|
2000
|
|
|
Apurka apurka gogora emanik, haria biltzen joan nintzen: laino artean, nireak ez zirela uste izan nuen ametsen artean azaldu zitzaizkidan behialako irudiak, erabateko argitasunez
|
ikusten
nituen orain; gorputz hartu, eta begirada zauritzen zuen erraldoi baten antzekoak egin ziren. Jada ezin nion ikuskizun hari ihes egin:
|
|
|
Zergatik ez zen handik trenik edo auto bakar bat ere pasatzen? Zergatik ez zen
|
ikusten
etxerik, fabrikarik, bizi aztarnarik batere. Ostertza besarkatzen zuten gari sail eskerga haiek benetan ote ziren ahanzturaren bazka?
|
|
|
" Zer gertatzen da?, zer gertatzen da?". Eta hala ondorioztatu nuen itsu hark nik baino hobeto
|
ikusten
zuela, eta lelo hura kontrazeinu garrantzitsu bat zela ezbairik gabe. Poztu egin nintzen hura errepikatu izanaz, hark bide ematen baitzidan atzera gerrikoa kendu eta itsua ederki astintzeko, amorruz eta irmoki oraingoan, buruan nahiz soin adarretan.
|
|
|
Zer besterik pentsa nezake? Psikiatrak lotura estua
|
ikusten
du. Nik, dena dela, honetaraz gero ez dut interes berezirik argitzeko doktorearen tesia zuzena ala okerra den.
|
|
|
Barkatuko zait ahalkea. Nolanahi ere, esan nahi nuke kabalen munduarekin zerikusi gehiago
|
ikusten
diodala terapia modu horri, medikuntzarekin baino. Konforme nago psikiatrarekin.
|
|
|
Arazo larri bat zeukaten beren semetxoarekin, egoera guztiz ezohiko bat. Nik, baina, inozentziaren xalotasunez, ez nuen inon kontraesanik
|
ikusten
. Niretzat arazo bakarra ura zen.
|
|
|
Zeruaren amildegian berdeak
|
ikusten
zaizkit begiak, esan ohi zuen William Lang paraxutistak, hegazkinetik jauzi egin aurretik. Errezo moduko bat zen, amuletoa.
|
|
|
William Langek, ordea, marroiak zituen begiak, ez berdeak. Zergatik esaten zuen orduan berdeak
|
ikusten
zitzaizkiola begiak. Arrazoi asko leudeke itaun horri taxuzko erantzun bat emateko, baina nork berak aurki beza gustukuen lukeena, nik ez dut-eta sekretu hori argituko.
|
|
|
Ikuskizun hura aipatu nion orduantxe, eta isiltzeko agindu zidan hark, ezker besoa falta zuela, eta ezintasun hark zeharo mingosten ziola aldartea. Nik, gauzen alderdi ona ez ezik komikoa besterik
|
ikusten
ez dakien honek, galdetu nion, irrimirri apur batez baina betiere errespetuz, ea zein aldartez ari zitzaidan, kosmikoaz ala beste batez, probintziar idazle gaixo bat besterik ez nintzela eta azal ziezadala arren astiroago puntu hura. Ubel eta triste jarri zen, eta ilean artesia egiten hasi zen abilezia txalogarriz.
|
|
|
Egindako bidea atzera egin, eta ezkaratzeko atearen parez pare gelditu nintzen, giltzak, giltzak esanez. Aurkitu nuen halako batean giltzari zilarrezkoa, eta hara non
|
ikusten
dudan orduantxe, atearen markoan txintxetaz josia (horretarako propio kortxo bat dagoen arren), zera bat, eskela bat. Gure herriko ohitura malapartatua da, inor hiltzen denean, zenduaren argazkia eta datuak hil ohar batean bildu eta jartzekoa herriko ezkaratze guztietan.
|
|
|
Ongi. Nik ongi
|
ikusten
dizut.
|
|
|
Baina izaera hori ere, disimuluaren bitartez, ondo eraman omen zuen, gabezia hartaz inor ez konturatzeko moduan eraman ere; hain ongi ikasi omen zuen disimulatzen, non baieztapen apodiktiko biribil eta injeniotsuak adierazten ez ezik, buruz ikas zitezkeen gauza ez ohiko guzti guztiak ikasi baitzituen, hala nola zientziari buruzko jakinkizun guztiak. Alde horretatik, gizaki bakar, pribilejiatua zen, jainkoen ezpalekoa; bere memoria eidetikoari esker,
|
ikusten
zuen oro garunetan artxiba  tzen zuen, argazki kamera baten azkartasunaz eta objetibitatez. Baina, Ana Morena, gure beste Einstein txiki ezezaguna, dohakabe sendaezin bat zen, sofrikarioz beteriko arima herratua.
|
|
|
eskuetakoak, jatorrizkoen aldean, handiagoak ziren, ilunxeagoak, biribilagoak eta, batez ere, zainduagoak! Luzaz gelditu zen eskuetako azazkalei begira, sorgorturik,
|
ikusten
zuenari arrazoiren bat aurkitu nahian, eskuei jira eta buelta eraginez, hatzak gora eta behera mugituz, orain astiro, bizkor geroxea  go, esku desitxuratu haiek begien onespena jaso zezaten zain. Behaketa luzearen ondoren, irribarre sineskaitz bat sortu zen Brown jaunaren ezpainetan, eta afaria prestatzearekin batera erabaki zuen aurkikuntzaren berri inori ez ematea, batik bat uste osoa zuelako loaldi goxo batekin dena bere onera etorriko zela.
|
|
|
takoirik gabe ibiltzea erabaki zuela, adibidez. Baina inor ez zen ezertaz ohartu, eta Brown jaunak ahaztu egin zituen estura haiek guztiak lanean jardun zuen bitartean; eta etxeratzerakoan, jabetu zen hurbilago
|
ikusten
zuela orain espaloi zorua, eta hanka haiek bereak baino askoz ere indartsuagoak zirela, gihartsuagoak, horiek kuadrizepsak eta izterrak, hura nekerik gabeko abaila, riii raau, eta besoak ere berdin, ikusi besterik ez zegoen bizeps haien taxua eta sendotasuna, mendi gailur leunak, horixe pentsatu zuen bere kabutan Brown jaunak, ispiluaren aurrean besoak luzatu eta bildu ordu erdiz jardun zuen goiz...
|
|
|
begi berri haiek onez eraman zezaketen letra multzo bakarra eta ez ordu laurden batez baino denbora gehiagoz kirol egunkarietakoa zen, eta hizki larriak soil soilik. Kultura txirotze hari bai iritzi zion benetan tristea eta penagarria, eta analfabetismoaren atarian sentitzeak seko hondoratu zituen haren animo lehen ere ajetuak, eta halaxe, beste zereginik gabe eta oharkabean, negarrari eman zitzaion luzaroan, eta, halako batean, artean ordu txikietan, besaulkitik jaiki, eta, ordura arte sekula egin ez bezala, telebista piztu zuen; han ikusi zituenak eta hura
|
ikusten
berak egin zituenak geldi bitez geure artean, ez dira-eta lau haizetara barreiatzekoak.
|
|
|
Zenbat iraungo zuen jaitsierak, erraza edo zaila izango zen ibilbidea, ibiliak berak esango zion, ez beste ezerk. Noragaldua sentitu zen une batez, hala ere, Brown jauna, zein arrastori jarraitu ongi
|
ikusten
ez zuela. Zer egin behar zuen orain?
|
|
|
Berez etorriko al zen, besterik gabe, ala berak ere aktiboki esku hartu zuen? Zalantza haien guztien erdian, baina, gauza bat ezinago argi
|
ikusten
zuen: aurpegi berri harekin ordurako zuela atzera bulegora itzuli, jada ez zelako Brown lankidea, beste gizon bat baizik.
|
|
|
Negarrari ekin genion gero, Edurtxo Caterpilarrek behin eta birritan adierazi zigun arren amonatxo haurdunena parodia bat zela, halako antzerki satiriko bat. Baina guk eta horrexegatik jakin nuen beste hiru gonbidatuen izaeraz eta minduraz beste begi batzuekin
|
ikusten
genuen oro, anestesiaren edo maitasunaren begiekin, guk edaniko ardoaren ozpinduak zer berezi bat, hondar berezi bat utzi baitzuen gugan, sentiberatasun isuria biziki areagotzen zuena; guk, hortaz, ezin ikus genezakeen graziarik halako satira beltz batean, edota azafatek beren borondate on guztiarekin egun batzuk atzera erakutsi ziguten show gaztaina lerden beroarekin, hienaren larrutzeari edo Af...
|
|
|
Deerek eten zion, zorrotz: " Zuri,
|
ikusten
dudanez, asko gustatzen zaizu ukimena, bai, gehiegi, gauza onerako. Ez zara, bada, zeu, ninfomana oroxurgatzaile bat izango?
|
|
|
Bere kabuz, diruaren akuiluz, etorriko zenik ere izango zen apika; ez naiz ni horien artean zenbatzekoa, Jainkoak ongi daki hori edo jakingo luke, aspaldian hila ez balitz; era berean, dagoeneko ohartuta egongo da irakurlea Oinazeak orduak luze ditu programa ez zela programa arrunt bat; zerbait izatez gerotan, gehiago zela epai bat, non gonbidatuak eta irakurleak jakin behar luke gonbidatu hitz horri zein zentzu eman ez baitzuen defentsarako aukerarik txikiena ere, nire aurretik joan ziren gizagaixo guztien paraderoak ezinago argi erakusten duen moduan. Baina epai bat zenik ere ez nuen bete betean uste; beste errezelo batzuk egiteko ere
|
ikusten
bainituen han hemenka arrazoiak, oraindik adierazi ezin dizkizudanak bestalde, baina denboraren joanak egia bihurtu zituenak nire begien argitan. Berririk aurreratu ez, baina nahikoa da begien bistan degoena irakurleari azaltzearekin:
|
|
|
Ondoezak jota bezala eseri nintzen urkamendi aulkian, automata baten itxura betean, odolgabetua, eroria, ordurako ni neu ez banintz bezala. Baina ez nengoen urduri, eta aulki hartan esertzearekin batera halako koraje ezkutu batek hartu zituen nire barrenak, dena galdua
|
ikusten
duenaren koraje gartsu hil edo bizikoak. Halaxe pentsatu nuen ataka larri hartan:
|
|
|
Gauza gehiago ere pentsatu nituen, haratago dagoen hotzaz, arimaren hotzaz egin nuen hausnar, eta halatan nintzela, atsedenaldia iragarri zuten Oinazeak orduak luze ditu programako arduradunek, eta emankizuna ez ezik, nire pentsamenduen haria ere eten zuten. Begi malkoz itsutuak jaso nituen izartegira; ez zen izarrik
|
ikusten
ahal zeru gorenean; terrala usteltzen zen patioko haritzen beso luzeetan.
|
|
|
Gero eta bertago zeudela gugandik, eta gero eta begiratu gaiztoagoak egiten zizkigutela? Nire begiek eguna bezain argi
|
ikusten
zutena, ez al zuten, bada, gainerako gonbidatuek ikusten. Eta, ikusten ez bazuten, zergatik ez zuten ikusten?
|
|
|
Gero eta bertago zeudela gugandik, eta gero eta begiratu gaiztoagoak egiten zizkigutela? Nire begiek eguna bezain argi ikusten zutena, ez al zuten, bada, gainerako gonbidatuek
|
ikusten
–Eta, ikusten ez bazuten, zergatik ez zuten ikusten?
|
|
|
Nire begiek eguna bezain argi ikusten zutena, ez al zuten, bada, gainerako gonbidatuek ikusten? Eta,
|
ikusten
ez bazuten, zergatik ez zuten ikusten. Itsu zirelako, ala itsu plantak egiten zituztelako?
|
|
|
Nire begiek eguna bezain argi ikusten zutena, ez al zuten, bada, gainerako gonbidatuek ikusten? Eta, ikusten ez bazuten, zergatik ez zuten
|
ikusten
–Itsu zirelako, ala itsu plantak egiten zituztelako?
|
|
|
Garbi zegoen, ez nuen kezkatu beharrik. Eta gauean Kandidoren gorputz zauritua
|
ikusten
nuenean, ez zela nire errua, baina ez nuen lorik egiten.
|
|
|
Eta haren begi handiek Edurneren gorputza irensten zutela begirada bakoitzean. Edurne biluzik
|
ikusten
zuela zirudien.
|
|
|
Nazka sentitu nuen. Hondarra
|
ikusten
nien ogi tartean, eta haien hortzek sortutako hotsa zer zitekeen pentsatzeari ekin nion. Gris gras, gris gras, gris gras...
|
|
|
Eta hobe nuen gauzak bere tamainan ipintzea. Baina gero, zerbait
|
ikusten
banuen behinik behin, jakingo ote nuen egoera zen bezalakoa onartzen?
|
|
|
Agonduta zeuden eta musuka biak. Beti iruten
|
ikusten
zintudan etxean, eta ipuin politak esana zinen. Iruten, beti iruten.
|
|
|
Hori uste nuen nik, behinik behin. Anaia ez nuen inon
|
ikusten
eta horrek lasaitu ninduen zertxobait.
|
|
|
Lotsatuta zegoen benetan. Itota
|
ikusten
nuen miseriaren eta maitasunaren ildoan, eta neuk aurpegi lasaienez begiratzen nion. Desafioa zen nire hura.
|
|
|
Migelek berehala jan zituen bere ogia eta txokolatea, baina nik txokolatea bakarrik jan nuen. Garai hartan
|
ikusten
genituen Kid Carsonen filmetan ikasia nuen" txantaje" hitza, eta ez nuen txantajerik sofritu nahi. Horregatik, Edurnek goxoki batzuk eskaini zizkidanean, ezetz erantzun nion.
|
|
|
Edurneri begiratu nion, eta biribil
|
ikusten
nuen hainbat urtetan polita aurkitu izan nuen aurpegi hura.
|
|
|
Beti izaten da horrela; baina nire onetik ateratzen ninduen, eta ateratzen nau egun ere, garbitu ondorengo zikintzeak. Hementxe
|
ikusten
dut garbien ene bizitzaren mugatasuna, eta hori gogoratze hutsa nahikoa dut egun guztirako asetzeko.
|
|
|
Iraila izango zen. Zelaitik ongi
|
ikusten
zen hondartza, eta jende asko zebilen bainatzen. Lehengusu Jose eta beste lagun batzuk ari ginen futbolean.
|
|
|
Izerditan nengoen, eta etxearen teilatu zulatua
|
ikusten
nuen, eta arrano batek hodei bat zeraman mokoan.
|
|
|
Zerua
|
ikusten
nuen begiak itxita ere; baina ilunagoa nuen zeru hura. Halako batean, ametsetako andere tripoilaren hitzak gogoratu nituen eta ikaragarrizko zirrara batek inarrosi zidan gorputz guztia.
|
|
|
Gure etxean ez zen jostailuetarako dirurik, eta, hori garbi
|
ikusten
nuelako edo, ez nintzen behin ere gurasoek erositako jostailuen grinatan egon. Baina osaba Andoni oso trebea zen egurra lantzen, eta, errege goiz hartan, nire anaia Migelek, bi eguzkien antze  ko begi biribilak jarriz, egurrezko auto handi hura ikusi zuenean, nik doi doi eutsi nion nire gelaren ertzeko gorrotoari.
|
|
|
Galdua aurkitzen nintzen. Neure sei urteak bakardadearen hutsetik zintzilik zeudela iruditzen zitzaidan, eta ez nuen argi zulorik
|
ikusten
gabon inguruko zeru beltz haietan.
|
|
|
Erregeak elurretan biz  korrago ibiliko balira bezala, edo isilago. Haien oinen arrastoak
|
ikusten
ote nituen edo, jarduna naiz urte batean.
|
|
|
Astarraindarra banintz eta etxe bat banu, hemengo edozein neskatxarekin ezkondu, eta ez nintzateke gehiago mugituko. Ez dut ezer
|
ikusten
, eta bular sendo batzuk bakarrik eskatuko nizkioke nirekin ezkonduko litzatekeen neskatxari.
|
|
|
Esne gurina sutodondoan urtzen den bezala urtu zitzaidan ausardia. Migel, aldiz, handiago
|
ikusten
nuen halakoetan. Anaiago.
|
|
|
Imajina batzuk darabiltzat etengabe nire begien aurrean, eta nire bizitza osoa ari zait imajina horietan ito  tzen. Auto gorri bat
|
ikusten
dut, eta ez nago ni barruan. Eta gero, elurte ilun bat.
|
|
|
Ireki irekiak zituen hatzak bere buru gainetik, eta oinazea irristatzen zitzaien ganbarako hormen errainuan. Hatz mehe haiek
|
ikusten
nituen ni seinalatuz arratsalde guztian, eta aurrean genuen artaburu mendiak ez zuen amairik izango berehalakoan.
|
|
|
Berehala nekatu nintzen. Arratoien begi distiratsuak
|
ikusten
nituen ganbarako hormazuloetan, eta haiek egur gainean ateratzen zuten hotsa nabaritzen nuen gu guztion ha  tzen mugimendu bakoitzean. Ez zuen hotz handirik egiten, baina haizeak dena inguratu nahi zuen, eta atariko zuhaitzaren adar sendoen hostoak ganbarako leihatila zigortzen ari ziren.
|
|
|
Baserriaren bizkarra itsasaldera begira zegoen, eta beldurgarria izaten nuen ipar haizeko gaua. Bitartean, beldur aleak laztantzen zituzten nire hatzek, eta gustura esango nukeen nahiago nuela sukaldean jolasean ibili, baina izebaren begiak
|
ikusten
nituen beti. Nigan ipiniak zeudela iruditzen zitzaidan, eta, gainera, gizon  tzat jo nahi nuen neure burua, eta nahiago nuen gizatasunaren gurdian sartu.
|
|
|
Nolanahi ere den, lerro labur hauek ez lukete zentzu handirik izango galde egingo ez banu nola
|
ikusten
dudan egun orain ia hogeita hamar urte argitaratutako narrazioa. Ez naiz ari, jakina, euskarak eta euskal literaturak ordutik hona izan dituzten hobekuntza nabarmenez.
|
|
|
Isilune hark goizeko kanpaien hots tristearekin zerikusirik izango zuela erabaki nuen. Arrantzale batzuk itotzeak ez zuen nire biho  tza askorik estutzen; urrutiegi
|
ikusten
nituen nire bizitzatik, eta nahikoa nuen martxoko antxoen usain indartsua, arrantzaleak jende alai aberatsa zirela pentsatzeko. Sarritan usain batek indar handiago du, berritsukeria guztiek baino.
|
|
|
1 Zulo batetik begiraturik, Mary Landfordek katu bat zikoina batekin jostatzen
|
ikusten
du.
|
|
|
Baina oraingoz lasai egon zaitezke. D, ailleurs, Rakel ondo
|
ikusten
dudan arren, uste dut atzo hasi genuen Clinton Lewinsky epaiketa edo olgeta horrek zuenarekiko obsesioa handiagotu egiten diola. Ni, ostera, ez naiz nago batere lasai, ze Tomek, fiskal beharra hobeto egitearren, nire alkandora bat eskatu dit eta, tamalez, ondoegi ezagutzen diodan izerdi hatsarekin itzuliko didala pentsatze hutsak goragalea ematen dit.
|
|
|
Amaitze aldera, jakizu atzo diskoteka moduko batean egon ginela, eta Rakelek Ruben atera zuela dantza egitera, baina kantu bat besterik ez zen izan eta hortik aurrera elkarrengandik nabarmen urrun ibili ziren. Ez dakit Rakelen egunerokoak zer esango duen, Dabid, baina moteltxo
|
ikusten
dut, bai bere buruarekin bai apaizgaiarekin. Ea bihar zer edo zer gehiago esaten dizudan.
|
|
|
8 Aitorleku baten barnean Ruben
|
ikusten
da eta kanpoan, ilaran eta belauniko, Tom, Olga eta Mary Landford.
|
|
|
Ongizateaz mintzatu nuke, handia izanagatik bai zabaleran bai altueran, hiriak ez didalako New Yorkeko ezinegona sortu (beharbada han sentitu nuena nire barne egoeraren ispilua izango zen), ez delako kaleetan hainbeste eskale
|
ikusten
eta, finean, pubetatik irristatzen den blues eta jazzaren konpasean eramaten zaituelako.
|
|
|
Hara, tradizioaren arabera, Bridaveill Falls ak
|
ikusten
minutu bat igarotzen baduzu, ezkondu egingo zara. Bi minutu igaroz gero, seme alabaren bat izango duzu.
|
|
|
Ez, behin honaino etorrita, neure buruari gutiziatxo bat onartu gura izan diot eta, taxi bat harturik, Castrora jo dut. handia eragiten zidan auzune horrek eta primeran ibili naiz hango giroa, hango eta kafetegiak
|
ikusten
. Afaldu ere han egin dut, baina hotelera itzuli naizenean, futxo!, Tom ohe gainean luze luze etzanda topatu dut, eskuan botila bat whisky zeukala.
|
|
|
Atzo geratu ginen bezala baina New Yorken ez bezala, gaur goizean Danek furgonetan eraman gaitu hiriaren lehen inpresioa har genezan. Hau eta beste
|
ikusten
ari ginela, kalean nabarmentzen zen eskale pila gorabehera, hiria Boston edo Chicago bezain atsegina iruditu zait, baina oker nengoen, oso oker laster desatsegin baino desatseginago iritzi diot.
|
|
|
ikusmira eta egotaroa zoragarriak ziren, baina han inon baino bortitzagoa egin zait Dabiden hutsunea bakardadea (batzuetan irudipena izan dut Dabid New Yorkera etorri dela nire bila, eta egunean zehar zelatatu egin nauela, eta une egokiaren zain egon dela, esate baterako dorre ikusgarri horretan, ustekabean agertzeko; hala izan balitz, uste dut ez nukeela zalantzarik egingo, eta argi ikusiko nuela, gertatuak gertatu, berarekin nahi dudala; baina Dabid, noski, ez da agertu eta, zorionez, taldeko beste inor ere ez; haiek denak elkarrekin etorriko ziren atzo iluntzean). Urruti batean, eraikinaren gainaldetik, Askatasunaren Estatuari antzeman diot eta, egia esatera, Mary Landford oroitarazi dit, hain ttiki
|
ikusten
zen.
|
|
|
Beldur naiz, bestalde, bidailagunek ez ote dioten nire barne egoerari antzemango: nonbait irakurria nago argaltzeko maitemintzea bezalakorik ez dagoela, baina kontrakoa ere gertatzen da, hau da, amodiorik gabe geratzeak mehetu egiten du (horretaz gain, egoera horren islarik argiena,
|
ikusten
dakienarentzat, aurpegia izaten da).
|
|
|
5 Bide seinaleen labirinto batean, jende askoren artean, Mary Landford noraezean
|
ikusten
da.
|
|
|
Eta horrek, noski, areagotu egiten zuen jendearen berezko. Baina atzo, azkenean, gelan telebista apur bat
|
ikusten
ari nintzela, X en adierazpenak entzun ahal izan nituen: antza, bera ttikia zela, emakume auzo bati berba hauek entzun ei zizkion:
|
|
|
Jendeak adarra jo dio: haren galaitasuna, haren robertrefordtasuna Preteritoren hitzetan, laster elizan
|
ikusten
gaituztela... Bideoan hartu duenik ere izan da.
|
|
|
Baina horrekin batera eta, hain zuzen ere oso gogorra iruditu zitzaidalako, nik ezin hobeki oroitzen dut nobelako pasarte hau: emakume gazte bat Leongo mendialdeko herrixka batera joan da irakasle; han jende gutxi bizi da baina, neguaren etorrerarekin batera, gero eta jende gutxiago
|
ikusten
du kalean, gero eta ikasle gutxiago joaten zaio eskolara; hala ere, horrek ez du askorik kezkatzen herrixkako arotz batekin maitemindu delako; halako batean, gau ilun batez, arotza ezustean joango zaio etxera eta berarekin joateko eskatu, baina irakasleak ezetz erantzun; harrezkero arotza ere desagertu egingo da eta, jakina, horrek bete betean kezkatuko du emakume gaztea; handik gutxira, kalexket... etxera sartu da, ganbarara igo, eta, han, sabaitik esekiak, bi zaku handi eta lirdinga  tsu ikusi ditu, barnean bizia dutenak eta arnasketa ikaragarri horren sortzaile direnak; gero, amona batek emango dio usadio bitxi horren berri:
|
|
|
Dabidek ispiluekiko menpekotasuna nuela adierazten zidan halakoetan, eta nik ezen  tzuna eginez erantzuten nion gehienetan (Dabiden trufak gorabehera, eta sekula aitortuko ez zuen arren, bera ere gero eta gehiago baliatzen zen dendaurretako kristalez orrazkera edo jantziak doi bat txukuntzeko). Eta ni Dabiden hitz horietxekin oroitu naiz Las Vegasera hurbildu bitartean, neure burua furgonetaren leihoko kristalean ispilatua
|
ikusten
nuela. Eta bidailagunek kasinoak eta hotel ikusgarriak hizpidean zituzten bitartean, ni gelako komunarekin amestuz nindoan, komuneko ispiluarekin bereziki.
|
|
|
Eta bidailagunek kasinoak eta hotel ikusgarriak hizpidean zituzten bitartean, ni gelako komunarekin amestuz nindoan, komuneko ispiluarekin bereziki. Hainbeste egun kanpinetan ibili ondoren, irrikaz nentorren nire itxura piura arretaz eta denboraz aztertzeko, irrikaz nentorren Rubenek zer nolako Rakel
|
ikusten
zuen aztertzeko (bibotea nabarmenegi ote dudan, ilea asko hazi ote zaidan...)
|
|
|
Esan egia: ez gaituzu hori egiteko moduan
|
ikusten
–galdegin dio Xavierrek.
|
|
|
Eta aski burumakur axolagabe ikusiko ninduen, zeren azkenean, New Yorkeko katedral hartako apaizaren antzera, hara non esan didan: " Pittintxo bat atxikopalatua
|
ikusten
zaitut". Ni irribarre egiten saiatu naiz, baina guztiz ezinezkoa egin zait Tomek gogait eginik baininduen.
|
|
|
Baina futxo!: Rakel orain euripean
|
ikusten
ari naiz, euria bota ahalean ez balitz bezala. Ahantzi aurretik, Dabid, lehen beste koaderno bat erosi du Cincinati ko aireportuan egin dugun eskalan.
|
|
|
Gu hemen beroak kiskalita gabiltza. Egia da net paisaje ederrak
|
ikusten
ari garela, baina izerdiz belztua ibili behar hau ere... Futxo!
|
|
|
horrela esaten baldin bazaie, hamar bat zikoina bistatu nituen. Gamarran, hiriaren kanpoaldean dagoen herrixkako habia ezagutzen nuen, elizdorrea errepidetik bertatik
|
ikusten
baita, baina hiri hirian sekula ez nuen halakorik ikusi. " Gainerako hegaztiak baino lehenago elkartzen dira Afrikan negua igarotzera joateko", entzun nion ikusle harrituetako bati.
|
|
|
2 Mikrouhin labe baten barnean autobus bat
|
ikusten
da, eta haren gainaldean, bakarrik, Mary Landford.
|
|
|
Eta behingoz bakarrik, Ba  ttery Park inguruan zerbait jan, eta belarretan etzan naiz. Gero, handik ez oso urrun
|
ikusten
zen Askatasunaren Estatuak erakarri nau, neure egoeran, besterik ez bada ere, sinbolikoki laguntzen zidalako; baina hara joateko gogoa uxatu dit itsasontzietarako zegoen ilara luzeak. Horren ordez, gidaliburuari kasu egin, eta Staten Island erako ferrya hartu dut, ez dakit zein izeneko filmean Melanie Griffith ek egiten zuen bezala.
|
|
|
" Hala ere, oraindik maite zaitut". Eta orain, Dabidek egiaz tiro egin zidanetik denboralditxo bat igaro dela, zalan  tza egiten dut nahi gabe ez ote zidan argia piztu, harrezkero ez ote ditudan gauzak argiago
|
ikusten
... Minak min, gutxienez beste neska maite zuela esan izan balit, nik argi ikusiko nuen aurrerantzean nondik nora jo, baina egoera nahasgarri hark galduago utzi ninduen.
|
|
|
Nik amodioaren interesa besterik ez dut hasi da, apal, Lewinsky (A). Betidanik liluratu izan nau Clintonen mintzatzeko dohainak eta egoteko moldeak eta, bestalde, Clintonen (X) begietan goxotasun beharrizan handia
|
ikusten
nuen jarraitu du, begiak Danengan finkatuak.
|
|
|
Bai, berak jarraitu nahi izan zuen harik eta bere posizioa kolokan
|
ikusten
hasi zen arte.
|
|
|
Nahi baduzu, furgoneta gainean egin dezakezu lo. Ni ohitua nago izarrak
|
ikusten
eta ez zait inporta barnean lo egitea. Frikeatu nahi baduzu, igo gora.
|
|
|
Eta beharbada leihatilatik
|
ikusten
nituen kamioiek eraginik edo, haur denboran aitak oparitu zidan plastikozko kamioi handi horiaz oroitu naiz, eta gogoko jostailu harekin etxean nola ibiltzen nintzen atzera eta aurrera. Egun batez hartan ere herrixkan geunden, bakarrik jostatzeaz aspertu, eta amonarenera jo nuen.
|
|
2001
|
|
|
Eup, gazte: eta kalean edo
|
ikusten
banauzu, agurtu, ni oso despistatua naiz-eta...
|
|
|
Brisara leuna dabil eta aireak itzal usaina du. Urrunean
|
ikusten
diren harriak ez dira harri, hostoak baizik, eta jostari dabiltza olatu berde izan nahian.
|
|
|
Zenbat eta biluziago, orduan eta gehiago. Arima
|
ikusten
zaizu.
|
|
|
G: Gauzak oso desberdin
|
ikusten
dira in puris naturalibus. Sauna bat heriotza bezalakoa da:
|
|
|
Euri lanbroa da, berdea eta fina, teilatuak zein bebarruak bustitzen. Begien aurrean errezelak banitu bezala
|
ikusten
dut oro: mendi esmeraldak, ezpatak, piratontziak.
|
|
|
Hil edo biziko zalantza batek jo eta harrapatu nau bat batean. Zeharo gogaiturik utzi nau, eta beltz
|
ikusten
dut orain etorkizuna: nola esan behar diot emazteari dagoeneko ez dudala maite?
|
|
|
Atzetik harrapatu naute, ustekabean. Kalea gainezka dago jendez, baina inork ez gaitu
|
ikusten
. Auto batean sartu naute.
|
|
|
Egoera urrundik
|
ikusten
ikasi dut, niri ez balegokit bezala. Kezkagarria izan zitekeena, umorez edo hartzen dut orain.
|
|
|
Mokorrak zabalak
|
ikusten
bazaizkizu, hots, gerria baino hogeita hamar zentimetro zabalagoak (hala diote liburuek), enborra edo goialdea nabarmendu, zerbait berezia jarriz. Ez inoiz gona esturik jantzi.
|
|
|
Ez nau ez inork ez ezerk konbentzitzen. Ez dut inor arrazoi jabe
|
ikusten
. Ez naiz beldur, baina.
|
|
|
Arrisku bat
|
ikusten
dut gure gazteriarentzat: Europan barrena asearen asez sortu diren kezkek eta arrangurek ez ote duten saihestuko hartu behar lukeen bidetik.
|
|
|
Guztion onerako izango den eran gai horiezaz elkarrekin mintzatzeko adina etorri zaigu. Ea hurbil dugun Urte berriak aurrerabidean aurreratuak
|
ikusten
gaituen.
|
|
|
Baina ez da hori bakarrik. Lehen esan dudanaren ondorio bezala gauza bat
|
ikusten
da argi eta garbi. Gure artean eta guk gauzak ongi ezagutzen ditugun garaian, ez da sekula euskara hemengoen adierazpide edo mintzabide osoa izan.
|
|
|
Berak dioenez foruak nork bereak ditu eta tokian tokikoak dira, eta berak esaten du Bizkaiko foruak, gainerakoak hor konpon, behar lukeela euskaraz egon eta norbaitek saiatu behar lukeela euskaraz jartzen. Aita Zabalak  bazuen segur aski egiteko presakakoagorik eta aurrean bidaltzen du aski itxuratxarki erantzun batean Ulibarri eta Ulibarriren asmo hori; ez zuen
|
ikusten
zer arraiotarako behar zuen Bizkaiko foruak euskaraz jarria egon. Nik dakidanez gainera ez dago oraindik ere, eta ez da sekulan egon7 Gure lege zaharretan zaharrena eta begikoena, beraz, euskaraz sekula egon ez baldin bada, horrek zerbait adierazten du, alegia ez dela euskara izan, lehen adierazi dudan bezala, euskaldunen adierazpide eta mintzabide osoa, beti beste hizkuntzaren baten premian egon dela bere aldamenean.
|
|
|
Bagenekien lehen euskara sail askotan lantze zain zegoela eta halaz ere uko egiten genion maiz eginbeharrari, behar bezain garbiro egiteko gauza ez ginelako. Orain, berriz, hor
|
ikusten
ditugu Yakinekoak, esate baterako âeta ez dira horiek bakarrikâ, gatazka bizian zenbait gai zail eta gaitz euskaraz adierazi nahian. Hor agertzen diren idazlan askok ez dutela euskal lorategi batean sarrerarik izango?
|
|
|
Egin dezagun kontu begien aurrean daukagula ametsik xuri gorriena egia bihurturik. Gerta daitekeen amets horretan euskara
|
ikusten
dugu ikasbide eta irakasbide nagusi eginik, beherengo mailatik hasi eta gorengoraino. Entzun ere gure doinuak maiz entzuten dira noizbaiteko arrotzen tokian.
|
|
|
Besterik ere
|
ikusten
eta entzuten da, halaz guztiz. Gure herri kantek  flamencoa bazter dezakete:
|
|
|
Bere jarrera intelektualak badu nolabaiteko antza Orixek erabil  tzen zuen harako inkonformismo harekin: inguruko giroa oso aurrerazale
|
ikusten
duenean, arriskuak markatzen ditu; egoera atzerakoietan, aurrerabidea seinalatzen.
|
|
|
" Zirkuloan" haiek eta artean berria zen Batzokian hauek. Zein alde zegoen ez da orain erraz
|
ikusten
, batzuek eta besteak (gehienak behintzat) elizara joaten baitziren. Nekez bereiz zitzakeen euskaltzaletasunak, Illarramendi, Elizetxea eta Joan Inazio Uranga3 Zirkuloan ibiliak zirenez gero.
|
|
|
Honengan agertzen zaigu poetaren dohain harrigarria: ikasi gabe daki eta begiratu gabe begi argiz
|
ikusten
du; pentsatu gabe hitz sarkor betikoak ahora etorri zaizkio. Euskal literaturaren eginkizuna, behar beharrezkoa eta ber bertatik ekitekoa, ezin hobeki agindua daukagu:
|
|
|
hobeto esan, bi eratan ager daiteke. Batzuek ez dute loria eta handitasuna baizik
|
ikusten
; beren buruari ederretsiz, harrotasunean igeri dabiltza txerriak loka  tzetan bezala. Beste batzuek, berriz, nahiago izaten dituzte betaurrekoak begi estalkiak baino, hots, beren herriaren izaera eta egoera hobetu nahi lituzkete eta behar beharrezkoa iruditzen zaie horretarako huts eta bel  tzuneak ahalik argi eta garbien ikustea eta salatzea.
|
|
|
Argi ilunak
|
ikusten
ditugu, zer duda, euskararen egoerari buruz egungo gizartean. Labur beharrez, argien artean:
|