|
2013
|
|
|
Istorioa testura
|
eramateko
egindako aukeren ondorioz, Erkiagak pertsonaia tipo bat mamitzen du: pentsamendu eta ekintza lizunek harrapatuta bizi den pertsonaia irudikatzen eta ordezkatzen du Manu Araibarrek.
|
|
|
Herri koxkor bateko baserritar hori limurtuko du Araibar zaldunak eta haurdun suertatuko da. Orduan, haurra sabelean
|
daraman
horrek irtenbide bat baino ez du ikusiko: Araibar zaldunarekin ezkondu.
|
|
|
Sexu berekoak dira hiru eleberriotan hiriak galbidera
|
daramatzan
pertsonaiak: hirurak emakumeak dira.
|
|
|
Malentxorentzat Donostia, Marixanentzat Baiona eta Loli Menarentzat Bilbo bihurtzen dira zoritxar eragile. Guztiek landa giroa sorleku izanik, asmoren batek hirira
|
eraman
eta gero, zigorra jaso dute: inori ez zaio ondo atera hirian hasitako abentura.
|
|
|
Bat datoz arrazoi erlijiosoan, arima galtzeko arriskua dakusa gizonezkoak?; elkarrengandik urrutiratzen dira bestean: ohorea eta fama galtzeko arriskuak
|
badarama
emakumea gizonezkoak haragizko maitasunaz gozatzeko egindako gonbitak errefusatzera, saio horietan probetxurik atera ez izana?, heki ezin medra naite?, argudiatzen du gonbidatzaileak.
|
|
|
Beste behin Etxeparek moldatutako Linguae Vasconum Primitiaeko kopletara hurreratu eta,. Emazten fabore? izenburua
|
daramana
aztertzen bada, erraz samar atzemango da gizonezkoaren zerbitzura aurkeztu zuela emakumea. Emakumeak gizakumeari emandako zerbitzu ugariak zerrendatzen zituen.
|
|
|
Dirudienez, lau mende luze geroago,, ematea, k emakumearen ezaugarri izaten jarraitzen du. Erkiagak irudikatutako Loli Menak Etxeparek bere zerrendara
|
eraman
ez zuen, opari, bat gehitzen du; izan ere, emaileak berak aitortutakoaren arabera, Araibar zalduna berrerosteko eskaini zuen bere bizitza.
|
|
|
Egin, egiten du keinua, baina horretan gelditzen da.
|
Daraman
bizimoduak Araibarri sorrarazten dizkion sentipen berriei tartea irekitzen die kontalariak. Lehenik, bakardadeak harrapatu duela iragartzen du:
|
|
|
Gordinkeriaren bat atzematen diotenentzat, zalantzarik gabe, euskal literaturak lotsa onekoa, begiratua, izaten jarraitu behar du. Testuinguru horretan ezin izan zitekeen langintza erraza bizimodu lizuna
|
zeraman
pertsonaia bat moldatzea: xehetasunik txikienetik gordinkeriaren salaketa etor zitekeen.
|
|
|
Lehorreratzen ginen bakoitzean supermerkatuetan egiten genituen erosketak. Edozelan ere, gure dieta arraina izaten zen nagusiki, eta gero arroza eta pasta [«Haizeak eta olatuek atzerantz
|
eraman
gintuzten bizpahiru egunez», IBAI MARURI,]
|
|
|
Solaskideak hirugarren pertsona bati buruz hitz egiten ari dira, baina Karouk gai hori alde batera utzi eta gehiago interesatzen zaion gai batera
|
eramaten
du solasaldia. Dena denmarkatzaileak ahalbideratzen du gaiaren aldaketa hori eta, horrela, solasaldiaren berrorientazioa eragiten du.
|
|
|
Ustezko iritziei aurrea hartzeko adibide bat izango genuke hurrengoa. Lehenengo formulazioak ondorio bat ateratzera
|
eraman
gaitzake, baina egiten duen zehaztapenarekin birformulazioak birbideratu egiten du diskurtsoaren zentzua:
|
|
|
A. Toledoren hitzek René Wellek en eta Austin Warren-en Literaturaren teoria liburura
|
eramaten
gaituzte, non ikerlariok honela idazten duten: –Evidentemente, la teoría literaria es imposible si no se asienta sobre la base del estudio de obras literarias concretas.
|
|
|
Alde horretatik bi espazio denboraren kontrastea egiten da: batetik, itsasoaren kontenplazioari loturiko gogoeta eta oroitzapenena eta, bestetik, poeta fisikoki
|
daraman
trenarena. Ohar gaitezen, bidenabar, bi elementu sinbolikoki kontrajarriez:
|
|
|
Baina, beti ere, giza talde mailan, ez hainbeste gizabanako mailan. Hau da, egileak ez
|
darama
neurtitzera bere mundu berezia, besterena ez bezalakoa, erabat partikularra, ezta berea eta berea bakarrik den mintzaira ere. Alegia, neurtitza ez darabil eskuartean duen gaiaren ikuskera erabat banakoa eta berezia emateko, prozedura erabat partikularrak erabiliz.
|
|
|
Mundu berezia sortuaz eta mundu hori mintzaira berezi baten bidez adieraziaz nekez bategin daiteke kolektibitate batekin. Kolektibitate baten mundua eta kolektibitate horrentzat ulergarri izan daitekeen eran adierazia
|
eramaten
da gehienetan testura. Bere ezaugarri bereizletan oinarritu ala ez, giza talde baten gaiak direnak eta giza talde horrek bereganatzeko moduan adieraziak.
|
|
|
Altuna, P., 2002, Haizeak ez
|
eramango
! Donostia:
|
|
|
Literaturaren historia jasotzen duten liburuak aldi edo mugimendutan zatituta agertzen dira. Historia horretara
|
eramateko
datuak hautatzen dira eta datuon antolaketan datza periodizatzea. Datu horiek ordenatzeko, historia egituratzeko, elkartzeko saioa, ahalegina, da, periodizatzea.
|
|
|
Zantzuek adierazten dutenaren arabera, premiak soil soilik
|
eraman
zuen euskaragatik arduratzera. Alegia, Albreteko Joanak euskararen alde egindakoak bere egitarau erlijiosorako atxikimendu zabalagoa eskuratzea zuela jomuga eta ez besterik.
|
|
|
Atsotitzak alboratu eta poesiaren barrutia behatuz, aipatu berri den liburuxkan barneratu zituen neurtitzak, Oten gaztaroa neurtitzetan izenburua
|
daraman
atala alegia, oso nabaria da maitasunaz dihardutenetan Errenazimentua ezaugarritzen duen indibidualismoa,, ni, a guztiaren neurri izatea. Inoren ordezkari ez den, ni?
|
|
|
Ondorioz, ordu arte beste irtenbiderik gabe beren behar literarioak ahotsa bitarteko baino ase ezin zitzaketen gizarte mailei irakurketa idazketak ezagutzeko aukera irekitzen zaie. Jakina, beren kultur erreferentziek ahozkotasunean egoten jarraitzen dute; orain, ordea, erreferentzia horiek mundu idatzira
|
eramateko
gauza dira. Bertsopaperak deituak horren erakuskari garbia dira.
|
|
|
Beste horrenbeste esan daiteke, zenbait poeta garaikide eta sinbolistari uzten dien tarte urria kontuan hartuz gero, hala nola, F. Krutwig edo J. Mirande. Bazterketa horren salaketa egiten zuen A. Ibiñagabeitiak Euzko Gogoako bere erreseinan, eta arrazoien bilaketak antologian ezarririko zentsura moralaren inguruko ikerketara
|
eramango
gintuzke, zalantzarik gabe.
|
|
|
Adierazgarria da Bonaparte() printzearen ekarpenarekin abiatzen duela bere kapitulua. Euskarari guztiz interesatua zelako, frantses hizkuntzalari horrek hainbat ikerketa, itzulpen eta idazlan
|
eraman
eta diruz ordaindu zituen. Mitxelenak, Bonaparteren ekarpenarekin batera, Antoine d. Ababdierena() aipatzen du, batez ere Euskal Pestenbitartez Abbadie lortu zuen euskal kulturaren gizarteratze prozesuarengatik.
|
|
|
Beraz, lehen eleberrian Ezpeldoi bisexual gisa aurkezten zaigu, beste hurrengo bi eleberrietan (Bizi nizano munduan eta Amodiozko pena baño), bere begiradak emakumeen gorputzak bilatzen eta desiratzen ditu. Desiraren eremuetara
|
eramaten
da begirada lesbiarra. Lehen nobela hauetan begirada lesbiarra han eta hemen topatzen da, baina ez dago identitate lesbiarrari buruzko hausnarketarik.
|
|
|
1.1.Jakina denez, lehenengo Bermeoko Nautika Eskolan egon zen irakasle(), gero Mundakakoan() eta, azkenik, Lekeitiokoan(). J. J. Uribarrenek
|
eramanda
joan zen bere jaioterriko Nautika Eskolara, hark eta J. L. Abaroak 1861ean abiarazitakora.Lekeitioko Udal Artxiboan gordetzen dira Nautika Eskolako matrikula liburuak eta agiri ugari: horien artean, E. M. Azkue beraren eskuko informe bat, zuzendariaren ordez Demetrio Duro Valladolideko Errektoreari 1868/02/06an bidalia (ERANSKINAK:
|
|
2014
|
|
|
Orra ba, nik jakin nai nukena da... alegia... zera... Erri ontan bazkaitara norbait
|
eraman
nai danean, nola esaten zaio. Muj PAm 41 Ta, zer esan dizu?
|
|
|
Odolak hemoglobinarekin konbinaturik
|
darama
oxigenoa eta oxigeno hori hemoglobinatik askatzea ez da erraza; odoleko oxigeno tentsioa asko jaitsi behar da horretarako. Baina oxigeno tentsioa asko jaisten bada, ez da izango umekiaren beharrak asetzeko nahikoa.
|
|
|
Gauza da ohatzerat
|
eraman
behar izaten genuela hiruzpalauren artean, jostetak edota liskarrak alde baterat utziz, gu beti geurean ibiliz ere jainko eta jainkosen istorioak txunditurik uzten baikintuen, hein batean bedere, ez baikenion sobera konprenitzen. Pentsalari sakon batentzat geneukan guztiok osaba idazle filosofoa.
|
|
|
Horri gagozkiola, ilusio antzutzat, inora ez
|
garamatzan
liluratzat jo du Ariznabarretak euskara biziberritzeko asmoz osaturiko zenbait saio eta diskurtso:
|
|
|
Euskarak aurrera egingo badu, aise ondoriozta daiteke hirian aitzinatu dela: hiriek hartu duten pisu demografikoak zein lurraldearen antolaketan eta bizimodu ereduen zabalkundean duten garrantziak hala pentsatzera
|
garamatzate
, ezinbestean. Hori horrela, Euskal Herriko mendebaldeko hiru hiritako esperientzia batzuen apunteak bilduko ditugu segidan, hausnarketarako material modura.
|
|
|
goiz horretan elkarrekin aritu ziren beharrean Bilbon EiTB, Berria, Hamaika Telebista, Uriola eta beste zenbait komunikabide, eta Euskal Herri guztira zabaldu zen horren emaitza. Elkarlan egokiaren bigarren adibideak 2015eko apirileko azken egunetara
|
garamatza
, ordurako Loraldia festibala antolatu baitzuten Bilbon hainbat lagunen artean, Anton Abadiak sustatutako Lore Jokoak gogoan zituztela. Festibala euskarazko kulturaren eta artearen adierazpide guztien topaketa izan zen eta ikuskizunak Bilboko eraikin nagusietan eskaini ziren (Azkuna Zentroa, Euskalduna Jauregia, Arriaga Antzokia etab.). Udalak eta Aldundiak ekimena lagundu zuten eta, antolatzaileen arabera, hurrengo urteetan festibalaren egitaraua aberatsagoa eta garatuagoa izango da.
|
|
|
Posthiria hiriaren gainezkatzea da. Bere baitan kabituko ez balitz bezala, hiria jariakin zabalkorren antzera noranahi hedatu da eta bizimodu urbanoa edonora
|
eraman
du... Horretarako, jakina, ezinbestekoak dira espazioa eta denbora gainditzeko teknologiak:
|
|
|
Horretarako, jakina, ezinbestekoak dira espazioa eta denbora gainditzeko teknologiak: Internet, autobideak, logistika sistemak, AHTak, edota aurrekozinatuak eta mikrouhinak... Eta halaber, hainbat zerbitzu eta baliabide iturri hiri edo herrietatik kanpora
|
eraman
behar dira eta eskualde baten eskura jarri funtzio bakarreko gune berezietan: merkataritza guneak, logistikako eremu zabalak, lantegi parkeak, parke teknologikoak...
|
|
|
Eta horrelako tenorean, konexioak, loturak, harremanak edota praktikak leku eta topagune fisikotik lokatu egin dira. Berdin da inguruan hiria edo baserria dugun, aldiriko auzoa edo basarteko herrixka, bizimodu berbera
|
eraman
ahal dugu sare telematikoetan sartzeko ahalmen ekonomiko eta kulturala izanez gero.
|
|
|
Antropologoak buruan zuen kultura batzuek aldi berean hainbat ataza egiteko gaitasuna irakasten dutela. Hemen, gaitasun hura bizimodura
|
eraman
dut: inguru sozial batzuetan zenbait erritmo ezberdin antolatzen dira, elkarren ondoan edo elkarren segidan edo elkarren artean nahasirik antolatu ere, polikroniak dira; beste batzuetan, berriz, erritmo sozial bakarra ezartzen da, monokroniak dira, eta ondorioz, koreografia bakar batean biltzen dute bizitza sozial osoa.
|
|
2015
|
|
|
Lehenago ondu ingelesaren hizkuntza atlasetan uharteko emaitzak islaturik baitzeuden, aitzineko belaunaldiei bildu emaitzak 1961eko ahoskerarekin alderatu zituen Labov ek. Hizkuntzazko etno demarkazio betean, nor den nor eta batez ere nongoa den adierazi nahiz bezala, beren nortasunaren agergarri, urteroko ekain uztailetako berrogeita bi mila udatiar bostondarrek ez legez, urtean zehar uhartean bizi diren gizon gazteek, oharkabean nahiz beren borondatez, uharteko arrantzaleen ohitura zaharragora
|
eraman
zuten aipatu bi diptongoen ahoskera.
|
|
|
datuak faltsuak liratekeela eta mapan isoglosa faltsuak edo artefaktuak agertuko liratekeela. Ikertzaileen beren entzuteko gaitasun desberdinak aldeak eragin ohi ditu mapetara emaitzak
|
eramatean
edota entzuten dena edo entzun uste dena interpretatzerakoan; honelako adibideak ugari dira, esate batera, dialektologia erromanikoan: 1925eko Tableaux phonétiques des patois suisses romandslanak argi eta garbi utzi zuen inkestan zehar bi inkestatzailek hots bat eta bera desberdin entzun dezaketela.
|
|
|
Ahoskera eredu ona, heskuara huna, katiximan entzun dutela esan digute Arberoako Mehainen eta Amikuzeko Behauzen eta honek beste auzi batera
|
garamatza
: eskualde bateko ala besteko mintzoaren kalitatearenera.
|
|
|
Eszena honetan herri bateko plaza irudikatu nahi zen espazio eszenikoan. Eta erabaki nuen, sinesgarritasuna emateko, polita izango zela herri jakin batean kokatzea, eta Aretxabaletara
|
eraman
genuen. Pertsonaiek hango hizkeran berba egiten dute, baina aktoreak ez dira bertakoak.
|
|
|
Kepa ErrastiBeldurraEszenatokia ilun dagoela, lo kanta bat entzuten da. Argia piztean, banku bat ikusten dugu eszenatokiaren erdian, eta bi emakume, ume bana
|
daramatenak
bi gurditxotan. Berriketan datoz; bankuan esertzen dira.(?) AMR. Hiri eztun bilddurrik emuten edozein momentutan hil leikela jakittiek. BET. Ez.
|
|
|
Halako batean, bi borreroek alde egin dute. Norbait arrastaka
|
zeramatela
egingo nuke.Gero isiltasun erabatekoa egin bada ere, begiraleen oihu eta orroak entzuten jarraitu dut gau osoan, otsoen auriak entzuten ari banintz baino izutuago.Biharamunean, bolo bolo ibili dira gauean gertatutakoari buruzko esamesak. Matxinada baten hotsak zabaldu dituzte borreroek.
|
|
|
Tirantedun kamiseta kitzikatzaileekin edota ehundura leuneko atorra dotore, bolantedun ala enkajedunekin. Baguette estiloko eskuzorroa
|
daramatenak
edota bandolera moduan, bular baten gainetik eta bestearen azpitik pasatzerakoan, titia bildu eta gorputzñoari bira ematen dioten motxila moderno horiek daramatzatenak. Bakeroekin edo txandalarekin, soinekoekin, gonekin edo mini gonekin, edo gorputza goitik behera beroki luze batez estaltzen dutenak.
|
|
|
Tirantedun kamiseta kitzikatzaileekin edota ehundura leuneko atorra dotore, bolantedun ala enkajedunekin. Baguette estiloko eskuzorroa daramatenak edota bandolera moduan, bular baten gainetik eta bestearen azpitik pasatzerakoan, titia bildu eta gorputzñoari bira ematen dioten motxila moderno horiek
|
daramatzatenak
. Bakeroekin edo txandalarekin, soinekoekin, gonekin edo mini gonekin, edo gorputza goitik behera beroki luze batez estaltzen dutenak.
|
|
|
Bertsolariak aurretik doaz beren arloaren garapenean eta ikerkuntzan. Eta urte asko
|
daramatzate
bertsogintzaren aplikazioa egiten irakaskuntzan. Ahozko beste hiru arteek ere, antzerkia, ipuin kontalaritza eta kantagintza?
|
|
|
Gu prest gaude ikerlanean segitzeko eta elkarlanerako. Gidaritza eta plangintza serio bat, besterik ez dugu behar gure eskarmentua irakaskuntzara
|
eraman
dezagun.
|
|
|
Ardibasoko artzain lagunen abentura kontatzen du J.M. Etxeitak Jaioterri Maitian. Ezkontza baimenaren ukazioak Mexikora
|
eramango
ditu artzainetako bi eta, aurrerago, bizimodua hobetu nahiak, bide berbera hartzera bultzatuko ditu gainerakoak. Han bizitako eragozpenak gaindituz helburuak lortzean, jaioterrira itzuliko dira.
|
|
|
Ez da bakarrik kontatzen diren gertaeren garaia ez dela batere aztertzen, ez orduko Euskal Herriko edo Mexikoko giroaz ez dela inolako hausnarketarik egiten, baizik eta istorioa denbora mugagabe batean garatzen dela. Data
|
daraman
gutuna jasotzen du, ez horregatik, gertaerak data horrekiko harremanean harilkatzeko. Kontatutako istorioak zenbateko iraupena izan dezakeen sumatu ahal izateko aukerarik ere ez du eskaintzen.
|
|
|
Jule, Veracruzeko ospitalean gaixo zeuden euskaldunak artatzera bidali zutenean, Tomasekin eta Amelerekin aurkitu zen. Hauek esan ziotenez, zortzi hilabete
|
zeramatzaten
ezkondurik. Ez haurdunaldirik, ez haurrik aipatzen diote.
|
|
|
hitzarekin egun eleberri deitzen duguna izendatzen zuten. Luzerari begira eleberri legez aurkezgarri bada ere, ez horrenbeste, istorioa testura
|
eramateko
moduaren aldetik, erantsiko nuke.
|
|
|
Ezohiko gertaeren maiztasunak, ustekabeko jazoeren metaketak, kointzidentzien pilaketak, bat batean pertsonaia berriei sarrera emateak eta abarrek
|
garamatza
ipuinetik eleberritik baino hurbilago atzematera. Baita ereduzkotasun balioa duen eredu narratiboa izateak ere, ipuin tradizionaleko hartzaileari irabazi moralak eskuratzen zaizkion bezala, Jaioterri Maitiakoari ere helarazten baitzaizkio.
|
|
|
Beterriko gaixotegia errez gero, Juleren arrastoa galdua zuen Sabasek, bi urte etxaguntza batean lanean
|
zeramatzanean
, Mexiko hiriko ospitalean aurkituko du. Lantoki zuen etxaguntzakoak harrapatu zituen gaixotasunak Sabas ere kutsatu eta, Mexiko hiriko ospitalera bidali zuten.
|
|
|
Veracruzen zabaldu zen izurrite ikaragarria zela eta, hango ospitale batera bidali zuten Jule. Hiru hilabetera, Julek lantoki zuen ospitalera senar emazte euskaldun batzuk
|
eraman
zituztela eta, hauek artatzeko eskatu ziotenean, nor izango senar emazte euskaldunak eta, Tomas eta Amele izan. Gaixo zeuden arren, ez zitzaion gertatu Sabasekin bezala:
|
|
|
Sabas Ameriketatik Ardibasorantz zekarren itsasontzian atxilotu zutenean, honen emazte Julek harekin batera atxiloketa pairatzea aukeratu bezala, Amelek ere, diru ordainketa egiteko hitzartutako elkartzegunean itxarongo du Tomasengana
|
eraman
dezatela erregutzeko bahitzaileei. Eskaria onartu ziotenez, bahituta zeukaten tokian batuko dira senar emazteak.
|
|
|
Jakin izan olako galbidiak dagozala, ni etorri? Bai zera!? (143) esatera
|
daraman
kinka larrian sartzen dituen ekaitzak harrapatzen ditu.
|
|
|
Amelek ere, Julek bezala jokatzen du. Senarra bahitu ziotenean ezkutatuta zeukaten lekura
|
eraman
zezatela erregutzen duen Amelek, bahitzaileak beraiek zurturik uzten dituen mendi ibilera luze eta neketsua egingo du.
|
|
|
Etxeitak ez du adierazten ahaideen arteko ezkontza baztertzera
|
eraman
zezakeen zioa eta, horrenbestez, ez dago ezagutzerik. Agian, geroago euskal kontakizunak jasotako gertariaren beldur da, J. A. Irazustaren Joañixion (1946) azaldutakoarena, hain juxtu.
|
|
|
eta Silbesterrek. Tomasen anaiak? jipoitu nahi bazuten ere, azkenean, epailearengana
|
eraman
zuten auzia. Aitorpenen ondoren sei hilabetetako kartzelara zigortu zuten.
|
|
|
gazteek informaziotik entretenimendurako jauzia eman izanarekin, alegia. Gai honek hurrengo puntura
|
garamatza
zuzenean.
|
|
|
Piarres Larzabal idazlea aipatzeak eremu oso zabalera
|
eramaten
gaitu. Idazle goiztiarra eta berehala begiratua, inguruan zituen euskal idazleek, besteak beste Piarres Lafittek, ohartu baitziren gaztetxoak dohaina zeukala, horrela bultzatu zuten jarraitzera.
|
|
|
Ordutik aitzina bere bizitza gertakariz betea izan zen. Preso altxatu zuten, kanpamentu batean atxiki zuten orduko Txekoslovakian, han eritu, handik Gurutze Gorriak hartu eta Suitzara
|
eraman
eta azkenean Hazparnera itzuli zen. Baina gerla ez zen bukatua eta bera ez zen gai deus egin gabe gelditzeko.
|
|
|
Gerla bukatu eta, Parisen gorabehera batzuk agertu baldin baziren komunistak agintea hartuko zutelako beldurrez martxan jarri baldin bazen ere, Nazien kontra
|
eramandako
borroka hori gibelean gelditu zen. Obra batean aipatuko zuen baina ez zuen garai horretatik bere inspirazio nagusia hartu, beste kezka batzuen inguruan ibili zitzaizkion gogoetak.
|
|
|
Gerla aitzin ibilbide bat izan zuen, baina etena ezagutu zuen gerla garaian. TNP ren helburua, kalitatezko ikusgarrien sortzea zen, bigarren mailara pasa zen, gerlak indar guztiak
|
eraman
zituen. Ez du horrek erran nahi ez zela antzerkirik ematen garai horretan, baina proiektu hau bertan behera gelditu zen.
|
|
|
Ideiak bazituen, harentzat aukera oso zabala zegoen, gai oso seriosak, garaikideak, herritarrek ezagutzen zituztenak aipatzen zituen. Artikulu horretan ageri da benetan garaian kokatu nahi zuela antzerkia, mundu errealean, munduan bizi zen errealitatea euskaraz plazara
|
eramanez
.
|
|
|
Garai horretan oraindik, 1948an, neskak eta mutilak ez ziren nahasten antzerkian aritzeko, alegia bi talde zeuden, bat segur aski apezak kudeatzen zuena eta bestea serorak
|
eramaten
zuena.
|
|
|
Horrela, Etxahun bertsolariaren bizia kontatuz, beste eremu batera
|
eraman
zuen publikoa Larzabalek. Epaitua, kondenatua, emazte fidela ez zuen gizonaren bizia kontatu zuen.
|
|
|
Horrela adierazten zuten Herria n, 1968ko urte hartan, non talde batek Matalastaula gainera ekarri zuen eta denbora berean Heletan Monzonen obra bat sortzen zuten. Heletako taldeak zortzi urte
|
zeramatzan
antzerkiak erakusten, urte hartan Menditarrak taularatu zuten. Baina, aspaldiko proiektuaren berri eman zuten astekarian:
|
|
|
Hau obratu egin zen. Horrez gain, lortu zen herrietako taldeak biziaraztea eta antzerkiarekiko gustua eta plazera indartzea, antzerkia antzertira
|
eramatea
. Antzezle hoberenak obra nagusi batentzat.
|
|
|
Asmoa aurrera
|
eramateko
, Mariren inguruko mito bat aukeratu da: harengana zerbait galdetzeko, edo ikustera soilik?
|
|
|
Iluna, ezezaguna, dena besteada guretzat. Eremu hori lurpekoa, ezezaguna, bestea eta arau bitxiduna legez ezaugarritzeak antzinako infernuan pentsatzera
|
garamatza
. Hurrengo atalean, Marirengana bere kobara bisita egitera joan eta aipatutako formula erakusten duten kontakizun baten zenbait aldaera aztertuko dira, infernuarekin duten lotura ikusteko asmoz, baina, lehendabizi, galdera garrantzitsu bati erantzuna eman behar zaio:
|
|
|
«hildakoen artetik odolera heltzen utzitakoak/ bere egiak esango dizkizu, eta uzten diozunak/ bizkarra emango dizu, eta bere bidean atzera egingo du» (XI, 147). Zera pentsatzera
|
darama
: bizidunak infernuan hangoen moduan egon ezin diren arrazoiagatik, hildakoak, itzalak baino ez direnak, ezin dira bizidunen eremuan bizidunen erara egon.
|
|
|
Gorgonak lotan daudela, Ovidiok aurreko iturrietan aurkitzen ez dugun datu bat ematen digu Pertseo Atenak gidatutako kolpea ematera doanean. Aurrekoek Medusari aurrez aurre begiratu zioten; «berak, ordea, ezkerreko besoan
|
zeraman
brontzezko ezkutuan islatuta ikusi zuen Medusaren irudi harrigarria» (Met. IV, 783).
|
|
|
Baten batek, zerbaiten ugazaba izanda, ardiak, uztak?, hura onartu beharrean ezeztatu eginez gero, ezkutatze hori gertatu egiten da, baina ez bere onerako. Gezurtatutako eta bere onura berekoirako ostendutako hori Marik
|
eramaten
du. Ezeztatu egin denez, kendu egiten du Marik, haren hitzek esandakoa benetakoa izan dadin.
|
|
|
Abadeak esaten dio errotariari atzeraka irteteko, bestela Damak oratu eta bera baino barrurago
|
eramango
duela, orain arte ezaguna?, eta kondenatuta geratuko dela. Nork kondenatuko luke?
|
|
|
Dama ez da amorratzen kristau zeinurik ikustean. Joateko agindu beharrean, edalontzia
|
eramateko
esaten dio, bedeinkatuta geratu denez, edalontziarekin lotzeak lehendik kristautasunarekiko zuen penitentzia luzatuko edo areagotuko zuelakoan. Baina bere jarrera ez da aurkariarena, ezta ezkorra ere.
|
|
|
Horrenbestez, Thompson en (1955) lanetik nabarmendutako bi motiboak baliagarriak dira aztergai izandako Mariren inguruko kontakizunentzat: pertsonaia nagusiak, irudizko edota itzalezko mundu bat uzteko, atzeraka egin behar du bidea (K534.3), sartu den leizeak infernura
|
eraman
baitu (A671.0.3).
|
|
|
Joseba Arregi, garaian Kultur kontseilari zenak, ohiko harro puntuaz galdetu zidala ea ni nor nintzen mintzatzeko han, erantzun niolarik esposizioaren eta liburuaren egilea nintzela. Erakusketa hau Euskal Herrian zehar agertzeko eta ikusarazteko pentsatua zenez gogoan dut Donostia eta Baionaz aparte Bilbo, Oñati, Maule eta beste norabait ere
|
eraman
zela.EUSKADIKO ANTZERTI ZERBITZUAK 1984an eskatu zidanean Euskal Antzertiaren erakusketarako burutu nezan Euskal Antzertialiburua ez nuen inolako dudarik izan eskaintza egiterakoan. Gogoan dut ere nola erakusketa hau San Telmo Museoan Manuel Lekuona, Ramon Labaien, eta Eugenio Arozenarekin batera aurkeztu ondoren, Baionako Euskal Erakustegian ere presentatu zela, eta nik hitz batzuk egin nituelarik Jean Haritschelhar bertako zuzendariaren eta besteren batzuen gibeletik, mintzatu nintzela nazioen lehiaz eta etsenplu emateaz, Jakes Belaren hitzak gogoratuz.
|
|
|
Joseba Arregi, garaian Kultur kontseilari zenak, ohiko harro puntuaz galdetu zidala ea ni nor nintzen mintzatzeko han, erantzun niolarik esposizioaren eta liburuaren egilea nintzela. Erakusketa hau Euskal Herrian zehar agertzeko eta ikusarazteko pentsatua zenez gogoan dut Donostia eta Baionaz aparte Bilbo, Oñati, Maule eta beste norabait ere
|
eraman
zela.
|
|
|
Nemesio Etxanizek itzulita; irailaren 18an Teatro Príncipe n aipatutako Larzabalen Nor Alkate, eta abenduaren 13an berriro Antzoki ZaharreanGabriel Arestiren Beste mundukoak eta zoro bat. Aktibitate eta mugimendu bortitza
|
zeramaten
, zeren eta jadanik beste obren artean John Prietsley ren An inspector calls' Ertzaña etxean' antzeztua zuten (Itz.: J. Lekuona) Donostian, Tolosan, Bilbon, Iruñean, Eibarren, Arrasaten, Bergaran, Deban, Azpeitian, Andoainen, Añorgan, Hernanin, eta Lekeition, eta Tennessee Williams-en The Glass Menagerie' Kristalezko iruditxoak' (Itz.:
|
|
|
Gaiak diruarenganako atxikimendu gehiegizkoak dakartzan kalteak azpimarratzen ditu, eta Etxebeste eta Alkorta aktoreak goresten zituen beren lanean eta besteen gainetik ezartzen La Voz de EspañaUnidad de la Tarde, ko Aramburu kazetariak (IX). Joshe Leon bezala sinatzen zuen beste kazetari batek (IX), laudorioz betetzen zituen ere Etxebeste, Pérez lapurraren paperean lana ongi burutzen zuelako, hala nola Alkorta, bankariaren pertsonaia eta kontzientziaren ahotsa antzezten zituena, ama eta alaba kaxkarin eta diru xahutzaile amorratuak erortzen baitziren lapurren eskuetan eta hauek
|
eramaten
baitzuten diru guztia infernura.
|
|
|
Balentrialaria. Zerbait buruan hartuz geroz, bururaino
|
eramaten
zuena. Irriz ezin asea eta denbora berean arras seriosa.
|
|
2016
|
|
|
PuntuEUS ekoen esanetan (Waliño, k.p.),. EUS en alde ez egitearen arrazoiak bi lirateke, 1) aldaketarekiko erresistentzia, batik bat domeinu, zaharra? bere fruituak ematen ari denean, eta 2) antzinatasuna,. com ek merkatuan 30 urte
|
baitaramatza
eta. EUS ek, berriz, hiru urte eskas.
|
|
|
Lanaren helburua folklore bilduma bat sortzea izanik, ikerketa aurrera
|
eraman
ahal izateko, bilketa erreminta bat sortzea erabaki da. Bilketa erremintak jasoko dituen kontuak zehazteko asmoz, Xabier Etxaniz (2009) Puntan punta bat liburuan jasotako folklorea oinarritzat hartu da, izan ere, bertan Etxanizek euskal tradiziotik jasotako elementuak biltzen ditu.
|
|
|
Hitzez hitz, gehien errepikatu diren bi igarkizunak ondorengoak dira: Lepoari beti itsatsita
|
eramaten
dugu balioa. Zer?
|
|
|
Esaldiaren arabera, badirudi Andimak poemak hurrengo alean argitaratzeko asmoa zuela. Gutuna azarokoa da, eta aipaturiko ale horrek paradoxa badirudi ere, iraila urriko data
|
darama
. Garbi dago berandu xamar argitaratzen zela, garaian ohikoa zenez, aldizkaria.
|
|
|
Badakit gauza asko balio eztutela, eta horixegaitik nire beroena emaiten dizut. Baina hoiek nire arimaren zati bat
|
daramate
, eta hala eztirela osoz arbuiagarriak pentsatzen dut. Baina batez ere emaiten dizut nire hain gizabidetsu zarelako, nire euskal kemenari indar berri bat mailegatzeko, argitaratzen baitituzu zure errebista txukun haundian nire olerkiak?.
|
|
|
poema. Horrekin batera igorritako itzulpenek prosa lanek baino patu hobea izan zuten, eta itzulpenok, beharbada Andimak euskararako nahi zuen, bide berriak barna
|
eramateko
–helburuarekin bat egiten zutelako ziurrenik, erraz aurkitu zuten tokia Euzko Gogoaaldizkariaren orrietan.
|
|
|
Euskal giroan garai hartan etsai asko zituen, eta bere pertsonaren onerako, ez argitaraztea gomendatu nion. Ez dakit orijinal haiek zer burubide
|
eramango
zuten, baina nik kopia bat badut eta uste dut zor zaiola Aresti zenari horiek ere argitara ematea, bere literatur ibilera hobeto ezagutzeko. Beraz Egan en hurrengo zenbakian, uste dut aukera hori izango dugula?
|
|
|
jartzen du, baina barnean diren materialak zerikusi gutxi dute antologiarekin. Seguruenik karpeta hartan gorde zituen San Martinek poemak inprentara
|
eraman aurretik
. Lana inprentara eraman ostean han geratu eta galduko ziren, agian.
|
|
|
Seguruenik karpeta hartan gorde zituen San Martinek poemak inprentara eraman aurretik. Lana inprentara
|
eraman ostean
han geratu eta galduko ziren, agian.
|
|
|
Badakit gauza asko balio eztutela, eta horixegaitik nire beroena emaiten dizut. Baina hoiek nire arimaren zati bat
|
daramate
, eta hala eztirela osoz arbuiagarriak pentsatzen dut. Baina batez ere emaiten dizut nire hain gizabidetsu zarelako, nire euskal kemenari indar berri bat mailegatzeko, argitaratzen baitituzu zure errebista txukun haundian nire olerkiak.
|
|
|
Hain zuzen ere, azpigenero honen artifizialtasuna oso egokia zen gizarte batetik bestera txertatzeko. Izan ere, gertakizunak, benetako gizartearen kezketatik kanpo gertatzen zirenez, edozein lekutara
|
eraman
zitezkeen, baldin eta itxurazko pertsonaia talde bat sortzen bazen.
|
|
|
Hau da, zerrenda bati begiratu behar bazaio pertsonaiak nortzuk diren gogoratzeko, idazleak ez ditu pertsonaia horiek gogoangarri bihurtu. Horrexek
|
garamatza
pentsatzera kritikari batzuek esandakoan, alegia, detektibe nobela klasikoen pertsonaiak nahikoa topikoak eta eskematikoak direla, argumentuaren mesederako sortuak.
|
|
|
Era berean, Garaidik pistola bat
|
darama
aldean betiere, agian detektibe nobelen osagai topiko bat ekartzearren. Armak aldean eramatea arazotsua izango zen Espainiako gizartean, baimenak eskuratzeko baldintzak kontuan hartuta.
|
|
|
Era berean, Garaidik pistola bat darama aldean betiere, agian detektibe nobelen osagai topiko bat ekartzearren. Armak aldean
|
eramatea
arazotsua izango zen Espainiako gizartean, baimenak eskuratzeko baldintzak kontuan hartuta. Ez da sinesgarria egiten halakorik gerta zitekeenik, baina nobela enigmaren mundu artifizialean halako lizentziak har daitezke, irakurleari, suspension of disbelief?
|
|
|
–Amabost egun Urgain, en go Garaidi detektibea jatorra da, gentleman, gogozkoa egiten zaiguna. Gertakizunen haria dotore
|
eramaten
duena. Urgaingo gertakizun normalentzat Loidik detektibe normal bat aukeratu du?
|
|
|
Ez da harritzekoa Loidiren kasuan, hezkuntza zientifikoa jasotako idazlea izanda, detektibe nobela klasikoaren formulak agertzea. Jon Etxaidek, berriz, behinolako garaietara
|
eraman
zituen bere pertsonaiak Loidiren garaian idatzitako Alos torrea eta Joanak joan eleberrietan.
|
|
|
Oso interesgarriak dira ere. Irlandako esperientzien ingurutik?, Moriarty, 2009 unibertsitate ikasleez, 2011a, 2011b, 2014b, edota turismo linguistikoaren inguruan Moriarty 2014a, eta 2015eko liburuaren Tourism LPP (Language Policy and Planification) and Globalization atala (99). Zentzu honetan, interesgarria da ere ezagutzea Irlandako Oideas Gael Adult Irish Language Courses and Cultural Holidays erakundeak aurrera
|
daraman
programazioa.
|
|
|
Eta nik uste dut, nahita ere ezin kenduko genizkioke?, baina erdal komunitateak ere badituela/ eduki behar dituela eskubideak gure lurrean, lur hau berea ere den neurrian, bertan hamarkadak eta mendeak
|
daramatzatelarik
finkatuak, direla kanpotik etorriak, direla bertako euskara galduak.
|
|
|
Eta alde guztietatik ere, itsaso guztiz erdaldunean urturik/ desagerturik gauden neurrian, ezinbestekoa dugu euskaldunok, euskaldun bihotzekook, euskaldunon komunitateak konpromiso pertsonala hartzea euskaraz bizitzeko. Itsasoak naturalki
|
garamatza
erdarara. Kontrako ahaleginak ezinbestean behar du pertsonala izan.
|
|
|
Ez dakit aurrera
|
eramaten
errazagoak diren halako jarrera tinkoak, gogorrak, lehorrak, bortitzak, gaizki heziak, errespetu gabeak?, agian behin adin edo heldutasun batera ezkero?
|