|
2000
|
|
|
Clay, Fergus eta Legg iraindua karkara bizian hasi ziren, barreka eta eztulka, eta unetxo batez itsasoko arrainen abestia ere kantatu zuten oihuka. Txemak zabal zabalik
|
zituen
begiak, ulertu ezinik nola bihur zitekeen algara eta txin txin segundo batzuk lehenago irain gogorraren itxura zuena. Umore irlandarra, pentsatu zuen.
|
|
|
Eta gero mingain xeratsua, ahosabaia... Ordurako Rocíok itxita
|
zituen
begiak, eta hatz luzea bere ahotik atera gabe izarak apartatu ditut nire ondoan leku txiki bat zain zuela uler zezan.
|
|
|
—Besoak ere bai —eta are gehiago zabaldu
|
zituen
begiak eta okertu muturra.
|
|
|
Halako suertez, non batzuetan neure borondatez joaiten bainintzen sukalderat, haren zirikatzerat. Eta, hala, joan nintzaion egun batean txakur tipi haietarik batekin, zeinari Demostenes baitzeritzan, aditu zuen Felisak haren izena, zabaldu
|
zituen
begiak ez dakit noraino... eta halaxe galdetu zidan ondotik:
|
|
|
Eta, Pedrori eskua tinkatu ondoren, osabak berriro hurbildu
|
zituen
begiak koadrorat, erraiten zuela:
|
|
|
Josefinak bere senarraren aldera luzatu
|
zituen
begiak. Ximurra bertze dolumin emaile batzuen eskuak tinkatzen ari zen, zenbait metro haratago.
|
|
|
Hiru bat minutu egin
|
zituen
begiak Ttipiren txostenaren gainean kiskaltzen. Itzuli zidalarik, gogortuak zitzaizkion matelak.
|
|
|
Errezo moduko bat zen, amuletoa. William Langek, ordea, marroiak
|
zituen
begiak, ez berdeak. Zergatik esaten zuen orduan berdeak ikusten zitzaizkiola begiak?
|
|
|
Han eta hemen galdetu nuelako dakit gizaseme hark ez zituela ontzat hartzen Euskaltzaindiaren lehen arauak, eta bazekiela, era berean, hizkuntzaren sena ez zegoela Parisen. Aitaren egin zuen harrira arrimatu aurretik; zerurantz goratu
|
zituen
begiak gero. Nik ez nion, ondoko ikusleek bezala, irribarre pikarorik ikusi.
|
|
|
Sarritan nireganatu
|
zituen
begiak maisuak. Oso arrotz aurkitzen nintzen nire jantzi estuen barrenean.
|
|
2001
|
|
|
Pentsamendu kultural klasikoak iraganeko ereduetan jartzen
|
zituen
begiak, hilezkortasuna lortzeko. Petrarka-k zioenez, loria ez da heriotzaren ondoren baizik hasten.
|
|
|
Julia aitaren hiletara beltzez jantzita joan zen. Eguzkitako beltzen atzean ezkutatu
|
zituen
begiak. Ezpainak gorri biziz margotu zituen eta zigarro beltzaren keak mina mozorrotu zuen.
|
|
|
Romak neurriz kanpo zabaldu
|
zituen
begiak eta inurriz bete zitzaizkion. Askorik pentsatu gabe, edo gehiegi pentsatuta, aurrez aurre jarri zitzaion Roma, Marcosen kantu bat entzuten ariko balitz bezala.
|
|
|
Orduantxe jo
|
zituen
begiz hegazkin urrunak, tankeak, soldadu ilaran jarriak domina ezezagun eta dizdizariak zintzilik zekartzatela, hurbil, oso hurbil; orduantxe entzun zituen ulertu ez zituen hitzak eta oihuak, baina nola hala argitu zituenak eta gustatu ez zi  tzaizkionak; orduantxe ikusi zituen ardoz eta gorrotoz odoleztaturiko begiradak. Buelta erdia eman, eta etxerako bidea hartu zuen.
|
|
|
Eta ez choil deus eztaquitenentçat ere". Horien artean, ordea," euscararic baicic etciaquitenac"
|
zituen
begiz joak. Eta hona ondorioa:
|
|
|
Luze gabe taxia iritsi eta, esan bezala, aurrena izan nintzen jaisten. Atalondotik irten bezain laster gizon ttikittoak nigan tinkatu
|
zituen
begiak; urduritasunez zerbait murtxikatzen zuen, ahoa nabarmenki ireki eta itxiz. Kale ertzeraino iritsi eta esperoan gelditu nintzen, eskuak poltsikoan morroiari begirik kendu gabe.
|
|
|
Eskua luzatu zidan esertzeko eskatuz, karpeta ireki eta, folio batzuk aterata, beraietan tinkatu
|
zituen
begiak.
|
|
2002
|
|
|
Imanolek erdizka itxi
|
zituen
begiak une batez, pentsatzen bezala. Segituan ireki zituen baina, irribarretsu.
|
|
|
Zergatik atera zitzaion ibai alboan emandako musu hura? Listua irentsi eta azkarrago kliskatu
|
zituen
begiak. Ez zuen nahi mutila ohar zedin.
|
|
|
Julenek ezin
|
zituen
begiak lurretik jaso. Orain berak zirudien erabat nahasita.
|
|
|
Imanolek zabaldu
|
zituen
begiak aurrena. Gorputz bat besarkatzen zuela konturatzean, irribarre egin zuen:
|
|
|
Eta pisuko jabea. Tximistak botatzen
|
zituen
begietatik, egundoko garrasiak ahotik.
|
|
|
Buruarekin baietz adierazi zion Mirarik. Ez
|
zituen
begiak zabaldu.
|
|
|
Negu parteko goiz hartan, Julian Treku izen abizeneko mutila bere etxetik irten zen Ibarben, egunero bezala, ikastetxera joateko. Pikarkalen behera zihoala, parrokiako erlojura  altxatu
|
zituen
begiak. Zortziak hogei gutxiago.
|
|
2003
|
|
|
Bibiotek tristeziaz jaitsi
|
zituen
begiak, burua alde batetik bestera mugitzen zuela, balantzaka. Zirudien une batetik bestera negarrez hasi behar zela.
|
|
|
Beteko deutsut ontzia? Arantxak jaso
|
zituen
begiak plateretik, irribarre eztia ezpainetan zuela, eta eskua edalontziaren ahoan ipini zuen.
|
|
|
Ainhizek Karmelegana jaso
|
zituen
begiak. Lagunarekin guztiz zintzoa izateko garaia zen.
|
|
|
museoa, trenak, hegoak, dislokazioak. Gizonak ez zeukan pistarik begietan, espero zitekeen bezala; garbi garbi
|
zituen
begiak. Horrek harritu zuen Matias gehien.
|
|
|
Ez dakit lo hartu zuen edo, besterik gabe, errealitatetik ihes egiteko itxi
|
zituen
begiak. Kontua da, prakak kendu eta ohe hartan etzan bezain pronto desagertu zela Oskar gure artetik.
|
|
|
Polizia etxetik irten direnean, udatik aurreratutako eguzkiak erre egiten
|
zituen
begiak, baina Damian ez da konturatu ere egin. Berdin dio horrek.
|
|
2004
|
|
|
zuretzako, esan zuen atzera. Libek asko asko asko zabaldu
|
zituen
begiak, den den dena ikusteko, dena.
|
|
|
Del Valleren isilkako kalkuluetan, hirugarren aldia zen azken ordu laurdenean tipoak bere mihi higuingarria ikusteko oparia egiten ziola. Hasperen eginez, Del Vallek karrikara bihurtu
|
zituen
begiak, bere baitarako erranez Goebbels doktoreak ardura handia hartzen zuela bere afixetan halako gaingizon arioen irudirik ez ateratzen.
|
|
|
Burua apur bat altxatuta, Hansen oherantz zuzendu
|
zituen
begiak. Ohea hutsik zegoen eta lurrikara batek astindu balu bezalako itxura zuen, maindire guztiak korapilatuta eta buruko zimurtua lurrean.
|
|
|
Diannek indarrarekin itxi
|
zituen
begiak, negarrari eutsi nahian bezala. Tupusteko besarkada batez inguratu zuen mutila.
|
|
|
Ez dakit, baina asko. Nahiz basurdeak aurrera segi eta mendian ezkutatu, nahiz eguzkia gero eta biziagoa izan eta beroak gure zauriak mindu, berak hantxe eduki
|
zituen
begiak itsasita, bost basurdeak azaldutako tokian. Bere onera etorri zenean, niregana egin eta petral samar jarri zen:
|
|
|
Hori entzutean eskoliosidunak harriturik begiratu zion eta hirugarrenaren laguntza bilatu zuen, baina hirugarrenak zumarretara galdu
|
zituen
begiak.
|
|
|
Paisaiatik aldendu
|
zituen
begiak Ferminek ez galdera ez tonua gustatzen ez zaionaren bisaiaz.
|
|
|
Harakinengana bildu
|
zituen
begiak. Bazterri komisaldegian izandako txotxongilo sentsazio itogarria iltzatu zitzaion atzera berriz kolkoan.
|
|
|
Leihotik begiratu eta gero poto urdinean pausatu
|
zituen
begiak. Bazter.
|
|
|
Ferminek garraiagailuaren goma beltzetik jaso
|
zituen
begiak. Jexus Mariren eta Harakinen begiak atezuan zeuden errezel beltzei begira.
|
|
|
Besondotik bularrera egiten zuen bidaia, sentitzen zuenak ikaraturik. Atzera berriz, bere burua behartuz, paisaia berde urdinera lerratzen
|
zituen
begiak, barne borroka orekatuko zuen lasaigarriaren bila. Hantxe bukatu zen Beriain mendi lerroa eta Irurtzungo bi Ahizpak ageri zitzaizkion.
|
|
|
Harakinek ez zuen ezer esan eta errepidera bildu
|
zituen
begiak.
|
|
2005
|
|
|
Boni Bonek ere ez
|
zituen
begiak gutxiago zabaldu, amona Kontxik Inesen historia kontatu zionean.
|
|
|
Handik gutxira, baina, are gehiago zabaldu
|
zituen
begiak Tommyk, Inesek gerrikoa delikadezia handiz askatu eta txilborra agerian utzi zuenean.
|
|
|
Hamarrak laurden gutxiagotan deitu zioten arrebari; lehenengo txirrinean ireki
|
zituen
begiak, erdi lo zegoen aulkian;" nor da?" galdetu zuenean, dardarka zuen ahotsa.
|
|
|
Begira gelditu zitzaion, gero txandala eta zapatilak begiratzeko jaitsi
|
zituen
begiak, eta ondoren, hitzik esan gabe, bertatik alde egin zuen.
|
|
|
Ezkonduta dago-eta! Ordainlekuko errotulura zuzendu
|
zituen
begiak. Zergatik begiratu dit bada erretrobisoretik, gero ezkonduta dagoela esateko?
|
|
|
Tipoak zabal zabalik
|
zituen
begiak, ezpainak urdinxka eta aurpegia ubel. Saihetsen gainean ipini nuen belarria:
|
|
|
Halakorik ez zuen espero inondik ere Idoiak, ez bainion poema konturik aipatu ere egin inoiz. " Zer?" zabaldu
|
zituen
begiak, arranpalo. Nire gorritasuna erabat nabaria zen; irakiten neuzkan masailak.
|
|
|
Afarian, ohi baino isilago egon zen Adela. Tartean tartean, niri begira geratzen zen, baina berehala zuzentzen
|
zituen
begiak beste alde batera. Joxe Mari, bitartean, ez zen isiltzen, txalaparta gora eta txalaparta behera, asko ikasten ari omen ginela eta.
|
|
|
Ahurrak tinkatu zituen. Jendetzak zoriontzen zuen bikotearen norabidean galdu
|
zituen
begiak. Uda mineko haritz hostoen murmurua, eguerdiko sasien usain oparoen eskaintza, txori xeheen txio txio baketsua eta martxo bukaerako kukuaren kanta uztartzen zitzaizkion sabelaren ganbara beltzetik ilki umearen garrasien oroitzarekin.
|
|
|
Bozgorailuak suge gorria iragarri zuen. Baionako geltokiaren puntako tunelera bermatzen
|
zituen
begiak. Trenak, dena pindar berde eta urdin, geltokiratzen segitu zuen, eremua erroten arrastatze azantzek bizidun oihu eta garrasiz mukurutzen zutela.
|
|
|
Atzera egin zuen. Sagebrush gaziek ttakatzen zuten errautsez estalitako lurrera makurtu
|
zituen
begiak: ez zuen ezer ikusten.
|
|
|
Zinez esaten dizut, ene kapitaina, gizajo hori Gorteko jaunen zapatei distira eragiten Donostian uda alai bat bota nahi izan zuelako galernak harrapatu duen gazte zoro bat baino ez da. Zamorarra da eta haurtzaroan itsasoa ikusi gabea, uhinen artetik hondartzara arropa bustia larru eginda etortzen ziren neskez bete nahi
|
zituen
begietako zakuak, pentsa ezazu, hamazazpi urte, dirurik ez eta osasuna emateko, irrika natural horrek ekarri zuen mutil hori Euskal Herrira. Horrek ez dauka ezer gorritik, jauna, behartuta ibili da hori aurreko lerro hauetan, gu denok bezalaxe.
|
|
|
Soldata igotzeko eskatu behar dinat gaur bertan! Bildu egin
|
zituen
begiak, hondora utzi zuen gorputza atelierrekoei telefonoa jo behar ziela ahantzita. Reformista zikina!, oparitu zion Anak belarrira, laztan hutsa zen haserre iduri hura.
|
|
|
Hator hona, mulata neurea!, gainera ekarri nahi izan zuen gorputz txipia, beso artera, baina emaztea gaitzitu egin zitzaion," Mulata?", jesarri egin zen erne ohean, muker muttur," Mulata esan duk?". Laxarok bildu egin
|
zituen
begiak ostera, ogia xigortzen ari zen sukalderen batean... masailekoa baletor!
|
|
2006
|
|
|
Baina, hasteko, gizon maitagarria zen, arrantzale xumea, bere emaztea edozer baino gehiago maite zuena. Oso gizon ederra zen eta zuk dituzun eta Nanyk
|
zituen
begi berde ederrak zituen. Hara, aski mintzatu naiz.
|
|
|
Egoeraz ohartzean irribarre egin zion amak, izua estaltzeko, eta berak ere irribarrearekin erantzun zion, bere kezka aurpegia nabaritu ez zezan. Ordutik zeukan piztuta argi gorria, baina, haurrek egiten duten moduan, eskuekin estali
|
zituen
begiak dir dir gorririk ez ikusteko. Eta orain neurologia hitzaren pisua darama arrastaka, zigor baten antzera, ospitaletik bulegora, bulegotik etxera, etxetik ospitalera, bidean utziz erruaren arrasto iluna.
|
|
|
Anek mahaiaren gain distiratsuan josi
|
zituen
begiak. Polizia zaharrak esku handi bat luzatu eta Aneren eskumuturrari heldu zion.
|
|
|
Jauzi batez zutitu zen. Ezin
|
zituen
begiak izugarrikeria hartatik aldendu. Beldur taupadak sentitzen zituen lokietan.
|
|
|
Polizia zaharrak zerura goratu
|
zituen
begiak.
|
|
|
Beldur handiegia zion, antza. Anerengana goratu
|
zituen
begiak. Irtenak eta gorrixkak ziren.
|
|
|
Jakin min xalo batez begiratu zion Aneri, ate ondora urrundu baitzen negar egitera. Segidan, polizia handiarengan josi
|
zituen
begiak.
|
|
|
Irakasleak jaierazko isiltasun batez irentsi zituen azalpenak. Neskak amaitu zuenean, Ponsek diz diz
|
zituen
begiak.
|
|
|
Ponsek zerurantz goratu
|
zituen
begiak, pazientzia eske. Larriturik bazegoen ere, Anek irribarre egin zuen bere baitarako.
|
|
|
Artzain hark bazuen, dirudienez, abilezia bereziren bat, edo egun hartan logura handi samarrarekin zegoen Isabel gajoa; behintzat, Isabelek berak hartu zuen lo ekitaldi gogor baten ondoren. Artzainak ez
|
zituen
begi onez ikusi leize inguruko gurutze haiek eta ihes egitea erabaki zuen, mendian behera...
|
|
|
Aitatxi han zen, lehen lerroan. Erregek, paretik iragatean, harengan pausatu
|
zituen
begiak.
|
|
|
Gorputz barneak ikara egin zion Agerreri. Erregeordearengana bihurtu
|
zituen
begiak, erruki eske. Hura bere idazkariari so ari zitzaion, mintzatzen segitzeko aginduz bezala.
|
|
|
Mutikoak nire aldera bihurtu
|
zituen
begiak. Ama Katalina oroitu zitzaidan:
|
|
|
Besterik gabe, pitxerra hartu eta barrara joan zen aldakak mugituz merengeko dantzari bat legez. Orekari eusteko harat honat mugitzen
|
zituen
begiak, balizko oztopoen xerka.
|
|
|
Beltzez jantzitako irudi bat sartu zen aretoan eta begi guztiak hizlariarengana bildu ziren. Jamesonek erraz ezagutu
|
zituen
begi beltzak, sudur zapala, arbeltxezko ile sarria. Apenas nabaritzen zitzaizkion eskuak, txiki txikiak.
|
|
|
Trenaren abiada bizkortzen hasi zen, gero eta arnasots zalapartatsuagoarekin. Amonak ikara batean zabaldu
|
zituen
begiak. Saltzaileak eskua apartatu zuen nire belaunetik.
|
|
|
Auzolan izena du. Jardun du programaz bost hamar minutuz, Meltxorrek ezin
|
zituen
begiak irekita eduki, Neilak esan du berak ez duela oso garbi ikusten preformazio etapa hau zertarako den. Etapa honetan, esan du monitoreak, norbanakoaren segimendua egingo du berak, antzeman zein diren gure interesak, gure posibilitateak, ezinbestekoa dena lan munduan integratu gaitezen, konparazio:
|
|
|
Arraioa! esaten zuen gero, eta txispak ateratzen
|
zituen
begi bakarretik, ez nuke nahi jubilatu arte tankera honetan ibili! Hogeita sei urte falta ditut jubilatzeko nik, hogeita sei urte!
|
|
2007
|
|
|
Aitonak ezinegonez altxatzen
|
zituen
begiak gurutzegramatik, izan ere, bete daitekeena erraz betetzera ohituta zegoen agurea, eta urduri jartzen zuten clochardaren plastikozko poltsek, nahita ere ez baitzitzaion bururatzen zerekin bete ahal zituen emakume zarpailak horrenbeste poltsa. –Nire gauza guztiak aise sartuko lirateke poltsa horiek baino gutxiagotan?, pentsatzen zuen, eta ezin zuen asmatu zer arraio sartzen zuen clochardak haietan, gurutzegramatik begiak harentzat bakarrik altxatu arren ez baitzuen inoiz ikusi emakumea plastikozko poltsa bakar bat ere irekitzen.
|
|
|
Sotoko ilunean zabaldu
|
zituen
begiak. Loak paparretik behera irristatuta, burua orain Dioniren izter gainean bermatzen zuen.
|
|
|
Haren begiratu geldoa eskuin ezker pasatu zuen, aurpegitik aurpegira, bertan espero zituen guztiak egon bazeudela egiaztatu nahian bezala. Jesusek ezin izan zion gorrotozko begiratu hari heldu gainean egokitu zitzaionean, eta, beste askok bezala, lurrera eraman
|
zituen
begiak.
|
|
|
Lisak ez
|
zituen
begiak margolanetik baztertzen. Eguzkiak nabarmendu egiten zuen umeen larruazalaren urrea.
|
|
|
Agurearen besaulkian eserita zegoen, eta bertatik salako dekorazioa ari zen begiratzen. Batez ere, umeen margolanean iltzatu
|
zituen
begiak. Gero komentario batzuk egin zituen nerabezaroan ikusitako film pornoez," bat baino gehiago nazien garaian girotuak.
|
|
|
Lisak hura entzun?" naparrak"?, eta pantailan iltzatu
|
zituen
begiak. Arratsaldean jokatu eta grabatutakoa zen partida, eguzkitan ari baitziren jokalariak, izerdi patsetan.
|
|
|
Kuartelean jakinarazi zioten etxe hondarretatik ateratako gorpua semearena zela, eta, une batez, bakarrik utzi zuten soto hartan, eskuburdinak kenduta. Askotan pentsatu zuen nahiago zukeela une hartan ile tiraka eta aieneka hasi izan balitz, onetik irtenda, filmetan noiz noiz ikusi izan zuen bezala, baina, bere harridurarako, apenas busti
|
zituen
begiak. Isilik iraun zuen, geldi geldi, eztarriko zuloan jarria zeukan korapiloa askatu nahi alferrikakoan.
|
|
|
Adinekoa bazen ere, artean indarra antzematen zitzaion bere keinu eta jarreretan. Tente tente, apenas kliskatu
|
zituen
begiak Gigiren diosala entzutean. Handikotea zen, esku tzarrak non sartu ez dakiten horietakoa.
|
|
|
Ainhoa bazetorren dutxatik bueltan, eta mundu honetara jaitsi
|
zituen
begiak. Ordu erdi emana zuen bainu-gelan giltzaturik; beraz, nahi bezainbat denbora izan zuen prestatzeko.
|
|
|
Arto irinaren koloreko guayabera lisatu berria zeraman jantzirik, eta ezkerreko sakelan gorde zituen. Migelek ez zion ahalik lasterren egiteko eskatu; keinu errebes batzuk egin
|
zituen
begiekin, bereak faltesten zituela adierazteko.
|
|
|
Olibaz jantzitako gerrillariak etorri zitzaizkion gero gogora, ron baten aitzinean edo zigarro purua ezpainetan, eta boltxebikeak imajinatu zituen ondoren, vodka edanez mozkortu arte, hotza menderatu ezinik dantzan, eta armada gorriaren oihartzun sakona ere entzun zuen bere baitan kulunkatzen. Abesbatzaren marruma urruntasunean galdu ahala, salsa beroaren girora itzulirik astiro, ostatuko leihoan pausatu
|
zituen
begiak. Ezkerreko aldean, zumitzez ehundutako besaulkian, ile zuriko amona beltz bat zegoen, kareizko lenteak begietan, egunkari zahar bat irakurtzen.
|
|
|
Bozina egoskor bat entzun zuen ametsetan. Ez
|
zituen
begiak zabaltzen ahal eta, txofer astun hura hamar mila aldiz madarikatu ondoren, Newton etorri zitzaion burura.
|
|
|
Argazkiekin konformatu behar izan zuen, azpiko testua sobera letra txipiarekin idatzirik baitzetorren eta lenteak, bereak izanagatik, ez zitzaizkion behar adina egoki. Aitzakia polita izaten ahal zen konpondu behar zizkionak aipatzeko eta, afaria prest zegoela erratera etorri zitzaiolarik, papera ia ukitu arte jaitsi
|
zituen
begiak. Debaldetan egin zituen ordea plantak, bere miopiari baino arreta handiagoa eskaini zion Arseniok erretratuari eta, jakina, ez zuen komandantearen gaineko bertze pasadizo bat kontatu gabe utzi nahi izan, zeren...
|
|
|
Aspaldiko telefono beltza belarrian, kalostraren gainean zeuzkan besoak, eta solasean ari zen. Ez zuen pentsatu nahi izan norekin, eta handik harat ez
|
zituen
begiak espaloitik goratu.
|
|
2008
|
|
|
Natividad ez zegoen bere onean, baina ezta burutik eginda edo burua galduta ere, burmuinetan sukarraren berun likidoa sumatu behar zuen arren, hain
|
zituen
begiak kargatuta, kristal heze batez eginak iduri. Horregatik, kalonje jaunak iradoki zionean, konplimenduzko hitz batzuen ondotik, konfesioaren komenientzia Jauna hartu aitzin, amaren aita espirituala ez ezik, alabena ere bazen kalonje jauna?, gaixoak ez zuen eragozpenik jarri; aitzitik:
|
|
|
Utikan! Eta, hisia guztia kanpora ateratzen zuela, amorruak hartuta
|
zituen
begiak, baina baita argitan blai ere?, jada ate parean zegoèn printze urdinari begira, esan zuen:
|
|
|
–Nik, berriz, ez dut zurea bezalako esperientzia bizitzeko aukerarik izan, hura esan ahala, baina, ezusteko urduritasun batek hartu balu bezala, markes jaunak bizpahiru aldiz itxi
|
zituen
begiak, itxi ahala ireki(. Baina aukera izan banu, zer??, bururatu ote zitzaion bat batean?), harik eta, behar zituèn hitzak ezpainetara zetozkiola, sosegura eta lasaitasunera egin zuen arte?:
|
|
|
Eta kalonje jaunak gurutzea amorruz jaso, betzuloetatik atereak
|
zituen
begiak?, eta posturari eutsi zion, apaiza lehen planoan laukiratzen zuèn argazki balizko bati begiratuz gero, edozein ikuslek ondorioztatuko zuen aita kalonjea orduantxe jaurtitzera zihoakiola gaixoari gurutzea, bospasei segundotan, harik eta, gurutzea jaisten zuela, amore eman zuen arte:
|
|
|
Eta Beñardok zeruraino zabaldu
|
zituen
begiak: zabalduko ez zituen, bada, baldin eta orduantxe egin bazuen bere bizitzako aurkikuntza, hitzezko jolasak ere bere zerua duela ziurtatzera eraman zuena, baina ez nolanahiko zerua, zeru koloretsurik koloretsuena baizik, mila ostadarrek zeharkatua!
|
|
|
Alta, eszenari begira zegokeèn lekuko batek ongi atzemango zion nola markes jaunak bizi izan zituen zalantzazko memento gutxi batzuk, haietako batean, azken aldean, burua ezker eskuin mugitu zuen hiru aldiz, betilun? itxi ere, itxi
|
zituen
begiak ondotik: neska basatia bere alaba izan zitekeela bururatu ote zitzaion markes jaunari??, kantaldiak iraun zuen bitartean; bazirudien, baina, markes jaunaren ezezko hark, jarrera moral baten ondorio behar zuenak, gutxi zezakeela ijito arrazako neskak, oholtzaren ilunean pantera bat iduri?
|
|
|
Suspertu zen Zosimo bere txorabiotik; zabaldu
|
zituen
begiak, Nazariori entzuten ziòn neurrian gero eta gehiago. Harri eta zur zegoen, zinez, Zosimo:
|
|
|
Bi anaiak aurrez aurre zeuden, eta Nazariok behetik gorako mugimendu azkar bat egin zuen eskuarekin, odola sutan behar zuen, hainbesteraino
|
zituen
begiak ere suak hartuak?, paparraren parean geldiarazi zuena, anaiari paparretik heldu nahi baina bidean damutu balitz bezala, burura zerbait burutsuagoa etorri ote zitzaion. Gero, arnasa bete betean hartu eta honela hitz egin zion Beñardori:
|
|
|
esan zuèn mementoan doi, Ernestinak aita karmeldarraren sermoi osoan egin ez zuena egin zuen: barre txiki bat, baita, barrearekin batera, ama nagusiarengana jiratu ere; ama nagusiak, ordainean, are gehiago zurrundu zuen kopeta, eta are gehiago bildu
|
zituen
begiak, keinu bikoitz harekin Ernestinari zera esan nahi balio bezala: –Zu ere, komentuko mojarik onena izateko deitua izan zinena, horrela zauzkat, Jainkoaren etxean barrez?
|
|
|
Frai Millan iritsi zenean, berriz, berehala eman zion ama nagusiak berria, aita karmeldarrak atsekabezko keinu batekin hartu zuena, burua ezker eskuin mugitzearekin batera, urruneko urrunean iltzatu
|
zituen
begiak erabakitasun handiz, etorkizuna bere mende jarri nahian edo?, ama nagusiak esandako hitzen ozpinak bera ere, frai Millan, ozpindu balu bezala.
|
|
|
Nazariok, jauregiari begira jarraitzen zuenak, berriro iltzatu
|
zituen
begiak lurrean, arreta handiz iltzatu ere, goizak ihinztatutako belar hezean arrastaka zebilèn zizare batek erakarrita. Jarraian, bat batean zutitu, eskuin eskuko erpurua beheraka begira jarri keinu nabarmenean, eta zapataz zapaldu zuen zizarea behin eta berriro, zapaldu ondoren zapata zola belarretan garbitu eta bankuan ostera esertzen zela, irri zabala ezpainetan.
|
|
|
Nazariok, izan ere, bere haurtzaroa oroitzen zuen une hartan, ausaz. Nazariok, izan ere, azken irria egin ondoren, beste puntu batean finkatu
|
zituen
begiak; gero, beste batean, eta beste batean. Begiak puntu bakoitzean finkatzen zituenean, gainera, bere denboratxoa hartzen zuen, eta orduan bazirudien, nabarmenago batzuetan besteetan baino, nostalgiak eta malenkoniak hartzen zutela, baina ez erabat, nostalgiari eta malenkoniari bai baitzerien, betiere, tristurarekin zerikusirik ez zuèn beste zerbait?
|