|
2000
|
|
|
Gainera hemendik joandakoek atzerrian nahi dutena egin dezaketela uste dute. " Cristobal Colon" balira bezala ibili ziren nirekin
|
joandakoak
. Horrek lotsa pasarazi zidan.
|
|
|
Euskal kultura eta hizkuntza hedatzea eta bertako euskaldunei laguntza eta informazioa eskaintzea helburutzat hartuta, ehun bat kide biltzen ditu. Gehienak Euskal Herritik
|
joandakoak
dira, edo han izan eta gero jadanik hemen direnak eta Londresekin nolabaiteko lotura mantendu nahi dutenak. Baina bertako jendea ere badago eta geroz eta gehiago, gainera.
|
|
|
—Ttipi hil duk —buru gaineko ile berriei fereka—, lagun bat, zinez penagarria, baina ez diat jasaten
|
joandakoak
edertzeko behar zuri hori. Gu bizirik gaudek eta hori duk handiena, ez da
|
|
|
Bisitarik ezin egin arren, astero etortzen ziren lagunak eta ahaideak. Leihoetatik ikusten genituen autobusetan
|
joandakoak
kanpoan, kartzelaren inguruan. Oihuka eta garrasika zerbait hitz egin ahal izaten genuen eurekin.
|
|
2001
|
|
|
Alabaina, hamazazpigarren hilketa gertatzen denean ustekabe bat gertatzen da Pioletadun Hiltzailearen kasuan: antza, hiltzaileak bere lehen okerra egin du, oker potoloa, gainera; biktima idazle bat da, eta Popescu Popafrescu literatur kritikaria eta unibertsitate irakasleak, kasualitate hutsez idazle horri bisita egitera
|
joandakoak
, hiltzailearen aurpegia, edo silueta, edo traza orokorra atzeman du. Aurpegia, aurpegi zati edo silueta izan, poliziak uste du Popescu Popafrescuren laguntza erabakigarria izan daitekeela Pioletadun Hiltzailea, azkenik, identifikatu eta harrapatu ahal izateko.
|
|
2002
|
|
|
Ikuskizunetara
|
joandakoak
antolatzeko modua ezin zen ordenagabe eta arduragabeagoa izan. Augustok zuzendu eta arautu zuen, senadore bati Pozzuolin egindako laidoak eraginda, joko jendetsu batzuetan ez baitzuen aurkitu jende piloaren artean lekua egingo zionik.
|
|
|
Britania barnekaldean, bertakoen esanetan hangoak diren jendeak bizi dira; kostaldean berriz, gerra egin eta harrapakinak eskuratzeko belgiar lurraldetik harantz
|
joandakoak
(hauek, ia guztiek, beren hirietatik hartzen dute izena, Britaniara joan aurretik utzi zituzten hirietatik, hain zuzen ere); gerra amaituta, han gelditu eta lurrak landatzen hasi ziren. Biztanlegoa izugarri ugaria da, baita etxola kopurua ere (galiar etxolen tankerako etxolak gainera) eta era berean, abere artaldeak.
|
|
2004
|
|
|
Talde eta profesional kopurua ez da txarra, baina atzerrira
|
joandakoak
edota garaia baino lehenago erretiratuak…
|
|
|
Frantziara eta Amerikara batez ere. Amerikara
|
joandakoak
artzain gisa aritu ziren, eta Frantziakoak berriz, mendi mutil. Nafarroako Perineotara gazte asko joan ziren Iratiko basoak ustiatzera.
|
|
|
Horrela, bertaratzen ez den pertsona ordezkaritzat hartzen da, eta datu hori aktan jasoko da. Hau da, Jabekideen Batzordearen aktan zehazten dira bilerara
|
joandakoak
eta delegazioz egiten duten ala ez. Jabeen Batzordera ez joatean botoa emateko eskubideari uko egitea erabakitzen bada, ezta beste bizilagun bati eskuordetzea ere, horrek ez du esan nahi Batzordeak hartutako erabakietan ez dagoenik zerikusirik, bilera horren akta eraikineko bizilagun guztiei jakinarazi behar baitzaie.
|
|
|
Data berberetan eta aurreko kongresuari erantzuteko asmoz, Hego Ameriketako hizkuntza komunitate indigenek I.go Hizkuntzen Kongresua egiten ari dira Rosarioko Zazpirak Bat Euskal Etxean, «espainieraren imperialismo kulturala salatzeko, hizkuntza gutxituen eta jazarrien borroka aldarrikatzeko eta elkar ezagutza bultzatzeko». Maputxe, guarani, aimara, ketxu eta toba herrietako ordezkariekin batera daude Euskal Herria, Herrialde Katalanak eta Galiziatik
|
joandakoak
. Kongresuko antolatzaileek Estatu espainiarreko hizkuntz gutxituei toki berezia eskaini diete, hiru hizkuntza horiek, herri indigenenak bezala, espainieraren inperialismoari aurre egin behar izan diotelakoan.
|
|
|
Baina, ematekotan, pelikula italiar onak emango dituela pentsatzen du, eta amerikanoak noski, orain amerikanoak direlako onenak, Hollywoodeko zuzendari guztiak europarrak diren arren, dirua hangoa baina ideiak Europakoak direlako, Hollywooderaino
|
joandakoak
hemengo zuzendarien buruetan: Billy Wilder, Frank Capra, Alfred Hitchcock, Michael Curtiz, Fritz Lang, Joseph von Sternberg eta, gaurko kasuan, Ernst Lubitschen buruan joan zelako proiektorean jarrita dagoen pelikularen ideia.
|
|
2005
|
|
|
Osagai indartsuak akumulatu ditu. Erretratu kolektiboa da, izenburuarekin kontrastezko jolasean lurrariguztiz itsatsia, lurrari eta lurralde jakin bati, Ipar Euskal Herriari; dozena bat pertsona hautaturik, horietako bakoitzaren ibilera neketsuak, pairaturiko mesprezuak, komunitatearen arau itogarrietatik ihesi
|
joandakoak
, edo egotziak, tropelaren diziplinatik bazter geldituak, opilaren egiterat desherriratuak aletu ditu. Hezur haragizko pertsona zinezkoak dira, aldika bizipozen eta garaipenen lortzaile, baina galtzaileak gehienbat, apaletsiak ia guztiak, apaltasun hori gizaseme ergel harro baten fanfarroikeria renkontrapuntuarekin nabarmendurik; banakako istorioak dira baina noiz edo noiz ospakizun sozialetan elgarretaratuak, bakarkako kontaeren ondotik orok kanta eta dantza dezaten.
|
|
2006
|
|
|
Erbestekoak, eta gerra garaia hemen bizi zutenak. Mexikon izan nintzenean ere ikusi nituen zenbait eskola, espainolak; hemendik gerratik ihesi
|
joandakoak
haraxe joaten ziren.
|
|
|
Sukaldean ere ez dut uste obrarik egin behar izango dugunik. Baldosak modatik
|
joandakoak
dira; egia da. Etorriko da, ordea, berriz modan jarriko diren garaia.
|
|
|
Familia izateko itxaropena galduta ordurako seguru asko. Dokumentaletan ikusi izan ditugu halakoak, gazterik artzain
|
joandakoak
, alegia.
|
|
|
Gu, katolikoak! Hara
|
joandakoak
bai, jakina. Bo.
|
|
2007
|
|
|
Hori dela-eta Stalinen menpe zegoen sobietarren aberrian hazi eta hezi ziren, behin behineko egonaldia behin betiko bihurtuz. Ume
|
joandakoak
bueltatzeko aukera aurkeztu zitzaienean helduak ziren jadanik. Batzuk 60ko hamarkadan itzuli ziren, beste batzuk aldiz, halabeharrez edo, nahiago izan zuten 1937an beso zabalik hartu zituen sobietarren aberrian jarraitu.
|
|
|
hamabost urte eman nituen koreografo. Eta orduan, Moskun, Gurutze Gorria eskatzen hasi zen gerran
|
joandakoak
Espainiara itzultzeko. 1956an hasi ziren jendea etxera bidaltzen, eta ni 57an heldu nintzen Bilbora.
|
|
|
Garai batean Ameriketara artzain
|
joandakoak
gogoan, Artzain Mundua elkarteak bi topaketa antolatu ditu heldu den irailaren 29rako eta urriaren 1erako. Aitzineko aldietan, Lesakan eta Sunbillan egin bezala, hurrengo hitzorduak Alduden (Nafarroa Beherea) eta Gernikan (Bizkaia) izanen dira, hurrenez hurren.
|
|
|
Zapatuan, Arabako Eskolarteko Bertsolari Txapelketako finala jokatu zuten Gasteizen. Tartean, Aramaiotik
|
joandakoak
izan ziren. Hala, lehenengo bertso idatzien finala jokatu zuten, honako aramaioar hauek:
|
|
|
Baina entzuleek nahikoa ez eta taula gainetik erretiratzerako ez dira jaiki. Artistak ere gehiagorako gertu eta euren lehengo 7 eskale taldearen doinu batekin agurtu dituzte mondragoetarrak eta bertara
|
joandakoak
. Doinua lehengoa, bertsoak berriak.
|
|
2008
|
|
|
Total normala da hori han. Australian denak dira beste leku batzuetatik
|
joandakoak
. Nire koinata nebaren andrea, greziar jatorrikoa da; gurasoak greziarrak.
|
|
|
Bartzelona inguruan dagoen herri hau Vic baino txikiagoa da, eta askoz ere erdaldunduagoa. 27.000 biztanle inguru ditu eta etorkin ugari dago, baina gehienak 60 hamarkadan Espainiatik
|
joandakoak
, ez etorri berriak, eta eskola askotako jolaslekuan ez omen da hitz bat bera ere entzuten katalanez. Eskola porrota gainditu eta integrazio eta kohesio soziala bultzatzeko, beti ere katalana izanik komunikazio hizkuntza, hasi ziren elkarlan horretan eta zailtasun ugari gaindituta, horietako asko udalean bertan ez baita lan erraza departamentuen arteko koordinazioa, Generalitateak bultzatu berri dituen Ingurumen Plan horiek (Pla d´entorn) eman omen diete behar zuten estalki formala eta aitortza.
|
|
|
Eliza atarian bildu ziren elizkizunera
|
joandakoak
. Batekin eta bestearekin pare bat hitz egin ondoren, artean eskuan zuen errosarioarekin irtendako Urkulako Maritxuk besotik heldu zion Alustizako Zuriñe gazteari.
|
|
|
Bada, bi armadetan zeuden galestar hiztunak. Alde batetik Galestik
|
joandakoak
zeuden, Erreginaren agindupean. Eta bestetik Argentinako diktadorea defendatzen zeuden galestarrak.
|
|
|
San Juan komandanteak azpimarratu zuenez, ez da nahikoa plantilla batzuk osatzea eta gizonak taldeetan biltzea armada bat edukitzeko. Armada prestatu egin behar zen eta ekintza txikietan erabili boluntarioak, eta derrigorrez
|
joandakoak
, benetako soldadu bihurtzeko. Baina, tamaina handiko erasoa egitea erabaki zen (Sanjuan, 1974:
|
|
|
Orain arteko ikerketek, ordea, ez dute zehaztu zenbat izan ziren euren kabuz mobilizatu zirenak urriaren 16 baino lehen eta zenbatek hartu zituzten armak halabeharrez50 Are gehiago, Jaurlaritzak urriaren 22an eta abenduaren 1ean argitaratutako aginduek, kintoak koarteletan aurkezteko aginduz? erakusten digute urriaren 16ko agindua ez zela erabat bete, bereziki 1932ko eta 1933ko kintei dagokienez51 Egile batzuek soldadu profesionalak eta derrigorrez
|
joandakoak
goraipatu arren boluntarioen aurrean, garbi dago batzuen eta besteen jarrerak desberdinak direla borrokatzeko orduan baldintza berdinetan.
|
|
|
Horregatik, izaten da Ciudad Juarezen pertsonen halako etorria. Gizarte berrian errotzea lortu ez dutenak dira gehientsuenak, lan eta bizimodu berri baten bila
|
joandakoak
.
|
|
|
Igande goiza zen Idauze Mendin, goiz berezia, orain bost urte hasitako ibilbidearen bururatzea berarekin zekarrena. Hertzainak taldearen musikak esnatu zituen Mendikotako pentze koloretsuan lokarturiko jendeak, Euskal Herriko hainbat xokotatik
|
joandakoak
. Hirugarren eguneko akidura eta aro zoragarria lagun, Ziganteek zuten dutxetako eta gune nagusiko bidea ireki.
|
|
|
Sobera zeudenak gainetik kentzeko «garbiketa handia» egin du Blancok. Orotara hamaika dira
|
joandakoak
. Etorritako jokalariak, berriz, lau baizik ez dira.
|
|
|
Juan Maria Uriarte gotzainak ere salatu du gertaera, esanez hildako emakume hauen bikoteak jeloskorrak, oldarkorrak, matxistak eta burutik
|
joandakoak
direla. Harrigarria gotzainaren azterketa okerra:
|
|
|
Gehienak oinez doaz, erromerian. Badira bizikletaz heltzen direnak, edo autoarekin
|
joandakoak
. Azken horiek dira gutxiengoa.
|
|
|
Australian lurreratu aurretik Nauru edo Papua Ginea Berriko Manus uhartera eramaten zituzten etorkinak, Canberrako gobernuari nazioartean hartutako obligazioak urratzeagatik inork erantzukizunik eska ez ziezaion. Hala, uharte horietako linbo juridikoaz baliatu zen urteetan Howard, babes politiko bila
|
joandakoak
hilabeteetan atxilo izan eta, maiz, berriro jatorrira itzularazteko. Buruzagi kontserbadoreak neurriko Guantanamoak ireki zituen Nauru eta Manus uharteetan, baita Christmas uhartean ere.
|
|
2009
|
|
|
Huelvan ospatzen den El Rocio erromeria asko gustatu zaie, eta andaluziarrak jatorrak eta umoretsuak direla kontatu digute. Hori bai, erromerira
|
joandakoak
asko harritzen ziren DYA ko lagunak ezer kobratu gabe lanean ari zirela jakindakoan. Baina hala izan da.
|
|
|
Etxean ospatu zen ezkontza baten zerbitzen laguntzen
|
joandakoak
, c. 1963 Ezkerretik:
|
|
|
Hiletetara kanpoko jendea etortzen zen, senideak batez ere, kanpora ezkonduak eta behar egitera asagora
|
joandakoak
. Lehenago komunikazio onik ez zegoenez, eta hileta amaierarako bazkalordua izaten zenez, hileta jatordua eratzea ekarri zuen ondorenez.
|
|
|
Murtziaren aurkakoan baino ez zuen sartu gola eta zazpi egin dizkiote lau partidatan. Dena den, txuri urdinengandik hiru puntura baino ez daude eta Gironak eta Huescak frogatu zutenez, aurkari txikia datorrelako ustea garesti ordaindu daiteke.Zubikarai itzuli da jokalari zerrendara Riesgoren ordez eta beste 17 aukeratuak Valentziara
|
joandakoak
dira.
|
|
|
Hau kontatu zidan andrea ez zen bertara igo beldur zelako, hamabi urte zituen orduan. Auzunean ez omen zen inor ohera joan harik eta tontorrera
|
joandakoak
itzuli ziren arte, hala esan zidan.
|
|
|
zela, eta azken hogeita bost urteetan atxiloketa ugari izan zirela inguruan. Erbestera
|
joandakoak
gogoratu zituen gero. Eneko Lazkozek, gazte asanbladaren izenean,, borrokan jarraitzeko asmo tinkoa?
|
|
|
Beraz, hemen azaltzen hasten zaigu nola Euskaro sortu bezain laster, euskal etxeak egin beharreko bidean bi ikuspegi ezberdin agertu ziren. Hitzaldi horren lehen atal hau bukatutzat emateko, bertatik
|
joandakoak
deskalifikatu eta berak parte hartzen duen euskal etxea goraipatu egingo du.
|
|
|
Handik denbora gutxira beraien ametsa egia bihurtzea lortu zuten, aurreko mendean beste euskaldunek egindako bidea aprobetxatuz. Euskal etxe honen sorreran parte hartu zuten gehienak Nafarroako lurralde historikotik
|
joandakoak
izan ziren.
|
|
|
Hildako eskiatzailearen omenezko minutu bateko isilunearen ondoren hasi zen lasterketa. Eskiatzaileen artean, Pirinioetako herrialdeetako espezialista onenak, Herrialde Katalanetatik, Andorratik, Espainiatik, Frantziatik eta Euskal Herritik
|
joandakoak
. Halakorik ez da ikusi Pirinioetan.
|
|
|
Europak onartutako Nekazaritza Politika Bateratuaren arabera, esne kuotak desagertu egingo dira 2015ean. Neurri horren aurka agertu ziren manifestaziora
|
joandakoak
. Horren ordez, kuota malguak jartzea egokiago iruditzen zaie.
|
|
|
Ostiralean Lakuntzara heldutako milaka lagunei atzo
|
joandakoak
batu zitzaizkien Hatortxu Rocken egunik jendetsuenean, eta giro ona nagusi izan zen. Errepresaliatuen aldeko jaialdiak gaur du azken eguna.
|
|
|
Ekitaldia prestatzen herritar ugarik parte hartzen du, guztira 100 bat inguruk. Ikusleak ere ugari izaten dira, bai herritarrak eta bai inguruko herrietatik
|
joandakoak
.
|
|
2010
|
|
|
Jatorria. AEBetan bizi diren 11,9 milioi paperik gabekoetatik gehienak, %57 inguru, Mexikotik
|
joandakoak
dira.
|
|
|
Askok Mendebalderantz jo zuten trenez. Batzuk Kaliforniara joan ziren, beste batzuk Idahora eta Nevadara, eta badaude Oregon eta Washingtonera
|
joandakoak
ere, besteak beste.
|
|
|
Asko aitarekin edo senarrarekin elkartzeko asmoz joandako sendiak ziren. Baziren emakume gazteak ere euskal hoteletan lan egiteko asmoz
|
joandakoak
.
|
|
|
700 preso giltzapetu behar zituzten lekuan 1500 emakume izatera iritsi ziren, euretariko asko beren seme alabekin. Presoetako batzuk gerra garaian frontean borrokatutakoak edo errepublikaren alde zeuden taldeetan parte hartutakoak ziren; beste asko, ordea, beren gurasoak, senarrak edo seme alabak errepublikaren alde gerrara
|
joandakoak
izate hutsagatik giltzaperatu zituzten.
|
|
|
Azokan izan diren enpresen artean baziren Euskal Herritik
|
joandakoak
ere, eta haiekin izan gara.
|
|
|
Milioi erdi baten inguruan zenbakitu zituzten mugaz bestaldera orduan
|
joandakoak
. Euskaldunei dagokienez, 40.000 eta 60.000 arteko zenbakiak azaldu ohidira, geroago egindako txostenetan.
|
|
|
Bainanazioarteko bloke politiko militarren egituratze berriak laster hoztu zituen aldaketarako beharrezkoak ziren nazioarteko laguntzak eta ekimenak. Horren ondorioz, Ameriketara
|
joandakoak
Europara buelta zitezkeen, noski, baina ez Espainiafrankistara. 1939an gertatu zen legez, 1950az geroztik, Estatu Batuek, Frantziaketa Britainia Handiak Francoren diktadura lehenetsi baitzuten berriro ere, errefuxiatu horiek guztiek ordezkatzen zuten eta indarrez hondoratua izan zen demokraziazokoratuz.
|
|
|
1939ko ekainean egindako estatistika batek argi eta garbi uzten du: Espainiaratuen kopurua handiena (747) den arren, Frantziako beste herri batzuetara (Tolosa, nekazarilanetara, Landetara, La Roseraiko ospitalera...)
|
joandakoak
beste hainbeste izan ziren. Horiei gehitubehar zaizkie, Amerika aldera ontziratuak.
|
|
|
Lehenengoa, gerra aurrekoa, ekonomikoa izan zen, bigarrena, gerrak eragindakoa, politikoa, eta hirugarren hau, hasieran politikoa baina denborak aurrera egin ahala ezaugarriekonomikoak gehitzen ari zitzaiona. Mateoren ustez, 1944tik ordura arte Girondaaldean hirugarren fluxu horretan
|
joandakoak
honela banatu zitezkeen: % 15 arrazoi politikoengatik ihes eginek osatzen zuten,% 40 arrazoi ekonomikoek eragindakoek, beste% 10 Frantzian ziren senideek deituak ziren eta gainerako% 30adenetariko jendez osatua zegoen, asko Frantzia Ameriketara joan aurreko eskalaegiteko baliatzen zuten lurraldetzat hartzen zutenak zirelarik.
|
|
|
Urte hartan, Loiola izeneko probintzia berriko jesuitak 1126 ginen. Gainera, ordurako, asko ziren Gujerat (India), Venezuela, Erdialdeko Amerika eta Txinara beren borondatez, eta bizi guztirako
|
joandakoak
.
|
|
|
Baina aurrera zaleak, eta bizimodu hobe baten bila aritu zirenak ere baziren. Jakinekoa da zenbait enpresari handi, jaiotzez baserritarrak izan zirela, eta asko Ameriketara beste bizimodu baten bila
|
joandakoak
. Hori bai, langile porrokatuak ziren denak gure herrian, borondate handikoak, eta herri maiteak.
|
|
|
Erlijioaren izaera ez zen askorik aldatzen; are gehiago, erlijioak gero eta garrantzi handiago zeukan hainbatentzat, haien bizitzaren ardatz bihurtzeraino. Ingalaterratik Ameriketara joan ziren lehen kolonoak, edo Herbehereetatik Afrikako hegoaldera
|
joandakoak
, haien erlijiositatea modu zintzoago eta sakonago batean bizitzera abiatu ziren leku ezezagun horietara. Gezurra badirudi ere, haien zintzotasun erlijiosoak eragin zuen tolerantzian eman zen lehen aurrerapauso legala.
|
|
|
Buztin beltzaren nondik norakoak azaltzen ari zen Iñaki Jauregialtzo gasteiztarra. Izan ere, ikusleen artean baziren, artisauei galdezka, euren zalantzak argitu eta arte kontuetan aberasteko gogoz
|
joandakoak
ere.
|
|
2011
|
|
|
Ez zen besterik espero, eta Chelseak aparteko estutasunik gabe egin zuen aurrera. Golik sartzen ez zuten asmatu ez etxeko taldeak ez kanpotik hara
|
joandakoak
(0). Txapeldunen Ligako final laurdenetako zozketa bihar egingo da Nyonen (Suitza). Sailkatu diren zortzi taldeak honakoak dira:
|
|
|
Etxean berekoia, zintzoa, harroa edo umila dena, mendian ere berekoia, zintzoa, harroa edo umila izango dela, alegia.Edurne Pasabanek ez du oraindik Oiarzabalen esanen inguruan iritzirik eman. Gaur iritsiko dira Madrilera, Katmandutik, Everestera
|
joandakoak
, eta iragarria duten agerraldian nekez saihestuko dute gaia. Reality ak atal gehiago izango ditu, zoritxarrez.
|
|
|
Hims hiriko erasoetan gutxienez 25 lagun hil zituzten atzo. Horietako batzuk zibilak dira, baina Poliziak eta armadatik ihesi
|
joandakoak
ere hil dituzte liskarretan. NBE Nazio Batuen Erakundearen datuen arabera, guztira 3.500 pertsona hil dituzte protestak hasi zirenetik.
|
|
|
Josepheko mojekin haiek ere. Umezurtzak jasotzen zituzten mojek, eta mutiko euskaldunak ere jaso zituzten, Habanan
|
joandakoak
, esan gura dut. Abuztuak 2 zituen egun batean Bank holiday zen, festa handia egin genuen etxe handi hartan.
|
|
|
Sinetsi ere sinetsi egin diot, urrutiko intxaurrenen antzera. Aberritik at eman du ia bizi osoa, Kaliforniara
|
joandakoak
legez, honek ere lanak behartuta. Futbolari fina, Donostiatik Madrilera egin zuen amerikeen bila eta zinemagintza aurkitu zuen.
|
|
|
Aginte barria eratu eta gitxira, Bilbo jausi ondoren hasi ziran herrira ailegetan burruken ondorioz igesi
|
joandakoak
. Horreen artean egozan aurreko udal demokratikoan zinegotzi izandako Doroteo Kaltzada, Roman Zearreta eta Andres Zearreta.
|
|
|
Hogei domingotar eta hogei abade joan ginan, euren artean Benito eta biok. Domingotarrak, danak misinoetakoak ziran, ikasketak barriztetako hile batzuetarako Madrilera
|
joandakoak
.
|
|
|
Gainontzeko autonomia erkidegoetara joandako turistak, Errioxa, Aragoi, Gaztela eta Leon, Kataluinia eta Euskaditik
|
joandakoak
izan dira gehienak. Madril, Andaluzia, Asturias, Galizia eta Kantabriatiko turisten kopurua jaitsi egin da.
|
|
|
sendo eta lirainak ere. Zuberotarrez gain, Iparraldeko beste herrialdeetatik joandako euskaldun aunitz ikus zitezkeen, Hegoaldetik
|
joandakoak
ere, eta hori nabari zen bertan entzun genitzakeen hizkeretan.
|
|
|
" i£ MWtt # #" #M< K# argizari erdi bat begira Chang' an go gau giroaren jabe hamar mila auzo ari dira zarrastaka arropa garbitzen udazkena, haizea bihurri oroiminez ziztuka Yu Guanen noiz egingo du men tartariak
|
joandakoak
etxera daitezen ene baita gainean ilargi ezin egon ibaia gauean uhin alfer, urre dardarizo ur azala zeta bezain dirdai izekirik, izarrak barreiu atsedenik hutsena mendian inguruan, kaneletan lili oro garden distiren sarean
|
|
|
Gurea den norbait hiltzen denean, berarekin dugun harreman horretan funtsezkoa den zerbait aldatzen da. Maiz gertatzen da bizitzan halakoekin izandako liskar edo zorrak konpondu edo kitatu gabe ditugula konturatzea, eta joandakoa behar duen lekuan ipintzea bideratzen du doluak bistan da haren lekuan jarritakoa geure burua dela,
|
joandakoak
eginak baititu bereak— Ez da erraza hori baina, heriotzaren inguruko ezinbesteko tabua dela medio. Eta iruditzen zait gizarte batean katalizatzailearen lekua hartu dutenekin dolu kolektibo bat ere egiten dugula.
|
|
|
Desagertze ez traumatikoa zen. Urtero gogoratuko zituzten
|
joandakoak
. Hainbat hamarkadatan behinik behin.
|
|
2012
|
|
|
Ez eserita ez etzanda egoteko horietakoak. Mitinera
|
joandakoak
agurtuta, zaharragoak zituen gehienak?, aulkian eroso jartzen kostatu zitzaion Mariano Raxoiri. Ipurdia asentatu ezinik zela, are deserosoago jarri izan behar zuen Borja Semper Gipuzkoako PPko presidenteak:
|
|
|
Hegoaldean izandako konkistan erlijioak garrantzi handia izan bazuen ere, funtsezko faktorea izango dugu Iparraldeko kasuan, bertara
|
joandakoak
jazarkunde erlijiosotik ihesean heldu baitziren. Kasu batean zein bestean eragindako etnozidioa zibilizazio aurreratuago bat eskuratzeko ahaleginean gertaturiko urrats tamalgarri baina beharrezkotzat hartzen da.
|
|
|
Ganadozaleak eta ganadua ikustera
|
joandakoak
ere gustura ibili ziren, buru ederrak ikusi zitezkeen-eta.
|
|
|
Usurbilgo Ezker Abertzaleak antolaturiko joan etorrirako izen ematea atzo itxi zuten. Usurbileginez.com web orrialdetik iragartzen ari direnez, Parisera
|
joandakoak
Karlos Martini etzi egingo zaion harrera ekitaldirako bueltan izango dira. " Ordu horretarako Patxi Segurola herritarren estradizio eskaeraren epaiaren erabakia jakingo dugu eta Parisera joandako herritarren bizipenak ere izango ditugu", ohartarazi dute.
|
|
2013
|
|
|
Euskal Herritik kanpora
|
joandakoak
, bertara etorritakoak, joan beharra edukiko dutenak... Migrazio berbaren atzean mila irudi etorriko zaizkio norberari burura.
|
|
|
Horiek bide ohikoenak izan arren, gaur egungo egoera dela-eta gauzak pittin bat aldatu dira. Usurbilgo Lanbide Eskolan, adibidez, ikasleen %10 unibertsitateetatik
|
joandakoak
dira. " Pertsona bat etorri zen irailean matrikulatzera; zer gustatzen zitzaion galdetu ziotenean esan zuen gustatzen zaizkion gauzetan lizentziatu zela jada, Psikologian, baina orain lana dagoen zerbait behar zuela", gogoratu du Mujikak.
|
|
|
Neoliberalismoarekin gizarte barruko etenak eta ezberdintasunak ugaritzeko joera bera ari da gertatzen osasungintzan, pribatizazioa indartzea barne. Gero eta botika sofistikatuagoak eskaintzen zaizkie batzuei, baina aldi berean herritar asko, funtsean txiroenak eta adinean aurrera
|
joandakoak
, oinarrizko artapenik gabe uzten dira bazterrean. Pobreziak jendeen bizi kalitatean eta baita bizirauteko itxaropenean ere eragina dauka, eta asko dira hori gure begien aurrean gertatzen dela adierazten duten ikerlan estatistikoak.
|
|
|
Bai, euskaldun asko, espainolekin batera Kubara
|
joandakoak
gehienak. Hala ere, badira zenbait bikainak, horratik!, beste aldera igaro zirenak.
|
|
|
Aipatutako galdetegian, Euskal Herriko euskal hiztun kopurua zehazten ahalegindu zen eta Barrundiako emaitza hutsaren hurrengo izan zen. Guztira, 3 euskal hiztun zenbatu zituen, eta seguruenera, kanpotik Barrundiara
|
joandakoak
izango ziren (Knörr, 1998).
|
|
|
Lehen errefuxiatuak gerra karlisten garaian heldu ziren honat. Ondotik, milaka izan ziren 36ko gerlako errefuxiatuak, eta beste milaka Franko eta demokrazia espainiarretik ihesi
|
joandakoak
. Hainbatek Lapurdi, Baxe Nafarroa eta Zuberoako hainbat familiaren etxeko ateak eta besoak idekiak atzeman izan dituzte, elkartasunez, arriskuak arrisku.
|
|
|
Bi urte falta ziren antisorgailuen erabilera legeztatzeko; abortua debekatuta zegoen, baina jakina zen andrazkoek abortatzen zutela, eta batzuk hil egiten zirela txarto egindako ebakuntzen ondorioz. «Espainiako Fiskaltzaren 1976ko txostenak adierazi zuen 300.000 emakumek abortatu zutela, atzerrira
|
joandakoak
kontuan hartu gabe. Nolabait, estatuak onartu zuen bazegoela beharra eta jarduna.
|
|
|
15 lagun inguru izan ziren hemendik bi probak egitera
|
joandakoak
. Ibilbideetan aldaketak egin arren, eguraldia lagun denborekin, jasotako animoekin eta probaren inguruan sortutako giroarekin gustura daude txirrindulariak.
|
|
|
Egun bete baino ez da falta Santuenea jaietan murgiltzeko. Auzotarrak nahiz hara
|
joandakoak
mahai bueltan biltzeko aukera izango dute, bitan; lehenik, Josune Aranburuk 20: 30etan hasita girotuko duen larunbateko herri afarian. Eta gero, igandean, 14:00etatik aurrera ospatuko den herri bazkarian.
|
|
|
Aitzakia perfektua da estatus ezberdinetako bizilagunak biltzeko: botereari lotzen zaizkionak, itxurakerietan beren burua ezkutatzen dutenak, hara gogoz kontra bizitzera
|
joandakoak
zein pagfordar harroak; irakasleak, abokatuak, dendariak, drogazaleak, ikasleak, medikuak. Elizkizunak agerian uzten ditu udaletxean hutsik geratu den eserlekua betetzeko lehiak suspertutako herritarren arteko aspaldiko inbidiak, sekretuak, frustrazioak, baita gezurrak eta traizioak ere.
|
|
|
Azkenean, bi bakarrik geratu ziren: Lasuen eta Juan de Medinaveitia herrikidea, biak" ontzialdi" berean
|
joandakoak
. Misiorik ipartarrenera zihoan Medinaveitia.
|
|
|
Jakina denez, milaka lagun haien artean euskaldunak ere ugari izan ziren. Batzuk Europatik zuzenean
|
joandakoak
, batik bat Iparraldeko euskaldunak, baina baita Hegoaldekoak ere, ordura arte Latinoamerikan kokatuak. Fortuna probatzen ibili ziren pixka batean mea zelaietan, bakarren batzuek urrea aurkitzea ere lortu zuten, baina laster segurtasunik gabeko langintza hura baztertu eta ogibide arruntagoak hautatu zituzten.
|
|
2014
|
|
|
LABek uste du manifestazioa «hauteskundeak besterik ez duten» batzuek «desitxuratu» egin dutela, «euren onuren bila». Polizia ugari Madrilen Espainiako hiriburuan elkartuko dira, Euskal Herritik
|
joandakoak
ez ezik, Galiziatik, Kataluniatik, Valentziatik eta Espainiako eskualde batzuetatik abiatutakoak ere. Jendetsuena, oraingoz, Andaluziakoa da, bostehun lagunetik gora baitoaz oinez Madrilerantz.
|
|
|
Euskal Herriko zutabea asteartean atera zen, Gasteiztik, baina bidearen zatirik handiena autobusez egin dute, eta asteazkenean hasi ziren oinez. Madrilera autobusez edo trenez (Donostiatik)
|
joandakoak
batuko zaizkie gero. Atzo zabaldutako agirian, Euskal Herriko zutabeak «troikak erabakitako politiketan laguntzen duten gobernuei» ezetz esateko eskatu zuen:
|
|
|
Saregileak ez dira portu guztietan egoten, eta maiz joaten dira ontziak dauden tokietara. Adibidez, Donostiako kaian ikus daitezken gutxiak kanpokoak dira; gehienetan Hondarribitik edo Oriotik
|
joandakoak
. Lan gogorra da hau ere, eta Garbine Garalde ondarrutarrak iaz, bere ziurtagiria jaso zuenean, kazetariei adierazi zien moduan, aldakorra ere bai.
|
|
|
b) Uztarrozen edo Izaban egin zen bezala azken euskaldun zahar bidankoztarren hizkuntza ondarea biltzea ezinezkoa izan bada ere, eta gaur egun inguru osoko euskal mintzoak zeharo galduta egonagatik, Bidankozeko euskararen desagerpena ez da horren aspaldiko kontua21 Jasotako albisteen arabera, herriko euskara taxuz eman zezaketen lekukoak 50eko hamarkadara arte bizi izan ziren. 1950ean grabagailua hartuta Bidankozera joandako balizko ikertzaileak ez zukeen 1970ean Izabara edo Uztarrozera
|
joandakoak
baino askoz gutxiago bilduko, seguru asko. Ordura arte behintzat bizi izan zen Bidankozeko euskara; eta azken hiztun osoak desagertu ostean ere, hainbat urtez iraun dute ondorengoen oroimenean euskaldun zahar haiei entzundako hitz, kanta, bertso edota esaldiek.
|
|
|
Bost kausa mota sailkatu ditugu: erlijiosoak, kristautasuna zabaltzera joandako apaizak eta misiolariak; esploraziozkoak, abenturazaleak edo zientzialariak; konkistakoak, soldaduak edo kargurenbat betetzera
|
joandakoak
; ekonomikoak, merkatariak, arrantzaleak, lan bila joandakoak, piratak eta kortsarioak; eta azkenik, familiakoak, emazteak eta gainerako senideak. Kausak zehazteko, jarri x bat dagokion lekuan.
|
|
|
Bost kausa mota sailkatu ditugu: erlijiosoak, kristautasuna zabaltzera joandako apaizak eta misiolariak; esploraziozkoak, abenturazaleak edo zientzialariak; konkistakoak, soldaduak edo kargurenbat betetzera joandakoak; ekonomikoak, merkatariak, arrantzaleak, lan bila
|
joandakoak
, piratak eta kortsarioak; eta azkenik, familiakoak, emazteak eta gainerako senideak. Kausak zehazteko, jarri x bat dagokion lekuan.
|
|
2015
|
|
|
" Tira, ez nauk ni flamenkoa ikastearren dena utzi duen zoro bakarra!". Batzuk ziren gitarrista, beste batzuk dantzari… eta denak, ni baino urrutiagotik
|
joandakoak
hara.
|
|
|
Ekonomia ministroak azaldu digunez," herrialdearen motorra turismoa da". Azken bi udatan, 3 milioi turista baino gehiagok bisitatu dute herrialdea, gehienak errusiarrak, baita Europar Batasunetik
|
joandakoak
ere georgiarren eta EBren presioaz gaindi, Itsaso Beltzak, Kaukasok eta salneurri merkeek erakarrita. Errusiako klase baxuek Abkhazian uda igaro dezakete lasai asko, eta Abkhaziak hori ondo probestu du.
|
|
|
Mendi aldeko ibilaldi bitxi samar bat deskribatzen da lehenengo pertsonan, meditazio leku batean amaitzen dena. Egun batzuk han igaro ostean ohartzen da narratzailea leku hartara
|
joandakoak
erleen bazka gisa erabiltzen direla. Bistan denez, Potteko lerro nahiko makabro horrekin bat egiten duen testua da.
|
|
|
Hori gauza handia zan, jornalagaz etxera joatea. Lehenengoko urteetan, hor urteen bueltan Bilbora behargin
|
joandakoak
neuk be ezagutu nituan geroago, eta interes handia neukan orduko bizimoduaren ganean preguntetako. Lehenengoetako beharginak ostatuz gelditzen zirean Bilbon, ostatu merketxoetan, eta zapatu domeketan joaten zirean etxera.
|
|
|
Ohitura kontua zen gure etxean hezkuntza erlijiosoarena, eta gure inguruko batez besteko neurrian genbiltzan horretan ere, oso gutxi baitziren auzoan eskola nazionalera zihoazen neska mutilak.Ikastola, berriz, abiatu berria zen ni eskolan hasi nintzenean. Gure atarian bertan baziren ikastolara
|
joandakoak
, nire adin berekoak, baina ez dut uste neure gurasoek ni ikastolara bidaltzeko batere asmorik izan zutenik: euskaldunak ziren, bai, baina ez batere politizatuak, eta ikastolen kontu hori, 60ko hamarkada amaieran, gauza berriegia zen artean, arriskutsuegia, nahasiegia semearen hezkuntza jokoan jartzeko.
|
|
|
Autobusa berriz ere abiatzekoa da, motorra piztu du eta hara sartzen ari dira kafetegira nahiz komunera
|
joandakoak
. Miren ere, alanbre hesiaren ondoko bakarleku hura utzirik, autobusera itzuli eta lehengo tokian jesarri da, kafe baten ondoren pixkortuago dagoen amaren alboan.
|
|
|
Gainerakoak honela banatzen ziren: Laudion 200, horietako asko inguruetako herri bizkaitarretatik heldutakoak?, Legution 198, Zigoitian 18, Baranbion 12 eta Barrundian 3, horiek ere, beharbada, kanpotik hara
|
joandakoak
(Irizar 1973: 12).
|