|
2000
|
|
|
Kalibre handiko balak, txikikoak... orotarik bide bazterretan, sasipeetan, nonahi. Armarik
|
bat
bera ere ez, baina munizio pila handia. Egurra bildu eta sua egiten nuen mendian, eta sua indartzen zenean, bazterretan batutako balak botatzen nituen garretara.
|
|
|
Neska koskor haietako bat oso lagun egin nuen, Margari. Egun
|
batean
bere argazkia oparitu zidan, marko eta guzti. Argazki harekin etxeratutakoan zeharo aztoratu zen gure ama.
|
|
|
Ezkondu aurretik elizan froga moduko batzuk gainditu beharra zegoen; elizako kontuak, edo apaizenak, garai batean lehen jaunartzerako egiten zuten moduan. Otoitzak bazenekizkiela eta abar erakutsi behar zen, baina nik otoitzik ez nekien
|
bat
bera ere. Ezkonduko gintuen abadeak bazekien horretan ez nenbilela sobrante.
|
|
|
Beti dauka egitekoren bat. Unetxoren
|
bat
beretzat hartzen duenean ere, eskutitzei erantzuten ikusten dut, edo patioan paseatzen.
|
|
|
Geroagoko konturik ezin nuen batere oroitu. Manuel Lasartek" Basarri bateko mutilzar edarizale
|
bati
bere auzotar baten erreguz" jarritako bertsoetako bat etorri zitzaidan gogora, auskalo nondik heldutako errieta edo zigor bat balitz bezala: " Zorioneko edariak/ ditu indar ugariak,/ ez dira beti ondo konpontzen/ gizona ta biak.
|
|
|
Manuel Lasartek" Basarri bateko mutilzar edarizale
|
bati
bere auzotar baten erreguz" Aizak i, mutil maiñontzi doinuan jarritako bertsoak ez zitzaizkidan gaizki egokitzen garai hartan: " Berrogei urteko adiña,/ zerbait pentsatzeko diña/ baluke, baiña gizarajoak/ burua ariña.
|
|
|
Euskal Herria Museoan eta Gernika Museoan izan zen baina, haietan ere inori ezer galdetzen ausartu ez zenez, gerrari buruzko zalantza argitu gabe irten behar izan zuen bietatik. Euskal Herria Museoan Imanol Larrinagak sinatutako marrazki
|
batean
bere burua ikusi zuen; gerra garaiko Lauaxeta zen marrazkikoa, komandante jantzian eta betaurrekorik gabe. Arrats beran liburuaren ale bat ere bazen, Lauaxetak 1935ean argitaratutako poema liburuarena, hango beira arasa batean.
|
|
|
Lazaro eta Luziren ohean estalkia liso liso paratuta, haren gainean bere arropak txukun aski tolestuta zeuden. Haraxeago berriz, aulki batean jarrita, mutiko
|
bat
berari fijo begira zegoen. Zalantza pixka bat egin eta gero, Xanek mantak alboratu, ohean jarri eta:
|
|
|
Kale estu, ilun batean zegoen. Bat
|
batean
bere atzean, oso bertan, baten bat zuela sumatu zuen. Jiratu zen.
|
|
|
Tutu luze batzuk zekartzatela itzuli, berriz ere abiatu ziren. Xan ere jaitsi zen, aterkiaren babesean, koska batean jarri zen, apur
|
bat
bere onera etorriz. Gero berriz, Belek obretako hesia azpitik igaro, obra barrenetik kable batzuk atera zituen.
|
|
|
Beroki, agian, urdin ilun bat, larruzko bota luzeak jantzita zegoen. Gero begiak Eliren bizkarrean atxiki zituen; haren gorputzaren parte harekin konformatu behar zuen; bizkar hura, pentsatu zuen, oraindik pixka
|
bat
berea zukeen; neskaren bularrak, berriz, konkorrarenak izan. Alabaina Xanek, Eli ikusten segitu nahi izanez gero, handik goiti, nolabait, konkorrarekin konpartitu zuen, neskaren oniritziz.
|
|
|
" Joan zen egunaz... gogoratzen al zara?", galdetu zuen Xanek. " Goizean goiz izan zen; gizon
|
bat
bere bila etorri zen; nik leihotik ikusi nituen; kotxean joan ziren". " Gizon hura lehenago ikusita al zeunden?".
|
|
|
Etxe handiak, karratuak ziren; pobreak ematen zuten hala ere bertako lagunek; arropa zaharrak janzten zituzten, oihuka mintzatzen. Gehienak pixka
|
batean
berari begira gelditzen ziren, gero segitzen zuten oihuka. Xan ostatuaren bila balebil bezala zebilen.
|
|
2001
|
|
|
Le Monde n hogeita hamargarren orrialdean irakurri eta bilkuratik etxerako ibilaldi gautarrean berria alde guztietara plegatu nuen: " Agur gutuna idatzi ondoan, urtarrilaren 12an, astearte iluntzearekin, 86 urteko emazte zahar
|
bat
bere Ivryko baratzean aulki luzean etzan eta elurpean hiltzen joan zen". Egunkariak ez zuen agertzen emaztea zein egoeratan atzeman zuten leku hartara heldu ziren artatzaileek?
|
|
|
–Bai hala uste dut –zioen
|
batek
bere kanibal karkasa inarrosiz–, goi mailako poesia entzunen dugu! Joanes Katsun hauteman nuen behin, ikaragarria zen:
|
|
|
behin berriro maitasunaren sareetan harrapatua nintzen, hegorantz doan urzo gaixoaren gisa. Bilkura biharamunean, gerezien amultsua gogoan, lagun
|
batek
bere etxera afaritera gonbidatu ninduen eta han zen guztia gertatu: ikusi, entzun eta usnatu bezain laster amoros nintzen, ahoa irekitzen zuen oroz, buru zokoan Metropoliz erraldoietako errauts, jende, azantz eta mugimenduak txertatzen zizkidala.
|
|
|
kezkatu zen, itxuraz behin bainatu zen zenbait. Izan zen gorabehera prosaikoagoetara jaitsi zena, esanez Ganges ibaia txikiegia zela denok
|
batera
bertan bainatzeko; beste batzuek Gangesen egon gabeak bildu nahi zituzten, bertara txango bat antolatzeko, sikiera behin bainatzeko. Ahots lodiko kankailu batek errotik moztu zuen eztabaida, hitz hauekin:
|
|
|
Horrek guztiak profil psikologiko zehatz bat margotzen du. Gizabanako basati, anker eta grinatsu batena, odolgose fanatiko
|
batek
bere egindako killer bero eta bertatik bertarakoa, edozertarakoa. Gizon izugarria, inondik ere.
|
|
|
Etzekiapá, etzekiapá, errepikatzen zuen, agian zomorroide horrek arazoak sor ditzake. Zertarako nahiko luke, nahi dezake, gaur den egunean, kanon
|
bat
bere senean eta onean legokeen norbaitek. Morroi horrek atze asmorik duke, naski.
|
|
|
Mugimendu bortitz
|
batez
bere atzaparretatik askatu eta, nire eskuin besoa lepoaren jiran estuturik, artean ere dardarka zuen esku bat bizkarraren kontra heldu nion erabat menderatuz.
|
|
|
Nahikoa izango da hori... –jaurti nuen Julia lasaitu nahian, hitz
|
bat
bera ere entzuten zidanetz oso seguru ez nengoen arren.
|
|
|
Ezin nuen denbora asko galdu. Mugimendu azkar
|
batez
bere kontra oldartu eta ukabila sudurraren parean paratu nion.
|
|
|
Pablok kolpetik edan zuen eskuan zeukan garagardoa. Berehala, irlandar whisky
|
bat
berarentzat eta, aurretik galdetu gabe, beste anis arrunt bat niretzat atera zituen. Zurrutada jo, keinu egin eta hitz egiteari ekin zion.
|
|
2002
|
|
|
Ahots mututu batzuen oihartzuna aditu zuen patio aldetik eta lapikotik kafea zerbitzatu bitartean harako belarria egin zuen. Zurrumurruka legez berba egiten zuten kanpoan zeudenek eta kafea hartzearekin
|
batera
bere presentzia salatuko zuen zaratarik egin barik adi adi egotearen jolasari eman zitzaion. Antoniarekin batera berriketan ari zen beste andreak Inaxi izan behar zuela uste izan zuen, murmurioka mintzatu arren haren ahotsak zuen tonu larria zela eta.
|
|
|
Ispilu
|
batean
bere burua imintzioka ikusi izan balu legez, jarkera hieratikora itzuli zen Mentxu.
|
|
|
Neke trazak zituen behargin itxurako gizona zetorren gidari eta puru baten zuztarra hortzetatik kendu barik agurtu zituen bertora igotzen ari ziren bidaiariak. Haietako
|
bat
bere semea bide zen eta haren apa jaso zuen matrail bixarraz ziztatzailean. Ibilgailuaren atzealdean jesarri ziren guztiak, gazteenak lurrean eta helduagoak kaxa batzuen gainean.
|
|
2003
|
|
|
Kontua duk, ordea, ez dakidala nortzuk ziren gizon haiek.
|
Bat
beraren izenik ere ez zidala esan. Eta horretan hik lagun dezakek, Jose Ramon:
|
|
|
Nire lagun guztiak nahastu dituzu.
|
Bat
bera ere ez da gelditu ukitu gaberik. Zozoa behar du gizonak.
|
|
|
Gau honetan zeu eta haizea
|
bat
bera zarete,
|
|
2004
|
|
|
" Ez, zortzi urte badituk utzi niola"; eta une
|
batez
bere baitara bildu ondoren gehitu zuen: " Ez zekiat zertarako, ordea".
|
|
|
Zintzilik zeraman gorbata gorria, eskailerak igotzen zituen bitartean. Bat
|
batean
bere burua ikusi zuen ispilu batean bezala: trajez jantzita zegoen.
|
|
|
Poesia eskela
|
batean
bertan topa daitekeela diost Behanek,
|
|
|
Brotxarekin, uste dut. Aizu," bonbila
|
bat
bere roskan sartzen ari balizko imintzioa eginez," zer egiten dugu guk hemen?"
|
|
|
Ukiezin horietakoa: guapa guapa, txamarra erdirekia, bular erdiak begi bistan, ni haiei begira nengoela, halako
|
batean
berak begiratu zidan... Zer da hori?"
|
|
|
Patatak partitzen ari zen kamioi batetik gizon bizar zarratu bat, eta hots egiten zuen, paatatak, paatatak, jostailuzko hitzak eta soinu arraro bat... Emakume erraldoi ile hori beldurgarri
|
batek
berari begira kar kar egiten zuen...
|
|
|
" Ander ez zen ba tartean izango, esan zuen Gastonek; ongarri puxka
|
bat
berak ekarriko zuela esan ziguan eta..."
|
|
2005
|
|
|
Arto jorratik zetorren ilunpe batez agitu zen bortxazko apaina. Egia erran, bazen bulta
|
bat
bera baino hamabost urte zaharrago zen Bettan gerlari ohia gibeletik zuela neskatxak. Bazebilen guneetan, hura edo haren itzala igartzen zuen:
|
|
|
Ezagun zitzaion ahairea hartu, elizan hainbatetan adituetarik bat menturaz, eta bat
|
batean
berak asmatutako hitzez apaindu zuen. Ikara latza sentitu zuen bizkarrezurrean behera sigi sagatzen:
|
|
|
Baina ororen gainetik gizon zardaiaren bizitzeko gustua zein errabia amiratzen zituen, auzoen erran merran larrutzaileei axolagabe zegokiela, emaztea eta amantea biak batera maitatzen zituela edo 1947an idiak saldu eta traturra erosi zuela; berritasunaren bila zebilen beti. Zergatik ez jakin, Joanesek halako
|
batean
bere buruaz beste egin zuen. Xarles, ideiaz ideia jauzika bazebilen salbatzearren eta hor, hotsemaiten iragan orduak zeuzkan burkide, San Florentingo elizaren aitzineko plazan, kolpatua eta gurutze astunaren azpian lehertua zela.
|
|
|
Horregatik, Linok denak engainatu zituela iruditzen zaio oraindik ere komisarioari, bezatzaile sentibera hark benetan maite zuena Bruno zaharra zela," gorputz eta arima gara, anaiak bezala!", eta elkarrekin ikusten ditu biak oinez, Varaderoko malekoian eskutik helduta. Batzuetan banpiro bat ere ikusten du, Paulovaren konpainian, eta gero gogoa lainotzen zaio eta Bruno Paulovarekin bistaratzen du, edo Bruno Paulovaren tutu gonarekin jantzita, eta banpiro bat Linori alkandorako botoiak erantzi eta hari lepoaren luzera osoa miazkatzen, edo Paulova anbienteko taberna
|
batean
berari odola zurrupatzen, edo banpiro bat karabana baten barruan errebolberrari, bere patuaren erruleta errusiarrari distira ateratzen, maite nau ez nau maite, petaloak kentzen(" badakizu zer esaten duten: Pas de roses sans épines!"); eta igande gau horietan zinez, gorputz eta arima –giza gorputzarekin, zimino arimarekin– gorrotatzen du komisarioak bere ogibidea.
|
|
|
Berehala aurkitu zuen aulki hura zertan berrerabili: haietako
|
bat
bere tronuko aulkitzat baliatuko zuen egun hartatik aurrera.
|
|
|
1920 urtean, Ivan Revinsky zirku enpresariak bi erabaki garrantzitsu hartu zituen: lehena, zirkua karpa erraldoi batekin estaltzea, artistak eguraldiaren mende ez egoteaz gain, inguruetako etxeetatik ikuskizuna inork doan ikus ez zezan, eta, batez ere, herrietako plaza nagusietan bizkarroiren
|
batek
bere balkoia alokatuta negoziorik egin ez zezan.
|
|
|
Orduan esan zuen sekula ahaztuko ez dudan esaldi hura. Aita
|
batek
bere semeari zer uzten dion oso ondo ez dakienean, bere ondare genetiko eskasa eta bere maniak eta bere keinuak eta bere asma edo epilepsiarako aurredisposizioa, bere biblioteka uzten diete batzuei, ezertarako balio ez duen pasaporte maiztu bat, eta etxeak, eta lur-sail zabalak terratenienteek, edo zorrak, edo zenbait arazorekin gehiegi kezkatzeko desabantaila eta beste arazo batzuekin gutxiegi a... Edo, beharbada, gaizki enfokatzen dugu kontu hau:
|
|
|
Ez zaik eta gabardinan botoi
|
bat
bera ere geratzen. Kuxidade horrekin ordaintzen utziko diadalakoan?
|
|
|
Fede gutxiko gizonak! Ez al duzue gogoan erlijio
|
batek
bere gerizpean hartzen gaituelako gaudela gu hemen, besteak beste?
|
|
|
Zaila zen jakiten zer zerabilen Pablok buruan: irribarre amultsua soinean zuen beti, baina hitz erdi
|
bat
bera ere ez zuen sekula esaten.
|
|
|
Orkideei buruz hitz egiten ari zen bikote sofistikatu
|
bat
bere ondoan: fotometriaz loratzen dira orkideak.
|
|
|
Orduan ere ez nuen ezer esan, baina dezepzio txiki bat hartu nuen. Ez Inezek hori esan zuelako, baizik eta Lydie Vidal, emakumearen eskubideen alde borrokatzeko burdinazko hesi
|
batera
bere burua kateatzeagatik Aljeriatik egotzi zuten ekintzaile politikoaren idazkari pertsonalak –eta nork zekien, maitaleak– esan zuelako. Lydiek ez zuen horrelako idazkaririk –eta are gutxiago amoranterik– merezi, ebatzi nuen.
|
|
|
Zoko usaina zuen gela batera eraman ninduten. Zororik gabeko zoroetxe abandonatu bat, gainditzeko rock izarrak hartzen dituen ospitale sotila, diktadore
|
batek
bere ihesean abandonatu eta sasiek hartutako udako etxalde dekadentea. Horiexen antza zuen lekuak.
|
|
|
Begiak itxi ditu, eta pentsamendua bere giltzurrunen parera jaitsarazi. Gizon txiki bat da bera, mahoizko trajebuzoz jantzita bere zainetan barrena, pasillo batean barrena patinekin irristatzen, bere gelaren zenbakia ahaztu duen arrotz
|
bat
bere gorputzean barrena. Bere giltzurrunetik gertu, trafikoko polizia bat dago:
|
|
|
nola izutzen zintuen lehengora itzuli beharrak, nola atsegabetzen zintuen Abiadura Handiaren itzalak, nola itotzen zintuen Luperen eskeak eta, aldi berean, nola irensten zintuen Zorionan bizi zenuen bakardadeak. Denak esan zenizkion,
|
bat
bera ere lotsaren hegaletan gorde gabe.
|
|
|
Lehengo
|
batean
bere etxera lagunduko ote genion galdegin zigun Senpe zaharrak. Ez dakit zergatik esan zion Leonek ni entomologoa nintzenik.
|
|
|
Ibaia eta bere erreka guztiak inork ez bezala ezagutzen zituen gizona, hantxe putzu barean itota. Ahuspez, eta beso
|
bat
bere lekutik aterata, bizkarraren gainean era harrigarrian bihurrituta.
|
|
|
Ibaiko harriari goroldioa nola, hala itsatsi zaie fardela herrikide guztiei. Xenaro Ourensera joan zen udal musika eskolaren atezain; Vicente Porrasek karburante usaina arnastu zuen Madrilgo zulo batean; Herminio Noval atunetan baino kantetan abiatu zen Cabo Verdera; Manuel Besteirok matea eta aldakarik gabeko emaztea ekarri zituen Rosariotik; Isidora Varelak Pazo do Venton jardun zuen neskame, Luger
|
batez
bere buruaz beste egin zuen jaun itsu baten agindupean; Juan Pedreira Espainian barna ibili zen, Puertollanotik Agramontera, Hermosilla de Burevatik Lierganesera, herririk herri, Entre cazuelas de barro aldizkarirako harpidetzak lortzen; Bento Figueira merkante batean sukaldari engaiatu zen Suezeko kanala zeharkatzeko; Xose Zorellek zapatak eta gizonentzako trajeak saldu zituen Barcelonako Corte ...
|
|
|
– Esanen banio neska
|
bati
bere txoparen kulunka ikusita bururatzen zaidana...
|
|
|
Hurrengo uztaian zegoen atxamarta. Estatxa beheragokoan lotzen egon zen minutu batzuk, ez haizearen beldur, baldreskeriaren
|
batean
berak botatzeko arriskuagatik baizik. Bizkarra paretatik aldendu gabe igo zen, hankekin palanka eginda txandaka, gorantz lerratuz, zamarra hondatuz, besoak saihetsetara atxikita, hondo urrun batetik pusako laburretan azalera letorkeen urpekari.
|
|
|
Arrazoia zuen ausaz, hobe genuen astirik galdu gabe portutik lehenbailehen urrundu, gero motelago joan bagenuen ere. Gure flota kosteran zebilen, ez zen matxuratutako ontzi
|
bat
bera ere kaian, arriskatu beharra zegoen. Baina egia esan hilabete lehenago Serapioren baforea miatu zuten, ez zegoen txoko segururik, nik bezain ongi jakin behar zuen hori Engelsek, bere traineruan zebilen Martxel.
|
|
|
– Gutun
|
bat
bere aitari.
|
|
|
Ez, ez naun ni izan agindua eman duena, barruan daukan beste norbaitek esan du hori Bittorren ahotik, sabelean lukeen ukabila zabaldu egin balitz bezalako zerbait sumatu du, hezur mulko
|
bat
bere giharren taupada atzeman nahirik, ametsa haragiaren igurtziaren bila, eta mila miliatan uharterik ez dagoela badakien arren, tu egin dinat lanerako baino ez diren ahurrotan, neureetan, korrokoien jauzien gisako plaust amultsuetan eragin die arraunei dantza mendian gauez biluzik egiten den lurraldera buruz abiatzeko.
|
|
2006
|
|
|
kadentzia batean esaten zaizkigu esatekoak, beren motelaldi eta arinaldiekin; kakotxak eta puntuak isilaldi labur eta luzeak ditugu... eta noski, hizkuntza guztiak dira hots sistema konplexu samarrak, alegia, aberatsak. Honek ez du esan nahi poema
|
batek
berea ez den beste musikarik onar ez dezakeenik. Testuaren musikaltasuna gorabehera, kantagarri izan zitekeela uste ez genuen poema mordoa kantatzen dugu.
|
|
|
Zilegi bekit demagogia pixka bat (han eta hemen ikasia), galdera hau egiteko: pepita saltzaile
|
bat
bere denda koxkorreko mostradore atzean tiroz josita zerraldo uztea, adibidez, asko jota, konpondu beharreko gatazka baten testuinguruan kokatu beharreko gertaera deitoragarria al da, pepita saltzailea PPko zinegotzia baldin bada Zumarragan?
|
|
|
Meategiko adarrarekin gogoratu naiz: gizonak zulora sartzeko garaian jotzen zuena, herri osoan adi zitekeena –hemen, norberak darama adar
|
bat
bere baitan.
|
|
|
Mamen eta biok pasilloko kristalak garbitzen ari ginela gizon zahar
|
bat
bere gurpileko aulkian, begiak itxirik ahoa zabalik geldi geldia zegoen, zerbait esan diot baina hura enborra baino zurrunago zegoen, Mamenek esan dit: Astin ezazu pixka bat, orain ez ahal zaigu hilko –gero kulpak guri emango dizkigute.
|
|
|
Lasai, badakit bidea –halako erdeinu plantarekin begiratu dit; eta bazuen, hala ere, lanbro artean duda
|
bat
bere begietan.
|
|
|
Kutxak 25 ale, Espléndido deitzen direnetakoak, gordetzeko tamaina zeukan, eta bi baizik ez ziren bertatik falta.
|
Bat
berak erretakoa, bestea tabako dendako jabeak. Beronek eman zion epaia:
|
|
|
Markosek bereganatua zuen, Lukas, Peli eta beste zenbaiten iritziaren gainetik, obraren zuzendaritza, baina denak ez zetozen
|
bat
bere erabakiekin; batzuen ustez, hura dena txapuza itzela zen; beste batzuek oso ongi zihoala uste zuten. Zuriñe hor zegoen beti denei animoak emateko.
|
|
|
Desiderio bakarrik bizi zen, mendi haietan beste asko bezala. Noizean behin bateon
|
batek
bere buruaz beste egin ohi du.
|
|
|
Hurbilena ebaten errazena, ebagi eta ebagi mendietan gora egin zuten, milaka urte zahar ziren sekuoiak eraisten.
|
Bat
bera ere tente ez uzteko moduan eraitsi ere. Halako batean AEBetako Kongresuak Yosemite babesteko legea ebatzi zuen arte.
|
|
|
Ezin esan izango dut inoiz Idahora egindako bidaia zoriontsua izan denik. Honelako herri
|
bat
bere azkenetan ikustean gure herria gogoratu zait eta, bihotzean sentitu dudan haginkada. Ez nukeen bidaia honetaz ezer idatziko, orrialde inprimatu hauek Lapwai herrira helaraztea promes egin izan ez banu.
|
|
2007
|
|
|
Egia baizik ez dizudala esaten aitortzeak ez baititu gauzak aldatuko, ala bai? Balio al dizu esateak orain artekoetatik
|
bat
bera ere ez dela gezurra izan?
|
|
|
Ez dut uste oraindik aipatu dizudanik beharra neukala nik ikaragarria Diccino aurkitzekoa, huraxe bainuen bazkide Iturrino´s Box magia kutxaren patente kontuetan, eta urteak ziren ez nuela sos
|
bat
bera ere ikusten, ezta Diccinoren albisterik jasotzen ere. Banekien hura ez zela lapurra, baina kontua zen haren albisterik ez zitzaidala etortzen inondik, eta niri zegozkidan diru guztiak beste norbaitek jasotzen zituela.
|
|
|
Esango dizu, igual, izotzetako hartz zuri denak ezkerrak direla, eskuinarekin ezin dutela deus, edo koalek ez dituztela eukalipto hostoak baizik jaten ahal, edo xixare harrak lehertu egiten direla plazerez emearengana hurbiltzen direnean. Esango dizkizu mila gauza halako, eta holakoetan galdetzen diot nola litekeen antzeko kontuak jakitea berak, egun santu osoan Villanublan sartuta badago, egun
|
bat
bera ere ez atsedenerako, eta telebistaren hotsa beti kenduta baldin badauka. Ezen pentsa bailiteke bazkalondoko dokumental horietan ikasitako gauzak direla horiek denak, baina Josetxok ez du inoiz bolumenik jartzen telebista aparailu arraio horretan, Tourraren garaian izan ezean.
|
|
|
– Hala iruditzen zait bai –berretsi zidan Carmenek, ene xantzaren zati
|
bat
bera zela komentzitua. Hala zen bistan dena.
|
|
|
Plazerez plazer harrotu ginela aitortzekoa dut: ostatu batean Hertzainak talde ohiko baxista agurtu genuen, ondokoan nini irria marrazten zuen euskal poeta gazte famatu
|
bat
bere gurtzaile saldoaz inguratua, beste batean Dana diskoarekin zoratu ninduen Mikel Urdangarin abeslaria, eta segidan zigarreta zigarretaren akuilatzaile erretzen ari zen idazle ospetsu bat. Zerrenda luza nezakeen, Gasteiz euskal kulturaren leku eragilea zela frogatzeko baizik ez baldin bazen ere, partikulazki ilunpea zetorrenean.
|
|
|
Garondoa hozkatu dio eta zigarroa erauzi. Irenek, hazita dagoen gizon
|
bat
bere kontra estutzen den guztietan bezala, pistola baten mehatxua sentitu du gibelean eta, altxa besoak, amore eman du lapurretaren aurrean. Marmolezko mahai gainera lerratu da, hankazabalik.
|
|
|
Autora igo denean, leihoa bajatu eta eskuaz agur egin dit. Gizon bat, pentsatu dut, gizon
|
bat
bere autoan emazteari agur eginez. Eta nahiz eta unaturik eta desolaturik egon nahiko nukeen, ondo nago.
|
|
2009
|
|
|
Gu biok elkar hartuta genbiltzala, bazterrera utzi genuela dinamitaren kontuan. Mila arrazoi eman zituen, eta
|
bat
bera ere ez. Baina, azkenean," Ez baduzu gogorik, ez duzu zertan ezer egin", esan zion Estudianteari.
|
|
|
Buruz ikasitako itzulia egin zuen Don Telmoren eri guztiak bisitatuz bat banaka, zeremoniaren zehaztasuna ezertan hutsegin gabe. Etxe atarian geldituko zen, jesarri egingo zen Don Telmok agintzen ohi zion bezala, itxoin egingo zuen medikuak bere jakinduria erabil zezan, salda, arrautza egosia eta txankar mutur bat besterik ez edo oilasko izter
|
bat
bere ardo zurrutarekin, eta poker eginez hurbildu behar litzaiokeela uste zuenean, zutitu egingo zen eta hurrengo baserrira abiatu ipurdia kulunkatuz. Haurrak laster gogaitu ziren zozokeria hartaz, baina zaldia tematsu jarraitu zitzaion ibilbideari, egunero bezala Don Telmok bazkaldua, askaldua eta afaldua behar zuen etxeratu.
|
|
|
eta odol tanta
|
bat
bera ere ez
|
|
2010
|
|
|
Frederic ez da bere benetako izena. Gure arteko konfiantza handitu zenean nire idazkiez galdetzen hasi zitzaidan eta, nire bizipenei buruz idazten ari nintzela jakin zuenean, inoiz nire idazlanen
|
batean
bera aipatzen banuen bainuontzian itotzen utziko ninduela mehatxu egin zidan.
|
|
|
Olatuekin jolas egitera gindoazenean, itsasbeherak Ondarretako kartzelako zimentarriak erakusten zizkigunan. Aitak kontatu zigunan nola bera gaztea zenean lehertu zuten kartzela; eta osaba
|
batek
bertan egonaldia egin zuela ere.
|
|
|
Hor nengonan. Urrats
|
bat
bera ere emateko ezgai. Burura trumilka zetozkidan galderak ahoratu ezinik.
|
|
|
ERISek (protestaldien aurkako presozain talde berezietakoak) emandako kolpeen ondorioz utzi zutela elbarri. Ez zen harritzekoa izango, Txerrixen jantziak ez du gorputz atal bakar
|
bat
bera ere babes gabe uzten, zinez beldurgarriak dira, gimnasioan orduak ematen dituzten presozain bolondresek osatutako taldea da, eta mozorropean aritzen diren gorputz errepresibo guztiek bezala beren herra eskuzabal eskaintzen dute.
|
|
|
Preso
|
batek
bere buruaz beste egiten duenean, zigilatu egiten dute ordura arte bere bizileku izandako ziega, bere bizi hobi izandako espazio hertsia. Polizi ikerketarako.
|
|
|
Horrek esan nahiko zuen segur aski salaketa jarri ziela. Ziurra zena zen epaileren
|
batek
bere egoera espetxean egotearekin bateragarria zela ebatzi izana; horretarako kartzela ospitalean denbora luzez atxikitzea beste erremediorik ez bazuten ere. Gerora jakin nuen nire ustea ustela zela.
|
|
|
Jaiotzeko eguna iritsi zenean, dardaran hasi eta bederatzi hilez bizileku izan nuen itsaso epela husten hasi zen. Umetokiarenak egin zuen, indar garaiezin
|
batek
bertatik lekutu behar ninduen, artean kanporantz zela ez nekien norabidean. Dena zen taupada eta uzkurtze, haragi eta odol zurrunbilo batean bilduta nengoen.
|
|
|
Oliveira bere onetik ateratzea lortzen zuen. Gauza jakina da, mus jokalari
|
bat
bere onetik ateratzea dela taktikarik onena.
|
|
|
Zer ikasi duzu, harroputz jauna? Nork nahi du zu bezalako mutil zahar eta bakarti
|
bat
bere ondoan?
|
|
|
Lauzpabost soldataren ondoren alokairuan bilatuko zuen zerbait. Eneko bezala biziko zen, lastaira handi bat lurrean botata, gela diskoz eta liburuz josia, katu pixontzi bat eta txoko zabal
|
bat
bere idazmakinarentzat. Paula ekarriko zuen etxera, musuak emango zizkion sudur okerrean, berriketan jardungo zuten gaueko ordu txikiak arte.
|
|
|
Zenbat aldiz ez ote gara gaizki esaka aritu gure lagun ezker abertzale ortodoxoenaren jarraitzaileei buruz? Zenbat bider ez ote dugu eztabaidatu etxearen garbitasunaren kontua –aldi batetik bestera gure argudioei kakotx
|
bat
bera ere aldatzeke–. Edozein zelarik ere gaia, buruz nekien zer esango zidan, eta berak ere nik oraindik ahoskatu ez ezik pentsatzera ere iritsi ez nintzena.
|
|
|
Berak egin ninduen gizon. Eta neurri handi
|
batean
bera ere nirekin bihurtu zen emakume. Gazteak ginen elkar ezagutu genuenean.
|
|
|
Baliteke, gaurtik begiratuta, zintzotasun kritikoarena nire partetiko sedukzio taktika inkontziente bat baizik ez izatea. Nire adineko emakume batek badu –eskerrak! – amarru bat baino gehiago bere zakuan, eta gizona kitzikatzeko bide zuzenetako
|
bat
bere baitan daukan dominatzaile sen horri lotsagabeki erronka egitea dela ez nintzen ikasi berria. Ez zen hori izan, dena den, Atxagaren lana diplomaziarik gabe tratatzera eraman ninduena.
|
|
|
Biharamun goizeko hitzaldien segida amaigabea hitz bakar
|
bat
bera ere asimilatu gabe entzun nuen, nahiz eta hizlarien artean eserita egon, oholtza gaineko mahaian. Bezperakoa nerabilen behin eta berriro nire baitan.
|
|
|
Gero bizarra mozteari ekin dio. Une
|
batez
bere ile zuriak zenbatzen jardun du. Belarrietatik irteten zaizkion ile moltsoak ikusi ditu lehen aldiz.
|
|
|
Ipuin berriarekin, gainera, ezohikoa zitzaidan idazteko modu bat esperimentatu nuen, estilo desberdin bati hasiera eman nion, neure burua berrasmatu nuen. Baten
|
bat
bere aulkitik erorarazteko moduko testua zelakoan, irrikaz nengoen taldekideen aurrean irakurtzeko. Katxalynen aurrean bereziki.
|
|
|
Ni lehengusu batekin eta haren bi lagun kirolarirekin batera jarri nintzen bizitzen. Jaione, berriz, hasieran egunero autobusez joan etorriak egiten hasi zen eta bigarren lauhilekoan hartu zuen pisu
|
bat
bere koadrilako neska batekin eta beste hiru bizkaitarrekin. Halere, egunero elkar ikusten genuen.
|
|
|
Hortik denbora
|
batera
bera etorri zitzaidan, herabe, in vitro ernalkuntzaz biltzen ibili zen dokumentazioa eskuartean zuela. " Ginekologoarekin hitz egin dut" esan zidan, dokumentazioa sukaldeko mahai gainean pausatzearekin batera.
|
|
|
Katxalyn Orue deitzen zen, osorik. Segituan jakin nuen –barruak esan zidan– blogaren egilea eta liburu horrena
|
bat
bera zirela. Ikea batean xuxurlaka zuen izenburua.
|
|
|
Ezin niezaiokeen barkatu hura, eta egunero euskararen etorkizun konkretua ziren gure umeen aurrean egiten zituen huts mordoak ere ez.
|
Bat
bera ere nion aurrerantzean onartu. Euskararen arauak ezagutzen zituen, ikasiak zituelako.
|
|
2011
|
|
|
agure
|
batek
bere burua ikusten du
|