|
2000
|
|
|
Ingelesez, frantsesez, italieraz, gaztelaniaz, portugesez... azaltzen dira, nagusiki, honelako produktuen osagarri eta argibideak. Sarri, turkiera, txinera, japoniera eta arabiera bezalakoak gehitzen zaizkie hauei, guztira hamar
|
hizkuntzatik gora
erabiliz.
|
|
2010
|
|
|
UNESCO Etxeak eta IKUSPEGIk egindako ikerketan (2007) erakusten da, bertan ditugun euskara eta espainieraz gain, immigrazioarekin etorritako 100
|
hizkuntzatik gora
identifikatu zirela hegoaldeko lau herrialdeetan (1.Taula):
|
|
|
UNESCO Etxeak eta IKUSPEGIk egindako ikerketan (2007) erakusten da, bertan ditugun euskara eta espainieraz gain, immigrazioarekin etorritako 100
|
hizkuntzatik gora
identifikatu zirela hegoaldeko lau herrialdeetan.
|
|
|
Kontseiluko idazkari nagusia Helbide elektronikoa: ...razita, oso ariketa zaila zela uste nuen; izan ere, hogei urte hizkuntzen bizitzan ezer ez bada ere, egia da azken hogei urteotan estatuak Europa berria eraikitzen ari diren honetan, hizkuntzak ere tartean egon direla. ez da erraza europan zenbat hizkuntza bizi diren adieraztea, ez eta europan zein hizkuntza mintzo diren ere. adibide bat jartzearren, iturri batzuen arabera, europako batasunean 125
|
hizkuntzatik gora
erabiltzen dira, horietako asko azken hamarkadetan izandako migrazio-mugimenduen ondorioz sartuak. berezko hizkuntza-komunitateei dagokienez, 60 inguru direla esan ohi da. horrekin batera, azken hogei urteotan estatu berriak sortu dira europan, eta horrek hizkuntza-politika berriak ezartzesoziolinguistika klusterra martin ugalde, kp/ 20140 andoain az gain, hizkuntzen estatusetan ere eragina iza... Finean, inposizio-hizkuntza izateari utzi diotenean ohartu dira hizkuntza handiak ezartzen duten inposizioez. aurreKo mugimenduaK gutxiengoen hizkuntzen direlakoen bilakaera historikoa egingo badugu, zenbait egilek XVii. mendera1 eramaten gaituzte, hain zuzen ere, westfaliako biltzarreko itunera, non gutxiengo erlijiosoen babesa aitortu baitzen. aro Modernoak hizkuntzen bilakaeran garrantzia hartuko zuten elementuak ekarri zituen:
|
|
|
Horrez gain, Euskal Herriko agertokia aldatzen ari zaigu. Egun, 100
|
hizkuntzatik gora
dauzkagu elkarbizitzen gure herrian, eta hizkuntza aniztasuneko egoerei aurre egiteko ez gaude prestatuak. Topagunetik euskarara hurbiltzeko proposamen praktiko bat garatzen ari gara, Uemarekin, Bergaran, Zestoan, Berriatuan eta Agurainen.
|
|
2011
|
|
|
–22 estatutan 100
|
hizkuntzatik gora
hitz egiten dira; hau da, 22 estatu horietan munduko hizkuntzen% 90 inguru hitz egiten da? .
|
|
|
Aniztasunaren argazki bat egiteko, sei multzotan banatu ditugu herrialdeak. 2 taulan lehen hizkuntza modura 500, 200 eta 100
|
hizkuntzatik gora
dauzkaten herrialdeak bildu ditugu.
|
|
|
500
|
hizkuntzatik gora
|
|
|
200
|
hizkuntzatik gora
|
|
|
100
|
hizkuntzatik gora
|
|
|
50
|
hizkuntzatik gora
|
|
|
25
|
hizkuntzatik gora
|
|
|
10
|
hizkuntzatik gora
|
|
|
Euskal Herrian lehen hizkuntza modura zenbat hizkuntza egiten den ez dakigun arren, etorkinen hizkuntzei buruzko ikerketa batek aditzera eman du Hego Euskal Herrian 100
|
hizkuntzatik gora
erabiltzen direla (Uranga et al., 2008).
|
|
|
Kontuan izan behar da hizkuntza kopuru hauetan jatorrizko hizkuntzak ez ezik, lurralde horretan lehen hizkuntza bezala hitz egiten diren hizkuntzak jasotzen direla, beraz, kopuruak altuagoak dira. Ikus daiteke, kasu honetan, mundu mailan ez bezala, estatu gutxi direla 50
|
hizkuntzatik gora
jasotzen dituztenak. Aldiz, multzo bakoitzean zenbat estatu dauden begiratuta, ikusten da estatu gehienak 30 -10 hizkuntza bitartean dituztenen taldean sartzen direla.
|
|
|
50
|
hizkuntzatik gora
|
|
2012
|
|
|
Urte baterako ari ziren bidaiatzen Txiletik gora. Ohikoa denez, lau
|
hizkuntzatik gora
ere bazekizkiten. Bidaia amaitu zutenean ezkonduko ziren.
|
|
2013
|
|
|
Maila praktikoan" tresna interesgarriak" direla esan du, euskara," gure altxorra" kanpotarrekin" konpartitzeko urratsa". Euskaldun eta anitza Gipuzkoan 140
|
hizkuntzatik gora
hitz egiten direla jakinarazi du Aniztasunaren saileko ordezkariak eta esaldi bakar batekin laburbildu du euren asmoa: " Euskal Herri euskalduna eta anitza nahi dugu".
|
|
|
Erabiltzeko erraza28 hizkuntzatako hiztegiak argitaratu dira, baina lanean jarraitzen dutela jakinarazi du Topaguneako ordezkariak: 40 hiztegitik gora edozein momentutan argitaratzeko prest dauzkate, eta lana ez da hor bukatuko, Euskal Herria 140
|
hizkuntzatik gora
izanik. Topaguneko lankide Maider Elkoro bergararra aipatu du Iker Martinezek, lan handia egin zuelako hiztegien sorreran.
|
|
2014
|
|
|
Bizi garen mundu honetan 6000
|
hizkuntzatik gora
daudela diote hainbat adituk, eta jakina da 200 estatu baino ez daudela. Hau honela izanik, gauza nabaria da estatuetako hizkuntza ofizialez gain badaudela beste hainbat eta hainbat hizkuntza herri horietan.
|
|
2015
|
|
|
Honi gaineratu behar diogu, gure testuinguruan hizkuntza eta kultura berriak sartu direla. Uranga eta besteek (2008) egindako ikerketan 100
|
hizkuntzatik gora
topatu dira EAE eta Nafarroan. Aniztasun hori ere eskolan izan du bere isla, Etxeberriak (2006) egindako ikerketan ikusi den bezala.
|
|
|
Hala, eremu geografiko jakin batean hizkuntza bat baino gehiago elkarrekin bizi badira, ukipenean daudela esaten da. Kontu izan munduan 6000
|
hizkuntzatik gora
daudela; beraz, toki batean baino gehiagotan daude hizkuntzak ukipenean. Geurea ez da salbuespena, eta ez gara horren bereziak, ezta gutxiagorik ere.
|
|
|
Euskalgintzaren zeregina, funtzionamendua, berrikusi beharra dago. Mundua aldatzen doa, Gipuzkoan ehun
|
hizkuntzatik gora
hitz egiten dira… Hizkuntzen arteko bizikidetzak eskatzen ditu molde berriak. Aro politiko berriak lagun dezake, eskua zabalduz, ziklo berri bati ekiteko indartsu.
|
|
2016
|
|
|
Julen Aranguren Immigrazio teknikariak eman ditu datuak. Haren arabera, duela gutxi egindako ikerketa baten arabera, Zarautzen 40
|
hizkuntzatik gora
hitz egiten dira, eta herritarren jatorriari dagokionez, 60 nazionalitate ezberdinetako jendea bizi da udalerrian.
|
|
2019
|
|
|
Giltza sekretuaren dohainak sentitu egin behar dira, eta horrek eragin, euskara beste modu batean sentitzea. Izan ere, eguneroko erritmoarekin, bizi baldintzen presioarekin, gertukoen sarea ez izatearekin, ez da erraza halako ekimen batera hurbiltzea etorri berria dena, ez soilik hizkuntza bat ikastea soilik eskainita, askotan gainera, bi edo hiru
|
hizkuntzatik gora
jada badituztenean. hizkuntza gure herriko identitatearen parte garrantzitsu da, sinbolikoki garrantzia ematen diogu, duen historia eta berezitasunagatik, baina honek ez du esan nahi hona bizitzera etorri berri den batek, hori sentitu behar duenik. " euskaldunon problema da, beti pentsatu izan diagu kanpotik etorri eta munduko gauzarik normalena dela euskara ikastea... eta guk alfabetatzea egin dugu?
|
|
2020
|
|
|
Parte-hartzaileen artean bakarra da elebiduna, eta beste hamarrak eleaniztunak dira. Gainera, haietariko hiruk hiru
|
hizkuntzatik gora
hitz egiten dituzte. Haietariko bat, bere lehen hizkuntza (amazigera) eta harrera herriko hizkuntzak (euskara eta gaztelania) ondo ulertu eta ekoizteko (idatziz zein ahoz) gai izateaz gain, beste bi hizkuntza (ingelesa eta arabiera) ikasten ari da.
|
|
|
Hizkuntzen ezagutzari dagokionez, ikusi dugun bezala, gazte gehienak eleaniztunak dira; zenbaitek hiru
|
hizkuntzatik gora
hitz egiten dituzte, eta elebidun bakarra dago. Gehienek diote euskaraz gaztelaniaz bezain ondo dakitela, baina erdiek baino gutxiagok onartu dute elkarrizketa euskaraz egitea, eta haietariko batek zailtasun nabarmenak erakutsi ditu.
|
|
2021
|
|
|
Baina Greenbergen analisia, puntu honi dagokionez, ez dirudi zuzena den, berehalaxe izan baitzen hizkuntzalarien artean eztabaidatua. Dryer-ek (1992) erakutsi zuen ez dagoela halako joerarik, munduko berrehun
|
hizkuntzatik gora
aztertu ondoren. Cinquek (2005) ere gauza bera erakutsi zuen.
|
|
|
Eremu zabal honetan 150 milioitik gora pertsona bizi dira eta, nahiz eta kanpoko ikuspegitik maiz denak" errusiartzat" hartzen badira ere, aniztasun handiko gunea da: ehun talde etniko baino gehiago daude eta ehun
|
hizkuntzatik gora
mintzatzen dira.
|
|
|
Jakin badakigu hizkuntza-aniztasun handiena duten herrialdeak garapen mailarik txikiena eta pobrezia duten lurraldeak direla. Afrikan, adibidez, 2000
|
hizkuntzatik gora
daude, baina baita munduko hamar lurralde pobreenak ere giza garapenaren indizea kontuan harturik (Nazio Batuak PNUD, 2019): Niger, Afrika Erdiko Errepublika, Txad, Hego Sudan, Burundi, Mali, Eritrea, Burkina Faso, Sierra Leona, Mozambike eta Kongo.
|