|
2003
|
|
|
Lege organiko honen aplikazioa ebaluatu ondoren, eta Botere Judizialaren Kontseilu Nagusiari, Fiskaltzari, autonomia erkidegoei eta Parlamentuko taldeei entzun eta
|
gero
, Gobernuak neurriak bultzatuko ditu, neurri horien bidez delitu egitate batzuk gogorrago zehatzeko, noiz eta, egitate horien egileak adingabe izan arren, egitateok astuntasun berezia dutenean, besteak beste, Zigor Kodearen 138, 139, 179 eta 180 artikuluetan ezarritakoak direlako.
|
|
|
Horretarako, barneratze aldia luzatzeko aukera ezarriko da; neurriak bete ahal izango dira ezarritako segurtasun neurriak indartzen dituzten zentroetan; eta, berebat, neurriok espetxeetan bete ahal izango dira, adin nagusitasuna lortu eta
|
gero
ere.
|
|
|
Halako neurriak izan daitezke adingabea zentroan barneratzea erregimen egokian, zaintzapeko askatasuna izatea edota beste norbaitego dituzte, bereziki, kautela neurriaren izaerari buruz. Hori egin eta
|
gero
, epaileak proposamenaren gaineko erabakia hartuko du, batez ere, adingabearen inkin edo beste familia nahiz hezkuntza talde batekin bizitzea. Epaileak entzun egingo die adingabearen letraduari, talde teknikoari eta adingabeak babestu eta eraldatzeko erakunde publikoaren ordezkariari; horiek guztiek argibideak emanteresa aintzakotzat hartuta.
|
|
|
Kautela neurriak betetzeko denbora oso osorik zenbatuko da, auzi berean ezar daitezkeen neurriak betetzeko edo, halakorik izan ezean, beste auzi batzuetan ezar daitezkeenak betetzeko, beste auzi horietan aztergai izan badira neurriok ezarri baino lehenagoko egitateak. Fiskaltzak hala proposatuta, eta adingabearen letraduari eta kautela neurriaren gaineko txostena zein talde teknikok egin eta horri entzun eta
|
gero
, epaileak erabakiko du zenbateraino den zentzuzkoa ulertzea kautela neurriak ezarritako neurriaren egikaritza konpentsatu duela, eta hala uler dadila aginduko du.
|
|
|
Behin instrukzioa bukatu eta
|
gero
, Fiskaltzak espedientearen bukaera ebatziko du, eta adingabearen letraduari jakinaraziko dio hori. Adingabeen epaitegiari bidaliko dio espedientea, konbikzio piezekin batera eta kasuan kasuan izan daitezkeen beste efektuekin batera.
|
|
|
Fiskaltzak, alegazio idazkiarekin batera, espedientea, konbikzio piezak, efektuak eta prozesuko gainerako osagaiak bidali eta
|
gero
, horiek jasotzen direnean, adingabeen epaitegiak bere eginbideei erantsiko dizkie horiek guztiak, eta entzunaldi izapidea irekiko du; horretarako, Fiskaltzaren alegazio idazkia eta espedientearen lekukotza igorriko dizkio adingabearen letraduari, horrek, bost egun balioduneko epean zehar, alegazio idazkia formula dezan eta bere ustez egokiak diren frogabideak proposa ditzan. Letraduaren alegazio idazki horrek eta Fiskaltzarenak autu berberak jasoko dituzte.
|
|
|
...10/ 1995 Lege Organikoaren 69 artikuluaren arabera, lege hau aplikatuko zaie hemezortzi urtekoak baino nagusiagoak eta hogeita bat urtekoak baino gazteagoak diren gizabanakoei, delitu egitateak egozten zaizkienean, baldin eta instrukzioko epaile eskudunak hala adierazten badu auto bidez, behin Fiskaltzari, egotziaren letraduari eta lege honen 27 artikuluak aipatzen duen talde teknikoari entzun eta
|
gero
.
|
|
|
Auto hori, behin irmo izan eta
|
gero
, Fiskaltzari igorriko zaio, lege honetan ezarritako prozeduraren izapideak egiteko.
|
|
|
Hiru hilabetekoa, falta izanez
|
gero
.
|
|
|
Aurreko lerrokadan ezarritakoa gorabehera, barneratze neurriak ezarri bazaizkio jadanik hogeita hiru urte bete dituen gizabanakoari, edo, behin neurriok ezarri eta
|
gero
, horien betetzea ez bada bukatu gazteak adin hori lortzean, adingabeen epaileak Fiskaltzari entzungo dio, eta, lege honen 14 eta 51 artikuluetan xedatutakoari kalterik egin gabe, neurri horiek espetxean betetzeko aginduko du, Espetxeen Lege Organiko Orokorrean agindutako erregimen arruntarekin bat etorriz.
|
|
|
Behin aurreko paragrafoan aipatutako jarduna burutu eta
|
gero
, Fiskaltzak adingabeen epaileari adieraziko dio espedientearen hasiera; epaile horrek hasiera emango die, bestalde, izapidetzako eginbide egokiei.
|
|
|
Behin adiskidetzea gertatu eta
|
gero
, edo biktimarekin edo egindako delitu nahiz faltaren ondoriozko kaltedunarekin bereganatutako konponketa konpromisoa bete eta gero, edo bata edo besteak ezin badira gauzatu adingabearen borondatetik kanpoko arrazoien ondorioz, Fiskaltzak bukatutzat joko du instrukzioa, eta jarduna largetsi eta artxibatzea eskatuko dio epaileari, horretarako jarduna hari bidaliz.
|
|
|
Behin adiskidetzea gertatu eta gero, edo biktimarekin edo egindako delitu nahiz faltaren ondoriozko kaltedunarekin bereganatutako konponketa konpromisoa bete eta
|
gero
, edo bata edo besteak ezin badira gauzatu adingabearen borondatetik kanpoko arrazoien ondorioz, Fiskaltzak bukatutzat joko du instrukzioa, eta jarduna largetsi eta artxibatzea eskatuko dio epaileari, horretarako jarduna hari bidaliz.
|
|
|
Espedientea hasi eta batera, hori jakinarazi behar zaio adingabeari, 24 artikuluan xedatutakoari kalterik egin gabe. Helburu hori erdiesteko, adingabeen epaitegiko idazkariak, behin Fiskaltzaren eskutik espedientearen hasieraren berri jaso eta
|
gero
, adingabeari eta horren legezko ordezkariei eskatuko die hiru eguneko epean letradua izendatzeko; ohartarazi egingo die hala egin ezean adingabeari ofiziozko letradua izendatuko zaiola, abokatuen elkargo egokian espezialisten txanda osatzen dutenen artean.
|
|
|
Behin adingabeen epaileak akusatzaile partikularra bertan agertzea onartu eta
|
gero
, horri bidaliko zaio lege honen arabera gauzatutako jardun osoa, eta, akusatzaile horrek bere interesak defenda ditzan, izapide guztietan parte hartzea ahalbidetuko da.
|
|
|
Edozein kasutan ere, behin talde teknikoak txostena prestatu eta
|
gero
, Fiskaltzak berehalakoan bidaliko dio hori adingabeen epaileari, eta kopia bat emango dio adingabearen letraduari.
|
|
|
1 Gobernuak, Justizia Ministerioaren bitartez, behin Botere Judizialaren Kontseilu Nagusiari, Estatuko Fiskaltza Nagusiari eta ukitutako autonomia erkidegoei entzun eta
|
gero
, lege hau «Estatuko Aldizkari Ofizial»ean argitaratzen denetik sei hilabeteko epean, xedapen egokiak hartuko ditu adingabeen epaitegietako antolaketa eta karrera judizial nahiz fiskaleko langileen egituraketa egokitzeko lege honetan xedatutakoa aplikatzeagatik sortzen diren beharrizan organikoetara.
|
|
|
Bere kabuz egitea adingabearen letraduak proposatu, eta fiskalak instrukzioan zehar eta lege honen 26.1 artikuluak xedatutakoaren arabera ezetsi dituen frogak, baldin eta frogok ezin badira entzunaldian zehar egin eta epailearen ustez erabakigarri izan badaitezke prozesuaren ondoreetarako. Behin frogak egin eta
|
gero
, horren emaitzak bidaliko dizkie Fiskaltzari eta adingabearen letraduari, entzunaldiko bilerak hasi baino lehenago.
|
|
|
1 Entzunaldian parte hartuko dute Fiskaltzak, kaltedunak, hori prozesuan agertu bada, adingabearen letraduak, lege honen 27 artikuluan ezarritako txostenaren talde tekniko egilearen ordezkari batek, eta adingabeak berak. Adingabea bere legezko ordezkariekin batera egon daiteke, salbu eta epaileak kontrakoa erabakitzen duenean, behin aurretiaz aipatutako fiskaltzari, adingabearen letraduari eta talde teknikoaren ordezkariari entzun eta
|
gero
. Entzunaldian parte har dezake, orobat, adingabeak babestu edo eraldatzeko erakunde publikoaren ordezkariak, baldin eta erakunde horrek instrukzioko jardunean parte hartu eta epaileak hala erabakitzen badu.
|
|
|
Jarraian, epaileak adingabeari galdetuko dio ea hark aitortzen duen egitateon egile dela eta ea ados dagoen Fiskaltzak eskatutako neurriarekin. Adingabea bi autu horiekin ados badago, orduan, behin adingabearen letraduari entzun eta
|
gero
, epaileak adostasuneko ebazpena eman dezake. Letraduak ez badu bat egiten adingabeak berak emandako adostasunarekin, epaileak erabakiko du entzunaldiak aurrera egin behar duen ala ez; epaian bertan, erabaki horren zioak azaldu ditu epaileak.
|
|
|
Behin entzunaldia bukatu eta
|
gero
, adingabeen epaileak epaia emango du eztabaidapeko egitateei buruz, askoz jota, bost eguneko epean.
|
|
|
Beren beregi adieraziko ditu horien edukia, iraupena eta haiekin lortu nahi diren helburuak. Erabakia zioduna izango da, eta, bertan, beren beregi adieraziko da zeintzuk diren frogatuta geratu diren egitateak eta zein frogabidetatik lortu duen epaileak konbikzio hori.katu eta
|
gero
, epaitza ahoz aurrera daite Gainera, behin entzunaldiko saioak buke, epaitza horri dokumentatu beharrari kalterik egin gabe; Botere Judizialaren Lege Organikoaren 248.3 artikuluak arautzen du dokumentatu behar hori.
|
|
|
1 Adingabeen epaileak, ofizioz edo Fiskaltzak nahiz adingabearen letraduak hala eskatuta, eta, edozein kasutan, horiei, talde teknikoaren ordezkariari eta adingabeak babestu edo eraldatzeko erakunde publikoaren ordezkariari entzun eta
|
gero
, erabaki ziodunean ezar dezake epaian jasotako epaitzaren betearazpena etetea, baldin eta ezarritako neurriak ez badu bi urtetik gorako iraupenik; etendura denbora zehatz batez luzatuko da eta, askoz jota, bi urtez. Etendura hori epaian bertan erabakiko da, edo, hori irmoa denean, auto ziodunean; edozein kasutan, etendura horren baldintzak zehaztu dira.
|
|
|
Behin aurreko paragrafoak aipatzen dituen betekizunak egiaztatu eta
|
gero
, errekurtsoa auzitegi nagusiko adingabeen zein aretotan* jarri eta areto horrek epaiok eman zituzten auzitegiei horien lekukotza eskatuko die; hamar eguneko epean, aretoak dokumentazioagarren Aretoari, eta areto horretara epa bidaliko dio Auzitegi Goreneko Bituko ditu errekurtsogilea eta Fiskaltza, azken hori ez bada errekurtsogile izan.
|
|
|
Lege honetan ezarritako neurriak betearaztean, adingabeen epaileak izango du kontrola, horrek kasuan kasuko epaia eman duen heinean; epaileak auto ziodunean erabakia hartuko du bien bitartean gerta daitezkeen gorabeherei buruz, Fiskaltzari, adingabearen letraduari eta neurria betearazten duen erakunde publikoaren ordezkariari entzun eta
|
gero
.
|
|
|
Behin epaia irmoa izan eta ezarritako neurriaren betearazpen programa onetsi eta
|
gero
, epaia zein epaitegik eman eta epaitegi horretako idazkariak neurri horren likidazioa gauzatuko du, hori zein datatan hasten den eta zein datatan bukatzen den adieraziz; interesdunari, hala denean, kautela neurriak ezarri bazaizkio, horien ondorioz betetako denbora zenbatuko da 28.5 artikuluan xedatutakoa kontuan hartuta. Aldi berean ere, betearazpen espedientea irekiko da, eta, espediente horretan, berabeherak agerraraziko dira, lege honetan ezarritakoarekin bat etorriz.tearazpenean zehar gertatzen diren go
|
|
|
3 Epaileak, alderdiei entzun eta talde teknikoaren txostena izan eta
|
gero
, aurreko paragrafoan ezarritako betetze hurrenkera alda dezake, adingabearen intereserako hori komenigarri denean.
|
|
|
Adingabeak neurri bat hautsi badu, baina neurri hori ez bada askatasunaz gabetzen duten horietarikoa, Fiskaltzakkariari entzun eta
|
gero
, bai eta talde tek adingabearen epaileari eska diezaioke, harako neurriaren ordez, izaera bereko beste bat ezartzea. Salbuespenez, eta Fiskaltzak hala proposatuta, behin adingabearen letraduari eta legezko ordeznikoari entzun ondoren ere, adingabeen epaileak, aurretiaz ezarritako neurriaren ordez, beste bat ezar dezake, alegia, barneratze neurria, zentro erdi irekian, betetzeko dagoen denbora horretan zehar.
|
|
|
1 Neurriak betearazten diren bitartean, horiek ezarri dituen epaileak ofizioz edo Fiskaltzak, adingabearen letraduak nahiz Administrazio eskudunak hala eskatuta, eta alderdiei entzun eta
|
gero
, bai eta talde teknikoari eta adingabeak babestu edo eraldatzeko erakunde publikoaren ordezkariari entzun eta gero ere, ondorerik gabe utz ditzake halakoak, edo, haien ordez, beste batzuk ezar ditzake, bere ustez beste horiek egokiagoak badira lege honetan araututakoen artean; betetzeko falta den denbora zenbatekoa izan eta beste horrenbestekoa edo laburragoa izan daiteke neurrion iraupena. Hori guztia, aurreko artikuluaren 2 paragrafoan xedatutakori kalterik egin gabe, eta lege honen 14 artikuluarekin bat etorriz.
|
|
|
1 Neurriak betearazten diren bitartean, horiek ezarri dituen epaileak ofizioz edo Fiskaltzak, adingabearen letraduak nahiz Administrazio eskudunak hala eskatuta, eta alderdiei entzun eta gero, bai eta talde teknikoari eta adingabeak babestu edo eraldatzeko erakunde publikoaren ordezkariari entzun eta
|
gero
ere, ondorerik gabe utz ditzake halakoak, edo, haien ordez, beste batzuk ezar ditzake, bere ustez beste horiek egokiagoak badira lege honetan araututakoen artean; betetzeko falta den denbora zenbatekoa izan eta beste horrenbestekoa edo laburragoa izan daiteke neurrion iraupena. Hori guztia, aurreko artikuluaren 2 paragrafoan xedatutakori kalterik egin gabe, eta lege honen 14 artikuluarekin bat etorriz.
|
|
|
...iktimarekin adiskidetzen denean, bi bion arteko adostasuna, lege honen 19 artikuluan aipatu bezala, edozein unetan gertatzearekin batera, adiskidetze horrek ondorerik gabe utz dezake ezarritako neurria, baldin eta epaileak adierazten badu, Fiskaltzak edo adingabearen letraduak hala proposatuta, eta talde teknikoari eta adingabeak babestu edo eraldatzeko erakunde publikoaren ordezkariari entzun eta
|
gero
, adiskidetze horrek eta neurriaren iraupen osotik jadanik bete den denborak behar beste erakusten dutela adingabearen egitateek merezi duten gaitzespena.
|
|
|
1 Behin neurria bete eta
|
gero
, erakunde publikoak azken txostena bidaliko die 49.1 artikuluan aipatutako jasotzaileei, eta adingabeen epaileak autoa emango du, auzia artxibatzeari buruz bidezkoa dena erabakiz. Auto hori Fiskaltzari eta adingabearen letraduari jakinaraziko zaie.
|
|
|
2 Epaileak, ofizioz edo Fiskaltzak nahiz adingabearen letraduak hala eskamoak antola daitezen, adingabe horren interesarentzat hori nahitaezkoa bada.tuta, adingabeak babestu eta eraldatzeko erakunde publiko eskudunari eska diezaioke, behin ezarritako neurria bete eta
|
gero
, Kode Zibilaren arauekin bat etorriz adingabea babesteko mekanis
|
|
|
Epaile horrek, entzunaldi baten epean, eta Fiskaltzari entzun ondoren, autoa emango du, ezarritako zehapena baieztatuz, aldatuz edo ezabatuz; auto horren aurka ezin izango da inolako errekurtsorik jarri. Behin autoa establezimenduari jakinarazi eta
|
gero
, hori berehalakoan betearazteko modukoa izango da. Errekurtsoa gauzatzen den bitartean, bi eguneko epean, neurria zein erakunde publikok betearazi eta erakunde horrek beharrezkoak diren neurriak har ditzake aldatutako ordena berriro ezartzeko, gizabanako zehatuari artikulu honen 6 paragrafoa aplikatuz.
|
|
|
Behin ustezko kaltedunak eta erantzule zibilak agertu eta
|
gero
, adingabeen epaileak autoa emango du prozeduraren hasiera aginduz. Auto horretan aipatuko dira alderdi auzi jartzaileak eta demandatuak, auzi jartzaileek zer eskatu duten kontuan hartuta eta espedientetik ateratzen dena gogoan izanik.
|
|
|
Behin epe hori igaro eta
|
gero
, adingabeen epaileak idazkia igorriko die demandatuei; demandatuok, hamar eguneko epean, demandari erantzun diote, eta, aldi berean, euren ustez beharrezkoak diren frogabideak proposatu dituzte.
|
|
|
Adingabeen prozedura horretan, entzunaldia egin eta
|
gero
, eta epaia edo behin betiko beste ebazpen bat eman ostean, epaileak epai zibila emango du indarreko Zigor Kodearen 115 artikuluan adierazitako edukiarekin, demandatuak absolbituz edo erantzule zibilak nortzuk diren adieraziz.
|
|
|
Aurreko paragrafoan aipatutako epaiaren aurka, gora jotzeko errekurtsoa jar daiteke auzitegi nagusiko adingabeen aretoan*; errekurtso horren izapideak egingo dira, Prozedura Zibilaren Legeak gora jotzeari buruz ezarritakoaren arabera, betiere kasuan kasuko kopurua kontuan hartuta. Behin epaia irmo izan eta
|
gero
, hori betearazi ahal izango da, Zigor Kodearen arauak eta Prozedura Zibilaren Lege horretako arauak aplikatuta.
|
|
|
Horrezaz gain, 18 eta 21 urte bitartekoei Adingabeen Zigor Zuzenbidea ezartzeko aukeratik kanpo utzi zitzaien 5/ 2000 LO indarrean jarri aurretik (hasiera batean 2003ko urtarrila arte? 9/ 2000 LO? eta
|
gero
–9/ 2002 LO?
|
|
|
Behin neurriak epaiketa bidez ezarri eta
|
gero
, autonomia erkidegoetako erakunde publikoei dagokie neurri horiek betearaztea, erakundeok adingabeak babestu eta eraldatzeko eginkizuna betetzen duen heinean. Eginkizun hori burutzean, adingabeen epaileak nahitaezko kontrola izango du erakundeon gainean.
|
|
|
Lehen esana geratu den bezala, hezkuntza eta heziketaren arloko espezialistek adingabearen interesari erreparatu behar diote; izan ere, espezialista horiek hurbilagoko esparruetan dihardute, estatua bera baino hurbilago, hain zuzen. Alderdiek hala eskatuta, eta epaitegiko talde teknikoei eta autonomia erkidegoko erakunde publiko eskudunari entzun eta
|
gero
, adingabeen epaileak ahalmen zabalak erabil ditzake, ezarritariek beste batzuekin ordezteko. Zentzuzko neurriak eteteko edo ezarritako hokoa denez, horrekin ezin dira urratu edo gutxitu prozesuko bermeak, horixe baita arautegi berriaren oinarrizko helburuetatik bat.
|
|
2004
|
|
|
Lege honen abiapuntua, horretarako, hauxe izan da: ezintasun edo oker teoriko nahiz praktikoa gertatuko litzateke uste izanez
|
gero
kasazio egokiena dela inolako gairik eta bigarren auzialdiko inongo epairik baztertzen ez duena.
|
|
|
Lege honek hiru osagai erabili ditu, kasazioaren esparrua zehazteko. Lehenik, lege honetatik arlo zibileko edo merkataritza arloko gai bat ere ez baztertzea; bigarrenik, prozesuko legeen urratzea kasaziotik kanpo uzteko erabakia,
|
gero
aztertuko denez, erabaki hori batere funtsgabea ez dela; hirugarrenik, jurisprudentzia doktrina aginteduna sortzeko eginkizunaren garrantzia, hori baita kasazioaren zeharkako eginkizuna. Eginkizun hori lotuta dago erakunde horri datxekion herri interesarekin, erakunde horren jatorritik egun arte.
|
|
|
Norbaitek prozesuko arau hauste astuna gertatu delako uste osoa badu, eta, arau hauste horren ondorioz, jarduna ekarri behar bada arau hauste hori noiz gertatu eta horren aurreko egoerara, orduan ezin daiteke esan araua zentzugabekoa dela, horrek baztertzen duenean aldi berean beste epai bat eskatzea, jarduna aurreko egoerara ekarri ordez. Prozesuko arau haustearen ondoriozko errekurtsoari on iritziz
|
gero
, beste epai bat eman behar da. Beste epai horrek zuzenbide material edo substantiboko arau hausterik eraginez gero, epai horri kasazio errekurtsoa jar dakioke, lege hau baino lehenagoko araubidean bezala.
|
|
|
Bestalde, ezin da ahantzi, 1881eko Legearen arabera, aldi berean forma urratzea eta epaiari buruzko arau hausteak alegatzen zituen kasazio errekurtsoa jarriz gero, lehenengo, eskatutako forma urratzea aztertu eta horri buruz erabakitzen zela, eta, errekurtsoari forma urratzeagatik on iritziz
|
gero
, auzialdiko auzitegira berriro igortzen zirela, horrek beste epai bat eman zezan. Era berean, epai horri beste kasazio errekurtso bat jar zekiokeen, lehenik, «legea urratzeagatik»; bigarrenik, epaiketaren oinarrizko formak urratzeagatik; eta, hirugarrenik, bi kontzeptuongatik.
|
|
|
Zinez, lege honen sistemarekin, arriskua da behin behineko alderdi betearazleak kobratzea, eta,
|
gero
, kaudimengabe bihurtzea. Edonola ere, arrisku hori gutxienekoa izan daiteke zenbait kasutan, eurentzat behin behinean betearaz daitekeen epaia onuragarria denean.
|
|
|
Parte hartzeko eskabideak ez du aribideko prozedura etengo. Auzitegiak hamar eguneko epe erkidean auto bidez emango du ebazpena, bertaratutako alderdiek esan beharrekoa entzun eta
|
gero
.
|
|
|
2) Auzitegiak demandatzaileak esandakoa entzungo du hamar egunekopena egitea erabaki eta
|
gero
, hirugarre epean, eta bidezkotzat jo duena auto bitartez ebatziko du. Behin jakinarazna demandari erantzuteko epatuko da, demandatua epatu den era eta baldintza berberekin.
|
|
|
Jakinarazpena egitea erabaki eta
|
gero
, prozesua eten egingo da, oinordekoak agertu arte edo agerraldirako epea bukatu arte.
|
|
|
2 Behin prozesua hasi eta
|
gero
, ahalorde emaileak behar besteko funtsak eskuratzen ez badizkio prokuradoreari, horrek prozesua segi dezan, prokuradoreak premiamendu bidez eska dezake ahalorde emaileak funtsak jartzea.
|
|
|
Auzitegi horrek ahalorde emaileak esan beharrekoa hamartartez ebatziko du bidezkoa dena. Auzi egunen barruan entzun eta
|
gero
, auto bitegiak, premiamendu ohartarazpena eginda, beharrezkotzat jotzen duen kopurua zehaztuko du, bai eta, hala badagokio, funtsak emateko epea ere.
|
|
|
2) Epaiketan bertaratzeko, epaiketa baino lehen presako neurriak eskatzeko edo bisten nahiz jardunaren presako etendura eskatzeko idazkietan. Abokatuari beren beregi dagozkion arrazoietan oinarritu bada bisten edo jardunaren etendura, abokatuak berak ere, ahal izanez
|
gero
, idazkia izenpetu du.
|
|
|
Nazioarteko eskumenik eza zein jurisdikziorik eza dela eta, auzia bestelako jurisdikzio ordenari dagokiola ohartu bezain laster, ofizioz aginduko da aurreko bi artikuluetan aipatutako abstentzioa, alderdiek eta Fiskaltzak esan beharrekoa entzun eta
|
gero
.
|
|
|
Auzigaia ebazteko, arazo bati buruz erabakitzea beharrezkoa bada, eta, arazo hori, aldi berean, auzitegi horretan edo beste auzitegi zibil batean prozesuaren auzigai nagusia bada, eta, arazo hori erabakitzeko egonik, autoen metaketa ezinezkoa bada, orduan auzitegiak, auto bitartez, aribideko jardunaren etendura agin dezake, jardun hori dagoen egoeran dagoelarik, epaitu aurreko arazoa xede duen prozesua bukatu arte. Bi alderdiek edo horietako batek eskatu behar diote etendura auzitegiari, aurkakoari entzun eta
|
gero
.
|
|
|
...uen bitartean, jakin badaki indarkeria egintzaren bat burutu dela, Genero Indarkeriaren aurka Oso osoko Babesa emateko Neurrien Lege Organikoak bere 1 artikuluan definitzen dituen horietarikoa, eta, egintza horren ondorioz, zigor prozesua hasi edo babes agindua eman bada, orduan, Botere Judizialaren Legeko 87 ter artikuluko hirugarren paragrafoan ezarritako baldintzak betetzen direla egiaztatu eta
|
gero
, eskumenari utziko dio, eta auzi paperak dauden daudenean igorriko dizkio emakumearen aurkako indarkeria epaile eskudunari, salbu eta ahozko epaiketaren fasea jadanik hasita dagoenean.
|
|
|
Epaileak, prozedurazibilarengainekoardura duen bitartean, jakin badaki indarkeriaegintzaren bat burutu ahal izan dela, eta, egintza horren ondorioz, ez bada zigor prozesurik hasi, ezta babes agindurik eman ere, orduan, Botere Judizialaren Legeko 87 ter artikuluko hirugarren paragrafoan ezarritako baldintzak betetzen direla egiaztatu eta
|
gero
, alderdiei zitazioa egingo die, Fiskaltzarekin batera agerraldia egin dezaten; agerraldi hori hurrengo 24 orduetan egingo da, epaileak bil ditzan gertatutako egitateei buruz erabakigarri izan daitezkeen datuak. Agerraldiaren ondoren, Fiskaltzak berehala erabaki du ea hurrengo 24 orduetan genero indarkeriaren inguruko egintzak salatuko dituen, edo emakumearen aurkako indarkeria epaitegi eskudunari babesagindua ematea eskatuko dion.
|
|
|
Lurralde eskumenik ezaren ondorioz, auzitegiak eskumena baliatzeari uzteko erabakia hartu badu, deklinatoria bidez edo alderdi guztiak entzun eta
|
gero
, orduan jarduna zein auzitegiri igorri eta horrek erabakia onartu behar du, eta ezin izango du ofizioz bere lurralde eskumenik eza adierazi.
|
|
|
Aurreko paragrafoko autoa jakinarazi eta
|
gero
, auzilariek bost eguneko epea izango dute, errekurtsoa behar bezala jarri edo iragartzeko; egun horiek gehituko zaizkie izapideok burutzeko legez ezarri diren epeei. Auzilariek epea gainditzen badute errekurtsoa behar bezala jarri gabe, ebazpen hori irmo bihurtuko da.
|
|
|
1 Aurreko artikuluak aipatutako bost eguneko epea igaro eta
|
gero
, auzitegiak autoa emango du, metaketa agindeia onartu edo horri uko egiteko.
|
|
|
Metaketa agindeia onartu eta
|
gero
, berehala jakinaraziko zaie hori auzitegi errekerituan alderdi direnei, horiek hamar eguneko epean auzitegi errekeritzailean bertara daitezen. Auzitegi errekeritzaileari auzi paperak igorriko zaizkio, auzi paper horiek auzitegi horretan, kasuan kasuan, euren bidea egin dezaten.
|
|
|
Prozesuen metaketa erabaki eta
|
gero
, aribideko prozesuetatik aurreratuena eten egingo da, metaketa zein prozesutan gertatu eta hori bestearen prozesu mailara iritsi arte.
|
|
|
Prozesuak metatzeko intzidentea prozesu batean eragin eta
|
gero
, ez da eskabiderik onartuko harrezkeroko epaiketa bat metatzeko, baldin eta metaketa eskatu duena izan bada metatu nahi den epaiketa eragin duena.
|
|
|
Artikulu honen 1 paragrafoko auzitegiak uste badu abstentzioa bidegabea dela, epaile edo magistratuari aginduko dio auziaren gaineko ardurarekin jarrai dezan, alderdiek ezezpena baliatzeko duten eskubideari kalterik egin gabe. Agindua jaso eta
|
gero
, auzitegiak probidentzia emango du, prozesuaren etendura amaituz.
|
|
|
2 Abstentzioa berretsiz gero, abstenitu den idazkari judizialaren ordez, lege ordezkoa jarriko da; abstentzioari uko eginez
|
gero
, idazkari judizialak auzian jarraitu du.
|
|
|
5) Probintziako audientziak ezetsia probintziako audientziako magistratua bada, ezetsia kide izango ez dela. Probintziako audientzia atal bik edo gehiagok osatzen badute, ezetsia zein ataletako kide izan eta beste atal batek erabakiko du, edo atal gehiago izanez
|
gero
, ezetsia zein ataletan kide izan eta zenbakizko hurrenkeran hurrengoa den atalak.
|
|
|
Horren zenbaketa berriro hasiko da, geldiarazpena edo atzerapena eragin duen arrazoia desagertzen denean. Auzitegiak zehaztuko du, ofizioz edo berori jasan duen alderdiak hala eskaturik, eta gainerako alderdiek esan beharrekoa entzun eta
|
gero
, ezinbesteko kasua dagoen ala ez.
|
|
|
Bestetik, kontuan izan da kautela neurriek beti lotura izan behar dutela prozesu nagusian eskatutakoarekin, baita prozesuan zehar alda daitezkeen gorabeherekin eta inguruabarrekin ere. Horrela, prozesu horren gaineko eskumena zein organok izan eta bera da ebazteko egoerarik egokienean dagoena, batez ere, kontuan izanez
|
gero
, kautela neurriak ezerezean uzteko, aldatzeko edo ekitatezko kontrakautelarekin ordezteko aukera.
|
|
|
Ulertzeko eta ezartzeko errazak diren zentzuzko irizpideekin bat, xedapen iragankorrek zenbait arazo aurreikusi dituzte, legea indarrean jartzean ebazteke dauden prozesuetan sor daitezkeenak, legearen azken xedapenean ezarritako urtebeteko «vacatioa» eta
|
gero
. Kasu desberdinen irizpide orokorra da legea eragingarri egin behar dela, ahalik arinen.
|
|
|
3 Demandatzaileari aurreko paragrafoan aipatu arazoen inguruan entzun egingo zaio, eta demandatuaren nortasun eta ordezkaritzaren inguruan behin hori egin eta
|
gero
, auzitegiak bidezkoa dena ebatziko du, eta, epaiketarekin jarraitzea agintzen badu, demandatuak eska dezake bere desadostasuna aktan jasotzea, eman litekeen epaiaren aurka gora jotze ondoreetarako.
|
|
|
1 Ez dira epaian kontuan izango epaiketa hasi eta
|
gero
alderdiek edo hirugarrenek sartu berrikuntzak, horiek demandaren, eta, hala denean, errekonbentzioaren jatorrian izandako gauza edo pertsonen egoerari buruzkoak badira. Salbuespen gisa hartu behar da berrikuntzak behin betiko desagerraraztea demandan edo errekonbentzioan eskatu uzien interes legitimoa, uziok prozesutik kanpo edo beste edozein arrazoirengatik bete izan direlako.
|
|
|
4 Auzitegiak, probidentzia bidez, ez du onartuko alegazio egintzen osteko egitateen alegazioa, baldin eta inguruabar hori behar bezala egiaztatu ez bada alegazioa aurkeztean eta, egintzon preklusioa gertatu eta
|
gero
, egitateren bat alegatzen bada, berori geroago ezagutu dela adieraziz, auzitegiak agin dezake, probidentzia bidez, hori aintzat hartzea bidegabea dela, baldin eta, gainerako alderdien inguruabar eta alegazioak kontuan izanik, egiaztatu gabe agertu bada egitate hori ezin izan dela alegatu prozesuan halakoetarako ezarri uneetan.
|
|
|
1 Aurreko artikuluko erakusketa egiteari bidegabe ezezkoa emanez
|
gero
, kusketa eskatu duenak aurkeztutako kopia soilari edo horrek agiriaren edukiaren inguruan emandako bertsioari. auzitegiak, gainerako frogak kontuan izanik, froga balioa eman diezaioke era
|
|
|
Adingabeen Erantzukizun Penala arautu duen Legea, eta Erregistro Zibilaren legeria argitaratu eta
|
gero
, Prozedura Zibileko Legearen argitalpen elebidun hau oso garrantzitsua izan da Justizia eta Zuzenbidearen alorreko euskararen normalizazio prozesuan euskara lan hizkuntza izan dadin egindako ahaleginetan; hau guztia Justizia Lan eta Gizarte Segurantza Sailak eta Deustuko Unibertsitateko Euskal Gaien Institutuak urteetan zehar izandako lankidetzari esker gauzatu ahal izan da.
|
|
|
aurrenik, prozesuaren printzipio orokorrei dagokiena; eta, hurrenik, eremu zehatza, auzitegien hizkerarekin zuzeneko lotura duena. Horri kalterik egin gabe, irakurleak, hala nahi izanez
|
gero
, kasuan kasuko eraldaketak kontsulta ditzake.
|
|
|
Bigarren printzipioari so eginez
|
gero
, arauketak larregikeriak eta eskema hutsak saihestu nahi ditu, zuzenbide konparatuko konponbide batzuetan kontrakoa ageri agerikoa bada ere: Lege honetan berdin berdin saihestu dira atzerriko prozesu lege batzuen ezaugarri diren larregikeria eta eskema hutsak.
|
|
|
2 Ezgaiketa demandan ustezko ezgaiari lagundu edo hura ordezkatu eta zainduko duen pertsona edo pertsonak izendatzea eskatzen bada, entzungo dira ustezko ezgaiaren ahaiderik hurbilenak, ustezko ezgaia bera, horrek adimen nahikoa izanez
|
gero
, eta auzitegiak egokitzat jotzen dituen gainerako pertsonak.
|
|
|
Aipatu txostenak jaso ondoren, auzitegiak, bere ustez nahitaezko jarduna gauzatu eta
|
gero
, barnealdiari eustearen inguruan bidezkoa dena aginduko du.
|
|
|
Fiskaltza ere deituko da, horrek ordezka ditzan jarauntsian interesa izan baina ordezkaritza legitimorik ez duten adingabe edo ezgaituak eta toki ezezagunean dauden absenteak. Fiskalgabeek edo ezgaituek legezko ordezkatzaren ordezkaritza bukatuko da, adinria edo defendatzaile judiziala lortzen dutenean eta absenteak epaiketan agertzen direnean edo horiei zitazioa zuzenean egin dakiekeenean, nahiz eta
|
gero
berriro absente egon.
|
|
|
Agerraldian interesdunek eragindako arazo guztien gaineko adostasuna lortuz
|
gero
, erabakitakoa betearaziko da, eta hitzartutako aldaketak egingo ditu kontulariak zatiketa eragiketetan. Auzitegiak aldaketok onetsiko ditu, artikulu honen 2 paragrafoan xedatutakoaren arabera.
|
|
|
3 Aurreko paragrafoetan xedatutakoa gorabehera, jarauntsiaren hartzekodunen batek 782 artikuluko 4 paragrafoan aipatu eskaera eginez
|
gero
, ez zaie jaraunsleei eta legatu hartzaileei ondasunik emango, hartzekodunei euren kredituen zenbatekoa oso osorik ordaindu edo horiek bermatu arte.
|
|
|
1 Aurreko artikuluaren 1 paragrafoak aipatu kasuan, bertan adierazi jarduna gauzatu ondoren, auzitegiak, probidentzia bitartez, neurri egokienak hartuko ditu, oinordetzaren kausatzailea testamentu xedapenarekin edo xedapenik gabe hil den ikertzeko. Horretarako, aginduko du auzi paperetara ekartzea Azken Nahietako Egintzen Erregistro Orokorraren ziurtagiria, eta, ahal izanez
|
gero
, heriotza ziurtagiria.
|
|
|
Inbentarioan ondasunak sartzeari edo ez sartzeari buruzko eztabaida sortuz
|
gero
, ikustaldirako zitazioa egingo zaie interesdunei, eta izapidetzak aurrera egingo du, hitzezko epaiketarako ezarritakoaren arabera.
|
|
|
2 Inbentarioan kontzepturen bat sartzeari edo ez sartzeari nahiz edozein kopururen zenbatekoari buruzko eztabaida sortuz
|
gero
, interesdunei ikustaldirako zitazioa egingo zaie, eta izapidetzak aurrera egingo du, hitzezko epaiketarako ezarritakoaren arabera.
|
|
|
1 Ordainketa agindeia egiten denetik, edo betearazpena agintzen denetik, agindeia epaiketaz kanpo egiten bada, hamar egun igaro ondoren, hartzekodunak hipotekatutako finka edo ondasunaren behin behineko administrazioa edo edukitza berari ematea eska dezake. Kasu horretan, hartzekodunak jasoko ditu muga eguneratu baina ordaindu gabeko errentak, horrela itundu bada, baita geroko fruituak, errentak eta ekoizkinak ere; horrekin guztiarekin, ondasunen artapen eta ustiapen gastuak eta,
|
gero
, hartzekodunaren kreditua, estaliko dira.
|
|
|
2 Hartzekodunak bat baino gehiago izanez
|
gero
, erregistroaren arabera lehentasuna zeinek izan eta horri dagokio administrazioa; eta, hartzekodunek lehentasun bera badute, euretatik edonork eska dezake administrazioa, guztien onurarako. Halakoetan, fruituek, errentek eta ekoizkinek izango dute aunistrazioa eskatuz gero, auzitegiak prorreko paragrafoan ezarritako erabilera, betiere lainean, auzi jartzaile guztien kredituak aintzat hartuz.
|
|
|
Hartzekodunari emandako behin behineko administrazioaren eta edukitzaren iraupena, oro har, ez da bi urtetik gorakoa izango, hipoteka ondasun higiezinen gainekoa bada, eta, hipoteka ondasun higigarrien edo ontzien gainekoa bada, ez da urtebetetik gorakoa izango. Behin behineko administrazioa eta edukitza amaituta, hartzekodunak kudeaketaren inguruko kontuak emango dizkio auzitegiari, eta, bidezkoa izanez
|
gero
, auzitegiak horiek onetsiko ditu. Betekizun hori izan ezean, betearazpenak ezin izango du aurrera egin.
|
|
|
4) Une horretatik aurrera erabaki beharreko jardun judizial betearazlea, eta, horren barruan, ahal izanez
|
gero
, ondasun zehatzak enbargatzea.
|
|
|
Epai edo ebazpen judizialen ondorioz betearazpena agintzen bada eta betearazpenerako auzitegi eskudunaren betearazpen egintza titulu betearazlearekin bat ez badator, alderdi kaltedunak birjartze errekurtsoa jar dezake, eta, horri gaitz iritziz
|
gero
, gora jotzeko errekurtsoa.
|
|
|
1 Behin behinean betearazi eta
|
gero
, ezeztatutako ebazpenak ondasun jakin bat emateko kondena ezarri badu, ondasun hori exekutatuari itzuliko zaio, alderdi horrek izan duen modu berean; ondasunarekin batera itzuli behar dira, halaber, errentak, fruituak nahiz ekoizkinak, edo ondasunaren erabilerak duen diruzko balioa.
|
|
|
Alderdi betearazleak egiten badu posturarik onena, berori balorazioaren 100eko 50 edo handiagoa dela, orduan, errematea onetsi ondoren, idazkari judizialak zor nagusia eta korrituak likidatuko ditu. Likidazio hori jakinarazi ondoren, aldea egonez
|
gero
, alderdi betearazleak zainpean jarriko du berori, hamar eguneko epean, kostuak likidatu arte.
|
|
|
2 Jabariaren eta zamen ziurtagiria luzatu ondoren zein eskubide inskribatu eta eskubide horien titularrei ez zaie komunikaziorik egingo; baina, euren eskubidea inskribatuta dagoela egiaztazioan eta eurengan eragina duen gainetuz
|
gero
, parte hartuko dute balorarako prozedura jardunean.
|
|
|
Demandari zati batez on iritziz
|
gero
, auzitegiak auto bitartez ebatziko du, aurkako alderdiak esan beharrekoa entzun ondoren, hartu diren kautela neurriei eustearen, neurriok desegitearen edo aldaraztearen inguruan.
|
|
|
Alderdi exekutatua behin behineko betearazpenaren aurka jar daiteke, bakarrik, berori agindua izan eta
|
gero
.
|
|
|
Lehenik, txostengileak emango du botoa, eta,
|
gero
, gainerako magistratuek, euren antzinatasunaren alderantzizko hurrenkerari jarraituz. Presidentea azkena izango da botoa ematen.
|
|
|
1 Epai baten edo behin betiko auto baten botazioan parte hartu duten guztiek sinatuko dute erabakitakoa, nahiz eta gehiengoarekin bat etorri ez; baina, azken kasu horretan, botazio edo sinatze unean aditzera emanez
|
gero
, boto berezia eman dezakete epai formarekin. Bertan, auzitegiak eman epaian egitezko zein gairekin eta zuzenbideko zein oinarrirekin ados egon eta horiek onar ditzakete, horietara igorpena eginez.
|
|
|
2 Deuseztasuna eskatzeko idazkia onartu eta
|
gero
, deuseztasun horren oinarriak badira artikulu honen aurreko paragrafoan aipatu akatsak, ez dira etengo errekurtsorik gabeko epai nahiz ebazpenaren eragingarritasuna eta betearazpena, salbu eta etendura beren beregi agintzen bada intzidenteak bere helburua gal ez dezan. Halakoetan, idazki hori gainerako alderdiei helaraziko zaie, baita idazkiarekin batera ekarritako agirien kopia ere, agiriok, kasuan kasuan, egiaztatzen badute akatsaren oinarri den eskaera.
|
|
|
Eztabaidaren ondoren, interesdunek horri erantzun eta berrerantzun ahal izango diote, hori nahi izanez
|
gero
.
|
|
|
Epaileak erabaki ahal izango du familia harrera azkentzea, behin herri erakundea, adingabea, horren legezko ordezkaria eta adingabea harrerapean dutenak entzun eta
|
gero
.
|
|
|
Izendatutakoak kargua onartu, eta, hala denean, fidantza eman eta
|
gero
, hari kargua emango zaio.
|
|
|
Aurreko artikuluan aipatu pertsonetatik inor ez badago, edo kuradoretzarako gai ez badira, epaileak izendatu egokitzat irizten duena; eta lehenes izango du kasu zehatz horretan aritzepena izango du, beharrezko gaitasuna izanez
|
gero
, ezgaituaren edo horren gurasoen ahaide edo adiskide denak.
|