|
2000
|
|
|
Baztertuta sentitu naizen bakoitzean. Gertatzen da,
|
pertsona
bat, edo gustura irakurri zenuen libururen bat, edo inor gutxik ezagutzen duen zelai ederren bat maitatzea; baina azkenean ez zara gauza horiekin ere asetzen, eta brrummmm etengabean itotzen zaizu bihotza. Osaba Andonik Migel ni baino gehiago maite zuela konturatzen zara, eta nik bakarrik dakit zenbat sofritu dudan kontu horrengatik.
|
|
|
1973 urte inguruetan, Goiko Kale kaleratu zen garaian, lurrikara bortitzena baino sekularizazio bortitzago bat bizitzen ari zen gure herria. Goiko Kale, besteak beste, sekularizazio garai hartan, literaturaren alde apustu egin zuen
|
pertsona
baten lekukotza da: erlijioak ordu arte bere bizitzan bete zuen esparru izugarritik ihesi zebilen idazle batena.
|
|
|
Karmelo joan denean, ordea, pentsakor geratu naiz. Pentsatu dut Dabidek urruneko baina, aldi berean, konfiantzako
|
pertsona
bat behar zuela ni zelatatzeko; pentsatu dut Karmelo pertsonarik egokiena dela, batez ere beti Dabidekin zorretan dagoela esan izan duelako eta nik ezagutzen ez nuelako; pentsatu dut momenturik egokiena dela haren historia kontatzeko.
|
|
|
Nik neuk noizbait egin behar banu, beraren dotoreziaz egin nahi nuke. Gutako askok, gehienok baino duinago jokatu du, ze nor ez da noizbait beste
|
pertsona
batekin erakarria sentitu, galdegin du irmo, eta epaiketako kide guztioi begietara so egiteko behar zuen isilunearen ondotik, nork ez du noizbait horrelako desiorik sentitu?
|
|
2001
|
|
|
Beti agertzen den adibide bat aipatzeko, Santxo de Elsoren Dotrina Iruñean agertu zenetik alerik gelditu bada, ez dakigu non dagoen. Orain badiote Madrileko handizki nafar batzuen etxean ote dagoen, ez dakit egia den ala ez, eta egia balitz ere, nola, ni oker ez baldin banago, ez dagoen inolako eskubiderik
|
pertsona
bati bere ondasun bezala duen liburu bat agerrarazteko edo agertzera behartzeko, gorde nahi baldin badu gordeko du, berak atera nahi duen arte.
|
|
|
Egiazki,
|
pertsona
bat da beti nagusi Barojaren liburuetan. Batzuetan âJuventud, EgolatrÃa edo Las horas solitariasâ, ez du izengoitirik:
|
|
|
Nonbait idatzi zuen Garatek (eta buruz aldatzen dut mamia, hitzak oker daudelarik, alegia) barreiari agertzen dela euskal aditza: honek eskaintzen zion aditz pilo mardula ez zuela bizi osoan
|
pertsona
batekin bakarrarekin baizik (arrebarekin, noski) erabili. Nik ez dut arrebarik izan, eta adizki horiek erabiltzeko  paradarik ere ez.
|
|
2002
|
|
|
Errespetua zor diogu euskaldunari, euskaraz mintzatu nahi duenari, esaten ari naizen honen guztiaren jakitun ez bada ere. Errespeturik handienetako bat,
|
pertsona
batentzat, bere hizkuntzan egitea da, nahi den txikiena izanik ere bere eskubide oinarrizko bat baitu, berea duen hizkuntzan egitea alegia. Eta hori errespetu handiko kontua da, adiskide.
|
|
|
Gutxiengo hautatu baten partaide sentitzen da poeta, beraz, eta, jakina, hori oso inportantea da berarentzat, besteak beste, eskubide batzuk ematen bide dizkiolako: poeta bati, poeta izateagatik, prosa darabilen
|
pertsona
bati baino bitxikeria gehiago onartzen zaizkio (adibidez, irakaslea bada, eskoletara sistematikoki berandu ailegatzea edo, besterik gabe, ez agertzea, edo âjoaten deneanâ koñak kopa batekin azaltzea... Azken batean, poeta da).
|
|
2003
|
|
|
Baina ez zuen ematen eskuetan ezer zeramanik. Hala eta guztiz ere, beste
|
pertsona
batek ere nire antzeko pentsamenduak izan zitzakeen, handik gutxira lehengo guardia hura ikusi bainuen tren gainetik hurbiltzen! Jesus, Maria eta Jose!
|
|
|
Eta pentsatzen dut aita Betancurrek jakinaren gainean jarriko zintuztela:
|
pertsona
baten heriotza ezbehar bat da; biena, tragedia bat.
|
|
|
Egiaz, ez genekien mutil, gizaseme edo agure zen, baina on Belisarioren ondorioa zuzena iruditu zitzaidan: sasoi beteko
|
pertsona
batek baino ezin euts ziezaiokeen ordubete  tsuz halako egoera bati. Hondartzara iritsi, eta apaizak berri ona zabaldu zuen.
|
|
|
Azken esaldi hark zalantza handitan murgildu gintuen. Buia bat izan zitekeen, baina baita
|
pertsona
bat ere. Emakume bitxi dizdizaridun batek oihu egin zuen:
|
|
|
Zurrungak;
|
pertsona
bat, ez, bi.
|
|
|
Hala ere, garbi dago obrazkoa dela beti larriena, eta, kasu askotan, delitu ere badena?, eta honela sailkatu izan du teologia moralak mendeetan zehar: adulterioa, larrua jotzea (ezkongabeen arteko koitoa, neska birjina ez denean), estuproa (birjin batekin), bahiketa (birjinarekin baita ere, baina indarkeriaz), intzestua (senide batekin) eta sakrilegioa (botoak hartutako
|
pertsona
batekin). Zerrenda honi contra natura diren bekatuak gehitu behar zaizkio.
|
|
|
Ereitearen metaforaren beste funtsezko erabilera bat ere ezaguna dugu:
|
pertsona
baten izaera eta jite morala azaltzeko bere sustraietara jotzen duena (ahuntzaren umea, antxumea; gurasoak nolakoak, umeak halakoak...). Laugarren aginduaren inguruko dotrinetan etengabe agertzen den ideia da nolako guraso edo famili girotik halako seme alabak etorriko direla, bertutearen hazia erein duten gurasoek halako fruitua jasoko dutela, eta alderantziz.
|
|
|
Aurrera aterako zela zirudien haurra, bat batean gaixotzen eta ahultzen hasten bazen, horrek azalpen bat behar zuen. Neurri handian pentsamolde magikoan murgildua zirauen euskal gizartean beste
|
pertsona
baten ezinikusian edo bekaizkerian bilatzen zen azalpen hori. Horregatik jarri ohi zitzaion umeari, jaio bezain laster, begizkotik babesten zuen kutuna; azkonarraren erpea Euskal Herriko leku askotan, hainbat sermoitan aipatzen den moduan.
|
|
2005
|
|
|
–Nire aita
|
pertsona
batek saldu zuen; PCkoa zen, bai, txeka haietako partaidea; gaur ez bezalako egoera historiko batean, ordea. Oraingo hau beste historia bat da.
|
|
|
Nik ez nekien zer egin; jolas inozo bat besterik ez zen izan, huskeria bat; gainera, Idoiaz neukan irudia, hain askea, batzuetan lotsagaldua ere ematerainokoa, ez zetorren bat jokabide jeloskor harekin, inoiz ez bainion maiterre zantzurik nabaritu. Ezin nuen sinetsi, beraz; beste
|
pertsona
baten aurrean nengoela iruditzen zitzaidan. Hurbildu, eta ukitu egin nuen; negarrez itzuli zuen burua.
|
|
2006
|
|
|
Ez al da hala? Baina Damasok utzi zuen bere aldeko eraginik leihoaren alde honetan,
|
pertsona
batengan bai behintzat: zeuregan.
|
|
|
Soldaduen Amonarekin gogoratu nintzen, baina lausoki, ametsetako irudikapen batek baino trinkotasun gutxiago zuen eta beti puntua egiten aritzen zen emakumearen oroitzapenak. Beste bizitzaren batean ezagututako
|
pertsona
bat, horra: hutsala egiten zitzaidan haren ahalegina, hutsala ahaleginaren atzeko asmoa ere.
|
|
|
Usain bat, begirada bat, inolako garrantzirik gabe botatako hitz bat: lehendabiziko inpresio hori suaz markatuta baino irmoago geratzen zaigu
|
pertsona
bati buruzko iritzia mamitzeko orduan.
|
|
|
Gertatu izan baita, ez beti, noski?, euskara teknikaria lanean hasteak euskalgintzako beste zenbaiten desmobilizazioa ekartzea. Azken batean, badugu
|
pertsona
bat liberatuta, eta" hark eginen du, horretarako dago-eta". Planteamendu okerra, dudarik ez dena, baina behin baino gehiagotan gertatua.
|
|
2007
|
|
|
Halako batean, gazte bat sartu da. Aurpegirik gabeko
|
pertsona
bat da. Badirudi ametsak propio galarazten diola hura ezagutzea, egunkarietan polizien eta umeen argazkiekin egiten duten antzera, baina gorpuzkeragatik, neurriengatik, ibileragatik Igor izan liteke.
|
|
2008
|
|
|
" Pertsona bat ikusten dut. Zoritxarreko egingo zaituen
|
pertsona
bat. Horregatik daude ezpata hauek guztiak inguruan.
|
|
|
Baina ezin nuen burutik kendu zurekin igarotako asteburua. Eta guztiz arrotza egin zitzaidan hainbat leku eta oroitzapen beste
|
pertsona
batekin konpartitu beharra. Bat batean norbait nire iraganaren zati bat lapurtzen ari balitzait bezala izan zen.
|
|
|
Prismatiko txikiak esku batetik zintzilik. Egunkari baten atzean ezkutatzen den beste
|
pertsona
bat, azkeneko ilaran. Aurpegia ezin zaio ikusi, ezin jakin neska edo mutila den.
|
|
|
Notak airean, pianoaren soinu desafinatua, eta, pianoaren doinuari jarraitu nahian, flauta. Iluntasunean, sofa gainean eserita dagoen
|
pertsona
baten silueta ageri da. Sofa atzeko lanpara piztu da bat batean, musika kolpean isiltzearekin batera.
|
|
|
Neska bati eskatu genion argazkia ateratzeko. Gure atzeko leihoaz beste aldean
|
pertsona
bat ageri zen. Ez zitzaion oso ongi bereizten aurpegia, gainera betaurreko beltzak zituen jarrita.
|
|
|
Ezberdina da Berlinen egotea bera gabe. Ia beste
|
pertsona
bat naizela sentitzen dut. Eta hasteko, horri aurre egiten nabil.
|
|
|
Nolabait distantziaren gaia klabea da bai zineman eta bai harremanetan. Zenbat hurbildu
|
pertsona
batengana eta nola hurbildu. Distantzia fisikoa denean, nola eutsi harremanei.
|
|
|
Hondartzarako bidean, kontrako norabidean, aurreko gaueko parranda bukatu gabe, auto gorria gainera etorri zitzaienetik. Eta konturatu da berriz altxatzean, beste mundu batean egon daitekeela eta beste
|
pertsona
bat izan daitekeela.
|
|
|
Beste
|
pertsona
baten gelan bizi naiz
|
|
|
Gordeta daukana aspaldian erabili ez balu bezala. Txeloaren kutxa zutik dago;
|
pertsona
bat bezain garaia da ia. Gelan sakabanatutako arropa guztiak beltzak dira.
|
|
|
Maiz sexu jazarpenak botere ezberdintasunean oinarritutako harremanetan du oinarri, eta koertzio elementuak barnera ditzake, esaterako lan, ikasketa edo azterketa onurak sexu mesedeen truke eskaintzen direnean. Edozein modutan ere, sexu jazarpena gerta daiteke orobat berdinen arteko harremanetan, sexu hurbilketa jarraituek edo hitzezko portaera apalgarriek, adibidez, ondorio zaurgarriak dituztenean
|
pertsona
baten ikasteko edo lan egiteko ahalmenetan. Sexu jazarpen moten artean, besteak beste, hurbiltze sexuala, mesede sexualen eskaera eta sexu arloko portaera fisiko zein hitzezkoak egon daitezke.
|
|
|
Bat batean, negarrez hasi zen. Errukitu egin nintzen, eta baita neure buruarekin haserretu ere Rosa trantze hartara behar  tzeagatik, bizitzak gutxi saritu eta asko zigortu duen
|
pertsona
batekin ari nintzen eta. Haren negarrak deseroso sentiarazi ninduen, bada.
|
|
|
Komunikatzeko bi era izan litezke (edo, librekitxo pentsatzera jarrita, komunikatzeko era bat izan liteke" ja (ki) tea"). Jainkoa maite zutenek Jainkoa jan egiten zuten komunioan, eta
|
pertsona
bat itsutuki maite duenak hura jateko gogoa izan ohi du maiz eta hari zerbait jateko gogoa maizago. Baina inportanteena honako hau da:
|
|
|
Kulturak gaixotutakoek sinesten dituzten mila umekerietako bat da, eta ez txikiena gainera, badela sakontasuna izeneko dohain bat; gauza batzuk sakonak direla eta beste batzuk ez; gauza sakonak hobeak eta baliotsuagoak direla ez sakonak baino; eta, esaten ez dena, baina bai hitzerdikatzen? " ni naiz
|
pertsona
bat gauza sakonei antzematen diena".
|
|
|
[Anabasatik I.] Ni
|
pertsona
bat baino gehiago naiz. Ni jainkoen pare naiz.
|
|
|
Ez duzu pentsatzen zenbat jende egon ote den zure alabaren ondoan hilabete haietan guztietan. Eta ez duzu pentsatzen, aurrerago bai baina ez kartazala ireki eta argazkia ikusi ondorengo minutuetan, ama batek presa baten ondoan utzi zuela bere alaba, zure alaba, eta
|
pertsona
batek, kontu handiz eta apur bat beldurtuta ziurrenik, lurretik hartu zuela eta poliziari hots egin ziola, eta polizia batek bere magalean hartu zuela eta ospitale batera eraman haur negarti hura, zure alaba, eta ospitalean artatu zutela eta handik hiriko umezurtz etxeko arduradunei abisua pasatu zietela, han bazutela presa baten ondoan utzitako ume bat eta joan zitezela bila, ahalik eta azkarren... Eta ez duzu pentsatzen, pragmatikoak izaten badugu eskarmentu nahikorik, pertsona batzuek zaindu egin zutela haur hura, bere osasunaz arduratu zirela, eta arduradun batek erabaki zuela ume hura egokia izan zitekeela adop  zioan emateko eta zerrenda batean sartu zuela.
|
|
|
Berriro ere barkatu didazue zehaztasun askorik ez ematea. Oraingoan ondo asko gogoratzen dut gertatutakoa, ez da memoria txarra isiltzera behartzen nauena baizik eta diskrezioa, izan ere, gertaera hark ez zuen eragin zuzenik izan guregan, gertuko
|
pertsona
batengan baizik, eta ni zuen aurrean" biluzteko" prest egoteak ez du esan nahi ingurukoen sekretu zein istorioak kontatu behar ditudanik. Esan dezagun, beraz, gertaera txar batek gaiztotu zuela familiak Kolonbiari buruz zuen iritzia eta horrek aukera bertan behera uztera eraman gintuen.
|
|
2009
|
|
|
Badakit bi aldiz ondo ateratzen ez den jokaldi baten alde egin zenuela apustu. Bestalde, gutun bat idatzi diot konfiantza handiko
|
pertsona
bati, eta hark salaketa bat jarriko du segituan, baldin eta noizbait... –hasi zen azaltzen eta odola pilatu zitzaion aurpegian.
|
|
|
Lortuko dut diru hori zuri ehuneko hamarrean aurreratzea, ondo onartzeko moduko interesean. Beste kontu horri dagokionez,
|
pertsona
batek fabore gisa eskatu dit zuri haren izena gogorarazteko, esateko lagundu zizula beste garai batean eta berriro lagunduko lizukeela, baldin eta kontu jakin batzuk zure gain hartuko bazenitu, proiektu jakin batzuk bultzatuko bazenitu.
|
|
|
Ez zutela bera kartzelara bidaliko, beste bat baizik. Izan ere, oraingo akusatua eta kartzelan ustelduko zen pertsona ez baitziren
|
pertsona
bat eta bera izango. Beti ere, Heraklitoren arabera.
|
|
|
Dibertigarria iruditu zitzaion kontua: poliziak hildakoarekin lotzen bazuen lore sorta, hura nor zen bazekien beste
|
pertsona
bat geltokira joana zela susmatuko zuten. Edo agian ez.
|
|
|
Irenek kontu egin zuen zein hauskorrak diren harremanak:
|
pertsona
bat ondoan duzunean, harremanak betiko direla ematen du, egunero hortxe dauzkazula zain; nahikoa da atzoko hariari tira egitea gaurko hariari bil egiteko. Eta horrela etengabe, beti hari berari bil eginez, ezer gutxi aldatuko balitz bezala.
|
|
|
Etxera itzuli zinela jakinarazitakoan zer itxura zeneukan galdetzen zidatenean lagun sareginek, hezur eta azala baino ez zinela azaltzen nien. Orduan ez nekien
|
pertsona
baten hezurrek eta azalak are gehiago ere gal zezaketela. Ikusitakoak ikusita, goizago edo beranduago zeuk ere gaixo haien itxura hartu behar zenuela pasatu zitzaidan burutik, eta nire barruko gela ilun eta hautsez betean sartu nintzen; lehenago inoiz ez bezala, hotza sentitu nuen bertan.
|
|
|
Zenbait espezialista iparramerikarrek depresioa definitzeko darabilten moduak lor dezake zotina behin betiko kentzea: " Saia zaitez imajinatzen hainbat egunetan lorik egin gabe egoteak sortzen duen ondoeza, eta erants iezaiozu maite duzun
|
pertsona
bat zendu izana. Horri guztiorri gaineratu iezaiozu sufrimendu hori sekula amaituko ez delako sentsazioa.
|
|
|
Areago: sekula libururik zabaltzen ez duen
|
pertsona
batek, analfabetoa ez bada, derrigorrez irakurtzen du, eta etengabe, egun guztian zehar. Errotulu eta afixak, autobusetako ordutegia, botika baten prospektua, trafikoko seinaleak, etxeko tresneriaren erabilbideak, propagandak, lantegiko abisuak, tabernako pintxoen zerrenda, garagardo botilaren etiketa, telebistako mezu, azpititulu eta oinak...
|
|
|
Beraz, bidelapurrarekin, heroi baten irudia proiektatzeko aukera izatetik zalantzazko ezaugarri moralak dituen
|
pertsona
baten irudia proiektatzera igaro gara.
|
|
|
Joan Serra lapur hutsa besterik ez da ia, diruagatik edozer gauza egiteko prest dagoena. Legez kanpoko
|
pertsona
bat, zeinak, halako espazio intimo bat eratzaten baitu âkantan baino ezâ Karmengo Amabirjinaren irudi erlijiosoarekin.
|
|
|
Hau da: Lapurdiko euskal hiztun batek argi daukan bitartean berak darabilen hizkuntza euskara dela, hegoaldeko auzoek darabilten bera, Franja de Ponent edo Herrialde Valentziarreko
|
pertsona
baten kasuan erantzuna bestelakoa izan daiteke.
|
|
2010
|
|
|
Herri baten barne historia inportanteagoa da zenbait gauza ulertzeko historia ofiziala baino. Behiala hain euskaltzale sutsua izan zen eta oraindik euskalduna den
|
pertsona
baten seme alabak gaur egun zergatik diren erdaldun hutsak euskarazko irakaskuntza nabarmen nagusitzen ari den garai honetan jakiteak gauza dezente argitzen dizkit niri; edozein azalpen sozio-politikok baino gehiago. Terrorismoak kalte handia egin dio Euskal Herriaren eta euskararen imajinari, eta okerragoa dena, jendearen euskal imajinarioari.
|
|
|
Jon Juaristik hogei urte geroago La caza salvaje eleberri txarra argitaratu zuenean garbi gelditu zen berea baino hobeak ziren eleberri asko kritikatu zituela garai hartan hitz gogorren bidez, eta narrazio idazle mediokrea zen
|
pertsona
baten kritika zoroak baino ez zirela izan. Hala ere, aitortu behar dut Jon Juaristik beti izan duela niretzat ongi ulertzen ez dudan alderdi hunkigarri bat.
|
|
|
Orduan izan nituen sentipenak eta oraingoak konparatzeari ekin nion. Ia lau hilabetean
|
pertsona
batekin harreman bat garatzeak egoera edo espazio baten pertzepzioa nola alda zezakeen hasi nintzen pentsatzen. Betiko kolonia erabiltzen jarraitzen zuen, baina erreparatu egin behar izan nion konturatzeko, piano jole eskuen lekuan berotasun familiarra zeukaten hatzak ikusten nituen.
|
|
|
Hitz zuzenik erabili gabe, gustatzen zitzaiola aitortu zion eta prest zegoela zain egoteko, esperantzarik izan zezakeela agintzen bazion. Danielak erantzun logikoa eman zion, bihotz kontuekin ezer ez dagoela agintzerik alegia, baina esan ziezaiokeela beretzako ez zela bat gehiago eta
|
pertsona
batekin gustura egoteko behar dituen baldintzetako asko betetzen zituela. Ez zen Mariok entzun nahi zuen erantzuna izan, baina amore ez emateko, behintzat, balio izan zion.
|
|
|
|
pertsona
bat zeraman zintzilik.
|
|
|
Benetan harro nago euskaraz ikasi izanaz eta horrek berarekin ekarri duenaz. Aitortu behar dut banuela zalantza berrogei urte baino gehiago zituen
|
pertsona
batek ondo ikas ote zezakeen ia berria zitzaion hizkuntza. Ikusi dut ez dela horrela.
|
|
|
Guk zillarra aittu izandu dugu beti. Berak zeukan zillarra, biño ezin tzun komertzializatu, ta gero or azaldu men tzen beste
|
pertsona
bat, Trabuko izena zuena, ta orrek egin emen tzuen lapurtu zillarra egiteko moldea. Ta ordun Trabukok itten emen tzun dirua makina orrekin, baño Berdabiok ematten zion zillarrakin.
|
|
|
Eman dezagun
|
pertsona
batek honela hitz egiten duela:
|
|
|
Guk pentsatzen dugu B eztabaidagarria dela, oso eztabaidagarria. Halere, behin behinean, onar dezagun B, onar dezagun umekia
|
pertsona
bat dela. Geroago esango dugu zerbait gehiago B ri buruz.
|
|
|
Zergatik? Denok ezartzen dugu gutxi gorabeherako mailaketa bat, abortu naturalaren eta
|
pertsona
baten heriotzaren artean. Beste hainbeste esan genezake naturalak ez diren bestelako abortuei buruz ere.
|
|
|
Ariketa interesgarria da muturreko jarrera horrek dakartzan ondorioetan pentsatzea. Eman dezagun
|
pertsona
batek aldarrikatzen duela abortua edozein zirkunstantziatan zilegi dela; izan ere, hori askatasunaren adierazpidea da. Irudika dezagun emakume aberats bat, nahita, inongo babesik hartu gabe, haurdun geratzen dena behin eta berriro.
|
|
|
Eman dezagun
|
pertsona
batek liburu sakraturen (hau da, autoritateren) bati itsu itsuan jarraitzen diola. Martin izeneko pertsona horrek dituen uste, iritzi eta sinesmen guztiak liburu sakratu horretatik eskuratzen ditu.
|
|
|
Hortaz, zalantza bareturik geratuko da berandu gabe, eta gainera ez da berriro agertuko. Esate baterako, zalantza baten aurrean,
|
pertsona
bat Internetez baliatzen da. Bertan erantzun bat aurkitu du.
|
|
|
Susan Haack filosofoa amandreen ipuinen arriskuaz mintzatzen da. Izan ere,
|
pertsona
bat oso koherentea izan daiteke, nahiz eta uste duen guztia faltsua izan: amandreen ipuinak oso koherenteak izan daitezke, baina horrek ez du behar bezala justifikatzen ipuin horietan kontatzen diren gertakarietan sinestea.
|
|
|
Gure adibidean, Jonen usteak oso koherenteak izan daitezke elkarrekin, baina Jon oker dago. Gordin esanda, errealitate printzipioa galdu duen
|
pertsona
bat oso koherentea izan daiteke, hau da, pertsona batek sinesmen erabat zoroak eduki ditzake, sinesmen horiek elkarren artean koherenteak izan arren.
|
|
|
Gure adibidean, Jonen usteak oso koherenteak izan daitezke elkarrekin, baina Jon oker dago. Gordin esanda, errealitate printzipioa galdu duen pertsona bat oso koherentea izan daiteke, hau da,
|
pertsona
batek sinesmen erabat zoroak eduki ditzake, sinesmen horiek elkarren artean koherenteak izan arren.
|
|
|
Has gaitezen lehenengo ezaugarria aurkezten. Eman dezagun
|
pertsona
batek, Mirenek, honako hau esaten duela: " Ez dut uste Jon etorri denik, baina Jon etorri da".
|
|
2011
|
|
|
bizitzeari, alegia. Orduz geroztik, beste
|
pertsona
bat izan zen, ilunagoa, tristeagoa; barrualdea argitzen zion suziria betiko itzali zitzaion.
|
|
|
–Bidali ahal zaio mezu kodifikatu bat beste
|
pertsona
bati, hemengo bi mezu hauen igorle ezezagunaren izenean; hau da, berak bidalia izango balitz bezala.
|
|
|
Inortxo ere ez dauka laguntzeko eta etorkizuna beltza baino beltzago ikusten du. Eta dena
|
pertsona
baten ergelkeriagatik, egoismoagatik, ankerkeriagatik. Burua makurtu eta kanpora irten da.
|
|
|
Hau ere urtarrilaren 6ko gauerako jokoetako bat da. Aldiko
|
pertsona
bat gela ilun batean bakarrik geratzen da. Bi kandela ipintzen dira ispilu handi baten aurrean eta beste bi ispilu txikiago, bata zure ezkerrera eta bestea eskuinera.
|
|
|
Nik behintzat eredutzat eduki izan zaitut beti... Éliane andrea, horra bere lekuan egoten dakien
|
pertsona
bat... Eta orain bat batean gainerako guztiak bezala!
|
|
|
Detaile txiki txiki askoren metaketa gertatzen da halakoetan, eta, bat batean, hor non ohartzen hasten naizen zuk, munduan gehien miresten dudan pertsonak, badituzula ahuleziak ere: pieza bateko
|
pertsona
bat izan arren, badituzula arrakalatxoak. Eta ohartzen hasten naiz badituzula gustatzen ez zaizkidan gauzak.
|
|
|
Konbentzitzen ari naiz:
|
pertsona
batek eskua luzatzen duenean, ez da hurkoarengana hurbiltzeko, hurkoa berarengana erakartzeko baizik. Neurri batean, hurkoa banpirizatzeko.
|
|
|
Dezente ziren ni baino sukartsuagoak politikaz aritzerakoan, unibertsitateko asanbladetan, eskolak zapuzteko orduan, fabriketako greben antolamenduan. Ez nuen, ordea, inor irudikatzen nire ataka berean, ezin dut haietako inor imajinatu baiezkoa ematen ate joka etorri den
|
pertsona
baten halako eskari bati. Andregaia zuen batek; urlia hasia zen lanean aseguru etxe batean, erdipurdiko soldata baten truke; halako, berriz, bere aitaren inprentatxoan ari zen, linotipiako matrizei matrizak eransten.
|
|
|
Egia da errodamenduak pisu handia zeukatela eta aste batez 3.000 kilo laster egiterik zegoela. Dena den,
|
pertsona
batek eramaten zuenaz ari zaigu aurreko lekukoa. Zenbat pertsonek ez zuten aldi berean errodamenduak pasatzen?
|
|
|
Behin aita Etxalartik Berara telefonoz Oiartzun aldera animaliekin noiz ailegatuko ziren esateko bizikletaz joan omen zen. Garai haietan, telefonoz solasteko, hitz egin nahi zenarekin harremanetan jarri bertan zegoen
|
pertsona
batek jartzen zuen, eta aita Etxalarko telefonozaleaz ez omen zen fidatzen. Nahiago Beraraino joan eta bertatik solastu.
|
|
|
Zergatik idatzi behar dio eskutitz hau Don Martin de Idiaquez idazkariak erregeari
|
pertsona
bati buruzko ikerketak adieraziz. Zer du, zer daki edo zertan aritzen da Burgeteko Sancho, erregeari bere eginkizunez informazioa eskaintzeko?
|
|
|
Aurretik" gia" edo gidari,
|
pertsona
bat joaten zen, bide gurutzetan, mendi lepoetan edo eltzetzuak egon zitezkeen tokiak miatzeko. Gidariak normalean ez zuen zamarik eramaten.
|
|
|
Bazkaltzen eman zidaten eta ilunabarrean beste etxebizitzako guztiak etorri ziren Arlepo baserritik, nonbait ere bertan dantza izan zen eta. Ikusi nindutenean neska bat beltzuritu eta hasi zen esaten nola har zezaketen etxean ezertaz ezagutzen ez zuten
|
pertsona
bat, berak hori ez lukeela sekula egingo. Nik esan nion arrazoi osoa zuela eta orduan mutiletako batek esan zuen han ondoan, Gorosketa baserria baino beherago, kobazulo edo mina zulo bat zegoela eta han gorde nintekeela.
|
|
|
Eta poeta hori da Anna Akhmatova errusiarra, izugarrizko emozioarekin irakurri izan dut azkeneko hilabete hauetan, eta benetan, niretzako birdeskubrimendu bat izan da emakume hau. Berak kontatzen du oso ongi bere poesia, nola bera hasi zen, gaztaroan, bai sortzezko baldintzengatik eta bere inguruneagatik, eta bere heziketagatik, eta bere edertasunagatik eta sozialki zuen arrakastagatik, eta bueno, esparru kultural batzuetan kokatzen zelako, ba izan zela
|
pertsona
bat printzesa bat izateko jaioa, eta bizitzak eraman zuela erabat zauritutako bideetatik eta erabat, galerara bultzatu zuen bizitzak. Pertsona bat izaten bukatu zuen, miresgarria dirudi, baina bizi baldintza oso gogor, zail batzuen erdian jatekorik ere ez zuela, bizilekurik ere ez, erregimenak erabat pertsegitzen zuelako...
|
|
|
Horrek bai kezkatzen nau, jende asko ikusi baitut hiltzen, modu txarrean hiltzen, sufritzen eta halako baldintza txar batzuetan, eta hori ez nuke nahi, ez diot nire buruari opa eta maite ditudan pertsonei oraindik gutxiago. Ez nuke nahi, maite dudan
|
pertsona
bat, nire ama edo nire emaztea, sufritzen ikustea. nuke, heriotza tokatzen zaigunean, azkarra izan dadila eta ahalik eta sufrimendu gutxienekin eta ahalik eta patxada eta serenitate handienarekin.
|
|
|
Hegoaldean egin ditugu egin behar ez ziren gauza asko, urratu ditugu lurrak, bazterrak, hedapenak edo hedapen ekonomikoak, industriak eraman gaitu gehiegikeria bortitz batzuetara eta hori hor dago, arrasto itsusi hori hor dago. Nik lagun bat badut, soziologoa, erraten duena,
|
pertsona
batek, animalia batek bezala, behar duela ingurune egoki bat arnasteko, egurasteko eta bestela ez dela posible izango.
|
|
|
Gertatzen dena da ba, askotan, praktikotasun aldetik eta esfortzuaren, ekonomiaren aldetik, hobe izaten dela leihoak ixten joatea, bestela ba halako estres batean eta halako antsietate batean bizitzen zarelako. Nik leiho dezente itxi behar izan ditut, beti izan naiz
|
pertsona
bat, eta beharbada zoritxarrez, pixka bat desorekatua horretan, desbideratua, baina beti leiho asko irekita bizitu nahi izan dut leiho horietara agertzeko, nire burua ateratzeko eta handik begiratzeko.
|
|
|
Nik
|
pertsona
bat, espainolista bat bazterrean baldin badut, espainolista hori baldin bada espainolista baina sustraiez espainola delako, espainolista sentimenduz, lotua sentitzen delako bere sorlekuari, kulturalki, hizkuntzaz... Espainol bat ze izango da ba?
|
|
|
Hori izan da, beste asko bezala, jakina, disparate bat hain izugarria, hain itxurarik gabekoa, hain zentzurik ez duena... Lluch bezalako borondate oneko
|
pertsona
bat Euskal Herriari buruz, erreflexiboa, zubiak eraiki nahi zituena, Euskal Herriari etorkizun on bat desio ziona bene benetan.
|
|
|
Eta nik dakidanez gainera, eta hau ez dakit, abertzaleek hau ukatuko dute, abertzale erradikalek, baina nik jakin izan dudanez, eta hau esan behar dut, oraindik nire sentimendua gehiago areagotzeko, Lluchek, niri esan izan didate, Herrero de Miñón eta beste batzuekin, orain bi urteko su etenaren arazoarekin, su etenarekin zer ikuste handia izan zuela ba nolabait eragile intelektual bezala eta Madrilen biltzen zirenean, han batzen zirelako, abertzale erradikalen esparrutik eta beste esparruetatik biltzen zirelako jendea, intelektualki arazo hori tratatzera. Orduan Lluch izan da
|
pertsona
bat benetan Euskal Herria maitatu izan duena zentzu horretan, euskaltzalea, eta ez dut ulertzen, ezin dezaket onartu berarekin egin den hilketa hori, disparate hori, beste asko bezala, beste disparate asko bezala.
|
|
|
Lehengoan irakurri nuen, ez dakit egia edo gezurra den, baina Bob Dylanek bostehun kanta inguru eginak dituela [450 bere webgunearen arabera]. Ez da posible
|
pertsona
batek barruan 500 kanta egiteko materialik izatea. 500ekin esan nahi duzuna 50ekin esan zenezake.
|
|
|
Baina gainera, gizon sentibera eta bihotzondo izugarri bat zuena. ...keneko bi urtetan ba momentu zailak, larriak izan ziren, zituen, genituen, eta oso adiskide egin ginen, eta egia da nik ahalegina egiten nuela berari laguntzen eta bueno, eskatzen bazidan, iritzia ematen eta gauzak ez bihurritzen eta ez konplikatzen, adarra jotzen ez ibiltzen eta berak hori asko estimatzen zuen nigan; eta nik beregan estimatzen nuen bere kariñoa, kariñoa pixka bat adin gehiagoko
|
pertsona
batek gazteago batengan jarri dezakeen aitaren kariño hori, eta oso harreman ona izaten jarraitu dugu, eta nahiz eta elkar gutxi ikusten dugun ba elkar asko maite dugu.
|
|
|
Oso eragilea zen Imanol artistekin, gainera ni baino ausarkiago jartzen zen harremanetan, ni beti retizenteagoa nintzen, zeren beharbada ofiziotik bainentorren eta ezagutzen nituen baita ere artisten gorabeheratxoak eta pixka bat eszeptikoagoa nintzen; baina, Imanol oso oso borondate onez eta oso izpiritu irekiz hurbiltzen zen kulturaren eta artearen mundu horretara. Benetan, kulturaren baitan eta artearen baitan sinistu izan duen
|
pertsona
bat izan da Imanol.
|
|
|
Edo zer izango dira, milioi pila bat kostako diren barrakoi batzuk gero kultura mota liturgiko, errepresentatibo halako itxurazko bat, fatxadazko bat egiteko?". Eta nik uste dut, Guggenheimek izan dituen bertute eta alderdi onak gutxietsi gabe, Bilbori fama handia eman dio, turismo asko erakarri du, azpiegiturak hobeagotzen lagundu du eta lagunduko du, eta abar, baina zer du, zer darama Guggenheimek barruan artistikoki edo kulturalki, ni bezalako
|
pertsona
bat berotu, poztu, eragin dezakeena. Ba, zoritxarrez esan behar dut ez duela ezer ere.
|
|
|
Oraindik sakonagoa izan daiteke giza harreman solidoen eta osasunaren arteko konexioa: giza harremanek
|
pertsona
baten sistema immunologikoa estimula dezakete, gaixotasunen aurrean defentsak handituz. Laborategian demostratuta dago arteriak errazago gogortzen direla animalia isolatuengan.
|
|
|
" Bizitza asegarria zein faktorek ziurtatzen duten mende erdiz ikertzen ibili eta gero, konklusiorik hedatuena zera da:
|
pertsona
batek dituen giza harremanen sakontasuna eta irismena, horixe da zoriontasuna diagnostikatzeko parametrorik esanguratsuena". Bihurri jartzeko modukoa da:
|
|
2012
|
|
|
Onartzen ez ziona zen lotsagabekeriazkoa ematen zuen jarrera hura, lehenago ere noizbehinka ustez antzeman ziona, berarekin baino gehiago beste batzuekin betiere. Hortik has zitekeela erantzuten pentsatu zuen;
|
pertsona
bati hitz egiten zaionean ez zela harengandik alde egin behar esango zion abiatzeko. Eta zailtasunari zegokionez, azalduko zion ez zegoela presarik eta ikasi beharreko guztia ikasiko zuela lasai lasai saiatuz gero.
|
|
|
Inasek Mañuko eskola garaiaz bizitza osoan gogoratu zuen bigarren kontua ez zen gauza bat izan,
|
pertsona
bat baizik: Jose.
|
|
|
Haatik, zer axola du, honezkero, sekretua berarekin eraman badu ere hilobira. Mundu honetan guztiok gara putasemeak (on itxurako horiek handienak askotan), baina zerk darama
|
pertsona
bat zenbait muga zeharkatzera. Rafael salatzearren, zigorra murriztu omen zioten don Migueli:
|
|
|
Orioko geltokian arabiar itxurako
|
pertsona
bat eseri zitzaion ondoan. Emakumeak goitik behera aztertu zuen gizona, baina aurpegian ez zitzaion ezer nabarmentzen, ez gaitzespenezkorik, ez bestelakorik.
|
|
|
Egunak eta egunak egin omen zituen zer egin erabaki ezinik eta negar batean: ahanzturak jotako
|
pertsona
bat izango zela pentsatzeak min egiten zion, are min gehiago pentsatzeak hainbeste maite zuen mutil hark zer nolako etorkizuna izango zuen bere ondoan.
|