|
2002
|
|
|
Maite duten
|
pertsona
bat galtzen dutenek sintoma berezi batzuk izaten dituzte, eta galera hori onartzeko hainbat etapa pasatzen dituzte.
|
|
2008
|
|
|
Adinekoek ere jasan dezakete heriotza hori, batez ere beren konpainia bakarra animaliarena denean. Gainera, lehenago oso hurbileko
|
pertsonaren
bat galdu badute, heriotza horrek aurreko heriotza hori gogoraraz diezaieke. Adin ertaineko pertsonak edo helduak ere triste egon daitezke, zentzuzko denbora batez pena sentitu eta negar egin dezakete, baina min horrek ez luke depresiora eraman behar, dio Gorak.
|
|
2009
|
|
|
Ondorio fisikoak goiz gainditzen diren arren, eragin emozionala maite dugun
|
pertsona
bat galdu ondoren gertatzen dena bezain garrantzitsua izan daiteke.
|
|
|
Hala ere, ondorio fisikoak goiz gainditzen badira ere, gerta daiteke alderdi emozionalean gauza bera ez gertatzea. Min psikikoa maite dugun
|
pertsona
bat galdu ondoren sentitzen dena bezain bizia izan daiteke. Emakume askok hutsune sentsazio handi gisa deskribatzen dute.
|
|
2011
|
|
|
Hala ere, ondorio fisikoak goiz gainditzen badira ere, gerta daiteke alderdi emozionalean gauza bera ez gertatzea. Min psikikoa maite dugun
|
pertsona
bat galdu ondoren sentitzen dena bezain bizia izan daiteke. Emakume askok hutsune sentsazio handi gisa deskribatzen dute.
|
|
|
Maite dugun
|
pertsona
bat galtzeak aztarna sakona uzten du, ia beti ezabaezina, edozein pertsonaren bihotzean. Gabonak oso gogorrak dira, eta are gogorragoak arrisku dueluetan, kronifikatzeko eta patologiko bihurtzeko aukera dutenetan.
|
|
2012
|
|
|
Maite dugun
|
pertsona
bat galtzen denean izaten diren dolu faseak modu desberdinean bizi dira pertsona bakoitzeko. Hala ere, zenbait fase bereiz daitezke txakurraren heriotza gainditzeko prozesuan, eta fase horiek pertsona maite baten heriotzarekin bizi direnen parekoak dira.
|
|
|
Txakurra ere bai. Ez da harritzekoa, maite dugun
|
pertsona
bat galdu ondoren, gure maskota lur jota eta triste agertzea. Txakurraren ondoeza garaiz identifikatzea komeni da, maite duen pertsonaren galera gainditzen laguntzeko:
|
|
|
txakurrak sentimenduak adierazteko duen modua. Ez da harritzekoa, maite dugun
|
pertsona
bat galdu ondoren, gure maskota lur jota eta triste agertzea. Abaildutako txakur batek axolagabetasuna du familiako kidea hil aurretik zituen joko eta jarduerengatik.
|
|
|
4 Maitasun handia eman. Hurbileko
|
pertsona
bat galtzearen aurrean, haurrek atxikimendu figurak bertan egon behar dute eta maitasun gehigarri asko eman. Haurrak uste du arreta eta maitatua izateari uzten diola.
|
|
|
4 Depresioak txakurraren apetitua galtzea eragin dezake. Txakurrak ere hainbat arrazoirengatik tristatzen eta deprimitzen dira, hala nola maite duten
|
pertsona
bat galtzea edo opor batzuen ondoren errutinara itzultzea (opor ondoko depresioa). Apatiak jateko gogoa galtzea eragiten du.
|
|
2013
|
|
|
Pierra Menta eta Altitoy Horrez gain, Areizagaren gizatasuna goraipatu du Idiakezek, Ternuaren izenean: «Gizalege handiko
|
pertsona
bat galdu dugu, eta euskal mendizaletasunarentzat ere kolpe galanta izan da». «Andonik, Joxik, Iñakik eta Bernardek mendiarekiko eta, bereziki, mendiko eskiarekiko maitasuna, ezagutza eta pasioa transmititzen zituzten», eta «euren indarra eta ekintzailetasuna eredugarriak izan dira» Ternuarentzat ere.
|
|
2019
|
|
|
Zein da gaixotasun baten eta nahaste baten arteko aldea? Buru nahasteetan, errazagoa egiten zaigu bestearen “lekuan jartzea” edo pertsona hori zer gertatzen ari den asmatzea, “adibidez, maite dugun
|
pertsona
bat galtzeagatiko tristura erreakzioa”, dio Pedro Martínezek. Aldiz, “gaixotasun mentala funtzionamendu psikiko arruntaren alterazio bat da, gure esperientziatik ezagunak ez zaizkigun fenomenoak agertzen dituena”.
|
|
2020
|
|
|
«Aktibatzen denean —azaltzen du—, bihotz maiztasuna eta arnas maiztasuna handitzen dira, eta metabolismo energetikoa eta zenbait hormona jariatzea estimulatzen dira, hala nola kortisola eta adrenalina». ‘Estresaren hormonak’ ere deitzen zaie, eta arriskutsuak, mehatxagarriak edo arriskugarriak iruditzen zaizkigun egoerei azkar erantzuteko prestatzen gaituzte; adibidez, maite dugun
|
pertsona
bat galtzeko, bat batean diru sarrerarik gabe geratzeko, edo milaka pertsonarentzat hilgarria izan den eta oraindik txertorik ez duen birus batekin kutsatzeko beldur izateko. Eta eragile horiei beste batzuk gehitzen zaizkie.
|
|
|
Denboran atzeratzen bada ere, aukera ona da denon artean dolua gainditzeko. Beste galera batzuk bere gain hartzea Maite dugun
|
pertsona
bat galdu ez badugu ere, badira zeharkatu beharreko beste duelu batzuk. Guztiok galdu dugu zerbait krisi honetan:
|
|
|
Ez da egindako esaldi bat, fenomeno neurofisiologiko bati dagokion adierazpen bat baizik, zergatik eragiten dion pertsona askoren osasun mentalari pandemia horretan kontaktu fisikorik ez izateak. Ukimena da garatzen dugun lehen zentzumena, eta gurasoen laztan horiek dira gure hazkunde fisiko, emozional eta kognitiboaren erantzuleak; geroago maitalearen haserrea eragiten diguten berberak, bai eta maite dugun
|
pertsona
bat galdu ondoren suspertzen, mina baretzen edo beldurra uxatzen dutenak ere. Ezin besarkatu, laztandu, musu eman edo “bost horiek ez talka egin” ere ezin izateak ezegonkortasun emozionala eta ziurgabetasun handia sortzen du herritarren artean, bereziki bakarrik bizi diren pertsonengan.
|
|
|
Eta gertatu egin zaigu: asko maite genuen
|
pertsona
bat galdu dugu. Ez du koronabirusak eraman, baina orain horrek berdin du.
|
|
|
Denen aho bihotzetan hitz eta sentimendu berbera: balio handiko
|
pertsona
bat galtzeak sortzen duen tristura, baina, aldi berean, egindako guztiagatik esker ona. Bere ekarpena eskertzeko, hurrengo urtean, Lezaman oroitarri bat jarri zuen Athleticek.
|
|
2021
|
|
|
Haurrei lagun egitea maite duten
|
pertsona
bat galtzen: galderak, erantzunak eta gakoak Maite eta hurbileko pertsonen heriotzari aurre egitea da edozein pertsonaren bizitzako unerik zailena, eta are gehiago haurrena.
|
|
|
Bikotekidearekin bizitzeko aholkuak Inguruabarrez arduratzea Batzuetan krisi egoeran gaude: estres postraumatikoaren nahaste bat izan dugu, edo trauma bat izan dugu maite dugun
|
pertsona
bat galdu edo lanik gabe geratu bada, adibidez. Une txarrak bizi ditugunean, talde gisa egon behar dugu hor, enpatia, ulermen eta pazientzia handia erakutsiz.
|
|
|
Jaurlaritzak atzoko ekitaldian emandako datuen arabera, izurritearen ondorioz gertuko
|
pertsonaren
bat galdu dutenak artatzeko Betirako programan 600 pertsona baino gehiagok jaso dute laguntza psikologikoa, eta, gainera, horietatik %86k azaldu dute ezin izan zituztela ingurukoak «nahi bezala» lagundu.
|
|
|
Katalogo handiaz, K.a. III. mendean, Libiako lurraldean jaiotako poeta bat arduratu zen, Kalimako Zirenekoa, literaturaren lehen kartografoa. Alexandriako Liburutegiko galeria, arkupe, barne areto eta korridoreetan, apalak gainezka zeudela,
|
pertsona
bat galdu ere egin zitekeen. Tokiaren mapa, ordena eta iparrorratza behar ziren.
|
|
2022
|
|
|
Frustrazioak aukera ematen die nahi bezala ateratzen ez diren errealitateak ikusteko, eta arazoak konpontzen eta behar dutenean laguntza eskatzen ikastea irtenbide bat da. Tristura zerbaitek hunkitzen dituenean izan dezaketen erreakzioa da; adibidez, maite duten
|
pertsona
bat galtzea edo beste leku edo une batera eramango dituen abesti bat entzutea. Tristura pasatuko da eta, hala ez bada, laguntza eska dezakete.
|
|
|
Heriotzarekin zerikusia duten gaiak saihesteko joera dute, eta, beraz, batzuetan, unea iristen denean, ez dakigu zer egin senide bat hiltzen denean. Maite dugun
|
pertsona
bat galtzeagatik sentitzen den min sakonarekin batera, izapide ugari egin behar dira, errazak baina ezezagunak. Eta une horietan ez da beti erraza izaten argi arrazoitzea.
|
|
2023
|
|
|
–Batzuetan,
|
pertsona
bat galtzen hasi arte ez zara jabetzen eragiten dizun maitasunaren handiaz. Paquita pertsona bikaina izan da, markaz kanpokoa... mingarria zait hari buruz lehenaldian hitz egin beharra.
|