2000
|
|
Beraz, estilo pertsonal horrek ematen dio bere obrari balore berezia. Izan ere, mundu guztiko literaturaren erreferentziek eta euskal herriko tradizio ezberdinek elkarturik aditzera ematen dute badela gure artean erdi ezkutaturik eta erdi galdurik dagoen errealitate
|
bat
bere liburuetan islatzen saiatzen dena mundu mailako beste errealitate askorekin harremanetan jarriz, era bateko eta besteko ispiluez baliatuz, errealismotik fantasiaraino, eta alderantziz ere bai.
|
|
Bestalde, bere alabak ezkontzeko asmoa du eta horrek urduri jarri du. Baina, espero ez zuen gertakizun
|
batek
bere benetako oinazea ekarriko dio: bere semea, Eneko, atxilotu dute, ETAko kidea delakoan.
|
|
Honako bi eleberri hauetan fikziozko pertsonaia
|
batek
bere bizitza kontatuko digu, ohiko autobiografiaren bideak jarraituz.
|
|
Liburuak merezi du, eta ez soilik istorio harrigarri eta hunkigarriak direlako, (Montoiak ipuinak behar duten bukaera perfektua emateko abilidadearekin jarraitzen du) edo azaldutako estruktura puzzle moduan erakargarria egiten delako, baita liburuak duen balore historikoagatik ere, bertan hiri
|
batean
bere historian gertatutako hamaika istorio kontatzen zaizkigulako. (Egunkaria VI)
|
|
Autobiografia fikzionatu baten aurrean gaudenez, pertsonaia nagusia den narratzailea lehenengo pertsonan mintzatzen zaigu. Berriro ere, beraz, narratzailea eta pertsonaia nagusia, Igantzi,
|
bat
bera dira; hots, narratzaile autodiegetikoa hautatu du. Hala ere, badira narratzailearen ikuspuntutik nolabaiteko kontraesanak, paralepsia baitarabil.
|
2001
|
|
Joseba Sarrionandia ere zalantzan dago; alde
|
batetik
bere duda mudak daude, bere izaeraz nahiaren eta ustearen arteko kinkan eta zalantzan; beste aldetik, zazpi zenbakiak adierazi nahi duen harmonia nahia.
|
2002
|
|
Enpirikoentzat testuak ez du berez inongo adierarik, irakurketaren eta bertan parte hartzen duten kognizio eragiketen bidez lortzen baitu adiera hori. Modu honetan ulertuta, literatur sistema bateko kideek ematen diote testu
|
bati
bere adiera. Ikus daitekeenez, ez da zaila baieztapen eta helburu guztiotan mende hasieran zientziaren teoriaren esparruan, K. Popper, I. Lakatos eta bestek egindako ekarriak antzematea eta enpirismoak beti subjektibitate artekotasuna adierazten duela ohartzea.
|
|
Mahaiburu jaun adinez zaharrenak bigarren botoketea egin behar dala dino, botoak alde izan dituenetariko
|
batek
bere, gehiengo osokorik lortu ez dabelako; arean, berrogetasei.
|
|
Orain, emakumiak gixonak baxen gogotxu ekin biarko dabe aberri lanetan. Gixaldi onetako 31 urtiotan, abenda buztartubak buru yaube egiten ikusi doguz; euren eskubidiak galtzen
|
bat
bere ez ostera. Ezta zorakerija ezta bildurgarrija, ezta gurari lortu eziña gure Aberrija azkatu nai ixatia.
|
|
Par. Alta,
|
bata
beraren eta bertze gauzen berdin da, eta batetan, berbera eta bertzeak baino handiago eta tipiago.
|
|
Ezin diteke. Tipitasunaren zathi bat duela gauzetarik
|
batek
bere baithan, egin dezagun. Tipia, berenez, zathi hori baino andiago da, hau haren atal bat bertzerik ezpaita.
|
|
12 Ala berdin denez, iakintza
|
bat
beregan.
|
|
Par. Zerbaitez berdina bilhakatzen dena,
|
bata
bera bilhakatzen ezta.
|
|
Par. Beraz, atal bi batbederak, izakia eta bata izanen ditu barrendak, eta hunela, zathirik tipienak berze zathi bia ukhanen ditu. Iradipen hau marrik gabe luza diteke; biko ezten zathirik ezta; izana barneko duelarik, zathi bata; eta izana,
|
bata
bere baithan duelarik. Hunela batbedera bia da, eta neoiz ere ez bat.
|
|
Par. Bainan, hunela ba da, ez othe
|
bata
bere baithan eta bertze gauzegan izanen?
|
|
Par. Beraz, zathiak oro osoaren barne baldin ba dira, eta hekiek bata eta osoa bera ere, eratzen ba dute eta osoak inguratuak ba dira, ondorio hau dugu: bata, bataren barnetua dela, batak inguratzen duela; eta beraz,
|
bata
bera baitha dela izan badugu ikhusten.
|
|
Par. Hortaz, ohar dezakegunez,
|
batak
beregan eta bertzegan dirau, aldabatetan.
|
|
Par. Alta,
|
batak
bere buruaz ukhipena behar ba du, beraren ondoan egoitea noraezeko du, bera dagoen lekhuaren alboan egonik.
|
|
Par. Bertze hainbertze gerthatuko zaio
|
batari
bere buruaz ere; nolanahi ere berez handitasunik ez tipitasunik ezpaitu, eztezake beregan gainditu ez bertzek gainditua izan; bainan hedago berdineko denez, berberaren berdina da.
|
|
Lugiñak bere, arduratan ibili dira; askok oraindiño ez dabe patatarik erein, eta laster artoa bere, ereiteko sasoia izango da. Ganera, eukalitu mendi ederrak zearo ondatu izan dira an or emen kalte itzelak egiñik, lenengo izotzak eta gero suak
|
batez
bere, piñadi sarratuetan.
|
|
Mutikoak, eta
|
batez
bere neskatoak erdera parra parra egiten dabe kalean. Leentxuago jazoten ez zana.
|
|
Ez ete dabe jakin oraiñarte, askatasuna Jaungoikoak gizonentzat egin ebala,
|
batez
bere. Asmo ta teori politak buztarri eta buztarri ariñen inguru, leen eta orain.
|
|
Zera, diruak geroago ta gitxiago balio izateak dakarren okerra. Oker ori,
|
batez
bere, ezeukientzat, txiroentzat da.
|
|
Bien bitartean, Afrikako sartaldean, Nigeria ta Biafrako gizonak guduan diardue; eta erritarrak,
|
batez
bere (nundik arraio asmau dabe idazle gazteak" guztiz ere" esaera erdaldun ori?), eta batez bere, diñogu barriro, umeak saillean il doaz, goseak lorrinduta.
|
|
Bien bitartean, Afrikako sartaldean, Nigeria ta Biafrako gizonak guduan diardue; eta erritarrak, batez bere (nundik arraio asmau dabe idazle gazteak" guztiz ere" esaera erdaldun ori?), eta
|
batez
bere, diñogu barriro, umeak saillean il doaz, goseak lorrinduta.
|
|
Erein ba azi ona, berba osoz ta gozoz. Baiña
|
batez
bere, egitada onak izango ditugu betiko bidelagun.
|
|
Okelea edo aragia zeozer merkeago dabil, legerri lurrak osotara ikusita.
|
Batez
bere, ardi aragia dabil merkeago. Txarrikien salneurria, ostera, bardin samar.
|
|
Par. Hunela bada, bata da izan, bata da gauza oro, eta ezta
|
bat
berari buruz, ez eta garaitikoeri ere.
|
|
Parisko Xim Txik
|
batek
bere ohizko egunkarian nahasbiderik sortu ez zedin, lantto bat idatzi eta hara bialdu zuela, alegia, Ximin esandakoa argitalpen hartan Chemineau bezala jorratua izan bait zen.
|
2003
|
|
Erlijinoen kontra be askotan egiten eban berba. Baina oso oso kontra be ezegoala igerri neuntson nik behin, bar batean protestante
|
bat
bere erlijinoaz propagandaa egiten hasi jakunean. Berak aho bete hazurregaz itxi eban.
|
|
Eleberria idatzi nuanean, bertan agertzen dan gizon edo emakume bakoitzaren hitzak, herri banako euskaldun
|
batek
bere herriko modura ipintzen lagundu zidan. Enaiz oroitzen nortzuk eta nongoak ziran nere orduko laguntzaileak, bestela pozik ipiniko neukezan hemen euren izenak.
|
|
Katedralik handienaren barrua, baseliza
|
batena
bere ondoan, geltoki izugarria, beste erlijino bateko katedrala, etzan ixila gure erlijinokoak bezela. Hango gezur jainkoa, jigante ikaragarria, hizketan ari zan, eta bere abotsa, hots eta zarata guztien gainetik entzuten zan:
|
|
Oraingo elaberrian, Txomin protagonistak duen adiskide euskaldun bat, Etxeberria doktorea, medikua da eta berak lan egiten duen klinikako kirofanora gonbidatuko du gure protagonista, egin behar duen ebakuntza
|
bat
bera aurrean dela ikustera. Ebakuntza horren zertzelada eta inguru minguruak zehatz kontatuko dizkigu idazle jakingurakoak.
|
|
Ikusi toki bat hutsik ezkerrean eta riast sartzen da Txomin arin arin, beste
|
batek
beretzat hartu baino lehenago. Eskatu gosaria, sartu egunorokoa sakelean eta begira jartzen da.
|
|
hasi zan Gabilondo tipuski geldituta, ez aittetu nii Jesukristoren izenik.
|
Batez
bere Estalinen ondoan!
|
|
Beste alde batetik, Martinez ez zan inoiz izan benetako gizon
|
bat
beretzat. Askotan ume bat iduritzen zitzaion.
|
|
Gero jatetxe on batera joan zan bazkaltzera. Mahai
|
batean
bera bakarrik, hors d" oeuvresekin markazko ardo botila bat eskatu zuan.
|
|
Aurten, gure arteko lanik ezaren arazo larria jarri nahi izan deuskue aurrean. Esan beharrik ez dago, guztiok ondo dakigulako, lanik ez hori zenbaterainoko problema sakon larria dan mundu zabalean eta,
|
batez
bere, gure artean.
|
|
(Eta Santos Rekalde horrek be euskeraz argitaratu euskun urte batzuk geroago bere nobela bakarra (Deunor), Ameriketako artzain euskaldunen ganean euskera hutsean egin dan bakarra, nire ustez. Egileak berak autortu eustan, orain dala hamabosten bat egun, bera orain bizi dan Granadan, Erkiagak emon eutsala azken orrazketa on
|
bat
bere nobela bitxi horri!)
|
|
" Rito melkita" eritxona erabilten eban (hau da," rito bizantino", baina arabe hizkuntzaz), eta ia egunero holantxe emoten eban meza santua Derioko Seminarioan, bere ikasleetarikoren batek lagunduta. Arabez be sarritan emoten eban, han Derioko etxe
|
baten
beragaz eukazan gazte palestinar batzuentzat. Derioko Seminarioan gerkeraz (griegoz) emoten eban, ikasleak be hizkuntza honetan aurreratuak eukazalako, batez be," Perficit" izeneko kurso berezia egiten ebenak.
|
|
· Jaungoikoak: " Ahaztu ete lei ama
|
batek
bere sabelean daroan seintxua. Ba nik etzaituet ahaztuko!"
|
|
Ume, inoiz ikusi dozu seme
|
bat
bere ama iturri bategaitik saltzen. Nik, urte batzuk badaukadaz baina, ez dot holakorik inoiz entzun.
|
|
Durangok iruntsi egin ei eban Iurreta, ni jaio baino urte gitxi batzuk lehenago. Nekez esango eban iurretar
|
batek
bera Durangokoa zanik... Baina Durango moduko herri erdaldundu bat hain hurrean izateak ez eutsan mesede handirik egiten iurretarron euskereari.
|
|
Begira zer dinoan Rodney A. Gallop, ingles euskaltzale sutsuak: " herri
|
batek
bere izakerea ez dau inon agertzen, herri literaturan baino argiago ta beteago".
|
|
Hemen dago, Berpizkundea... Gustuko dodaz aro honetako margolariak,
|
batez
bere Tiziano.
|
|
Hala ere zerbaitek eragozten dio. Badago gar txiki
|
bat
bere gogoaren lekuren baten dei isila luzatzen, otoi behin eta berriro errepikatu baten, zehaztugabeko esparru hartan luzatzeko eskatzen diona. Eta guztiz lokartu ez zaion senak aintzat hartzeko aholkaturik, kulunka jarraitzea erabaki du neskatilak.
|
|
Konfiantza apur bat emoten badeutsagu, agian bere buruagaitik ikasiko dau, eta ez bakarrik bere ama ez haserretzearren... Entzun, ni ez naz erraz aztoratzen, baina holan jarraitu ezkero, egun
|
baten
bere bizi guztian damutuko jakon zer edo zer egingo dau.
|
|
Kontu handiz pertsiana altxatu, astiro, argiak begietan min ez egiteko, eta logela aztertzen hasi zen. Txukuna eta polita zen, hormak lorezko paper dotore batez estalita, mahai txiker
|
bat
bere argitxoaz eta iratzargailu batekin, haritzezko apaintze mahaia (haren gainean zegoen berak ikusi zuen ispilua)...
|
|
Zer egin zenduen ba! Gixajea, etorri eta
|
batera
bere gelan zarratu da. Errukia emon deust beraren aurpegiak gauzak ez doaz hain txarto, pentsatu zuen, emakumearen berba jarioan galduta.
|
|
Inoiz ikasten ahalegindu nazan hizkuntzarik gatxena da. Gogoko dot eskutitzetan Ani, kari berbaren
|
bat
bere hizkuntzaz zuzentzea, baina ia beti berba berberak. Berak be badaki berbaren bat euskeraz.
|
|
Begiak testu erdi inguruan mugitzen ziren. Bibiot beste leku batera begiratzen saiatzen zen, zeren inork bere idatziren
|
bat
bera aurrean zela irakurtzen zuenean, nahiko urduri jartzen zen. Gainera, zozokeria hura erakusteari denbora galtzea zeritzon.
|
|
Laster umeek tropelka ikasgeletara igoko zuten, uholde zalapartatsu baten antzera. Eta gertatutakoarekin ia ahaztua zuen Ainhizek, handik ordu batzuetara Unax edukiko zuela etxean, beste aukera
|
bat
berarekin bakarrik geratzeko.
|
|
Ez, goazen arin baino arinago, hor dagoana Patxi da. Zorte apur
|
bategaz
berak ez gaitu ikusi, kriston atxurra dauka eta. Ala, altza eperdiori mobidarik euki baino lehen.
|
2004
|
|
Bizkorrek badu beldurra. Isilik eta dardarakadaka egon da apur
|
batean
bere txabolatxoan sakon sartuta. Baina zaunka hasi da berriz ere.
|
|
Ezkontzeko era asko izan ditu baina, ez du nahi ezkontzarik. Mutilzahartzen hasita zegoela ta, ea zergaitik ez zen ezkontzen galdetu zion lehengo
|
batean
bere adiskide batek.
|
2005
|
|
Begiak zabaldu eta lasterrera zutunik jarriko da, hankak luzatu eta pixka bat ibilteko. Arrotz artean dabil, begiekin berba apurren bat egiten saiatzen da, halako
|
baten
bere hizkera dantzu, wolof hizkuntza, eta horrek etxetik hurrago dagoala emoten deutso, Salaa maalikum!, Kaixo! dinotso batek, eta berak, Maalikum salaam!
|
|
Hori nahikoa ez balitz, ezezagunari beste bildur deutsagu ezagunari, sekretu izatetik ezagun izatera heldu danari, gaizki egindakoaren ondorio ezagunari, mendez mende aurrikusitako ekintzek zein halabeharrak saihestezinezko ohitura bihurtu daben ezagunari. Ezagunaren ezagunez ezin dogula berba
|
bat
bera be gehitu, esan beharreko guztia esanda dago eta. Horra hor sentsazino barria, esku dardartiek koadernoa zabaldu orduko susmetan dabena, idatzi daiteken guztia idatzita balego moduan".
|
|
Ahizta biok bata bestearen susmotan baebiltzan be, ez ekien jakin oraindik euren bihotzak, batarena hotz eta astun, bestearena bero eta arin mantentzen ebazan maitalea
|
bat
bera zanik. Emilia, bai, Emilia izan zan jakinaren gainean egon zan lehena, udabarriaren argitasunaren epelak erakarrita bere bekokia beira hotzituaren kontra jarri ebanean.
|
|
Izan eitekean baita, bere irudimen emonkorraren gehiegikeriaren eraginez, bere burua ipar iparraldeko biztanletzat hartuta, harexek eroango leuken bizimodua eroala sinestuta bizi izatea be. Zergaitik ez pentsau, hamaikagarren hipotesi modura, berak ez eukala bere burua ipar iparraldekotzat jota, aldrebes baino, lurburuan bizi zan bateren
|
batek
bere burua bilbotartzat hartu ebala ilunik bako gau amaituezin baten eta horrexegaitik lorik egin ezinik egoala gauak joan eta etorri.
|
|
Horra," Hamar liburu" narrazioan agertzen den biblioteka esanguratsua, besteak beste, Li Po, Jonathan Swift, T.S. Eliot, Cesare Pavese, Marcel Showb, Kafka... Arthur erregearen istorioetan tradizio zabal
|
bat
bere egiten du. Testuartekotasun horretan ezin dira euskal idazleen eraginak ahaztu, horra Jon Miranderen olerkien oihartzunak, are gehiago, haren estiloak eragina baitu Sarrionandiaren estiloan, edo Etxepare" Diesecti membra poetae" ipuinera ekarri eta haren estiloko olerkiak idazten dituenean.
|
|
3 Herri
|
bat
bere askatasunaz aspertzen da.
|
|
(Hormonez hantu kabalen haragia ez ote da merke ateratzen!) Eta nolaz ez, istudioen pagatzeko: berriki neska gazte
|
batek
bere birjinitatea inkantean eman du interneten 1000 eurotan, istudioentzat behar zuen dirua eskuratzeko33 On n" arrête pas le progrès. Zenbait mila eskaintza izan ditu egun laburrik barne, gure neskak.
|
|
Puntu horretan bost txapeldunak: Frantzia, Italia, Alemania, Belgika eta Espainia34 Gauza bera erran ote lezakete han, zerri
|
batek
bere aska bezala musuikatzen dituzten haurrek?
|
|
Ezterentzubiarra Donibanera etorria zen, bere herrian Paramina famatua baitzen erretor: hiltzorian zen bertsulari
|
bati
bere paper guziak erre arazi zizkion barkamena eman aintzin.
|
|
Gaur egun oraino, Burulehena preso eman zuen Napoleonek egin Elizarekin bizi gara Frantzian. Gure departamenduan hiru diozesa balire lehenago bezala (Baiona, Olue, Lezkar) ez ote luke denbora gehiago apezpiku
|
batek
bere apez eta herrien ikusteko? 180 kilometro baditu Hendaiatik Lembeyera.
|
|
Duela 2.500 urte aipu zen Bibliako lehen lehen liburuan: "
|
Bat
bera izango dira." (Has 3,24)
|
|
Baztertze horrekin ez dakite zer altxorra galdu duten: erditzeak ez ote du erran nahi ama
|
batek
bere erdia ematen diola haurrari. Esperantxetan den emazte batetaz galdetzen da oraino:
|
|
" Jondoni Paulok esklaboak gomitatzen ditu beren nagusien ohoratzera, Jainkoaren izena eta erakaspenak ez laidostatuak izateko. Alabaina, paganoek konprenitu behar dute esklabo
|
bat
bera laket zaiola Jainkoari. Bestenaz sakre eta biraoka ar lirateke.
|
|
Eta mugimendu hori geldi dezakeen deusik ez da. Diktadura
|
bat
bera ere ez liteke fida erregai pinta bost eurotan emateko, gutixago erre dezagun.
|
2006
|
|
Ekin eta ekin ahalegindu arren, ez dau folio
|
bat
bera idaztea be lortu. Etsita dago, eta edozer emongo leuke idazle izatearen truke.
|
|
Hasikerakoa gainditu ahala, azken baten, bertan egoten ikastea zan ia ardura bakarra, horregaitik, benetako premina bilakatu jatan burua zertan distraitu. Ez nintzan gauza, artean behintzat, egoera horretaraino zelan heldu nintzan hausnarrean hasteko, libururen bat irakurri neikean, baina ez neukan
|
bat
bera be. Beraz, beste presoakaz hartuemonak izateak lagunduko eustala pentsau neban.
|
|
Lehengo egunean, kalean gora kalean behera nenbilela, eskeko
|
bat
bere txakurragaz ikusi neban antzokiaren sarreran.
|
2007
|
|
Askorentzat ordua
|
Bat
bertan iltzeko.
|
|
Oi pentsatzian nere biotzak tristura andi
|
bat
beretzat.
|
|
Esan bezala, Alberto Zubiria ministroa bera ere portuan zegoen; handik zuzenean Gobernu Etxera joan, eta bertan eman zuen hitzaldia. Zubiriak bere gurasoak gogoratu zituen, eta batik
|
bat
bere aita, Uruguaira aspaldi ezkutuko bidaiari gisa heldu zen etorkin euskalduna. Handik jarraigoa Euskal Erria euskal etxearen egoitzara zuzendu zen; bertan Conaprolek iritsi berriei bazkari ederra eskaini zien; eta han ere hitzaldiak bota zituzten, besteak beste, Rodolfo Gorriti euskal elkartearen zuzendariak eta Rafael Zabaletak.
|
|
296 Zer esaten dirazu bertso sorta dagoan orriaren bazter
|
baten
bera bakarrik dago.
|
|
Nafarroan, hasiera batean Migel eta Ignazio Argiñarenaren anai arrebentzat dira bertsook; gero tartean Martin Orejarekin ere badituzte harremanak; eta 70eko hamarkadatik aurrera ilobekin hasiko dira, batik bat Jose Fermin eta Jose Miguel Argiñarena anaiekin. Ignaziok Edurne izeneko ilobari ere bidaltzen dizkio, izan ere, Nafarroara egin zuen bidaietako
|
batean
bera izan zen Edurneren bataioan.
|
|
Beti gustora lanian ez dala ibiltzen Dibertsio ere ondo batek dula artzen,
|
Batek
bere lanakin badu kunplitzen, Saiatu zaitez zu beti ondo kunplitzen, Bere lanetik kanpora nai du paseatzen, Saia zaitez gateria zu disgrutatzen Pobriak naiko komedik ditugu pasatzen, Ta zer egin degun ez dira ondo enteratzen.
|
|
Gramatika egitura mailan konparatzen bada euskara beste edozein hizkuntzarekin, ez da
|
bat
bera ere aurkitu senidetasuna frogatzen duen berdintasunik. Lexiko arlotik joz gero, hitz edo erro jakin batzuetan iberierarekin bilatu zaizkio antzekotasunak izan ere hainbat ikerketa egin dira aspaldion hizkuntza biok konparatu nahian.
|
|
iragan bera izan dutela esan nahi du horrek. Neolito kultura
|
bat
beraren oinordeko dira lurralde biak.
|
|
Boliviatik urten eta Argentinan sartu gara, oinez ostera be. Bolivian azken orduetan ez dogu euki boliviano
|
bat
bera be. Eta gose izan arren, ahoa berba egiteko baino ezin izan dogu zabaldu.
|
|
Politak. Itsasoa bare bare egon da, eta ezin urdinago, zerua lez, hodei
|
bat
bera be ez da egon. Nahiz eta txalupea jentez beterik egon, disfrutau egin dogu, animaliak horren paraje ikusten.
|
|
Yamanatarren kulturaren ganean liburu bat argitaratu eban. Yamanatarren inguruan liburu gitxi dagoz, eta horreetariko
|
bat
berak idatzitakoa da. Gaur egun ez dago Yamanatar bat bera be bizirik.
|
|
Yamanatarren inguruan liburu gitxi dagoz, eta horreetariko bat berak idatzitakoa da. Gaur egun ez dago Yamanatar
|
bat
bera be bizirik.
|
|
Alkarregaz egun bi baino ez badoguz egin be, berba asko egin dogu,
|
batez
bere, Sonalek eta biok. Indiakoa da, Sikh erlijinokoa.
|
2008
|
|
3. " Benetako irakurle
|
batek
bere hierarkiak egin ditzake, bere gustuen arabera, baina hierarkia jakin bat pertzepzio sozial gisa fosilizatzen bada (eta hori gertatzen da gure artean), horrek ez dauka zerikusirik irakurlearen iritziarekin, ezpada gizarte ez irakurle batek idazleak funtzio sinboliko baterako erabiltzearekin".
|
|
Kontsumitzaile batek ekoizle batek ekoitzitako produktua kontsumi dezake, baina errepertorio komun bat egon behar da produktua ekoitzi eta kontsumi dadin; errepertorioaren transmisioa ahalbidetzen duten instituzio eta merkatuak errepertorio horren erabilera mugatu, zehaztu edo kontrolatzen dute. Alde batetik, aipatutako faktoreetako
|
bat
bera ere ezin da deskribatu modu isolatuan funtzionatzen; bestetik, antzematen diren harreman motak eskemako ardatz posible guztietan gertatzen dira2.
|
|
Kanpoan ezaguna izateak ez du bermatzen barneko sisteman aintzat hartua izango denik. Barneko ezagutza eskuratzeko, beste ezaugarri batzuk behar dira (sariarekin edo saririk gabe), esaterako argitaletxe edo" kapilla"
|
batek
bere baitan hartzea".
|
|
Bai, bizkor ezkondu behar, lapikokua eguerdixa baino lehen jan dabe eta. Baten
|
batek
bere harrokerian kontuak puztu edo exajeratzen ebazanean, kendu egiok beroarena, esaten jakon.
|
|
Trumoi hots bakarra entzun da bart; oinaztuaren argitasunagaz
|
batera
bera. Gero isiltasuna izan dogu gure lo sakonaren beilari.
|
|
Zoritxarrez, ezizen horreek haserre aldietan jarriak izaten ziran, alkar iraintzeko edo: Gorotza, Katua, Itargixe, Buruhandi, Atzezimerre, Bolin motz, Mokomardo, Taloparia... baegoan bakotxarentzat bana, gitxienez; gustukorik
|
bat
bera be ez. Etxetik alde eginak eta gazteena libretan ziran.
|
|
Neuriak, bai, eta
|
bat
bera be ez daukat saltzeko.
|
2009
|
|
Iparraldean aspaldi aspalditik balada okzitano eta frantsesek sarrera eta eragin handia eduki dute bertako baladetan, eta horrek ia ia geure mendera arte iraun du. Ostera, euskal baladak, bai gaietan bai tipologian kataluniar eta frantses baladekin dituen berdintasun edo loturak ikusita, deigarria da euskal baladetako gai
|
bat
bera ere ez izatea gaztelar erromanzerotik eratorria. Euskal eta gaztelar gaiak parekoak direnean ere, tipo guztiz ezberdinak dira, eta ezin da sorrerari buruz loturarik egin bata eta bestearen artean.
|
|
Goieta auzoan gerraostean jazotako kasua ere ondo gogoan daukate batzuek. Jatorriz Ataundarra zen artzain
|
batek
bere artegia galdu ei zuen gerra sasoian. Oinez bueltatu zen bere jatorrizko herrira, Ataunera, eta bertako artzainek ardi bana eman zioten artegia berrosatu zezan.
|
|
Beraz, beste leku batzuetan kofradiak sortzeko baldintza ziren herri basoak egon arren, ez dago kofradiarik egon izanaren gomutarik. Hiru jabetza mota daude Jata mendian, eta hiruretatik
|
bat
bera ere ez da kudeatu kofradiaren bidez XX. mendearen hasieratik, sikiera. Beste herri batzuetan kofradiak bete duen funtzioa, Jataberi dagokionez, Herriko Etxearen, norbanako pribatuen eta Aldundiaren bidez egin da.
|
|
Sante Ageda ez da izaten hilean hilean, Sante Ageda urtean
|
baten
bera zezilen bostean.
|
|
Ezaina edo motza izatea begizkoaren aurkako erremediotzat ikusi izan da. Erberako lekuko
|
batek
bere amari esaten zion legez: Grazik ez garen majak, ezpabere...
|
|
Erberako lekuko
|
bati
bere amak hil aurrean aitortu zion, San Juani egindako promesa bati esker etorri zela mundura.
|
|
Euskara eta erdararen erdi nahaste bat egiten zuen Mungiko zakeru zeritzana ei zen txerri saltzaile ezagunenetakoa. Lekuko
|
bati
berari ere ez diogu entzun euren etxean txarri arkele edo makerarik, txerri emerik, edukitzen zutenik.
|
|
Itxisi etxeko ondorengo
|
batek
bere izekoari entzundako beste ipuin bat batu dugu. Horretan, anaia biren istorioa kontatzen da.
|