|
2000
|
|
|
Bere jaiotzatik urte batera, ZTBk aldaketa handia egin zuen, bere programazioa hiru ordu ezberdinetan ematen hasi zen-eta, kirolari garrantzi berezia emanez. Herrikoen artean ikusmin handia pizten baitu kirolarien artean senide,
|
lagun
eta ezagunak lehia bizian ikusteak.
|
|
|
Hala ere, enbor honen inguruan amets, gogo eta lan askoz osaturiko adarrak izan ziren. Osotasun honek benetan berezi egin zuten eibartarra bere
|
lagun
eta herrikideentzat. Maitasun eta errespetu honen erakusgarri izan ziren, besteak beste, Eibarrek bere heriotzaren ondorenean eskaini zizkion bi omenaldiak:
|
|
|
Nestor Zabala, Galdakaoko nire
|
laguna
eta liburuko argazkiaren egileak asko bidaiatzen du eta Ekuadorrera egindako bidaia batetik itzultzean erakusketa bat zabaldu zuen. Argazki bakoitzaren azpian azalpen txiki bat egiten zuen eta nik itzuli nizkion euskarara.
|
|
|
Algorta sorlekua aspaldi utzi bazuen ere, bizkaieraz mintzo da oraindik Garbi Losada antzerki zuzendaria. Pedagogia Donostiara ikastera etorri eta bertako Egia auzoan bizi da egun, Jose Antonio Vitoria
|
laguna
eta Tomas 4 urteko semearekin. Ados Teatro bere konpainia garai gozo batean dagoela harrapatu dugu," Manolito lau begi" antzezlanak antzerki talde orok behar duen bultzada eman die-eta.
|
|
|
Hala ere, bada jorratutako gaietan bien arteko ezberdintasunik eta horrela, eguerdian" telebista lokalen zapina" ikusteko aukera dugu eta baita EITBren 18 urteak aprobetxatuz" etxeko" pieza zahar eta bitxiren batzurekin gozatzeko tartea ere. Azkenik, joan den urteko kolaboratzaileetako batzuk bertan izango dituzte
|
lagun
eta bestelako pertsonaia interesgarriak ere aktore, idazle, musikari, kirolari... gonbidatuko dituzte. Andoni Aizpuruk, bere aldetik, hainbat gai eta albiste aztertu eta azaltzeko adituak ekarriko ditu saiora, eta horrez gain, hainbat atal berri eskainiko digu, hala nola," supereuskalduna" Euskal Herrian gertatu bitxikeriei lekua uzteko.
|
|
|
Hala ere, bada jorratutako gaietan bien arteko ezberdintasunik eta horrela, eguerdian" telebista lokalen zapina" ikusteko aukera dugu eta baita EITBren 18 urteak aprobetxatuz" etxeko" pieza zahar eta bitxiren batzurekin gozatzeko tartea ere. Azkenik, joan den urteko kolaboratzaileetako batzuk bertan izango dituzte
|
lagun
eta bestelako pertsonaia interesgarriak ere aktore, idazle, musikari, kirolari... gonbidatuko dituzte.
|
|
|
Froga gisa jaurtitako operazioa ere bada neurri batean, ea zer gertatzen den. Denborak esango du zer gertatzen den Garzonek espetxeratu dituen bost
|
lagunekin
eta bermeaz aske utzi dituen hiruekin, baina akusazioa bera luzatzea ere ez da makala demokratikoa bere burua demokratikotzat jotzen duen estatuarentzat. Espainiako Konstituzioaren aurka modu baketsuz egitea delitua baino osasungarria izan daiteke euskal herritarrentzat, edo hori pentsatzen dute bederen herritar horietako askok eta askok.
|
|
|
Gerra zibila amaitu eta 15 urtera, 1952ko negu hotzeko gau elurtsu batean, Bizkaiko kostaldeko herri batean, maki batek aspaldiko
|
lagun
eta adiskide duen kapitain baten etxeko atea jotzen du, eleberri honetan jasotako fikziozko gertaerei hasiera emanez. Gerran parte hartu ez bazuen ere, makien gora-beheretan nahastuko da aurrerantzean Onofre kapitaina eta, jende eta kontu berrien ezagupidea emateaz gain, bere burua hobeto ezagutzen eta ulertzen ere lagunduko dio berak nahi izan gabe egindako lotura horrek, nahiz eta bere buruaren ezagutzak ez duen, jakina, pertsonaia baikor bihurtuko.
|
|
|
Hara hemen esaldietariko bat: . Iuramentuak ongi, zuzenki eta behar den bidean egina izaiteko, behar ditu hirur gauza, hirur
|
lagun
eta sostengu: egia, premia eta zuzena?.
|
|
|
En su obra Gero (1643) emite opiniones como ésta: . Iuramentuak ongi, zuzenki eta behar den bidean egina izaiteko, behar ditu hirur gauza, hirur
|
lagun
eta sostengu: egia, premia eta zuzena?
|
|
|
Eta hegoaldeko euskaldunek ere, ba ote dakigu benetan zer egin nahi dugun geurehizkuntzarekin? Etxean, eskolan,
|
lagunen artean
eta, kasurik onenean, kalean ereeuskara erabiltzeko prest gaude; baina guretariko zenbatek irakurtzen du eguneroEgunkaria. Zenbatek jatetxeari edo dendari edota enpresari izena euskaraz ezartzen. Zein jatetxetan eskaintzen digute karta euskaraz?
|
|
|
Makina bat urte pasatu dira, irratia gainerako hedabideekin elkarrekiko lehian hasi zenetik gaur egun arte. Irratia, pertsona bakartien
|
lagun
eta berrikitan gertatu denaz jabetu nahi dutenen erreferentzia aparatua, irudien alorretik lekora dago, soinuen munduari erabat lotuta egon delarik. Eta irratiak audioaren errealitatetik lau alor hartu ditu osagai, erakutsi nahi duena gureganatzeko ekintza baldintzatuko dutenak:
|
|
|
Hainbeste gauza utzi behar ditut hemen... ez guztiak txarrak ere. Hor daude
|
lagunak
eta Txema, eta hor daude mendiak eta beste gauza asko. Baina gehiago apreziatu nahi ditut horiek denak.
|
|
|
Eta espaloi bietan gainera. Jabi etorri zitzaion burura, berak ere mingaina trapututa ote zuen edo, arratsaldeko seietatik gauerdi ingurura arte –edanean
|
lagun
eta penak entzuten fidel– bere alboan egon zen adiskidearekin oroiturik. Azkenean zertarako...
|
|
|
Zeren eta zure gutun berri bat iritsi baitzait orain berean —esker mila, bihotzez! —, eta hori ez da egunoroz gertatzen den pozgarria... Eta irakurtzen hasi naiz, irakurri dut kolpe batez, begia orrien gainetik kendu ga be... eta bikaina iduritu zait Brunori eta Hobbesi buruz egiten duzun gogoeta —oker ez banago, osaba Joanikoti aditu nion lehen aldiz Hobbesen izena, zeren eta osaba Joanikotek Pierre Gassendi filosofo ezaguna izan baitzuen aldi batez irakasle, eta Pierre Gassendik
|
lagun
eta adiskidetzat zuen Hobbes—, baita orain artean ezezagun nuen bertze filosofo horri buruzkoa ere: Spinozari buruzkoa.
|
|
|
Eta joan ziren zaldunaren lagunak lurrean zetzan kidearen laguntzan, eta ikusi zuenean haietarik batek ezen hura hilik zetzala, ezpata maginatik deblauki atera eta bizkaitarraren aitzinean paraturik, erran zion ezen koldar bat zela, jaun Lorenzo Cortési kasik denborarik eman ez ziolako bere lekuan jartzeko eta konbaterako behar bezala prestatzeko; baina bizkaitarra ez zen isiltzekoa, eta ihardetsi zion ezen hura gezurra zela eta bere ohorearen kontrako falta, gezurti deitzen ari zitzaiolako eta koldar, eta erran zion, halaber, ezen, baldin gizona bazen, egin zezala urrats bat aitzina berak ere, zeren munduko denbora guztia emanen baitzion bai bere lekuan jartzeko eta bai bertze prestakuntza guztien egiteko ere, nahiz eta aitzinetik jakinarazten zion ezen bere lekua, handik gutirat, hilen lekua izanen zela eta bere lagun hil berriaren lekua. Eta, orduan, gaztelau hark keinu bat egin zien bere
|
lagunei
eta guztiek, supituki eta deblauki, jauzi batean ezpata biluztu eta bizkaitarra inguratu zuten. Eta, nola Kaligulak desiratu baitzuen, enperadore zenean, erromatar guztien buruak bakar baterat bil zitezen, ai nola desiratu nuen nihaurk ere ezen zaldun haien buruek bakarra osa zezaten, Joxe Aberasturik ezpata ukaldi bakarrez trenka ahal izan zezan buru hura, eta garait zitzan, halatan, zaldun guztiak baterat...!
|
|
|
Eta, hartaz gain, bertze mila kontu aipatuko zizkidan, handik aitzina, neure harridurarako. Izan ere, nork erranen zuen ezen kortsario buruak bere
|
lagun
eta konfiantzazko zerbitzari eginen ninduela, lehorreratu bezain fite?, nahiz eta gure arteko harremanetan hatsarretik erakutsi nahi izan zidan nor zen nor, erraiten zidala:
|
|
|
Eta nik gogo ezin gaixtoagoz ikusten nuen hura, zeren ez bainuen atsegin, eta zeren ezin bainuen deus ere egin... eta zeren buruan bainuen Antonio Ibarbia... eta buruan nuen, halaber, Joxe Aberasturi, eta buruan nerabilen orduko nola laxa nitzakeen neure bi
|
lagunak
eta nola egin genezakeen hirurok ihes.
|
|
|
Eta Abel Huizi, bertzalde, Sagrarioren senarra, aitona Nikolasen laguna izan omen zen eta jauregiko kontu batzuk ere eraman izan omen zituen, eta, hargatik edo, behin baino gehiagotan etorri izan omen zen jauregirat, bere seme Pedro Huizi ondoan zuela. Eta hala egin omen ziren Pedro eta osaba Joanikot
|
lagun
eta adiskide.
|
|
|
Izugarria izan zen bi mutilek beren ezpatekin eskaini ziguten ikuskizuna, hain izugarria, non gehiago baitziruditen biek ere zaldunen nobeletako protagonistak, haragi hezurrezko izakiak baino. Aitak, ohi bezala, inguruneko
|
lagunak
eta jauntxoak gonbidatu zituen festa hartarat, baina baita, ohi ez bezala, haien emazteak eta seme alabak ere, eta, beraz, batzuen eta bertzeen artean, berrogeita hamar lagunez goiti izanen ginen, haietarik erdiak edo neska mutil gazteak. Uraitzeko jaunak bazituen hiru alaba gazte, zein baino zein ederragoak, eta bai haiek bai bertze neska guztiak ere liluraturik bezala egon ziren bi ezpatariei beha, halako moldez, non ezin afirma bainiezazuke zeinek zein distirarazten zuen joko hartan:
|
|
|
Xede garbiak nituen. Lagunez
|
lagun
eta herrarik gabe mintzatu, nire usteak egiaztatu eta, gauzen nondik norakoa susmatutakoa izatera, modurik zibilizatuenean zorte ona opa, nire emaztearekikoak gutarteko adiskidetasuna urratzera etorriko ez zirela segurtatuta. Hori guztia, lehenago ukabilkada bat jotzen ez banion mutur muturrean, bistan da.
|
|
|
Charlyren komiki maiteenetako istorio bat, paper margotuan gabe, hezur haragitan gatzatua. Mila gau eta bat gehiago ko printzesa pertsiar baten ohantze beratzaren pare egin genuen
|
lagunaren
eta arrain satzailearen etzalekua: txirlak eta txibiak ontziratzeko kaxa hutsak.
|
|
|
Honi esker, 1930ko urtarrilean klaseak ematen hasi zen Cambridgeko Unibertsitatean. 1930etik 1933ra bitartean emandako eskoletara joandako
|
lagun
eta ikasleen artean Moore zegoen. Sei kaier bete zituen aldi hartan apunteak hartzen (behin Wittgensteinek esan zion ideia ona zela Moorek apunteak hartzea, bere pentsamenduaren erregistro on bat zelako).
|
|
|
Bisitarik ezin egin arren, astero etortzen ziren
|
lagunak
eta ahaideak. Leihoetatik ikusten genituen autobusetan joandakoak kanpoan, kartzelaren inguruan.
|
|
|
– Oso entretenitua egin zait bidaia zuekin berriketan –esan zigun mutikoak– Ez da erraza euskal literaturaz mintzatzeko solaskideak aurkitzea. Gaur gure pisuan afaria dugu fakultateko
|
lagunok
eta afalostean literaturaz mintzatuko gara. Nahi baduzue...
|
|
2001
|
|
|
Gaur egun, Espainiako Estatuan torturaren beharra nabaria da. Poliziek behar dituzten" informazio operatiboez" gain, torturatuak diren pertsonak zigortu eta suntsitu, beraien
|
lagun
eta familia ingurunea zigortu eta azken finean euskal gizartea izutu eta torturaren bidez txantaiatzea du helburu" guda tresna" honek. Horretarako estatuak bere langileak, kasu honetan poliziak, kontratatzen ditu.
|
|
|
Hemengo
|
lagunak
eta jatekoa nabari ditut faltan Amerikan naizenean. Eta herriz herri, festaz festa ibiltzea ere bai.
|
|
|
Bete beharrekoak:
|
laguneko
eta familiako gutxienekoa konputatu aurretik, zerga oinarria 3.500.000 pezeta (aitorpen indibidualean) edo 5.000.000 pezeta (baterakoan) baino handiagoa ez izatea eta, gainera, urte horretan ordaindutako kopurua zergapekoaren etekin garbien %10 baino handiagoa izatea.
|
|
|
Elikadura gaietan, informazio iturri gisa
|
lagun
eta senideekin konfiantza handiena agertzen dutenak izateaz gainera, kontsumitzailearen eskubideak hobekien defendatzen dituena norbera dela gehien sinesten dutenak eta elikagaien iraungitze datara gehien begiratzen dutenak dira hauek.
|
|
|
Hainbat gorabehera dela eta, asmoak bertan behera uztea erabaki genuen, baina orain nirekin harremanetan jarri da
|
laguna
eta esan dit etxea erosi genuenetik kontribuzioa berak ordaindu duenez, etxearen legezko jabe bakar bihurtu dela.
|
|
|
Halatan, ene Iparraldeko idazle
|
lagunentzat
eta neronentzat halaber, oharpenbat luzatzekoa nuke: Hegoaldeko ahozko zein idatzizko prentsan, salbuespenaksalbu, Iparraldean berdin?
|
|
|
Euskararenerabilera eta horrek dituen funtzioak aztertzeko, ondorengo mailak hartu dirakontuan sare sozialean (Espi, Azurmendi eta Arratibel, 1993; Arratibel, 1999): 1) Gertuko sarea: gizabanakoak normalki interakzionatzen duen taldea, familia,
|
lagun
eta ezagunekin egiten duen euskararen erabilera; maila honetan gurasoak, bikotekidea, seme alabak, lagunak, lehengusuak, bizilagunak, lankideak eta ikaskideak sartzen dira; 2) Urrutiko sarea: ezezagunekin egiten dituzten kanpo erabilerak, eguneroko interakzio zirkulutik kanpo daudenak eta erlazio urriagokoak; maila horretan sartzen dira:
|
|
|
Iritzia: Zaletasunak,
|
lagunak
eta bikoteak
|
|
|
Ez zuela hilerrira joan nahi esan zion Lucasek Mariari, nekatuta zegoela eta olinpiadak ikusi nahi zituela telebistan eta, astirik izanez gero, Annapurnako espedizioaren artikulua irakurriko zuela aldizkarian, erdia falta zitzaiola. Gero azaldu zion larri zebilela espedizio-kide bat eta atzera egiteko esan ziotela
|
lagunek
eta ekaitza hur zegoela Annapurna aldean, zeruari begira zekitela hori espediziokoek eta euren minutuko 120 taupadei galdetuta ere bai.
|
|
|
Kotxeak ere ugari ikusi zituen bidean. Berak kotxeak maite zituen (ez trenak eta tranbiak beste), baina gaztetako bizikleta ikusten zuen begi urdinez, aldi berean,
|
lagunekin
eta Rosarekin, eta batez ere Rosarekin (ez bide hartan, bide berdeago batean), eta kotxeak maite bazituen ere bizikletak zeuzkan gogoan.
|
|
|
Horregatik, hindiari ekin bitartean, Indiako gizartea aztertzen saiatzen nintzen. Neure
|
lagunekin batera
eta bestera abiatzen nintzen eta Indiako azturak eta bizilegea gertutik ikusten nituen.
|
|
|
Baina egia horrek hain egiazko ez den beste puntua zeraman ondotik: etsai dugu Estatua, besteak ditugu, beraz,
|
lagun
eta laguntzaile. Hori, salbuespen guztiak salbu, gezurra zela, ordea, guztiok dakigu, bai haurrek, bai gurasoek:
|
|
|
Ez ditut ukatuko utopiaren ondorio miresgarriak, batzuk begien aurrean baititut. Nahiago nuke, ordea, badaezpada ere, ezer egingo bada beti beharrezkoak diren ametsak eta berotasun suharrak,
|
lagun
eta aitzindari, kalkulua izango balute, eginahalean zehaztuz zeren bila gabiltzan, zein urratsetan lortuko dugun, eta nolako bitartekoak ditugun eskumenean orain eta etorkizunean.
|
|
|
6 XIX. mendean, 1839 zazpi urteko gerratearen azkena eta bakealdi aski luzearen aurrena gertatu zitzaigunean, Iturriaga, liberal kutsukoa, moderatuetakoa noski, Iztuetarekin batean Donostia eta Donostia inguruko jauntxo liberalen hizketa
|
lagun
eta mahaikidea, izan genuen, kezkati izateaz gainera, hizkuntzarekiko kezken adierazle ozena, lasai baino lasaiago bizi ziren herritarren artean. Apaiz eta irakasle honek argiro ikusi bai  tzuen jakitea zabaltzearekin, idazte irakurtzeak medio, ez zietela babeslekurik indartsuenek haize berriei gogor egingo, ezta mendirik erpinenak ere zabaltzen ari ziren uholdeei gainik hartuko.
|
|
|
12 Ene iritziz, 1794 izan zen, berriz diot, bidegurutze eta bihurgune nagusia guretzat. Sartu zirenek izan zituzten
|
lagun
eta adiskideak, onenak beharbada, baina ez gehienak. Gerratean zapaldu gintuzten, egia, hemengo edo kanpokoen erruz; ez, ordea, borrokarako deirik izan ez genuelako.
|
|
|
Bigarrenik, izugarri sendotu eta zabaldu zuen sistema politikoak poliziaren ekimena eta terrorismoaren aurkako gizarte mobilizazioa batera bultzatu beharra azpimarratuz plazaratu zituen diskurtso eta argudioen presentzia publikoa. Kazetaritzak
|
lagunen
eta etsaien artean banatu zuen gatazka, gizartearen sektarizazioa bultzatuz.
|
|
|
Eskola liburuak itzultzeari ekin dio Nafarroako Gobernuak, euskaraz idatzitakoek ez omen dituzte eta Sanzen mutilek eskatzen dituzten baldintzak betetzen. Merke atera zaizkie gainera itzulpenak
|
Laguna
eta Pegenauteri (hain gutxi kobratzen al dute itzultzaileek?), eta zaila da, benetan, ankerkeria honetatik ondorio itxaropentsu txikiena ere aurkitzea. Bai, derrigorrez onartu behar izan du Nafarroako Gobernuak euskarazko irakaskuntzak ez duela atzera bueltarik —eta bada zerbait—, baina doktrina ideologikoari kosta ahala kosta eutsiko diotela ere argi gelditu da.
|
|
2002
|
|
|
Jabetzen zara dantza dela lan bat zerorrek egin behar duzuna zerorrentzat. Guk zortea dugu, konpainiako entseguetatik kanpora nire mutil
|
lagunak
eta biok elkarrekin landu dezakegulako. Bera gainera, oso ona da akatsak zuzentzen.
|
|
|
Hurrengo urtean, mutil
|
lagunak
eta biok konpainiaz aldatuko duzue. Zergatik Munich Operara?
|
|
|
Bertsotan ospatu zituen ongi bukaturiko lanak, bertsotan aurkeztu zituen amets eta proiektu politikoak, bertsotan agurtu zituen
|
lagunak
eta bere gogoko guztiak, bertsotan despeditu zuen frontean hildako semea, bertsotan madarikatu zituen erregezaleak, eskuindarrak, naziak eta faxistak, bertsotan zabaldu zuen bihotza. Bertso umila zen harena, sentitua, bizia eta dotorea batzuetan, traketsa eta motela askotan.
|
|
|
Kongresura premisa honekin iritsi bagara ere, berau oso baikorra izan da. Ni oso pozik nago, non eta norekin gauden, non ez gauden, nortzuk diren gure bidaide
|
lagunak
eta norekin ez garen inora joango garbi utzi dugulako. Biltzarra baino lehen Batasuna alderdiarekiko diferentzia batzuk genituen arren ANV Batasuna prozesutik atera zen moduarengatik, uneon diferentzia horiek gaindituta daude, akordio batera iritsi gara eta alderdi bezala onartu izan gaituzte ezker abertzalean.
|
|
|
Orain badakit zein den nire lekua taldean eta udalekuan. Ezagutzen ditut nire
|
lagunak
eta urruti eduki beharrekoak. Eta nola ez, baditut nire fitxajeak...
|
|
|
|
Lagun
eta adiskideetarik bat Rufo dot. Praka laburrak genduazanetik.
|
|
|
Arratsalde beranduan eskolatik urten ebenean, Martintxuren mutiko
|
lagunak
eta adiskideak alkartuta ikusi, eta harekana hurreratu zan.
|
|
|
Benedictus ostian,
|
lagun
eta samur abestu eben neskatilak. Abestija," Egaz doa usoa" izan zan.
|
|
|
Ez aztu zeure aberri aldez egin ziñeiken lanik txikerrenagaz be. Alegindu zaitez zeure
|
lagun
eta aizkide, senide eta enparaukuen artian batez be, gure izparringi eta aldizkingijak garaille ixan dadixan. Beti, lenen geuria.
|
|
|
Eta horra ba! Nobelea zeharo edo zati haundian asmatua izanik, elaberri batzuen barruan, ganera, arean edukinean, benetako eta nunbaiteko historiako umeak, egitadak, gertakizunak eta pertsonak be, irudituriko
|
lagunen bitartez
eta zelanbaiteko jazoeraz azaltzen dira. Lan batzuetan hazur haragizko izan direan lagunen izenak eta egitada erdi zalantzakoak be, zuzenean edo saiheska idatziak, hor geratzen dira.
|
|
|
ZORIJONAK. Urte zarrari amai on bat emon eta barrijari asiera obia opa dautsegu artezkari jaun idazle
|
lagun
eta irakurle guztijai.
|
|
|
Ana emaztea eta elkartasun bideko
|
laguna
eta Vicente Ferrer Fundazioko zuzendaritza taldea alboan dituela, behartsuenen aldeko ekintzaren aldeko profeta hau eroso ikusten dugu, hitz egiten ohituta; baina bistan da nahiago duela besteei entzun eta haien alde lan egitea.
|
|
|
Bizipena onuragarri eta aberasgarri gertatu bada, jakinarazi senitarteko,
|
lagun
eta lankideei.
|
|
|
Lanpostu motak aztertuz, euskal lerroan bi ondorio nagusi atera daitezke: i) irakasleriaren egonkortasuna txikiagoa dela, irakasle
|
lagunen
eta behin behinekotitularren portzentajea askoz altuagoa delako, eta ii) irakasleen menpekotasunahandiagoa dela, lanpostu motak maila baxuagokoak direlakd. Adibidez, katedradunek osatzen dute erdal lerroan irakasleriaren %11, 5, baina euskal lerroan ezdago katedradunik.
|
|
|
Egoera hori ahalbidetzen duten aldagaien artean daude, besteak beste, heziketa maila,
|
lagunen
eta familiaren elkartasun sareak edukitzea edo ez, eta lan prekarietatea ezagutu aurretik pertsona horrek zituen bizi baldintza materialen eta, habitat, aren aberastasun edo txirotasuna (Martínez eta Simón, 1997: 67).
|
|
|
Era berean, norberaren ahuleziak ere ezkutatu egiten zaizkio arerioari, informazio horretaz baliatuta eraso ez diezagun, nonbait.
|
Lagunekin
eta neutralekin joera kontradiktorioak daude: ez da oso ahul agertu behar, besteen oniritzia ez galtzeko, baina, ahul izanik, ez da erabat ahulezia ezkutatu behar, baldin eta lagunen eta neutralen laguntza lortu gura baldin bada.
|
|
|
Lagunekin eta neutralekin joera kontradiktorioak daude: ez da oso ahul agertu behar, besteen oniritzia ez galtzeko, baina, ahul izanik, ez da erabat ahulezia ezkutatu behar, baldin eta
|
lagunen
eta neutralen laguntza lortu gura baldin bada. Menpekoekin antzeko zerbait gertatzen da:
|
|
|
Gezurren mundu honetan, batzuetan erakutsi egiten da indarra, batez ere arerioaren aurrean, berau beldurtzeko edo.
|
Lagunen
eta neutralen kasuan dosifikazioaren beharra dago, ahuleziarekin gertatzen denaren antzera. Arerioen kasuan, batzuetan ezkutatzea ona den arren, askotan bistan uztea ez da txarragoa izaten.
|
|
|
Berak
|
lagun
eta libertoen etxeetako goiko geletatik ikusten zituen zirkuko jokoak, eta batzuetan bere palkotik; beti ere emaztea eta seme alabekin izan ohi zen.
|
|
|
Inkestak eta azterlanak norabide berean adierazten dute osasuna dela lehena. Atzetik ditu afektuak, familia,
|
lagunak
eta maitasuna.' Alderdi horien atzean beste batzuk daude, hala nola lana, aisia, ikasketak, dirua eta sexua. Azken puntu horrek —adierazi zuen Azpirozek— “garrantzi handia” du gazteentzat, baina lehen aipatutakoen oso atzetik.
|
|
|
Kasu guztiak aprobetxatu behar dira, komunikazio ona sustatzeko. Txangoetan, lan proiektuetan, komunitate boluntariotzan,
|
lagun
eta solaskideen taldeetan parte hartzea, liburuak trukatzea eta interes handiko filmak ikustea, gero horiei buruz hitz egin ahal izateko. Hirugarren Adina eta Kontsumoa Adinekoen eskaeren hierarkia bat ezarriz gero, osasunarekin zerikusia dutenak alde batera utzita, bakardadeari aurre egiteko jarduerak guztien artean lehenak izango lirateke, «Hirugarren Adina eta Kontsumoa» izeneko Osasun eta Kontsumo Ministerioaren txostenak nabarmentzen duenez.
|
|
|
Titia kentzea Espezialisten aholkuek talka egiten dute kasu gehienetan gizartean dauden sinesmen batzuekin. Ama askok beren seme alabak bota dituzte
|
lagun
eta senitartekoek gomendatutako sei hilabeteetara, “haurrak gero bularra ematen jarraitzen badu gutxiago independentea izango dela” dioen mitoaren laguntzarekin, María Ángeles Fernándezek zehaztu duenez. Malagako ama bat da, Esnearen Ligakoa, eta urtebete darama alabari bularra ematen.
|
|
|
Ez da Administrazioaz fio: elikadura gaietan iturri sinesgarriena “senitartekoak,
|
lagunak
eta ezagunak” da, eta ondoren medikuak (6,9 puntu). Sinesgarritasun gutxien dutenak:
|
|
|
Zakurrek gizakioi mesede handiak egiten dizkigute. Etxe zaintzaileak dira, itsuen argimutil, gorren belarriak, buruz beteak ez direnentzat
|
lagun
eta bakartien kontsolagarri.
|
|
|
Eta ni, askotan eta askotan, hari begira geratzen nintzen, liluraturik bezala. Ez al zidaten, bada,
|
lagunek
eta burlaz" Lili" deitzen, ez lili lore bat bezalakoa nintzelako, baina Liliputen jaioa izan nintekeelako. Eta Liliputen jaioa izan nintekeelako edo, tximinia hura nuen miresten:
|
|
|
Altzako
|
lagunek
eta mendira elkarrekin joaten zirenek ere ez zuten Sararen erabakia begi onez ikusi, Edu estimu handian zutenez gero. Mutil ederra eta ongi egina ez ezik, abertzale ezin finagoa baitzen.
|
|
|
|
Laguna
eta biok hantxe ari ginen, bada, jolasean, puxtarri bana eskuan, bake santuan, harik eta hura haserretu zitzaidan arte, haren puxtarria neureaz jo nuelako urrundik. Lege onez, nik uste.
|
|
|
Jende askori esker: ene gurasoei eta ene arreba Liberi esker; osaba Lazarori esker; Pantxikeri eta Karmeleri esker;
|
lagunei esker
eta neure gaixoei esker. Baina batik bat Sarari eta Leireri esker.
|
|
|
Eta, nola, finean, gaitzagatik kurtsoa errepikatu behar izan baitzuen, Leirerekin egin zuen hurrengo kurtsoa. Eta hantxe egin ziren biak ere
|
lagun
eta adiskide.
|
|
|
Pentsatzen duzu ezer esateak kalteren bat ekarriko dizula. Ja, badakit,
|
lagunak
eta zabor hori guztia. Uler  tzen dut, ez pentsa.
|
|
|
Fundazioaren estatutuak osatzeko gobernuarekin eztabaidak, artista ren
|
lagun
eta sasilagunen arteko kontu txiki, inbidia, susmo eta ezinikusiak; mila adierazpen eta zuzenketa, mila paper zirriborratu eta berriro zirriborr atuak... horrela joan dira hamar urte, proiektuaren gainean ados jarri gabe, eta galdu da gauzak benetan lotuta uzteko aukera. Museoaren lanak bukatu eta eraikina esanahiaz eta edukiaz betetzeko unea iritsi denean, orduan eskultorea ez da jada erabakiak hartzeko gai.
|
|
|
euskalduntzen jende asko hasi bada ere, gutxik bete dute euskara normaltasunez erabili ahal izateko asmoa. Horretaz estatistikarik ez badut ere, 70 eta 80ko hamarkadetan euskara ikasten saiatu baina bukatzeke utzi zuten koadrila kideak,
|
lagunak
eta ezagunak hain ugariak izanik, euskalduntze jardunean gabezia handia dela ez dut zalantza izpirik; ikasle horiek bidean jasotakoa, espero zuten uzta narotik urrun gelditu zitzaien: frustrazioa, ustez hizkuntza ikasteko zuten gaitasun ezagatik eta euskalduna izateko asmo zapuztuagatik; baita ikasten emandako hamaika ordu eta gastatutako diruen inbertsio ustelagatik ere.
|
|
|
Horrez gain, gainera, badaude egon kuxkuxeroak, bidaztiak, presoen
|
lagun
eta senitartekoak, ikuskatzailearen nahiz espetxeko gainerako langileen ezagunak, arrazoi desberdinak bitarteko, beren presentziarekin gure printzipioa indartzera etorriko direnak eta, bide batez, zigor etxeotako nagusiak ikuskatuko dituztenak, nagusiok langileak ikuskatzen dituzten modu eta neurri berean. Publiko komisio handi honek gure zaintzapean geratzen diren eraikin guztiak perfekzionatuko ditu, zalantza izpirik gabe.
|
|
|
Urteak gorabehera ondo kontserbatuta zegoen. Bertan bost
|
lagun
eta bost izen agertzen ziren: Hume, Madner, Salinas, Capon eta Fernando.
|
|
2003
|
|
|
Eta nik hori bizi nuen egiazkoa balitz bezala: hor bizi nintzen, hor irakurtzen nuen, heziketa ere ahalik eta gehien euskaraz jaso nuen… Gero ateratzen nintzen Elgoibarko nire
|
lagunekin
eta inork ez zituen nire erreferenteak, baina ni unibertso horren barruan bizi izan naiz. Esate baterako, Rikardo Arregi hil zenean txiki txikia nintzen arren, prakamotzetan ibiltzen nintzen oraindik, Mendaroko hiletara joan nintzen, eta han ikusi nuen lehenengo aldiz nire euskarazko unibertsoko akademiko eta idazle haiek benetan existitzen zirela.
|
|
|
Berrogei urte beteko ditu datorren urtean R.M. Azkue Lekeitioko ikastolak eta hasierako filosofiak bere horretan jarraitzen duela egiazta daiteke. 2003ko Ibilaldia prestatzeko hango ikasle, guraso, irakasle,
|
lagun
eta ikasle ohiak prest azaldu dira.
|
|
|
Hala ere, zure burua non dagoen kokaturik jakitea da kontua, eta hori aintzat hartzea. Nire jarrerak,
|
lagunak
eta beste ere, gatazkaren alde batean ditut. Lanak ditut kritiko izaten, beraz".
|
|
|
behatoki enpresak inkesta bat egin du diasporako 12.870
|
lagunen artean
eta, besteak beste, euskaraz gero eta pertsona gutxiagok dakitela ikusi dute. Hala ere, alde handiak omen daude inmigratu duten garaiaren arabera, eta lehenengo belaunaldikoen artean %66ak baldin badaki euskaraz, laugarren belaunaldikoen artean %0, 8ak baino ez du euskara erabiltzen.
|
|
|
Parte har tzaileen iritzia jakiteko xedez, Aitziber Gurutzeaga Bagerako koordinatzailearengana jo dugu. Ekainean amaitutako ikasturtean eginiko galdeketen emaitzen arabera, %85 euskara erabiltzen hasi da inguruko norbaitekin, batik bat auzokideekin,
|
lagunekin
eta lankideekin. Erabiltzen hasi ez direnek ohitura eta ziurtasun falta jarri dituzte argudio gisa.
|
|
|
Hemen oraindik ez dira oso ohikoak baina ezagutu ditut, bai. Gogoan dut, esaterako, lagunak, mutil
|
laguna
eta ikasketak Internetengatik utzi zituen neska baten kasua. Bere bizitza Internet zen.
|
|
|
Gurasoak seme alaben beldur dira sakelako telefonoaren saldoa kargatu bezain pronto ezerezean uzten dutelako. Egoera latzagoak badira;
|
lagunak
eta zaletasunak ahaztu eta Internet bizitzaren ardatz egin dutenak ere badira.
|
|
|
Otsaileko operazioak amorrua piztu zuen lehenbiziko egunetan eta hori nabarmen sumatzen zen Donostiako kaleetan. Artean, atxilotuen senide, lankide,
|
lagun
eta protestan parte hartzen zutenek nekez imajina zezaketen euskal kulturan horren ezagutuak eta errespetatuak ziren pertsona haiek bizitzen ari ziren infernua. Oraingoan, ordea, hainbestetan entzun eta irakurritako tratu txar eta torturak lehen minututik irudi bilakatu ziren gehienen buruetan.
|
|
|
Izaskun Urkijo, Iker Zubia presoaren, larri zaurituta eraman zuten Valladolideko Hospital Clinicora. Fernandezen heriotzarekin, sakabanatutako presoak bisitatzera joandako 14
|
lagun
eta senide hil dira 1982tik. Zaurituak dozenaka konta daitezke, baina harrigarriena da nola ez diren hildako gehiago kontuan hartuta astero ehunka senide eta lagun ehunka edo milaka kilometro egitera abiatzen direla.
|
|
|
Gernikarekiko lokarria familiak ez du hautsiko: han utzi zituzten
|
lagun
eta senitartekoekiko harremanari sendo eutsiko diote eta urtean behin gutxienez, udetan, Gernikara itzuliko dira, lehenengo gurasoekin eta gero seme alabak eurak osteko aldi luzeetan ere. Senitartekoei dagokienez, euren aitak, Juan Pedrok, bazuen Gernikan anaia bat, Benito, hiru seme alaba zituena:
|
|
|
Egia maite izatea: egia
|
lagunen
eta taldeen artean, egia albistak zabaltzean, ordezkariak hautatzean; egia ekonomi arazoetan, eta baita erlijino bizitzan be.
|
|
|
Itzulpenok ez deutsoe egileari ez izen ospetsurik, ez diru handirik emon; euskereari, ostera, eta hainbat
|
lagun
eta erakunderi, laguntasun ederra bai.
|
|
|
Jaimeren omenez berbalditxu hau egiteko eskatu eustenean Euskaltzainditik, ezin nik ezelan be ezetzik emon: aspaldiko
|
laguna
eta sarritan lankidea neban Kerexeta jauna, haren lan eskergearen txalotzaile izan naz beti, beragaz batera eta egun berean jaso neban Euskaltzaindiagandik ohorezko izendapena, eta ganera neuk emon behar izan neutsan azken agurra, Eleiza Amaren izenean, Elorrioko parrokian, joandako abuztuaren bostean.
|
|
|
Eskerrik asko dan danoi: agintari, labayrutar, ikasle, irakasle,
|
lagun
eta laguntzaile guztioi. Eskerrik asko!
|
|
|
hain zuzen be, Haurgintza minetan da Zaratek euskera baturako saio lez egiten dauan lehenengo liburua, eta" Baturantz" izen ordeaz bialdu be egin eban sariketara. Dana dala,
|
lagun
eta laguntzaile ona bereganatu eban Euskaltzaindiak, eta Zaratek, Bergaran egindako batzarrean batez be, bere bihotzeko kezkak eta itxaropenak, bere buru argiko jakintza ta zuhurtasuna eskaini eutsazan Euskaltzaindiari, euskeraren batasuna argitu, sendotu eta zuzendu nahirik.
|
|
|
dantzari dantza eta aurreskua. Dantzarion artean, onenetarikoa Gamizko mutiko zuhur bat, gero euskaltzale handi, euskal lanetan
|
lagun
eta adiskide on izango neban Lontzo Zugazaga. Hurrengo kurtsoan (1956), Gasteizko Seminarioan egozan abadegaiak Deriora etorriko ziranean, euskal dantzak indar handia hartu eban gure Seminarioan.
|
|
|
Hori bai: beti izan ginan alkarren
|
lagun
eta zirikatzaile euskal gaietan, berak Seminarioko ikasketak egiten ziharduan artean. Eta arlo honetan sartu nozun ezkero, isilpeko gauzatxu bat be aitatuko neuskizu Mikelen ganean.
|
|
|
· Eta beste har bat be badauko barrua jaten gaurko gizonak: zer gura ta haxe dauken herri banaka baten ondoan eta alboan, ez zer janik, ez zegaz jantzirik, ez beste holakorik ez dauken hainbeste ta hainbeste
|
lagun
eta herri bizi dala munduan! Sekula baino garbiago ikusten dau gaur gizonak, dan danok bardinak gareana; baina egundo baino ezbardintasun nabarmenagoak agiri dira gizonen eta herrien artean.
|
|
|
Adiskide,
|
lagun
eta gaztetan lankide izandako idazle prestuok beti alkarri" txopin" ka ibilte hori larregitxu be izan leitekela ta, gaur niri dei egin jat, aurkezpen labur hau egiteko. Eta honetarako gogo ta astimodu handirik euki ez arren, nok ezetzik emon holako dei bati, Erkiagaren onerako bada?
|
|
|
kolore ezberdinetako bakeroak eta atorrak, musika taldeen kamisetak... Irakaslerena baino lagun itxura ematen saiatzen zen gehiago;
|
laguna
eta laguntzailea.
|
|
|
A, bai...,
|
lagunek
eta, zuri jaira etorri zaitezan esateko agindu deuste... Badakizu, barikuan Joxeren etxean hala ere, Unaxek hitzetan zertxobait makal nabaritu zuen, onera guztiz itzuli gabe.
|
|
|
Gero gauza batez eta besteaz jardun zuten. Bibiotek argazki ugari erakutsi zion, bai bere neskarenak, bai
|
lagun
eta senideekin egindakoak. Argazkizale handia zen, nonbait.
|
|
|
Opariaren mingotsa dastatzeko lehenengo aukera ezin arinago etorria zen. Gudu zelaian hilotz jausten ziren
|
lagun
eta ahaideak; arerioak ere bai, baina lehenengo aldi honetan bere aizkoraz ezin jausi zirela egiaztatzeak zoriontsu sentiarazi zuen. Gudua irabazia zen, baina inguruan sarraskiak belarrietara aldarri egiten zion.
|
|
|
Edozein kasutan, eta Etxenikeren jarrera gorabehera, Iruñean plazaratutako iritzi gehienek unibertsitatearen euskalduntzea epe luzeko prozesu moduan ikusten zuten, hogeita bost urte aipatu zuen zientzialari batek eta, beraz, UEUk jarraipena izan behar zuen, besteak beste, bere topaleku izaeragatik. Bestalde, ez zen falta, erakundeekiko mesfidantza, Txillardegik ondo adierazten zuenez, orduko erakundeek ez zioten UEUri bermerik eskaintzen bere lanean autonomia osoz jarduteko88 Nabarmena zen, azkenik, zenbait
|
lagunen artean
eta sektore politiko batzuetan, Ezker Abertzalean zehazki, zegoen nolabaiteko beldurra, UEU desagertuz gero, beraien alternatiba politikoa ahulduko zela pentsatzen baitzuten. Izan ere, UEUren alternatibatasuna honako honetan zetzan «Euskal Herrian apurka apurka sendotuz doan gizarte projektuaren barruan biharko unibertsitatea zelakoa gura dugun gorpuztuz joatean»89 EHUn integratuz gero UEU, bere nortasuna eta ekarpenak galtzeko arriskuan zegokeen, eta jatorrizko helburuei muzin egingo ziekeen, hau da, Uztaritzen 1975ean finkatutako produkzio prozesuen eta hezkuntza prozesuen artean zegoen etena gainditzeko ahaleginei.
|