|
2001
|
|
|
‘Bene benetan, ’
|
dio
ume xamurrak. ‘Hortxe irakurtzen da, begira, hemeretzia.
|
|
2002
|
|
|
Eta gero heriotza. Eta" heriotza"
|
diot
ume batek" kaka" esan dezakeen bezala.
|
|
|
Nik bizi izandakoa oso gogorra da. Horregatik
|
diot
umeari errespetu ikaragarria.
|
|
|
ezin da oraintxe berean esan, oraintxe bertan esan behar da. Eta, gainera, hori
|
esatekotan
ume baten aurrean, hobe da ume horri erdaraz egitea, euskara txarrean egin beharrean! Egia esan, ez nekien nora begiratu.
|
|
2003
|
|
|
|
Diote
umeak etortzen direnean
|
|
2005
|
|
|
Izan ere, araua ez ezik, Autorregulazio Kodea arratsaldeko saio askoren eduki ere bihurtu da. Gaur egun, ohikoak dira" ez dut hori
|
esango
umeen ordutegian gaudelako" bezalako esaldiak. Hasieran, babes indartuko ordutegian norbaitek birao edo irain bat esatean, ahotsa txistu hotsez estaltzen zioten.
|
|
|
Bitxia da egiten ari diren kritika asko Kodea ezagutzen ez dutenengandik datozela. Izan ere, Autorregulazio Kodeak ez du behin ere
|
esan
umeei bereziki zuzendutako programaziorik egingo denik. Baina kritikek ez daukate zerikusirik Kodearen irizpideekin.
|
|
|
Osasun eta Kontsumo Ministerioak “Nieda Plus” esnearen lote bat erretiratu du, behi esneari alergia
|
dioten
umeentzat, ohikoaren gainetik hidrolizatu gabeko proteinak zituela detektatu baitu. Oraingoz, erreakzio alergiko arinek eragindako lau pertsona eta erreakzio anafilaktikoko bat erregistratu dira, nahiz eta guztiek bilakaera ona izan duten, Osasunaren arabera.
|
|
2006
|
|
|
Hirugarren, azpimarratzekoa da amatasunaren babesa (Konstituzioaren 39 artikuluanjasotzen dena), dela ezkondutako zein ezkongabeko harremanetan; horrela, aintzatespen juridikoa eman zaio eta eskubideen iturri bihurtu da berez amaren etaumeen arteko harremana. Baina, lehen esaten genuen legez, printzipio eta arauinspiratzaileok modu ezberdinean interpreta daitezke; esaterako, Konstituzioaren39 artikuluak
|
dio
ume guztiek dutela beren aita ezagutzeko eskubidea; ordea, Lagundutako Ugalketa Teknikei buruzko legeak dio Konstituzioaren 39 artikuluarijarraiki, familia sortzeko duen eskubidearen ondorioz, emakume batek bikotekideaizan edo ez izan, semen anonimoa eska dezakeela umea egiteko (LagundutakoUgalketa Teknikei buruzko 14/ 2006 Legearen 6 artikulua, eta Auzitegi Konstituzionalaren 116/ 1999 Epaia)....
|
|
|
Noski bitartean eskolan eskandalo handia zegoen, haurren bila hasi dira zaintzaileak, inork ez ikusten, zuzendariari deitu diote, hau joan da, hasi da etxeetara deitzen, gurasoak etorri dira, hirurak aldean Koska bere ume sailarekin azaldu denean entzun ditu entzutekoak, han ginen gu ere materiala jasotzen, deitu diote alproja, ume jalea, esan diote ez dagoela burutik, salaketa jarri behar diotela ere esan diote. Koska ondo apuratuta zegoen, defenditzen zen
|
esanez
umeak inor gabe zeudela patioan, esaten zuen holako platerkada bana jan zutela babarruna, guri berriz, azkenean bakea eman diotenean, errebolbituta baina harro puntu batekin:
|
|
2007
|
|
|
Gaur egun, ordea, etxetik urten barik, aurpegiz ezagun ez dituzten umeekin (edota gazteekin...) jartzen dira harremanetan, eta beste kultura ‘batzuetako’ pertsonekin jartzen dira harremanetan. Halandaze, berdin
|
dio
umea Zeanurikoa izan edo Barakaldokoa izan, harremanak ez dituzte izaten hizkuntza baten bakarrik, ezpada aurrekoak darabilen hizkuntzaz. Eta hori guztia ez dago mendean hartzerik.
|
|
2008
|
|
|
Leo, isilago! Ez al duzu
|
esan
umea lo dagoela?
|
|
|
Irakaskuntza egoki baten bidez gaitasunak guztiz garatzea lortuko dute. Hala, irakasle on batek berehalako garapenesparrua bilatu eta horretan ikasten lagundu behar
|
dio
umeari. Ondoren, polikipoliki, laguntza kenduz joango da umeak betebeharra inongo laguntzarik gabe egin dezan.
|
|
|
Juduen mitologiak
|
dio
umeak jakintza unibertsala duela, amaren sabelean. Baina, sortu baino lehen, aingeru bat etortzen zaio, eta eria ezpainen gainean jartzen dio, munduko sekretuak ahazteko.
|
|
2009
|
|
|
Baina basetxe ha sorgin etxea izan. Nork
|
esan
ume koitadu hareen ikarea eta larriunea hango sorgintzar harek besoetatik oratu eta ezkaratzera sartu ebazanean. Heriotzea bera nahiago izango eben, nik uste.
|
|
|
Baina bere bizitzari buruz oso gutxi dakigu. Nire amak
|
dio
umetan oso berritsua zela, gehiegi hitz egiten zuela. Behin, eskolan kontatu omen zuen bere aitak leopardo tanga bat zeukala, eta aitak jakin zuenean, lotsaren lotsaz, non sartu jakin ez eta semea zigortzea erabaki zuen.
|
|
|
Burua betiko martxara egokitu behar du berehala. Zer nolako bezeroen aurrean nago, zer nolako etxea nahi dute, zenbat ordaintzeko gauza dira, nola saihestu Narzisoren enegarren gonbita, zer egin Ventaqua urbanizazio deprimentearekin, non utzi Yaiza larunbat goizetan lan egin beharra dagoenean, zer
|
esan
umeak aitaren inguruan galdetzen duen bakoitzean. Bere buruari joaten uzten dionean arduragabe jokatzen du Anak, eta ez dauka eskubide hori.
|
|
|
Egunkari batek exijentzia maila handia eskatzen du eta indartsu eta fresko egon behar da. Adin batetik aurrera bestelako erabakiak hartzen dira bizitzan,
|
esaterako
umeak ekartzea, eta egunkari batean dauden ordutegi eta egutegiekin, zailagoa da etxetik goizeko 10etan irten eta gaueko 10etan bueltatzea»41.
|
|
|
Haren erabilerak sortzen duen eztabaida bezain zaharrak dira txupeteak. Haien aldekoek
|
diote
umeengan antsietatea eta estresa baretu ditzakeela.’ Bat bateko heriotza arriskua murrizteko ere gomendatu da. Aurkakoek, ordea, ama elikaduran eragiten duela diote, titiburuarekin nahas daitekeelako.
|
|
|
–Irakurri nahi duzu??, diote. Buruarekin ezetz
|
dio
umeak. –Marrazki bat egin nahi??.
|
|
2010
|
|
|
Irailean liskarrak sortu ziren kalean, arabiar batzuen eta bi israeldarren artean. Ahmedek
|
dio
umeak oihuka entzun zituela, eta zer gertatzen zen ikustera irten zela. Lekuko batek argazki hau atera zuen:
|
|
|
Zubiagaren estatistikekin jarraituz, esan ordezkariak estimazioak egin zituelajende olde hau sailkatzeko eta horrela dio, atzerriratuen generoari dagokionezemakumeak 40.000 inguru izango zirela, hauetatik 30.000 30 urtetik gorakoak.Gizonezkoak, berriz, 24.000 zenbatu zituen Zubiagak, hauetatik 5.000 45 urtetikgorakoak. Gainerako 23.000, gorago kalkulaturiko 87.000 euskal errefuxiatuosatzerainokoak, Zubiagak
|
dio
umeak eta nagusiak izan zirela.
|
|
|
Lekukotasunik gabe, antza, umeak ezin du hizkuntzarik ikasi. Gurasoak esan behar
|
dio
umeari behi hitzaren bitartez honelako eta halako animalia mota izendatzen dela. Behi baten aurrean, gurasoak esaten dio umeari," hori behia da".
|
|
|
Laidako hondartzan, señora batek hiru ume baserritarri
|
esaten
umeok itsasoa lehenengoz ikusi zuten arratsaldean:
|
|
|
" Nire aitak Aljerian lan egiten du",
|
dio
umeetako batek.
|
|
|
–
|
Esaiok
ume horri zarata hori kentzeko!
|
|
2011
|
|
|
Urte eta erdiko haur bat fitxatu du Herbehereetako klub batek. VVV Venlok
|
dio
umeak teknika ona eta eskuin zango bikaina dauzkala, eta futbola zainetan daramala.Euskal Herriko eta mundu zabaleko klubok, egin kontu: lagun batek laster izango du umea, mutila izango da; aita planta onekoa du, altua eta indartsua, ama berriz, ikaragarri azkarra.
|
|
|
Alphonse Capone, Scarface deitzen zuten, aurpegian zuen orbainagatik. Orbain hari buruz, Frantziako frentean jasandako zauriaren arrastoa zela esaten zuen berak, gerlako medaila bat bezala, baina Brooklyn auzoan gaztetan izan zuen labana borrokaren baten ondorioa zela
|
zioten
umetatik ezagutzen zutenek. Koloretako soinekoz janzten zen.
|
|
|
–Urrats bat harago joatea zen, koherentea izatea zen guretzat, errebeldeak direla
|
dioten
ume horietatik bereiztea zen. Gainera, heroina da mundu honetan dagoen gauzarik hoberena.
|
|
|
Ez dakit, ez, zergatik banatu ziren gurasoak. Uneari erreparatuz, arrunt samarra da umea izan eta lasterrera bikotea bereiztea,
|
diotenez
umeak ez izatea ere izaten da bereizteko unea, unea deitzerik badago horri, zerbait ez egitearen uneari. Diotenez, sarri, umeak izaten dira horizontean ikusten den eta poliki poliki handituz doan bereizketaren itzala saihesteko bidea.
|
|
2012
|
|
|
Zer dio pixoihalez pediatriak? Berry Brazelton bezalako adituek
|
diote
umeei zaharragoengandik ikasteko aukerak ukatzen zaizkiela fardelokin artifizialki garbi eta lehor atxikiz. Haurrak ikasi egin behar baitu.
|
|
|
Artikuluaren esanahi literalari jarraituz, «adierazpen» hitza erabiltzen du, ez du ezer esaten irudiei buruz. Dena den, lehen esan den bezala, arau hau interpretatu behar da Publizitatearen Lege Orokorrarekin batera eta arau horren 3.b artikuluak
|
dio
umeei bideratutako publizitateak ezin dituela zuzeneko aginduak helarazi umeek edo beren gurasoek produktu jakin bat eros dezaten, berdin da aginduak adierazpenen bidez ematea, irudien bidez edo musikaren bidez, publizitate hori ez zilegia baita.
|
|
|
Europako instituzioek umeei zuzendutako publizitatearen eragina estuestutik jarraitu arren, ez dago ikerketa fidagarririk publizitateak umeengan duen eraginkortasunez. Aditu batzuen ustez, ez dago adin zehatzik
|
esateko
umeak bereizten dituela informazioa eta publizitatea, jarrera hori heziketarekin eta afektibitatearekin erlazionatuta baitago. Beste aditu batzuen ustetan, aldiz, zenbat eta txikiago izan haurra ahulagoa da eta publizitatearen aurrean babes handiagoa du.
|
|
|
Material asko argitaratu zuen horretarako. Hark
|
zioen
umeek ezin zutela 9 edo 10 urte bete baino lehenago gitarra ikasten hasi. Izan ere, adin tarte horretarako ez zegoela materialik zioen gure aitak.
|
|
2013
|
|
|
Nahiz eta kartzelan umea hezteak ageriko alde txarrak dituen, Maite Diaz de Herediak garrantzi handiagoa ematen dio harekin harreman estua garatu ahal izateari: "
|
Diotenez
umearen bizitzaren lehenengo hiru urteetan garrantzitsuena lotura eta harreman hori da, atxikimendu hori oinarri sendoa da gero umearen garapenarentzat, eta erabaki nuen, mugak muga, bera nirekin egotea zela inportanteena. Gero semeak bere bidea egin behar du eta egin du, ez naiz umea ama zulo nahi duten horietakoa, baina 2007an Segurako sarekadan berriz atxilotu eta kartzelan umearengandik bananduta eman dudan sei urte hauetan, harekiko soka askatu dudan arren, bion arteko haria ez da inoiz eten, neurri handi batean, nire ustez, hasierako oinarri horri esker".
|
|
|
Txabi Arnal EHUko irakasleak haur literaturan heriotzari eskainitako tratamendua aztertu zuen bere doktorego tesian. Bellaterra Journal of Teaching & Learning Language & Literature aldizkariari emandako elkarrizketan, idazle eta ikertzaile arabarrak
|
zioen
umeentzako literaturak oso gutxitan aipatzen duela heriotza. " Ez dago tristurarako lekurik.
|
|
|
GERMAN. (intentzioz, aitaren kontuarekin zirikatu nahian, baina ez aita bera denik dakielako, oraindik ez baitaki) Eta, zer
|
dio
umearen aitak?
|
|
|
Zurrumurruak entzun zituztenean, umeek maitasunik ez
|
zioten
ume haiekbeldurra hartu zioten, eta beldur harekin, iraganeko denboretan Sacamantecas eta beste hainbat espektro bezala, irudi berri bat asmatu eta marraztu zuten beren koadernoetan: fusilatutakoen hezurrez betetako zaku bat sabaitik zintzilik, eta orangutan aurpegiko boxeolari bat hari joka, entrenatzen ari bailitzan.
|
|
|
" Ez apetarik, ez sentimendurik",
|
dio
umeak salbatzeko, aterki hiztuna duen haurtzain hegalaria bidali zuen emakumeak.
|
|
2014
|
|
|
Baina kontuan hartzen badugu 0 urte arteko garaian egunerokotasunaketa esperientziek ikasketa eta garapenean duten garrantzia, ezinbestekoa da eskolaeta familiaren arteko lankidetza eta ikas komunitatearen kontzeptua. Horri gehitubehar
|
diogu
ume bakoitzak ezagutza eta bizipen soziokultural zehatzak daramatzalaeskolara, familia delako haien lehen harremanetarako zirkulua, eta horrek bere izaeraeta jokaera baldintzatuko ditu.
|
|
|
Bibliak
|
dio
umeengan sinetsi dezagun.
|
|
2015
|
|
|
Normalean, oso lanpetuta ibiltzen dira Tximeletako umeak, eta ardurak izaten ikasten dute. «Lan bat adosten denean, umeek konpromisoa hartzen dute, eta bete egiten dute».Irakurketari dagokionez, Gonzalezek
|
dio
umeak gai direla euren kabuz ikasteko. «Bakoitzak bere erritmoan ikasten du, poliki poliki.
|
|
|
40 urtetik gorakoa. Azaldu diozu herri honetan duela 40 urte gurasoek ezin
|
ziotela
umeari euskal izenik jarri. Horregatik Antonio, Iciar, María eta Miguel umeak askotan Andoni, Itziar, Miren eta Mikel ziren etxean eta lagun artean.
|
|
|
Baina hori berdin zitzaien,
|
zioten
umeek. Ez zen haren aurpegia; ez zen haren jokabidea.
|
|
|
Amak nekez jaso du besoetan eta ezkerreko sorbaldaren kontra bermatzen saiatu da. Baina ezin
|
dio
umearen oldarrari eutsi. Honek mugimendu desordenatuak egiten ditu eta etengabe eragiten dio buru handiari.
|
|
|
–Iluntzeko zeru gorri, goizeko iturri?, entzun ohi dugu zaharrengandik; zahar hitzak zuhur hitzak izaten diren arren, ez dira beti zehatzak izaten, eta horixe da egunotan gertatu dena. Atsotitzak ez dio-eta iturria zelakoa den; areago, ez
|
dio
umeen zainetako iturriak gorriztatzen duela. Beharbada zuk ere, irakurle, ez duzu sinistuko; agian, inguruan dituzun umeen manifestazioak liluratuta zauzkalako, itsututa; zoragarria delako umeak pankartak eskuetan ikustea, bidegabekeriaren kontrako esaldiak aldarrikatzen, umeen eskubideak defenditzen; umeak umeen eskubideen alde, euren eskubideen alde, alegia.
|
|
|
Kategoria nagusia izen sintagma da eta berak konbinatzerakoan aditz mota jakin batzuk eskatzenditu. Ondorioz,
|
esaterako
umea ABS hitzaren kategoria vp/ vp da gramatika kategorialean. Kategoriahonek ezkerretik aditz bat datorrela eta hitzarekin konbinatzean beste aditz bat (zehazkiago, aditzproiekzioa dator vp+ umea vp/ vp= dator umea vp) sortzen dela adierazten du.
|
|
|
Bodegoia izan zen Martin Berasategiren (Donostia, 1960) unibertsitatea eta su artean irakasleak ama eta izeba Maria izan zituen. Berasategik
|
dio
umetatik bizimodua ostatuan egiten zuela, etxera lotara baino ez zela joaten. " Mutil koskorretan esan eta esan jarduten nuen sukaldaria izan nahi nuela.
|
|
|
Laidako hondartzan, señora batek hiru ume baserritarri
|
esaten
umeok itsasoa lehenengoz ikusi zuten arratsaldean: " jPero
|
|
|
Jauna, legelariak
|
dio
umearen presentziak ez duela operazioaren legezkotasuna aldatzen, baina konfirmazioa nahi du.
|
|
|
Nola
|
esan
ume bati, Noelek ezin diola nahi duen bakarra eman.
|
|
|
Ez du etxean nahi, baina aitaordeentzako liburuek
|
diote
umeentzako txarrena aita biologikoari aurre egitea dela.
|
|
2016
|
|
|
Izan ere, bere egoitzan banatzen ditu jakiak Gurutze Gorriak. Eta gu bengalari (benga, benga, benga
|
esanez
umeei) musika eskolara bidean.
|
|
|
Mohammed Jabaliako errefuxiatu gunean bizi da. Amak
|
dio
ume samurra eta lotsatia zela, baina jada ez dela berbera, ezin lorik hartu pasatzen duela gaua, gurasoenaren ondoan jarri behar dutela haren ohea, eta lokartzen denean amesgaiztoak dituela eta txiza egiten duela lastairan. Aitak azaldu du zergatia:
|
|
|
Pascalentzat huraxe zen Peter Panen etxea. " Ezin
|
esan
umeen interlokutore bezala munduko hoberena haizenik", entzun zuen.
|
|
2017
|
|
|
Federicik dioenez, karrera ordaintzeko prostituziora jo behar duten ikasle gazteak, gainera, zorrak antzututa ere sentitzen dira, ezin dute amestu ama izatea hil arteraino zorrari lotuta. Beste askok beren uteroa alokatu behar
|
diote
ume subrogatuen industriari, horra emakumeen gorputzaren komertzializazio berri bat.
|
|
|
Bada, bai: bizirik jaio den umearen amari
|
esatea
umea hilik jaio dela eta ume hori beste batzuei ematea. Munduan egin daitekeen gauzarik miserableenetako da, ez baitzait beste hitzik bururatzen, gorria edo pobrea delako norbaiti umea kentzea eta beste bati ematea aberatsa edo agintzen duenaren ideologia berekoa delako.
|
|
|
Ez gaizki ulertu, ez naiz inpultso sexualak deskribatzen ari, muxu emateko beharra baizik. Ez
|
esan
umeek pa emateko adurrez betetzen zaituztenean ez zaretela urtzen. Ez al dugu guztiok muxuren bat bereziki gordetzen bihotzeko txokoren batean?
|
|
|
izebak hain zuen azkar zigor txangoa antolatu, non ez baitzuen kontu hori aintzat hartu. Bobbyren boten estutasunak eragin txarra izan zuen haren aldartean, arratsalde osoan, eta, oro har, ezin zen
|
esan
umeek ondo pasatu zutenik.
|
|
|
E urixe, eurixe, katuan begixe,
|
dio
ume batek Ondarroako Alamedan. Eurixe, eurixe, katuan begixe; Altsasun «egia» esaten da, Ondarroan «egixe».
|
|
|
–Nik bazekiat ordea. Ahaztu zaidak
|
esatea
umetan meza mutila ere izan nintzela; popearekin ibiltzen ninduan eztei, bataio eta hiletetan; elizako kantuak buruz ikasi nitian, nahas mahas. Hator hona, ene Bubulina hori, hator nirekin, ene poxpolin ederra, nire Frantziako fragata txipia, para hadi nire eskuinean!
|
|
2018
|
|
|
Nahiz eta Rubinek
|
dioen
ume aurre edipikoarentzat aukera sexualen unibertso mugagabea dagoela zabalik, ez du bat egiten jatorrizko bisexualitatearen hipotesiarekin. Haren ustez, bisexualitatea umeak zaintzeko modu jakin batek sortzen du, zeinetan bi sexuetako gurasoak egoten diren umea zuzenean zaintzen, eta ez den beharrezkoa femeninotasuna arbuiatzea bai emakumeek eta bai gizonek beren genero identitatea gara dezaten (199).
|
|
|
Powell medikua
|
dio
ume badatorrela.
|
|
2019
|
|
|
" Hori ez ukitu, kaka da!" zenbatetan ez ote diogu
|
esan
ume bati. Zenbatetan ez ote digute geuri esan.
|
|
2020
|
|
|
Historia hurbilean aurreneko aldiz ezarri da itxialdia haur eta helduentzat. Teoriak edo teoriek zer
|
diote
umeen konfinamenduak garapenean duen eraginaz?
|
|
|
Bestalde, zaintza zer den aldatu egin da, eta adin desberdinetako pertsonek zaintza behar duten aldatu egin da ere. Adibidez, Julio Perez Diaz-ek (demografoa) esaten duena da, ugalkortasuna jaitsi denez, honen ondorioetako bat da, emakumeek denbora gutxiago eskaini behar
|
diotela
umeak zaintzeari. Baina ni ez nago ados, zeren ume batek XX. mendean EAEn behar duen zaintza eta 50eko hamarkadan behar zuena desberdina da, komunitateak zer nolako parte hartzea duen zaintza horretan ere desberdina da, hor kokatzen da amatasun intentsiboa, non ez duen gehiegi inporta zenbat dituzun, zeren ardura erabatekoa da.
|
|
|
«Eskolaz kanpoko jarduerak, azterketak eta antzekoak ugarituz doazen heinean, ez dakit nola egingo dugun», azaldu du Igearen emazteak —ez du izenik eman nahi— Indartu ere egiten dira Beroan, harrera familien inguruan dagoen ezjakintasunaren ondorioz usu entzun behar izaten dituztenei erantzuteko. «Izan ere, hori da jendearen tema
|
esateko
umeak gure abizenak hartu behar dituela eta adoptatu egin behar dugula. Jende askok ez daki zer den harrera», adierazi du Igearen emazteak.
|
|
|
Bai, baina arrisku hori parkean, hondartzan eta beste leku batzuetan ere badute. Ezin dugu
|
esan
umeak edo gazteak ez dutela eskolara joan behar, edo institutura, edo unibertsitatera, eta gero denak elkartuta egitea festa batean. Neurriak hartu beharra dago.
|
|
|
Galdosek Sebastian semetzat aitortu eta bere kargu egingo zuela jakinarazi zion eguna gogoratu zuen Jagobek. Hasieran berari ere ez zion
|
esan
umea norekin uzteko asmoa zeukan. Handik hilabete batzuetara ubillostarren jauregira joan zitzaion Galdos, esanez:
|
|
|
umeak jaiotzean, gizonek denbora gehiago eskainiko diote lan ordainduari; emakumeek, aldiz, gutxiago, etxeko eta zaintza lanei eskainitakoa nabarmen handituko baitute (Callejo eta Prieto, 2015; Craig, 2002). Hala ere, aipatzekoa da beste familia eredu batzuetan ez dela halakorik gertatzen; ikerketek
|
diote
umeak daudenean, gizon heterosexualen aldean, gay bikoteek bataz beste 95 minutu gehiago eskaintzen dietela etxeko lanei (Martell eta Roncolato, 2016). Lesbianen bikoteetan, ordea, testuinguru honetan lan merkatuari dedikatutako denbora ez da murrizten, nahiz eta etxeko lanari eta zaintzari eskainitakoa handitu; eta gertatua ere, bikotekideen artean sortu daitekeen soldata arrakala denborarekin desagertzen da (Eckho Andresen eta Nix, 2019).
|
|
2021
|
|
|
biotz andikoak, euskaldun guztien antzera indartsu ta azkarrak, mendian jaio ta azirikoen taiuan" (44 or.; g.l.e.). Ez zegoen, beraz, haietaz mesfidantza izaterik. Hori bai, agintariek
|
ziotenaren aurrean
umeak baino zintzoagoak eta edozertara eramanak izateko errazak, esan nahi baitu Agirrek: " baiña bai agintarien esana errez siñistu, ume batek gurasoarena legez.
|
|
|
Ez orain eta ez gero. Berdin
|
dio
ume bat jaiotzen den, bi edo batere ez. Guztiz sekretua izango da beti.
|
|
|
Gero ihes egin zenuen lasai asko, eta horrela ikusi genuen tranpa onbera haiek ez zutela ezertarako balio, eta Urik erabaki zuen tranpa guztiak jartzea lerroan bata bestearen alboan, berogailuaren azpian, elkarri zinta isolatzaileaz lotuak zulo guztiak estaliz. Baina ohartu naiz, zuk bultza egiten diozu zepoari eta pasatu egiten zara eta ibiltzen zara lasai beldurrik gabe gure alfonbra gainean ea ogi apurren bat harrapatzen duzun, beharbada Idiazabaleko gazta horrekin batera jateko, ze gazta ogirik gabe ez baita erdia ere eta orduan hortxe zabiltza baina onena izango da ezer ez
|
esatea
umeak ez ikaratzeko eta batez ere Urik jakin ez dezan berak egindako hamar tranpako murruak ez duela ezertarako balio, murru guztiek bezala, ezen alferrekoak dira murruak ez dutelako inor gerarazten eta orduan, laztana, zoaz etorri zaren tokitik, gaztea zara eta belarri biribil eta polit horiekin, zoaz Tickle jauna, zulotxotik bueltan beste etxe batera, edo parkera hobeto, hona ez etorri, ez dizu...
|
|
|
Nor zaren baldin badakizu, berdin
|
dio
umeek zer esaten dizuten.
|
|
2022
|
|
|
Saihestu behar direnak eufemismoak dira. " Betiko lotara joan da"
|
esateak
umea eraman dezake lo egin nahi ez izatera, itzuliko ez den beldur;" bidaia luze batera joan da" esateak berriz, abandonu sentsazio izugarria ekar dezake…
|
|
|
“Araban, adibidez, umetan Perthesen gaitza eduki zuten eta gaur egun mendi lasterketak egiten dituzten bi mutil daude. Bideoak ere grabatu izan dituzte ebakuntza gogorren bat egin behar
|
dioten
umeentzat, esanez orain momentu txarrak pasatuko dituztela, baina gero gauza asko egin ahal izango dituztela”.
|
|
|
non ezin ziren jolastu jakiteak ekarri du non jolasten diren ohartzea. «Badago gure egungo kulturan ideia bat
|
dioena
umeak ezin direla edozein tokitan jolastu, ez behintzat jolas guneetatik kanpora. Kultura horrek adierazten digu nola irakurtzen dugun hiria:
|
|
|
Gurrutxagaren iritziz, jarduera honek" mundu ikuskerak garatzen laguntzen du". Horregatik
|
diote
umeek erakusten duten" espiritu kritikoa" ez da kasualitate hutsa.
|
|
|
Elkarrekin egon ahal izateko moduak bilatu behar ditugu. Batzuek
|
diote
umeek beren neurriko espazioak behar dituztela bakarrik, nagusirik badago epaia dagoela. Eta gero zer, umeen planetara eramango ditugu?
|
|
|
Ametsen interpretazioa nobela bat balitz bezala irentsi nuen gaztetan, eta halaxe geratu zait memorian, artefaktu literario baten moduan, eta 2princeses barbudes talde katalanaren Gaueko entziklopedia koxkorra diskoko Nire ametsak ipuinak dira
|
dioen
ume kantan bezala gertatu zitzaidan niri ere Freud irakurtzen: egiten nituen ametsetan ipuin posibleak bilatzen nituen, nire subkontzienteko basoa baino.
|
|
2023
|
|
|
Kostatzen zaigu gelditzea. Gaindituta gaude, kostatzen zaigulako esatea" gaur ezin dut matematika eman eta ez da ezer gertatzen; jolas garaian zerbait gertatu da eta ikastordua emango dut hori kudeatzen, edo agian arratsalde osoa; edo ikusten dut ikasle bat taldetik kanporatuta dagoela eta tarte bat eskaini behar
|
diot
ume horri bai ala bai". Estresatuta gaude gauza asko ditugulako gainean, bada, batzuk kendu egin ditugu gainetik, eta hori da kostatzen zaiguna.
|
|
|
Ni konplexutasun handiko eskola batean ari naiz lanean, lehen ere halako profila duen batean aritu naiz hamar urtez, eta pandemiaren aurretik jada egoera latzak bizi genituen eskolan: ...tu zuten egiten genuen horretan, justu kontrako norabidean zihoazelako eta hankaz gora jarri zutelako gure lana (ez ezer partekatu, ez egin talde lanik, distantziak mantendu, ez zaitez fio ondokoaz eta kontuz berarekin, maskara, beldurra, errua…), eta gogoratu behar dugu haur batzuk 42 egun egon zirela etxetik atera gabe; etxean ongi zeudenak tira, baina etxean egoera zaila zutenak… Gero
|
esan
ume horiei paseo bat ematera ateratzeko. Nik etxera deitzen nien, eta ez zuten atera nahi.
|
|
|
–Ama, gurekin geratuko ez bada, zergatik ez diozu udaltzainari
|
esan
umearena?
|
|
|
Besteak beste, legeei esker. Izan ere, gaur egun txirrindulariek amatasun baja eskura dezakete eta taldeak soldata osoa ordaindu behar
|
dio
umea jaio eta lehen hiru hilabeteetan. Hurrengo bost hilabeteetan soldataren %50 jaso behar dute gutxienez.
|
|
|
Evarekin hasiko naiz, idazlea izan nahi zuen eta haur filosofian eta irudimenaren hezkuntzan espezializatzen ari den kazetariarekin. Evak
|
dio
umetan literaturaren Nobel saria jasotzeko itxaropena zuela: " Idazle izatearekin amesten nuen, bai, baina egia da nik neure buruari aitzakiak jarri izan dizkiodala literaturari serio heltzeko orduan.
|
|
|
euria dakarrela esan nahi du: " Pitxilipeta orixa, iru egungarrengo eurixa(" ...euria hiru egun baino lehen"); beste batek
|
dio
umetan jolasean jarduten zutenean marigorringorik ikusiz gero, esan ohi zutela" Marigorringo bixar euskixa ala eurixa eingo?". Bill bill egiten du eguzkiak enparantzako eraikinen teilatuetan, epeltasunaren seinale.
|