gutxitua zer den ulertzeko
|
lagun
dezaketenak:
|
|
|
Tratamendu polemikoa Ikertzaile talde berak egindako bi ikerlanek errifaximina aztertzen dute, xurgapen txikiko eta espektro zabaleko antibiotikoa, heste narritagarriaren sindromerako tratamendu posible gisa. Nahaste hori garatzen
|
lagun
dezaketen faktoreak, onbera izan arren, kaltetuen bizi kalitateari eragiten diotenak, heterogeneoak dira. Hala ere, hauteman da heste meharrean bakterio espezie batzuk gehiegi haztea (kalterik eragin gabe organismo bizietan bizi eta ugaltzen direnak) izan daitekeela patologiaren arrazoi nagusietako bat.
|
|
|
Hala ere, ikerkuntzan ikusten den bezala, lagunek parte positiboa dute, ohitura onak ere kutsakorrak baitira. Lagun batek pisua galtzen
|
lagun
dezake Arriskua soziala bada, irtenbidea ere izan daiteke Hill zientzialariak ez du amestu nahi, eta laguntasunak pisuan izan dezakeen eragina ezagutzea aukera bat dela dio. Arriskua soziala bada, arrazoitu egiten du, irtenbidea ere izan daiteke, eta, horregatik, obesitatearen epidemiari aurre egiteko esku hartzeek hobekuntza izan dezakete kostu eraginkortasun erlazioan, pertsona baten hobekuntza bere zirkulura zabaltzen baita.
|
|
|
Neuropeptidoak proteinen antzeko molekulak dira, baina txikiagoak, eta garunean estimulatzaile eta inhibitzaile gisa jarduten dute. 2000 urtearen hasieran ildo horretan lanean hasi zirenetik, UMeko ikertzaileek Alzheimerrari lotutako prozesu neurodegeneratiboen mekanismo zelular eta molekularrak aztertzen dituzte, esku hartzeko estrategia berriak garatzen
|
lagun
dezaketen biomarkatzaileak eta jomuga terapeutikoak identifikatzeko. Horretarako, Carlos iii.a Osasun Institutuaren proiektuak finantzatu dituzte.
|
|
|
Kasu horretan, KOIak arriskuaren %100 hartuko luke bere gain, nahiz eta oraindik definitzen ari den. Une honetan negozio aukerak ESE izatea ziurtatuko duten enpresak garatzen
|
lagun
dezake, eskatzen diren baldintzak bete gabe. Beste edozein produktu edo zerbitzurekin bezala, kontsumitzaileek aholkuak eman behar dituzte edozein proposamen kontratatu aurretik.
|
|
|
Elikadura arloko enpresa bateko Nutrizio eta Araudi Sailarekin batera, AEDNko GREPak errealitate hori ikertu zuen, eta ondorioztatu zuen emakumeen pertzepzioari, informazioari, sinesmenei eta jarrerei buruzko txostenak falta zirela osasun orokorrari, gorputzaren zaintzari, elikadurari eta argaltzeko dietei buruz. Haren ondorioekin batera, adierazi zuen harreman horien azterketak osasun publikoaren arloan esku hartzeko erabaki hobeak hartzen
|
lagun
dezakeela. Azken helburua informazio hobea lortzea da, herritarrei ematen zaizkien mezuak eraginkorrak izan daitezen.
|
|
|
Guztien artean, 10 emakumetik 6 ez erretzailetzat jo ziren. Azterlanak osasun publikoaren arloan esku hartzeko erabaki hobeak hartzen
|
lagun
dezake. Bere pisua eta altuera ezagututa, GMIko erdibitzaileak normopesoa islatu zuen, hau da, 18,5 eta 24,9 arteko indizea.
|
|
|
Eta ez da arazo estetiko hutsa. Nerabezaroan, obesitatea izateak 2 motako diabetesa garatzen
|
lagun
dezake. Gehiegizko pisu horrek arazo psikologikoak edo elikadura jokabidearen nahasteak eragin ditzake.
|
|
|
Karbonoa etiketatzeko programa bat orokortuz gero, kontsumitzaileen erabakietan eragina izango luke, eta horniketa kate osoan eraginkortasuna hobetzera bultzatuko lituzke enpresak. Karbono etiketak ingurumenari buruzko erabaki hobeak hartzen
|
lagun
diezaieke kontsumitzaileei eta fabrikatzaileei Julen Rekondo Aliatec eko (Tecnalia) Erakundeekiko Harremanetarako zuzendariak (nekazaritzako elikagaien karbono aztarna kalkulatzen espezializatutako enpresa) azaltzen du nola lagun diezaieketen ekoizle eta txikizkariei: Gehiago saldu eta merkatutik kanpo gera ez litezke:
|
|
|
Ariketa sinpleek, hala nola arnasketa sakonak, gorputza barrutik suspertzen dute, tentsio desegokirik sortu gabe. Aurrerapen motel baina konstante horrek konfiantza irabazten eta berriz gorputzean bizitzen
|
lagun
dezake. Kontuan hartu dira, halaber, Pilatesen jardunean azaleratu daitezkeen faktore psikologikoak:
|
|
|
Deigarria da bitamina kantitatea, oso txikia baita, batez ere adineko pertsonetan. Nahiz eta osagarriak ez diren beharrezkoak, eguzkitan jartzea ezinezkoa denean izan ezik, horien gabeziak osteoporosia garatzen
|
lagun
dezake. Elikagaiak eta ohiturak, arriskua ere markatzen dute Dieta osasungarria hautatu nahi dute, baina elikadura ohiturak aldatu zituzten pertsonen %12k argaltzeko egin zuten.
|
|
|
Haurren eta gazteen artean musika gaitasunak eskuratzea sustatzeko, familiek baliabide didaktiko digital ugari dituzte gaur egun Sarean. Material horiekin aldizka lan egiteak ikaslea ikaskuntzara motibatzen eta esperientzia erraz eta entretenigarri bihurtzen
|
lagun
dezake. Haur eta lehen hezkuntzarako musika Musika hizkuntza:
|
|
|
Izan gintezkeen aseguru etxeren batekoak, bizitza aseguru baten onuradunari ez ordaintzeko ahaleginetan genbiltzanak. Amaieran ere bai, mesfidantzaz agurtu gintuen amaieran ere, baina gutxienez
|
lagun
ziezagukeen zerbait esan zigun:
|
|
2012
|
|
|
Zenbait landarek pisua pixkanaka galtzen
|
lagun
dezakete, dieta egoki batekin batera hartuz gero eta jarduera fisikoa areagotuz gero.
|
|
|
Piedadek dioenez, funtsean, laneko altzariek aulkia izan behar dute bizkarrarekin, langileari ondo eserita eta bermatuta egoten laguntzeko. Sastakai euskarri batzuek jarrera neutroa hartzen
|
lagun
dezakete, behin eta berriz angelu behartuan egon beharrean. Euskarri horiek garaiera txiki bat dute, eta, horri esker, eskumuturrak modu naturalean bermatzen dira, sagua erabiltzen den bitartean.
|
|
|
ez da harritzekoa zakurrak zurekin fidatu behar izatea jarrera jakin batzuk hartzeko. Txakurra hankekin leun inguratzen saiatzea ez da beti erraza izango, baina maskota horrekin beste jarrera bat hartzen
|
lagun
dezake. Jarrera hori saiatu behar da behin eserita.
|
|
|
Irudia: Rubén García/ Consumer Eroski. musika tresna bat da oso aberasgarria haurren prestakuntza. Baina, gainera, haurrak ongi garatzen eta hazten
|
lagun
dezake. Annely Keller musika pedagogoa, bloga ‘Non ikasi esperientzia zoriontsua da’ Bere prestakuntzan musika sorkuntza sartzeak haurrarentzat duen garrantzia nabarmentzen du.
|
|
|
ETAren inguruan lotu modeloaren kritika egin dut, analisi horrek aurrera jotzeko
|
lagun
gaitzakeelakoan.
|
|
2013
|
|
|
Kostaldeko gizonek parte hartu zuten erregimentuetako ibilbide egunkariak hurbiletik begiratu zituen, soldaduen lekukotasunak biltzen zituzten liburuxkak eta gutunak irakurri zituen, hilen bilaketa zehatza egin zuen eta horiekin guztiekin, Lapurdi kostaldetik joan ziren soldaduek gerlan bizi izan zutena kontatu zuen. Liburu interesgarria bada ere, eta nahiz eta Lapurdi kostaldeaz kontatzen duenarekin Ipar Euskal Herri osoari begirako irudi orokor bat egiteko
|
lagun
dezakeen, barnealde osoa falta da liburutik; beraz, ez du osoki aztertzen Lehen Mundu Gerra Ipar Euskal Herriko ikuspegitik.
|
|
|
Bazkide motei dagokienez, legeak bazkide laguntzailearen eta bazkide erabiltzailearen figurak jasotzeak kooperatibismoa indartzen lagun dezake, elkarrizketatuen beldurrak gainditu daitezkeela deritzogu eta bazkide mota bakoitzarekin esperimentatzeak konfiantza indartu dezake. Kanpoko esku hartzeen beldur diren arren, bazkide mota berriek kooperatiben arteko elkarlana sendotzen
|
lagun
dezakete.
|
|
|
Harvardeko Unibertsitateko epidemiologia irakaslea den Eric Rimm doktoreak azaltzen duenez, beti ezin dugu fidatu asetasun mekanismoarekin, «beteta» noiz gauden argitzeko. Elikagai goxoen eskaintza handiari kaloria gehiegi hartzen
|
lagun
diezaioketen beste faktore batzuk gehitzen badizkiogu, adibidez, bazkalondoan bazkaldu edo plazer bidez jan (eta ez goseari erantzunez) ulertuko dugu adituek zergatik nabarmentzen duten «hasi aurretik» (bazkaltzera). Brian Wansink, gose eta asetasun mekanismoen kontrolean aditu handienetakoa den Brian Wansink, honako hau da:
|
|
|
Beste proiektu eta esperientzia batzuk kontsultatu Ez da ezinbestekoa hori egitea, baina beste ekintzaile batzuekin hitz egitea oso aberasgarria izan daiteke: ikuspegi orokorragoa lortzen da, eta aurre egin behar izan zieten arazoei aurre egin eta gainditu egin behar izan zituzten arazoak ezagutzen
|
lagun
dezake. Antolatzeko gaitasuna izatea Funtsezko ezaugarria da.
|
|
|
modernitatea oso osorik zilegitzea. Modernitatearen gaixotasunen aurrean, kristautasunaren ikuspuntu kritikoa garatzen
|
lagun
dezake postmodernitatearen ekarpena kontuan hartzeak, modernitatearen proiektua itsu itsu bermatu eta zilegitzen duen kristautasun mota oso arriskutsua izan baitaiteke. Izan ere, modernitatearen gaixotasunen aurrean terapeutikoa izan nahi duen kristautasun batentzat, postmodernitatea lagun estimagarria izan daiteke.
|
|
2014
|
|
|
Testuaren hartzaileari liburua irakurri edo ez erabakitzen
|
lagun
diezaioke, baina osatu egin zenuke.
|
|
|
Nola jakin merezi dute? Erabaki onak hartzen
|
lagun
diezaguketen arrasto bat jatorrizko elikagaiaren edo plateraren eta prozesatuaren arteko distantzia da. Hau da, latako zainzuri bat zainzuriaren antzekoa da, eta berdin gertatzen da anana naturalarekin, berberetxoekin eta dilista egosiekin ere.
|
|
2015
|
|
|
Portaera ulertzeko hainbat teorizazio daude, eta jarraian azalduko ditugun kontzeptu edo terminoek ere horretarako balio dute. Gauzak honela, kontzeptu hauek hizkuntzaren alorrera ekarrita, euskal hiztunok ditugun hizkuntza portaeren zergatiak ezagutzen
|
lagun
diezagukete.
|
|
|
Era berean, ikusi dugu honezkero esparru sinbolikoak, gune nuklear sendoa izateak, zelako garrantzia daukan hizkuntza bat osasuntsu bizi dadin.24 Gune nuklear horren zutarri nagusietako bat haren komunikazio sistema izan behar dela deritzogu. Komunikazio sistema hori sendotzen
|
lagun
dezakeen proposamena egingo dugu segidan, argi daukagun arren ez dugula azti makilarik eskutan eta proposaturiko norabide hau ere inperfektua izango dela. Eta hala ere, bere inperfektutasun horretan, euskararentzat arestian aipaturiko desereduak baino dezentez baliagarriagoa.
|
|
|
Filosofia horri jarraiki proposatzen du lan honek autozentramenduaren kontua: hizkuntza komunitatearen barne kohesioa sendotzen
|
lagun
dezakeen iraupen estrategia modura.
|
|
|
Hala ere, ez dago eguneko beste une batean baino kaloria gehiago edo gehiago gizentzen duenik adierazten duen ebidentziarik. Hain zuzen ere, frutak eta barazkiak pisua galtzen
|
lagun
dezaketen mekanismoetako bat asetasunaren gaineko eragina da. Zuntz dietetikoa duten elikagaiak direnez, horiek kontsumitzeak lagundu egin lezake asetasun handiagoa izaten, janariaren kaloria kontsumoa kontrolatzen lagunduko bailuke.
|
|
|
iraganeko akatsetatik ikasi behar da, eta azken urteetan metatutako esperientziatik (positiboa eta negatiboa) etekina atera. Kontseilari profesional bat bilatzeabai lagunen zirkuluan, bai bankuaren bidez, zeinak profesional adituen zerbitzu bat izango baitu, zeregin hori inbertsioan garatzen
|
lagun
dezaketenak. Ez da obsesionatu behar batzuek eta besteek diotenarekin:
|
|
|
Onena norberak ezkutatzen duen ehiztari txikia lausengatzea. Onena tokiko politikariek diruz
|
lagun
dezaten aireplanoen alokatzea, onena poeta loretsu eta loriatsuek euren paper inofentsiboekin bonbarda gaitzatela, gero performanceren arrakasta ospatzera lekutu daitezen, ez lehenago herriko aldizkarirako talde argazkian posatu gabe, kultura zinegotzi dirulaguntzailea erdi erdian dagoelarik, denok irritsu, denok hegodun.
|
|
|
|
Lagun
diezadazu bilatzen gizon helduagoak eta eskermentu handiagokoak.
|
|
2016
|
|
|
Eskultura, testu eta kanta horien gainean ere badabil hango belardietan dabilena, eta berdin Mantxan Kixoteren fikzioan murgilduz gero. Leku horien funtsezko zerbait ukitzera heltzen dira sorkuntza lan horiek, eta leku horiek sakonago ezagutzen
|
lagun
dezakete. Gainera, Agiña edo Mantxa sakonago ezagutzea ez da soilik Agiña edo Mantxa sakonago ezagutzea, baizik eta baita, leku zehatz horien bidez, mundua sakonago ezagutzea ere.
|
|
|
Nola erosi ekintzak eta asmatu? Burua duten akzioak erosteak aurrezkiak errentagarri bihurtzen
|
lagun
dezake. Baina kontuz!
|
|
|
Ni neu, YAvoy Yo edo Tu Recado bezalako enpresak aspalditik existitzen dira. Herrialde osoan daude, batez ere hiri handietan, non beti ez baita izaten eguneroko kudeaketak egiteko
|
lagun
dezaketen lagun edo familiarrik. Etxez etxeko negozio negozio horiek imajina ditzaketen zerbitzu guztiak eskaintzen dituzte.
|
|
|
Bada, oso erraza: datorren urteko errenta aitorpenean azaltzen dituen kontuak kontuan hartuta, estrategia honek diru gutxiago ordaintzen
|
lagun
dezake. Hala, burtsan egindako edozein eragiketari dagokionez, aurreikusitakoari jarraiki garatu ez bada, salmenta partzialak edo osoak egin daitezke ekitaldia amaitu baino lehen.
|
|
|
Bere horretan utzi ditut, eta ilunkarak direnean —hain arruntak ez direlako edo— argitzen saiatu naiz, testuaren ulermena ez oztopatzeko. Testuan oharrak egin ditut (euskalkiari dagozkionak hasiera orrialdeetan batez ere), leitzeko garaian lagungarri, eta erreferentzia batzuk ere sartu ditut, istorioa konprenditzeko
|
lagun
dezaketenak, istorio horiek Marie liburuan edo Beltran liburuan, eta eskuratu ditudan gainerako idazkietan, hobeki azalduak ageri baitira.
|
|
|
Arrakasta ederra izan du aurtengo Nafarroa Oinez en edizioak, Lodosako Ibaialde eta Vianako Erentzun ikastolek antolatua, euskalduna ez den Nafarroako eremuan. Euskararen ibilbide historikoa azpimarratu dute antolatzaileek, ausardia eskatuz agintari politikoei, ekintza zehatzei esker, bi ikastola hauen proiektua sendotzen
|
lagun
dezaten, inguru horretan euskarazko hezkuntza eredu izaiten jarraitu ahal izateko. Soka bati tira egin diote Uxue Barkos Foru Aldundiko presidentak, beste zenbait agintarik, hainbat herritako ikastoletako agintariek eta ikaslek elkarrekin, ikastolei babesa erakusteko.
|
|
2017
|
|
|
EBko langileei prestakuntza eskaintzen die zenbait alo rretan. Europako instituzio guztietako langileek egin di tzakete ikastaro horiek, erkidegoaren balioak zabaltzen
|
lagun
dezaten.
|
|
|
EBko langileei prestakuntza eskaintzen die zenbait alorretan. Europako instituzio guztietako langileek egin ditzakete ikastaro horiek, erkidegoaren balioak zabaltzen
|
lagun
dezaten.
|
|
2018
|
|
|
" Sistema da min ematen duena". Gizarte hiperazeleratuak eta elikagaietako kutsatzaile endokrinoek, esaterako, hiperestrogenismoa garatzen
|
lagun
dezakete. Progesterona hormonak eragin sedatzailea dauka, lasaitu egiten gaitu eta obulazio eta hilekoaren aurreko fasean progesteronarik sortzen ez bada estrogeno maila oso altua mantentzen da eta horrek sufrimendua eragin dezake.
|
|
|
% 60ko etekinaren kasuan, 12.050 euro gordin baino gutxiagoko soldata izan behar da, INEmen bi urte baino gehiago jarraian inskribatua, edo 16.870 euro gordin urtean, gehiago tratatutako emakume gisa aitortuta egotea, urritasuna duen pertsona izatea, familia ugaria izatea, guraso bakarreko edo mendeko kideak izatea. 10 Hortz tratamenduak epeka ordaintzea Hainbat ondasun eta zerbitzu epeka eskuratzeak dentistaren faktura ordaintzen
|
lagun
dezake. Beste arlo batzuetan bezala, profesionalek aurrekontua ematen dute eta finantziazio bideak eskaintzen dituzte.
|
|
|
«Hori hurrengo azterketetan ikusiko dugu dio Sánchez Peronak. Gantza dietan garraiatzeak gaixotasuna garatzen
|
lagun
dezakeela egiaztatu dugu. Beraz, lipoproteina horiek Troiako zaldi gisa aprobetxa ditzakegu, jarduera antiinflamatorioa duten konposatuak garunari emateko».
|
|
|
Webean, halaber, ibilbide horiek dituzten ekipamenduak zehazten dira. Ibilbidea bitarteko publiko bihurtzen
|
lagun
dezaketen elementuak dira, aldi berean erosoagoa eta erakargarriagoa izatea lortuz. Ibilbideetan dauden ekipamenduei dagokienez:
|
|
|
Hor hartzen dute kulturaren industriek eta komunikabideek berebiziko garrantzia. Familiak berea ematen badu familia euskaldunen kasuan euskara transmitituz12 eta familia ez euskaldunen kasuan seme alabak euskarazko ereduetara bidaliz eta motibatuz, eskolak berea ematen badu eta lagunartean eragiteko bide eraginkorrik asmatzen bada, komunikabideak eta kultur industriak dira euskarazko sozializazio prozesua burutzen
|
lagun
dezaketenak; hobeto esanda, lagundu beharra dutenak.
|
|
|
Rys,
|
lagun
diezaiozu gora.
|