|
2010
|
|
|
Poliki poliki kalabozo inguru hura jendez betetzen hasi da, euskaldunak ere tartean (euskarazko oihuak, hitzak e.a. entzun zitezkeen-eta).
|
Bat
batean Pablo sartu dute nire ziegara, Epaitegira bere burua defenditzera etorria. Patxadan eta luze mintzatu gara honetaz eta hartaz, eta itxaropenik gabe egotetik, bere ama eta seme alabak gertu dituela ohartuz ilusio izatera pasa da.
|
|
|
|
Bat
bateko bertsogintzan (lagun arteko bertsoak, familia giroan kantatutakoak...) jardun ohi duen arren, Arriola ez da izan plazaz plaza kantari dabiltzan horietakoa. Bertsolari izena bertso sorta idatziek eman diote Jose Manuel Arriolari, bertso jarriei esker lortu zuen bertso jartzaile ospea.
|
|
|
Bizi garen Europa aurreratuan, informatikari dagokionean
|
batik
bat konferentzietarako areto askotan dira finko ezarririk ordenagailua, kanoia eta gainerako trebejeriak. Hala eta guzti, jendaurrean arrakasta eduki gura duen hizlariak, ezinbesteko du berbaldi lekura aurretik hurreratzea, ezen, baliteke sakelan eramaneko ziria. Pen Drivea konputagailuak ez ezagutzea eta hasierako unerik adierazgarrienean, hainbeste orduko prestaketa hondatzea.
|
|
|
Esanda daukagunez, ez zaigu Abarrategiren
|
bat
bateko bertsorik heldu. Ez 1935eko txapelketakorik, ez ostantzekorik.
|
|
|
Abarrategi, beraz,
|
bat
bateko bertsolaria zena ez dago dudarik. Edozelan ere, bertsopaper saltzaile modura egin zen ospetsu eta ezagun Euskal Herriko lekurik gehienetan, eta Besamotzaezizenez. Manko (a) ere agertzen da inoiz edo behin?
|
|
|
Esteban Uriarteren
|
bat
bateko bertsogintza
|
|
|
Bertso sorta ugari (Euzkadi, Eguna...) eta zenbait bertsopaper argitaratu zituen arren, Utarre ren
|
bat
bateko bertsogintzaren lekukotasun gutxi daukagu. X. Amuzirak dioskunez:
|
|
|
X. Amuzirak dioskunez: . Uriarteren
|
bat
bateko bertsogintzatik, emoitza urria geratu jaku. Kepa Enbeita Urretxindorragaz askotan ibiltzen zela dinoe sasoiko lekukotzek, baina haren bat bateko bertsorik, guk dakigula, bat edo bi besterik ez jaku heldu? 54 Hurrengo lerroetan ahalegintxoa egingo dugu bertsolaria bere testuinguruan kokatzen eta, ahal den neurrian, haren bertso ibilbidea zehazten.
|
|
|
–Uriarteren bat bateko bertsogintzatik, emoitza urria geratu jaku. Kepa Enbeita Urretxindorragaz askotan ibiltzen zela dinoe sasoiko lekukotzek, baina haren
|
bat
bateko bertsorik, guk dakigula, bat edo bi besterik ez jaku heldu? 54 Hurrengo lerroetan ahalegintxoa egingo dugu bertsolaria bere testuinguruan kokatzen eta, ahal den neurrian, haren bertso ibilbidea zehazten.
|
|
|
54. Xabier Amurizak zera ere gehitzen du Bizkaiko bertsogintza III. Gerra aurreko emoitzaliburuan, 1935eko txapelketako bertsoa aipatu eta gero: . Uriarteren beste
|
bat
bateko bertso bat be gordetzen da, berea dela guztiz ziurra ez da baina. Behin, tabernan, ordaintzeko modurik ez edo gogorik ez zeukan mutilzahar bati honako hauxe kantatu ei eutsan:
|
|
|
Faustino Etxebarria dimoztar bertsolariak ere, jakingarri batzuk ez eze, Utarre ren
|
bat
bateko bertso batzuk ere opesten dizkigu. Izan ere, 1932 urtearen bueltan, hamabost bat urte zituela? 1917an jaio zen?, Faustino gaztetxoak, Dimako Santa Ageda ermitara egun pasa joanda, aukera izan zuen Uriarterekin saiotxo bat egiteko:
|
|
|
Amildegian dagoenak, arriskua gainditzeko gogoa sentitzen du
|
bat
batean, pauso bat aurrera emanez.
|
|
|
Horrelako kasuak asko izan ziren eta hala ere euskarak aurrera egitea lortu zuen, nahiz eta izugarrizko zartada jaso zuen.
|
Bat
batean moztu edo urkatu zuten ahalegin handiak eginez berpizten ari zen euskararen aldeko mugimendu osoa. Euskararen landa berdea goitik behera urratu zuten, basamortu gorri bihurtuz.
|
|
|
Nire talde gustukoenaren abeslaria zela besterik. Urte batzuk beranduago, Amsterdam-en lanean ari nintzela, diskoetxe batera deitu nuen eta
|
bat
batean, berarekin hizketan ari nintzela konturatu nintzen. Luzez hizketan aritu ginen eta halaxe, ezagutu?
|
|
2011
|
|
|
Oinarrian, proiektu guztirako Euskarako taldeak eta euskaltzale sutsuak topatuko ditugu: Tximintx, Lagatzu, Zorrizketan, Arrekikili, baita Mankomunitatea eta,
|
batik
bat Derioko udala, Aiartza jauna. Ondorik etorri ziren erakundeak nahiz herrietako taldeak.
|
|
|
Han atera zuen. Las lenguas primitivas hispánicas?. han Amerika berri bat aurkitu zuen, hizkuntzen Amerika, edo orain
|
baten
batek erabiltzen duen izena erabiliz,, basa hizkuntzen. Amerika.
|
|
|
Elizaren tradizioak bide luzea egin du azken bi mila urteotan zehar; antzina hasita ohikoa izan da elizgizonek eta taldebizitza egiten zuten monje eta gainerakoek taldekako otoitzerako salmoak erabiltzea. Egia esan, oso nekez bizi ahal izango genituzke kristau ospakizunak
|
bat
batean salmoak albora utziz. Gaur egun kantuak eta ugari izan arren, beharrezkoak ditugu oraindik taldekako otoitzerako.
|
|
|
Ez dabilz txantxetan, ez! Thérèse auskultau ondoren,
|
bat
batean hasten da alkarrizketa. Bata eta bestea irmo ari dira.
|
|
|
Euskalki hoietako erabiltzaile aunitz mindu zen. Sartalde aldekook
|
batik
bat, bizkaierazkook. Jainko bakook, ateoek, marxistek irabazi dute non eta Arantzazun!
|
|
|
Denboralari aurre eginez,
|
bat
batera arraunean dabiltzanen irudia jatort une honetan. Irudi hau normala da, aurrean egiteko latzak eta arriskutsuak diranean batez be.
|
|
2012
|
|
|
Kanpoko eraginen artean, gainera, zuzeneko eskaria jaso neban, mezulari baten bidez, pertsona batek horretarako beren beregi emoniko diru-laguntza bat aginduz. Orain dala urte batzuk izan zan hori, baina
|
bat
batean etorri jatan mezulari edo bitartekoa eta, orduan San Joan Gurutzekoa be tartean sartzen zan ezkero, ez nekian gauzak serio ete joiazan. Nik, hartzekotan be, nahikoa neban Santa Teresarekin.
|
|
|
Hari beretik aurrera eginez, Teresa, ordurako, Jainkoarekin
|
bat
bat eginik egoan, baina berezkoa eban maite eben pertsonei esker onez erantzutea eta hartu emon hareei eustea. honeetan Jainkoak bere borondatea zein zan agertu nahi izan eutsan:
|
|
|
Behin otoitzari emana eta Jaunari berari guztian poz ematen lagundu diezadala eskatzen aritu ondoren, himnoari ekin nion, eta esaten ari nintzela, gainezkaldi batetorri zitzaidan, hain
|
bat
batekoa, non ia neure senetik atera baininduen; ez nuen hartaz zalantzarik izan, oso ezaguna izan baitzen. Jaunak liluramenduen mesedea egiten zidan lehen aldia izan zen hau.
|
|
|
Europan,. Altzairuzko oihala edo teloia, ren hemendikaldetik eta handikaldetik. Bai, jesuita
|
bategaz
batera, zaldi bikoan, ikasle txartel bategaz baliaturik, orduan inork amesetan be egin ezin eikean lekuan agertu jakun gure Julian, Moskun, hain zuzen be.
|
|
|
Handik laster, abioien burrunbada ikaragarria!
|
Bat
batean sekulako eztandak, sua alde guztietan, kea, hautsa, larritasuna!
|
|
|
Irudiak. Eta olatuen apurketa bakoitza
|
bat
bateko galdera bihurtzen da, erantzunik onartzen ez duen galdera. Galdera ikur bat dirudi olatuak ekarritako zapata abandonatuak.
|
|
|
Baina lehorretik goraipatzen da itsasoa, lehorretik. Ondarru II irakurri diot estiborrean txalupari, eta,
|
bat
batean, urrun eraman nau izenak. Nonbait izan behar du izen bera duen herriren bat, beste Ondarruren bat:
|
|
|
hitza mamurtu nuen minutu batzuetan zehar. Horretan nenbilela,
|
bat
batean eta berriro ere orban zuriarekin topatu nintzen. Aurkez aurke jarri nintzaion:
|
|
|
«Subjektua ez dagokio munduari, munduko muga bati baizik», «Ordenan ez egotea ez identitatea bezalakoa da» eta «Zorotasuna ez da gaixotasun gisa ikusi behar. Zergatik ez hartu
|
bat
bateko izaera aldaketa modura, edo gutxi gorabehera bat batekoa?».
|
|
|
«Subjektua ez dagokio munduari, munduko muga bati baizik», «Ordenan ez egotea ez identitatea bezalakoa da» eta «Zorotasuna ez da gaixotasun gisa ikusi behar. Zergatik ez hartu bat bateko izaera aldaketa modura, edo gutxi gorabehera
|
bat
batekoa?».
|
|
2013
|
|
|
Bere pintura bisitatu nuen azken aldian, urtarrilaren 8an, hainbeste txikitasun artean (xehetasunik ñimiñoenen artean) eta handitasun artean(
|
bat
bateko bolumenen artean) ezin gusturago ibili nintzen. Museoko paretak horma iruditasunaz jantzirik zeuden eta espazio batetik bestera nindoan heinean, plastizitatearen izenean dena haziz zihoan.
|
|
|
Ez da beti erraz gertatzen: itsaso barean leun eta gozo aurrera zoazela,
|
bat
batean haizea harrotu eta dena kizkurtzen eta nahasten denez, hala gertatzen da hemen ere. Egungo argitalpenetan haren testuak ukitu txikiekin eta pixka bat gaurkoturik ageri dira, baina horrek ez du kentzen Teresaren zenbait esaldiren zailtasuna.
|
|
|
–Bada beste liluramendu modu bat, edo espirituaren hegaldia deitzen diot nik, izatez guztia bat izan arren, barruan oso desberdin sentitzen dena; izan ere, batzuetan
|
bat
batean arimaren eragin hain bizia sumatzen da, non espiritua harrapatuaBarne Gaztelua dela baitirudi, batez ere hasiera batean, beldur handia ematen duen abiaduraz; horregatik esaten nuen Jainkoagandik mesede hauek hartzen dituenak adore handia duela, eta baita fedea eta konfiantza eta Jainkoaren borondatearekin oso osoan bat eginik egotea ere, arimaz nahi duena egin dezan? (, 6 Egoitzak, 5 kap. 1 zenb.).
|
|
|
Beste batzuk Frantzisko Saleskoagaitik. Eta
|
baten
batek Frantzisko Asiskoagaitik. Neuk kontatuko deutsuet neure izen barriaren historia.
|
|
|
Era honetako egiturak hizkuntza askotan ikus daitezke Wikipediako artikulu horretan (txineraz ere), baina euskaraz ez dut ikusi, eta, hobeago bat agertzen den arte, hona hemen bat,
|
bat
batean asmatutakoa:
|
|
|
Hainbat gauza gorderikhor oroimenean, haiek jartzen zabiltzazu paperean; ordenagailutxo bathartu nahi mendean, uste bezain errazaez da gehienean: lana ezusteangaltzen
|
bat
batean, gehiago ezineanetsi beharrean. Lagun eta etsai daaldi berean (bis).
|
|
|
liburu erakusketa lokalak antolatzea, tokian tokiko baliabideak (liburutegi publikoak, pribatuak?) erabilita; liburu erakusketa ibiltariak prestatzea?
|
Bat
batekoa izateko, mamitsu ere mamitsua izan ei zen Urkiagaren hitzaldia zabalkunde egunean.
|
|
|
aditz izen, aita ama, apain mahai, arin arin,
|
bat
batean
|
|
2014
|
|
|
Baina era arrazoizkoan eginak kasurik gehienetan. Ofizio zaila da,
|
bat
batean ari diren bertsolarien ekarri askotariko eta konplexua, bat batean zenbakitxo batzuen esparruan biltzea. Ofizio horretatik igaro garenok badakigu zerbait horretaz, une batzuetan epaileak epaituak izaten ginelako irudipena izaten baikenuen?
|
|
|
Baina era arrazoizkoan eginak kasurik gehienetan. Ofizio zaila da, bat batean ari diren bertsolarien ekarri askotariko eta konplexua,
|
bat
batean zenbakitxo batzuen esparruan biltzea. Ofizio horretatik igaro garenok badakigu zerbait horretaz, une batzuetan epaileak epaituak izaten ginelako irudipena izaten baikenuen?
|
|
|
Egia esan, oso gazte nintzela erakarri ninduten bertsolariek eta, nola edo hala, haien saioak jarraitzen saiatzen nintzen, zuzenean ez bazen, irratiz. Bertsolariak benetan miresteraino iritsi nintzen, eta nik neuk ere neure erara bertso jarriekin inoiz ez baitut uste izan
|
bat
batean egiteko gai nintzenik haien jarduera imitatu nahi izaten nuen.
|
|
|
Ez dago hemen lekuz kanpo, aipatutako eraikuntza praktikoaren ondoan, Arizmendiarrietaren ekarpen teorikoa ere gogoratzea16 Baina irakasleek landu zituzten
|
batik
bat soziologia eta politologia. Horietakoa izan zen Gregorio Rodríguez de Yurre arabarra(), batez ere irakasle maixua, bere trilogia ezagunean ideologia sozialei aurkezpen kritikoa egin ziena:
|
|
|
Pastoraltza parrokietan egin izan da
|
batik
bat, eta tokian tokiko Errektore edo Bikarioak izan dira lekuan lekuko ardura izan dutenak. Ez da, beraz, Erretore estimatu eta baliozkorik eskas.
|
|
|
Esan dut hiztegia Espainiatik idatzita dagoela, beraz ez Euskal Herriko berariazko begira puntuetatik, baina, ikusi dugunaren arabera, esan daiteke gure zenbait berezitasun historiko aintzakotzat hartu dituela autoreak (Gasteizko Seminarioarenak edo gerrakoak
|
batik
bat).
|
|
|
|
Bat
batean hegazti itxuran sumatzen dute gerizpea. Beharbada, ez da ezer gertatuko, aukeran hobeto hegalak eta buztana mugitzea, ordea.
|
|
|
Norbaitekin hitz aspertu gozoan murgildu eta orduak igarri gabe igarotzen direnean bezala gertatu zait: berandu dela eta
|
bat
batean moztu beharra. Bai, eten puntuak.
|
|
|
Sasi aristokratak, zeren benetakoak demokratak baitira, zeren demokrazian nabarmentzen dira garbien hoberenak. Ikuspegi zabalago batetik erraten ahal da ezen kultura orientalaren barruan kapitalismoak jarraitu duela halako bekatu egitura edukitzen eta bekatu ekonomikoak
|
batik
bat errepikatzen dira kultura orientalean, eta beraz kapitalismoan. Eta nahikoa esan dut nire publiko ezkerrekoarekin pentsatuz.
|
|
|
–Egiazko paperak ikusi be, ez bide zituan ikusi?, diosku Aita Yurrek. Beraz,
|
baten
batek aldatu egin zituen pasarteren batzuk Soloetari ez baimenik, ez iritzirik eskatu barik, eta horrek sumin handia eragin zion misiolari bizkaitarrari: –Gizon ixilla zan; ondo sufritzen eban; ba, a badakit, etzegoela pozik, norbaitek aldatu egin eutsolako liburua, gauza batzuk kenduz eta beste batzuk ipi, iz? 60.
|
|
|
Saturnino Soloeta Iturrondobeitia Bizkaiko Dima herriko Bargondia auzoan jaio zen, 1881eko otsailaren 11n. Mutikotxoa zela, Zornotzako prezeptoria baten egin zituen komentura joan aurreko ikasketak, latinarekikoak
|
batik
bat. Gero, hamazazpi urterekin, kaputxinoek Bilboko Basurtu auzoan zeukaten komentura jo zuen, eta bertan egon zen nobizio modura urtebetez.
|
|
|
Gaitasun edo trebetasun hau, hala ere, ez zen
|
bat
batekoa izan. Hasieran asko kostatzen zitzaion arimako esperientzia haiek ulertzea, are gehiago ongi eta erraz ulertzeko eran adieraztea.
|
|
2015
|
|
|
Ez zegoen nigana hurreratzerik, hain penagarri nengoen, non ezin bainuen sufritu. Maindire
|
batean
batek alde batetik eta beste batek bestetik erabiltzen ninduten? (6, 1).
|
|
|
Katamarka ibiltzen hasi nintzenean, Jainkoa goresten nuen. Pazientzia handiz eraman nituen guztiak eta, hasiera hauetan edo izan ezik, poztasun handiz; izan ere, hasierako min eta oinazeekin konparatuz, hutsa neritzon guztiari Jainkoaren borondatearekin
|
bat
bat eginik nengoen, betiko horrela utziko banindu ere? (6, 2).
|
|
|
Laburbilduz, pertsona batek adimenik argiena balu ere, bere bizitzako egun guztietan nolakoa den ezin asmatu duen erakoa da. Eta Jainkoak hain
|
bat
batean jartzen du begien aurrean, non ez bailitzateke begiak irekitzerik ere izango, haiek ireki beharra balego; baina berdin da irekirik nahiz itxirik edukitzea, Jaunak nahi duenean; nahi ez badugu ere, ikusi egiten baita. Ez dago nahikoa den oharkabetzerik, ez dago eragozteko ahalmenik, ezta hartarako nahikoa den ahalegin ez ardurarik ere.
|
|
|
Adibidez, hierarkiak kosmos material honetan badaude eta denok ezagutzen ditugu, baina zeruetako erresuman, mirariak direla medio, beste molde aunitzetan antolatuak izaten ahal dira. Hori begien bistakoa da
|
batik
bat mirariei erreparatzen dienendako.
|
|
|
(7 Eg. 4, 8).
|
Baten
bat despistatuta badabil, Teresaren erantzuna jatorra benetan! Egiazko kristau mistiko batena:
|
|
|
Oi, ene ahizpak!, ez egon hain ziur eta ez egin lorik, lapurren beldurrez etxeko ateak ongi itxi ondoren, lasai lotaratzen denaren eta haiek barruan uzten dituenaren antzekoa baita. Eta badakizue ez dagoela lapur gaiztoagorik, gu geu geratzen baikara; izan ere, kontu handiz ibili ezik eta bakoitza bere borondateari kontra egiten saiatzen ez bada, gauza asko daude bere Egileagana lurrez eta berunez beterik joan gabe hegan egiteko barruko askatasun hau kentzen dutenak(?) geure buruagandik askatze hau eta geure buruaren aurka egitea gauza latza da,
|
bat
bat eginik gaudelako eta geure burua maite dugulako? (Bidea 10, 1).
|
|
|
Ausardiazdesafiatzen ditu orduko letradunak: . Arimak
|
bat
batean hain jakintsu ikusten du bere burua, eta Hirutasun Santuaren misterioa eta beste goigoiko gauza batzuk hain argi ikusten ditut, non edozein teologorekin ausartuko balitzateke handitasun hauen egiari buruz eztabaidatzen? (Bizitza 27, 9).
|
|
2016
|
|
|
Ohitura dauko pastoral bidaietan, Benedikto XVI.ri jarraituz, zuzenean egiten jakozan galderei
|
bat
batean erantzuteko. Horixe gertatu da Estatu Batuetara egindako joanaldian ere.
|
|
|
Kixmi, agurearen hizkeran, tximinoa zen, jentilen arteko Kristoren gaitzizena. Orduan, hodeiak atzetik jarraitzen ziela, sartalderantz lasterka abiatu ziren jentilak eta Arrastarango zelaitxora iritsi zirenean,
|
bat
batean, harri handi baten azpian hondatu ziren; harrezkero, harri honi Jentil harri deritzo. (?) Horra nola amaitu zen jentil aroa?.
|
|
|
Dena dela, egintza honetan ere bere bidea egin du legendak eta hau dio: lehenengo aizkora kolpean, haize bolada indartsuak
|
bat
batean eraitsi zuen zuhaitza. Herriak, harri eta zur eginik, Jainkoaren eskua ikusi zuen beldur ikaraz gertakari honetan eta apalki galdetu zion Bonifaziori nola ospatu behar zituen Gabonak.
|
|
|
Ez da beti erraz gertatzen: itsaso barean leun eta gozo aurrera zoazela,
|
bat
batean haizea harrotu eta dena kizkurtzen eta nahasten denez, hala gertatzen da hemen ere. Egungo argitalpenetan haren testuak ukitu txikiekin eta pixka bat gaurkoturik ageri dira, baina horrek ez du kentzen Teresaren zenbait esaldiren zailtasuna.
|
|
|
|
Bat
batean, aur kantarien eres lillura, errugabe bitxiok, aingeru bailira:
|
|
|
|
Bat
batean hil zen, etxean, arrats batean, zuhaitza bota eta bi egunera.
|
|
|
|
Bat
batean bota zuten.
|
|
|
Eta zera dagokigu, garondoan hotz bera sentitzea, eta urrun egon daitezela itxarotea denboraren zama
|
bat
batean abail dakigunean bizkar gainera.
|
|
|
|
Bat
batean isilune handi bat, eztanda nahasi eta desberdin bat, eta hiru gizasemeen gorputzek hautsa harrotu dute lurrera pisutsu erortzean.
|
|
|
2 adb.
|
Bat
batean, berehala. Usterik gutxien denean, goizetik gauera, etxe hori beste batena dela entzun du.
|