|
2000
|
|
|
Eta garabia bobina horietako bat kamioira eramaten ari zela bi bobinaren artean harrapaturik geratu zen. Garabia erabiltzen ari zena Aldi Baterako
|
Laneko
Enpresa ABLE baten bidez kontratatua izan zen
|
|
2001
|
|
|
Proiektu eolikoak benetan ekologikoak balira, zentralak kalte ekologiko txikiagoak sortuko lituzketen lekuetan kokatuko lirateke, haizearen abiadura txikiagoa izan arren. Abiapuntu bezala premisa hau kontserbazionista izanda, haizeak abiadura gutxiago duen lekuetan koka tzeko helburuarekin egin lukete
|
lan
enpresa eolikoek. Gaur arte, aerosorgailuetan eginiko hobekuntzak potentzia handiagoa sortzera bideratu dira soilik.
|
|
|
Aldi baterako
|
Lan
Enpresak (ALE), enplegu agentziak, INEM edo Langai bezalako enplegu zerbitzu publikoak, Internet, hedabideetako iragarkiak, eta ahoz ahoko informazioa izaten dira lana aurkitu edo aldatzeko bitarteko nagusiak.
|
|
|
Ez dira lan egonkorra lortzeko biderik onena, baina Aldi baterako
|
Lan
Enpresen bidez hainbat lan egin ondoren, hiru langiletik bat enpresa erabiltzailean geratzen da lanean.
|
|
2002
|
|
|
Bestalde, Nafarroan
|
Lan
Enpresen Elkarte Nafarra (ANEL) sortu zen ASLEsortu zen urte berean, hots, 1982an. 1986an ekonomia sozialeko 48 enpresak zuten elkarte horretan (lan elkartuko kooperatibak zein lan sozietateak berebaitan hartuta); guztira 2.396 langilek ziharduten bertan eta salmentak 93,76 milioi eurokoak izan ziren, hor nonbait.
|
|
|
Hori guztia, zerbitzuen kanporaketa estrategia (outsourcing) zabal baten testuinguruan garatuda, zeinaren bitartez industria enpresek zerbitzuak kanpoan erostea hobestenduten. Estrategia kanporatzaile hori erabiliz, zerbitzu zehatz batzuetako enpresaautonomoak sortu dira; hala nola, marketing eta publizitatean, lege zerbitzuetan, finantza aholkularitzan, giza baliabideen kudeaketan (aldi baterako
|
laneko
enpresak barne), segurtasun arloan, etab. Gainera, aurreratu dugunez, enpresentzakozerbitzuen adarra aitzindaria da produkziogintzaren berrikuntza dinamikan, bertankokatzen baitira produkzio paradigma berrian berrikuntza puntakoenak dakartzaten ingeniaritza edo komunikazioa jarduerak, besteak beste.
|
|
2005
|
|
|
Emakumeek gizonek baino %50 gutxiago irabazten dute Espainiako sektore pribatuan, eta %10, 7 sektore publikoan. Horrek esan nahi du Espainiako emakumeen batez besteko soldata gizonena baino %34, 7 txikiagoa dela, Manpower aldi baterako
|
laneko
enpresak lan merkatuari buruz argitaratutako azken txostenaren arabera. Soldata ezberdintasunak areagotu egiten dira, betiere gizonen alde, lanaldi laburragoak edo hezkuntza maila baxuagoak dituzten enpleguetan, lan esperientzia handiagoa duten langileen artean eta plantilla handiagoak dituzten enpresetan.
|
|
2007
|
|
|
28, 1 idatz zatiaren 1 eta 2 lerrokadak, 2 eta 3 idatz zatiak eta 4 idatz zatia, aldi baterako
|
laneko
enpresei dagokienez izan ezik.
|
|
|
Aldi berean, gai honetan, Espainian oinarrizko legea izango denari beste zuzentarau batzuen xedapenak gehitu dizkio, zuzentarau horien gaia aintzat hartuta, ezinbestekoa baita horiek lege lerruneko arau batera biltzea. Zuzentarau horiek dira EEE/ 92/ 85, EEE/ 94/ 33 eta EEE/ 91/ 383, amatasuna eta gazteak babesteari buruzkoak, eta aldi baterako, iraupen jakineko eta aldi baterako
|
laneko
enpresetako lan harremanen tratamenduari buruzkoa.
|
|
|
28 artikulua. Aldi baterako, iraupen jakineko eta aldi baterako
|
laneko
enpresetako lan harremanak
|
|
|
1 Aldi baterako edo iraupen jakineko lan harremanak dituzten langileek, bai eta aldi baterako
|
laneko
enpresek kontratatutako langileek ere, zein enpresatan zerbitzuak eman eta enpresa horretako gainerako langileen babes maila izango dute segurtasun eta osasun arloan.
|
|
|
Aldi baterako
|
laneko
enpresen bidezko lan harremanetan, enpresa erabiltzaileak lana betearazteko baldintzen gaineko erantzukizuna izango du, langileen segurtasuna eta osasuna babesteari dagokionez. Enpresa erabiltzailearen ardura izango da, berebat, artikulu honen 2 eta 4 idatz zatietan ezarri informazio betebeharrak betetzea.
|
|
|
Aldi baterako
|
laneko
enpresak erantzukizuna izango du, artikulu honetako 2 eta 3 artikuluek prestakuntzaren eta osasuna zaintzearen inguruan ezarri betebeharren gainean. Horretarako, eta aurreko paragrafoan xedatutakoari kalterik egin gabe, enpresa erabiltzaileak aldi baterako laneko enpresa informatuek dituzten ezaugarrien gainean eta be du, bete beharreko lanpostuhar diren kualifikazioen gainean.
|
|
|
Aldi baterako laneko enpresak erantzukizuna izango du, artikulu honetako 2 eta 3 artikuluek prestakuntzaren eta osasuna zaintzearen inguruan ezarri betebeharren gainean. Horretarako, eta aurreko paragrafoan xedatutakoari kalterik egin gabe, enpresa erabiltzaileak aldi baterako
|
laneko
enpresa informatuek dituzten ezaugarrien gainean eta be du, bete beharreko lanpostuhar diren kualifikazioen gainean. Laneko enpresak beste horrenbeste egin du ukitutako langileekin, langile horiek atxiki aurretik.
|
|
|
Horretarako, eta aurreko paragrafoan xedatutakoari kalterik egin gabe, enpresa erabiltzaileak aldi baterako laneko enpresa informatuek dituzten ezaugarrien gainean eta be du, bete beharreko lanpostuhar diren kualifikazioen gainean.
|
Laneko
enpresak beste horrenbeste egin du ukitutako langileekin, langile horiek atxiki aurretik.
|
|
|
Enpresa erabiltzaileak bere langileen ordezkariak informatu ditu, aldi baterako
|
laneko
enpresak lagatakogile horiek ordezkari horiengana jo de langileen atxikimenduaren gainean. Lanzakete, lege honek aitortutako eskubideak egikaritzeko.
|
|
|
Lege honen ondoreetarako enpresaburu izango dira aurreko idatz zatian aipatu pertsonen zerbitzuak jasotzen dituzten pertsona guztiak, fisikoak zein juridikoak, edo ondasun erkidego guztiak, bai eta legearen arabera eratutako aldi baterako
|
laneko
enpresek enpresa erabiltzaileei lagatzekotan kontratatu pertsonen zerbitzuak jasotzen dituztenak ere.
|
|
|
...onen 2 eta 3 idatz zatietan xedatutakoari kalterik egin gabe, hogeita hamar hilabeteko aldian, jarraitutasunik gabe edo jarraitutasunarekin, hogeita lau hilabete baino epe luzeagoan kontratatuta egon diren langileak finko egingo dira, baldin eta langile horiek kontratatuta egon badira enpresa berean lanpostu bera betetzeko, aldi baterako bi kontratu edo gehiagoren bidez, zuzenean edo aldi baterako
|
laneko
enpresa batek lagata, eta iraupen jakineko kontratu modalitate berberekin edo desberdinekin.
|
|
|
...bakoitzaren berezitasunak eta lanpostuaren ezaugarriak kontuan hartuta, negoziazio kolektiboak betekizunak ezarriko ditu, iraupen jakineko kontratu gehiegi egitea saihesteko, noiz eta kontratu horiek egiten direnean langile desberdinekin, aurretiaz izaera bereko kontratuekin betetako lanpostuei begira, jarraitutasunik gabe edo jarraitutasunarekin; halako kontratuen artean egongo dira aldi baterako
|
laneko
enpresekin egindako lagatze kontratuak ere.
|
|
|
1 Baimendutako aldi baterako
|
laneko
enpresek bakarrik kontrata ditzakete langileak beste enpresa bati aldi batean lagatzeko, betiere legeak ezarritakoaren arabera.
|
|
|
Fabrikek maiatzaren amaieratik irailaren erdialdera arte luzatu dute oporraldia. Hori dela eta, gero eta industria gehiagok aldi baterako
|
lan
enpresetara jotzen dute langile finkoen bajak betetzen dituzten langileak kontratatzeko, iturri beraren datuen arabera. Fenomeno hori argi islatzen da aldi baterako kontratazioan eta lan kontratu finkoan diharduten enpresek egindako azterketetan:
|
|
|
Adibidez, Sevillan 50 publizitate euskarri birakariko 10 komun Cemusari esleitu zaizkio 2012ko apirilera arte, 133.016 euroren truke urtean. Bainuen intalazioa, kudeaketa eta mantentze
|
lana
enpresa pribatuen esku dago. JCDecaux, Clear Channel eta Cemusa enpresek kudeatzen dituzte komunak Espainiako hirietan.
|
|
|
Unibertsitatean egun osoa kafetegian ematen zuen ikasle eskas horietako bat zen Iñaki. Deigarria zen, Kazetaritzan lizentziatutako batek nolatan egin zezakeen
|
lan
enpresa bateko zuzendariorde.
|
|
2008
|
|
|
Kapitulu honetako xedapenak gorabehera, jaulkipen zehatza baimentzeko legeetan ezarritakoa ere aplikatuko da, baita burdinbide enpresen, herri
|
lanetarako
enpresen edo antzekoen ordainketa etendura arautzeko legeetan ezarritakoa ere.
|
|
|
1.3.Kapitala eta
|
lana
enpresaren egitura eta agintean...................... 12
|
|
|
1.3 KAPITALA ETA
|
LANA
ENPRESAREN EGITURA ETA AGINTEAN
|
|
|
Horrela, beharrezkoa eta ukaezina den galdera baten aurrean gaude: zein oinarrizko baldintza bete behar ditu kapitalak eta
|
lanak
enpresan duten kokapena egokia izateko?
|
|
|
5.Azkenik, aukeraturiko sozietate motaren eraginkortasuna loturik izango da kapitalak eta
|
lanak
enpresaren barruan duten aginte kokapena egokia izatearekin, bai ekarlearen eskaeren aldetik, baita enpresa jardueraren barne antolaketaren eraginkortasunaren aldetik ere.
|
|
|
Lege iruzurrean egindako aldi baterako kontratuak dituzten langileak. Hogeita hamar hilabeteko epean hogeita lau hilabete baino gehiagoko epean etenik gabe edo konponbiderik gabe–" aldi baterako bi kontratu edo gehiagoren bidez zuzenean edo aldi baterako
|
laneko
enpresek eskura jarrita enpresa bereko lanpostu bererako" kontratatuta egon direnak. Hori ez da aplikatuko prestakuntza, txanda eta bitarteko kontratuen erabileran.
|
|
|
Ongi funtziona dezan, funtsezkoa da aldizka garbiketari arreta jartzea, urbanizazioan lan egiten duen eta tratamendu kimikoari, uraren kalitatearen neurketari eta iragazkien garbiketari buruzko ezagutzak dituen pertsonaren batek egin dezakeen jarduera. Bestela, beti geratzen da mantentze
|
lanetarako
enpresa bat kontratatzeko aukera, eta horren batez besteko prezioa 100 eurokoa da lan egun bakoitzeko. Adituek gomendatzen dute egunero asko erabiltzen den igerileku batean gutxienez bi saio egitea astean behin ura tratatzeko eta garbitzeko, eta bat hilean behin talka egiteko.
|
|
|
Lanaldi partziala Prestakuntza eskaera oso handia denean, lanaldi partzialeko kontratuak adabaki onak dira. Haietara iristeko, inguruneak eta lagun sareek zeregin garrantzitsua dute, aldi baterako
|
laneko
enpresen bitartekotzaz gain. Enpresa horiek aliatu interesgarriak izan daitezke.
|
|
|
Horiek ordu solteak eskaintzen dituzte asteburuetan, udako ordezkapenak eta ikasturte akademikoaren eskakizunetara egokitzen diren beste formula batzuk. Bi hautagai talde handi daude beren ikasketekin bateragarria den lana bilatzen dutenak, Alberto Gavilán aldi baterako
|
laneko
enpresa entzutetsuenetako baten arduradunak dioenez: ostalaritzan, merkataritzan edo telemarketinean," dena delakoaren" lana eskatzen dutenak, eta beren prestakuntza esperientziarekin osatuko duen lanpostua bilatzen dutenak.
|
|
|
«Kableak, haizagailuak eta beste tresneria batzuk kanpoan egiten ari dira. Orduan, zergatik ez dute
|
lana
enpresan bertan uzten?», galdetu du. Justoren arabera, eolikoko langileek trebatuko lituzkete, eta, horrela, 113 langileentzako lana ez egon arren, «behintzat batzuei lana eman ahal zaie».
|
|
|
Beste bederatzi zatiren eraikuntza
|
lanak
enpresei emanak daude dagoeneko
|
|
|
Horrez gain, berina zerratzeko hesia ere deserrotu du, eta barneko altzariak lurrera bota. Agentziaren ondoan dagoen Aldi Baterako
|
Laneko
Enpresaren bulegoari ere doi bat egin dio kalte erasoak.
|
|
|
Beste enpresa batzuetan, lanpostuen zati bat murriztu dute: Lan txandak gutxituz, behin behineko langileak kaleratuta, autonomo moduan azpikontratatutakoak kanporatuta, ABLEtako (Aldi Baterako
|
Laneko
Enpresa) zerbitzuak etenda eta kaleratze objetiboekin edota Enplegua Erregulatzeko Txostenaren bidez.
|
|
2009
|
|
|
Egun, mendiko lurren ustiakuntza ereduaren aldaketaren ondorioz, suari aurre egiteko bitartekoak sortzeko berreskuratu dute auzolana. Hala ere, joera geroz eta nabarmenagoa dago, auzokoek lan egin beharrean, diru poltsa bat sortu eta basoetako
|
lanak
enpresa pribatuei esleitzeko. Bai behintzat Aldundiak beregain hartzen ez dituen zereginetan.
|
|
|
Hainbat lan erreformaren ostean, ordea, Franco osteko hiru hamarkadetankontratazio mota malguagoak, aldi baterako
|
lan
enpresak (ABLEak), ordukakokontratuak eta abar ohiko bihurtu dira euskal ekonomian; «zabor kontratuak»esamoldea sortzeraino. Jakina da horiek guztiek langileen egoera ahultzen dutelaeta sindikazio mailan ere, besteak beste, eragiten dutela.
|
|
|
Adibide bat jartzearren, Page Personnel Temporalen kasuan, hautatze prozesuen %66 22 eta 29 urte bitarteko hautagaiek osatzen dute, normalean lizentziatu berriek edo urte bateko edo biko esperientzia profesionalak, eta aldi baterako kontratuarekin hasten dute ibilbidea; kasuen %50ean, bezeroaren egituran sartzen da. Aldi baterako
|
lanek
enpresaren egitura ulertzen eta lehentasunak finkatzen laguntzen dute Lan mota hauek lizentziatu berriari enpresa egiturak askoz hobeto ulertzen, hainbat lanpostu ezagutzen eta enpresan lehentasunak ezartzen lagun diezaiokete. Era berean, aldi baterako lanpostu batzuetan aldi baterako lan eginez gero, hautagai batek aukera du lan bera hainbat esparrutatik ezagutzeko.
|
|
|
Haren iritziz, betebehar hori “ezin da interpretatu estatutu hitzarmenaren zentzu hertsian, baizik eta orokorrean, negoziazio kolektiboko tresnak barne hartzen dituena, edozein dela ere haien izaera eta eraginkortasuna, betiere praktikan aplikazio orokor bat badute enpresa erabiltzailean”. Izan ere, aldi baterako langileen ordainsariak beren eginkizunak betetzen dituzten enpresako plantillakoak baino handiagoak ere izan daitezke, haien eta ABLEaren arteko hitzarmenaren bidez. 189.000 kontratu hilean Francisco Aranda Manzano Espainiako Aldi Baterako
|
Laneko
Enpresa Handien Elkarteko presidenteak (AGETT) CONSUMER eroski ri egindako elkarrizketa batean adierazi duenez, 1999az geroztik, ABLE baten bidez kontratatutako langileak “enpresa erabiltzaileak kontratatzen duen kopuru bera kobratzen du”. Manzanok azaldu du “ABLE enpresa bat dela eta, beraz, diru sarrerak behar dituela.
|
|
|
Orduan, 1994tik 99ra, AGETTeko enpresek gizarte elkarrizketako mahai baten bidez erregularizatu behar zela esan zutenean, merkataritza marjina hori, kasu batzuetan, langilearen sarrera osagarritik zetorren”. AGETTren kalkuluen arabera, aldi baterako
|
laneko
enpresek hilean batez beste 189.000 aldi baterako kontratu kudeatzen dituzte.
|
|
|
Aldi baterako
|
laneko
enpresa (ABLE) baten bidez kontratatzen diren langileek lanpostu berean ari diren plantillako langileen soldata eta osagarri berberak jasoko dituzte. Hala adierazten du Auzitegi Gorenak urtarrilaren 22an Lan arloko Salak emandako epai batek.
|
|
|
Bizikleta eredu jakin bat nahi edo nahi duten pertsonak. Baita higiezinen agentzia eta aldi baterako
|
laneko
enpresa batzuk ere. Zerrenda helburu komertzialekin erabiltzeko aukera ematen duten bakarrak dira, iragarki bakoitzeko 25 eta 75 dolar arteko kostua ordainduz.
|
|
|
Legeak enplegua sustatzeko dauden hobariak ere berrikustea aurreikusten du, 3.000 milioi euro ingurukoak. Legeak jasoko duen beste aldaketa bat aldi baterako
|
laneko
enpresen (ABLE) jarduera eremua handitzeari buruzkoa da, orain arte Espainian debekatuta zeuden eraikuntzaren eta administrazio publikoen sektoreetan jarduteko aukera ematen duen Europako zuzentarau baten arabera. Europar Batasuneko arauak, gainera, sektore pribatua ABLEen bidez sartu dela islatzen du, lan eskaintza eta eskarien bitartekotzan, orain hainbat sektore eta administrazio publikotan diharduten zerbitzu sozietateen erregularizazioarekin.
|
|
|
Ezintasunen bat daukaten beste pertsona asko bezala enpresa berezi batean lan egitera behartuta dago. Zehazki, sektore horren %40k egiten du
|
lan
enpresa berezietan. Berak, behintzat, badu lana, ezintasunen bat daukaten pertsonen %70ek baino ez baitu.
|
|
|
Azken kasu honetaz gain, gaitza harrapatu eta hil diren gehiago ere izan dira Babcock Wilcoxen lantegian. J. H.V. ere urte askoan aritu zen
|
lanean
enpresa horretan, eta azaroan hil zen, 69 urte zituela. Bera ere mineral horren erabilerarekin lotutako gaixotasun baten ondorioz hil zen.
|
|
|
Horren ordez langile guztiak (276) hartuko dituen enplegu erregulazio espedientea izanen da iraila eta urrian (38 lan egun, beti ere lan kargaren arabera). Sunsundeguiko zuzendaritzak eta langileen ordezkariek ere adostu dute progresiboki azpikontratatutako
|
lanak
enpresa bereko langileek egitea. Azpikontratatutako enpresekin sinatutako akordioak bukatzean ez lirateke berrituko beraz.
|
|
|
Galdakao Lemoa zatiari dagozkio hiru egunotan desajabetzen ari diren lurretan egingo dituzten lanak. Orain bi urte baino gehiagotik emanak daude
|
lanak
enpresei, baina ezin izan dute lur mugimendurik hasi, lurrak ez zeudelako oraindik Espainiako Sustapen Ministerioaren esku. Behin lurrak haren esku direnean, lanetan hasteko moduan izango dira enpresak.
|
|
|
Europako politikari ahozabal guztien eredua zen. Telebista pribatuetako erreportaien edo Ken Loachen filmen arabera, Liverpool eskualdean autobusak gidatzen zituzten laurogei urteko aitonek eta migranteen errabiaz baliatuz aberasten ziren noizbehinkako
|
lan
enpresak.
|
|
2010
|
|
|
Alegia, lan mundua (enpresa pribatua), gizartea bera oro har den baino erdaldunagoa da oraindik ere. Aldi Baterako
|
Lan
Enpresetan (ABLE edo gaztelerazko ETTak) euskararen presentzia ia zero izan ohi
|
|
|
Sindikatu abertzaleen ustez, Estatuak kaleratzea merkatu, lan malgutasuna handitu, negoziazio kolektiboak zentralizatu eta aldi baterako
|
laneko
enpresak ugaritu nahi ditu.
|
|
|
9 LAN BITARTEKARITZA (ETT) Lege berriak aldi beterako
|
lan
enpresen (ETT) papera ere aldatu du. Izaera publikoko zerbitzuak eskaintze dituztela hartuko dute kontuan, eta ez ze agentek egiten duen lan eskaintza.
|
|
|
2009ko azken hiruhilekoan, 55 urtetik gorako 330.000 langabe zeuden, eta horietatik 142.000k bi urte edo gehiago zeramatzaten lanik gabe. Aldi baterako
|
laneko
enpresaren arabera, profila heterogeneoa da. Lanbide kualifikazio txikia dutenen artean, asko dira garbiketan edo elikagaien manipulazioan aritu diren emakumeak.
|
|
|
Agett aldi baterako
|
laneko
enpresa handien ugazaben txosten batek dioenez, 2009an enpresa horiek bitartekari izan ziren enplegu zerbitzu publikoek baino langile gehiago kontratatzeko autonomia erkidego guztietan, Extremaduran izan ezik. 100 lanpostutik 12tan bitartekari aritu ziren (1,7 milioi lanpostu), eta enplegu zerbitzu publikoak, berriz, 100 lanpostutatik hirutan (381.050 lanpostu), hau da, kudeatutako 13.977.537 lanpostutatik 4,5 aldiz gutxiago.
|
|
|
Agetten txostenak dio, halaber, enplegu zerbitzu publikoek 100 urtetik gorako gazte bat jarri zutela 2009an; ABLEek, berriz, 25 urtetik beherako gazteen artean bederatzi aldiz lan gehiago egin zituzten, eta bitartekaritza lau aldiz handiagoa izan zen emakumeen kasuan. Euskal Autonomia Erkidegoa nabarmentzen da; izan ere, aldi baterako
|
laneko
enpresek euskal enplegu zerbitzuak baino 42 aldiz lanpostu gehiago kudeatu zituzten 25 urtetik beherako gazteentzat. Murtzian, aldea 38 izan zen; Katalunian, 30, eta Nafarroan, 23 Bestalde, Extremadura izan zen enplegu zerbitzu publikoek ABLEek baino gazteen lanpostu gehiago lortu zituzten eskualde bakarra (%6, 5 eta %2, 6, hurrenez hurren).
|
|
|
Hala ere, azken 20 urteetan, 65 urtetik gorako biztanleria %50 hazi da, eta lan egiteko adinean dagoena, berriz, %22 Hori dela eta, mendekotasun tasak jarraitzen duen joerak leheneratzeko zantzuak ditu, eta, luzatzen bada, sistemaren jasangarritasuna arriskuan jar dezake. Datu horiek Aldi Baterako
|
Laneko
Enpresa Handien Elkartearen (Agett) azterlan batean ageri dira, Estatistika Institutu Nazionalaren (INE) “Espainiako epe laburreko biztanleriaren proiekzioan” oinarrituta. Aurreko urteetako egoera ona iragankorra izan daiteke, eta etorkizunean okerrera egin dezake, batez ere EINen biztanleria proiekzioak kontuan hartuz gero.
|
|
|
2008ko udan, aldi baterako kontratazioak% 17 jaitsi ziren udan. 2009an, kopuru hori %40raino igo zen, Aldi Baterako
|
Laneko
Enpresen arabera, eta 2010erako aurreikuspenak ez dirudite itxaropentsuagoak: sektoreko enpresa erreferenteetako batek egindako enplegu proiekzioari buruzko azterlan batek adierazten du Espainiako zuzendarien %78k ez duela plantilletan aldaketarik aurreikusten bigarren hiruhilekorako, %14k uste du murriztu egingo duela, eta %5ak, berriz, handitu egingo duela.
|
|
|
Nabarmentzekoa da, halaber, langabetuek prestakuntza ikastaroei uko egiteko duten “grazia aldia” 100etik 30 egunera murriztu dela, zigorrik jaso gabe. Aldi baterako
|
laneko
enpresen (ABLE) eta enplegu agentzia berrien lan bitartekaritzaren esparruan ere aldaketak egin dira. Celestino Corbacho lan ministroak eskerrak eman zizkion izapideak egin ziren moduagatik, eta azkartasunez amaitu zuen “zalantzak” ezabatzeko eta lege dekretuaren funtsezko helburuak “desitxuratu” gabe, taldeekin itundutako 70 zuzenketa baino gehiago sartu baitzituen.
|
|
|
Aldi baterako
|
laneko
enpresek kontratazio gehiago lortzen dituzte, baina zerbitzu publikoek prestakuntza handiagoa ematen dute.
|
|
|
Espainian bost bitartekari mota daude: Enplegu Zerbitzu Publikoa (SPE), Aldi Baterako
|
Laneko
Enpresak (ABLE), irabazi asmorik gabeko enplegu agentziak, lan poltsak eta giza baliabideak hautatzeko aholkulariak. Berez, ABLEek eta Enplegu Zerbitzu Publikoek enpresaburuen eta langile langabeen arteko lotura nagusia osatzen dute, lan eskaintza berri asko biltzen dituzte eta politika aktiboa gauzatzen dute lan kontratazioak bultzatzeko eta eskaintzak eta eskaerak zuzenean kudeatzeko, merkatuaren beharren arabera.
|
|
|
Hala ere, nahiz eta azken lan erreformatik batzuek zein besteak eskaintzak eskaintzen dituzten jarduera adar berberetan, bakoitzak lan aukera partikularrak eskaintzen ditu eta enplegu mailan emaitza desberdinak ditu. Aldi baterako
|
laneko
enpresek kontratazio gehiago lortzen dituzten bitartean, zerbitzu publikoek prestakuntza handiagoa ematen dute.
|
|
|
Aldiz, kudeaketa txikiena Katalunian egiten du, estatuko batez bestekoa baino %2, 4 gutxiago. Espainian, legez, aldi baterako
|
laneko
enpresek aldi baterako kontratuak bakarrik eskain ditzakete. Langabezia egoera larrian egonez gero, kontratu bat lortzea da helburua, aldi baterakoa edo mugagabea.
|
|
|
Uria familiako hamazortzi kidek egiten dute
|
lan
enpresan, familia enpresa da. Bestetik, urteak bertan daramatzaten langileak ditu enpresak:
|
|
|
132 langilek egiten dute
|
lan
enpresan. Zuzendaritzak abenduan aurkeztu zuen dosierra, aldi baterakoa.
|
|
|
Zenbait proposamenek erreformaren norabidea oso garbi azaltzen dutela uste du: besteak beste, aldi baterako
|
lan
enpresen jarduera zabaltzeak, patronalaren hobariak eta salbuesteak handitzeak, gaixoaldien kontrola areagotzeak eta kaleratzearen kalte ordainak murrizteak. Patronalak nahi duen guztia egitera doaz, salatu zuen LABek.
|
|
|
Aldi Baterako
|
Lan
Enpresa baten arduraduna zirudien hizketan, baina kulerotan zegoen.
|
|
|
Metaleko negoziazioari dagokionez, malgutasuna egutegi aldetik, geografikoki eta lanpos tuz aldatzeko orduan hobetu nahi du patronalak. Lege aldetik, azpikontratatzeko, kontratuak aldi baterako
|
laneko
enpresen bidez egiteko edota nahi duten mutualitatea aukeratzeko eskubidea izatea nahi dute enpresek. Aurreko lan hitzarmenetik mugatuta zeuzkaten aukera horiek.
|
|
2011
|
|
|
Bulego horretatik igaro dira azken egunotan banku handietako ordezkariak eta Europako Batzordeko lehendakariorde bat.Toxok bileraren ostean azaldu duenez, erreformak «premiazkoak» direla ziurtatu die Espainiako hurrengo gobernuburuak, eta Gabonak bukatu arteko epea eman die gizarte eragileei sei puntu hauetan ados jartzeko: negoziazio kolektiboaren zeregina, kontratazioa, lan absentismoa, gatazkak auzitegietatik kanpo konpontzeko prozedurak, aldi baterako
|
lan
enpresak eta trebakuntza.Toxo baikor azaldu da, besteak beste, PPko presidenteak argi utzi diolako ez duela lan kontratu bakarra ezartzeko asmorik, bere alderdiko sektore liberalenak hala egitea nahiko lukeen arren. «Berak badaki Espainiak kontratu mota bakarra baino gehiago behar duela», esan du CCOOko idazkari nagusiak.
|
|
|
Baina eskema horrek ez du funtzionatzen Interneten, hor audientzia masiborik ez dagoelako, nitxoak besterik ez, nortasun eta balio kultural zehatzak partekatzen dituzten taldeak, nazio digitalak, tribuak. Oraindik ez dugu hori ulertu, eta eskema zaharra aplikatzen dugu, zaleak, lagunak eta jarraitzaileak audientzia gisa tratatzen, eta egoera berriak ematen dituen aukerak aprobetxatu gabe.Enpresa edo elkarte batentzat zein da modu eraginkorrena sare sozialetan bere helburuak lortzeko. Hasteko, sare sozialetan egiten den
|
lana
enpresaren marketin eta komunikazio estrategiarekin lerrokatu behar da. Hortik aurrera, praktikan, edukiak planifikatuko dituen komunikazio plan bat behar da, markaren gainean arituko dena.
|
|
|
Prekarietateak ofizioaren deskualifikazioa dakar. Soldata irabaziz gizartea zerbitzetik bere
|
lana
enpresa bati saltzen dion elementua izatera pasa da kazetaria. Horregatik dauzkagu sorpresarik gabeko kazetak, eta horregatik gertatzen dira gertatzen direnak.
|
|
|
9 Mantentze
|
lanetako
enpresa batek arriskuen hasierako ebaluazioa egin zuen, eta arriskuen ebaluazioa egiten du aldian aldian. Beste ebaluaziorik egin behar du enpresak?
|
|
|
Aipagarriak dira karga eta deskarga puntualetarako biltegiko morroiak, eskaeren prestatzaileak, berregileak edo harreragileak. Egunez lan egiteak ez du kualifikazio handirik eskatzen Horrelako lanpostuak eskuratzeko modu ona aldi baterako
|
laneko
enpresetara jotzea da. Aukera egokia dira, enpresen behar puntualetara egokitzen direlako eta egoera eta kasu horietan behar den malgutasuna ematen dutelako.
|
|
|
Laguntzak argiztapen eta trakzio gastuak murrizteko izaten dira, eta igogailuaren deiak optimizatzeko, sistema eraginkorragoak erabiliz. Oro har, planari atxikitako igogailuen mantentze
|
lanetako
enpresen bidez eskatzen da diru-laguntza. Gutxi gorabehera, deskontuak 600 euro ingurukoak dira argiztapen sistemetan eta pertsonak detektatzeko sistemetan, eta 2.700 euro ingurukoak, trakzio sistema hobetzeko edo deiak optimizatzeko kontrol sistema hobetzeko sistemetan.
|
|
|
Madrilgo diputatu, senatari eta parlamentari nafarrak ere hantxe ziren, autoak eskuz margotzen zituzten langileen truke. Niri ere deitu zidaten, halako
|
lanak
enpresa baterako egiten baititut. Sos batzuk irabazteko modu erreza da, zaintza lan batzuk egiteagatik ederki ordaintzen da.
|
|
2012
|
|
|
Durangoko PSE EEk azaldu duenez, merkatarien elkarteak merkataritza dinamizatzeko lanak beraien teknikariek doan egitea proposatu zuten. EAJk
|
lana
enpresa bati 50.000 eurogatik adjudikatzea kritikatu du.
|
|
|
Durangoko PSE EEk azaldu duenez, merkatarien elkarteak merkataritza dinamizatzeko lanak beraien teknikariek doan egitea proposatu zuten. EAJk
|
lana
enpresa bati 50.000 eurogatik adjudikatzea kritikatu du.
|
|
|
Hau ez al da izango mantenu egokia egiten ez zaielako?" Herrian horrelako gehiago ez jartzea erabaki du udal gobernuak eta sortzen dituzten arazo hauen atzean atez ateko sistema jartzeko nahia dagoela adierazi dute.Gaineratu nahi izan dute, aurrez udal pliego guztietan baloratzen zen puntu bat enpresak herriko langabetuen kontratazioa egitea zen. Hau da, herrian egin beharreko
|
lanetan
enpresak beharginak behar izatekotan, lehentasuna ematea herriko langabetuei" orain udal gobernuko kideek diote honako puntua ilegala dela behin eta berriz eta inguruko langabetuekiko diskriminazioa eragiten duela. Gezurrik ez esatea, ez da ilegala herrian lan egin behar duten enpresei honakoa positiboki baloratzea eta bestela salaketa jartzea dute".
|
|
|
Monasterioetan erabiltzen zen, meza kantuetarako». Eguneroko ogia Arbizuko
|
Laneko
enpresan lan eginez lortzen du, baina orduak eta orduak ematen ditu bere lantegian. Artisau lana izanik, bi edo hiru aste behar izaten ditu instrumentu bat egiteko.
|
|
|
Epaileak frogatutzat jo du iazko azaroaren 13ko gauean Moure Gasteizko Etxe
|
lan
enpresaren egoitzara ilegalki sartu eta enpresaren jarduerari buruzko informazioak lapurtu zituela, Madrilgo eraikuntza enpresa bati saltzeko asmoz.
|
|
|
2008ko azaroak 14 Gasteiz. Ertzaintzako agenteek Iruñeko segurtasun agentzia bateko detektibe bat atxilotu zuten bart gauean, Etxe
|
lan
enpresak Gasteizko Subillabideko poligonoan duen egoitzan bortxaz sartu eta lapurreta egiteagatik.
|
|
|
Ertzaintzaren eledun batek adierazi duenez, atzo, gaueko 22:00ak aldera, enpresaguneko langile batzuek gizon bat ikusi zuten Etxe
|
lan
enpresaren egoitzako leiho batetik sartzen. Langileek deituta, Ertzaintzaren patruila bat bertaratu eta M.M.L. izeneko gizon bat atxilotu zuen.
|
|
|
Bere egoera ez da larria eta espero da datozen orduetan alta jasotzea. Zehaztu ez den diru kopuru batez gain, Etxe
|
lan
enpresaren dokumentu ugari atzeman zitzaizkion susmagarriari. Atxilotua Ertzain etxeko ziegetan dago, epailearen aurrera pasatzeko zain.
|
|
|
– Enpresaburuak bere ohiko
|
lana
enpresan bertan egitea.
|
|
|
Enplegu politikaren eredu propioa bestelako zein gairen inguruan? Besteakbeste, lan merkatuko bitartekaritza sistema garatu (agente publiko eta pribatuak, Interneteko enplegurako atariak); aldi baterako
|
laneko
enpresen esparrua etaaraubide juridikoa; lan kontratu motak (aldi baterakoak bakarrik arrazoi justifikatuakdaudenean onartu, edo modu lausoan baimendu); lan kontratuak sustatzeko dirulaguntzak (gero eta kritikatuagoa den sistema, askotan aldez aurretik erabakita etadiru laguntzarik gabe ere egingo liratekeen kontratuak merkatzen dituelako, berezkontratazioa sustatu gabe); kaleratze sistema (kaler...
|
|
|
ABLE eta telelana: aldi baterako
|
laneko
enpresak enplegu zerbitzu publikoekin elkarlanean arituko dira, lanpostu bat erraztearren. Eta telelanari dagokionez, jarduera hori lehen aldiz arautuko dela iragarri da, nahiz eta zehaztu gabe zein baldintzatan eta zein araudiren pean.
|
|
|
Horrekin batera, atzerriko enplegu eskariak ere gehitu dira: 2008 eta 2011 urteen artean,
|
lan
enpresek kontabilizatutako eskaerak bikoiztu egin dira. Emigratzen duten espainiarren erdiek Europa aukeratzen dute helmuga gisa, Latinoamerika eta Ipar Amerikarekin bigarren postuan.
|
|
|
Gaueko langileen ehunekoa (%14, 6) emakumeena (%9, 3) baino handiagoa izan zen. Kontratazio moduari dagokionez, aldi baterako
|
laneko
enpresa (ABLE) baten bidez kontratatutako soldatapekoen ehunekoa %3tik %2, 7ra jaitsi zen 2011n, eta %2, 5ek enplegu publikoko bulego baten bidez lortu zuen enplegua (2010ean baino hamarren bat gehiago). Bestalde, 2011n lanean ari zirenen %92, 6k ez zuen inoiz bere etxean lan egin, %2, 7k noizbehinka lan egin zuen eta %4k bere lanegunen erdia baino gehiago egin zuen etxean.
|
|
|
– Urte askoan egin duzu
|
lan
enpresa honetan. Nik baino hobeto jakingo duzu zer egin.
|
|
2013
|
|
|
Izan ere, Azpeitian, orain artean, Corrugados domino horretako lehen pieza izan da, erreferenteetako bat, langile kopuruan ere handiena, herrian eta eskualdean. Azken urteotako kaleratzeen ondoren, 300 pertsonak egiten dute
|
lan
enpresan, eta zeharka beste ehuni ematen die lana. Gutxi asko, denek dute enpresan lan egiten duen senide edo lagunen bat.
|
|
|
Horretaz gain, aldi baterako
|
laneko
enpresek, giza baliabideetakoek eta autonomia erkidegoetako lan aholkularitzek gai horri buruzko eskuorriak argitaratzen dituzte eta ikastaroak eta tailerrak antolatzen.
|
|
|
Giza baliabideak hautatzeko erakunde eta enpresak: enplegu bulegoak, enplegu agentziak, aldi baterako
|
laneko
enpresak, langileak hautatzeko aholkularitza enpresak, lan poltsak, jobsiteak, eta abar.
|
|
|
entitate publikoak edo pribatuak dira, irabazi asmoa dutenak edo irabazi asmorik gabeak. ...n dituzte.Era berean, enplegu bilaketarekin erlazionatutako jarduerak garatu ditzakete (adibidez, orientazio eta informazio profesionala), baita langileen hautaketarekin erlazionatutakoak ere.Agentzia horiek eskaintzen dituzten zerbitzuak doakoak izango dira langileentzat, langabe guztiez arduratuko dira, eta laneko tratu berdintasuna errespetatu eta diskriminazioa baztertuko dituzte.Aldi baterako
|
laneko
enpresak (ABLE): denboraldi baterako, kontratatutako langileak enpresa erabiltzaile baten esku jartzea da enpresa horien eginbeharra.
|
|
|
denboraldi baterako, kontratatutako langileak enpresa erabiltzaile baten esku jartzea da enpresa horien eginbeharra. Kontratu baten bitartez egiten da (langileak lagatzeko kontratua), eta behar bezala baimenduak dauden aldi baterako
|
laneko
enpresek soilik sina ditzake kontratu horiek.Aldi baterako laneko enpresaren eta enpresa erabiltzailearen artean sinatzen da langileak lagatzeko kontratua. Xedea da langilea enpresa erabiltzaileari lagatzea, harentzat lan egin dezan; langilea enpresa erabiltzailearen zuzendaritzapean geratzen da.
|
|
|
denboraldi baterako, kontratatutako langileak enpresa erabiltzaile baten esku jartzea da enpresa horien eginbeharra. Kontratu baten bitartez egiten da (langileak lagatzeko kontratua), eta behar bezala baimenduak dauden aldi baterako laneko enpresek soilik sina ditzake kontratu horiek.Aldi baterako
|
laneko
enpresaren eta enpresa erabiltzailearen artean sinatzen da langileak lagatzeko kontratua. Xedea da langilea enpresa erabiltzaileari lagatzea, harentzat lan egin dezan; langilea enpresa erabiltzailearen zuzendaritzapean geratzen da.
|
|
|
10·· Hamar urte daramatzazu
|
lanean
enpresa handi bateko giza baliabideen sailean. Sailera iritsi berri den lankide batek zalantzak ditu zenbait gauzari buruz.
|
|
|
Baina, non bilatu behar dute lanik langabezian dauden 25 urtetik beherakoek? Prentsako iragarkiek, Interneteko enplegu atariek, unibertsitateetako edo prestakuntza zentroetako lan poltsek eta enplegu bulegoek edo enplegu bulegoek (Aldi Baterako
|
Laneko
Enpresak) aukera eskain diezaiekete 25 urtetik beherakoei. Familiakoek eta lagunek, batzuetan, laguntza ematen dute lehen lana lortzeko.
|
|
|
Arreta neurri gisa, Sarean lana bilatzea konfiantzazko web atari eta ofizialen bidez egin behar da, konpainia horien orrietan sartzen diren hautagaiaren datuen babesa bermatzeko. Horregatik, komeni da eskaintzak baztertzea prestigio handiko Interneteko guneetatik (erakunde publikoak, aldi baterako
|
laneko
enpresak) edo enpresa handietatik ez datozen eskaintzak. Ez da erabateko zantzua, baina iruzurrezko enplegu proposamenek domeinu orokorrak dituzten posta elektronikoko helbideak dituzte (hotmail, yahoo, gmail, etab.). hautagaiak curriculuma bidali behar dienei.
|
|
|
Ia beti nahiago izaten da sektorean esperientzia duten langileak izatea, hobe enpresa barruan badaude. Gainera, langileak hautatzeko denbora murrizteko, konpainia askok ABLEetara (aldi baterako
|
laneko
enpresetara) jotzen dute; beraz, komenigarria da enpresa batean izena emanda egotea edo curriculum vitae a. Puntu honi dagokionez, gogoratu behar da: ABLE baten bidez sinatzeko lan egiten bada ere, enpresak kontratatutako langileen eskubide eta betebehar berak dituzte.
|
|
2014
|
|
|
Enpresaren gastu finkoei aurre egiterik ez, eta itxi egin behar izan genuen. Orduz geroztik, tartean behin Aldi Baterako
|
Laneko
Enpresen bidetik lortu dut lanen bat edo beste, baina lan merkatutik kanpo nago jada.
|
|
|
Atzo oinarrizko errenta jasotzen duen afrikar bat etorri zen bulegora. Pozez gainezka zegoen, aldi baterako
|
lanerako
enpresa batek hilabeteko kontratua egin ziolako. Loteria tokatu izan balitzaio bezala sentitzen zen.
|