|
2000
|
|
|
" Zure laguna", esan zion Lazarori," lo dago". Oihartzun gutxi izan
|
zuten
hitzok Lazarorengan; begiak itxita zeuzkala: " Ederki gara", esan zuen;" ezta, Xan?".
|
|
|
Hark pixka bat kontsolatu zuen Xan. Ez
|
zuten
hitzik esan. Dena esanda zegoen.
|
|
2004
|
|
|
Ez zuen ulertu. Zer esan nahi
|
zuten
hitz horiek. Eta batez ere, zergatik paratu zituen.
|
|
|
Marck harri eta zur utzi
|
zuten
hitz haiek ezkutuko kutsu bat erantsi zioten urteak joan urteak etorri osaturiko Carlosen irudiari. Sofa gorrian lortua zuten tonu intimoa hautsi zuten gainera.
|
|
|
Eta orduan entzun zituen zur eta lur utzi
|
zuten
hitzak: " He died last night".
|
|
2005
|
|
|
Biluzik, zutik eta eskuak loturik pairatu zuten telefonoaren, hala deitzen baitzen elektrika gorputzean hedatzen zeneko tortura, eta ur laurdenaren estira gaitza: ez
|
zuten
hitz egin. Behi zain kolpeka joak eta artarik gabe abandonatuak izan ziren, hilak.
|
|
|
" Esan ezak orain Gora Euzkadi, zerri horrek!" marmarikatzen zuen ahapetik," Dei egiek gudariei, esaiok Agirreri hire bila etortzeko!". Sugegorriak belarretan ateratzen duen ziztua sortzen
|
zuten
hitz haiek Xegamaren hortzetan. Eta bere porrak behin eta berriz maspiltzen zuen, sagar handi bat balitz bezala, nire ofizialaren gorputza.
|
|
2007
|
|
|
Izarrak lokatu eta lurrak ikaran paratzeko moduko harridura egin zitzaion keinuan, nahiz eta ez zegoen zertan Sherlock Holmes izan hainbateko korapiloa askatzeko. Aski izaten ahal zen galtzak behar baino beheitiago edo elastikoa behar baino goitiago eramatea galtzontziloa agerian uzteko; baina zer arraio egiten
|
zuten
hitz haiek grabagailuan gorderik bere zain. Ihardespenaren premia nabarmendu zitzaionez begietan, hitza atera aitzin muxu batez mututu zuen erizainak.
|
|
|
Etxe barneko gela, ganbera... adierazteko erabiltzen
|
zuten
hitza omen zen, baina, era berean, tarteari ere horrela deitzen zioten.
|
|
|
Apur bat ibili ostean, Karmele eta Beñat aurkitu nituen: hondarretan eserita zeuden, amak toallan bilduta zuen umea, ez
|
zuten
hitzik egiten eta itsasoari begira zeuden. Behatzetako hareagatik ez balitz ondo sentituko nintzatekeen, pentsatu nuen, eta autoranzko bidea egin nuen hondar aleekin nahastuz joan zen irudi hura begiratuaz helduz, askatzeko nahikoa adorerik gabe, ordurako haragi haren sentimenduak eztarria itotzen zidala.
|
|
2009
|
|
|
Baina estadosunidostarren armak gelditzeko Arrieta batzuk zituzten, eta Espainiako ejertzitoaren gehiena erietxeetan zegoen, kapilau eske, olioa erregutzen, tolosarrak esandakoari kasu emanez gero. Estadosunidostarren bilaukeriez eta malmuzkeriez besterik ez
|
zuten
hitz egiten nagusiek. Jaitsiak zeuden hilabete batzuk lehenagoko legamia harroak, damutzen hasia zen bat baino gehiago, hain nabarmen agertzeagatik.
|
|
2010
|
|
|
hitz haiek ez
|
zuten
hitzetan loratu behar.
|
|
2011
|
|
|
Portu honetarik ehunka miliatara egon nahi nuen, mahatsa biltzen frantsesa hobetzen tulipanak drogatzen japoniera ikasten, euskaldunik topatuko ez nuen edonon batean, gutaz haraindiko jendea ezagutzeko premia neukan, Marcuserekin hitz egin, beste nonbaiteko poliziak harrikatu, harri berriak ikasi, Marilurekin etzan pintatu hezeko belarretan. Bai, Rikardok nora hoa marmarrean galdetu zidanean huraxe deskubritu nuen, momentu hartan geure buruaren aurkako borroka armatua zela politika zuzena egitea, tiro bana belaunean bihotzean garunean sinesmena behar
|
zuten
hitz guztiei. Kontu batzuk ahantzi, gorputza hebaindu, lo egin, bestelako eguzkitan itzarri, maitasunaren barne sintaxiaz jabetu:
|
|
2012
|
|
|
Ez dakit zer erantzun zidan, ametsetik errealitatetik baino gehiago
|
zuten
hitz ulertezin batzuekin. Eta nire besoez bildu nuen bere gorputza, koala ume batek bere amari heltzen dion modu berean.
|
|
2014
|
|
|
Begoña Sasieta eta ahizpak bisitan joan zitzaizkion ospitalera egunez, azken egun horretan. Begoña Sasietak" Ama" esaten zion" Ama", eta Marina Zabala espasmoek mugitzen
|
zuten
hitza entzuten zuen bakoitzean. Buruan hartu zuen kolperik handiena.
|
|
2016
|
|
|
esan zuen euskaraz, barre txipi bat egiten zidala animoa ematearren. Beste biek ez
|
zuten
hitzik atera, ez zioten isiltzeko agindu. Bero hartan lurruntzen hasi zitzaizkidan betaurrekoak.
|
|
2017
|
|
|
Gaztelera ere dotorea zuen ordea, hiztegi zehatza, egoki esaldi orotan, euskaldunek
|
zuten
hitz zakuak erabiltzeko joeraz bestela. “Askatasun eremua”, “Gu, EHGAM Bizkaia”, “Espero dugu... ”, “Ongi pasa baina batez ere izan aske! ”.
|
|
|
Identitateak ziur aski ghettoa indartu zuela, erantsi zuen gero. “Eta badakigu ghettoa nolakoa den, negozioak, itxitura, giro lizuna –Txatok eta Eduardek irribarre egin
|
zuten
hitzaren airera–, eta iruditzen zait gay mugimenduak ez duela iluntasunik behar, baizik eta kanpora, argi argitara ateratzea”.
|
|
|
Orduan hitzetik hortzera “ergel bat zara! ” entzun zen. Batzartu guztiek so egin
|
zuten
hitzen iturriaren bila. “Ergel bat zara! ” berretsi zuen Juanillok, Josebaren ustearen kontra, Txato egina baitzuen garrasiaren iturri.
|
|
|
Ven y cuéntalo. Jose Antonio Ardanzak eta José María Aznarrek hartuko
|
zuten
hitza inaugurazio ekitaldian. Konplexuz beteriko bazter honetara begira mundua, minutu gutxi batzuetan bazen ere.
|
|
|
Azkenean chicha pixka bat onartu zuen. Bitartean, ron botila hustu ahala, Euskal Herriko egoera politikoaz aritu ginen hizketan Ramon, Fernan eta hirurok, egoera hartan soinu erabat erridikulua
|
zuten
hitzak harilkatuz: hitzarmena, negoziazioa, prozesua, konponbidea...
|
|
|
Urte hartako txar guztia erreko zuten. Txandaka hartzen
|
zuten
hitza egingo zutena esateko. Harro zeuden, dutxatu berri, udatiar.
|
|
2018
|
|
|
Denborak elkar urrundu ditu, pixkanaka, dosi txikietan inor konturatu ez dadin. Hasieran egun bakarra pasatu
|
zuten
hitz egin gabe. Gero eguna aste bihurtu zen.
|
|
|
Gero autoan sartu ziren, R grisean. Etxerako bidean ez
|
zuten
hitz erdi bat ere egin, eta ondorenean ere ez zuten adorerik izan gaiaren inguruan jarduteko. Sara ahazten saiatu zen amaren gaia.
|
|
2019
|
|
|
Zeri buruz egingo
|
zuten
hitz?
|
|
2021
|
|
|
Ohiko pastoralen ildotik at, protagonista bera ez zen fisikoki irudikatu, eta haren rola kontalari batek bete zuen, Bidadorren merituak aldarrikatuz eta haren poema batzuk errezitatuz, Hutseaniko hazkurria liburua eskuan zeukala. Hagiografiaren bide horretatik, ikertzaile eta ekintzailearen hurbileko batzuek hartu
|
zuten
hitza, hunkiturik, gogora ekartzeko harekin izandako pasarte esanguratsuak, eta Juan Sainzek aipatutakoak ederki laburbildu zuen Joxemielen sanotasun itzela. Bestetik, Joxemielek, San Lorentzoko dantzanteak taldearen sortzaileetariko bat izateaz gain, erro sakonak ezarri zituen Tuteran, eta horrek guztiak ahalbidetu du bai dantzariak bai Tuterako erraldoien konpartsa eta gaiteroak emanaldiaren erdian agertzea, ikuskizunari bizitasuna emanez eta Nafarroako aniztasuna ezin hobeto islatuz.
|
|
|
Politikaz ez
|
zuten
hitz egiten. Ezin zela, diote.
|
|
|
Ergelek eta santujaleek erabiltzen
|
zuten
hitza zen.
|
|
|
Ez genekien oso ondo zer esan nahi
|
zuten
hitzok, baina buruz errepikatzen genuen elkarrizketa. Zu goiko lamina zinen eta ni behekoa.
|
|
2023
|
|
|
Giroa informala izanagatik, bazegoen Iruñean zerbait gertatzen ari zenaren kontzientzia eta horren inguruan hausnartzeko gogoa. Hirian azken urteotan egin den lurrazpiko lana goraipatu
|
zuten
hitz aspertuko une batean. Haiek horren berri zuzenean eman ez arren, aipatutakoaren isla ere bada nola Kiliki Frexko bera liburu honetako hirugarren kapituluan aurkitu ahal izan dugun gentrifikazioaren kontrako desfilean tronpeta jotzen, edo nola Ibil Bediko Amets Aranguren Iruinkokoari buruzko azalpenak emateko elkarrizketetan ikusi ahal izan dugun.
|
|
|
AYLAN: Gizon haiek ez
|
zuten
hitz egiten, oihu egiten zuten etengabe.
|