2003
|
|
Gida-lerro horiek bat etorri behar dira esku hartze programarekin; programa hori beren beregi helburu horretarakoleak onetsi behar du. Neurri honen men prestatu behar da, eta adingabeen epaipe dagoen gizabanakoak elkarrizketak izan behar ditu, orobat, profesional horrekin, esku hartze programan ezarri
|
bezala
. Eta, hala denean, epaileak ezarritakotako bat edo batzuk izan daitezke:
|
|
2 Autonomia erkidego batzuek adingabeak babestu eta eraldatzeko eskumena dutela kontuan hartuta, autonomia erkidego horiek, aurreko paragrafoan aipatutako epean zehar, euren arautegia egokituko dute lege honek ematen dizkien eginkizunak behar
|
bezala
betearazteko.
|
|
1 Adingabeen epaileek, euren epai irmoetan, neurriak hartzen dituztenean, neurri horien betearazpena autonomia erkidegoen eta Ceuta eta Melillako hirien eskumenekoa da, urtarrilaren 15eko 1/ 1996 Lege Organikoaren azken xedapenetatik hogeita bigarrenaren arabera; lege horrek adingabearen babes juridikoa arautu du. Erakunde publiko horiek, euren antolaketa arauekin bat etorriz, zerbitzu, erakunde eta programa egokiak sortu, zuzendu, antolatu eta kudeatuko dituzte, lege honetan ezarritako neurriak behar
|
bezala
betearazten direla bermatzeko.
|
|
Adingabea biktimarekin adiskidetzen denean, bi bion arteko adostasuna, lege honen 19 artikuluan aipatu
|
bezala
, edozein unetan gertatzearekin batera, adiskidetze horrek ondorerik gabe utz dezake ezarritako neurria, baldin eta epaileak adierazten badu, Fiskaltzak edo adingabearen letraduak hala proposatuta, eta talde teknikoari eta adingabeak babestu edo eraldatzeko erakunde publikoaren ordezkariari entzun eta gero, adiskidetze horrek eta neurriaren iraupen osotik jadanik bete den denborak behar beste erak...
|
|
Zentroak moduluetan zatitu eta modulu horiek egokiak izango dira, barneratutako adingabeen adin, heldutasun, beharrizan eta gizarte trebetasunen arabera; zentroei barne jardunbidearen inguruko arautegia aplikatuko zaie, eta arautegi hori betetzeko helburua izango da elkarbizitza antolatua lortzea, eta, horri esker, hezkuntzako esku hartze programak betearaztea eta barneratutako adingabeak behar
|
bezala
zaintzeko eginkizunak betetzea.
|
|
Behar
|
bezala
erabili behar dituzte zentroko instalazioak eta euren eskura jartzen diren baliabide material guztiak.
|
|
5 Halako testu baten euskarazko bertsioa egiteko, beste behin, Zigor Kodearen testu elebidunarekin hasitako lankidetza eta adostasun bidea jorratu da. Orduan
|
bezala
, oraingoan ere, euskaraz ondu beharreko testua Euskal Gaien Institutuan eta Zuzenbide Fakultateko Euskara Juridikoaren Mintegian prestatu da, Esther Urrutia eta Andres Urrutia irakasleen eskutik. Geroago, Euskal Herriko Unibertsitateko zigor zuzenbideko irakasleek, Jon Mirena Landak eta Rafael Sainz de Rozasek hain zuzen, testua berrikusi dute, eta Deustuko Unibertsitateko euskara tekniko juridikoko irakasleak, Gotzon Loberak, ohar bikainak egin ditu.
|
|
Ezarritako neurria zaintzapeko askatasuna denean, araua hautsi duen adingabea zaintza eta jagotzapean dago epaian ezarritako denboran zehar. Langileria espezializatuak burutzen ditu zaintza eta jagotza horiek, adingabeak trebetasun, gaitasun eta jarrera egokiakbeak bete ditu, orobat, epaileak lege honekin bat etorriz ezar diezazkiokeen betebeharrak eta debekuak. beregana ditzan, gizabanako moduan eta gizartearen barruan bere nortasuna behar
|
bezala
gara dadin. Zaintzapeko askatasunak dirauen bitartean, adinga
|
2004
|
|
Horrela, zentzuz arindu da jurisdikzio organoen lana, eta, batez ere, jurisdikzio izaerarik gabeko langileen lana; egia esan, lan hori alferrekoa da, ez dator bat jurisdikzio organoen eta jurisdikzio izaerarik gabeko langileen eginkizunekin, eta oztopo galanta da horiek beste lan batzuk egiteko. Gainera, gorago esan
|
bezala
, sistema berriak «hutsarteak» ezabatzea ahalbidetuko du, behin idazkiak eta agiriak aurkeztu eta horiek helarazi direla egiaztatuta, zenbatzen hasiko baitira gerogarrenean prozesuko edozein jardun gauzatzeko epeak.
|
|
Legeak esangura zabalagoan arautu du azterketa judiziala, eta, esan
|
bezala
, frogabideen artean arautu ditu hitzak, soinuak eta irudiak jaso eta erreproduzitzeko tresnak ez eze, datuak, zenbakiak eta eragiketa matematikoak artxibatzekoak ere.
|
|
Ondorenez, esan
|
bezala
, egintzak ahalik eta gehien bateratzea egokia da, soil soilik, konplexutasunik gabeko auzigaietan edo babes guztiz azkarra behar duten auzigaietan. Beste kasu batzuetan, epaiketa arrunta da zentzuzko lege aukera, horren aurretiazko entzunaldiarekin, prozesua arazteko eta eztabaidaren objektua zehazteko.
|
|
Aurretiazko entzunaldian, lehenik, alderdien artean ahaleginak egingo dira prozesua bukaraziko duen hitzarmena edo transakzioa erdiesteko. Hitzarmen hori lortu ezean, prozesuko baldintzei eta eragozpenei buruzko arazoen inguruan ebatziko da, alderdien uziak eta eztabaidaren esparrua behar
|
bezala
zehaztuko dira, eta auzilarien arteko hitzarmena erdiesteko saiakera egingo da berriro. Hitzarmenik lortu ezean, eta egitate eztabaidagarriak izanez gero, froga egokiak proposatu eta onartuko dira.
|
|
Horrez gain, komenigarri da epaiketa ekitaldiaren garrantzia indartzea, epaiaren aurreko jarduera behar beharrezkoa den horretara mugatuz. Horrenbestez, azken eginbide gisa bakarrik onartuko dira behar
|
bezala
proposatu eta onartutako froga eginbideak, baldin eta horiekdeok zein alderdik eskatu eta horri egotzi ezin zaizkion arrazoiengatik. ezin izan badira gauzatu froga eginbi
|
|
Prozesuko arau haustearen ondoriozko errekurtsoari on iritziz gero, beste epai bat eman behar da. Beste epai horrek zuzenbide material edo substantiboko arau hausterik eraginez gero, epai horri kasazio errekurtsoa jar dakioke, lege hau baino lehenagoko araubidean
|
bezala
.
|
|
Laburbilduz, Auzitegi Gorenean kasazio errekurtsoa jar daiteke, honako epai hauek tartean izanik: ...uruzko epaiak izan ezik, probintzietako audientziek oinarrizko eskubideei buruz emandakoak, baldin eta antolamendu juridikoak zenbai arau ezarri baditu prozesuko auzigaiak ebazteko eta epaiek arau horiek urratu badituzte; 2) Probintzietako audientziek bigarren auzialdian emandako epaiak, epaiok arau substantiboak urratu badituzte, eta, gainera, errekurtsoak berebiziko garrantzia badu, lehen aipatu
|
bezala
, justiziapeko jakin batzuen eskubide eta interes legitimoen gainetik.
|
|
Bestalde, une konstituziogiletik, egokitzat jo zen gai horretan kasazio errekurtsoa ezartzea, asmo horri buruzko desadostasunik edo susmo txarrik agertu gabe. Asmo hori koherentea da, batetik, legearen xedearekin, hots, kasaziotik gai zibil bat ere ez baztertzeko xedearekin, gai zibilak baitira, ezbairik gabe, nortasunari datxezkion eskubideak, Konstituzioan aitortuak?; eta, zio Auzitegian jarritako babes errekur bestetik, Auzitegi Gorena Konstituzioaren epaile ere badela adierazi ideiarekin, gainerako jurisdikzio organo arruntak
|
bezala
. Gainera, Konstitutsoa ordezko moduan hartu behar zen kontuan, legegintza aukera horretan.
|
|
Lege honek, 1881eko Legeak ez
|
bezala
, nahitaezko betearazpena arautu du era bateratuan, argian eta osoan. Betearazpen prozesu egokia diseinatu da, lehenik, benetako betearazpen titulutzat har daitekeenarentzat, hori titulu judiziala izan zein kontratu bidezko titulua izan; bigarrenik, nahitaezko betearazpen arruntarentzat; eta, hirugarrenik, legean arreta berezia jaso duen hipoteka bermearentzat.
|
|
Aurrenekoan, prokuradoreak auzitegiari ezagutarazi behar dio gertaera, heriotza behar
|
bezala
egiaztatuz, eta, hildakoaren jaraunsle edo kausadunek emandako beste ahalorderik aurkeztu ezik, 16 artikuluan xedatutakoa beteko da.
|
|
3) Behar
|
bezala
epatutako demandatua agertu ez denean, Espainiako auzitegiek duten nazioarteko eskumenaren oinarri bakarra izan badaiteke alderdiak isilbidez haien eskumendean jartzea.
|
|
Aurreko paragrafoko autoa jakinarazi eta gero, auzilariek bost eguneko epea izango dute, errekurtsoa behar
|
bezala
jarri edo iragartzeko; egun horiek gehituko zaizkie izapideok burutzeko legez ezarri diren epeei. Auzilariek epea gainditzen badute errekurtsoa behar bezala jarri gabe, ebazpen hori irmo bihurtuko da.
|
|
Ikustaldira joan behar direnetatik edozeini ezinezko bazaio zehaztu egunean bertara joatea, ezinbesteko kasua edo antzeko garrantzia duten zioetatik beste edozein dela medio, orduan berehala adieraziko dio hori auzitegiari, arrazoia edo zioa behar
|
bezala
egiaztatuz, eta auzitegiari eskatuko dio edo ikustaldirako beste data bat zehaztea edo egoera hori aintzat hartzen duen ebazpena ematea.
|
|
4) Epaiketan edo ikustaldian itaunketarako zein alderdi zitatu eta horietako edozeinek erabateko ezintasuna badu, ezintasun hori auzitegiaren iritziz behar
|
bezala
egiaztatu denean, betiere beste data bat zehaztea ezinezkoa denean, 183 artikuluan xedatutakoaren arabera.
|
|
6) Abokatu defentsariarentzat egun berean auzitegi ezberdinetan ikustaldirako bi data zehaztu badira, zehaztu orduengatik bietara joatea ezinezkoa izanik, eta abokatu horrek behar
|
bezala
egiaztatu badu aldiberekotasuna saihesdu zela, hori lortu gabe, 183 artikuluateko beste data bat zehazten ahaleginren arabera.
|
|
1 Prozesu metaketa behar
|
bezala
eskatu bada, eskabidea helaraziko zaie, bai bertaratutako gainerako alderdiei, bai metatu nahi diren prozesuetatik edozeinetan alderdi direnei, nahiz eta metaketa eskatu den prozesuan alderdi izan ez, horiek metaketari buruzko alegazioak egin ditzaten, hamar eguneko epe erkidean.
|
|
Auziaren gaineko ardura duen epaile, atal edo salak zein aditu izendatu eta hori abstenitu da, legez ezarritako arrazoiren bat gertatuz gero. Abstentzioa ahozkoa edo idatzizkoa izan daiteke, betiere behar
|
bezala
justifikatuta.
|
|
Ezespena eskatu ondoren, hori helaraziko zaie prozesuko gainerako alderdiei, hiru eguneko epe erkidean, horiek adieraz dezaten, dela proposatutako ezespen arrazoiaren inguruan euren atxikimendua edo aurka jartzea, dela une horretan beste ezespen arrazoiren bat jakitea. Epe horretan ezespena proposatu ez duen alderdiak ezin izango du hori geroago proposatu, salbu eta behar
|
bezala
egiaztatzen duenean alderdiak une horretan ez zekiela ezespen arrazoi berria.
|
|
4 Akzio batzuk behar ez
|
bezala
metatu badira, epaileak, demanda onartzeari ekin baino lehen, auzi jartzaileari aginduko dio, bost eguneko epean akatsa ongitu dezan, meta daitezkeen akzioei eutsiz. Epe-muga igaro bada ongitze barik, edo auzi jartzaileak iraunarazi nahi dituen akzioak elkarren artean metaezinak badira, besterik gabe demanda artxibatzea aginduko da.
|
|
Metatu nahi diren prozesuak demandatzaile berak edo errekonbentzio egile demandatu berak eragin baditu, dela bakarrik, dela auzikidetzan, orduan metaketa ez da bidezkoa izango, prozesu bakarra eragin zitekeela ulertuko delako, aurreko paragrafoan zehaztu
|
bezala
, salbu eta hori egiaztatzen denean.
|
|
Aurreko paragrafoko autoa jakinarazi eta gero, auzilariek bost eguneko epea izango dute, errekurtsoa behar bezala jarri edo iragartzeko; egun horiek gehituko zaizkie izapideok burutzeko legez ezarri diren epeei. Auzilariek epea gainditzen badute errekurtsoa behar
|
bezala
jarri gabe, ebazpen hori irmo bihurtuko da.
|
|
«fumus boni iuris» edo zuzenbide onaren itxura, prozesuko berandutzaren arriskua eta kauzioa ematea. Babes zehatza eman dezakeen epaiarekiko kautela neurrien tresna izaera, eta, horrenbestez, eransgarritasuna eta behin behinekotasuna, behar
|
bezala
bermatu dira arau egokiekin. Ahaleginak egin dira, xedapen zehatzen bitartez, kautela neurriak berez bila ez daitezen, prozesu jardueraren helburu bakar edo nagusi gisa.
|
|
Legeak agiri zehatz batzuk itxura horren oinarri moduan hartu baditu edo auzitegiak horrela erabaki badu, zordun gisa nor agertu eta horrek aukera dezake ordaintzea edo «kontu arrazoiak ematea». Horrela, zorduna auzitegian agertu ez bada edo aurka jarri ez bada, behar
|
bezala
justifikatuta dago betearazpena agintzea, legean xedatutakoaren arabera. Haatik, «kontu arrazoiak emanez gero», hots, zorduna aurka jarriz gero, zordunaren eta hartzekodunaren arteko desadostasuna gauzatuko da, erreklamatutako zorraren munta zein izan eta horri dagokion epaiketaren prozesu izapideen bitartez.
|
|
Hori gertatu da, adibidez, Ondasun Higikorrak Epeka Saltzeari buruzko Legearen 15 artikuluko zenbait paragrafoarekin eta lehenengo xedapen gehigarriarekin. Espainiako antolamenduan prozesu monitorioa sartu da, eta, aipatu legeak araututako kontratuetan gertatu ez
|
bezala
, lege honetan esanbidez jaso dira ordaindu gabeko epeengatiko zorrak. Horregatik, beharrezkoa da zenbait tituluri eratxikitako betearazpena lege honetan xedatutakoari egokitzea.
|
|
Epaiketaz kanpoko tituluetan oinarritu betearazpenaren aurka jartzea ez da tituluaren ustezko ahuleziari emandako konpentsazioa; alderantziz, justiziaren eskakizuna da, epaien, ebazpen judizialen edo tartekaritza ebazpenen aurka jartzean gertatu
|
bezala
. Aurka jartzeko arrazoi gehiago egoteagatik sortzen den desberdintasuna aurretiazko prozesua egotean edo ez egotean datza.
|
|
Auzitegiak, bere arioz, alderdi betearaziari aginduko dio, betearazpena agintzeko autoan, betebehar hori bete dezala, salbu eta alderdi betearazleak, betearazpen demandan, alderdi betearaziaren ondasun batzuk aipatu dituenean, ondasunok enbargatzeko modukoak izanik eta alderdi betearazlearen ustez behar adinakoak. Zordunak zein erantzukizun izan ahal eta hari horretaz ohartzeaz gain, legean ezarri da alderdi betearaziari aldizkako hertsatze isunak ezartzeko aukera, alderdi betearaziak agindeiari behar
|
bezala
erantzun arte; horrela, alderdi betearazlearen betebehar horri benetako eragingarritasuna eman zaio. Aukera horrek konpontzen du 1881ekorazleari eta epaileari egotzi zitzaien, al Legearen akats nagusia; izan ere, lege hori adeitsuegia zen zordunarekin, eta alderdi betearaziaren ondarearen ondasunak arakatzeko zama alderdi beteaderdi betearaziari lankidetzan aritzeko betebeharrik ezarri gabe.
|
|
Alderdi betearaziaren ondasunak aurkitzeko tresna bakarra ez da alderdi betearaziak bere ondasunak agertzea, betearazpen ondoreetarako. Legeak ezarri du, ondasunak adierazi ezin izan dituen, edo betearazpena behar
|
bezala
gauzatzeko behar besteko eta kalitate egokiko ondasunik aurkitu ez dituen alderdi betearazleak hala eskatuta, auzitegiak herri erakundeei eta pertsona juridikoei nahiz fisikoei eskatu ahal izatea alderdi betearaziak bere erantzukizunari aurre egiteko ondasun eta eskubideei buruzko datuak. Alderdi betearazleak azaldu behar du, labur bada ere, zeintzuk diren alderdi betearaziaren eta elkarlanean aritzeko agindeia jaso duten erakunde eta pertsonen arteko harremanak, ez litzatekeelako zentzuzkoa izango lege agindu horiek oker erabiltzea, ondare ikerketa generikoetarako edo oinarririk ez duten ikerketetarako.
|
|
Dena den, legeak zenbait berrikuntza ezarri ditu, berbarako, alderdi betearazleak amore eman edo atzera egin ahal izatea, eta hirugarrengotzadunak berak sustatu ez duen nahitaezko betearazpenaren kostu ekonomikoak ordaintzea. Bestalde, jabari hirugarrengotzan gertatu ez
|
bezala
, eskubide hobeko hirugarrengotzan beharrezkoa da auzitegiak zein epai eman eta epai horrek kreditua eta beraren lehenespena zehazteko indarra izatea, epai horrek beste egintza batzuk aldez aurretik epaitu ez arren.
|
|
2) Demandatzailearen uko egitea salbuetsiz, uko egite hori demandan azalduko dela, demandan adierazten ez bada 64 artikuluaren 2 paragrafoko bigarren lerrokadaren arabera demandatuak eman beharreko kauzioa, berori agertu eta erantzuten duen kasurako; hori egingo da, demandatuak behar ez
|
bezala
jaso dituen fruituez, sortu dituen kalte galerez eta epaiketaren kostuez erantzuteko.
|
|
2 Epaiketa bidezko presuntzioaren aurka, auzilari kaltedunak aurkako froga gauza dezake, aurreko artikuluko 2 paragrafoan aipatu
|
bezala
.
|
|
Arazoa erabaki berezikoa bada, hori behin betiko epaian ebatziko da, arazoa behar
|
bezala
bananduz.
|
|
1 Demandatuak demandaren inguruan amore ematen badu, horri erantzuna eman aurretik, ez da bidezkoa izango kostuak ezartzea, salbu eta auzitegiak demandatuaren gaitzustea aintzat hartzen duenean, hori behar
|
bezala
arrazoituz.
|
|
Zuzenbideko oinarrietara, planteatu auziaren funtsari buruzkoez gain, bilduko dira, behar
|
bezala
bananduz, alderdien gaitasunari, euren nahiz prokuradorearen ordezkaritzari, jurisdikzioari, eskumenari eta demanda bideratuko duen epaiketa motari buruz bidezko diren alegazioak, eta epaiketaren baliozkotasuna eta auziaren funtsari buruzko epaiaren bidezkotasuna zein egitateren mende egon eta egitate horiek ere bilduko dira.
|
|
Eskaeran behar
|
bezala
banandutadizialak, horiek bat baino gehiago badi adieraziko dira, eskatutako erabaki jura. Eskaera nagusiei ematen zaienerako, modu subsidiarioan aurkeztu eskaerak euren hurrenkeraren arabera eta banandurik jasoko dira.
|
|
Halakoetan, auzitegiak aurretiaz aztertuko ditu gaitasun juridikoaren eta xedatze ahalmenaren betekizunak ematen diren, ekitaldian zein alderdi edo behar
|
bezala
egiaztatutako ordezkari agertu eta horien inguruan.
|
|
4 Auzitegiak, probidentzia bidez, ez du onartuko alegazio egintzen osteko egitateen alegazioa, baldin eta inguruabar hori behar
|
bezala
egiaztatu ez bada alegazioa aurkeztean eta, egintzon preklusioa gertatu eta gero, egitateren bat alegatzen bada, berori geroago ezagutu dela adieraziz, auzitegiak agin dezake, probidentzia bidez, hori aintzat hartzea bidegabea dela, baldin eta, gainerako alderdien inguruabar eta alegazioak kontuan izanik, egiaztatu gabe agertu bada egitate hori ezin izan dela alegatu prozesuan halakoetarako ezarr...
|
|
Idatzizko erantzunak epaiketa ekitaldian edo ikustaldian irakurri ondoren, auzitegiak egoki eta erabilgarritzat jotzen dituen galdera osagarriak egingo dizkio erantzunak igorri dituen alderdiaren prozesu ordezkariari; ordezkari horrek behar
|
bezala
egiaztatzen badu ezin dituela eman eskatu zaizkion erantzunak, beste galdeketa bat igorriko da idatziz, azken eginbide gisa.
|
|
Agiri pribatuek prozesuan froga osoa eratuko dute, 319 artikuluan zehaztu
|
bezala
, baldin eta agirion kautotasunak zein alderdiri kalte egin eta horrek kautotasuna aurkaratzen ez badu.
|
|
2 Sekretuari edo isilpekotasunari buruzko lege eginbehar berezirik izan ezean, agiriak erakusteko betebeharra izango dute, baita ziurtagiriak eta lekukotzak luzatzekoa ere, aurreko paragrafoan zehaztu
|
bezala
, estatuaren, autonomia erkidegoen, probintzien, udalerrien eta gainerako toki erakundeen jardunaren gaineko ardura izan edo zerbitzu publikoak gauzatzen dituzten erakunde eta enpresek.
|
|
3 Demandatzaileak zein aditu izendatu eta horrek idatzitako irizpenak demandari batu dakizkiokeela ulertuko da, salbu eta demandatzaileak behar
|
bezala
egiaztatu duenean bere eskubidea defendatzeko demanda aurkeztu behar izan duela, eta ezin izan duela aurkezpen hori atzeratu, adituaren irizpena lortu arte.
|
|
5) Lanbidean galera dakarten inguruabarretatik beste edozein gertatzea, hori behar
|
bezala
egiaztatuz.
|
|
1) Ez dira gauzatuko, azken eginbide gisa, alderdiek garaiz eta behar
|
bezala
proposatu ahal izan dituzten frogak; horren barne dira 429 artikuluko 1 paragrafoan aipatu auzitegi adierazpenaren ostean proposatu ahal izan direnak.
|
|
2) Mantenua eskatzeko titulua behar
|
bezala
egiaztatzeko agiriak, hori demandaren helburua bada.
|
|
Prozedura Zibilaren Legearen egungo testuak, gorago esan
|
bezala
, gailurra jotzen du prozesu luze baten barruan. Prozesu hori luze eta zabal deskribatzen da legearen zioen azalpenean.
|
|
h) Gauza bera esan daiteke sintaxiari buruz, lege honen artikulu batzuek gaztelaniazko sintaxi estua badarabilte ere. Bilduma honen gidari diren printzipioekin bat, Kode Zibilaren kasuan adierazi
|
bezala
, diskurtsoaren egitura eta idatzaldi paraleloak erabili dira:
|
|
(728e) Ez da kautela neurririk hartuko, horien bidez aldatu nahi badira eskatzaileak luzaroan onartu dituen egitezko egoerak, salbu eta eskatzaile horrek behar
|
bezala
egiaztatzen duenean ordu arte neurriok ez eskatzeko arrazoiak?
|
|
Zitazioan eta epatzean zehaztu datan edo epean behar
|
bezala
agertu ez den demandatua auzi ihesean dagoela adieraziko da.
|
|
1) Ezinbesteko kasu etengabean, horrek auzi iheslariari agertzea eragotzi badio, nahiz eta auzi iheslari horrek auziari buruzko ezagutza izan, behar
|
bezala
zitazioa jaso edo epatua izan delako.
|
|
Lehen auzialdirako zein auzitegi eskudun izan, eta horrek agindu eta gauzatuko du, betearazpen arruntean
|
bezala
, irmo ez diren kondena epaien behin behineko betearazpena.
|
|
2 777 artikuluan aipatu
|
bezala
, elkarren arteko adostasunez egindako banantze edo dibortzio prozeduran, eskuduna izango da ezkontideen azken egoitza erkideari nahiz eskatzaileetatik edozeinen egoitzari dagokion auzitegia.
|
|
Europako dirua (euroa) bete betean ezarri aurretik, sei hilabete lehenago gutxienez, Gobernuak diru horretara bihurtuko ditu lege honek pezetetan jasotako zenbatekoak, Botere Judizialaren Kontseilu Nagusiak txostena egin eta Estatuko Kontseiluak irizpena eman ondoren. Kasu horretan, diru horren zatikiak ezabatu eta zenbatekoak euroetantatu ohi den
|
bezala
, horiek erraz erabil ezarriko dira, Espainiako legeetan gertzeko modukoak izan daitezen. Aurrekoa gorabehera, Europako diruaren araberako zenbateko berriekin batera, eutsi egingo zaie lege honek epaiketa mota zehazteari eta errekurtsoak baliatzeari buruzko erregeletan pezetetan ezarritako zenbatekoei*.
|
|
2 Aurreko paragrafoan aipatu eskabidearekin batera, proposamena ekarriko da; proposamen horretan jasoko dira, behar
|
bezala
bananduta, legeria zibilaren arabera inbentariora bildu beharreko kopuru guztiak.
|
|
Enkantearen iragarkian, ahalik eta zehaztasun handienarekin adieraziko da zein den ondasun higiezinaren edukitza egoera edo ondasun higiezina okupatu gabe dagoela, inguruabar hori betearazpenaren auzitegiari behar
|
bezala
egiaztatzen bazaio.
|
|
Auzitegiak, jarraian, errekurtsorik izango ez duen autoaren bitartez bidezkoa dena ebatziko du, betearazpenean bildutako kopuruak banatzeko ondoreetarako soilik. Hala ere, ez zaie kalterik egingo geroagoko hartzekodunek euron eskubideak behar
|
bezala
baliatu eta kasuan kasuko subjektuen aurka egiteko izan ditzaketen akzioei.
|
|
1) Hipotekatutako ondasunak higiezinak badira, finka zein tokitan egonnean
|
bezala
, barruti horietatik edozeine eta bertako lehen auzialdiko epaitegia. Finka barruti judizial batean baino gehiagotan egonez gero, finka batzuk izan eta barruti desberdinetan daudetako lehen auzialdiko epaitegia izango da eskuduna, demandatzaileak hala aukeratuta, eta ez dira aplikagarri izango lege honetan esanbidez edo isilbidez eskumendean jartzeari buruz jasotako arauak.
|
|
Nortasun juridikorik gabeko erakundeek trafikoan subjektu bereizi gisa jardun eta euren aurkako titulu betearazleen kasuan, erakundearen izenean trafiko juridikoan zein bazkide, kide eta kudeatzailek jardun eta horien aurka agin daiteke betearazpena, auzitegiaren ustez behar
|
bezala
egiaztatzen bada bazkide, kide edo kudeatzaile izaera, baita hirugarrenei begira erakundearen izenean jardun dela ere.
|
|
2) Betearazpena bidezkoa ez dela adieraztea, 556 eta 557 artikuluetan betearazpenaren aurka jartzeko zerrendatu zioetatik bati on irizteagatik, edo 558 artikuluaren arabera gehiegi eskatzea onartu eta hori behar
|
bezala
oinarrituta egoteagatik.
|
|
Aurreko paragrafoan aipatu auzi kriminala zein ebazpenek amaitu eta horrek adierazten badu egitaterik ez dagoela edo egitateak ez duela zigor izaerarik, orduan alderdi betearazleak kalte galeren ondoriozko kalte ordaina eska dezake, 40 artikuluaren zazpigarren paragrafoan zehaztu
|
bezala
.
|
|
3 Ezeztatze epaia irmoa ez bada, aurreko paragrafoetan ezarri
|
bezala
, betearazpen bidera joko da, gauza itzultzeko, txarto egindakoa suntsitzeko edo kalte galerak ordainarazteko; hori egingo da, behin behineko betearazpenean eskumena duen auzitegian.
|
|
Ebazpena ahoz eman ondoren, epaiketako alderdi diren guztiak ekitaldian badaude, euren kabuz edo behar
|
bezala
ordezkaturik, eta errekurtsoa ez jartzeko erabakia azaltzen badute, auzitegiak ekitaldi berean adieraziko du ebazpena irmoa dela.
|
|
Kasu horretatik kanpo, errekurtsoa jartzeko epea zenbatzen hasiko da ebazpenaren jakinarazpenetik, ebazpena behar
|
bezala
idatzita badago.
|
|
Alderdiek epaiketan zerbait eskatzeko duten arrazoitik desbideratu gabe, auzitegiak eutsi dio arrazoi horri, eta ezin izango du erabili alderdiok baliatu nahi izan dituzten egitezko zein zuzenbideko oinarriak besterik. Auzitegiak kasuari aplikagarri zaizkion arauen arabera emango du ebazpena, auzilariek arauok behar
|
bezala
aipatu edo alegatu ez badituzte ere.
|
|
4 Prozesua amaiarazi duen epai irmoan gauza epaitu gisa zer ebatzi eta hori loteslea izango da horrez geroko prozesu baten auzitegiarentzat, baldin eta gauza epaitu gisa ebatzitakoa agertu bada geroko prozesu horren xedearen arrazoizko aurrekari
|
bezala
, betiere prozesu bietako auzilariak berberak direla edo gauza epaitua eurengana zabaltzen dela, legezko xedapenaren bitartez.
|
|
3 Kostuak ordaintzeko kondena zein alderdik bere alde izan eta horrek aurkara dezake tasazioa, bertan behar
|
bezala
egiaztatu eta erreklamatutako gastuak ez sartzeagatik. Halaber, alderdi horren erreklamazioaren oinarri izan daiteke berak hala eskaturik prozesuan jardun duen abokatuaren, edo arantzelpean ez dauden aditu, profesional nahiz funtzionarioen zerbitzu sarien minuta guztiak sartu ez izatea, edota haren prokuradorearen eskubideak behar bezala ez sartzea.
|
|
3 Kostuak ordaintzeko kondena zein alderdik bere alde izan eta horrek aurkara dezake tasazioa, bertan behar bezala egiaztatu eta erreklamatutako gastuak ez sartzeagatik. Halaber, alderdi horren erreklamazioaren oinarri izan daiteke berak hala eskaturik prozesuan jardun duen abokatuaren, edo arantzelpean ez dauden aditu, profesional nahiz funtzionarioen zerbitzu sarien minuta guztiak sartu ez izatea, edota haren prokuradorearen eskubideak behar
|
bezala
ez sartzea.
|
|
Tasazioa aurkaratzen bada bertan zor ez diren eskubide edo zerbitzu sarien kopuruak sartzeagatik, edo tasazioan behar
|
bezala
egiaztatutako edo erreklamatutako gastuak sartu ez direlako, orduan alderdiei ikustaldira deituko zaie, eta intzidentearen izapidetza hitzezko epaiketaren arabera gauzatuko da.
|
|
Demandaren munta argi eta zehatz adierazi da. Zernahi gisaz, gutxi gorabehera adieraz daiteke, auzi jartzaileak behar
|
bezala
egiaztatu badu auziaren interes ekonomikoa epaiketa arruntaren gutxieneko muntaren parekoa dela gutxienez, edo ez duela gainditzen hitzezko epaiketaren gehieneko munta. Auzi jartzaileak ezin izango du inola ere epaiketa mota besterik gabe adierazi, eta, berebat, auzi jartzaileak dio demandatuari ezarri munta frogatzeko zama.
|
|
Munta behar
|
bezala
kalkulatu ondoren, prozesuari bide egokia emango zaio.
|
|
Demandatuak demandaren munta aurkara dezake, baldin eta ulertzen badu, munta behar
|
bezala
zehaztuz gero, bestelako prozedura gauzatuko litzatekeela edo kasazio errekurtsoa bidezkoa izango litzatekeela.
|
|
Eginbideok eskatzean, eskatzaile horrek kauzioa emango du, eragin daitezkeen gastuen nahiz kalte galeren ondorioz erantzuteko. Eskatzaileak kauzioa galduko du, aipatu pertsonen mesederako, baldin eta eginbideak bukatu zirenetik hilabetea igaro eta demandarik aurkeztu izan ez bada, auzitegiaren ustez hori behar
|
bezala
justifikatu gabe.
|
|
Gainerako abintestato jaraunsleek adierazpena eskuratu ahal izango dute bide judizialaren bitartez, baldin eta behar
|
bezala
egiaztatzen badira oinordetza eragin duen pertsonaren heriotza eta horri begira haiek duten ahaidetasuna; Azken Nahietako Egintzen Erregistro Nagusiak emandako ziurtagiriarekin, eta lekuko bidezko informazioarekin, egiaztatu da aipatu pertsona azken nahiaren xedapenik gabe hil dela, bai eta horiek bakarrik, edo, izendatzen diren pertsonekin batera, jaraunsle bakarrak direla ere.
|
|
Auzietarako kuradorea izendatu ondoren, kargua ohi
|
bezala
emango zaio horri.
|
|
Azken hori ezinezkoa izanez gero, lekukoa ohi
|
bezala
ontzat hartuko da.
|
|
(62.2e)... auzilariek bost eguneko epea izango dute, errekurtsoa behar
|
bezala
jarri edo iragartzeko).
|
|
Asmoa dugu testu hau, dagoeneko sail berean argitaratuta dauden besteekin batera, tresna erabilgarri eta baliotsua izatea, bereziki, erantzukizun desberdinak bereganatuta, justizia egiteko eta sustatzeko zeregina euren gain hartu dutenentzat. Halaxe erdietsiko da, alor honetan euskara eginkizun baino, errealitate bizia izatea, dela zuzenbideko jarduleentzat, dela euren interesak behar
|
bezala
asetzeko justizia horrengana jotzen dutenentzat.
|
|
Horregatik, zorrotz jokatuz, legeak izapide eta errekurtsoak gutxitu ditu. Baina, jada esan
|
bezala
, legeak aintzat hartu du alderdien arteko gatazkaren agerpen logiko eta bidezkotu gisa uler daitekeena, bai eta epaia emateko prozesu uneak behar den moduko prestakuntza izatea ere.
|
|
Legearen eduki orokorrari dagokionez, bazter utzi da borondatezko jurisdikzioari buruzko alorra. Badirudi, beste herrialde batzuetan
|
bezala
, hobe dela beste lege batek gai hori arautzea. Lege horretara bildu behar dira, halaber, egun nahitaezkoa ez den adiskidetzeari buruzko xedapenak eta gatazka judizialik gabeko jaraunsle adierazpenari buruzkoak.
|
|
Asko dira, gainera, horren aldeko arrazoiak. Botere Judizialaren Lege Organikoak prozesuari buruz jasotako arau ugari egokiak dira; baina arauok ez dira behar
|
bezala
kokatu, eta duda muda anitz sorrarazi dituzte, horiekin batera prozedura legeek ezarritako arauak baitaude. Zentzuzkoa denez, lege honek eutsi egin die 1985eko prozesu arauketaren alde positiboei.
|
|
Prozesuen pilatzeari dagokionez, argitu egin dira hori justifikatzeko baldintzak, baita erakunde horren prozesu betekizunak eta eragozpenak ere, prozedura ahalik eta gehien erraztuz. Gainera, legeak arau batzuk jaso ditu, prozesu pilaketa behar
|
bezala
erabil dadin. Arauon arabera, ez da pilatze hori onartuko, geroagoko prozesua edo prozesuak eragotz badaitezke auzibitarte salbuespenaren bitartez, edo pilatu prozesuetan zer azaldu eta hori aurretiaz eragiteko aukera izan bada, akzioak pilatuz, demanda zabalduz edo errekonbentzioa eginez.
|
|
Legeak ahaleginak egin ditu, auzitegien eta idazkari judizialen jardun esparrua argitzeko, eta ahalegin horien ondorio dira, hain zuzen ere, aipatu neurriak. Bada, auzitegiek probidentziak, autoak eta epaiak ematen dituzte, eta idazkari judizialek garrantzi handiko eginkizun asko dituzte; esate baterako, fede emaile publiko eta judizial gisa duten eginkizuna ordeztuezina da, eta, gainera, eurok dira antolaketarako eginbideak erabili eta prozesua behar
|
bezala
antolatuta egoteaz arduratu behar direnak.
|
|
Arean ere, prozesua amaiarazten duten ebazpenen kongruentziarik ezak beti ez dakar errotikako deuseztasunik; gainera, beraren izaera ere zeharo desberdina izaten da kasu anitzetan, eta, kasu horietan, deuseztasun akatsak eragindako defentsarik eza konpontzeko, ez da beharrezkoa jardunak atzera egitea. Are gehiago, lehen esan
|
bezala
, legeak tratamendu desberdina eman dio ez egitearen ondoriozko kongruentziarik eza nabariari.
|
|
Aho bateko interpretazioarekin bat etorriz, legeak ulertu du Konstituzioaren manu horrek ezarritako sumariotasuna ez dela esangura hertsian eta tekniko juridikoan ulertu behar; hau da, alegazioak eta froga mugatzeagatik ez da ulertu behar gauza epaiturik ez dagoenik. Gai horri behar
|
bezala
ekiteko, ezinbestekoa da bereiztea, batetik, prozesutik kanpo urratu diren oinarrizko eskubideak; eta, bestetik, prozesuan bakarrik urra edo hauts daitezkeen oinarrizko eskubideak, euron izaerak eta edukiak horrela agintzen dutelako.
|
|
Titulu honetan barneratzen diren xedapenen ondoreetarako, jabari erabilgarriaren ugazabatzat hartuko da foroari lotuta dagoen finkaren edukitzailea, izaera hori duen beste bat behar
|
bezala
agerrarazten ez den bitartean.
|
|
Epaileak agindua ematen badu gordailututako efekturen bat saltzeko, salmenta hori ordainagiriaren eta efektuok iraunaraztearen ondoriozko gastuak estaltzeko izanik, salmenta enkante publikoan egingo da; enkantearen aurretik, tasazioa burutuko du efektu haien ugazabak izendatutako aditu batek, hori aurkezten bada, edo, Fiskaltzak, hura absente egonez gero, eta epaileak izendatutako beste batek. Enkantea zortzi egunetik hamabost egunera bitartean iragarriko da, epaitegietako auzi aretoetan finkatutako ediktuen bidez, eta ediktuok barneratu ahal izango dira probintziako aldizkari ofizialean eta herriko egunkari batean, epaileak nahi
|
bezala
, efektu horien balioaren arabera.
|
|
Kodearen 945 artikuluak aipatu
|
bezala
, nahitaezkoa denean matxura arrunta edo handia eratzen duten galerak eta gastuak egiaztatzea, orduan itsasontziko kapitainak, deskarga portura heldu eta hurrengo hogeita lau orduetan, aipatu kodearen 670 artikuluak zehaztu moduan, protestaren idazkia aurkeztuko dio epaileari; bertan, bidaian gertatutako guztiari buruzko zerrenda egingo du, Nabigazio Egunkaria aipatuta; eskotilak irekitzeko lizent...
|
|
Efektuen ugazabak zenbateko hori jaso nahi ez badu, beraren eskura zainpean utziko da, 2129 artikuluan ezarri moduan, eta eskubidea gordeko zaio, kasuko pertsonaren aurka eta nahi
|
bezala
egikari dezan, eskubide hori duela uste badu.
|
|
Auzitegiak, probidentzia bitartez, aldizkako isun hertsatzaileak ezar diezazkioke aurreko paragrafoan aipatu alderdi exekutatuari, horrek behar
|
bezala
erantzuten ez badio agindeiari.
|
|
Hirugarrengotza ebatzi autoak kostuen inguruan erabakiko du, lege honen 394 artikuluan eta ondorengoetan xedatutakoaren arabera. Demandari erantzun ez dioten demandatuei ez zaizkie kostuak ezarriko, salbu eta auzitegiak aintzat hartzen duenean, berori behar
|
bezala
arrazoituz, demandatuek gaitzustez jardun dutela; horretarako, auzitegiak kontuan har dezake 593 artikuluko 2 eta 3 paragrafoetan jaso jardunean demandatuek izan duten parte hartzea.
|
|
Halaber, auzitegiak agin dezake ondasuna erakunde espezializatu publiko edo pribatuak besterentzea, baldin eta hori eskatu bada, aurreko lerrokadan ezarritakoaren arabera. Hori agintzen denean, besterentzea bat etorriko da, ondasunak enkantean atera edo besterendu dituen etxearen nahiz erakundearen erregela eta usadioekin, betiere erregela eta usadio horiek bateraezinak ez direnean betearazpenaren helburuarekin, eta alderdi betearazle eta alderdi exekutatuaren interesak behar
|
bezala
babestearekin.
|
|
«Idazkari judizialak erremate edo adjudikazioari buruzko autoa jasotzen duen lekukotza egin behar du, eta, batzuetan, lekukotza horrek dakar prezioa zainpean utzi behar izatea. Lekukotza titulu askietsia da adjudikatutako finka edo eskubidea errematatzaile nahiz adjudikaziodunaren izenean inskribatzeko, baldin eta lekukotza horrekin batera zamak ezerezteko manamendua aurkezten bada, Prozedura Zibilaren Legeko 674 artikuluak aipatu
|
bezala
.
|
|
2 Kanbio Letra eta Txekeari buruzko uztailaren 16ko 19/ 1985 Legearen 49 artikuluko bigarren lerrokada aldarazi da,«? betearazpen bidean
|
bezala
–» esamoldearen ordez,«, kanbio prozesu bereziaren bitartez?» esamoldea ezarriz.
|
|
2) Kasazio errekurtsoa jarri gabe soil soilik aurkez daiteke prozesuko arau haustearen ondoriozko errekurtso berezia, lege honen 477 artikuluaren 2 paragrafoko 1 eta 2 zenbakietan aipatu
|
bezala
, kasazio errekurtsoa izan dezaketen ebazpenen aurka.
|