|
2000
|
|
|
Frai Bartolomeri erantzun gehiago iritsiz
|
zihoakion
: Logroñoko Karmel
|
|
|
—nik aditzeko moduan mintzatu zen emaztekia, medikuari baino gehiago neuri xuxendu balitzait bezala: haatik, baldin dudaren bat banuen, ez nuen luzaz iguriki behar izan, zeren, medikuari adio egin bezain fite, eneganat etorri eta, bere semeari ahakar egiterat
|
zihoakion
ama batek bezala, fermu eta fintko, baina baita gozo eta emaro ere, erran baitzidan, euskaraz—: Mutila, ez al duk nehoiz ere aditu ezen astoa meneratzen dela zigorrez, baina gizona hitz onez...?
|
|
|
Eguerdiaren giro lasaia puskatzen zuen errainaren abestiak, eta baserriari hegaletik
|
zihoakion
ibai isilak festa bero batean aska  tzen zituen ibai hondoan zituen damu eta nahigabe guztiak. Egoera hark aitortu ezinezko grinak sortzen omen zizkion agureari.
|
|
|
Gaurko Astarrain honek, ordea, gorroto biziko tximista dakar bere uretan. Trena hegaletik
|
zihoakion
. Gaur bezala.
|
|
|
Gaur bezala. Baina hegaletik
|
zihoakion
baratze oparoen lur aberatsa ere. Hegaletik zihoakion mahatsondoaren txakolinaren mozkor gozoa.
|
|
|
Baina hegaletik zihoakion baratze oparoen lur aberatsa ere. Hegaletik
|
zihoakion
mahatsondoaren txakolinaren mozkor gozoa. Hegaletik, beti bihotzetik, joan zaio herriaren kordea.
|
|
|
Aldameneko bebarru batean sartu ginen, izututa. Bebarrutik irten gabe, auto gorriari segika
|
zihoakion
ertzain auto ulukaria ikusi genuen gero, ziztu bizian hura ere. Bebarrutik irtetear ginela, tiro hots batzuk entzun ziren eta izuak barrura bultzatu gintuen berriro.
|
|
2001
|
|
|
Txominek aurpegia estali zuen bi eskuekin. Arrautza itxurako buru zurian gora
|
zihoakion
lotsa gorria estali nahi zuen: akabo aberats egunak, akabo gaztetasun ametsak, akabo dotoreziak!
|
|
2002
|
|
|
Beti bere lagunaren atzetik, begira begira
|
zihoakion
, eta, nekeak eraginda edo, bitxikeria bat bururatu zitzaion: Zilarbizik oinetako hegodunak zeramatzala.
|
|
|
Azkena. Izan ere, oposizioetako data hurbilduz
|
zihoakion
neurrian, Sarari ezinegona sortzen hasi zitzaion. Lagun psikiatraren aholkuz, igo egin nion antsiolitikoen dosia.
|
|
|
Ez zuen zubia utzi behar izan, aski izan zuen helizeei kontrako indar apur bat ematea ontziaren karela lehorretik metro eskasean hurbiltzeko. Apurka zehatzagotuz
|
zihoakion
zain zegoen morroia, zutunik eta mugitu barik, xira ziztrin batez jantzirik eta burua soil. Besoaren mugimenduaz adierazi zion ontzira jauzi egin zezan.
|
|
2003
|
|
|
Ainhize larru kontuetan bazihoan hezten, eta orain, Unaxen eskuetan jostailu zintzoa ez eze, ekimenaren jabe ere bazen. Irudimena gai horietarako pizten
|
zihoakion
, ikusirik maitasun eta ohe kontuetan ez zegoela lotsarentzat lekurik. Funtsa atsegina izanik, atsegina guztiek berdin maite dutela jabetu eta onarturik, atseginerako mugarik, ez araurik, besteak ipinitakoak izan ezik, ez zegoela berezkotasunez egiaztaturik, lekurik ez zeukan gauza bakarra berekoikeria zela barneraturik, aske sentitzen zen, gorputzak, gogoak eta buruak eskatzen ziotenari asebidea bilatzeko.
|
|
|
Kirola egiteari. Denbora gero eta lasterrago ahitzen
|
zihoakion
. Hilabetean behin, amaren eta arrebaren bisitak hartzen zituen Txokok.
|
|
2004
|
|
|
Silize organikoaren negozioa ez
|
zihoakion
hobeto. 1993an Norbert Duffaut bere sozioa hilik agertu zen.
|
|
|
Gurasoak oso pozik zeuden, baina amona Sinforosa ez horrenbeste. Pozik zegoen, alde batetik, famaren eskailerak gora eraman ninduelako, baina, bestetik, alarde hura guztia ez
|
zihoakion
batere. Banekien nik amona Sinforosak nahiago zuela zerbait xumeagoa eta apalagoa.
|
|
|
Harakinekin jaialdiaren gauean izandako sentsazio berdinak hartu zuen: bat zen zuhaitzekin, bat zen gauarekin, gorputza desegin eta adar haietara
|
zihoakion
, zakiletik sortzen zitzaion irrika erraldoi hark tiraka. Gau bihurtu zen, oro estaltzen zuen gaua.
|
|
|
" Marika nazkagarriak!". Iluntasunetik urrundu ahala baretuz
|
zihoakion
beldurrak sorturiko askatasun uhin batek hartu zuen porrotaren zapore metalikoarekin batera. Ez zen arakatzeko ere gai izan!
|
|
|
Amonak hirurak poltsekin ikustean zeren zain zeuden bezala egin zien; ez zituzten hiru poltsak?, bada, alde egin zezatela. Mutil gazteari berehala nabaritu zitzaion zein zen bere hatua; egoki
|
zihoakion
larruzko maleta iledun bat agertu zenean poztu zitzaion aurpegia.
|
|
2005
|
|
|
Eta, harengana hurbiltzen zela, zaplazteko beldurgarri batzuk eman zizkion, bat bi hiru lau eta bost, Kontxi lurrera bota zuen arte. Eta, emaztea lurrean zetzala, ostiko bat eman zion, eta bigarrena ere ematera
|
zihoakion
, sukaldearen beste atetik Manuel atera zenean, eskopeta eskuan zuela.
|
|
|
Tomas erantzutera
|
zihoakion
, baina une hartan, bere protestari indarra emateko edo, aulkitik altxatu, eta honela esan zuen Inesek:
|
|
|
Anaiaren berririk ez zeukan. Astia urritzen
|
zihoakion
. Ondoko udaberrian Angeluko seroren komentuan sartuko zutela hitz eman zion bikoteak apezari, baina bitartean Munhotarreko hobia lohitsuan bizirik ehortzirik ere burura zezakeen.
|
|
|
Jaun andere esposak gonbidatuen artean jarri zirenerako gertakaria ahantzia zen, salbu Edmearentzat ezkerreko azpian garatzen
|
zihoakion
ubela torratzen zuela, lizun aire. Artean gazteen mugimendu salbaiek aldamuaren antzera plantatutako eraikuntza inarrosarazten zuten, dudak eta zalantzak multiplikatuz.
|
|
|
Herriko lagunetarik urrun deus ez zen: jendaldearen oldar mekanikoaren erritmoak sustaturik orduan erraz eman zezakeen gaur egun agortzen
|
zihoakion
Gure Aita hura.
|
|
|
Denbora ahitzen
|
zihoakion
. Oinak oinategi, soilik loeria astunaren orratzak kaskoan ziztaka nabaritzen zituela, Angeluko Chambre d’Amour hondartzara heldu zen konturatu gabe.
|
|
|
Frantxuak Jauregiberri kaiko jatetxe ponpoxera gonbidatu zuen bere ama. Karrikan zebiltzanean, noiztenka jendea haiei begira zegoen eta Maianak ez zezakeen bihotzean iltze herdoilduaren pare bermatzen
|
zihoakion
herabetasuna bazter: denak zelatari zituela zirudion, seme bekatariaren itzala seinalatzen ziotela eta batzuetan jende bildu multzo baten hegitik iragatean, salatari hitza herraz bihikatua aditzen zuen.
|
|
|
Soa apaltzen zuen gero zilborraren gunera eta, han, azpien juntan hedatzen zitzaion oihan beltzari miratzen zion, amultsuki. Ahur bat titietan kilikari utzi eta bestea zangartera ekartzen zuen, bustitzen
|
zihoakion
gunean pausatzeko: hatsanka sakon eta intziri motz hautematen zen lo gela hertsi hartan, goizeko tenore zurbailetan.
|
|
|
Zintzur ezpondak lardaskatuz igotzen zitzaion airea eta, sekula aski ez bailitzan, biriketan behera zurrumilatzen, haize uholde. Premiazko hatsa loditzen eta haragitzen
|
zihoakion
, zaina noiz nahi tapa zezakeen birla erraldoi bilakatzeraino. Ikara zen neska, eta bat batean pasagian hara eta hona aferatuan zebiltzan erizainaren bila abiatu zen.
|
|
|
Astebete bada, Damian erietxera etorri bezperan, amaitua zuela harremana gizon honekin. Ospitaleko ebakuntzara laguntzen uzteko eskatu zion Lupek azken irtenbide bezala, ihesi
|
zihoakion
gizona eusteko balioko ziolakoan. Eta ezetz erantzun zion Damianek.
|
|
2006
|
|
|
Lewisen sorbaldan dauka belarria jarrita eta haren bihotzaren taupadak entzun ditzake. Oxfordeko pub ilun hartan elkar ezagutu zutenean bihotza azkarrago ote
|
zihoakion
pentsatu du. Ziur baietz.
|
|
|
Eta zergatik erran zion hotel hartan zegoela? Seguru azalpen egokia zegoela gaizkiulertze haietarako, baina larritasuna hazten
|
zihoakion
: Ponsen iradokizun ilunak bere buruan sartzen sentitzen zituen.
|
|
|
Kasinoen irudiak lamaz ziren sargoriaren eraginez. Gasolinaren goxotasuna sudurrera
|
zihoakion
mozkorraldi arin baten gisan.
|
|
2007
|
|
|
Kanutoari azken xurgada kendu zion antsia batean, baina ez zen nahikoa izan barrutik gora
|
zihoakion
amorruari heltzeko.
|
|
|
Lisa jiratu egin zen, ibilera pixka bat mantsotu eta gero. Eztarriko korapiloa askatuz
|
zihoakion
poliki poliki, eta hitzek, kostata, bere bidea aurkitu zuten azkenik.
|
|
|
Iparraldeko ahaire ederrenak tekno soinuz apaindurik eskaintzen zituena arras bestelakotua zen: garbitua, usain oneztatua, eta hormonaz hanturik, ahotsa emetzen
|
zihoakion
berriro. Hilotzak talde metalikoaren erritmo zakarrengatik Estevez parean erdi lo zegoela, arratsaldean Santa Engraziako elizan harrapatu Bernat Etxepareren hiru koplak buruz ikasi zituela azaldu zigun, eta kantatzeari eman zen.
|
|
|
Oraindik suhar ziren ekialdeko abeslariek korua moldatzen ziotela, Haizemin taulara igo zen eta Santa Engrazia elizan argira ekarri Mosen Bernaten koplak intzirikatu zituen. Herriarentzat, inongo zartagailu, hilketa edo mendeetako debeku moralek lortu ez zuten libertate sentimendu bat hegaldatu zen, negarrarekin errimela urtzen
|
zihoakion
Haizeminen ezpainetarik.
|
|
|
Gustatzen zitzaidan Biduze ibaiak urratzen zuen lurralde umil hura. Umila eta euskara desagertzen
|
zihoakion
heinean, isila. Anta pentsatu eta alta marmazikatu nuen:
|
|
2008
|
|
|
Izeba erantzutera
|
zihoakion
, baina osaba Bixentek zirikatu zuen aldamenetik:
|
|
|
Eta ostiko bat jotzera
|
zihoakion
, baina don Hipolito tartean sartu, mutila belaunikarazi, eta honela mintzatu zitzaion:
|
|
|
Aitak bere asmoak zituen, beraz, baina Herioak ere bazituen bereak, antza? Eta, halere, aita ez zuen Beñardoren beste disgustu batek eraman beste mundura, mutilak, aldiz, hitza bete eta guztiz aldatu zuen bere jarrera, bere ihesaldi hura marra bat balitz bezala, bizitzari buruzko ikuspegia aldatu ziona?, bizitzari lotutako berezko higadurak baizik, emaztea galdu zuen, gerra galdu zuen, eta osasuna ere galduz eta galduz
|
zihoakion
, lurraren aurkako borrokan?; hil baino hiruzpalau egun lehenago, baina, Nazariori eta Beñardori deitu eta honela mintzatu zen, tinkotasunez, ahots indargabea borondatearen mugimendu batez berrindartzen saiatzen zela:
|
|
|
Ricardo erantzutera
|
zihoakion
, baina une hartan biolin batzuen doinua hedatu zen egongelan barrena: orkestra txiki bat zen, oholtzan zegoena, festaren azken aldea girotzeko ekarria.
|
|
|
Nazariori nondik jo behar ote zuen galdetzen ari zitzaiola. Nazario erantzutera
|
zihoakion
, baina, galderari erantzun baino lehen, nola ohartu baitzen markesak ez ziela begia gainetik kentzen sarreran pilatutako aitzurrei, noblea ez ezik, ere bazen markes jauna, lurrari lotuta bizi zena eta lurrarekiko ardurak bizi zuena, azken batean?, bere senaren deiari jarraituz, mandazainen mandoak kargatzeko zain zeuden?, honela esan zion:
|
|
|
Aitak heriotzako orduan eman ziòn mezua ahizpari jakinaztera
|
zihoakion
, bada, Regina, aitak dendako horniketa egiteko erabili ohi zuèn etxeko zalgurdiaren gainean eserita zihoana, aitak bazuen herrian lehengusu gizonezko bat, zaldi zalgurdien zainketaz arduratzen zena?, zaldiaren muturrari lotutako uhala eskuan, kontu haiek gogoratzen zituen bitartean. Gogora zezakeen, halaber, azkenean ulertu zuela, ongi ulertu ere, aitak bizitzan erakutsi izan ziòn axolagabekeria, Ernestinari sekula erakutsi ez ziona, hain zen handia aitak alaba zaharrari ziòn begirunea.
|
|
|
Diru handirik e ra kus ten ez zuen kutxa hartatik tolestutako paper bat atera eta irakurri egin zuen isilean. Ondoren, zigarroari egindako atxiki luzearen kea bota zion pape rari, eta pixkanaka, ke txuria esku artean sakabanatuz
|
zihoakion
heinean, hizki eta zenbaki batzuk irakurri ahal izan zituen paper hartan: RI XY.
|
|
|
Txakurra nagusiaren ingurua uzten ausartu gabe
|
zihoakion
bere kasa. Belarri eroriek, ezer entzun nahi ez eta jaitsi balitu bezala, babes egiten zioten sastraka eta sasi artean, Freddy Greenek botatako piezaren bilaketak hala eskatzen zionean.
|
|
|
Eta ostiko bat jotzera
|
zihoakion
, baina don Hipolito tartean sartu, mutila belaunikarazi, eta honela mintzatu zitzaion:
|
|
|
Aitak bere asmoak zituen, beraz, baina Herioak ere bazituen bereak, antza... Eta, halere, aita ez zuen Beñardoren beste disgustu batek eraman beste mundura –mutilak, aldiz, hitza bete eta guztiz aldatu zuen bere jarrera, bere ihesaldi hura marra bat balitz bezala, bizitzari buruzko ikuspegia aldatu ziona–, bizitzari lotutako berezko higadurak baizik –emaztea galdu zuen, gerra galdu zuen, eta osasuna ere galduz eta galduz
|
zihoakion
, lurraren aurkako borrokan–; hil baino hiruzpalau egun lehenago, baina, Nazariori eta Beñardori deitu eta honela mintzatu zen, tinkotasunez, ahots indargabea borondatearen mugimendu batez berrindartzen saiatzen zela:
|
|
|
esan nahi baita –Zaldiaingo jauregia Nazarioren olatik ekialdera zegoen, hamar bat kilometrora– Nazariori nondik jo behar ote zuen galdetzen ari zitzaiola. Nazario erantzutera
|
zihoakion
, baina, galderari erantzun baino lehen, nola ohartu baitzen markesak ez ziela begia gainetik kentzen sarreran pilatutako aitzurrei –noblea ez ezik, ere bazen markes jauna, lurrari lotuta bizi zena eta lurrarekiko ardurak bizi zuena, azken batean–, bere senaren deiari jarraituz –mandazainen mandoak kargatzeko zain zeuden–, honela esan zion:
|
|
|
Izeba erantzutera
|
zihoakion
, baina osaba Bixentek zirikatu zuen aldamenetik:
|
|
|
Ricardo erantzutera
|
zihoakion
, baina une hartan biolin batzuen doinua hedatu zen egongelan barrena: orkestra txiki bat zen, oholtzan zegoena, festaren azken aldea girotzeko ekarria.
|
|
|
Aitak heriotzako orduan eman ziòn mezua ahizpari jakinaztera
|
zihoakion
, bada, Regina, aitak dendako horniketa egiteko erabili ohi zuèn etxeko zalgurdiaren gainean eserita zihoana –aitak bazuen herrian lehengusu gizonezko bat, zaldi zalgurdien zainketaz arduratzen zena–, zaldiaren muturrari lotutako uhala eskuan, kontu haiek gogoratzen zituen bitartean. Gogora zezakeen, halaber, azkenean ulertu zuela, ongi ulertu ere, aitak bizitzan erakutsi izan ziòn axolagabekeria, Ernestinari sekula erakutsi ez ziona, hain zen handia aitak alaba zaharrari ziòn begirunea.
|
|
|
Zuri begiratzea baino ez genuen egiten, eta paseatu. Ni hasi berria nintzen abokatutzan, baina erdi utzi egin nuen, eta amak ireki berria zuen denda, eta ongi
|
zihoakion
.
|
|
|
egunez egun murriztuz
|
zihoakion
uharte hartan,
|
|
2009
|
|
|
Larria areagotzen
|
zihoakion
, barnea koloka jartzen. Ez zuen etxe egiazkorik, aurreneko gizona utziz gero.
|
|
|
Adaren ahizpa kargu hartzera
|
zihoakion
, beraz!; beste testuinguru batean, Txarok antzarak ferratzera bidaliko zuen, ziurki, baina zegoèn eran zegoelako edo, trikua baino bilduago, esan zion:
|
|
|
Teofilo Mariak aiherga eta ezaxola entzun zituen amaren hitzak, berarekin zer ikusirik ez balute bezala: sinesten zuen, bai, sekula ikusi ez zuèn anaiatxoa aingerutxo bihur zitekeela, baina, bihotzez baino gehiago, komenientzia hutsez sinesten zuen, orbetarren arimaren armarriari askoz hobeto
|
zihoakion
aingeru bat munstro lotsagarri bat baino?, sineste guztiek komenientziatik, gutxiago edo gehiago, zerbait dute-eta; amak jarri zuèn musikak ere epel utzi zuen, berari ere, aitari bezala, martxa militarrak eta himnoak gustatzen baitzitzaizkion, haiek txistukatzeko ohitura ere bazuen, pausoa martxaren erritmora egokitzen zuela, ia automatikoki?; guztiaz ere, Teofilo Mariak aitari begiratzen zion tarteka, zeinak amari begiratzen baitzion aldika; gurasoen begirada haietan, ordea, ez zen guztia, azken urte erdian izan zen bezala, urruntasun; aitzitik:
|
|
|
Teofilo Maria erantzutera
|
zihoakion
arrebari, ahoa ere ireki zuen une batez, egia zen Adak, eroetxean egin zuèn egonaldiaren ondotik, oreka gutxieneko bat berreskuratu zuela, baina egia zen, halaber, egonaldiak berak marka eta estigma ezinbesteko bat eragin ziola:
|
|
|
Teofilo Maria erantzutera
|
zihoakion
arrebari... ahoa ere ireki zuen une batez –egia zen Adak, eroetxean egin zuèn egonaldiaren ondotik, oreka gutxieneko bat berreskuratu zuela, baina egia zen, halaber, egonaldiak berak marka eta estigma ezinbesteko bat eragin ziola: xehetasun hura aipatuko ote zion, bada, anaiak arrebari, Ada are gehiago mintzeko? –, baina aitak, orduan, mugimendu hautemangaitz bat egin zuen –burua zentimetro bat gora eta zentimetro bat behera eraman zuen bi aldiz–, inguruan bilduen begiradak erakarri zituena, sabai zurira begira zegoèn Reginarena izan ezik; jarraian, aitaren keinu nolabaitekoaren esanetara edo jarriz, Domingori begira jarri ziren guztiak –Reginak bere soari eusten zion, burua ere halaxe zuelako, beharbada, sabai zuria bezain zuri–, eta hark –Domingok– halaxe hitz egin zuen:
|
|
|
Adaren ahizpa kargu hartzera
|
zihoakion
, beraz!; beste testuinguru batean, Txarok antzarak ferratzera bidaliko zuen, ziurki, baina zegoèn eran zegoelako edo, trikua baino bilduago, esan zion:
|
|
|
Teofilo Mariak aiherga eta ezaxola entzun zituen amaren hitzak, berarekin zer ikusirik ez balute bezala: sinesten zuen, bai, sekula ikusi ez zuèn anaiatxoa aingerutxo bihur zitekeela, baina, bihotzez baino gehiago, komenientzia hutsez sinesten zuen –orbetarren arimaren armarriari askoz hobeto
|
zihoakion
aingeru bat munstro lotsagarri bat baino–, sineste guztiek komenientziatik –gutxiago edo gehiago– zerbait dute-eta; amak jarri zuèn musikak ere epel utzi zuen, berari ere, aitari bezala, martxa militarrak eta himnoak gustatzen baitzitzaizkion –haiek txistukatzeko ohitura ere bazuen, pausoa martxaren erritmora egokitzen zuela, ia automatikoki–; guztiaz ere, Teofilo Mariak... bazirudien ezen, hoztasunezko bolada baten ondotik, gurasoak berriro sartu zirela, ez berotasun handi baten baina bai halako epeltasun baten eremuan, baita haiekin batera Teofilo Maria bera ere, zeinak, azken hilabete haietan galdu zuèn babesgune afektiboa berreskuratuta, bere buruarekiko konfiantza bereganatu baitzuen, halako eran, non, bere begiraldi haietako batean –Aleluia bukatu eta handik bospasei segundora–, aitaren irri zabalarekin topatu eta Teofilo Mariak berdin erantzun baitzion; irri egiteaz gain, baina, mahai gainean zuèn eskuin eskua ukabil bihurtu eta burua gora eta behera mugitu zuen bi bider kementsu, keinu haiekin Rikardo Lehoibihotzen paperean jarri eta aitari bere zina eskaini nahi balio bezala:
|
|
|
Misterio ulergaitz jakin minaren zizta zerion bizitzari lehen biztanle haien baitan, Nazimentu handiari begiak erantsi orduko. Tamaina itzeleko menditzar ikaragarriak, harkaitz trunko alimalekoak, zuhaitz trinko sendokote altuak... baita halaber, arrosa margoz eta usain gozoz apainduak, txorien txorrotxio alaiak nahiz usoaren xuxmurrak, tximeleta hegal margo hautsdunak, haren hegaldi ahul balantzatiak... eskuartetik irristakor
|
zihoakion
ale bihi hazkor ttikiak, zabaltzear den edozein lora pipita koxkorrak... Misterio poza, nonahi pizt.
|
|
|
Baleen auhen monokordeak Posari ere erraiak urratzen zizkion: zerbait zen, zintzur eta buru soinu lanzinante hura, aspaldidanik ehizaturiko ugaztunen eresi urdina; noski balearik ez zuen sekula ikusi, baina haienganako espezie elkartasun bat indartzen
|
zihoakion
kolkoan. Ondoko gelan larrua jotzen zutelako zitekeen.
|
|
|
debaldekeriak utzi eta Posaren ondora beharra zen, agudo. Zulo palpitagarria sakontzen
|
zihoakion
papoan: Lamda, Posa zioen, nor da Samba galdez zinpurtu bitartean.
|
|
|
Goizeko gertakariekiko arraboka mentalen maldetan linburtu zen, sumin: sortzetik kasik, oinpean metatzen
|
zihoakion
lokatza usnatzen zuen: zizare pikatzaileetarik zen, auher urrintsuetarik, baliatzaileetarik.
|
|
|
Posarekin arinago
|
zihoakion
iraganaren zama.
|
|
|
Abere edo izate primitiboaren jaidura harrotzen
|
zihoakion
. Bista egokitzen zitzaion, sakontzen eta belarria irekitzen.
|
|
2010
|
|
|
Nola onar zezakeen, baina, don Adolfo Bahamonde abokatu txit prestuak, abizen arranditsua, Francok urte gutxiren buruan munduan ezagun egingo zuena, ezin hobeto
|
zihoakion
gure gizonari, hain zen panparroia?, egoera iraingarri hura, aldeano ezjakin haien barreak are iraingarriago egiten zuena?; eta orduan, abokatu jauna bere onetik atera eta honela mintzatu zen, goraki, espainiar irainduek halakoetan ohi duten eran:
|
|
|
–Eta orain zer egin behar dugu? , galdetu zion Junek Alexi, hain ongi
|
zihoakion
babesgabe inozoaren paperean. Hain zitzaion egoki, niri ere adoptatzeko eta bizitza zer den erakusteko gogoa ematen baitzidan nahi baino gehiagotan.
|
|
|
Hara, badu liburuak taxu inzierto bat, gustagarri izan daitekeena, elementu fantastikoak eta errealistak elkartuz eraikia. Jakina, pertsonaien psikologian sakontzeaz diodana, fantastikoak behar duen zehazgabezia eta misterio kutsu magikoaren kaltetan izan zitekeen eta askoz hobeki
|
zihoakion
taxu estilizatua eta eliptikoa, hori egia da. Eta, jakina, bere atso agureen tertuliak Hanbrekoa gogora ekarri badigu, aldeak alde, ez da hutsaren hurrengoa Alberdi gazteak lortu duena?
|
|
|
ilea. Bikain
|
zihoakion
horri guzti horri, arrisku kutsu
|
|
|
Alboan
|
zihoakion
mutilak, aitzitik, bero zituen eskuak. Sudurraren punta gorri gorri eginda jarri zitzaion tabernatik irten orduko eta eskuineko hatzez berau inguratu eta epeltzeko tentazioa bazuen ere, nahiago zuen berotasun hori neskari eskaintzea.
|
|
|
Nola onar zezakeen, baina, don Adolfo Bahamonde abokatu txit prestuak —abizen arranditsua, Francok urte gutxiren buruan munduan ezagun egingo zuena, ezin hobeto
|
zihoakion
gure gizonari, hain zen panparroia... — egoera iraingarri hura, aldeano ezjakin haien barreak are iraingarriago egiten zuena?; eta orduan, abokatu jauna bere onetik atera eta honela mintzatu zen, goraki, espainiar irainduek halakoetan ohi duten eran: " ¡ No me toques las pelotas, y habla en cristiano de una puta vez!".
|
|
|
Satisurduri jartzen ari zen. Ez nuen ulertzen zertan jarri behar zuen hain irmo berari gehiago ez
|
zihoakion
kontu honekin eta honegatik ari nintzen neu ere egoskortzen bost baino askoz gehiago axola ez zitzaidan auzi ziztrin honekin. Berriro ere arnasa sakon hartu, gominaz betetako ilajeari igurtzi sakon bat eman, gorbata pixka bat laxatzeko keinua egin eta bota zidan:
|
|
|
Mendekua hotz zerbitzatzen dela dioen leloari jarraituz, egun hartako helburua lortzeko egin beharreko guztia egin zuen. Buenos Airesen zegoenetik bereganatua zeukan eta hain ondo
|
zihoakion
azal kolore beltzaranarekin oso ondo zetorren soineko arin eta alai bat aukeratu zuen eta harekin egoki egingo zuten sandalia batzuk erosi zituen, takoirik gabekoak. Ile apaindegira ere joan zen eta etxetik atera aurretik makillatu egin zituen begi inguruak.
|
|
|
Sermoia besterik ez euskaraz! Hori bai, latinaren soinekopean, euskal mamia giharturik
|
zihoakion
gerraoste triste gosetu luze hari. Euskal mami horren testigu izan ginen basilika berria eraiki zuen herriari Ama Birjinaren irudia magirus gainean, inongo kartolarik gabe, denen eskura herriz herri ibili zenekoan batik bat, 1955.
|
|
|
A ze nolako sustoa pasa duen gaur goizean Arantzazuko plazara iristean, presaka antzean, eskopeta listo, ehizarako asmo planak antolatuz zetorren todoterrenoak eta, batez ere, txofer iratzarberriak. Bere kontra, zuzenean eta muturka, han
|
zihoakion
hilkutxa tankerako kartoi kaxa marroi karratua, haizearen jenio biziz... Sustoz estututa, bolantazoa ezkerrera eta libratu du pixu askorik gabe hegan zihoan" bulto abultatua".
|
|
|
Orain, ordea, abiatu gai desatsegin eta ilunetatik ihesi eta, aspaldiko izen haiek Seattle, Vancouver, Old Manett errepikatzearen poderioz, ustekabeko ondorio harekin egokitzen zen: iragana handituz
|
zihoakion
barnean. Mugimendu hura, behar ez bezalako norabidean garatuz zihoana —ez al zuen ba, denborak, ahanzturaren alde egiten? —, arriskutsua bihur zitekeela iruditzen zitzaion.
|
|
|
Jerenteak zuzen begiratu zidan. Irribarrea pixkanaka zabaltzen
|
zihoakion
, azkenean aurpegi osoa harrapatu arte.
|
|
2011
|
|
|
«Ertzain batek galdezka doakion pertsona bati borra kolpeka erantzun diezaiokeela ari zara esaten, Ares jauna».Erantzuteko bigarren txandan, «tentsio eta gatazka egoera horretan» Ertzaintzaren jokabidea «profesionala» izan zela berresteaz gain, auzitegietan ertzain horien ekinbideen gainean nahi beste salaketa egiteko aukera baduela gogorarazi zion Aresek Aralarreko legebiltzarkideari, ertzainek manifestazioan gertaturikoaren argitze agiria auzitegira bidali dutelako. Eta erantzuteko denbora amaitzera
|
zihoakion
unean, Herrizaingo sailburuak Basaberi jakinarazi zion ertzainek bere aurkako salaketa jarria dutela.Auzitegietan ebatziko daLegebiltzarreko saioaren amaieran jakin zen manifestazioaren argitze agirian «aginte agenteen aurkako desobedientzia» delituarengatik inputatu dutela ertzainek Aralarreko legebiltzarkidea. Herrizaingo sailburuak berak eman zuen horren berri.Aralarrek, berriz, Rodolfo Aresek Legebiltzarrean emandako erantzuna «hutsala» izan dela iritzita, «salaketa politikotik salaketa judizialera» joko duela iragarri zuen, eta Basabe jo zuen ertzainaren kontrako salaketa jarriko duela auzitegian.
|
|
|
Elektrak urrunean zuen pentsakizuna, mortuko haretzetan oinez ibiliz zetorkion gogoa, itsasoko ura astinduz ontzian
|
zihoakion
guraria, tren bagoi zaharrean loak harturik iristen ari zen nebaren baitan zeukan ardura.
|
|
|
Josebarena ere erabakiko dute, baina soilik unea. Daviden amaren heriotzaren berri jakinikoan deliberatuko da Joseba traizionatzera, aurretik puzten eta puzten
|
zihoakion
nazka baten erremate gisa.
|
|
|
Aurpegiko ubeldurekin, ordea, ezin gauza handirik egin. Baina jada ez zuen herren egiten eta gorputz osoko mina arintzen
|
zihoakion
. Auzoko anbulatorioan sendaketak egin zizkioten erizainek erran zioten ez zitzaiola markarik geldituko.
|
|
|
Erretratu hura zen gordetzen zuen Julyaren argazki bakarra, koloreko inprimagailu batetik aterata. Tolesturik eramaten zuen beti diru zorroan, eta egunetik egunera ahitzen
|
zihoakion
, ezabatzen, hiltzeko zorian egongo balitz bezala. Janek berak atera zuen erretratu hura abuztu batean, San Vito Katedralaren gibelean, udako oporren amaieran.
|
|
|
Lehenengo eta behin, Mat, j Werfelen ezaugarriak ez zetozen bat serieko hiltzaile baten perfilarekin. Werfel jauna familia egituratu baten altzoan jaioa zen; primerako heziketa izan zuen, ikastetxe onenetan, eta aita hil zitzaionean familiako negozioaren ardura hartu zuen; orduz geroztik, negozioa ezin hobeto
|
zihoakion
eta lantegi bakarra izatetik, bigarren bat zabaltzera heldu zen. Ezagutzen zuten guztien esanetan, gizon ona zen Werfel, zintzoa, jatorra, leiala, esanekoa.
|
|
|
Zergatik daramatzagu arropa hauek? . Burua azkarrago
|
zihoakion
mingaina baino.
|
|
|
Piazza Vittoriotik etxerantz zihoanean arkupeetako itzalak munstro bilakatzen ziren Carlaren gainean. Termini estaziotik zeukan sentsazioa areagotuz
|
zihoakion
eta, gaueko isiltasunean, pausoak entzuten zituen atzean. Atzera begiratzeko ausardiarik gabe, zeharka begiratu eta arkupe baten atzean ezkutatzen zen silueta bat ikusi uste zuen.
|
|
2012
|
|
|
For Me and My Gal (1942), Du Barry Was a Lady eta Thousands Cheer (1943), eta Cover Girl (1944). Dena ongi
|
zihoakion
, harik eta Pearl Harbor bonbardatu zuten arte. Orduan, herrialdearen alde borrokatzera joan zen frontera.
|
|
|
Museoetako gidaria zirudien, grisez jantzita. Ana beti atzetik
|
zihoakion
, ospitale batetik bestera igarotzen zen pasabide hartan. Hitz erdirik ez; nahikoa lan zuen bakoitzak bere arazo eta estutasunei hasperen luzeen bidez eusten.
|
|
|
biniloak, fanzineak, poster zaharrak, musika alternatiboa eta horrelakoak saltzen zituen eta, gauza harrigarria interneteko deskargen garaian? nahiko ondo
|
zihoakion
. Hainbesteraino, ze Donostian antzeko bat zabaltzekotan zebilen.
|
|
|
Franek, hura ikustean, ez zuen segundo bat ere galdu: hurbil zuen bere autora jo zuen eta minutugarrenean taxiari segika
|
zihoakion
hiriko etorbide bakartietatik.
|
|
|
Halatan, inudeari aski luze
|
zihoakion
itzultzen. Baina, bordan erlojurik ez zegoenez, Emma beldur zen agian handiagotzen ez ote zuen denboraren luzera.
|
|
|
Haren umore aldartetsua medio, noiz mistikoa noiz alaia, nahiz kalakaria, isila, sumina, soraioa, beregan mila irrits gogora ematen
|
zihoakion
, senak edo reminiszentziak oroitarazten. Bera zen nobela guztietako maitaria, drama guztietako heroia, olerki liburu guztietako lainarteko dama.
|
|
|
Dena, bestalde, ongi
|
zihoakion
. Sagardo hornidura baten adjudikazioduna zen Neufchatelgo ospitalerako; monsieur Guillauminek akzioak agintzen zizkion Grumesnilgo zohikaztegietan, eta Arcueil eta Rouen artean dilijentzia zerbitzu berria jartzea zuen amets, zeinak luzaro baino lehen, zalantzarik gabe, porrot eragingo baitziokeen Lion d. Or eko tramankulu horri, eta, lasterrago ibiliaz, prezioz merkeago izanez eta fardel gehiago eramanez, bere eskuetan ipiniko baitziokeen Yonvilleko merkataritza guztia.
|
|
|
HEMEN ditugu, laster, arin, bildurgarri? munduari hainbeste
|
zihoakion
ordu larri bateko egiazko borrokalariak,. Achilles?,. Ajax?,. Exeter, eta itsaso hondargabeak ordu t, erdirako amets bizitza eman dion. Admiral Graf Spee, ren errainu iluna.
|
|
|
Taulako ikurrek honakoa adierazten dute: x ikasketen maila: O [OHO], F [FP], R [REM], B [BBB], C [UBI], U [Unibertsitatea], x ikasketetan zer moduz
|
zihoakion
: ondo 9, eskas 8, baleko T, justu, x lan baldintzak:
|
|
|
Margaritak begiak itxita jarraitzen zuela, ezkerreko esku gaina laztantzen hasi zitzaion Galo; eztiki, gorantz egin zuen, mahukan barrena. Gora eta atzerantz eraman zuen burua Margaritak; unetik unera azkartzen
|
zihoakion
arnasa. Galok, besoarekin bukatutakoan, Margaritaren jantziaren aurreko botoi batzuk askatu zituen; handik eskua sartu, eta leuntasunaren paradisu iruditu zitzaizkion lurraldeak aurkitu zituen, lehenbizi sabel bueltan, ondoren saihetsaldean eta gero, goraxeago, bular biribil eta sendoetan.
|
|
|
Tentaldia izan zuen kanpora atera, eta ni ez naiz gaizkilea oihuka hasteko. Barrundatu zuelarik tripa bueltan areagotzen
|
zihoakion
larriduraren ondorioz gerta zekiokeela tentaldiari eusteko gai ez izatea, sustraia karraskatzeari ekin zion, indartsu, amorru zoro hura hartan menderatzeko asmoz. Saiatu zen barrenean artega sumatzen zuen arrotz hari agintzen, eguna bakez amaitzen bazen eta gauean tiro hotsik entzuten ez bazen, biharamunean aterako zela handik.
|
|
|
Oinei on egingo ziela-eta, etzanda eman zituen Galok arratsaldea eta gaua. Aspaldian ezagutu ez zuen lasaitasunaren altzoan, unetik unera handitzen
|
zihoakion
hurrengo eguna iristeko irrika; tarteka egiten zituen loalditxoek ez zioten baretzeko aukerarik eskaintzen: bere egoeraz jabetzeko konortea ia galduta, indar bertsukoak ziren begiak itxita zein irekita egiten zituen ametsak:
|
|
|
Handik laster, tiroak entzun zituen eta berehala jabetu zen San Kristobaletik ihes egin zutenen bila zebiltzala. Begirada gorantz
|
zihoakion
bengala bakoitzeko eta ez zion erreparatu gero eta hurbilago zeukan lubetari; handik behera erori zen, nahitaez hala zuelakoan. Behin baino gehiagotan saiatu zen arren bidean aurkitzen zituen harri, zuztar edo dena delakoei eskuekin heltzen, ezin izan zuen inolaz ere gorputza gelditu.
|
|
|
ez zen harri hura ikustea izan hala pentsatzera eraman zuena, bere ezintasuna baino. Ibiltzea galarazten zion oinazeari (berariaz oinazpietakoari eta, halaber, gorputz osokoari), unetik unera areagotzen
|
zihoakion
ahultasuna gehitu behar zitzaion: ez zegoen zalantzan jartzerik presondegian jasotako tratuak zerbaitetarako zaildu ziola gorputza; ez zen izan, hala eta guztiz ere, hainbesteko ahalegina egiteko adina.
|
|
|
Logelako atea jo zion Inaziok Margaritari, jaisteko eskatuz, piano bat ekarri zutela-eta berarentzat. Pianoa kamioiaren gainean ikusi zuenean, Margaritak berak igarri zuen nola
|
zihoakion
kolorez aldatzen aurpegia: zeharo gorritu zen.
|