|
2022
|
|
|
Halere, eüskaldünen –erran nahi beita eüskara dakienen artean– aisago eta zalheago entelegatzeko gisan,
|
euskara
batua deitü den horren beharra bazen. Hor tan ez da düdatzerik.
|
|
|
Hor tan ez da düdatzerik. Haatik,
|
euskara
batuaren izan beharrak, ez lüke eüskalkien ahültzerik, non ez den desagertzerik, ekarri behar. Bestela, horrek erran nahi lüke eüskararen sendabide bezala ikusirik izan denak eüskararen abe ras tarzünak ehoko dütüala.
|
|
|
Zein da
|
euskara
batuaren eta zubereraren artean Xiberoan bizi den harremana?
|
|
|
Baina, bestalde, erran genezake Hegoaldetik, Nafarroa Beheretik edo Lapurditik etortzen direnetatik, zenbatek egiten dute indarra zuberera emateko? Dagoeneko pozik egongo nintzateke zuberera salbatuko balitz, hortik bada aukera harremanek beharra sortzeko,
|
euskara
batua ere erabiltzeko. " Ere" esaten dut, zeren eta nik ez dut sekula zuberera salduko batuaren beharrean, hori argi egon dadila.
|
|
|
Zein ikuspegi dago Xiberoan
|
euskara
batuari buruz?
|
|
|
Beraz, goraxago erran bezala, Euskaltzaindiarentako lan andana bat eraman züan. Züberoko lexikoa lantü züan alde batetik, bai eta lau batzordetan erauntsi, hala nola
|
Euskara
Batuaren Eskuliburua ren idazteko lanetan urteen artean, edo Onomastika batzordean. Hortaz gain, euskara batuan azken 30 urteetan izan diren lerratze, okerreria edo düda zonbaiten xüxentze eta argitze lanetan erauntsirik zen, Euskara Eskuz Esku xedearen baitan urteen artean.
|
|
|
Züberoko lexikoa lantü züan alde batetik, bai eta lau batzordetan erauntsi, hala nola Euskara Batuaren Eskuliburua ren idazteko lanetan urteen artean, edo Onomastika batzordean. Hortaz gain,
|
euskara
batuan azken 30 urteetan izan diren lerratze, okerreria edo düda zonbaiten xüxentze eta argitze lanetan erauntsirik zen, Euskara Eskuz Esku xedearen baitan urteen artean. Jakin en berriz" Agosti Xaho, laiko eta ezkertiarra, eta eskuindarrek omendua" artikülüa idatzi züan 2003an, eta mendebalde.eus en" Züberoa mitoan ezaguna, errealitatean ezezaguna", 2007an.
|
|
|
Kargu hori oso funski hartu zuen, lan akademikoetan parte hartuz gartsuki, bereziki lau batzordetan. Jadanik ari zen Euskalkien lan taldean (2013tik), eta
|
Euskara
Batuaren Eskuliburuan (2017tik). Izendapenaren ondotik sartu zen gainera Euskara Eskuz Esku egitasmoan (2018) eta Onomastika batzordean (2019).
|
|
|
Auzolan eta elkarlan horrek guztiak ez du ezkutuan utzi behar Allandek bere lumaz egin duena, idazle zinez emankorra eta ona izan baita berrogei bat urtez, bai zubereraz, bai
|
euskara
batuan, erakutsiz gainera praktikan euskara batua eta euskalkiak ez direla elkarren etsaiak, alderantziz elkar laguntzen dutela eta osatzen.
|
|
|
Auzolan eta elkarlan horrek guztiak ez du ezkutuan utzi behar Allandek bere lumaz egin duena, idazle zinez emankorra eta ona izan baita berrogei bat urtez, bai zubereraz, bai euskara batuan, erakutsiz gainera praktikan
|
euskara
batua eta euskalkiak ez direla elkarren etsaiak, alderantziz elkar laguntzen dutela eta osatzen.
|
|
|
Xiberoko Botza irratian ere lan asko egin du, bereziki hiztegigintzan, hala no la" Egün bat, hitz bat" sailean. Hitz galduen bila zebilen, lexikografian gaitze ko altxorra bilduz, hiztegilari sena eta jakintza idatziz ere agertuz Hiztegi Ttipia
|
Euskara
Batua – Züberera/ Züberera – Euskara Batua liburuxkan (2019).
|
|
|
Xiberoko Botza irratian ere lan asko egin du, bereziki hiztegigintzan, hala no la" Egün bat, hitz bat" sailean. Hitz galduen bila zebilen, lexikografian gaitze ko altxorra bilduz, hiztegilari sena eta jakintza idatziz ere agertuz Hiztegi Ttipia Euskara Batua – Züberera/ Züberera –
|
Euskara
Batua liburuxkan (2019).
|
|
|
Herri bat hizkuntza bat! Gustüko züan arraprua ikurra bezala hartüz, Ziberou ko Egünaria, eta Hiztegi Ttipia
|
Euskara
Batua Zuberera hontü züan eta Sü Aziakoeki argialatü zütüen. Lehenak hizkuntzaren aldetik aberastarzün izigarrikoa eskentzen dü eta hiztegi tti pia euskalkitik euskara batualat heltze ko zaldain bat izaten ahal da.
|
|
|
Lehenak hizkuntzaren aldetik aberastarzün izigarrikoa eskentzen dü eta hiztegi tti pia euskalkitik euskara batualat heltze ko zaldain bat izaten ahal da. Nahiz eta xiberotarrari zinez etxekia izan, bazakian Allandek honen eremüa hertsi dela eta egün batez, nahiz eta euskalkia komunikazio tresna bezala etxeki eta garatü behar, idatzia eta mintzamena
|
euskara
batuaz egi tea beharrezko dela. Ützülpen lan parrasto bat, gehienak ordaintürik izan gabe, bere gain hartü züan eta Herri Alkargoa eta Aüzetxeetako idazki aministraziokoak euskara batualat moldatzeko behar gorria ikusten züan.
|
|
|
Eüskara Batua ontsa ezagützen züan. Hala, lan egin züan Eüskaltzaindiaren
|
Euskara
Batuaren Eskuliburuan, bere jakintza erakutsiz. Bena erran behar da zübere raz erakusten züala bere jakintza zabala.
|
|
|
Lehena da 2016ko
|
Euskara
batua/ Züberera Hiztegi ttipian eta 2019ko Hiztegi ttipia, 1 partea: Euskara batua/ Zuberera 2 partea:
|
|
|
Lehena da 2016ko Euskara batua/ Züberera Hiztegi ttipian eta 2019ko Hiztegi ttipia, 1 partea:
|
Euskara
batua/ Zuberera 2 partea: Zuberera/ Euskara batuan egin zuen aitzinsolas bera.
|
|
|
Euskara batua/ Zuberera 2 partea: Zuberera/
|
Euskara
batuan egin zuen aitzinsolas bera. Hiztegi horietan zubereran diren hitz propioen baliokidea euskara batuan ematen zuen.
|
|
|
Zuberera/ Euskara batuan egin zuen aitzinsolas bera. Hiztegi horietan zubereran diren hitz propioen baliokidea
|
euskara
batuan ematen zuen. Aitzinsolasean lauzpabost egia agerian ematen zi tuen:
|
|
|
Aitzinsolasean lauzpabost egia agerian ematen zi tuen: euskara bat baizik ez dela eta euskalki bat besteak baino gehiago edo ho be ez dela; hamar hitzetarik zortzi, bederatzi ez bada, berdinak direla Euskal Herri osoan, ahoskatze ezberdinak direlarik, eta beste hitzak ikasteko di rela;
|
euskara
batua beharrezkoa dela euskaldunen artean elgar ulertzeko; eus karazko prentsa irakurtzeko zailtasunak badirela baina ikasi behar zela, frantsesez irakurtzen ez jakitea harrigarria litzatekeelarik...
|
|
|
Kur kur kur!". Züberoa Herria liburua aipatzearekin bere ikusmoldea zubererari eta
|
euskara
batuari buruz ematen zuen, lexikoaz, ortografiaz, bilakaeraz, Zuberoako konplexutasuna azalduz gaine ra.
|
|
|
Liburu honen bigarren zatian hamabi lekukotasun ematen ditugu, denak gizonek eginik
|
euskara
batuaz ala zubereraz, lekuko horien deituren ordena alfabetikoan lerrokatuz. Horiei esker Allande Socarros hobeki ezagutuko dugu.
|
|
|
Jean Louis Davant euskaltzain zuberotarrak ere Allanderen bizitza ibilbidea kontatzen du, elkarrekin eraman zituzten lanak. " Harrigarri da zenbat lan egin duen eta eginarazi, nagusiki Zuberoan, baina Zuberoatik at ere... erakutsiz gainera praktikan
|
euskara
batua eta euskalkiak ez direla elkarren etsaiak, alderantziz elkar laguntzen dutela eta osatzen". Eta hori nagusiki musu truk, lo guti egiten.
|
|
|
" Zerentako hiztegi ttipi hau?", in
|
Euskara
batua/ Züberera
|
|
|
|
Euskara
batua/ Zuberera 2 partea: Zuberera/ Euskara batua, 2019, Sü Azia..................................................................... 77 or.
|
|
|
Euskara batua/ Zuberera 2 partea: Zuberera/
|
Euskara
batua, 2019, Sü Azia..................................................................... 77 or.
|
|
|
Erran behar da Allande mendizale sutsua zela eta mendiari buruzko jakitate handia zuen. Biziki ongi menperatzen zuen
|
euskara
batua baliatzen zuen hor, Euskaldunon Egunkariak hamahiru urte iraun zuen bitartean(). Euskara batua baino" komunikaziozko euskara" deitzen zuen Allandek, holaxe euskaldunen arteko harremanetarako hizkuntza tresna zela azpimarratzen zuen.
|
|
|
Biziki ongi menperatzen zuen euskara batua baliatzen zuen hor, Euskaldunon Egunkariak hamahiru urte iraun zuen bitartean().
|
Euskara
batua baino" komunikaziozko euskara" deitzen zuen Allandek, holaxe euskaldunen arteko harremanetarako hizkuntza tresna zela azpimarratzen zuen.
|
|
|
[in
|
Euskara
batua/ Züberera Hiztegi ttipia, 2016 eta Hiztegi ttipia, 1 partea: Euskara batua/ Zuberera 2 partea:
|
|
|
[in Euskara batua/ Züberera Hiztegi ttipia, 2016 eta Hiztegi ttipia, 1 partea:
|
Euskara
batua/ Zuberera 2 partea: Zuberera/ Euskara batua, 2019, Sü Azia]
|
|
|
Euskara batua/ Zuberera 2 partea: Zuberera/
|
Euskara
batua, 2019, Sü Azia]
|
|
|
2 In
|
Euskara
batua/ Züberera Hiztegi ttipia, 2016, Sü Aziako sail bereziak 3, Sü Azia, Maule Lextarre, 5 or. eta Hiztegi ttipia, 1 partea: Euskara batua/ Zuberera 2 partea:
|
|
|
2 In Euskara batua/ Züberera Hiztegi ttipia, 2016, Sü Aziako sail bereziak 3, Sü Azia, Maule Lextarre, 5 or. eta Hiztegi ttipia, 1 partea:
|
Euskara
batua/ Zuberera 2 partea: Zuberera/ Euskara batua, 2019, Sü Aziako sail bereziak 4, Sü Azia, 5 or.
|
|
|
Euskara batua/ Zuberera 2 partea: Zuberera/
|
Euskara
batua, 2019, Sü Aziako sail bereziak 4, Sü Azia, 5 or.
|
|
|
Bi de horretan, hala ere, zenbait liburu ditu onduak: Maule Lextarre, Züberoa Herria –Jean Louis Davantekin lankidetzan–, Ziberouko Egu naria, Hiztegi Ttipia
|
Euskara
Batua Zuberera/ ZubereraEuskara Batua... Zinez aktibo da sare sozialetan Twitter nahiz Facebook en, eta Hitzapitz bloga ere badu.
|
|
|
Izan ere, Euskaltzaindiak eman dit aukera gure Allande ezagutzeko, bera euskalgintzan ezaguna ez ezik, betidaniko kazetari fina izan dugulako gu re artean, nazioarteko kontuei adi adi. Hala ere, horrek ez dio oztopatu zuberera eta
|
euskara
batua fermuki estekatzea. Horretan bat egin dugu askok, Euskal Herriaren beste muturrean bizi garenok, Bizkaian alegia, aspalditik sostengatzen baitugu ideia berbera.
|
|
|
Oraindik gogoan dut, bizi bizian, behinolako gertaera. Euskaltzaindiaren izenean Mauleko Kultura Etxera joanik Bilbotik, zu Martzel Bedaxagar adiski dearekin batera, Sü Azia elkartearen nondik norakoak erakusten, eta horien artean, zure hiztegia, zuberera eta
|
euskara
batua uztartzen dituena. Holakoak dira euskaldunentzat baliagarriak eta lagungarriak.
|