2000
|
|
Pausa egin behar izan nuen, hatsik gabe geldituko ez banintzen. Potzolo bat-bateko isiluneaz baliatu zen
|
nire aldera
lehenbizikoz begiratzeko. Haren hitzak hormaren hoztasunaz jantzita zeuden.
|
|
Pixka batean horrela gelditu nintzen, hedatuak zango-besoak eta tira-tira soina, aldi berean arrosin ozena egiten nuela. Buru bakarrik ere ez zen
|
nire aldera
biratu. Erredakzioa borbor zegoen, egunero bezala tenore horretan, eta, itxuraz, denek aski lan zuten bizkar gainean, nigan batere erreparatzen hasteko.
|
|
Irteerara ailegatzean bihurtu nintzen, nire antzezpenak Anaren oniritzia bil zezan. Lanera berriz ere isuria, ez zuen
|
nire aldera
so egiten. Are gutiago gainerako lankideek.
|
|
Haren begi ilun izarniatsuek
|
nire aldera
egitea erdietsi nuen, bederen. Bertzorduz urtzen nintzen, begi ilun izarniatsu horiek so egiten zidatenean.
|
|
Zuzenketa berantiarrak irri motz bat eragin zion, ni are ergelago sentiaraziz. Harriko laburra amaiturik, mandarra kendu eta paretako gakotik zintzilikatu zuen
|
nire aldera
etorri aitzin. Haren xilko distiratsua begien heinera nuen abantzu.
|
|
Aire ezaguna zuen, baina ez nuen irudipena frogatu ahal izan. Burua ez zuen mugitu ere
|
nire aldera
barnera sartu nintzelarik, eta nik halaberean ihardetsi nion haren interes ezari. Ez nintzen" Lisboara" joana, Perseoren Medusena eginez, hango andrakumeen begiradak harri eginik utz nintzan.
|
|
Armaren aho beltza
|
nire aldera
itzuli aitzin jalgi zen botila ene eskutik. Gero, begiak hertsi nituen.
|
|
Orain ez zitzaidan hain itsugarri gertatu ate irekitik iragazten zen argi jarioa. Ganberan, figura lauso bat makurtua zegoen
|
nire aldera
. Ohe ondoko mahaitxora luzatu nuen eskua.
|
|
Bolantea ezker eskuarendako utzita, Ximurrak jarlekuaren azpira luzatu zuen eskuina. Begiak errepidetik kendu gabe erakutsi zidan, kanpotik ez ikusteko maneran
|
nire aldera
beheitituz.
|
|
Itxi baino istant bat lehenago arteratu nuen oina. Ana
|
nire aldera
biratu zen: atari barneko argiak begitara ekarri zidan haren bisaiaren iluna.
|
|
Nire irri-karkaila orro apal baten moldean kanporatu zen, funtzionario lotsagabea
|
nire aldera
biraraziz. Haren begiek etsipen harroa isurtzen zuten.
|
|
Errekreazio historiko-beliko bikaina... Ondotik pasatzerakoan, irratilariak kopa
|
nire aldera
goititu zuen, alegia topaka.
|
2001
|
|
Eskuak altxa eta ahalik eta umiltasunik handienaz inguratu nintzaion. Borra
|
nire aldera
dantzarazten zuen ni jo eta txikitzeko irrikatan. Aurrez aurre jarri ginen.
|
2003
|
|
–Epailearen aurrean saiatu naiz agertzen, onez onean lehenik eta deiadarka gero, neu naizela idazlea, eta, egia osoa kontatzeko prest nagoela behin eta berriz errepikatu diedan arren, ez didate jaramon handirik egin, beren artean berriketan jarraitu dute edo egunkarietako kirol kronikak irakurtzen, epaileak, aharrausi eginez, bere esku irekiarekin mahaian jo eta isiltzeko agindu didan arte. Orduan, buruak
|
nire aldera
itzuli badituzte ere, ez diet niri entzuteko jarrera abegikorrik ikusi, ezer kontatzen hastekotan lehen egunetik hasi beharko bainuen eta bai epailea eta bai bere laguntzaileak presarekin ikusi ditut, beren larruzko maleta beltzak atontzen ari baitziren, etxera edo beren egitekoetara abiatzeko –hasi zitzaidan eta, begirada itzuliz, aurpegira begiratu zidan.
|
|
Halako batean" A" ohe-ertzera mugitu zen,
|
nire aldera
, tapakiak kendu, ezkerraz orinala atera eta eskuinaz zakiloa (kiloko zakila).
|
|
Burua
|
nire aldera
okertuz
|
2005
|
|
Azken une bakoitza. Unibertsoaren eskala
|
nire aldera
ekartzeko era bat zen bizikleta ibaira botatzea. Denbora moteldu nahi nuen, nire eskuetara ekarri.
|
2006
|
|
zatoz
|
nire aldera
.
|
|
Ehunka begi pare
|
nire aldera
bihurtu ziren.
|
|
Andresaren bisaia ubeldua
|
nire aldera
bihurtu zen. Arropa urratuen artetik emakumearen larruazal zuria ikusten zen, errekasto meheek gorritua.
|
|
Mutikoak
|
nire aldera
bihurtu zituen begiak. Ama Katalina oroitu zitzaidan:
|
|
Kondeak besoa luzatu zuen
|
nire aldera
, anarterainoko guztiak atariko hutsa izan balira bezala.
|
|
Agaramonteko kondearen hatzek paper bat eta zorro txikiagoa atera zituzten handik. Behako azkar bat egin zien eta begiak goititu zituen berriz
|
nire aldera
.
|
|
Berria zitzaidan gure erreginaren ikuspegi hori. Etzana beti, Katalina
|
nire aldera
biratu zen.
|
2007
|
|
–Haizea harrotu egin zen halako batean, eta galburuak batera eta bestera astintzen hasi zen. Begirada berriro
|
nire aldera
bihurtu zuen. Ezinago adierazkorra zen.
|
2008
|
|
Beste zuhaitz baten enborraren atzean ezkutatua zegoen ordurako; baina zelatan edukiko nuen, zeren, bere norabidean mugitzen hasi orduko, berriro ere azaldu eta pauso bat egin baitzuen
|
nire aldera
. Gero, zalantzan, atzera jo zuen, handik berriro aurrera, eta, azkenean, nire harridura eta nahasmendurako, belauniko jarri eta esku uztartuak luzatu zizkidan, erreguka bezala.
|
|
Nire arintasunari esker atera nintzen bizirik, dagak ni baino oin erdi bat eskas beherago jo baitzuen, gorantz nindoanean ihesi; eta hantxe geratu zen Hands aho zabalik eta aurpegia
|
nire aldera
altxatuta, harridura eta dezepzioaren irudirik biribilena.
|
|
Begiak
|
nire aldera
jira zituen, kostata; baina makalegi zegoen harridurarik adierazteko. Hitz bat ebakitzea izan zen egin ahal izan zuen guztia:
|
|
Baina horrela ezin dut jarraitu. Behingoz ahoa ireki eta zerbait esan behar zenuke, bai edo ez erabaki, esan zuen eta burua altxatu zuen une labur batez, igerilariek arnasa hartzeko egiten duten moduan; itsaso aldera begiratu zuen bakarrik, ez
|
nire aldera
, bere lekuan jarraitzen zuela ziurtatzeko-edo, niri ez baizik hari hitz egiten ari balitzaio bezala.
|
|
Katiluak hartu ditu harraska gaineko xukaderatik eta mahaian utzi ditu. Kafea zerbitzatu eta
|
nire aldera
bultzatu du katilua modu txarrean.
|
2009
|
|
Miossensek begiko ninduen hasiera hartan. Arroxelatik itzuli ginenez geroztik, zerbait hoztu zitzaion
|
nire aldera
. Horrexeri egotzi nion haren besoen tinkaduraren ahula.
|
|
–Mailuko zalduna sutarako hobeki dago Eliza Amarendako baino, abiatu zitzaion Boissonnot, hatza
|
nire aldera
goititurik?. Deabruaren seme hau laketua da bere oker bidean.
|
|
Ez uste bihotz zimikorik gabe onartu dudanik Parisko aisetasuna eta distira uztea. Nork erranen inoiz lagungarri izanen zitzaidanik anaia erregek eta amak
|
nire aldera
erakusten duten maitasun eskasa! Nola eztitu duen, ordea, sorterritik urrundu beharraren oinazea!
|
|
Zutitu nintzen, baita bi-hiru urrats egin ere harengana. Ipotxak, orduan,
|
nire aldera
makurtu zuen bere gorputz laburra, frantsesez zioela:
|
|
Bizkarra makurtu zuen, halako suertez non haren ipurdiak
|
nire aldera
egin zuen. Nire eriek, su handirik gabe, kilika egin zuten azal gogor eta aldi berean guri horren gainean.
|
|
Ez zen ihardespenik izan tronuan jarria zegoenaren aldetik. Etorri berriak haren aldera makurtu zuen berriz burua, eta
|
nire aldera
, bigarrenik.
|
|
Gorputza
|
nire aldera
bihurtu zuen. Biluztasunaren edergarri, halakorik posible bazen?
|
|
Ahoa ireki nuen nire desadostasuna adierazi nahirik. Hitz bat erran orduko, hatza luzatu zuen
|
nire aldera
.
|
|
Ez lurrik ez etxerik ez nuen. Amets tiki batzuk ernatu nituen gorteko nire egonaldi laburrean, Henrikek
|
nire aldera
erakusten zuen begikotasunak hauspoturik. Baztertuak nituen jadanik.
|
|
Nafarroako erregek
|
nire aldera
luzatu zuen hatza.
|
|
–Ez dakit inoiz ikusi den errege bat egiten ari zarena egiten, bihurtu zen
|
nire aldera
–. Guregana etorri zara esku hutsik, fidantza eske, zure amaz fidatu ginen bezala.
|
|
Berak kendu zidan begietako tapakia. Murruetan beheiti kanpora jaistekotan nengoela, kapitainak
|
nire aldera
makurtu zuen burua. Begirik gabeko bisaia hurbildu zuen niregana:
|
|
Inguruko multzotik esku bat luzatu zen
|
nire aldera
.
|
|
Dozena erdi pikak eta hiru-lau ezpatak urratu zuten nirekin duelua egin behar zuenaren larruazala. Bertzeek
|
nire aldera
luzatu zituzten beren armak, zauritzeraino gabe.
|
|
Hondarrekoak nire baitan zuen etorkia, eta bertuteren bat izanen zuen, zorioneko liburua utzarazi baitzion. Lehenbizikoz ganbera horretan sartua nintzenetik bisaia agerian utzi zuen, soa
|
nire aldera
bihurtuta.
|
|
Frantziskak agur egin zidan bere gorputz tikia
|
nire aldera
makurtuz.
|
|
Henrikek isilik iraun zuen puska batean, gogoeta iduri. Gero,
|
nire aldera
bihurtu zuen begirada.
|
|
Nire zaluaren ondoan askoz gogorragoa zen gerri hura makurtuz, belaun eta zangoak gonape beltzean zabalduta, banan-banan" txotxak biltzen" zituen, hurrengo sua pizteko. Asko estimatzen zituenez, bizpahiru urteko mutiko nintzen honek, dena ikasi behar eta, agudo antzeman nion txotxak bilduz amama
|
nire aldera
izango nuenari: asko estimatzen zuen ni hartara lerratzea:
|
|
Gutunazal bat atera du lebitaren barruko sakelatik, eta zirriborro batzuk egin dizkio lapitzarekin. Bukatu duela iruditu zaionean
|
nire aldera
itzuli du gutunazala. Ezetz egin diot buruarekin, lepo gainean dudan arroka tzar honekin, ez dudala konprenitzen, nekaturik nagoela, ez dudala inoiz konprenituko, uzteko lasai, heldu direla soka mutur guztiak korapilo bakarrean lotzera.
|
|
Gutunazal bat atera du lebitaren barruko sakelatik, eta zirriborro batzuk egin dizkio lapitzarekin. Bukatu duela iruditu zaionean
|
nire aldera
itzuli du gutunazala. Ezetz egin diot buruarekin, lepo gainean dudan arroka tzar honekin, ez dudala konprenitzen, nekaturik nagoela, ez dudala inoiz konprenituko, uzteko lasai, ez dudala gogorik, nekaturik nagoela, alferrik dela, heldu direla soka mutur guztiak korapilo bakarrean lotzera.
|
2010
|
|
Segidan, ordea, burua zuri gelditu eta hitzik gabe gelditu nintzen. Hantxe zegoen, baina, Bibi, gure arteko eztabaida isilik jarraitu zuena, baita, entzundakoak entzunda gero,
|
nire aldera
lerratu ere: –Zaude isilik, Teo, ni ere horrela ibili bainintzaizuen estutzen garai batean, Jainko mirrin baten izenean!
|
|
Segidan, ordea, burua zuri gelditu eta hitzik gabe gelditu nintzen. Hantxe zegoen, baina, Bibi, gure arteko eztabaida isilik jarraitu zuena, baita, entzundakoak entzunda gero,
|
nire aldera
lerratu ere: " Zaude isilik, Teo, ni ere horrela ibili bainintzaizuen estutzen garai batean, Jainko mirrin baten izenean!
|
|
" Ez izan damurik
|
nire aldera
, neure gogara bizi bainaiz bat ere traburik gabe neure lanean, aisia franko eta aski libertimendurekin lanartean: harresia norantz luzatuko den erabaki ondotik, alderdiok ikustera joaten naiz, zer lur suerte den, arroilarik iragaten denentz, edo lurpeko leize baten berri jakitera.
|
|
Aipatzea zegokidan. " Ikusi duzu nola sartzen den nirekin?", bildu nahi izan nuen
|
nire aldera
. " Nortaz ari zara?".
|
2012
|
|
Biok honela geundela, beste zaldi bat etorri zen, eta, lehenengoarengana adeitasun handiz hurbildu zelarik, poliki-poliki batak bestearen aurreko eskuineko apatxa jo zuen, zenbait aldiz irrintzi eginez txandaka, eta doinua aldatuz, ia artikulatua emateraino. Pixka bat urrundu ziren, elkarrekin hitz egitera bailihoazen, bata bestearen ondoan ibiliz atzera eta aurrera, arazo larriren bati buruz eztabaidan ari diren pertsonak legez, baina sarri beren begiak
|
nire aldera
itzuliz, ihes egin ez nezan zaintzeko bezala. Txundituta nengoen halako ekintza eta jokaerak adimen gabeko piztietan ikusiz, eta herrialde hartako jendeak halako arrazonamendu-maila baldin bazuen proportzioan, munduko jenderik jakintsuena izango zela esan nuen neure artean.
|
|
Hondar bustian kalatxoriek idatzitako hitzak jarraitu ditut. Hegoei eragin eta zuzen dator bat
|
nire aldera
, atzera, lasun sabelalde puztua hustutzera. Alga hilen artean nahastu da.
|
|
– Horrenbeste konplikatzen gaituk kontu hauekin... –esan zuen
|
nire aldera
lerratuz– Zer duk azkenean txortaldi bat?
|
2013
|
|
–BEREHALA utzi duzu aianztarren etxea, hatz erakuslea
|
nire aldera
luzatu zuen Pedro Nafarroakoak.
|
|
Hatz erakuslea luzaturik, urrats bat egin zuen
|
nire aldera
.
|
|
Haurrak izan ezik denak bihurtu ziren
|
nire aldera
, are neskatoa eta mutila ere. Ez nintzen arriskatu haiek ni ezagutzera.
|
|
Horrek ez zuen
|
nire aldera
ekarri.
|
|
Ramonak, buru-xut, aitzina segitu zuen bere bi sehiekin bat egiteraino. Elizan sartu gabe bihurtu zen
|
nire aldera
. Hatz luzea luzatu zuen.
|
|
Emakumeak, ohi zuenez, bizkarrez emana egin zidan ongi etorri, gibelaldea eskainirik. Oraingoan
|
nire aldera
itzularazi nuen haren gorputz hezurtsua.
|
|
Durasko andrearen ezagutzak eginak nituen jadanik. Itxuraz, oraino irauten zion haserreak
|
nire aldera
. Margaritak ez bezala, zaurien berri galdegin zidan, bederen.
|
|
Urratsa mantsoturik, burua
|
nire aldera
bihurtu zuen.
|
|
Sudurra hanpatua zuen, nire ukabilkadaren oroigarri, eta ezin hortik hatsik hartu. Haren bafadei ere gorrotoa zerien
|
nire aldera
.
|
|
Arkabuzariak ere ez zeuden lo. Urrutiagotik, haiek ere
|
nire aldera
noratuak zituzten beren armak. Are gehiago eztitu nituen ene mugimenduak.
|
|
–Iruñeko mezularia hemen da, kapitainari ari zitzaion, baina
|
nire aldera
bihurturik begia?. Gizon hau han nahi dute bihar goizean.
|
|
–Edertasun horrek, erantsi du, ez hagitz bero?, eta
|
nire aldera
hartu duzun arrangurak.
|
|
Oraingoan armagizonek begiak zorroztu zituzten
|
nire aldera
, aurpegitik ikasi nahiz galderaren xedea. Ez bide zen zaldun arrotz aunitzik agertzen Arrotxapeko atera, larru-apaintzaileez galdezka.
|
|
Zorrotz,
|
nire aldera
luzatu zuen eri zuzena. Aditu berri nuena adituta, edozein eskaera, edozein agindu aditzeko prest nengoen.
|
|
Salako atera ailegatu gabe bihurtu zen
|
nire aldera
.
|
|
Ostalerraren begiak, zeharka bada ere,
|
nire aldera
lerratuak ziren. Ohartu zen jabetua nintzela eta, disimuluz, trago egin zion bere kopari.
|
|
Lehen aldiz mintzatzen hasiak ginenetik burua itzuli zuen
|
nire aldera
.
|
2014
|
|
Erdiragarriagoak izango ziratekeen, oraindik, zurkaitzen gaineko buru haiek, baldin eta aurpegia etxe aldera begira ez balute. Bat bakarra zegoen, lehenbizi hauteman nuena,
|
nire aldera
begira. Ez zidan eman zuek pentsa ahalako zarrastadarik.
|
2015
|
|
Oreinaren ondotxora hurbiltzen saiatu naiz. Ez da askorik mugitu, eta orduan burua jiratu du
|
nire aldera
.
|
|
Rikkak keinu egin zuen
|
nire aldera
.
|
|
Gehiago gerturatu nintzen. Korek
|
nire aldera
begiratu zuen, eskuei txorien moduan airean eraginez, dantza egiteari utzi gabe. Ikaragarri ondo mugitzen zen.
|
|
Behin parkera iritsitakoan, hurritz arbola batzuen azpiko eserlekuan jartzen nintzen, Rita egoten zen lekutik berrehunen bat metrora. Arratsalde guztia pasatzen nuen ikaraz, hark
|
nire aldera
noiz begiratuko zuen beldurrez. Ez nuen inola ere nahi, ikus nintzan.
|
|
Noizean behin begira ezazu
|
nire aldera
zure titiak ikusteko.
|
2016
|
|
Emakumea eta gaztetxoa nintzen eta oso txiki sentitzen nintzen. Emakume gutxi zeuden, eta gure artean bazegoen halako lehiakortasun bat edo mesfidantza bat
|
nire aldera
, gaztea nintzelako. Geroago jakin nuen nire kontrako komentario sexistak egon zirela, besteak beste asko publikatzen nuela nagusiek erakargarritzat nindutelako.
|
|
Micòlek burua bueltatu zuen, ezkerreko sorbalda atzerantz, aldi berean gogaipen eta maitasunez beteriko begirada bat jaurtiz. Imintzio bat egin zion zakurrari, eta berriro
|
nire aldera
begira jarri zen.
|
|
–Pareko espaloian, via Vittoriako izkinan. Halako batean
|
nire aldera
begiratzen hasi zinen. Esan egia:
|
|
Paralizatuta zeuden; ematen zuen indar ikusezin batek ez ziela mugitzen uzten. Mateok bakarrik egin zituen urrats batzuk
|
nire aldera
, baina, Santiren parera iristean, gelditu egin zen. Ni, berriz, garrasika ari nintzaion esaten Rebecari ez jaregiteko adarrari eta gaztainadi aldera igeri egiteko.
|
2017
|
|
Sasien artean katamarka joan nintzen, errekaren ertzeraino iritsi eta, zuhaixkekin babestuta, ehun bat metroz urrundu nintzen. Hor ezkutatuta, atzera begiratu eta han ikusi nituen guardia eta hainbat bidaiari bagoiko ate irekitik
|
nire aldera
begira zeudela. Ez nuen ihesaldi nabarmenagoa egingo turuta joz eta haize-instrumentuzko orkestra batekin atera izan banintz.
|
|
Atzeko gelaren atea ireki, eta itsas armadako nagusia atera zen. Nire ondotik pasatu zen,
|
nire aldera
begiratu zuen eta, segundo batez, elkarri begiratu genion.
|
|
Txolarre bat eguzki argitatik zeharka pasa eta leihoaren koskara etorri zen, burua
|
nire aldera
okertuz. Bere begia borobila eta distiratsua zen.
|
|
Zuri esatea ez zait inporta zu eta biok kasta berekoak garelako, azken batean». Makurtu egin zen pixka bat
|
nire aldera
, azkar hitz eginez, begiratu gabe. «Jo ditut jo beharreko ateak.
|
|
Automobilera igo eta herrirantz abiatu nintzen berriro. Kaletik abiatzea besterik ez nuen egin Ford bat ikusi nuenean abaila gorrian
|
nire aldera
etortzen. Gelditu egin zen bat-batean.
|
|
«Harvardeko estudiantea, e?», esan zuen. Begiak altxatu zituen
|
nire aldera
, lepoa apur bat beheratuz betaurrekoen gainetik ikusi ahal izateko. Begi argi eta hotzak zituen, ahuntzarenak bezalakoak.
|
|
Urrats pare batez laburtu nuen mutikoarenganainoko tartea, eta orduan hark keinu egin zuen
|
nire aldera
, eskua zabal-zabal irekita. Begiratu gabe ere bazekien agintzen.
|
|
Oraingoan nahita egin nuen hotsa, nire kirol oinetakoekin bizkor zanpatuz hartxintxar bustien gainean. Mutikoak muturra belztu zuen, baina
|
nire aldera
behatzeko lanik hartu gabe orduan ere. Sutzen hasia nintzen, laidogarria zitzaidan ni horrela edukitzea.
|
|
Zer? , galdetu nuen erdi lotan
|
nire aldera
jiratuz?. Dagoela!
|
|
Gonbitatu nautenei, zordun natzaie... , ez diru aldetik, baina haiek
|
nire aldera
agertu didaten estimua, itzuli, beharko diet?
|
2018
|
|
Jakin-mina azaldu zen haren begietan; distira anker bat zuten. Mehatxuz astindu zuen burua
|
nire aldera
, eta pauso bat egin zuen. Eta gero beste bat, eta beste bat...
|
|
Haatik, berehala nabaritu nuen herriko jende hura asaldatua zela nire presentziagatik, abegi egiteko premia halako bat sumatzen baitzitzaien. Beren hitz-aspertuan eten bat egiten zuten aldiro, baten batek betertzez begiratzen zuen
|
nire aldera
, nigana hurbiltzeko moduren bat bilatu nahian. Azkenean, haietariko batek zera esan zidan, ahotsa goratuz:
|
|
Horren berri eman eta gero, liburuak mahai baten gainean ipini, chaise-longuean eseri, eta hankak luzatu zituen. Orduan,
|
nire aldera
begiratuz, esan zidan:
|
|
Agian beranduko autobusetako batean iritsiko zen. Baina jendeak ateratzen jarraitzen zuen geltokitik, eta inor ez zen hurbiltzen aparkalekuko
|
nire aldera
. Gero eta hotz handiagoa egiten zuen; une batez bururatu zitzaidan kafetegira joan nintekeela itxaronaldiarekin jarraitzera, baina handik ez zen bizikleten aparkalekua begiztatzen, eta agian ez nuen alukeria egin zidana ikusiko, bertan materializatuz gero.
|
|
Nik ordurako ondo ezagutzen nuen jaun maisuaren joera hura, beti ari baitzen ahaleginean gu nola aterako uneoro kontu berak pentsatzearen eta ahotan erabiltzearen errutinatik. Beta hartu nuen ezer esaterako, nire erantzunak maisuaren arreta
|
nire aldera
ekar zezakeen-eta. Ezin nuen argiaren alde apustu egin, erretratugaien aurpegiak adin jakinik gabe geratuko bailirateke; baina ezin nintzen denboraren alde ere agertu, itsu baten egoera baita argirik gabeko denbora.
|
|
Añesek besarkatu egingo zuela pentsatu dut. Parisen, etorbidearen
|
nire aldera
etorri zenean, bere begi beltz parea euri-jasari gailentzen, nire sorbalda inguratu zuten bere besoek. Ezusteko keinua egin zuen Añesek Parisen, egin zezakeen gauzarik naturalena.
|