2010
|
|
a) Pertsona orok duen eskubidea, sindikatuak sortu eta aukeratutako horretan afiliatzeko, kasuan kasuko erakundearen estatutuak izanik horretarako muga bakarra, bere ekonomia eta gizarte interesak sustatu eta babesteko.Eskubide hori egikaritzeari dagokionez ez da murrizketarik ezarriko, legeak ezarritakoez landa; orobat,
|
azken
murrizketa horiek beharrezkoak izan dute, gizarte demokratiko batean, segurtasun nazionalari nahiz ordena publikoari, edo gainerakoen eskubide eta askatasunak babesteari begira;
|
|
c) Sindikatuen eskubidea, oztoporik gabe eta murrizketarik gabe jarduteko, legeak ezarritakoez landa; orobat,
|
azken
oztopo eta murrizketa horiek beharrezkoak izan dute, gizarte demokratiko batean, segurtasun nazionalari nahiz ordena publikoari, edo gainerakoen eskubide eta askatasunak babesteari begira;
|
|
2.Eskubide horiek egikaritzeari dagokionez ez da murrizketarik ezarriko, lege honekin bat etorriz ezarritakoez landa; orobat,
|
azken
murrizketa horiek beharrezkoak izan dute, gizarte demokratiko batean, segurtasun nazionalari edo publikoari, ordena publikoari, osasun eta moral publikoak babesteari edo gainerakoen eskubide eta askatasunak babesteari begira.
|
|
b) Haurrak ez dira askatasunaz gabetuko, legearen aurka edo nahierara.Haurren atxiloketa, espetxeratze edo espetxealdiak gauzatuko dira legearekin bat etorriz, eta
|
azken
konponbide moduan erabiliko dira, eta bidezkoa den epealdirik laburrenean;
|
|
Konbentzio honen ondoreetarako, «familiakoak» terminoak bere baitara biltzen ditu langile migratzaileekin ezkondutako pertsonak edo langile horiekin harremanak dituzten pertsonak, aplikatu beharreko zuzenbidearekin bat etorriz, harreman horiek ezkontzaren antzeko ondoreak sortzen dituztenean, bai eta langile horien ardurapean dauden seme alabak eta beste pertsona batzuk ere,
|
azken
horiek familiako modukotzat aitortu dituztenean legeria aplikagarriak edo kasuan kasuko estatuen artean aplikatu beharreko bitariko edo alderdi anitzeko akordioek.
|
|
IX. ZATIA.
|
Azken
xedapenak
|
2011
|
|
Ospatuz
|
azken
urteetan menpeko lurralde askok lortu dutela askatasuna eta independentzia, eta aitortuz oraindik independentziarik lortu ez duten herrialdeek gero eta joera sendoagoak adierazten dituztela askatasunaren alde,
|
|
Zuzendari nagusiak informatuko ditu, dela Hezkuntza, Zientzia eta Kulturarako Nazio Batuen Erakundearen estatu alderdiak, dela 13 artikuluaren arabera alderdi ez diren estatuak, dela,
|
azkenez
ere, Nazio Batuak, 22 eta 23 artikuluan aipatzen diren berrespen, onespen edo atxikipen instrumentuen gordailuaren inguruan, bai eta 25 eta 26 artikuluetan zehaztutako jakinarazpen eta salaketa instrumentuei buruz.
|
|
b) horiek berez duten izaeragatik, kaltetzen ez dutenean, dela eskolara joatea, dela agintaritza eskudunak onartutako orientazio programetan edo lanbide heziketan parte hartzea, dela,
|
azkenez
ere, jasotzen duten hezkuntzaren aprobetxamendua.
|
|
...izan ez daitekeenez gero, estatuari dagokio, modu berean, hori osatzea, dela arraza bereizkeria kasuak aldiro ikertzeaz arduratuko den sail administratibo baten bitartez, dela arraza bereizkeria ekintzen aurkako baliabide juridikoen esparru zabal baten bidez, dela irismen handiko heziketa eta ikerketa programen bidez, arraza aurreiritzi eta arraza bereizkeriaren aurka borrokatzera zuzenduak, dela,
|
azkenez
ere, politika, gizarte, hezkuntza eta kultura gaiei buruzko neurri positiboak dakartzaten programen bitartez, giza taldeen arteko elkarrekiko benetako errespetua bultzatzeko. Inguruabarrek halakoa bidezkotzen dutenean, gizarte egoera ahuleko taldeen maila hobetzea sustatzeko programa bereziak aplikatu dira eta, talde horiek naziokoak direnean, erkidegoarentzat erabakigarriak diren prozesuetan horien parte hartze eragingarria lortzeko programak ere.
|
|
...azioarteko mekanismoek arraza bereizkeriaren biktimei eskaintzen dieten baliabideak, horiek nazio mailan dauden baliabideak izan arren; nahiz, herrialde eta erregio ezberdinetan ezarritako heziketa eta prebentzio programak; nahiz, arrazismoa, arraza bereizkeria, xenofobia eta horiekin lotuta dauden intolerantzia moduen aurka borrokatzeko eginera onenak; nahiz, lankidetza teknikorako aukera; nahiz,
|
azkenean
ere, ikasketa akademiko eta agiri espezializatuak; izatez, agintariek eta herritarrek orokorrean datu base honetan sarrera izateko ahalik eta aukera gehien izan dezaten lan egingo dute, webgunearen bulegoaren bitartez eta bestelako bide egoki batzuen bitartez; Gonbidatzen ditu Nazio Batuak eta Hezkuntza, Zientzia eta Kulturarako Nazio Batuen Erakundeak goi mailako bilerak eta Zibilizazioen arteko...
|
|
...eta eginerek orokorrean zein eratara eragiten duten biztanleria nazionalean, eta bereziki zein eratara herri indigenenetan; dela, euren politika eta praktikak arrazismoarekin amaitzera lagunduko dutela ziurtatuz, garapen proiektuetan biztanleria nazionalaren parte hartzearen bitartez eta, gehienbat, herri indigenen parte hartzearen bidez; dela, nazioarteko finantza erakundeak demokratizatuz, dela,
|
azkenez
ere, herri indigenei kontsulta eginez euren osotasun fisiko, espiritual edo kulturalari eragin diezaioketen edozein gairen inguruan; Gonbitea luzatzen die Nazio Batuen finantza eta garapenerako erakundeei eta eragiketa programei eta erakunde espezializatuei, euren aurrekontu arruntarekin eta euren organo artezkarien jardunbideekin bat etorriz: Lehentasun berezia eman diezaioten eta baliabide nahi...
|
|
Azpimarratzen du zigorgabetasunaren aurkako borrokaren garrantzia, motibazio arrazista eta xenofoboengatik gauzatutako delituen kasuetan ere, halaber, nazioarteko mailan, eta adierazten du, giza eskubideen eta nazioarteko giza zuzenbidearen urraketen zigorgabetasuna oztopo larria dela justizia sistema bidezko eta ekitatezko batentzat, eta
|
azken
buruan, adiskidetze eta egonkortasunerako; berebat, nazioarteko zigor auzitegien zeregina sostengatzen du eta Nazioarteko Zigor Gortearen Erromako Estatutuaren berrespena, eta estatu orori eskatzen dio nazioarteko zigor auzitegi horiekin lankidetzan aritu dadila;
|
|
...kin, nazio erakundeekin, gobernuz kanpoko erakundeekin eta sektore pribatuarekin elkarlanean aritzen direnean, trebakuntza egintzak antolatu eta erraz ditzatela, gehienbat arraza bereizkeria debekatzen duten nazioarteko arauei buruzko eta horiek estatuaren barneko zuzenbidean duten aplikazioari buruzko ikastaro eta mintegiak, eta giza eskubideen gaiaren inguruan nazioarteko betebeharrei buruzkoak,
|
azken
kasu honetan fiskalei, epailetzako kideei eta beste funtzionario publiko batzuei zuzenduak;
|
2012
|
|
...zuzenketa guztiak jakinaraziko dizkie estatu alderdiei eta konbentzioaren alderdien konferentziari, horiek zuzenketok azter ditzaten eta horren inguruan erabaki ditzaten.Protokolo honen estatu alderdiek, alderdien konferentzian bilduta, ahal den guztia egingo dute zuzenketa bakoitzaren gainean adostasuna lortzeko.Adostasuna lortzeko aukera guztiak agortuta, adostasunik ez bada, zuzenketa onesteko,
|
azken
buruan, alderdien konferentziako bileran parte hartzaile eta boto emaileen artean, protokolo honen estatu alderdien bi hereneko gehiengoa da
|
|
IV.
|
Azken
xedapenak
|
|
|
Azken
xedapenak
|
|
|
Azken
data baino geroago egindako berrespen edo atxikimendu orok eragina izango du berrespen edo atxikimendu instrumentua zein datatan gordailutu eta hurrengo laurogeita hamargarren egunean.
|
|
Salaketen emaitzen ondorioz, konbentzio honen alderdiek hamasei baino gutxiago izatera iristen bada, konbentzioa indargabetu egingo da salaketa horietatik
|
azkenak
zein datatan eragina izan eta data horretatik aurrera.
|
|
|
Azken
debeku hau, ez da oztopo izango 51 artikuluaren bigarren paragrafoa aplikatzeko. Potentzia okupatzailearen boterea bere horretan uzten du funtzio publikoetako titularrak euren karguetatik gabetzeko.
|
|
Alderdi kontratugile bakoitzak edozein arau hauste larri egiteaz edo egitea agintzeaz salatuak izan diren pertsonak bilatzeko betebeharra izango du eta euren auzitegien aurrean agerrarazi ditu, pertsona horien naziokotasuna edozein izanik ere.Nahiago badu, eta euren legerian zehaztutako baldintzen arabera, aukera izango du beste alderdi kontratugile interesatu bati emateko honek epai dezan,
|
azken
honek pertsona horien aurka kargu nahikoak aurkeztu baditu.
|
|
|
Azken
xedapenak
|
|
Gatazkan dagoen potentzietako bat Hitzarmen honen alderdi ez bada, Hitzarmenaren alderdi diren potentziak behartuta egongo dira elkarrekiko harremanetan.Gainera, Hitzarmenak behartu egingo ditu aipatutako potentzia horri dagokionez,
|
azken
honek Hitzarmenaren xedapenak onartu eta aplikatzen baditu.
|
|
Alderdi kontratugile bakoitzak edozein arau hauste larri egiteaz edo egitea agintzeaz salatuak izan diren pertsonak bilatzeko betebeharra izango du eta euren auzitegien aurren agerrarazi ditu, pertsona horien naziokotasuna edozein izanik ere. Nahiago badu, eta euren legerian zehaztutako baldintzen arabera, aukera izango du beste alderdi kontratugile interesatu bati emateko honek epai dezan,
|
azken
honek pertsona horien aurka kargu nahikoak azaldu baditu.
|
|
|
Azken
xedapenak
|
|
Gatazkan dagoen potentzietako bat Hitzarmen honen alderdi ez bada, Hitzarmenaren alderdi diren potentziak behartuta egongo dira potentzia horri dagokionez,
|
azken
honek Hitzarmenaren xedapenak onartu eta aplikatzen baditu.
|
|
|
AZKEN
PROTOKOLOA
|
|
VI. Kapitulua:
|
Azken
klausulak
|
|
2.Geroagoko edozein unetan, zabaltze hori Nazio Batuen Idazkari Nagusiari zuzendutako jakinarazpenaren bitartez egingo da eta eragina izango du Nazio Batuen Idazkari Nagusiak zein datatan jaso jakinarazpena eta data horren laurogeita hamargarren egunean edota estatu horrentzat Konbentzioa indarrean jartzen denetik,
|
azken
data hori geroagokoa bada.
|
|
Protokoloa onetsi zuten Ekonomia eta Gizarte kontseiluak, 1966ko azaroaren 18ko 1186 (XLI) ebazpenean eta Biltzar Orokorrak, 1966ko abenduaren 16ko 2198 (XXI) ebazpenean.
|
Azken
ebazpen horretan, Biltzar Orokorrak eskatu zion Idazkari Nagusiari Protokoloaren testua bidaltzea V. artikuluan aipatu estatuei, horiek Protokoloari atxikimendua eman ahal izateko.
|
|
11 artikuluaren
|
azken
hiru paragrafo ezabatzen dira eta ondorengoek ordezkatzen dituzte:
|
|
2 Geroagoko edozein unetan, zabaltze hori Nazio Batuen Idazkari Nagusiari zuzendutako jakinarazpenaren bitartez egingo da eta eragina izango du, Nazio Batuen Idazkari Nagusiak zein datatan jaso jakinarazpena eta data horren laurogeita hamargarren egunean edota estatu horrentzat Konbentzioa indarrean jartzen denetik,
|
azken
data hori geroagokoa bada.
|
|
VI. Kapitulua:
|
Azken
klausulak
|
|
VI. ATALA
|
AZKEN
XEDAPENAK
|
|
Hezkuntza, Zientzia eta Kulturarako Nazio Batuen Erakundearen zuzendari nagusiak informatuko ditu, dela Erakundearen estatu alderdiak, dela 13 artikuluaren arabera alderdi ez diren estatuak, dela,
|
azkenez
ere, Nazio Batuak, 12 eta 13 artikuluan aipatzen diren berrespen, onespen edo atxikipen instrumentuen gordailuaren inguruan, bai eta 15 eta 16 artikuluetan zehaztutako jakinarazpen eta salaketa instrumentuei buruz, hurrenez hurren.
|
|
Gizarte mailan aurreratze eta garatze bideak zuzendu behar dira,
|
azkenez
, ondorengo helburu nagusiak lortzera:
|
|
Gizarte mailan, aurreratze eta garatze bideen helburuak lortzeak eskatzen du,
|
azkenez
, ondorengo baliabide eta metodoak aplikatzea:
|
|
3.Mediku egintzaren bat gauzatzen duen edozein pertsona da behartu alderdi areriokoa den norbaiti, edo bere alderdiko norbaiti,
|
azken
honen inguruan legeak xedatutakoa salbu, pertsona horrek zaintzen dituen edo zaindu dituen zauritu eta gaixoen inguruko inolako informaziorik ematera, bere iritziz, informazio hori interesatuentzat edo horren senideentzat kaltegarria izan daitekeenean.Hala eta guztiz ere, gaixotasun kutsakorren derrigorrezko adierazpenaren inguruko aginduak errespetatu dira.
|
|
VI. Titulua:
|
Azken
xedapenak
|
|
Protokolo hau Hitzarmeneko alderdi direnak sinatzeko zabalik geratuko da
|
Azken
Aktaren sinaduratik sei hilabete geroago eta zabalik jarraituko du hamabi hilabetetako aldian zehar.
|
|
V. TITULUA:
|
AZKEN
XEDAPENAK
|
|
Protokolo hau Hitzarmeneko alderdi direnak sinatzeko zabalik geratuko da
|
Azken
Aktaren sinaduratik sei hilabete geroago eta zabalik jarraituko du hamabi hilabetetako aldian zehar.
|
|
...ntzak aldarazi gabe, nazioarteko gatazka armatuetako biktimen babesari buruzko 1949ko abuztuaren 12ko Ginebrako Hitzarmenen Protokolo osagarriaren (I. Protokoloa) 1 artikuluagatik babestuta ez dauden gatazka armatu guztiei aplikatuko zaizkie, eta alderdi kontratugile goren baten lurraldean bere indar armatuen artean eta indar armatu disidente edo antolatutako talde armatuen artean garatzen denean,
|
azken
hauek erantzule den agintari baten zuzendaritzapean aipatu lurraldearen zati batean kontrola egikaritzen duenean, eta kontrol hori hain handia izanik non operazio militar jarraitu eta bateratuak egin ditzatela eta baita Protokolo hau ezarri ere.
|
|
1.Estatu alderdi orok zainduko du tortura debekatzearen inguruan hezkuntza eta informazio osoa izatea legea aplikatzeko ardura duten langileen, horiek zibilak edo militarrak izatea gorabehera, medikuen, funtzionario publikoen edo beste pertsona batzuen lanbide prestakuntzan,
|
azken
horiek parte har dezaketenean edozein atzipenaldi, atxiloketa edo espetxealdi mota jasaten duen pertsonaren zaintza, galdeketa edo tratamenduan.
|
|
b) Sindikatuetan eta hautatutako beste erakunde eta elkarteetan afiliatzeko eskubidea, eta horien jardueretan parte hartzeko eskubide. Eskubide hori egikaritzeari dagokionez, ez da murrizketarik ezarriko, legeak ezarritakoez landa; orobat,
|
azken
murrizketa horiek beharrezkoak izan dute, gizarte demokratiko batean, nazio segurtasunari nahiz ordena publikoari, edo gainerakoen eskubide eta askatasunak babesteari begira;
|
|
b) Estatuko nazionaletako batek halakoa egin duenean, edo lurralde horretan ohiko bizilekua duten aberrigabeko pertsonek halakoa egin dutenean,
|
azken
kasu honetan, estatuak horrela jokatzea egoki ikusten badu.
|
|
Delitugilea zein estatu alderdik epaitu eta estatu alderdi horrek, bere legeriarekin bat etorriz, prozeduraren
|
azken
emaitza jakinaraziko dio Nazio Batuen Idazkari Nagusiari, eta horrek igorriko diete informazioa gainerako estatu interesdunei.
|
|
X. zatia.
|
Azken
xedapenak
|
|
Estatuek bereganatuko dute
|
azken
erantzukizuna pertsona desgaituen bizi baldintzei buruzko informazioa bildu eta hedatzeko eta arlo guztien ikerketa zabala sustatzeko, pertsona desgaituen gain eragina duten eragozpenak barne.
|
|
4.Pertsona desgaituen egoera dela eta, estatuen
|
azken
erantzukizunak ez ditu gainerakoak salbuesten, eurei dagokien erantzukizunetik.Gizartean zerbitzuak emateko, jarduerak antolatzeko edo gizartean informazioa emateko ardura dutenak bultzatu behar dira, eurek onar dezaten zer eta, pertsona desgaituek zerbitzu horiek eskura izatea lortzeko erantzukizuna.
|
|
3.Ekonomia eta Gizarte Kontseiluak aholkularitza erakunde gisa aitortutako pertsona desgaituen nazioarteko erakundeak gonbidatuko ditu eta pertsona desgaituek ordezkatzen dituzten erakundeak,
|
azken
hauek oraindik erakunde gisa eratu gabe egon arren, horiek, kontuan hartuta desgaitasun mota desberdinak eta beharrezkoa den geografiaren araberako banaketa orekatsua, osa dezaten aditu talde bat, Errelatore bereziak eta, bidezkoa denean, Idazkaritzak ere kontsulta egin diezaioten talde horri.
|
|
5.Giza Eskubideen Munduko Konferentziak bultzatzen ditu estatuek kontuan har dezaten giza eskubideen nazioarteko edozein instrumenturi egindako erreserbaren noranahikoa mugatzeko aukera; adieraz ditzaten erreserba horiek ahalik eta zehatzen eta zorrotzen; lor dezaten erreserba bateraezina ez izatea kasuan kasuko tratatuaren helburu eta asmoarekin eta,
|
azkenik
ere, azter dezaten erregulartasunez egindako edozein erreserba, halakoa kentzeko asmoz.
|
|
...ritu ditzatela zer eta, legeria, erakundeak eta nazio azpiegiturak ezartzera eta indartzera bideratutako programei esleitutako baliabideak, halakoek defendatzen badituzte legearen agintea eta demokrazia eta ahalbidetzen badute hauteskundeetan parte hartzea nahiz sustatzen badituzte gaikuntza, irakaskuntza eta hezkuntza, giza eskubideen alorrean, nahiz areagotzen badute jendearen parte hartzea eta,
|
azkenez
ere, indartzen badute gizarte zibila.
|
|
...ektualaren arloan genetikaren aplikazioek sor ditzaketen gorabeheretan nazioarteko instrumentuek xedatutakoa salbuetsi ondoren, hau da, 1886 urteko irailaren 9ko Lan literario eta artistikoak babesteari buruzko Bernako Konbentzioak eta 1952 urteko irailaren 6ko Egile Eskubideari buruzko UNESCOren Konbentzio Unibertsalak, 1883 urteko martxoaren 20an Industria jabetza babesteko Pariseko Hitzarmenak,
|
azken
aldiz 1971 urteko uztailaren 24an Parisen berrikusitakoak, 1883 Urteko martxoaren 20an Industria jabetza babesteko Pariseko Hitzarmenak, azken aldiz 1967 urteko uztailaren 14an Stockholmen berrikusitakoak, 1977 urteko apirilaren 28an Patenteen inguruan, prozeduraren helburuetarako mikroorganismoen gordailuaren nazioarteko itunari buruzko Jabetza intelektualaren Munduko Erakundearen (JIME) Budapes...
|
|
...teko irailaren 9ko Lan literario eta artistikoak babesteari buruzko Bernako Konbentzioak eta 1952 urteko irailaren 6ko Egile Eskubideari buruzko UNESCOren Konbentzio Unibertsalak, 1883 urteko martxoaren 20an Industria jabetza babesteko Pariseko Hitzarmenak, azken aldiz 1971 urteko uztailaren 24an Parisen berrikusitakoak, 1883 Urteko martxoaren 20an Industria jabetza babesteko Pariseko Hitzarmenak,
|
azken
aldiz 1967 urteko uztailaren 14an Stockholmen berrikusitakoak, 1977 urteko apirilaren 28an Patenteen inguruan, prozeduraren helburuetarako mikroorganismoen gordailuaren nazioarteko itunari buruzko Jabetza intelektualaren Munduko Erakundearen (JIME) Budapesteko Itunak, Merkataritzarekin lotutako Jabetza Intelektualaren Eskubideen Alderdiei buruzko Akordioak, 1995 urteko urtarrilaren 1ean indarrean...
|
|
...duraren helburuetarako mikroorganismoen gordailuaren nazioarteko itunari buruzko Jabetza intelektualaren Munduko Erakundearen (JIME) Budapesteko Itunak, Merkataritzarekin lotutako Jabetza Intelektualaren Eskubideen Alderdiei buruzko Akordioak, 1995 urteko urtarrilaren 1ean indarrean jarri zen Merkataritzaren Munduko Erakundea zein akordioren menpe sortu eta akordio horri erantsiak; Kontuan izanik,
|
azkenean
, 1992 urteko ekainaren 5eko Biologia aniztasunari buruzko Nazio Batuen Hitzarmena, eta horren inguruan azpimarratuz gizakien genetika aniztasuna aitortzeak ezin duela biderik eman halako interpretazio baterako, gizarte edo politika mailan, interpretazio horrek zalantzan jartzen baditu, giza familiaren kide guztien berezko duintasuna eta(?) eskubide berberak eta besterenduezinak?, Giza Eskubideen ...
|
|
8.Ahalegin guztiak egingo ditugu gure herriak gerraren zigorretik askatzeko, horiek estatuen barruan edo euren artekoak izan arren?, gerren ondorioz,
|
azken
hamarkada honetan, bost milioi pertsona hil baitira.Ahaleginduko gara, halaber, suntsipen handiko armek dakartzaten arriskuak ezabatzen.
|
|
...goalde lankidetza eta hiru aldeko lankidetza, GIB/ HIESaren prebentzio eta arretari begira, egokiak diren teknologia erabilgarrien transferentziari dagokionez; halaber, esperientzia eta eginera onenen trukaketa, ikertzaileen eta ikerketen emaitzen trukaketa sendotzea, eta prozesu horretan ONUSIDA deiturikoaren eginkizuna indartzea.Testuinguru horretan, eskatzea ikerketaren eta baterako teknologien
|
azken
emaitzak izan daitezen ikerketan parte hartu duten guztiena, bakoitzaren ekarpenaren arabera eta, betiere, emaitza horiei babes juridikoa eskaintzeko betebeharpean; eta baieztatzea izaera horretako ikerketa oro aurreiritzietatik aske geratu behar dela.
|
|
...katzea parte har dezaten nazioarteko laguntza hornitzen eta ematen, nori eta, gatazkek, krisi humanitarioek edota hondamendi naturalek ukitutako herrialdeei eta erregioei eta, orobat, presa izaerarekin, barnera ditzaten euren plan eta programetan, GIB/ HIESa ri begira prebentzio, arreta eta kontzientzia hartze osagaiak, eta ahalegindu daitezen langileek ere izan dezaten arazoaren kontzientzia eta,
|
azkenez
ere, eman diezaieten langileei trebakuntza, gaiaren inguruan;
|
|
|
Azkenez
ere, herrialde guztiei eskatzen diegu, har ditzatela beharrezko neurriak Adierazpen hau aplikatzeko, aintzat hartuta alde anitzeko eta bitariko kideen eta gizarte zibilaren elkarlana eta lankidetza zabala.
|