|
2000
|
|
|
Hala suertatu zait, gaztelera portugaldar azenturik gabe ondo hitz egiteko heldu nintzen Iruñeara. Aurretik,
|
nire
aitaren lana zela eta, 12 urterekin Angolara joan ginen bizitzera, baita han ia hiru urte pasa ere. Gerra zibila hasi baino lehen, jendea orain baino askoz hobe bizi zenean.
|
|
|
Uste dut gu hasi arte ez zuela arrakasta handiegirik gazteen artean. Orduko gazteena
|
nire
aita izango zen, gu baino belaunaldi bat goragokoa; beraz tarte dezentea zegoen urteei dagokienez bi multzoen artean. Aitaren adin horretan bertsozaletasuna bizirik zegoen, baina gazteen artean oraindik sartzeko zegoen.
|
|
|
Hendaiako bertso eskolan hasi nintzen,
|
nire
aitak ematen zituen kurtsoetan, hamaika urte arte. Gero koloka une bat etorri zen, eta Oiartzungo eskolara joan nintzen.
|
|
|
Herriko familia abertzaleek altxa zituzten. Garai hartan gainera,
|
nire
aita zen herriko alkate.
|
|
|
Gelako ateraino joan, atzean inor ez zegoela ziurtatu, berriz itxi, bere armairurajoan eta paper tolestatu bat atera zuen karpeta askoren azpitik,
|
nire
aitaren aurreanparatu zuena sekretu handiarekin. Lehenbiziko aldia zuen aitak ETA hitza aditzenzuela.
|
|
|
Patxi hura
|
nire
aitaren adin modutsukoa izan zitekeen, gazteagoa seguru asko, etahartarako hizpidea eman zidanez, galdetu egin nion:
|
|
|
Ondoan jarri nintzaion, ohe gainean, baina
|
nire
aita su sasikoak makinatxoa nire eskuetara ekartzea baizik ez zuen lortu. Hitz bakar bat ere ez.
|
|
|
Barka, baina suak hartzen nau. Eta
|
nire
aitaren etxea egurrezkoa da, eta defendatuko dut otsoetatik, sikateetatik, Jehovaren lekukoetatik (kosta lain kosta), baina sute batetik nuke. Sua Jainkoaren haserrea da.
|
|
|
Baina gurasoek ez ziguten gerraz hitz egiten. Gogoratzen dudana,
|
nire
aitak gerra garaiko bere argazkiak gordetzen zituen kutxatxoa da. Ez dut harrezkero kutxa hura ikusi.
|
|
|
Txapela ezkerreratu zuen, eta
|
nire
aitak abesten zuen bertso hura gogoratu nuen:
|
|
|
" Aberria ala hil!" esaten da, baina hil eta gero ere hezur hozten ez den maitasuna da abertzaleak aberriari diona, Lauaxetaren eta bion kasuek erakusten dutenez. Fernando Pessoak ez zion horretaz ezer aipatu Ricardo Reisi, edota ez zuen behintzat halakorik jaso José Saramagok O ano da morte de Ricardo Reis nobelan, baina abertzale bat hiltzen denean hildako abertzale bat bilakatzen da, abertzaletasun horren izenean –"
|
nire
aitaren etxea" defenditzeko Arestik zioen bezala, edo" gure amaren etxea" bestela, guk hogeitaka urte geroago modu politikoki zuzenagoan genioen moduan– zer egin lezakeen jakin ez arren. Tira, azken batean, egia esanda, nik neuk behintzat bizi nintzelarik ere ez nuen sekula oso ondo asmatu zer egin nezakeen ezeren alde.
|
|
2001
|
|
|
Arestiren poesian lorratz nabaria utzi zuen Melirekiko maitasunak: " Guraso biak jaio jatzuzan/ Leongo erreñu zarrean"," Melitxu Basurtuko(...) Espainiako andrea/
|
nire
aitaren etxearen habea" edota" Meli piku melatua" hitz eztitsuak lekuko. Gaur egun, Meli Esteban eta Andere Bihotz alaba Gabriel beraren Bilboko jaiotetxean bizi dira.
|
|
|
Eta
|
nire
aita... pizza bat eskatu eta leihotik bota zidan bera. Ahaztu egin al duzu, ama?
|
|
|
Hik daukak suertea, hik! Nire amak segituan esango liokek
|
nire
aitari!
|
|
|
‘Eta
|
nire
aita bada, zergatik ez dut bere abizena? ’
|
|
|
‘Datorren astean
|
nire
aita ezagutuko dut, ’ esan zidan Goiok.
|
|
|
‘Alderantziz, ’ jarraitu du, ‘edozein arrisku baldin bada abisatu egingo digu. Ezin duzue etengabe alde batetik bestera ihesean ibili, Maribel, michelin edo touring gidaliburuetan ez da leizerik ez osinik ikusten, baina bidaian doanak era guztietako zulo beltzak topatuko ditu, eta Goiok behintzat lasaitasuna behar du aldi batez behintzat,
|
nire
aitaren etxean edo berdin da Tirofijoren txabolan... ’
|
|
|
‘Ba,
|
nire
aitak kamioia dauka.’
|
|
|
Hastear ziren etsaminen estutasunetik libratuko ginen. Baina aita imajinatzen nuen, ikusi ere egiten nuen
|
nire
aita egun batzuk barru, itsuak bere aita aurrez aurre ikusten duen moduan. Ikastetxetik bota egin naute entzutean egingo zuen keinua imajinatzen nuen, eskuaz gorbata laxatuko zuen urkatuak soka laxatuko lukeen moduan.
|
|
|
Oinordekotasunez iritsi zitzaidan: nik aitaren eskutik jaso nuen,
|
nire
aitak bere aitarengandik, hark bere aitarengandik...
|
|
|
" Hau ikusita, bistan da Jaungoikoa". Pozik esango nuke
|
nire
aita mistikoa zela. Baina benetako kristau ona zen, besterik ez.
|
|
2002
|
|
|
Arrantza debekatua zegoen urte sasoiko egun batez,
|
nire
aita amuarrainetara joan zen bere koadrilakoekin. Oso erreka zulo ezkutua aukeratu zuten, seguru zeuden han, kasik bertaraino joan behar baitzen hura ikusi ahal izateko.
|
|
|
Adinari zegokionez,
|
nire
aitaren jirako  tzat hartu nuen hildakoa. Aita baino sasoi eskasagokoa izango zen, apika, baina dena zuen zain eta gihar, dena zen gordin.
|
|
|
Euskara halabeharrez ikasi behar dut, nire ikasgaien erdiak euskaraz daude. Gero galiziera ere hor daukat,
|
nire
aita hangoa delako. Batekin eta bestearekin... gaur ongi pasatzera etorri naiz".
|
|
2003
|
|
|
Bertan sartu ginen, baina arratseko zazpietan polizia etorri eta preso eraman gintuzten. Ni,
|
nire
aita, eta sei apaiz. Handik aurrera gorriak ikusi genituen, eta libre utzi gintuztenean Santander aldera jo genuen.
|
|
|
Ni han joan nintzen barkuan. Eta barku ingelesak egin zuen hurrengo bidaian
|
nire
aita ere etorri zen Donibane Lohizunera. Donibanen beste bizitza bat aurkitu genuen.
|
|
|
· Norbaitek maite banau,
|
nire
Aitak be dau hori, eta berorregana etorriko gara, eta berorregan iminiko dogu geure egonlekua".
|
|
|
" hakutsu" (zuka) eta" hakuk/ hakun" (hika), esate baterako. Hamaikatxu bider entzun neutsan
|
nire
aita zanari honako esaera hau: " Hakuk hori, hakuk hori".
|
|
|
Iduriz, Gobernuarengandik diru kopuru handi bat errezebitzen zuten beren herritar itzultzen ziren guztiek. Hala ere, ez nuen uste
|
nire
aitak kontratu hori izenpetuko zuenik. Ez ahal du guregan pentsatzen?
|
|
|
Ordu arte, errepidean kamioi bat geldiarazten genuenean, giltzak udaltzainen inspekzioaren atarian uzten genituen, eta kamioizaleari ordu bete baten buruan haien bila joateko esan. Baina azken aldian, batzuk giltzak errekara botatzen hasi ziren (parentesi artean, tartean Kepa), eta hori ez nuen gogoko (parentesi artean, are gutxiago
|
nire
aita kamioizalea delako). Ez dakit.
|
|
|
Esan diezaiotela egia hori Katalinari, ondo zahartuta gero ere lan makurra egiten segituko duenari. Edo nire amari,
|
nire
aitari, bizirik irauteak ematen duen lana besterik ezagutzen ez duten guztiei. Leihotik begira jarri, eta ezer ikusi gabe bizirik jarraitzea beste ezelako xederik ez dutenei.
|
|
2004
|
|
|
Orain zuberotar bat mintzatzen ahal da lapurtar batekin, gipuzkoar batekin, eta hori lehen ez zen sekula gertatzen. Adibide bat jartzeko,
|
nire
aita zena mintzatzen zen biziki ongi euskaraz, joan zen behin Azkoitira eta hasi zen mintzatzen euskaldun batekin. Baina ez zuten elkar batere ulertzen.
|
|
|
Eskerrak, zeren eta gure aitak bere denfentsarako prestatuak zituen paperak atera izan balira, afusilatuko zituzten denak. Zeren eta
|
nire
aitaren defentsa ikuspegitik traidorea Franco baitzen.
|
|
|
Dena dela, bananduta bizi izan ziren beti, ongi konpontzen ez zirelako edo; bueno, beti ez; ongi ere konpondu ziren noizbait, zazpi seme alaba izan zituzten eta. Ostiraletan, arratseko ordu bietan joaten omen zitzaion nire amari
|
nire
aita izan zena (Maju, Sugaar edo Sugoi, hiru izen horiek baitzituen), eta, orduan, izugarrizko ekaitz eta erasoak izaten omen ziren.
|
|
|
Ez bedi bedeinkatua amak egin ninduen eguna! Madarikatua bedi" seme bat jaio zaizu" esanez
|
nire
aitari poz haundi bat eman ziona! Izan bedi halakoa Jaunak damurik gabe abarrikatu dituen hirien antzekoa!
|
|
|
Fumalari amorratua naiz,
|
nire
aita izan zenaren antzera, eta idazteari utzi ta zigarro bat, basamahats aihen bat, erre dut atseden pixka bat hartzeko ta erne egoteko. Izan ere, ordu askotan itzarrik egon beharra dut gaur.
|
|
|
Orduan jakin nuen haren gurasoak juduak zirena. Orduan azaldu nion nik ere,
|
nire
aita amak palestinarrak zirena.
|
|
|
Zeuk jarri ordua. Aizu, beste gauza bat; ba al dakizu
|
nire
aitak Golf berria erosi duela. Zoragarria da.
|
|
|
Arrazoirik bada, argitan jarri ditzala. Neroni 70 urte betea eta lan apur bat egina, aspertuta nagoela
|
nire
aitaz gero geure bizitza guztian,, rojo, separatista, exiliado, peligroso..., hainbeste urtetan jasan eta gero orain, bigarren Eusko Jaurlaritzaren ahotik beste hainbeste irain entzuteaz, ez dudala beste, susmo eta mamu?
|
|
|
Ixo! Madarikatu hori ez da
|
nire
aita.
|
|
|
Beti izango da
|
nire
aita.
|
|
|
Eta gainera
|
nire
aita, Japoniako aire konpainia handi bateko pilotua da.
|
|
|
Etxeko txokorik ezkutuenean gorderik zituen traste guztiak nire eskuetara iritsi zirenean. Berandu da azalpenak eskatzeko eta gorroto xume batez begiratu diot
|
nire
aita zenaren argazkiari. Egia esan, haren antz handia dut.
|
|
|
Hala ere, familiako beste argazki batean nire osaba, aitona amona, birraitona amonak eta izebak ageri diren horretan, ez dakit nor den
|
nire
aita, bi baitaude berdin berdinak direnak. Ez dakit nor den nor, eta atzeko aldean ez du ez egunik, ez urterik, ezta izenik jartzen ere.
|
|
|
Jaioterria, nire nortasuna, aitarena, amarena... begien aurrean izateak sortuko didanaz pentsatzen jardun dut. Ikara, zirrara, poza... zer eta nola sentitzeak sorturiko hutsunean murgildu naiz eta irakurketarekin jarraitzea hobe izango dela erabaki ondoren, hartu dut eskuetan
|
nire
aita zenaren liburuxka. Aita hitza erabiltzeak ere sortarazten didanaz jarduteko gogoa ere sartu zait, baina beste une baterako uztea erabaki dut.
|
|
|
Goizean presaka jaiki behar izan dugu, pauso hots kezkagarri batzuk entzun ditu
|
nire
aitak, eta azkar asko ihes egin dugu. Ezkutaturik geundela tiro hotsa entzun da geunden tokitik gertu, eta isiltasun luze bat ondoren.
|
|
|
Gizon talde bat etorri da bere armekin eta aurrean jartzen zaien hura, tiro batez akabatzen dute. Nire begiekin ikusi dut hau, eta
|
nire
aitarekin ziztu bizian alde egin dut. Izugarrizko zortea izan dugu, inork harrapatu ez gaituelako, baina herritarrak bai, han hemenka daude pertsona pila bat.
|
|
|
Ez!! Ezinezkoa da gerran egotea,
|
nire
aita eta herriko gizonak eraman nahi dituzte eta horregatik basoan ezkutaturik gaude. Baina nire ama etxean aurkitzen zelarik lehergailu bat bota dute eta bertan geratu da.
|
|
|
Mmm,
|
nire
aitak utzi zautan hil baino lehen.
|
|
|
Ez, ontsa naiz, bakarrik... galdera bat badut kezkatzen nauena:
|
nire
aita eta ama hilak dira, baina niri, hai.en semea, ez didate deus utzi. Nitaz futitzen ziren edo?
|
|
|
Ezin nion eutsi
|
nire
aita izan arren ezertaz ezagutzen ez nuen gizon haren begiradari. Begi haietan neurririk gabeko maitasuna, amaierarik gabeko bakardadea islatzen ziren.
|
|
|
Baita amonak
|
nire
aita ere, bere garaian.
|
|
|
Gerora jakin nuen anai Benito
|
nire
aitaren tutorea izan zela batxilerreko laugarren ikasturtean, amona alargundu eta krisi latz batean sartu zèn urte berean. Baina amona Sinforosak anai Benito izan zuen bolada hartan lagun, gauaren ilunean argi.
|
|
|
Baina igande arratsaldeak, hori bai, gure tabernan ematen zituen, hutsik egin gabe, mahai berean betiere: izkina batean zegoèn mahai bat zen,
|
nire
aita erreserbatzen hasi zitzaiona, bezero berriarekin konfiantza hartuz joan zen neurrian.
|
|
|
ni profesional bat nintzen, eta profesioan hobetzeko aukera guztiak aprobetxatu behar nituen, gainerako ofizioetako jendeak egiten zuen bezala. Edo,
|
nire
aitak erabiltzen zituèn argudioen ildotik, zergatik arkitekto euskaldun batek sal zitzakeen bere lanaren fruituak Barzelonan, eta ez nik neure golak?
|
|
|
Baina orduan
|
nire
aita mintzatu zen. Esan dut zein zen haren urrezko ametsa:
|
|
|
Haurtzaroko urte haietan euskaldun giroa ez zen erraza, jendea beldurrez bizi baitzen gerra bukatu berritan; etxe guztietan baziren hondamenak. Esate baterako,
|
nire
aita zazpi urte nituela ezagutu nuen Bilboko Larrinaga espetxean.
|
|
|
Ene aita zenak, debrukeria hura ez beitzen ahal, aitzurra, pala eta pikotxa kendu zeiotzan gau batetan, eta gorde lurpean. Piarresek, orduan, aitzur, pala eta pikotxa berriak erosi zituzun, baina haiek ere
|
nire
aitak gorde lurpean. Piarresek arra erosi, eta arra gorde ene aitak.
|
|
2005
|
|
|
Azkenik, lan hau eskaintzen diodan
|
nire
aita Angel Juaristi aipatu nahi nuke. Kontsumitzaileen eskubideek duten garrantzia txikitatik erakutsi zidalako eskaintzen diot, hain zuzen ere, liburu hau.
|
|
|
Errietan egingo didate! –atera zitzaion Karlotari eskuturreko erlojuari begiratuta– Lagunduko al didazu
|
nire
aita eta amarengana?
|
|
|
Nire pausoak jarraitzen ahalegintzen zinela. Eta
|
nire
aitak ere ez zuen besterik buruan.
|
|
|
Joxe Mari berehala joan zen Anari esatera
|
nire
aitaren garajera zetorrela. Makilak hartu, eta jo eta jo hasi ginen; hark" ttakun" egiten zuen, eta nik" urgun", eta gero alderantziz.
|
|
|
Auzotik igarotzen ziren autoek ateratzen zuten hotsa bereizten ohitu nintzen. Esate baterako,
|
nire
aitaren kamioiak ez zuen hots bera egiten abiatu berria zelarik edo bide luzea egin eta gero, atzeraka zihoanean edo aurreraka poliki poliki lehen martxan zihoanean, gora zetorrela edo behera zihoala... Banekien auzoko nor igarotzen zen bere autoan gure etxe ondotik, motorraren hotsagatik:
|
|
|
–Ez kikildu halakoekin, Joantxo. Nik lagunduko dizut...
|
nire
aita zenagatik!
|
|
|
Laster osatu genuen bikotea Joxe Marik eta biok, zaletuenak baikinen. Denbora ateratzen genuenean," ttakun" eta" urgun" egitera biltzen ginen
|
nire
aitaren garajean, non baikeneukan aitaren kamioia artean ere. Egun batzuetan, Anaren aurpegi erdi irribarretsua agertzen zen atean, haserre plantak eginez, eta besoak gerrian zituela sartzen zen; guk, ordea, segi eta segi geurean, harik eta Anak hurbildu eta Joxe Mariri ipurdian atximur egiten zion arte.
|
|
|
Zin egin nion neure buruari ezen, baldin eta Adelari zer edo zer gertatzen bazitzaion, Juliok larrutik ordainduko zuela, ziur nengoen eta atxiloketa haien guztien atzean beraren itzala zebilela, nondik edo handik. Harexentzat neukan bala bat gorderik
|
nire
aitaren ezkontzako trajean. Adela eramaten bazuten, neuk eramango nuen aurrean Julio.
|
|
|
Jussieu geltokiaren parean metroko ateak ireki direnean, clochardak hanka egin du korrika nire jaka eta guzti: besapean jaka den ustean daraman hori
|
nire
aitaren azken besarkada dela batere jakin gabe.
|
|
|
Nik uste dut A.ri hezur haiek musukatzea zegokiola. Inazio Errasti
|
nire
aitaren uste oneko anaia ergelarenak, esaterako. Zerraldoetan eraman zituzten, baina aitak beti komentatu izan zigun itxurakeria izan zela hura," Oiartzungo hezurtegian bota zituzten gero denak".
|
|
2006
|
|
|
Inoiz ez nion nire buruari galdera hori egin, zein izango ote zen
|
nire
aita amen ametsa... Nire amak beti esaten zuen:
|
|
|
Baina 1936ko udan Bilbora etorri nintzen oporrak pasatzera eta gerra hasi zelako ez nintzen itzuli Valladolidera. Gero, ikasturtea eta unibertsitatea irekitzear zegoenean,
|
nire
aitak (medikua zen eta irakaslea izango zen unibertsitatean bertan) animatu eta izena eman nuen. Ikasturte hartan, bi eta hirugarren mailako ikasgaiak jaso nituen.
|
|
|
Basurtoko Ospitaleko medikuak ziren. Oroitzen naiz Gimon zegoela, Rey Baltar,
|
nire
aita (Francisco Perez Irezabal), Cesareo Diaz Emparanza... Azken honetaz, bereziki, oso oroitzapen ona dut.
|
|
|
Gutxienez irakasleriaren erdia ezkertiarra izanik, ihes egin behar izan zuten edo atxilotuak izan ziren. Hemen gelditu zirenak, Gimon, Viar,
|
nire
aita... modu txarrean atxilotu eta preso eraman zituzten Puerto de Santamariara. Gero beraien kontra jarritako salaketak ezin izan zituzten aurrera eraman eta zigorra gutxitu zieten.
|
|
|
Sorbaldara jaso dodanean, une batez, bere esku hotzaz aurpegia nahi barik ikutu deust. Esku hotz horreen fereka sentitzean, berehala
|
nire
aita zanaren gogorapena etorri jat gogora. Uste neban erabat eta betiko ahaztuta nebala txikerretako sentipen hori.
|
|
|
Zenbat aldiz, domeketan, ez nintzan begiak ubelduta etxeratu ni, batzuetan bai eta besteetan benetan mierderoaren semea ez ei nintzala auzoko lagunen artean bala bala ebilelako. Amari, gaztea zala,
|
nire
aita lako gizon batentzat ederregi eritxen, danen ahotan ebilen ni Galdameseko ugazaba baten semea nintzala. Amak ez eustan egundo ezer esan baina, ugazabek euren amoranteen izenak ipini ohi deutsiez meategiai, horregaitik dago hainbeste emakume izeneko meategi.
|
|
|
Beharbada, bizitza osorako elbarri geratuko da, baina ez dau bizia galduko. Harmailetan hil zan
|
nire
aitak ez eban aukera hori izan.
|
|
|
Gehien damutzen nauena, maite nindutenekin leial ez jokatua da. Eta
|
nire
aita zenarekin gehiago ez solastatua.
|
|
|
Tarragonako Unibertsitate Laboralera joan nintzen, Espainiako Lan Ministerioaren beka batekin, ikasketa teknikoak egitera. Industri peritajean aritu nintzen; ez nuen bukatu;
|
nire
aitaren ametsa ez zen konplitu. Baina han, Tarragonan, arte garaikidearen ezagutza egin nuen; zinea ere asko ikusi nuen, eta zine oso ona, zine forum bat baikenuen, eta astero pelikula bat jartzen ziguten.
|
|
|
Garai txarretan utzi egin nuen. Andrea eta
|
nire
aita zena ikusten nituen beti jo eta ke lanean... Hura ez zen bizimodua.
|
|
|
Egia da,
|
nire
aita zen bera. Gogoratzen dut, nolatan nire amak esan zion arriskuan jarriko zuela bere burua eta ez etxetik ateratzeko.
|
|
|
Baina nik erantsi nahi nioke ondorioan gertatu zitzaiona. Egun gutxira, beraren kargu" berezi" hartatik kanpora bidali zuten eta sei urtean zehar lanik gabe egon behar izan zuela
|
nire
aitak. Arrazoia?
|
|
|
Ez zaigu sekula dirurik faltatu, eta pozik bizi izan gara hiri gaineko malda batean erositako txaletan. Bai Jose Luis bai ni neu ere ugalkorrak izan arren, ospitaleko kide baten laguntzaz, eta sexu hautaketaren kontrako legediari iruzur eginez, intseminazio artifizialaren bitartez sortu genuen gure ume bakarra, mutila izango zela ziurtatuz; Antton jarri genion,
|
nire
aitaren omenez. Eta hemezortzi urte betez gero behin baino gehiagotan damutu naizen arren, hogeita hemezortzi urte izan arte ez nuen gidabaimenik atera.
|
|
|
Gau hartan neure buruari galdetzen nion ea zergatik ez zidan
|
nire
aitak lagundu. Gizon hura gai zen bere semea uretara botatzeko eta unean bertan kaio zauritu bati laguntzeko.
|
|
|
Nire ama zen,
|
nire
aita zen eta ni jaio nintzen. Hasteko era bat da.
|
|
2007
|
|
|
Lehen irratia zegoen bakarrik. Bizpahiru minutu itxaron behar genituen berotu arte eta iragarkien musika entzuten zen orduan, Okal, Cola cao, etab.Baina bilduma pertsonala ere bada,
|
nire
aitak gerra garaian langileen batailoian abesten zituen kantak ere bildu baititut. Honetaz gain, kanta erlijiosoak ere badaude.
|
|
|
Eta beldurra, infernuaren beldurra, gure gurasoek eduki dute! Akordatzen naiz, Teruelen, fraideek abitua hartu eta lehendabiziko promesak han egiten ditugu, eta meza hartan
|
nire
aitak ez zuen jauna hartu. Meza bukatu zenean joan nintzen aitarengana, jarri nion bizkarrean eskua eta, «aita, baina zergatik ez duzu jauna hartu?» galdetu nion.
|
|
|
Zergatik egiten dudan lo tabernan? Etxeko errentagatik 300 dolar ordaindu behar ditut hilero, eta
|
nire
aitari ere lagundu behar diot. Tabernan lo egingo ez banu, 7 dolar gastatuko nituzke garraioetan egunero.
|
|
|
Ez dakit nola egin dituen kalkuluak. Nik hamazazpi urte baldin baditut, laster hemezortzi, zuk gutxienez berrogeitik gora behar zenituzke
|
nire
aita izan ahal izateko. Eta ongi dakidanez, hogeita hamazazpi besterik ez dituzu.
|
|
|
Bi aldiz eta sorpresaz. Mundura atera nintzenean
|
nire
aitak izugarrizko susto aurpegia jarri zuen. Gizajoa.
|
|
|
Barkatuko didazu, esan dio azkenean, norbaiti kontatu behar nion, badakit ez zaitudala ezertaz ezagutzen, baina ezin dut gehiago:
|
nire
aita hil berri da, duela pare bat ordu. Eta gero isilik geratu da.
|
|
|
Hamaika hamabi urte genuen garaiaz ari naiz, historiaurreaz. Beste batzuek, ikaskideek,
|
nire
aitak, ulertu ezin nuen irainen bat botatzen ziotenean (ikaskideek aurpegira; aitak nik entzuten ez nuela uste zuenean), pentsakor gelditzen nintzen ni, sor eta lor.
|
|
|
Hasieran, urteko ardoak izaten ziren, etiketarik gabe merkaturatzen diren horietakoak. Egia esan,
|
nire
aitak aldaketa guzti horiek oso hurbiletik ezagutu ditu. Gure upategian zenbat eta langile gehiago sartu, nire aitaren kezka orduan eta handiagoa zen.
|
|
|
Egia esan, nire aitak aldaketa guzti horiek oso hurbiletik ezagutu ditu. Gure upategian zenbat eta langile gehiago sartu,
|
nire
aitaren kezka orduan eta handiagoa zen. Izan ere, hark pentsatzen zuen errekara joko genuela.
|
|
|
Hasieran, urteko ardoak izaten ziren, etiketarik gabe merkaturatzen diren horietakoak. Egia esan,
|
nire
aitak aldaketa guzti horiek oso hurbiletik ezagutu ditu. Gure upategian zenbat eta langile gehiago sartu, nire aitaren kezka orduan eta handiagoa zen.
|
|
|
Egia esan, nire aitak aldaketa guzti horiek oso hurbiletik ezagutu ditu. Gure upategian zenbat eta langile gehiago sartu,
|
nire
aitaren kezka orduan eta handiagoa zen. Izan ere, hark pentsatzen zuen errekara joko genuela.
|
|
|
Hemen, Diario Vasco egon da, eta azken hogeita hamar urteotan monopolioa lortu du.Jendea hain ohituta dago formatu horretara, ezen, azkenean, fikzio bat sortu dela: Gipuzkoa hor islatzen dena dela sinestea. Beraz, udal bateko ustelkeria kasubat salatuz ateratzen bagara,
|
nire
aitak ere esaten dit: «Ez al zarete bazterrakgehiegi nahasten ari?».
|
|
|
batetik, Andoni Ibarrari, taldean lekua egin, ikerketarakoaukerak zabaldu eta oraindik ere niganako pazientzia erakusteagatik; bestetik, CSIC eta Zientzia eta Teknologiaren Ikerketarako Unitate Elkartuari (CSICUPV/ EHU), nire doktorego tesia lau urterako diruz laguntzen ari delako. Azkenik, bati kosta egiten zaiolako nola esan, gurasoei, nire amari eta
|
nire
aitari; komeriakkomeria, eurak direlako nire alboan direnak, nitaz arduratzen direnak, eta atzokoak, gaurkoak, biharkoak ez duelako zorren kitatzea posible. Liburu hau Ekaitz nirelaguna gogoan idatzia dago, gainontzekoekin noiz itzuliko esperoan, eta nireanaiari dedikatua, begirunez.
|
|
|
Gizon hori nor zen? Zergatik gorde dit
|
nire
aitak liburua urte guzi hauetan. Zergatik ez diete ene galderei erantzuten gerlari buruz liburua aurkitu dudan egunetik?
|
|
|
–Hau dena
|
nire
aitarena zen. Terrateniente esplotatzaile bat, garai hartako guztiak bezalaxe.
|
|
2008
|
|
|
NARRATZAILEA James eta ni beti izan gara lagunak. / Berak erakutsi zidan ehizatzen,
|
nire
aita hil ondoren. / Duela urte asko izan zen hori.
|
|
|
Har dezagun lehenbizikoa. Hau
|
nire
aita zenari bildu nion etxean. Lurreko sua piztua utzi genuen eta herrira joan.
|