|
2023
|
|
|
Foru lurraldean, ahalmena Foru Aldundiarena da eta ez Ogasun eta Finantzen Foru Diputatuarena. Nolanahi ere, ministroek eta foru diputatuek barneko arauak eta antolaketa arauak eman ditzakete, bai eta, are garrantzitsua, Foru Dekretu edo Errege Dekretuak
|
jasotako
erregelak betetzeko xedapenak ere eman ditzakete, Ministro Aginduen bidez edo Foru Aginduen bidez (Lurralde Historikoen kasuan), Lege batek, Foru Arau batek edota, gertatu ohi denez, lege edo foru arau horiek garatzeko erregelamendu batek hala agintzen duenean.
|
|
|
Lehenik eta behin, bada, Konstituzioan
|
jasotako
printzipio horiek aztertuko ditugu (ekonomia ahalbidea, orokortasuna, berdintasuna, progresibitatea, konfiskaezintasuna, lege erreserba, justizia), gerogarrenean Europar Batasunaren printzipioak jorratzeko.
|
|
|
Aitzitik, ordaintze kuota zehazten denean adin, sexu, erlijio edo egoera zibilaren ariora, tributua Konstituzioaren aurkakoa izango da, ekonomia ahalbiderik erakusten ez duen inguruabarraren gainean eratu baita. Laburbilduz, tributuak ezartzean legegileak ekonomia ahalbidea azalarazten duen inguruabarra hartu behar du kontuan (errenta edo diru sarreren bat
|
jasotzea
, ondarea edukitzea, ondasunak eskuratzea...), eta tributu betebeharpeko bakoitzaren tributu zama ahalbide horren arabera moldatu behar du. Horiek horrela, Konstituzio Auzitegiak Hiri Lurren Balio gehikuntzaren gaineko Zerga Konstituzioaren aurkakoa dela adierazi zuen, ekonomia ahalbiderik ez zegoenean ere zerga kobratzen zelako (26/ 2017, 37/ 2017 eta 59/ 2017 KAE), eta gero berriro adierazi zuen Konstituzioaren aurkakoa zela tributu zorra zehazteko sistema ez zetorrelako bat zergadunaren benetako ekonomia ahalbidearekin (182/ 2021 KAE).
|
|
|
Orokortasun printzipioa ezin bereiz daiteke ekonomia ahalbidearen printzipiotik. Konstituzioak berak
|
jaso
du ñabardura hori: guztiok ordaindu behar ditugu zergak, baina bakoitzak ahal duen neurrian, hots, subjektu pasiboaren ekonomia ahalbidea kontuan hartuta.
|
|
|
Bi artikulu horietan berdintasuna printzipio orokor gisa agertzen da, alegia, antolamendu juridikoaren edozein arlotan aplikatu beharreko printzipio gisa. Tributuen arloaz denaz bezainbatean, 31 artikuluak
|
jaso
du printzipio hori: " Guztiek gastu publikoei aurre egiten lagunduko dute, bakoitzak bere ekonomia ahalbidearen arabera; horretarako, zerga sistema zuzena ezarriko da, berdintasuneta progresibitate printzipioetan oinarriturik; sistema hori ez da inoiz konfiskagarri izango".
|
|
|
Tributuak ez direnez aipatzen artikulu horretan, horiek lege arrunten bidez arautu behar dira. Nolanahi den ere, EKren 81.1 artikuluko klausula orokorrera bildutako lege organikoek zeharkako eragina izan dezakete tributuen alorrean (esate baterako, autonomia estatutuek tributuei buruzko aipamenak
|
jaso
ditzakete, baita Ogasun publikoaren kontrako delituak edo kontrabando delitua arautzen dituzten zigor legeek ere). Zernahi gisaz, lege organikoen artean kasu berezia da autonomia erkidegoak finantzatzearen inguruko legea (LOFCA deritzona), bertan arautzen baita Konstituzioak lurralde erkideko autonomia erkidegoei aitortu dizkien finantza eskumenen egikaritza.
|
|
|
konfiskaezintasuna (EKren 31.1 art.). Orokorrean, konfiskazioak esan nahi du erakunde publikoek norbanakoen ondasunak eskuratzen dituztela, horren truk inolako kontraprestaziorik eman gabe. Horrela, zergak ordaindu behar direnez ezelako kontraprestaziorik
|
jaso gabe
, uler daiteke zerga guztiak konfiskagarriak direla.
|
|
|
Egungo egunean, dena den, aurrekontu legeek ez dituzte aldatzen lan, gizarte, administrazionahiz tributu arauak; horretarako laguntza lege deritzenak erabili izan dira. Lege horiek urtero onetsi izan dira aurrekontuekin batera eta bertan
|
jaso
dira esparru horietako aldaketa guztiak. Dena den, 2004tik aurrera Gobernu zentralak ez ditu erabili, bai ostera autonomia erkidegoetako gobernuek.
|
|
|
Hortaz, aduanetako zergen zerga egitatea izan daiteke armen trafikoa, pornografiako materialen trafikoa edo babesturiko animalien larruaren trafikoa, eta halako egitateak gauzatuz gero, tributu zorra ordaindu litzateke. Tributu zuzenbideak baditu beste gune gris batzuk ere, esaterako, errentaren gaineko zergetan
|
jaso
ohi diren ondare gehikuntzak justifikatu gabekoak, halakoetan sasoi batean aitortu ez ziren errentak zergaren menpe jartzen dira, errenton jatorria gorabehera.
|
|
|
Bestela esanda, subjektu batzuk zerga egitatea burutu arren, ez dute tributua ordaintzen edota zerga egitatearen barruko kasu batzuk arauak berak salbuesten ditu. Salbuespenaren ikusmolde hori negatiboa da, salbuespen arauak zerga egitatearen araua mugatzen baitu nahiz eta azken horrek ekonomia ahalbidearen agerpena
|
jaso
.
|
|
|
Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergapetik kanpo daude Oinordetza eta Dohaintzen gaineko Zergaren menpe dauden errentak. Lehenengo begirada batean, badirudi xedapen hori ez duela garrantzirik, baina bizi aseguruetatik
|
jasotako
kopuruen gainean ordaindu behar den zerga zehazteko ezinbesteko araua da. Horiek horrela, kontratugilea ez den hirugarrenak aseguruaren prestazioak jasoz gero, Oinordetza eta Dohaintzen gaineko Zergaren menpe daude; bestela, Pertsona Fisikoaren Errentaren gaineko Zergaren menpe.
|
|
|
Lehenengo begirada batean, badirudi xedapen hori ez duela garrantzirik, baina bizi aseguruetatik jasotako kopuruen gainean ordaindu behar den zerga zehazteko ezinbesteko araua da. Horiek horrela, kontratugilea ez den hirugarrenak aseguruaren prestazioak
|
jasoz gero
, Oinordetza eta Dohaintzen gaineko Zergaren menpe daude; bestela, Pertsona Fisikoaren Errentaren gaineko Zergaren menpe.
|
|
|
Tributuen Lege Orokorra 2003an eraldatu denetik Alemaniako dogmatikatik subjektuen kategoria berria
|
jaso
da: tributu betebeharpekoa.
|
|
|
Horiek horrela, tributu betebeharpekoen zerrenda egin da, zerrenda itxia ez dena. Zerrendak, ordea, betebeharpekoen motak
|
jaso
ordez, betebehar mota ezberdinak jaso ditu. Arauon idazketak bat ez badatoz ere adibidez, TLOk ez ditu subjektu pasiboak aipatzen, TFAOek, ordea, bai aipatzen dituztemodu honetara bil ditzakegu betebeharpeko guztiak:
|
|
|
Horiek horrela, tributu betebeharpekoen zerrenda egin da, zerrenda itxia ez dena. Zerrendak, ordea, betebeharpekoen motak jaso ordez, betebehar mota ezberdinak
|
jaso
ditu. Arauon idazketak bat ez badatoz ere adibidez, TLOk ez ditu subjektu pasiboak aipatzen, TFAOek, ordea, bai aipatzen dituztemodu honetara bil ditzakegu betebeharpeko guztiak:
|
|
|
Jarauntsia onartu arte, bada, jarauntsi onartu gabea Balio Erantsiaren gaineko Zergaren subjektu pasiboa da eta zerga hori ordaindu behar dio Ogasunari. Alokairu bezala
|
jasotako
kopuruari dagokionez, jaraunsle bakoitzari egotziko zaio hiru zati berdinetan Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergaren autolikidazioan.
|
|
|
Behar besteko arreta jarri dela ulertuko da, besteak beste, arauaren zentzuzko interpretazioa egin ostean jardun badu. ...harrak administrazio ebazpenekin eta auzitegietako erabakiekin bat bete egin badira, baita Ogasun publikoaren eredu, eskuliburu, argitalpen eta komunikazioen arabera jokatzen denean ere, edota Administrazioari beste betebeharpeko batek egindako kontsulta eta horri emaniko erantzunaren arabera jokatzen denean bi kasuen artean funtsezko berdintasuna bada, eta arauketa aplikagarria edota erantzunetan
|
jasotako
irizpideak aldatu ez badira. e) Akats teknikoengatik, tributu betebeharrak betetzeko, Tributu administrazioak emandako laguntza programa informatikoak arau haustea sortu badu.
|
|
|
24 Arauaren zentzuzko interpretazioa dela-eta, BTFAOk erantzukizunetik askatzeko beste kasu bat
|
jaso
du: aitorpen edo autolikidazio egiazkoa eta osoa aurkeztea.
|
|
|
25 Tributu arau Orokorrek borondatezko erregularizazioaren bi kasu
|
jaso
dituzte: bata, administrazio arlo hutsean, eta bestea, modu esklusiboan Ogasun publikoaren aurkako delituei badu aitorpen edo autolikidazioak aurkeztua errekerimendurik jaso baino lehen:
|
|
|
25 Tributu arau Orokorrek borondatezko erregularizazioaren bi kasu jaso dituzte: bata, administrazio arlo hutsean, eta bestea, modu esklusiboan Ogasun publikoaren aurkako delituei badu aitorpen edo autolikidazioak aurkeztua errekerimendurik
|
jaso
baino lehen: edota, aurretiazko errekerimendurik gabe ere, aurretik eginiko aurkezpenetako akatsak ongitzen baditu beste aitorpen edo autolikidazio batzuk aurkeztuta (horrelakoak dira aitorpen osagarriak eta ordezkoak, baita autolikidazioak zuzentzeko idazkiak ere).
|
|
|
Ezaugarri bereizgarria izango litzateke betebeharpekoak erregularizazioa bere kabuz egiten duela eta beti Tributu administrazioak errekerimendua egin aurretik. ...Aurrekoaz gain, TFAOek ezarri dutenez, autolikidazioaren bidezko erregularizazioaren kasuan zuzendu nahi den likidazioa edota zergaldia behar bezala zehaztuko da; ekarri ere, aurreko epealdiko ordaindu gabeko zorra geroko epealdi batean sartuz erregularizatuz gero, arau hauste bat gauzatzea ekar dezake, esaterako, Bizkaiko TFAOren 196.5 artikuluak eta Arabako eta Gipuzkoako TFAOen 195.7 artikuluak
|
jasotako
arau haustea.
|
|
|
Diruz besteko zehapenak TFAOen 190 artikuluak (eta TLOren 186 artikuluak)
|
jaso
ditu. Bi motatakoak izan daitezke:
|
|
|
Pertsona zehatzei ezar dakizkiekeen diruz besteko zehapenei begira, halakoak ezarriko dira agintariek edo lanbide ofizialetan diharduten pertsonek modu espezifikoan burutu dituzten jokabideengatik. Pertsona horiek dira, besteak beste, jabetzako edo merkataritzako erregistratzaileak, notarioak eta eginkizun publikoetan diharduten beste pertsona guztiak Administrazioarengandik zuzenean ordainsaririk
|
jaso
ez badute. Arau haustearen tipoa Ogasun publikoari laguntzeko eginbeharra ez betetzea da euren eginkizuna egikaritzean, hots, tributuetarako garrantzikoa den informazioa ez emateagatik.
|
|
|
1 Gauzatutako arau hausteari dagokion gutxieneko zehapenaren ehunekoa da abiaburua, TFAOek
|
jasotako
zehapenen zerrendaren arabera.
|
|
|
Hiru Lurraldeetako TFAOek berariaz
|
jaso
dutenez, bi zehapen aldi berean ezin daitezke aplikatu, graduazio irizpideen arloan ere ez: Egite edo ez egite
|
|
|
Irizpide hau aplikatuko da baldin eta urratzailea izaera bereko arau hausteagatik zehatu izan badute arau hauste berria gauzatu aurreko lau urteetan administrazio ebazpen irmoaren bidez28 Izaera bereko arau hausteak dira artikulu berean
|
jasota
daudenak; nolanahi den ere, aitorpena edo autolikidazio akastuna aurkeztearen ondorioz edo aitorpenik nahiz autolikidaziorik ez aurkeztearen ondorioz zorra ez ordaintzeagatiko arau haustea, eta itzulketak bidegabe lortzeagatiko arau haustea, izaera berekoak direla uste izango da ondore hauetarako29 Halaber, Gipuzkoako eta Araba erregelamenduek jaso dutenez, egiaztapen eta ikerketa prozedura berea...
|
|
|
...zaera bereko arau hausteak dira artikulu berean jasota daudenak; nolanahi den ere, aitorpena edo autolikidazio akastuna aurkeztearen ondorioz edo aitorpenik nahiz autolikidaziorik ez aurkeztearen ondorioz zorra ez ordaintzeagatiko arau haustea, eta itzulketak bidegabe lortzeagatiko arau haustea, izaera berekoak direla uste izango da ondore hauetarako29 Halaber, Gipuzkoako eta Araba erregelamenduek
|
jaso
dutenez, egiaztapen eta ikerketa prozedura berean ezarritako izaera bereko zehapen ezberdinak aurrekari bakarra dela ulertuko da.
|
|
|
29 Horiek dira, hain zuzen, Arabako eta Gipuzkoako TFAOen 195, 196 eta 197 artikuluetan
|
jasotakoak
, eta Bizkaiko TFAOren 196, 197 eta 198 artikuluetan jasotakoak.
|
|
|
29 Horiek dira, hain zuzen, Arabako eta Gipuzkoako TFAOen 195, 196 eta 197 artikuluetan jasotakoak, eta Bizkaiko TFAOren 196, 197 eta 198 artikuluetan
|
jasotakoak
.
|
|
|
Hortaz, aurreko lerrokadako baldintzak betez gero, ezkutatzea graduazio irizpide bezala aplikatuko da ezkutatu den kopurua gorabehera. Arabako arauketak eta Gipuzkoakoak ere, ordea, irizpide hau aplikatzeko betekizun bat gehiago
|
jaso
du: zehapen handiagoa ezartzeko, datuak ezkutatzearen ondoriozko zorra %10etik gorakoa30 izan behar da, zehapenaren oinarriari begira.
|
|
|
Graduazio irizpide hau ez da aplikatuko urratzaileak bere aitorpenean tributu zorra zehazteko behar diren osagai guztiak
|
jaso
baditu. Ezta datu aitortuak bat datozenean kontabilitateko liburuetako datuekin ala derrigorrezko erregistro fiskaletako datuekin ere, baldin eta liburu eta erregistro horiek funtsezko akatsak badituzte beste graduazio irizpide bat aplikatzen delako, eta tributu zorra txikiagoa bada tributu arauketa txarto aplikatzeagatik.
|
|
|
— Faktura, ziurtagiri eta agiri faltsuak edo faltsutuak erabiltzea. Ildo horretatik, faktura, ziurtagiri eta agiri edo euskarri faltsuak edo faltsutuak erabili direla uste izango da baldin eta ez dauden eragiketak osorik edo zati batean
|
jaso
badira eta arau haustea gauzatzeko tresna izan badira, beti era aurkitutako tributu zorraren gaineko eragina agiri faltsuengatik %15etik gorakoa bada Bizkaian edo %10etik gorakoa Araban eta Gipuzkoan.
|
|
|
Arabako eta Gipuzkoako Lurralde Historikoetan bakarrik
|
jaso
da. Zehapenak graduatzeko irizpide hori aplikatuko da baldin eta ikuskatze jarduketetan interesdunak bere laguntza zintzoa erakusten badu Tributu administrazioak lortzeko gaitzak diren datuak borondatez ematean, tributu zorra gehitzeko.
|
|
|
Hasteko, Bizkaian, murrizketa TFAOren 192 artikuluan
|
jaso
da, eta bi modalitate daude: adostasun hutsa; eta TFAOren 151 artikuluko ordaintzeko konpromisodun adostasun aktetan emandakoa, baita egiaztapen laburtuaren prozeduran hartutako administrazio egintzetan emandakoa ere (158 Quinquies.4 artikulua).
|
|
|
Zehapenaren zenbatekoa gutxituko da tributu betebeharpekoak bere adostasuna eman badu tributu zorraren erregularizazioaren gainean eta zehapenaren gainean. Adostasuna dagoela ulertzeko baldintza da hori, beraz, zehapenaren edo likidazioaren aurka tributu zorraren erregularizazioa
|
jaso
duenaerreklamaziorik edo errekurtsorik jarriz gero, adostasuna eman aurreko unera ekarri behar da egoera eta murriztu den zehapena berriro handituko da.
|
|
|
Murrizketa 196.etik 202.era arteko artikuluetan
|
jasotako
zehapenei bakarrik aplikatuko.
|
|
|
Adostasuneko lehen modalitatean, 192.1.a) artikuluak
|
jasotakoan
, hurrengo baldintzak ezarri dira.
|
|
|
Adostasuneko bigarren modalitatean, betebeharpekoak erregularizazio proposamenari eta zehapen proposamenari berariazko adostasuna ematen dio ikuskapen akta batean
|
jasota
, eta ordaintzeko konpromisoa formalizatzen du (192.1.b) artikulua); edota egiaztapen laburtuko ikuskapen prozedura amaitzeko txostenaren likidazioeta zehapen proposamenari adostasuna ematen dio. Kasu bietan, goian aipatutako murrizketa %50etik %70era igaro da (ez, ordea, 70 portzentajezko puntuetako murrizketa).
|
|
|
Hurrenik, Gipuzkoan, GTFAOren 192 artikuluak adostasunagatiko murrizketa
|
jaso
du. Murrizketa hori 195.etik 201.era arteko artikuluetan tipifikatutako zehapenei bakarrik aplikatzen zaie, Bizkaiko lehen modalitatean bezala.
|
|
|
Horiek horrela, Lurralde honetan murrizketa aplikatzeko ez da zorra ordaindu behar, ez baita ordainketa borondatezko epean egiteko beharra aipatzen, ezta geroratzea nahiz zatikatzea lortzeko aipamenik ere ez; gure ustez, horiek guztiak zerga bilketaren prozedurarako uzten dira. Haatik, adostasuna dagoelako presuntzioa
|
jaso
da kudeaketaeta ikuskapen organoek likidazioa eta zehapena jakinaraztean, baldin eta ez bataren ez bestearen aurka errekurtsorik jarri ez bada; errekurtsorik jarriz gero, ostera, murrizketaren zenbatekoa eskatuko da interesdunari horrela jakinarazita, besterik gabe. Hala ere, errekurtsoa edo erreklamazioa aurkeztu bada baina oso osorik baiezkoa eman badiote interesdunari, zehapena berriro murriztu daiteke.
|
|
|
Nolanahi den ere, zorra garaiz ordaintzen ez den kasu guztietan ez da zehapenik ezarriko. ...u haustearen tipoa, beraz, betebeharpekoak bere tributu egoera erregularizatzen badu zorra ordainduz Tributu administrazioarenaurretiazkoerrekerimendurikjasobainolehen; ez dagoarau hausterik prozedura betearazlean ere Administrazioak luzatutako likidazioa ez bada ordaindu, ezta behar bezala egindako autolikidazioa betebeharpekoak aurkeztu badu ere zorra ordaindu gabe eta aurretiazko errekerimendua
|
jaso
baino lehen31 Azken bi kasu horietan ez da arau haustearen tipoa bete: lehen kasuan ez da autolikidazio baten zorra, eta bigarrenean, autolikidazioa ez da faltsua, zehaztugabea ala osatugabea.
|
|
|
(197 artikuluaren 7 atala). Erregela berezi hori aplikatu eta artikulu bereko beste ataletan ezarritako zehapena ez aplikatzeko, tipifikatutako jokabidea gauzatu behar da Administrazioaren errekerimendua
|
jaso aurretik
. Ulerbidez, otsailean (likidazio aldia hilabete horretakoa bada) luzatutako faktura baten BEZ sortua urte bereko ekaineko autolikidazioan sartu eta ordaintzen denean, Administrazioaren errekerimendurik gabe.
|
|
|
Artikulu honek
|
jaso
duen arau haustearen tipoko definizioa ulertzeko, autolikidazioaren eta aitorpenaren arteko bereizketa behar bezala ulertu behar da. Autolikidazioaren kasuan, tributu betebeharpekoak berak zerga egitatea eta horren osagaiak gertatu direla aitortzeaz gain, tributu zorra zenbatzen du eta zorra ordaintzen du.
|
|
|
Arau hauste honen ondorioak eta aurreko artikuluetako arau hausteenak funtsean berdinak dira. Antzeman ere, gogoratu behar da, tributuzko arau hausteak behin baino gehiagotan gauzatu diren ala ez ikusteko, hots, graduazio irizpide hori gertatu den antzemateko, artikulu horietan guztietan
|
jasotako
arau hausteak izaera berekoak direla uste da. Ezin daiteke bi jokabideak lokabe zehatzea baldin eta itzulketa bidegabe lortzearekin batera autolikidazioa aurkeztu bada zorra ordaindu gabe.
|
|
|
Aurrekoaz gain, arau haustea emaitzakoa da, bestelakoa ezin baita izan (itzurpenaren aurkako klausula definitzean 14 artikuluak
|
jaso
duenez, klausula dago zerga egitatea ez bada osorik edo zati batean gauzatzen edota oinarri zein tributu zorra gutxitzen bada, egintza eta negozio artifiziosoen bidez aurrezpen fiskala lortzeko asmo bakarrekin). Arau haustea gauzatzeko, beraz, honako egoeraren bat dagoela egiaztatu behar da:
|
|
|
Artikuluak bi arau hauste mota
|
jaso
ditu: aitorpenak edo autolikidazioak epean ez aurkeztea eta egoitza fiskala komunikatzeko beharra ez betetzea.
|
|
|
Horrelakoetan, berandu aurkezteagatiko zehapena izango da. Halaber, zehapen hau bateragarria da betearazpen aldiko errekarguarekin autolikidazioen kasuetan eta 27 artikuluko errekarguekin aitorpenak epez kanpo aurkezten diren kasuetan, bi biok Bizkaiko TFAOk
|
jasotakoak
.
|
|
|
Oraingo honetan arau haustea ez da aitorpenik ez aurkeztea edota berandu aurkeztea, jokabide horiek aurreko artikuluak
|
jasotakoak
baitira. Kasu honetan, arau haustea da autolikidazioak edo aitorpenak osatugabe, zehaztugabe edo datu faltsuekin aurkeztea, Ogasun publikoari egungo edo etorkizuneko kalte ekonomikorik sortu gabe, hots, aurreko 2.3.1 puntuko arau hausteak izan gabe.
|
|
|
Kasu honetan, arau haustea da autolikidazioak edo aitorpenak osatugabe, zehaztugabe edo datu faltsuekin aurkeztea, Ogasun publikoari egungo edo etorkizuneko kalte ekonomikorik sortu gabe, hots, aurreko 2.3.1 puntuko arau hausteak izan gabe. Horiekin batera jokabide berria (aurreko artikuluan informazio eman behar orokorra soilik jorratu baita)
|
jaso
da: informazioa emateko banako errekerimenduen erantzunik ez ematea edota erantzun okerrak ematea (osatugabeak, zehaztugabeak edo datu faltsuak ematea).
|
|
|
Aurrekoaz gain, berezitasun bat
|
jaso
da. Informazioa eman beharra betetzeko oro har eskatzen diren aitorpenen kasuan, Tributu administrazioak onetsi eta argitaratzen duen eredua erabili ez bada zehapena %100ean gehituko da (Gipuzkoan beste euskarrietan aurkeztu bada ere bai).
|
|
|
Lehendabizi, 150 euroko zehapen orokorra ezarri da Araban eta Gipuzkoan (eta 300 eurokoa Bizkaian), baina zehapen hori ez da ia inoiz aplikatuko ikusiko dugun bezala, zehatu daitezkeen jokabide gehienak modu berezian zehaztu eta zigortu direlako: a) Kontabilitatean edo tributu arauek eskatutako liburu eta erregistroetan eragiketak zehaztasunik gabe aipatzen badira edo aipatu ere ez badira egiten, %1eko zehapena ezarriko da, aipatu ez diren, zehatz azaldu ez diren, faltsuak diren edo dagokien esanahia barik beste bat duten kontuetan
|
jaso
diren kargu, abonu edo idazpenen gainean %1, hain zuzen. Zehapena gutxienez 150 eurokoa da eta gehienez 6.000 eurokoa Araban eta Gipuzkoan, eta 300 eta 12.000 euroen artekoa Bizkaian. b) Kontabilitatea eta tributu arauek ezarritako liburu eta erregistroak eraman edo zaindu beharra betetzen ez bada, Bizkaian diruzko isun proportziozkoa jarriko da, hain zuzen, zergaldian izandako negozio kopuruaren %1eko isuna, eta 1.200 euroko isuna, gutxienez (Araban 600 euro gutxienez, baldintza berdinetan), eta Gipuzkoan, %10eko isuna, gutxienez 15.000 eurokoa izanik.
|
|
|
Preskripzio epea arrazoi hauek direla-eta geldiaraz daiteke: a) Tributu administrazioaren edozein jarduketagatik, baldin eta tributu betebeharpekoak modu formalean horren berri
|
jaso
badu, eta helburua hauetarikoa bada: tributu betebeharraren osagai guztiak edo batzuk likidatzea, egiaztatzea, segurtatzea, ikuskatzea, erregularizatzea edo aitortzea, nahiz eta jarduketa hasiera batean beste tributu betebehar baten gainekoa izan, tributu betebeharpekoaren autolikidazioa akastuna izan delako edota Administrazioaren jarduketa deuseza izan (2022ko martxoaren 21eko AGE).
|
|
|
tributu betebeharraren osagai guztiak edo batzuk likidatzea, egiaztatzea, segurtatzea, ikuskatzea, erregularizatzea edo aitortzea, nahiz eta jarduketa hasiera batean beste tributu betebehar baten gainekoa izan, tributu betebeharpekoaren autolikidazioa akastuna izan delako edota Administrazioaren jarduketa deuseza izan (2022ko martxoaren 21eko AGE). Edozein kasutan, epeak atzeratzeko asmoarekin bakarrik egin diren jarduketak bazter utzi behar dira, besteak beste, begi bistako egitatea
|
jasotzeko
egin direnak, geroko jarduketak egingo direla abisatzekoak, aurkeztutako agiriak jasotzekoak inolako baloraziorik egin gabe, edo agiriak berriro eskatzekoak agiriok jadanik espedientean badaude (2008ko martxoaren 147ko AGE). b) Errekurtso edo erreklamazioen bat jartzeagatik; errekurtso zein erreklamazioetan egindako jarduketengatik, betebeharpekoak horiek modu formalean ezagutuz gero; Ekonomia It...
|
|
|
Preskripzio epea arrazoi hauek direla-eta geldiaraz daiteke: a) Tributu administrazioaren edozein jarduketagatik, baldin eta tributu betebeharpekoak modu formalean horren berri
|
jaso
badu, eta helburua tributu zorra benetan biltzea bada. Adibidez, ordaindu gabeko zorren ziurtagiria eskatzeak eta hori tributu betebeharpekoari jaulki eta jakinarazteak ez du preskripzio epea geldiarazten (2023ko otsailaren 16ko AEAZren ebazpena). b) Errekurtso edo erreklamazioen bat jartzeagatik; errekurtso zein erreklamazioetan egindako jarduketengatik, betebeharpekoak horiek modu formalean ezagutuz gero; Ekonomia Itunaren Arbitraje batzordearen aurrean gatazka aurkezteagatik; zorduna konkurtsoan dagoela adierazteagatik; tributu zorra kobratzeko akzio zibilak edota penalak egikaritzeagatik; eta organo judizialak tributu prozedura gelditzea agintzeagatik. c) Tributu zorraaitortu, azkenduedoordaintzeko, tributu betebeharpekoak modu sinesgarrian gauzatzen duen edozein jarduketagatik, baita hirugarren baten jarduketagatik betebeharpekoaren kontura eta horren berri izanik.
|
|
|
Preskripzio epea zenbatzen hasiko da, tributu arauketaren ziozko itzulketa
|
jasotzeko
eskubideari dagokionez, eskubide hori aitortu duen erabakia hartzeko epeak amaitu direnetik hurrengo egunean; edota, zor ez den sarrera itzultzeko eskubideari edo bermeen kostua berreskuratzeko eskubideari dagokienez, eskubidea aitortu duen erabakia jakinarazi denetik hurrengo egunean.
|
|
|
Preskripzioeta iraungitze epeak zenbatzen hasiko dira kasuan kasuko aitorpen edo autolikidazioa aurkezteko erregelamenduzko epea amaitzen denetik hurrengo egunean. Demagun epe hori zenbatzen hasi zela 2017ko ekainaren 30ean, 2016ko zergaldiko Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergaren aitorpena edo autolikidazioa borondatez aurkezteko azken egunean, eta 2020ko abenduaren 30ean geldiarazi zela, tributu betebeharpekoaren egoitzan 2012ko aitorpena edo autolikidazioa aurkezteko errekerimendua
|
jaso
zuelako. Preskripzio epea osorik berriro hasiko zen zenbatzen.
|
|
|
Preskripzio epea osorik berriro hasiko zen zenbatzen. Subjektu pasiboak modu formalean jakinarazpenaren berri
|
jaso
izan ez balu, lau urteko preskripzio epea 2021eko ekainaren 30ean amaituko zatekeen; preskripzio epea 2020ko abenduaren 30ean geldiarazi zenez, ordea, epe hori ez da amaituko 2024ko abenduaren 30era arte. Nolanahi den ere, iraungitzeagatik, epea ezin daiteke luzatu 2023ko ekainaren 30etik aurrera sei urte 2017ko ekainaren 30etik aurrera zenbatuta.
|
|
|
Epea berriro zenbatzen jarraituko da Batzordeak hartutako erabakia jakinarazi denetik. d) Zigor jurisdikzioari erruduntasun testigantza bidaltzeagatik edo Fiskaltzari salaketa aurkezteagatik. Epea berriro zenbatzen jarraituko da Tributu administrazioak Fiskaltzaren jakinarazpena
|
jaso
duenetik espedientea itzuliz. e) Organo judizialak tributu prozedura gelditzea agintzeko komunikazioa jasotzeagatik. Epea berriro zenbatzen jarraituko da gelditzea kentzen duen ebazpen irmoa jakinarazi denetik. f) Laguntzarako eskaera jasotzen denean, elkarren laguntzari buruzko arauketaren esparruan.
|
|
|
Epea berriro zenbatzen jarraituko da Batzordeak hartutako erabakia jakinarazi denetik. d) Zigor jurisdikzioari erruduntasun testigantza bidaltzeagatik edo Fiskaltzari salaketa aurkezteagatik. Epea berriro zenbatzen jarraituko da Tributu administrazioak Fiskaltzaren jakinarazpena jaso duenetik espedientea itzuliz. e) Organo judizialak tributu prozedura gelditzea agintzeko komunikazioa
|
jasotzeagatik
. Epea berriro zenbatzen jarraituko da gelditzea kentzen duen ebazpen irmoa jakinarazi denetik. f) Laguntzarako eskaera jasotzen denean, elkarren laguntzari buruzko arauketaren esparruan.
|
|
|
Epea berriro zenbatzen jarraituko da Tributu administrazioak Fiskaltzaren jakinarazpena jaso duenetik espedientea itzuliz. e) Organo judizialak tributu prozedura gelditzea agintzeko komunikazioa jasotzeagatik. Epea berriro zenbatzen jarraituko da gelditzea kentzen duen ebazpen irmoa jakinarazi denetik. f) Laguntzarako eskaera
|
jasotzen
denean, elkarren laguntzari buruzko arauketaren esparruan.
|
|
|
Halako administrazio egintzak ez dira irmoak izan behar. Modu horretara konpentsa daitezke Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergaren behin behineko likidazioan
|
jasotako
itzulketaren zenbatekoa, betebeharpeko berak duen beste tributu zor batekin, betebeharpekoak likidazioaren aurka errekurtsoa jartzea erabaki duen ala ez gorabehera.
|
|
|
Horrela, behin eta berriro egiten diren ordainketa eta kobrantzak albo batera utzi eta tributu betebeharrak betetzea erraztu nahi da. Kontu korronte horretan
|
jasoko
dira tributu betebeharpekoari aitortutako kredituak, batetik, eta bere zorrak, kontrako zeinuarekin, bestetik; modu horretara, bi kopuruen arteko saldoa ordaindu edo itzuli da kontuan arauketak ezarritako datetan.
|
|
|
Horretarako, orotariko neurriak ezarri dira: Tributu administrazioari datuak eta txostenak emateko eginbeharra, Administrazio horrek informazio hori
|
jasotzeko
duen eskubidea, ordezkoaren betebeharrak, premiamendu bidea irekitzeko aukera, zehapenak eta abar. Oro har, esan daiteke tributu arauek xedatzen dituzten botere eta eginbehar egoera guztiek dutela helburu betebeharra betetzen dela bermatu eta segurtatzea.
|
|
|
Arabako TFAOk, 78 artikuluaren 5 puntuan,
|
jaso
duenez, bermerik gabe edota etete automatikorako balio ez duten bermeak (kreditu erakunde batek edota elkarrekiko berme sozietate batek emandako abal solidarioa edo kauzio aseguruaren ziurtagiria) eman badira etetea eskatzeko, eskaera izapidetu bitartean tributu zorra ez kobratzeko arrazoizko susmoak egongo balira, kautelazko neurriak har daitezke kreditua kobratzea ziurtatzeko edota dauden neurr...
|
|
|
Lotura eskubidea ondasunaren edozein edukitzaileren aurka jar daiteke, salbu eta Erregistroaren fede publikoak babesten duenean eskuratzailea, edota horrek merkataritzazein industria establezimendu batean onustez eta titulu zuzenaz eskuratu duenean gauza. Afekzioa ere badago onura fiskala geroko betekizun baten mende dagoenean, orduan zorra bazterreko oharrean
|
jasoko
da Erregistroan betekizun hori gero beteko ez den kasurako.
|
|
|
Definizio hori ez da guztiz zehatza, baina ñabardura batzuk egin behar zaizkio. Arlo zibilean, kontratu batean
|
jasotako
akordioak hausten badira, ez zilegia ere da, eta ez zilegiaren ondorioz, kontratua suntsiaraz daiteke edota kalte ordaina eska daiteke. Halakoetan ez gaude benetako ez zilegi edo arau hauste baten aurrean.
|
|
|
Tributuzko arau hausteen eta zigor delituen arteko desberdintasunei buruz doktrinako autoreek antzina izan zituzten eztabaidak gainditu eta gero, egun esan daiteke bi erakunde horiek funtsean berdinak direla. SAINZ DE BUJANDAren esanetan, baiezta dezakegu bi jokabideak Zigor Kodeak tipifikatutakoak eta beste arauetan
|
jasotako
arau hausteakbereizteko arrazoi bakarra formazko arrazoia dela, balorazio politiko sozialei soilik begiratuta: jokabide batzuk administrazio legeetan jaso dira, hain astunak ez direlako, eta beste batzuk zigor legeetan, kontrako arrazoiarengatik.
|
|
|
SAINZ DE BUJANDAren esanetan, baiezta dezakegu bi jokabideak Zigor Kodeak tipifikatutakoak eta beste arauetan jasotako arau hausteakbereizteko arrazoi bakarra formazko arrazoia dela, balorazio politiko sozialei soilik begiratuta: jokabide batzuk administrazio legeetan
|
jaso
dira, hain astunak ez direlako, eta beste batzuk zigor legeetan, kontrako arrazoiarengatik. Hortaz, ezin daiteke bien arteko muga zehatza eta argia finkatu.
|
|
|
Kasu bietan babestu nahi den ondasun juridikoa bera da, aldatzen dena babesaren intentsitatea da. Konstituzio Auzitegiak adierazi duenez, eta, guztietatik, martxoaren 27ko 81/ 2000 Epaian
|
jaso
denez: " ekainaren 8ko 18/ 1981 KAE eman zenetik, Konstituzio Auzitegi honek behin eta berriro adierazi duenez, administrazio zehapenei aplikagarri zaizkie Konstituzioaren 25.1 artikulutik eratorritako printzipio substantiboak, hau da, zigor arloko printzipio inspiratzaileak ñabardura batzuekin zehatzeko administrazio zuzenbidean ere aplika daitezke, bi biok Estatuaren zigor antolamenduaren agerpenak baitira(...)".
|
|
|
Nolanahi den ere, Bizkaian bi prozedurak batera izapidetuko dira ordaintzeko konpromisodun adostasun akten kasuan edota ordaintzeko konpromiso hori egiaztapen laburtuko prozedura batean ematen bada, bi bietan 196.etik 202.era arteko arau hausteak badira34 Araban eta Gipuzkoan tributu betebeharpekoak uko egin diezaioke zehapen prozedura lokabeari, horrela berariaz
|
jaso
bada, baita adostasun aktak sinatzen direnean ere ikuskapen prozeduretan. Kasu hauetan, zehapen prozedura tributuak aplikatzeko prozedurarekin batera izapidetuko da.
|
|
|
Bizkaiko TFAOren 217 artikuluko 5 puntuak
|
jaso
duenez, zehapen prozedura hastearekin batera zehapena ezartzeko proposamenean beharrezkoak diren osagai guztiak organo eskudunak baditu, proposamen hori prozedura hasteko komunikazioari gehituko zaio. Une horretatik aurrera, interesdunak esan beharrekoa entzuteko izapidea izan behar du aurreko lerrokadan aipatu dugun hamabost eguneko epean.
|
|
|
Une horretatik aurrera, interesdunak esan beharrekoa entzuteko izapidea izan behar du aurreko lerrokadan aipatu dugun hamabost eguneko epean. Aukera berdina
|
jaso
da Arabako eta Gipuzkoako TFAOetan ere, baina kasu horietan prozedura laburra izenekoa (216 artikulua) hasi ahal izateko. Prozedura labur horretan, hamabost eguneko alegazio aldia igaro bada eta urratzaileak alegaziorik ez badu aurkeztu, alegazioei berariaz uko egin badie edo betebeharpekoa zehapen proposamenarekin ados badago, berariaz ere, eta hilabetea igaro bada (zehapen prozedura organo kudeatzaileak hasi badu, hilabeteko epearen ordez, hamabost eguneko epea erabiliko da) Administrazioak ezer aldatu gabe ala jarduketa berririk gabe, orduan uste da prozeduraren ebazpena jakinarazi dela izapide gehiagorik gabe.
|
|
|
Ebazpenak nahitaez hurrengo datuak
|
jaso
behar ditu: a) Pertsona edo erakunde urratzailea identifikatzea. b) Egitateak finkatzea eta egindako frogak balioestea. c) Gauzatutako arau haustea zehaztea. d) Ezarritako zehapenaren zenbatekoa zehaztea, aplikatu diren graduazio irizpideak aipatzea, bai eta egin beharreko murrizketa ere ezartzea.
|
|
|
a) Pertsona edo erakunde urratzailea identifikatzea. b) Egitateak finkatzea eta egindako frogak balioestea. c) Gauzatutako arau haustea zehaztea. d) Ezarritako zehapenaren zenbatekoa zehaztea, aplikatu diren graduazio irizpideak aipatzea, bai eta egin beharreko murrizketa ere ezartzea. Hala badagokio, arau hausterik edo erantzukizunik ez egotearen gaineko adierazpena
|
jasotzea
. e) Zehapenen aurka erabil daitezkeen bideak (errekurtsoak) adieraztea, baita horiek jartzeko epeak eta organoak ere. f) Ezarritako zehapenaren zenbatekoa ordaintzeko lekua, epea eta modua. Gehienetan, ordain gutunarekin batera emango da ebazpena. g) Aplikatu diren murrizketen zenbatekoa eskatzeko inguruabarrak zehaztea, halakorik gertatuz gero murrizketa galduko baita. h) Berandutze interesak ez eskatzea, zehapenen eragingarritasuna eten bada zehapenen aurka errekurtsoa edo erreklamazio ekonomiko administratiboa garaiz eta behar bezala jarri delako. i) Ebazpenaren aurka Administrazioarekiko auzi errekurtsoa jar badaiteke, hurrengoaren berri ematea:
|
|
|
Amaitzeko, aipatu behar ditugu tributu zehapenak jartzeko eskumena duten organoak zein diren: a) Foru Aldundia, lanbide ofizial, enplegu edo kargu publikoetan aritzea eteten denean, zehapen gisa. b) Ogasun eta Finantza Saileko foru diputatua, onura zein pizgarri fiskalak aplikatzeko eskubidea galtzen denean, onura edo pizgarri horiek emateko eskumena izanik, edota diru-laguntzak edo laguntza publikoak
|
jasotzeko
aukera galtzen denean edo Administrazio publikoarekin kontratuak sinatzeko debekua ezartzen denean. Osterantzean, onura edo pizgarri fiskala aitortzen duen organoa izango da zehapena jartzeko eskuduna. c) Gainerako kasuetan, likidazioa emateko organo eskuduna edota zehapen prozedura hastea proposatu duen administrazio unitatearen gainetik hurrengo dagoen organoa
|
|
|
Azaroaren 23ko 10/ 1995 Lege Organikoak Zigor Kodea onetsi zuen. Kodearen II. Liburuko XIV. Tituluak delitu batzuk
|
jaso
ditu" Herri Ogasunaren eta Gizarte Segurantzaren aurkako delituak" izenarekin, horien artean tributuen arlokoak daudela: tributu iruzurraren delitua (305 eta 305.bis. artikuluak) eta kontabilitateko delitua (310 artikulua).
|
|
|
Jokabide bat baino gehiago
|
jaso
da tipoan: zergadunaren betebeharretatik sortutako kuota ez ordaintzea, egin behar ziren atxikipenak edo konturako sarrerak eta egin ez zirenak, edota egin zirenak eta gero Ogasun publikoari ordaindu ez zitzaizkionak; itzulketak bidegabe lortzea, balio gutxitze handiagoa dakarrelako, hau da, Administrazioaren kutxatik dirua ateratzen delako eta ziurrenik, sarri askotan, bidegabe jasotako zenbatekoa itzultzeaz gain, ordaindu gabe utzitako zorra ere ordaindu delako; eta onura fiskalak bidegabe hartzea, ez ordaintzeko edota itzulketak bidegabe lortzeko jokabidearen baitan sar zitekeena.
|
|
|
Jokabide bat baino gehiago jaso da tipoan: zergadunaren betebeharretatik sortutako kuota ez ordaintzea, egin behar ziren atxikipenak edo konturako sarrerak eta egin ez zirenak, edota egin zirenak eta gero Ogasun publikoari ordaindu ez zitzaizkionak; itzulketak bidegabe lortzea, balio gutxitze handiagoa dakarrelako, hau da, Administrazioaren kutxatik dirua ateratzen delako eta ziurrenik, sarri askotan, bidegabe
|
jasotako
zenbatekoa itzultzeaz gain, ordaindu gabe utzitako zorra ere ordaindu delako; eta onura fiskalak bidegabe hartzea, ez ordaintzeko edota itzulketak bidegabe lortzeko jokabidearen baitan sar zitekeena.
|
|
|
Tributuak, atxikipenak edo konturako sarrerak ordaindu ez badira, delitua burutuko da autolikidazio aurkezteko epea amaitu denean edota aitorpenaren ondoriozko likidazioaren sarrera egiteko epea amaitu denean, delitua egitez zein ez egitez gauzatzen denean. Itzulketak bidegabe lortu badira, delitua burutuko da itzulketa benetan
|
jaso
denean. Eta onura fiskalak bidegabe hartu badira, delitua burutuko da zorra ordaindu ez denean edota itzulketa bidegabe lortu denean, aurreko erregelen arabera.
|
|
|
Erakundeari eta pertsona fisikoari ezarritako isunak aldi berean metatuz gero, epaile eta auzitegiek isunen bi kopuruak egokituko dituzte, biren baturak proportzio gabea izan ez dadin egitateen larritasuna kontuan hartuta. Isunaren zigorraz gain, pertsona juridikoari eskubideak kentzeko beste zigor batzuk ezar dakizkioke, ZKren 33.7 artikuluak
|
jaso
bezala: desegitea, jarduerak etetea, lokalak ixtea, jarduketak egiteko debekua edo esku hartze judiziala, bai eta Administrazio publikoekin kontratuak egiteko debekua ere.
|
|
|
Zigor Kodearen erregularizazioaren kontzeptu horrek eta TFAOek
|
jasotako
kontzeptuak eduki ezberdina dute. Gogora dezagun TFAOen kasuan erregularizazioa dago aitorpena edo autolikidazioa epez kanpo aurkeztu bada aurretiazko errekerimendurik gabe, eta ondorioz ez da zehapenik ezarriko (Bizkaian berandu aurkezteagatiko zehapena izan ezik), baina ez inon eskatzen erregularizazioarekin batera zorra ordaindu behar denik edo zorra geroratzeko nahiz zatikatzeko eskaera egin behar denik.
|
|
|
Gogora dezagun TFAOen kasuan erregularizazioa dago aitorpena edo autolikidazioa epez kanpo aurkeztu bada aurretiazko errekerimendurik gabe, eta ondorioz ez da zehapenik ezarriko (Bizkaian berandu aurkezteagatiko zehapena izan ezik), baina ez inon eskatzen erregularizazioarekin batera zorra ordaindu behar denik edo zorra geroratzeko nahiz zatikatzeko eskaera egin behar denik. Modu horretara, aitorpena edo autolikidazioa epez kanpo aurkeztu bada, edota epez kanpo ere aurkeztutako beste aitorpen edo autolikidazioa osatzen edo ongitzen badu, errekerimendurik
|
jaso gabe
baina ordainketarik ere egin gabe, orduan tributu betebeharpekoa bere zigor erantzukizunetik aska daiteke, zorra kobratzeko betearazpen aldia hasi bada ere. Delituen kasuan, aldiz, erregularizazioa egoteko, horrekin batera nahitaez tributu zor osoa ordaindu behar da (hori da, behintzat, 305.4.
|
|
|
Amaitzeko, beste bi berezitasun gehiago aipatu behar ditugu delitua dagoenean, Administrazioaren jarduketak jurisdikzio penalarekin lotuz; berezitasunak Zigor Kodearen 305 Artikuluaren 5 eta 7 lerrokadetan
|
jaso
dira. Bigarren horren arabera, delitu fiskalaren ondoriozko erantzukizun zibila eta isun zigorra betearazteko, epaile eta auzitegiek Tributu administrazioaren zerbitzuen laguntza eskatuko dute.
|
|
|
Artikulu honetako tipifikatutako arau haustea gertatu dela ulertuko da, baldin eta pertsona fisikoak edo erakundeak, bere betebeharrak betetzeko eta jarduketei buruzko jakinarazpena behar bezala
|
jaso arren
, Tributu administrazioak egiten dituen jarduketak denboran luzatu, eragotzi edo galarazten dituenean.
|
|
|
TFAOek jokabide batzuk
|
jaso
dituzte Tributu administrazioaren jarduketei jarki, haiek oztopatu, aitzakiak jarri edo haiek egitea ukatzeko jokabidetzat hartuz, baina ez dute zerrenda itxirik eman. Besteak beste, honako jokabide hauek dira:
|
|
|
Horrez aparte, jokabidea izan bada Administrazioak egindako errekerimenduei edo enbargo eginbideei (honako hau ez da Gipuzkoan
|
jaso
) ez erantzutea, isuna 300 eurokoa izango da, errekerimendua lehen aldiz bete ez denean; 600 eurokoa, errekerimendua bigarren aldiz bete ez denean; eta 1.200 eurokoa, errekerimendua hirugarren aldiz bete ez denean (Gipuzkoan, 150 eurokoa, 300 eurokoa eta 600 eurokoa, hurrenez hurren). Errekerimendua jarduera ekonomiko bati dagokionean, epearen barruan betebeharpekoa ez baldin bada agertzen, edo ez badu administrazio jarduketa errazten, edo ez badu eskatutako informazioa ematen, orduan diruzko isun finkoaren bidez zehatuko da:
|
|
|
Arau hauste honek" itxiera klausula" bezala dihardu, bertan sartu nahi dituelako tributu bakoitzaren arauketak ezarritako eginbeharrak edo betebeharrak betetzen ez diren kasu guztiak, ez betetzea ez bada
|
jaso
arau hauste bezala TFAOen aurreko jokabideen artean edota beste foru arau batean, edo jokabide hori ez bada zehapenak graduatzeko irizpidea. Jokabide horiengatiko zehapena 150 euroko diruzko isun finkoa da (300 euro Bizkaian).
|
|
|
TFAOen arabera, arau hausteen ondoriozko erantzukizuna azkendu daiteke urratzailea hil delako (pertsona fisikoa bada) edota preskripzio epea zein iraungitze epea igaro delako, azken hori Bizkaian soilik
|
jaso
dela.
|
|
|
Epe hori, gainera, geldiaraziko da hurrengo arrazoiengatik: Tributu administrazioaren edozein jarduketagatik, baldin eta tributu betebeharpekoak modu formalean horren berri
|
jaso
badu, eta helburua zehapena ezartzea bada; tributu betebehar lotuen kasuko arrazoi berdinengatik eta baldintza berdinetan; eta errekurtso edo erreklamazioen bat jartzeagatik, Ekonomia Itunaren Arbitraje batzordearen aurrean gatazka aurkezteagatik, zigor jurisdikzioari erruduntasun testigantza bidaltzeagatik edota Fiskaltzari salaketa aurkezteagatik, baita errekurtso zein erreklamazioetan egindako... Betebeharpekoen tributu egoera erregularizatzeko administrazio egintzek erregularizazioaren ondoriozko zehapenak ezartzeko preskripzio epea geldiaraziko dute.
|
|
|
BTFAOren 194.6 artikuluaren esanetan, zehapenak jartzeko ahala egikaritzeko Administrazioak duen iraungitze epea kasu hauetan etengo da: ...rtsoa, erreklamazio ekonomiko administratiboa edo administrazioarekiko auzi errekurtsoa jartzeagatik, edota peritu tasazio kontrajarria eskatzeagatik; Ekonomia Itunaren Arbitraje batzordearen aurrean gatazka aurkezteagatik; zigor jurisdikzioari erruduntasun testigantza bidaltzeagatik edota Fiskaltzari salaketa aurkezteagatik; eta organo judizialak tributu prozedura gelditzea agintzeko komunikazioa
|
jasotzeagatik
.
|
|
|
Hori dela-eta, tributu betebehar materiala azkentzeko arrazoiak zehapenak azkentzeko arrazoi ere izango dira: ordainketa, preskripzioa, barkamena, konpentsazioa, eta abar Ildo horretatik, Arabako eta Bizkaiko TFAOek
|
jaso
dutenez, zehapenak barkatzea foru arauen bidez soilik egin daiteke; Gipuzkoan, aldiz, Foru Aldundiko Kontseiluak barka ditzake prozedura bakarretik datozen zehapenak 6.000 eurokoak edo hortik gorakoak badira (Batzar Nagusiei horren berri gero emanez), eta Ogasun eta Finantzen diputatuak gainerako zehapenak barka ditzake.
|
|
|
Arauketa horren ezean eta modu ordeztailean, Administrazio zuzenbidean orokorrean
|
jasotako
zehapen prozedurari buruzko arauak aintzat hartuko dira, urriaren 1eko Administrazio Publikoen Administrazio prozedura Erkidearen 39/ 2015 Legeak ezarri bezala.
|
|
|
Printzipio horietarik bat da zehapen prozedura modu bananduan eta lokabean izapidetu behar dela eta horrela
|
jaso
izan da Arabako eta Gipuzkoako TFAOen 213 artikuluan eta Bizkaiko TFAOren 215 artikuluan. Horrek argi erakusten digu bi prozedura daudela:
|
|
|
Subjektu urratzailea da, oro har, legeen arabera tributu betebeharren bat betetzeko agindu zaiona, betebeharra materiala nahiz formala izan. TFAOen 186.1 artikuluak (eta TLOren 181.1 artikuluak) urratzaileen zerrenda
|
jaso
du.
|
|
|
Jakina, osagai subjektiboa (dolua ala errua) dagoen ala ez, pertsona juridikoen ordezkari lanetan diharduten pertsona fisikoen jokabideari begiratuta zehaztu litzateke. Zigor arloan, aldiz, societas delinquere non potest printzipio latindarra aplikatzen zen 2010.era arte, orduan Zigor Kodean 31.bis. artikulu berria sartu zelako pertsona juridikoen zigor erantzukizuna berariaz
|
jasoz
(eta egun ere horrela jaso da martxoaren 30eko 1/ 2015 Lege Organikoak emandako idazketaren arabera).
|
|
|
Jakina, osagai subjektiboa (dolua ala errua) dagoen ala ez, pertsona juridikoen ordezkari lanetan diharduten pertsona fisikoen jokabideari begiratuta zehaztu litzateke. Zigor arloan, aldiz, societas delinquere non potest printzipio latindarra aplikatzen zen 2010.era arte, orduan Zigor Kodean 31.bis. artikulu berria sartu zelako pertsona juridikoen zigor erantzukizuna berariaz jasoz (eta egun ere horrela
|
jaso
da martxoaren 30eko 1/ 2015 Lege Organikoak emandako idazketaren arabera).
|
|
|
TFAOen 184 artikuluak (eta TLOren 179 artikuluak)
|
jaso
duenez, gainera, tipifikatutako egite zein ez egiteen ondorioz tributu araua hausteagatik zenbait kasutan ez da erantzukizunik izango. Ikus ditzagun, bada, banan banan. a) Urratzaileak tributuen arloan jarduteko gaitasunik ez duenean.
|
|
|
Tributuak aplikatzeko prozeduren arau erkideak Arabako eta Gipuzkoako TFAOen 93.etik 112.era arteko artikuluetan eta Bizkaiko TFAOren 95.etik 114 bis era arteko artikuluetan (eta TLOren 98.etik 116.era arteko artikuluetan)
|
jaso
dira. Arau erkide horiek modu ordeztailean aplikatuko dira prozedurak arauketa zehatzik ez badu.
|
|
|
Ildo horretatik, TFAOen aginduz (eta TLOren aginduz), tributu jarduketak eta tributu prozedurak hasteko idazkiak hurrengoak
|
jaso
behar ditu, gutxienez, betebeharpekoa eta horren ordezkaria identifikatzeko datuei begira: horien izen abizenak edo sozietatearen izena eta identifikazio zenbaki fiskala.
|
|
|
Tributu administrazioaren jarduketak honako agirietan
|
jasoko
dira: komunikazioetan (prozedura hasteko komunikazioa edo informazioa eskatzekoa, kasu); eginbideetan, egitateak jasotzeko; txostenetan, sinatzailearen iritzia adierazi behar denetan; eta aktetan, hots, ikuskapen prozedurako agirietan.
|