|
2000
|
|
|
euskara dugu, beraz, gutasunaren ezaugarri hegemonikoa. Gainerakoek ez duten kohesio eta elkartasunindarra
|
daramatza
euskarak euskaltasunaren mundu sinboliko kulturalera. Eta berezikiaberriaren kinka larrietan:
|
|
2001
|
|
|
Iruñea Logroño autobiarekin dagoen saltsa maltsa,' behi zoroen' gaiarekin sortutako errausketa plantaren gaia, euskararen gaia... UPNk guztiz politika okerra
|
darama
euskararen eremu horretan, asko dago zuzentzeko eta PSNk zeregin garrantzitsua dauka horretan. Horien ondoren hauteskundeak datozkigu, zori txarrez hemen hauteskunde kanpainek urtebete irauten dute eta.
|
|
2002
|
|
|
Bi seme ditugu, gazteak zu bezala, beti ibili direnak ikasketak euskaraz egiten, familian ere beti euskaraz mintzatzen gara, saiatzen gara haiekin elkarrizketak izaten, ikastolan ibili dira betitik, baina haien euskara eta haien adiskideena ahula da, maizkara gainetik beheraino erdarak joa. Gure umeek ikastolan ikasi zuten erdara, hori berehalako kontua izan zen, eta ondoren etxetik
|
zeramaten
euskara aldatu zuten, nahiz gela bakoitzean etxetik zetorren euskaldun umeen kopurua ez zen hain txikia. Eta nik etxean izandako esperientzia beste familia euskaldun zenbaitetan ere gertatu izan da.
|
|
2003
|
|
|
Duela urte pila galdu zen hemen euskara; horregatik, euskararen presentziaren historia berri xamarra da. Euskal hiztunak bakar batzuk besterik ez dira, gehienek bihotzean
|
daramate
euskara hainbat nafartarrek bezala, eta euskal sena mantentzea zaila da beraientzat.
|
|
2004
|
|
|
Gotzon Garatek urte asko
|
daramatza
euskararen aldeko lanean. Euskarazko liburuak eta euskararen gainekoak paratzeaz gainera, gure arbasoen euskara eta egungo baserritarren euskara bizia jasotzen.
|
|
|
Gure mundua espainiar mugetan hertsi nahi digun Pegenautek urte batzuk
|
daramatza
euskararen desagerpen publikoa eta itxiera folklorikoa diseinatuz eta bultzatuz. Urte batzuk daramatza euskara paisaia sinbolikotik kendu eta lan mundurako alferrikako kontu bihurtu nahian, nostalgiko zenbaiten luxuzko horniduratzat edo apetazko bitxikeria kulturaltzat gehienez ere jo dezan nafar jendarteak.
|
|
|
Gure mundua espainiar mugetan hertsi nahi digun Pegenautek urte batzuk daramatza euskararen desagerpen publikoa eta itxiera folklorikoa diseinatuz eta bultzatuz. Urte batzuk
|
daramatza
euskara paisaia sinbolikotik kendu eta lan mundurako alferrikako kontu bihurtu nahian, nostalgiko zenbaiten luxuzko horniduratzat edo apetazko bitxikeria kulturaltzat gehienez ere jo dezan nafar jendarteak. Bazirudien uzta biltzeko sasoian egonen zela.
|
|
|
Nolanahi ere, lehen urrats horien irakaspenak badauzkagu han hemenka, eta horiei ahotsa jartzeko Juan Luis Arexolaleiba dakargu hona: . Dagoeneko badaude enpresak 3 urte
|
daramatenak
euskara plangintzatan murgilduta. Askotan ja, abiatze fasea oso ezberdina izaten da.
|
|
2005
|
|
|
Euskara badakite eta dakitena ona da. Hala ere, zortzi urte
|
daramatzate
euskararen gaia lantzen. Larretak hitz gutxitan laburbildu digu helburua zein den:
|
|
|
Eta batzuk bide berriak irekitzeko ahaleginetan ari diren bitartean, beste batzuk ohiko areto komertzialetan euskarak lekua izan dezan ari dira lanean. Tinko Euskara Elkarteak, adibidez, 1993 urtetik
|
darama
euskara zinera eramateko ekintzetan lanean. Elkarteko lehendakari Marian Galarraga pozik dago egungo egoerarekin:
|
|
2007
|
|
|
Bestalde, bigarren zatia gehiago da herritarrei begira eta zerbitzu hizkuntza bezala". Udal guztiek urteak
|
daramatzate
euskararen erabilera sustatzen merkataritzan edota enpresaren ingurumarian eta eremu horretan Kutxa erakunderik garrantzitsuenetarikoa da. " Zenbatuko bagenitu egunean dauzkagun hartu eman guztiak eta horiek zein erakunderekin egiten ditugun, Kutxa sailkapenaren goialdean agertuko litzateke gipuzkoarren artean".
|
|
|
Nora eraman nahidugu euskal identitatea eta euskal kultura? Nora
|
eraman
euskara?
|
|
2008
|
|
|
Atakondoa ikastetxean urte asko
|
daramatzate
Euskararen Astearen inguruan Euskararen eguna antolatzen. Aurten abenduaren 5ean izango da, ostiralarekin.
|
|
2009
|
|
|
Eta, nahiz eta ukatu, ukaezina dela aitortu beharrean gaude bere jarrera: hainbat urtetan euskararen gizarterako prestigioa eta beharra ezabatzeko ahaleginetan ari da, euskara ikasteko eta lantzeko zailtasunak ugaritzen; hor dugu eskoletan eta zerbitzu publikoko ereduetan eta lanpostuetan
|
daraman
euskara murriztearen jokaera, hedabideetarako urtetik urterako laguntzaren txikitzea. Ttipi Ttapak ederki ikusi eta jasan du hori.
|
|
|
Gainera, euskararen ikuspegitik oso interesgarria iruditzen zait komikia. Urteak
|
daramatzat
euskararentzat lan egiten. Bai, gaztelaniaz idazten dut, baina telebistan, antzerkian, haurrentzako liburuetan euskararen alde aritu naiz, eta komikia beste bitarteko bat da.
|
|
|
Euskarak Batzenek badaki EUPk urtean osoan hainbat ekimen aurrera
|
daramatzala
euskararen alde, besteak beste, horietako asko euskalgintzarekin elkarlanean egiten dituelako. Baina ezin dugu onartu ekintza bakar batean indarrak xahutu eta urte guztian eragin handia duten beste ekimen askoren aurrean gertatzen diren bazterketak ez ikustea.
|
|
|
Goierri, aktualitatea eta musika ardatz hartuta, urtebete
|
darama
euskarazko Goierri Irratiak gai unibertsalak Goierrira begira jorratzen. 2008ko abenduaren 1ean hasi baitziren Egun on Goierri saioa egiten, astelehenetik ostiralera, 10:00etatik 12:00etara.
|
|
|
Aitormena merezi duen erantzukizuna erakutsi du Zalbidek, politikoki zuzena ez den proposamena egin eta arrazoitzeko ausardia izan duelako, eta asmatu du argi asko azaltzen izaki bizidunek airea dugun bezain hil edo bizikoa duela euskarak diglosia egonkor eta aurreratu bat beharrezko (noski, edonolakoa), biziraungo badu eta indarberrituko bada. Diglosia mota horrek berekin
|
darama
euskara erabilera hizkuntza nagusi duten guneen beharra [31]. Halaber, birritan aipatua dugun Euskara 21 gogoeta prozesuaren ondorioak eta proposamenak jasotzen dituen azken txostenak [32] bereganatu egiten du diglosia aurreragarriaren (edo diglosia atxikigarriaren) kontzeptua eta argi jasotzen du euskararen arnasa guneak eraiki eta babestearen aldeko proposamena.
|
|
|
Lege huts bat baino askoz gehiago delako: bistan da, Euskararen Legeak inplizituki berarekin
|
zeramala
euskararen aldeko nolabaiteko Hitzarmen Politiko eta Sozial nagusia. Hitzarmen gisa formalizatu gabeko Hitzarmen hori printzipio eraginkor eta aurreratuetan oinarritu zuten.
|
|
2010
|
|
|
Beti erdaraz?" Hala da. Egitate bat da gutxienez hiru hilabetetik hona
|
daramagula
euskarazko filmik egon gabe. Orain arte beti txandakatzen zituzten euskaraz eta erdarazko pelikulak.
|
|
|
Zuok espainiarrok unibertsalak zarete, kosmopolitak; gu, berriz, itxiak, probintzianoak: baita zera ere?!; eta esango banizu guztiz beste aldera direla gauzak?; izan ere, zure gaztelaniaren aldeko hautuak berarekin
|
darama
euskararen aurkakoa; nire euskararen aldeko hautua, aldiz, ez dago gaztelaniaren aurkakoarekin lotua; are gehiago: Donibane Gurutzekoaren Kantu espiritual zoragarria buruz ikasi nuenean konturatu nintzen poema soil horregatik bakarrik merezi duela gaztelera jakitea; zuek espainiarrok, ordea, noiz arraio onartuko duzue Lizardiren obra dastatzeagatik merezi duela, agian bai??
|
|
|
Udako Euskal Unibertsitateak urteak
|
daramatza
euskarazko publikazioakbultzatzen. Gure lurraldean diren problematikak hobeto ulertu eta lurralde antolamenduari lotutako gaietan gehiago sakontzeko aukera ematen du.
|
|
|
Euskaraz hitz egiteko erraztasunaEuskara ikasteko ahalegin berezia egin duen jendea bildu da Asteasuko Mintzalaguna ekimenera: “Bizitza guztia
|
daramagu
euskara ikasi nahian. Eskolan, euskaltegian…, urte mordoa daramagu gehienok.
|
|
|
Zuok espainiarrok unibertsalak zarete, kosmopolitak; gu, berriz, itxiak, probintzianoak: baita zera ere...!; eta esango banizu guztiz beste aldera direla gauzak?; izan ere, zure gaztelaniaren aldeko hautuak berarekin
|
darama
euskararen aurkakoa; nire euskararen aldeko hautua, aldiz, ez dago gaztelaniaren aurkakoarekin lotua; are gehiago: Donibane Gurutzekoaren Kantu espiritual zoragarria buruz ikasi nuenean konturatu nintzen poema soil horregatik bakarrik merezi duela gaztelera jakitea; zuek espainiarrok, ordea, noiz arraio onartuko duzue Lizardiren obra dastatzeagatik merezi duela —agian bai... — euskara ikastea?; gezurra esango nizuke, baina, esango ez banizu, aldi berean, badudala, aldeko sentimendu horrekin batera, aurkakorik, ez baitira nolanahikoak izan zuok espainiarrok gure kontura egin dituzuen barreak, gaztelania trakets erabiltzeagatik, Quevedok aspaldi hartan jaurti zigùn iraina erakusgarri:
|
|
|
Kooperatiba euskaltegiz mozorrotu nahi dugula diozu, baina ez da zehazki horrela, euskaltegira doan pertsonak barneraturik
|
daramalako
euskara ikastearen agindua edo auto agindua. Guk, ordea, guztiz kontrakoa lortu nahi genuke:
|
|
|
Dena dela, Nekane ez zen inolaz ere nire kezka linguistikoen iturri bakarra. Alaitz ikastolara joaten hasi zenean, esaterako, etxetik
|
zeraman
euskara garbia lardaskatzen hasi zitzaion. Andereñoaren hizkuntza maila ez zen beste mundukoa, konprobatu ahal izan nuenez, baina tira, duina zen.
|
|
|
Gure ama euskara ikasten ari zenean bazuen esaldi bat beti gertu, zelan
|
daramazu
euskara hori, eta horrelakoak galdetzen zizkiotenetarako.
|
|
|
Galdera: Zer moduz
|
daramatzazu
euskara klaseak?. Eta erantzuna:
|
|
|
pentsamendua garatzetik helburuak lortzera. Urte ugari
|
daramatza
euskararen normalizaziorako planak lan munduan sustatzen; azken urteotan propio ari da egiteko horretan EMUN lan mundua euskalduntzeko kooperatiban. Ikerketa horrekin, orain arte susmo edo zantzu huts zirenak begien bistako errealitate direla erakutsi du:
|
|
2011
|
|
|
Argitaletxea: Artezblai.Izen bereko hirian dagoen Bilbao kafetegiak 2001etik
|
darama
euskaraz nahiz gaztelaniaz idatzitako antzezlan laburren saria antolatzen. Aurten ehun urte betetzen ditu kafetegiak, eta, besteak beste, orain arte saritutako lanak argitaratu dituzte Artezblai argitaletxearekin, liburu bat euskarazko lanentzat eta beste bat gaztelaniaz idatzitakoentzat.
|
|
2012
|
|
|
Galdera hauei erantzun asmoz eta euskara zerbitzuetatik burutzen ari garen lanaren hausnarketa burutzea beharrezkoa zela iruditu zitzaigun. Jarraian aurkezten dugun proposamena udaletxeak aurrera
|
daraman
euskara Biziberritze plan Nagusiaren (aurrerantzean eBpN) osagarri edota egokitzapen izateko asmoarekin sortua da. Lan honetarako ezinbesteko suertatu zaigu soziolinguistikan formatzea horretarako hIzNeT hizkuntz plangintza Ikastaroa burutu dudalarik.
|
|
|
Gero festetara joaten hasi, dantzak ikasi eta euskarari ere ekin nion. Zenbat urte
|
daramazue
euskara ikasten. Manuel:
|
|
|
Euskara mailari dagokionez, denak euskaldunak izan arren, 27(% 29,7) alfabetatu gabeak ziren eta 64(% 70,3), berriz, alfabetatuak. Proban parte hartu zuten sei enpresak bost urte baino gehiago
|
zeramaten
euskara planarekin eta bakarrak bi urte inguru. Langile guztien adinaren batez bestekoa 38,1 urtekoa zen eta desbideratze tipikoa 10,4koa.
|
|
|
Neurri ausartak behar ditugu; motibazioa guztiaren oinarrian dago, baina horretarako ezinbestekoa dugu ezagutza. EAJk 30 urtez aurrera
|
eramandako
euskara politikaren bidez, %29 bakarrik dugu gaur egun euskaldun Getxon. A eta ereduen gotorleku erreferentea izaten jarraitzen dugu.
|
|
2013
|
|
|
euskaraz ahozko ereduak bilatzeko zailtasuna (ikus entzunezko ereduak, alegia). SDan jarritako helburu komunikatiboak aurrera
|
eramateko
euskarazko eredu egokiak topatzea oso zaila gertatu zaigu ikertzaileoi. Eta azkenik, irakasle hainbatek ere gogorarazi dute SDetan egindako lana notarako ez izateak eragin zuzena izan duela zenbait ikasleren lan saiakeran.
|
|
|
AEK ren Zazpikaleetako Lizardi euskaltegiko estudianteak dira. Zazpi eta hiru urte
|
daramatzate
euskara ikasten, hurrenez hurren. «Lasai lasai», Ugartek nabarmendu duenez, lanarekin uztartu behar dutelako:
|
|
|
Motxila zabaldu zuen.
|
Zeramatzan
euskarazko liburu biak utzi zizkion mahai gainean. Eta gaztelerazko bat.
|
|
2014
|
|
|
Hizkuntza eta kultur ukipen egoera Euskal Herrian (EH) ez da berria, urte asko
|
daramatza
euskarak espainierarekin eta frantsesarekin batera bizi irauten. Egoera honetan hizkuntza berriak ere sartu dira, eta Euskal Herria aniztasun horren adierazle ere bada.
|
|
|
Hiztunak oro har moldatu zirela dio, nahiz eta zailtasunak izan zituztenak ere baziren tartean. «Inkesta egindako batzuek urte mordoa
|
zeramaten
euskaraz batere hitz egin gabe, eta gehiago kostatu zitzaien». Esaldi horiekin aldaera askotarikoagoa jaso nahi zuen Artolak, alde batetik bestera aldaketa handiagoak izaten direlako.
|
|
|
Eta bakoitzak bereari uko egin gabe, euskara izan dadila guztion arteko kohesio eta komunikazio hizkuntza.Horixe da Euskaltzaleen Topagunearen nahia eta apustua. Euskaltzaleen Topaguneak hainbat urte
|
daramatza
euskara eta aniztasun gaiak jorratzen. Hiztegitxoak.eu k norabide horretan pausu bat gehiago emango du.
|
|
|
Azaroan Euskaraz bizi bizi jardunaldia antolatu du Udaleko Euskara batzordeak, herritarren kontzientzia linguistikoan eragiteko egitasmoaren barruan. Jardunaldiaren bidez, herriko euskaldunak nola aktibatu aztertu nahi izan du Udalak eta, bide batez, gogoeta egin biharko Orio euskaldunaz eta horra iristeko bideaz.Udalak bi urte
|
daramatza
Euskaraz bizi bizi egitasmoa bultzatzen, honako helburu nagusiarekin: oriotarren kontzientzia linguistikoan eragitea, euskaraz bizitzeko aukera egin dezaten. Ahalegin horren barruan antolatu du jardunaldia Euskara batzordeak eta hainbat hitzaldi eta mahai inguru izan dira Salatxo aretoan zein Kultur Etxean.
|
|
2015
|
|
|
2.2 Horrez gain, euskarazko idatziak euskal gaiei (gatazka politikoa, euskara edota euskal kultura) buruzkoak dira askotan. Joera hori muturrera
|
eramatea
euskara ghettoan hesitzeko modua izan daiteke. Joera hori suma daiteke, gainera, azterturiko lau kazetatan (Enbata, artikuluen %88, 48 euskal gaiei buruzkoak; Ekaitza, %80, 48; Deia, %66, 14; Le Journal, %60, 53).
|
|
|
Nik dakidala, EAJren barruan hori neutralizatzeko lan eskerga egin zuten Mari Karmen Garmendia batek edo Mikel Atxaga batek. Alegia, bazegoela EAJren barruan talde bat haustura hori bururaino
|
eramatea
euskararentzat oso negatiboa zela ikusten zuena.
|
|
|
Eta lagunak toki askotan badauzka, euskarak eta bere aurpegi irripartsuak ateak idekirik. ' Ez da posible hemen bizia
|
eramaitea
euskararik jakin gabe, dio Justinek, premiatsuena gal nezake hori gabe". Lekukotasun zinez arraroa eskaintzen dauku hor Justinek.
|
|
|
Euskarazko irakaskuntzaren hiru sareek ikastola, giristino, publiko lan handia
|
deramate
euskara biziarazteko. Behar da segurki kemen eta amodio, gure hizkuntza xaharra ez dadien behin betikotz ehortzia izan.
|
|
|
Segur, ez idurian, nota mehe edo lodi ainitzetakoa! Doia doia 95 orrialdetako idazki muntto bat, hertsi hertsia sakela batean sar ahal gisakoa bainan bere mezua argi eta nasaia, lau haizetara
|
daramana
euskara bringo erretx batean. Asteburu batean berean irakurtzen ahal dena.
|
|
2016
|
|
|
Polemika kutsutan murgilduta urteak
|
daramatza
euskarak Nafarroan. Aurreko urteetako gobernuek jarrera gogorra izan dute:
|
|
|
Euskara sustatzeko eskumena du elkargoak, EEP Euskararen Erakunde Publikoarekin batera. Pauso handia da, kontuan hartuta euskara biziberritzeko nolako lege oztopoak dituzten eta zein bilakaera kezkagarria
|
daraman
euskarak. Erakundeetan panorama berria zabalduta, urrats irmoagoak eskatu ditu euskalgintzak, Euskal Konfederazioan bat eginda.
|
|
|
Berrian egunkariak Koldo Zuazo (Eibar, Gipuzkoa, 1956) hizkuntzalaria elkarrizketatu du. Urteak
|
daramatza
euskara ikertzen Zuazok. Euskal Herriko hainbat herritan denboraldi bat igarotakoa da hango euskalkia ezagutzen, eta horren ondotik sortu du 'www.euskalkiak.eus' webgunea.
|
|
|
Biztanleriaren kontaketa bururatuko da otsailaren 20an, denbora berean zabaldua izan zauku galdeketa bat euskararen inguruan. Herriak nahi ukan du inkesta bat
|
eraman
euskararen erabilpenari buruz. Garrantzi handiko inkesta baita, denek egin behar dugu indar berezi bat erantzuna emaiteko lehen bai lehen.
|
|
2017
|
|
|
Itziar San Martin Euskarako eta Eleaniztasuneko dekanorde berria da. Jon Zaratek bi urte
|
daramatza
Euskararen arloko errektoreordetzan. Haien ustez euskarazko matrikulazioa ez doa beherantz.
|
|
|
Hain zuzen, horrexegatik nabarmendu nahi izan dugu aurreko orrialde batzuetan euskara batuaren, miraritzat? aipatu duguna ezin dela burura
|
eraman
euskarak funtzio hegemoniko batzuk bereganatu ezean. Euskara batuaren egitasmoa ezin dela bururatu euskararen erabilera gizarte bizitza zabalean normalizatu arte.
|
|
|
Gizarte mailan, Euskaltzaindia prest da lankidetzan sartzeko euskararen egiazko erabilera sustatuko dituzten neurriak, gomendioak asmatzeko eta zorrozteko. Partikularki, Euskaltzaindiari oso garrantzitsua zaio gogoeta bat
|
eramatea
euskararen ofizialtasunaz. Lehen urrats batean, Euskaltzaindiak eskatzen die EHGKri eta HELEPi beren gain har dezaten ondoko adierazpena:
|
|
2018
|
|
|
Txillardegi zenak, ordurako euskaltzain urgazle, idazle goraipatu eta ekintzaile? denbora luzea
|
zeraman
euskara idatzia arautu eta homologatuko zuen ekimenaren eskean, baina ezin lorturik, bere kasa heldu zion gaiari. 1963ko azarotik hasi eta Baionako Biltzarra burutu bitartean, ia urtebetez alegia, zazpi lagun batu zitzaizkion astero astero.
|
|
|
Ez gaitu larregi harrituko idazlan horretan irakurtzeak euskara izan dela penintsulako lehen biztanleen mintzaira, eta, ildo beretik, iberiarrak Tubalen ondorengoak zirela, hots, Noeren ilobarenak. Alegia, dilubio osteko Babelera
|
darama
euskararen jatorria. Ideia horrek tubalismo deritzosustrai luzeak zeuzkan, eta bere kimua den baskoiberismoak izen handiko defendatzaileak eduki ditu, dela Wilhelm Humboldt edota Ramon Menendez
|
|
|
Topaketara zahartutako Mariano bat joan zen, bai, baina Mendigatxa ezberdin bat bueltatu zen, eraberritua, gaztetua, behintzat erronkarierari dagokionez. Ez dakigu bere ardura edo eskaini ahal zuen guztiaren garrantzia nola transmititu zion Azkuek, baina Mariano, lekeitiarrari udako bilera hartan emandakoaz gain, barruan
|
zeraman
uskara ahalik eta gehien erakusteko erabakitasun sendoarekin itzuli zen.
|
|
|
Arestik bi bertsioen osagaiak hartzen ditu eta testu berri bat sortzen du, baina bigarrenaren ildokoa da bere testuaren sakoneko gaia. Kantua osatzen duenerako egileak urteak
|
daramatza
euskara estandarrean idazten, baina testu hau bizkaiera oso lokal batean idatzia da. Modu horretan egileak forgerie gisako bat osatzen du, egiazki herrikoia izango zatekeen kantuaren bertsio bat oinarri izan balu bezala idatziz.
|
|
2019
|
|
|
Ricardo Noriega Muñozek ikasturte bat egin du Hondarribiko mintzalagunean eta poz pozik dago. Lauzpabost urte
|
daramatza
euskara ikasten euskaltegian, eta iaz mintzalagun egitasmoa probatzea pentsatu zuen. Aukera paregabea da irundarrarentzat, kalean euskara ezkutuan gelditzen dela iruditzen baitzaio.
|
|
|
Maika Brustek zainetan
|
daramatza
euskara eta Euskal Herria. Errugbia eta taldea ez ditu baztertuak horretan, eta gustura da euskaraz aritzeko taldekideak ere badituelako:
|
|
|
Jaso orduko onartu nuen Euskara Elkarteen mugimendua birsortu eta indartu nahi zuen talde honetan parte hartzeko gonbidapena, berehala ikusi bainuen kezka bertsuak partekatzen genituela. Urteak baitaramatzat eta
|
baitaramatzagu
euskararen aldeko politiketan eta euskalgintza bideratzeko moduetan sakoneko aldaketa eta jauzi kualitatiboak aldarrikatzen.
|
|
|
MetodologiaOrioko Udaletik jakinarazi dutenez, udaleko Euskara Zerbitzuak hogeita hamar urte
|
daramatza
euskararen erabilera neurtzen herriko kaleetan. Bi urtetik behin egiten da neurketa, beti maiatzean, garai eta ordu berdinetan, datuak gero konparatu ahal izateko.
|
|
|
Nola lortu ugaritasuna. Nola
|
eraman
euskara argitasunera, bizipozera, zorroztasunera. Hizkera nola libratu lizunetatik, herdoiletatik, klase askotako aurreiritzietatik.
|
|
|
Historia luzea da oinarrizko adizki horrena, aberatsa, ia ia euskararena bezain luzea. Adizki hau asmatu zutenetik gibelean
|
darama
euskararen garapena, bai; baina, aitzin duena hitz bateko esaldiak baino ez dira. Halere, ezin dugu gutxietsi aspaldiko garai haietan horrelako esaldiekin lortu zutena.
|
|
2020
|
|
|
Euskarazko bikoizketa galzorian dago. Urte eta erdi
|
daramate
euskarazko bikoiztaileek greban, sektorean egin den desinbertsioaren aurka. Argazkian, Xabier Alkiza (ezkerrean) eta Jose Kruz Gurrutxaga Bieuseko kideak iazko ekainean Eusko Legebiltzarrean egindako agerraldian (argazkia:
|
|
|
Elhuyar Fundazioko hizkuntza eta hizketa teknologien I+G taldean, urte asko
|
daramatzagu
euskararentzat garrantzitsuak diren baliabideak, teknologiak eta zerbitzuak garatzen eta gizarteratzen: hiztegiak, corpusak, zuzentzaileak, bilatzaileak, iritzi erauzketa, itzultzaileak, hizketa sintesia...
|
|
|
«Maiteri Pellori baino gehiago ulertzen diogu; itxiago hitz egiten du Pellok», diote, barrez, bi ikasleek. Hogei urte baino gehiago
|
daramatzate
euskara ikasleak etxean hartzen.
|
|
|
Martta Irigoien gazteak dantza eta antzezpenarekin gorpuzten du euskara Amikuzen. Gazteek modu kolektiboan euskara Nafarroa Behereko paisaian gorpuzten dute libertimenduaren bidez, eta, Irigoienen ustez, oso garrantzitsua da gorputza plazara
|
eramatea
euskaraz sortu den zerbaiten bidez. Irunberriko gazte musikaria den Ibai Osinagak ere euskaraz abestea hautu politiko gisa hartzen du.
|
|
2021
|
|
|
Erratzun sortu zuten irratiak lau hamarkada
|
daramatza
euskaraz informazio zabaltzen. 40 urtetan bizi izan ditu traba eta oztopo asko:
|
|
|
Alfredo Laborde Tres Arroyos, Buenos Aires, 1961 Zortzi urte
|
daramatza
euskara ikasten, Euskara Munduan programaren bitartez. Donostiarra zuen birraitona eta horrexek jarri zuen euskara ikastera.
|
|
|
Bat dator horretan Tisera: " Hainbat urte
|
daramatzagu
euskaraz ikasten eta gurekin batera gure familiek!". Labordek alaba ekarri du hizpidera:
|
|
|
" Denok egin behar dugu ahalegina. Euskaldunok urte asko
|
daramatzagu
euskaraz bizi ahal izateko bidea jorratzen, baina aldi berean, ikusten genuen hori gauzatu daitekeen lagun esparruari baino eusten ez bagenion gure eremutik kanpo uzten genituela gainerakoak. Esaten badugu ez dugula parte hartuko Familia laguna programan euskara ez dagoelako bermatuta, besteak kanpoan utzi ditugu eta hala sentitzen badira ez dira gure hizkuntzara eta kulturara gerturatuko".
|
|
|
Gainera, ez dute ardura bera ikusten egoera berean nazioartera migratzen duten euskaldunengan; ez dute ikusten halako betebeharrik sentitzen dutenik. Zenbaitetan, beraz, euren errealitatera
|
daramate
euskararen aldeko diskurtsoak euren hizkuntzaren erabilera defendatzeko. Gehien gehienek gaztelania dute ama hizkuntza, eta, hala aitortua izan dadila eskatzen dute, eta haren erabilera defenditzen dute ahalduntzeprozesu baten ondorioz.
|
|
|
Alta, erakundea ez zuten ezerezetik sortu. Euskal Konfederazioak hamar urte
|
zeramatzan
euskararen alde borrokan, eta Hizkuntza Kontseilua sortu zuen 2003an; hain zuzen, hura izan zen EEPren ernamuina. Batetik, eskaintzaren garapen kuantitatiboa lantzen du erakundeak; hori du helburu, eta, bestetik, egituraketa kualitatiboa, zazpi orientabideren bidez.
|
|
|
Euskara eta baloreakPirritx, Porrotx eta Marimototsek hamarkada bat baino gehiago
|
daramatzate
euskaraz eta euskaratik baloreak sustatuz: " Familia eredu desberdinak, kulturartekotasuna…".
|
|
|
Bill Gatesek bere bidea hartu zuenean, Allenek erabaki zuen mezenazgora dedikatzea. Hil egin da orain dela gutxi, baina Allen Institutua sortu zuen eta haiekin harremana dugu.Bestalde, mediku madrildar bat euskara ikasten. Yustek zenbait urte
|
daramatza
euskara ikasten. Columbiako Unibertsitateko (New York) irakaslea da, baina urtean hiru hilabetez Euskadira etortzen da, Ikerbasqueko ikertzailea delako. Adimen Artifizialean (AA) aditu zara; hori ia esparru guztietan aplikatzen da gaur egun, ala. Adimen Artifiziala zerbait transbertsala bilakatu da. Aldiz, batzuetan beldur handia eragiten du…
|
|
|
Nola ez naiz egongo ikaratuta, benetan ikaratuta, kontuan izanda Euskadi Irratian lanean nengoenean ez nuela irratirako oposaketa gainditu euskara maila nahikorik ez nuelako? Esan beharrik ez dago ordurako ikasketa guztiak, baita unibertsitate mailakoak ere, euskaraz eginak nituela, karrera bukatu nuenetik urteak
|
neramatzala
euskarazko irratian eta telebistan lanean eta ezagutzen ditudan hiru hizkuntzetatik euskara dela ikasi nuen lehena.
|
|
2022
|
|
|
Ez nuke ezkorra izan nahi, baina urte anitz
|
daramagu
euskara irakasten, eta ez da kalean sumatzen.
|
|
|
Simona Sobotovicova AEK ko ikaslea da. Lau urte
|
daramatza
euskara ikasten. «Nire senarra hemengoa da, eta nire semea ikastolan dago; bera laguntzeko eta kultura hobeto ezagutzeko hasi nintzen euskara ikasten», azaldu zuen emakume eslovakiarrak.
|
|
|
Berrogei urte baino gehiago
|
daramatza
euskara debekatu gabe, eta hezkuntza sistemak berrogei urte egin ditu euskara normalizatzeko bidean, baina ezin izan du biztanleriaren euskara ezaguera ezta gizarte erabilera ere ziurtatu, egiturazko menpekotasun egoeran gaudelako.
|
|
|
Hernaniko Udalean urte asko
|
daramatzagu
euskaraz lan egiten; euskara da gure lan hizkuntza: osoko bilkurak euskaraz izaten dira, batzorde informatzaileak ere bai, dokumentazio guztia euskaraz pasatzen da… Hasieran, pauso hori ematea zaila izan zen, eta kontrakotasunak ere izan ziren, baina urteekin denak ohitu dira, eta funtzionamendu hori barneratua dugu.
|
|
|
Pantailak Euskaraz mugimenduak denbora
|
darama
euskarazko ikus entzunezkoei buruzko datuak eta informazioa lantzen eta hausnartzen, eta bereziki gazteengan du jarrita fokua. " Ikusten dugu pantailek garrantzia handia dutela beren egunerokoan, eta euskarazko ikus entzunezkoen gabezia handia dagoela hor", azaldu du Gonzalezek.
|
|
|
Etxetik
|
neraman
euskararekiko maitasuna, eta maitasun hori areagotu egin zitzaidan Magisteritza ikasten hasi eta pixka batera, 1964an, hango ikasleontzako ostatu bat ireki zutenean. Nerabe nintzen orduan.
|
|
2023
|
|
|
Ongi daki hori Jabier Zabaleta Orioko Udaleko (Gipuzkoa) euskara teknikariak, epaiak «zailtasun gehigarri bat» ezartzen diela baitio. «Euskararen arloan lanean urteak
|
daramatzagunok
euskarari lehentasuna emateko hainbat proposamen egiten ditugu. Baina, bat batean, euskararen normalizaziorako bidea zein den inporta ez zaion epaile batek hartu ditu erabakiak», gehitu du.
|