|
2001
|
|
|
Pertsona bat bere bizitza osoan politika egiten badago, hori profesional bihurtzen da eta bakarrik bere interesak defendatzen aritzeko izugarrizko arriskua dauka.
|
Pertsona
bat ezin da egon politikatik bizitzen bere bizitza osoa, hori burokrata bat bihurtuko da, hori moztu egin behar da. GKEetan dabiltzan askok alderdietan eta bere sinesmena galdu du, baina hala ere beren ekarpena egin nahi du eta horregatik egiten da solidaritatea.
|
|
2002
|
|
|
Gay nauzu, bai. Ezin daiteke esan harro nagoela, nire ustez
|
pertsona
bat ezin baitaiteke harro egon bizitzak zoriz eskeini dionaz. Konforme nago, hori bai; baina ez konforme horrela maitatzea tokatu zaidalako, baizik eta nire buruan bueltaka egon den egoerari azkenik irtenbidea eman diodalako.
|
|
2004
|
|
|
Ze ezetza porrota zen. Ezetza zen dena pikutara bidaltzea, hainbeste dakien
|
pertsona
bat ezin delako utzi hortik solte, asko dakiten pertsonak erloju bonbak direlako, edozein unetan egin dezaketenak eztanda, edozein ikaraldi edo mozkorralditan.
|
|
2008
|
|
|
Bazkideak ezin dio inori eskualdatu berak konpainian duen interesa, eta beste
|
pertsona
batek ezin ditu gauzatu berari sozietate administrazioan dagozkion zereginak, gainerako bazkideek horren gaineko adostasunik ematen ez badute.
|
|
|
Hala ere, praktikan jartzea zaila da. Arrautzari alergia dion
|
pertsona
batek ezin du elikadura bizimodu" normalik" izan, osagai kaltegarria begi bistan nahiz ezkutuan egon baitaiteke, aperitibo, saltsa eta baita arrautza zuringoz garbitutako ardo batzuetan ere. Osagaien garrantzia Egun arrunt bateko menu batean arrautza aurkitu daiteke hainbat elikagai eta plateretan, eta, horregatik, beharrezkoa da landutako produktuen osagaien zerrenda arretaz berrikustea.
|
|
|
Etxerik Gabeko Pertsonekin Lan Egiten duten Elkarteen Europako Federazioak (FEANTSA)" ezinezkotzat" jotzen du hiritar talde hori" zehaztea ez badago argi". Bere irizpidearen arabera, etxerik gabeko
|
pertsona
batek ezin du ostatu egokia eskuratu edo mantendu, bere egoerara egokitua, iraunkorra eta" elkarbizitzarako esparru egonkorra" ematen duena. Alde horretatik, ziurtatzen du etxerik gabeko pertsona bat ez dela kalean bizi den pertsona bakarra, baizik eta" egoera sorta zabalagoa".
|
|
|
Gainera, LGS erreferentzia saihestezina da biziraupenari dagokionez: legezko parametro ukaezina da bide judizialetik zorpetzeagatik eta ez ordaintzeagatik nomina enbargatzeko auziak ebazteko orduan horrek esan nahi du
|
pertsona
bati ezin zaiola hileko diru kopuru hori kendu inola ere, eta Gobernuaren aurrekontu politika batzuen hazkunde erritmoa ezartzen du, langabeziagatiko diru-laguntzena bezala. Krisi ekonomikoaren egungo testuinguruan, nahitaezkoa da soldata horren erosteko ahalmenari eta oinarrizko mantenua langileei emateko gaitasunari buruzko galdera.
|
|
|
Hala ere, detekzio hori aldatu egiten da elikagaiak manipulatzen dituen pertsona batek ikusmen arazoak dituenean, adibidez. Etiketak irakurtzeko eta, ondorioz, iraungitze datak, kontserbazio aholkuak edo prestatzeko jarraibideak zuzen interpretatzeko zailtasunak izateaz gain, muga hori duen
|
pertsona
bat ezin da konturatu sukaldeko plater edo tresna bat ez dagoela ondo garbituta. Adinari lotutako oroimen arazoek janaria behar bezala prestatzea ere eragotz dezakete eta, ondorioz, hozkailuan prestatutako jaki edo plater batek daraman denbora nahas dezakete.
|
|
|
Baina horri gehitzen badiogu azken hilabeteetan gora egin duela enplegu eskatzaileen zerrendak handituz joan diren pertsonen kopuruak, eta berankortasun indizeak handitu egin direla, ez da harritzekoa herritarren kezka nagusietako bat hipotekaren ordainketari aurre egitea.
|
Pertsona
batek ezin badio aurre egin, aldi baterako, bere hipotekaren hilabeteko ordainketari, normalena da mailegua kontratatua duen banketxea harekin harremanetan jartzea zor duen zenbatekoa ordain dezan. Zorduna sukurtsalera ere joan daiteke, kuota ez ordaintzearen arrazoiak azaltzeko, bankuan zerbait iragankorra dela jakin dezaten.
|
|
2009
|
|
|
Erradiografia zabal bat eman digu. Hiru mailatan sailkatu ditugu harremanak hizkuntzaren arabera, batzuk normalizatuak, beste batzuek erraz normalizatzeko modukoak, eta hirugarrenak oraingoz normalizatu ezinak, kasu batzuetan
|
pertsona
batek ezin duelako edota programaren bat itzuli gabe dagoelako... Jardunen erdia edo gehiago hizkuntza aldetik normalizatuta dago, eta beste laurden bat edo erraz xamar normalizatzeko moduan, zenbait kasuetan bi aldeek dakite euskaraz baina ez dakite edo ez dute egiten.
|
|
|
Bazkideak ezin dio inori eskualdatu berak konpainian duen interesa, eta beste
|
pertsona
batek ezin ditu gauzatu berari sozietate administrazioan dagozkion zereginak, gainerako bazkideek horren gaineko adostasunik ematen ez badute.
|
|
|
Gauzak horrela, arazoa gaixotasun hori duzula frogatzea da; izan ere, fibromialgia duen
|
pertsona
batek ezin du analisien bitartez gaixotasuna daukala erakutsi. Etengabe mina sentitu eta, gainera, besteek ulertzen ez zaituztela ikusita, bakarrik sentitzen zara eta tristuran eta oinazean murgiltzen.
|
|
|
Gure etxeko ortuan dagoen harresia ezagutzen ez duenak du ulertu nola sartu daitekeen pertsona bat harresi baten barruan. Izan ere,
|
pertsona
batek ezin du, baina ume batek bai?
|
|
|
Ezgaitasunaren aurreko erreserbak Kontulariak, ekonomialariak, abokatuak, kudeatzaileak, psikologoak, kazetariak, programatzaileak, zerbitzariak, garbitzaileak, lorezainak… Izan ere, ezgaitasunen bat duen
|
pertsona
batek ezin du lanik egin, eta gainerako biztanleen eraginkortasun bera du. Horretaz gain, enpresek abantaila fiskalak eta lanekoak lor ditzakete langile ezinduak erabiltzen badituzte.
|
|
|
Cancer Research UK erakunde britainiarraren ikerketa baten arabera, zazpi
|
pertsonatik
batek ezin du identifikatu banakako minbizi sintomarik, eta 5.000 inguru hiltzen dira urtero, sintoma goiztiarrak ez jakiteagatik. Erakundeak dioenez, gaixotasunak eragin ditzakeen aldaketei adi egoteak “funtsezko aldea eragingo luke gaixotasuna garatzen dutenen artean”.
|
|
|
Egia da gomendioek ez dutela ezertara behartzen ikuspegi juridikotik, baina garrantzitsuak dira ikuspegi politikotik, estatuek emandako informazioan oinarritzen direlako. Esaterako, gobernu batetik bestera legeak aldatzen badira, eta
|
pertsona
batek ezin badu dokumentu bat hizkuntza gutxitu batean jaso, Europako Kontseiluak nazioarteko testuinguruan adieraziko dio estatuari: Ez zarete egin beharrekoa egiten ari.
|
|
|
Egurrezko upelik ere ezin da erabili ardotze prozesuan; altzairuzko deposituak bai, besterik ez. Ardoa upategian dagoen bitartean, judua ez den
|
pertsona
batek ezin du ikusi, eta, horrexegatik, upategian den dena zigilupean dago itxita. Upategiko enologo batek, adibidez, judua ez bada, bere depositua izango du ardoaren bilakaera jarraitu behar duenean jarraitzeko eta, hori ikusita, errabinoak nola jokatu behar duen, jakinaren gainean jartzeko.
|
|
2010
|
|
|
Gaixotasun fisiko edo psikiko iraunkor batzuk direla eta,
|
pertsona
batek ezin du bere kabuz gobernatu, eta bere, bere ondarearen eta gainerakoen kaltetan jarduteko arriskua du. Hiru babes figura daude:
|
|
|
Horretarako, askok beren egoerarekin bateragarria den lana bilatu behar dute. Printzipioz, erretiratutako
|
pertsona
batek ezin du lanik egin pentsiorako eskubidea galdu gabe, baina badira horretarako bide ematen duten formula batzuk: Jardunean jarraitu.
|
|
|
Beste arrazoi bat: edozein gizakik ezin dio agindu beste gizaki bati, edota, beste hitz batzuez esanda,
|
pertsona
batek ezin du behartu bere moduko beste norbait, bigarren horrek ez duelako zertan obeditu lehenengoa, ezta lehenengoak bigarrena ere; bestela, gerra zuzena izango litzateke alde bietatik. Horregatik, baliozkotasun eta eragingarritasunez agintzeko moduko gorengo botere nagusia egon behar da, nahitaez.
|
|
2011
|
|
|
Hain zuzen ere, hitzarmenak ez du onartzen 18 urtetik beherakoek bizi guztirako kartzela zigorra jasotzea. Somaliarekin batera, AEBak dira hitzarmen hori onartzen ez duen herrialde bakarra.«AEBetan, 18 urtetik beherako
|
pertsona
batek ezin du bozkatu, ez alkohola edo tabakoa erosi, ez botika errezetadunik lortu. Ordea, bada bizi guztirako kartzela zigorra jasotzeko nahikoa heldua».
|
|
2012
|
|
|
Barrosok ez du eskatzen erruduna izan daitekeen hori espetxeratzea, baina bai dagokion zigorra ezartzea: «80 urteko
|
pertsona
bat ezin daiteke kartzelan sartu, baina uste dugu zigorra jarri litzaiokeela, nahiz eta gero ez bete. Berak lotsa sentitzearekin soilik gustura geundeke».
|
|
|
Orduan jakinen du Mariak maite duela. Hilzorian dagoen
|
pertsona
bati ezin disgusturik eman eta Xabik aitortuko dio berak ere maite duela. Errealitatea zeharo diferentea da, Xabik haurdun dagoen bikotekidea baitu Bartzelonan.
|
|
|
Europan jaiotako bizirik jaiotako 60.000 pertsonatik batek du lehentasuna, beste etnia batzuei buruzko datuek zifra desberdinak adierazten baitituzte. Oinordetza nahaste hori duen
|
pertsona
batek ezin du esnerik hartu, ez gizakirik, ez animaliarik, ez hautsik, ez betiko esne hori duen beste edozein elikagairik. Kaltetutako haur batek esnea hartzen badu, galaktosaren eratorriak bere organismoan metatzen dira eta gibelean, giltzurrunetan, begietan eta garunean kalteak eragiten dituzte.
|
|
|
Salbuespenezko egoeretan, eskubide hori onartzen ahal zaie diru sarrera handiagoak dituzten pertsonei. . Gainera, ezinbestekoa da eskatzaileek ahalmen ekonomikoaren kanpoko zeinurik ez erakustea, hala nola ibilgailu handiak, lurrak, etxebizitzak … Dibortzioa ez ordaintzeko moduetako bat doako justiziara jotzea da Baina zer gertatzen da dibortziatu nahi den eta baliabide gutxi dituen
|
pertsona
batek ezin badu doako justizia eskuratu zure bikotekidearen diru sarrerak adierazle hau baino handiagoak dira Medidas de seguridad. Kode Zibilaren 1.318 artikuluak ezartzen duenez, ezkontide batek ondasun propio nahikorik ez duenean, beste ezkontidearen aurkako auzietan sortutako gastuak, fede txarra edo ausarkeria egon gabe, edo hirugarren baten aurkakoak, familiaren onurarako direnean, emari arruntaren kontura izanen dira eta, hura falta bada, beste ezkontidearen ondasunen kontura ordainduko dira.
|
|
2013
|
|
|
Saint Denis basilikaren beraren nabe nagusiaren bobeda 29 metrora dago; Chartresko eta Amiensko katedralenak, adibidez, 37 eta 42 metroko altueran daude, hurrenez hurren. Erdi Aroko
|
pertsona
batek ezin zuen munduan barrualdeko espazio handiagorik aurkitu katedral gotikoak baino.
|
|
|
Edo gaixotasun bat izanez gero, adibidez: erredura bat diabetesa duen
|
pertsona
batek ezin du inoiz garrantzirik hartu», zehaztu du. Modu praktikoan, «edozein eguzki erredura» arin gisa defini daiteke, baldin eta sukarrik ez badago, edo sakonagoa bada, baina eskuko ahate bat baino zabalagoa ez bada, eta alde berezietan (aurpegian, artikulazioetan, genitaletan edo eskuetan) egoten ez bada.
|
|
|
Hizkuntz erlatibismo horrek aldarrikatzen du bizitza mota desberdinak daudela hizkuntzen (edo, Wittgensteinen hitzetan, hizkuntza jokoen) arabera. Eta
|
pertsona
batek ezin du ulertu beste bizitza mota bat, bizitza mota horretan, hau da, hizkuntza joko horretan murgildu ezean. Hizkuntz erlatibismo horrek inplikatzen du hizkuntza bakoitzak ikuskera bat dakarrela, eta ikuskera horiek alderaezinak direla.
|
|
2014
|
|
|
Goizuetan patu (< paratu) erabiltzen da euskara batuan jarri aditzak duen esanahiarekin (erdaraz, poner), baina gauzen kasuan bakarrik. Alegia,
|
pertsona
bat ezin da «gaizki patu», «gaizki jarri» baizik. Gainerakoan, patu erabili ohi da (mahaia patu), bainakanpokoekin hizkera alda dezakete; izan ere, goizuetarrek badakite kanpoan ezdutela erabiltzen eta,, hitz markatutzat dute.
|
|
|
–
|
Pertsona
bat ezin daiteke alkoholiko bihurtu garagardoa bakarrik edanez.
|
|
2015
|
|
|
«Kontua da minbiziaren eta tratamenduen eraginez, gaixoen jarduera fisiko kopurua, gaitasun aerobikoa, indarra eta masa muskularra nabarmen jaisten dela. Argi dago minbizia daukan
|
pertsona
batek ezin dituela egin pertsona arruntentzako eratutako gida bateko ariketak intentsitate berberaz», dio Gilek.Hori baieztatzeko, 152 minbizi gaixori beren gaitasun fisikoa neurtzeko proba berezia egin zieten, Herreroren zuzendaritzapean. Azterketak, besteak beste, hau neurtu zuen:
|
|
2018
|
|
|
(off) Gauza bat. (on)
|
Pertsona
batek ezin du kontrolatu maitemintzen
|
|
|
Adibidez, belaunak apurtu eta haiekin mugitu ezinik geratzearen ondorioz,
|
pertsona
batek ezin izango ditu jarduera batzuk egin: eskailerak igo eta jaistea, futbolean jokatzea, normaltasunez ibiltzea, etab.
|
|
|
Askotan galdetzen nion neure buruari, nola daiteke hain gaztea izatea eta hainbeste jakitea? Erdi Aroan eta Errenazimenduaren garaian herriak holakoei" deabruaren ikasleak" esaten zien,
|
pertsona
batek ezin baitzuen horrenbeste ikasi berez naturaz gaindiko indar ilun baten laguntzaz baliaturik ez bazen.
|
|
2019
|
|
|
Hilketa batez norbait kondenatu behar denean, hilketa ekintza egin izanaren probabilitatea ehunetik ehunekora hurbildu luke eta froga berriek ezin ahal izango lukete inolaz ere aldatu probabilitate hori.
|
Pertsona
bat ezin da kondenatu ebidentzia ahulekin. Lehen mailako froga eta bigarren mailakoak baditugu, lehen mailakoek ezarritako probabilitate altua ezin ahal izango lukete eraitsi bigarren mailakoek (Dahlman, Wahlberg eta Sarwar, 2015).
|
|
|
Denak ezin argitaratu eta hautaketa nola egin planteatu genuen. Garbi ikusi genuen hori
|
pertsona
batek ezin zuela egin. Nirekin nolabaiteko harremana izan zuten 22 lagun hautatu ziren.
|
|
|
Ez zegoen oheetan, sofan, lurrean, bainugelan... Nik hasieratik nekien Mazureken moduko
|
pertsona
bat ezin dela luzaroan atzitu. Eszterrek jarri duen aurpegiaren arabera, iruditu zait berdin pentsatzen duela.
|
|
2020
|
|
|
Zainketa intentsiboetara paziente bat sartzeko motiboa arnas gutxiegitasuna denean, pertsona hori lokartu egin behar izaten da, eta makina baten bidez arnastu behar du; gorputzarentzat ondorio larriak dakartza horrek. Beraz, guk ikusten badugu
|
pertsona
batek ezin dituela arta intentsiboak gainditu, ez zaizkio eskaintzen; baina ez lehen, eta ez orain. Koronabirusak hori ez du aldatu.
|
|
|
Pentsatzen dut mundu guztia dela misterio bat neurri batean, esaten du Mariannek. Osea, beste
|
pertsona
bat ezin duzu inoiz benetan ezagutu, eta hori guztia.
|
|
2021
|
|
|
Lan egiten duen
|
pertsona
bat ezin dugu miseriara kondenatu. Enpresa eredu nagusiak eta gure gizarte ereduak hori egiten du, tamalez.
|
|
|
Europako Batasunetik ere hala esan dute:
|
pertsona
bat ezin da hiru urte baino gehiago egon ordezko gisa, finko egin behar da».
|
|
|
Urtean dozena bat irteera bakarrik egiten zituzten. Gaur egun, irteera horiek eginda
|
pertsona
bati ezin zaio mendizale deitu [barrez]. Baina mendira joaten ziren bakoitzean, bide berriren bat irekitzeko izaten zen.
|
|
|
Horregatik mozten dira.
|
Pertsona
batek ezin badio aurre egin min emozional bati, zerbait egin behar du. Bizitza frustrazioz beteta dago, sarritan gauza txikiak dira, baina ez diegunez erakutsi huts egiten ez dakite zer egin, angustiatzen dira; txikiek buruko minak eta tripako minak dituzte, eta nerabeak moztu egiten dira edo hasten dira antsietatea, depresioa kate batean eta etortzen dira bere buruaz beste egiteko ideiekin; bere buruari min egiteko ideiak ere oso orokortuak daude.
|
|
2022
|
|
|
Hipokrisia horrekin" apurtu" beharra aldarrikatu du Oleagak: " Horrelako
|
pertsona
bat ezin da normaltasunez irribarretsu atera telebistan, kriminal bat da".
|
|
|
Zuzenbide arloko ehun aditu baino gehiagok ohar bat zabaldu zuten, 13/ 13 auziko prozesuan atzemandako irregulartasunak salatzeko; besteak beste, ohartarazi zuten non bis in idem printzipioa urratu zitzaiela akusatu batzuei. Printzipio horrek dio
|
pertsona
bat ezin dela behin baino gehiagotan gertaera berarengatik zigortu. Legelariek ohartarazi zutenez, ordea, «auzipetuetako batzuk dagoeneko kondenatuak izan dira talde armatuko kide izatea egotzita, eta betea dute horri loturiko zigorra.
|
|
|
Etikaren, zintzotasunaren eta profesionaltasunaren aurkako atentatua da Eusko Jaurlaritzako Osasun sailburuak, EAJkoa delako, bere karguan jarraitzea; etika, zintzotasun eta profesionaltasuna, uste izateaz gain, eguneroko jardunean erakutsi behar baitira; azken ordua iritsi zaion arte, gaitasunik eta eraginkortasunik gabeko
|
pertsona
batek ezin baitu karguan jarraitu. Gotzone Sagarduiren kudeaketa ibilbide gaitzesgarria izan da, ausartegia berebiziko garrantzia duen gai batean.
|
|
|
Esan nahi du norbaitek ez duenean bereizteko gaitasunik Adibidez, Zigor Kodearen 121 eta 122 artikuluen arabera bere egintzak bereiztea edo kontrolatzea eragozten dion nahasmendu psikiko edo neuropsikikoa duen bitartean delitu bat egiten duen
|
pertsona
bat ezin da erantzule penaltzat hartu.
|
|
2023
|
|
|
Ezkerrak ezin du sarraskietan oinarritutako estatu bat defendatu. Ezkerreko
|
pertsona
batek ezin du herri baten inbasioa justifikatu, erlijioan oinarrituta. Israelgo Estatua sortu zen juduen erlijioak eta bere jarraitzaileek Palestinan estatu bat izateko eskubidea dutela argudiatuta.
|
|
|
Aita Michelet ek gizaki gazte guztiei esaten ziena gogorarazten zion Vincentek Theori:
|
pertsona
bat ezin zitekeela gizon izan emakume batek haren gainera haizea botatzen (putz egiten) ez bazuen; era berean, beharrezkoa zela gizon batek emakumearen gainera putz egitea, emakume izatea lor zezan. Esaten zion gustatuko zitzaiokeela aita eta ama konbentzituko balitu Theok hain ezkorrak ez izatera, ausardia eta gizatasun gehiago edukitzera.
|
|
|
Horrez gain,
|
pertsona
batek ezin du baimen bat baino gehiago izan aldi berean. Lanerako baimena baldin badu, eta, gero, ospitalera joateko baimena behar badu, bere beste baimenei uko egin beharra dauka.
|
|
|
Geroa Bai, EH Bildu, PSN eta Contigo Zurekin taldeek adierazpen gogorrak egin dituzte Salvadorren aurka: «Emakumeen aurkako indarkeria zer den ez dakien
|
pertsona
batek ezin du gaitz horren aurka borrokatzeko politika egokirik egin».
|
|
|
10
|
Pertsona
batek ezin dezake sari bat baino gehiago jaso atal bakoitzean.
|
|
|
Lehenik eta behin, garrantzitsua da argitzea pertsona bat bakarrik edo jarduerak bakarrik egiteak ez duela esan nahi bakarrik sentitzen denik edo gizartean bakardadea pairatzen duenik. Era berean, ezin da baieztatu, norbaitekin bizi den eta komunitatean parte hartzen duen
|
pertsona
batek ezin duela bakarrik sentitu.
|