|
2003
|
|
|
34 urtekoa zala.
|
Bat
bateko bertsolari trebea, ta bertso barri egile ugaria izan zan (Bertso berriak, Xenpelarrek jarriak); bertso mota asko erabili zituan, eta Euskal Herriak bihotz bihotzean gordetan ditu oraindino Xenpelarren bertso eder asko (Jautarkolen liburua hor dozu; ganera, A. Zavala be ba ei dabil Xenpelarren bertso bilduma eder bat gertau gurean).
|
|
2008
|
|
|
Baina,
|
bat
bateko bertsolarien txapelketa nagusiez gain, hor zeuden bertso jaialdi xumeagoak eta bertsopaper lehiaketak ere. Eta behin eta berriro hartu zuen horietan parte, jaialdiak antolatzen eta gidatzen eta lehiaketetan epaimahaiko lanak egiten.
|
|
2009
|
|
|
zirikatzailea, erantzun zorrotzekoa...
|
Bat
bateko bertsolaria izan da ororen gainetik.
|
|
2010
|
|
|
Abarrategi, beraz,
|
bat
bateko bertsolaria zena ez dago dudarik. Edozelan ere, bertsopaper saltzaile modura egin zen ospetsu eta ezagun Euskal Herriko lekurik gehienetan, eta Besamotzaezizenez. Manko (a) ere agertzen da inoiz edo behin?
|
|
2014
|
|
|
Haste hastetik poesia lehia sartzen dute horretan eta bertsolaritza asimilatzen poesiari.
|
Bat
bateko bertsolariak ateratzen dira plazara poesia egitera. Lehia edo sailkapen horiek ekartzen duten nahasmenduen artetik poesia ateratzen denez...
|
|
|
Zeiharka agertzen dira toberen aipamenak dokumentu urri batzuetan. Hala nola Manex Etxamendi bertso jartzailearen Tobera munstra batzuez bertso paperetan43 Ez zen Etxamendi
|
bat
bateko bertsolaria. P. Lafittek egin zuen haren bertsoen bilduma eta Guicher i bertso sorta hori aipatu.
|
|
|
Galerianoaren kantuak
|
bat
bateko bertsolari batek egin zituela egituratik nabari zaio bertso sortari. Plumagaineko premu ri erantzuten du ala zorigaitzeko premu izatea... aitari galde eginik... eta ondokoan heldu da ene aita da gizon kontsideratua.
|
|
|
Eta
|
bat
batean bertsolariaren ahotsa nagusitu zen:
|
|
2017
|
|
|
«Beren jarrera harrotik/ heldu zidaten lepotik/ gau eta egun sufriarazi/ ziguten gogotik/ nahiz sendiaren ondotik/ eten ninduten errotik/ nire barrena ikusi nahi dut/ libre gorrototik».Sari asko irabazi dituzte zure bertsopaperek, eta bertsolariak sortu dituzu. Zergatik ez zara inoiz ibili plazako
|
bat
bateko bertsolari. Nire garaian ez zegoen girorik horretarako, eta ez zitzaidan inoiz bururatu plazan aritzea, esan bezala, bertsolariak orduan jaio egiten zirelako. Gainera, bertso jartzaile nahi ninduten, ordura arte horretan zebilenak beti apaizak izaten zirelako.
|
|
|
Nafarroako eta Iparraldeko bertsulari txapelketa gehienetan parte harturik, txapela irabazi zuen 1983an Donibane Garazin. Hots, zonbait aldiz bertsu sail batzu idatzi baditu ere, egundainotik
|
bat
bateko bertsularia izan da Ezponda. Norbait lotuko balitz grabatuak izan diren bertsuak entzun eta hoberenak paperean idazteko lanari, balitaike hain segur liburu gotor baten osatzekoa.
|
|
2018
|
|
|
Gazteak bertsotan probatzea gustatzen zitzaion eta Joxe Mari Iriondok dio Xabier Amuriza ere neurtu nahi izan zuela. Ez zen, bere garaiko bertsolari askorentzat bezala,
|
bat
bateko bertsolari peto petoa eta ez zuten espero 80ko txapelketa hartan gailenduko zenik. Amurizak, ordea, sekulako erakustaldia eman zuen.
|
|
|
|
Bat
bateko bertsolariak ziren hirurak, eta irakurleari bertso idatzi asko emanak. Besteak beste, hor dira Auspoa sailean, Bihotz barneko solasak (Auspoa 303, Arrosagaray), Ene ezkilen dangak (Auspoa 307, Alkat), eta Bertsuaren eremua (Auspoa 335, Mihura). Gazterik hil ziren hirurak ere, baina fruitu onak emanik.
|
|
|
Izan ere,
|
bat
bateko bertsolariaren helburua ez baita balio literario handiko testuak sortzea, entzuleengan emozioak eragitea baizik. Bertsoak betiere testua behar du, eta, aurrerago ikusiko dugunez, gaur egungo bertsolariek sarritan testu bikainak sortzen dituzte.
|
|
2019
|
|
|
Rufino
|
bat
bateko bertsolari ezaguna ez izan arren, behin Zaldibiako taldean kantatu omen zuen, garai batean Euskadi Irratiak antolatu zuen Pernando Amezketarra izeneko sarian. Eta, gainera, ez omen zen batere gaizki aritu, han hartako antolatzaileetakoa zen Joxerra Garzia lagunak birritan esan izan digunez.
|
|
|
Aia eta bertsolaritzaIdazle eta Laurgaingo zaintzaile ez ezik,
|
bat
bateko bertsolari, bertso jartzaile eta bertsozale porrokatua ere badela esan behar dugu Lertxundi —goraipatu zuen Iriondok liburuaren aurkezpenean— Horrelaxe aitortu dio KARKARAri protagonistak berak ere: Etxean bertsozaletu nintzen, gure aitak bertso zahar asko kantatzen zuen, eta bat batekoak ere tartekatzen zituen sarri.
|
|
2021
|
|
|
tales son las palabras de Curros, cuya desgarradora elocuencia me hace extremecer". Artikulu luze batean, Bilintxen izaera xumea, lagunen maitasuna eta bere olerkigintza herrikoiaren balioa azpimarratu zituen,
|
bat
bateko bertsolari gisa izandako ateraldiren bat maisulan gisa seinalatuz. Beste ezeren gainetik, ordea, Bilintxen patu ankerra aletu zuen, pairatutako zorigaitz guztiak zerrendatuz:
|
|
|
Salbuespena, azaldu den gisan, Pello Errota litzateke. Garai hartako
|
bat
bateko bertsolari loriatuena izanik, zenbait kronika zabaletan dezenteko tartea eskaintzen zaio. Asteasukoa eta Fernando Amezketarra dira, kopuruz, Otañoren eta Bilintxen ondotik bertsolaritzaren garaiko protagonisten hirugarren lerroa osatzen dutenak.
|
|
|
|
Bat
bateko bertsolari petoen artean Pedro Jose Elizegi Pello Errota (18401919) asteasuarra da ziklo honetan oihartzun mediatiko handiena izan zuena.
|
|
|
Adinari erreparatzen badiogu, errotariak nahikoa gastatuta behar zuen mende berriaren hasiera honetan, eta Txirritak, berriz, erabat sasoiko. Gerora jaso izan diren kontakizunetatik eta hernaniarrak izan duen proiekziotik urte haietako
|
bat
bateko bertsolaririk onena eta ospetsuena berak behar zuela ondoriozta daiteke, baina prentsan" el humorístico Chirrita" gisako izenlagun sorta bat baino ez da jasotzen. Mende berriarekin bertsolaritzarekiko klase jasoen interesak behera egin zuelako zantzutzat har daiteke ikusezintasun hori.
|
|
|
Eta gaur egun, agian informazio zabalegia eta arinegia eskaintzen du hain aldizkari espezializatua izateko. Aldiz, aldizkarian datorren zenbait informazio oso bertsozale ez direnentzat ere egokia izan daiteke(
|
batik
bat bertsolari pertsonarekiko notiziak eta berriak). Baina noski, horiek aldizkaria erostea askoz zailagoa da.
|
|
|
Euzko Pizkundean, aldiz, 19ra igo zen kopurua, eta% 18ra portzentajea, eta Kepa Enbeita nahiz Basarri izan ziren bat bateko bakarrak. Eta frankismo garaian argitaratu zuten 248 sinaduretatik 54 agertzen dira BDBn, kopuru osoaren% 22,
|
bat
bateko bertsolariak Basarri, Xabier Amuriza, Abel Enbeita, Deunoro Sardui, Mixel Aire eta Txomin Garmendia izanik(% 2,4). Azken ziklo honetan, azkenik, bertso munduko sinaduren goranzko joera mantentzen da, 82 sinadurarekin portzentajea% 28ra iritsiz, eta prentsan argitaratzen duten bat bateko bertsolarien kopuruak inoizko hazkunderik handiena du:
|
|
|
Eta frankismo garaian argitaratu zuten 248 sinaduretatik 54 agertzen dira BDBn, kopuru osoaren% 22, bat bateko bertsolariak Basarri, Xabier Amuriza, Abel Enbeita, Deunoro Sardui, Mixel Aire eta Txomin Garmendia izanik(% 2,4). Azken ziklo honetan, azkenik, bertso munduko sinaduren goranzko joera mantentzen da, 82 sinadurarekin portzentajea% 28ra iritsiz, eta prentsan argitaratzen duten
|
bat
bateko bertsolarien kopuruak inoizko hazkunderik handiena du: 40 bertsolarik idatzi dute finalei buruz, sinadura guztien% 14 izateraino.
|
|
|
Lazkao Txikik, Mitxelenak, bertsolaritza sozialaren protagonista nagusi eta Bizkaiko txapeldun izan ziren Azpillaga eta Lopategik, eta Etxahun Irurik osatzen dute hamabostekoa. Azken honek ospea pastoral egile bezala lortu bazuen ere, eta horregatik ageri da gehienetan prentsan,
|
bat
bateko bertsolari gisa hasi zuen bere ibilbidea, Hernandorenaren hainbat txapelketetan ageri da, eta gerora ere bertsolaritzat hartzen dute aipatzen duten testuek.
|
|
|
"[...] Beste ekinaldi bat Frantzia aldean bakarrik egiten dana: juradoak izendatu bertsolariei lau puntuak, eta
|
bat
batetan bertsolariak modatu bear bertsoa nai ta nai ez puntu oiekin bukatuaz" (Aranzazu, 1958/VII/15," Euskal Bertsolariak Paris’en", Iñaki Eizmendi Basarri)
|
|
|
Lehen zikloan ez dago prentsan gaiaz testurik argitaratu zuen
|
bat
bateko bertsolaririk. Ahozkotasunaren subalternitatearen adierazgarri protagonista gisa ere Pedro Jose Elizegi Pello Errota zen oihartzun mediatiko esanguratsu bat lortu zuen bat bateko bertsolari bakarra.
|
|
|
Lehen zikloan ez dago prentsan gaiaz testurik argitaratu zuen bat bateko bertsolaririk. Ahozkotasunaren subalternitatearen adierazgarri protagonista gisa ere Pedro Jose Elizegi Pello Errota zen oihartzun mediatiko esanguratsu bat lortu zuen
|
bat
bateko bertsolari bakarra. Bertso jarriekin nabarmendu ziren Iparragirrek, Bilintxek edo Otañok askoz ere oihartzun handiagoa izan zuten.
|
|
|
Garaiko sinaduren% 2,4 da hori. Lehen aldiz
|
bat
bateko bertsolari garaikideek Iparragirre baino oihartzun handiagoa izan zuten: Fernando Aire Xalbador, Manuel Olaizola Uztapide, Iñaki Eizmendi Basarri eta Mattin Treku dira, hurrenkera horretan, garaiko protagonista mediatiko nagusiak (testu gehien eskaintzen zaizkienak).
|
|
|
[PERLAK] Bilintx: poeta erromantikoekin hunkitzen zen
|
bat
bateko bertsolaria
|
|
|
poeta erromantikoekin hunkitzen zen
|
bat
bateko bertsolaria –
|
|
|
Zalantzan jarri izan da Bilintx zenbateraino aritzen zen bat batean, eta horren aurrean Zavalak Peña y Goñiren bigarren testu hori seinalatzen zuen.
|
Bat
bateko bertsolaria bazela erakusten duen bigarren testu bat ere topatu da, ordea, Fernando López Alenek [1] sinatua. Sei orduko saioa aipatzen da bertan.
|
|
|
poeta erromantikoekin hunkitzen zen
|
bat
bateko bertsolaria poeta erromantikoekin hunkitzen zen bat bateko bertsolaria poeta erromantikoekin hunkitzen zen bat bateko bertsolaria poeta erromantikoekin hunkitzen zen bat bateko bertsolaria
|
|
|
poeta erromantikoekin hunkitzen zen bat bateko bertsolaria poeta erromantikoekin hunkitzen zen
|
bat
bateko bertsolaria poeta erromantikoekin hunkitzen zen bat bateko bertsolaria poeta erromantikoekin hunkitzen zen bat bateko bertsolaria
|
|
|
poeta erromantikoekin hunkitzen zen bat bateko bertsolaria poeta erromantikoekin hunkitzen zen bat bateko bertsolaria poeta erromantikoekin hunkitzen zen
|
bat
bateko bertsolaria poeta erromantikoekin hunkitzen zen bat bateko bertsolaria
|
|
|
poeta erromantikoekin hunkitzen zen bat bateko bertsolaria poeta erromantikoekin hunkitzen zen bat bateko bertsolaria poeta erromantikoekin hunkitzen zen bat bateko bertsolaria poeta erromantikoekin hunkitzen zen
|
bat
bateko bertsolaria
|
|
|
Lore Jokoen zikloan ez dago prentsan gaiaz testurik argitaratuko duen
|
bat
bateko bertsolaririk, Euzko Pizkundean, Kepa Enbeita eta Iñaki Eizmendi Basarri azalduko dira, eta frankismo garaiko zikloan Xabier Amuriza, Abel Enbeita, Deunoro Sardui, Mixel Aire eta Txomin Garmendia batuko zaizkio Basarriri.
|
|
|
Ikastolen Elkarteak eta Bertsozale Elkarteak antolatzen dute Eskolarteko
|
Bat
bateko Bertsolari Txapelketa. Gazteei jendaurrean bat batean jarduteko aukera ematea du helburu, eta baita haurrak eta gazteak entzulearen aulkitik zaletzea ere.
|
|
2022
|
|
|
Urte hasieran abiatua 34 Eskolartekoa ekaina arte, bere bidea egin du. Ikastolen Elkarteak eta Bertsozale Elkarteak antolatzen du gazteen
|
bat
bateko bertsulari txapelketa.
|
|
|
Eszenatokiak ere zerikusi handia izan lezake
|
bat
bateko bertsolariaren jardunean. Tabernak ez bezalako errespetua sortzen du plazak.
|
|
|
Taberna handi baten itxura izango zuen Villabonako plazak, baina jendearen aurrean kantatzea –jendetzaren aurrean jardutea– ez da tabernako lagunartean jolas egitea. Tabernan, bertso lagunarekin ari da
|
batik
bat bertsolaria; plazan, batik bat entzulearentzat.
|
|
|
Epaimahaiaren itzala ere faktore baldintzatzailea du
|
bat
bateko bertsolariak. Izan ere, norentzat kantatu:
|
|
|
Nire aldetik, galdera bihurri bat egingo nuke, Arturo Campión handiaren euskaltzaletasunari ezer kendu gabe: zer neurritan ulertuko ote zuen
|
bat
bateko bertsolari haien euskara?
|
|
|
34 edizioa izango du aurtengoa Euskal Herriko Eskolartekoak. Ikastolek Elkarteak eta Bertsozale Elkarteak antolatzen dute gazteen
|
bat
bateko bertsolari txapelketa, eta aurten Iurretako Udalaren laguntza ere izan du.
|
|
2023
|
|
|
1909an Gipuzkoako Zestoan sortua, artzaintzan, ikazkintzan eta fabrikako lanetan arizan ondoan, Oiartzunera ezkondu zen. Gaztaroan, bertsu zahar anitz gogoz ikasirik, jin omen zitzaion bera ere
|
bat
bateko bertsulari izaiteko gutizia. 1935ean hasia bertsuka jendaurrean, 1972an isildu behar ukan zuen, Donostiako Atano pilotalekuan, Zeruko Argia astekariaren aldeko bertsu saio erditsutan ahotsik gabe mutu gelditu baitzen, perlesia kolpe batek jorik.
|
|
|
Bera izan zen Lore Jokoen ziklo honetan prentsan agerpen gehien izan zuen
|
bat
bateko bertsolaria, mende berriarekin Txirrita ezizenez ezagutarazi zen bertsolari gazte baten konpainian oihartzuna izaten jarraitu baitzuen. 44 testutan topatu da bere berri, gisako gainerako bertsolarien presentzia mediatikoa oso atzean utziz:
|
|
|
Egia da garaiko eragileek bat bateko kantu errimatuaren aldeko apustua egin zutela, hau nortasun ikur bihurtu nahiz jendarte modernoaren parametroetara egokitzeko ahalegina egin zutela. Apustu originala izan zela ere egia da, kultura idatzia lehenesten zuen korronte hegemonikoaren kontra hartutakoa, baina garaiko
|
bat
bateko bertsolari onena, Pello Errota, idatziaren eredura gerturatu ziren Iparragirre, Bilintx edo Otañorena bezalako figurekiko bigarren plano batean gelditu izanak argi uzten du benetan zaila zela korrontearen aurka igeri egitea.
|
|
|
Situazio oro da plaza potentziala; hain dago situazioari lotua, ez baita handik abstraitzeko gauza. Ez eskatu
|
bat
bateko bertsolariari halakori edo honakori buruz kantatzeko, horretarako daude bertsopaperak. Bat batean ari denak kolpean kantatzen du, inork eskatu gabe, parean egokitu zaionari buruz, eta, hasi eta segi, besteek erantzun ahala jarraitzen du bertsotan, aspertu arte.
|