2000
|
|
Bere begi beltzak niregana zuzendu zituen, bizi bizi. Gero,
|
hitzik
egin gabe, altxatu eta joan egin zen, bere adinean harrigarria egin zitzaidan zalutasun batekin. Atehura ere ixten ari zitzaidala sumatu nuen.
|
|
Inoiz ez dut izan hain korapilo ikaragarria saman. Ezin nuen
|
hitzik
egin, ezin nuen negarrik egin, joder, ezin nuen ezer egin. Berari begira egon naiz orduan, baina ezin nuen gehiago eta estu besarkatu dut nire gorputzaren kontra, musuz betetzen nuela.
|
|
Eta, horrela, egunetan egon nintzen anaiarekin
|
hitzik
egin gabe, haserre, zeren ez baitzegoen haserre hura gozatzerik ez ematzerik... eta zeren senda baitai tezke zauri ezpatazkoak, baina nekez mihizkoak, nola izan baitziren anaiak neuri eraginak. Eta, ahal nuenean, aita Bartolomeren eta osaba Joanikoten eskolen ondotik, Pedro Huizirenganat joaiten nintzen, zeina, santa Klararen koadroa pintatu ondoren, kaperako freskoa pintatzen ari baitzen; edo, noizik behin, bakarrik joaiten nintzen paseatzerat, jaun Marcelekin ikasi nituen Virgilioren edo bertze poeta handien hitzetarik Elbiraren edertasunarekin amets egiterat.
|
|
Ez nuen halakorik aurkitu. Larunbat goizaldean Ximurraren berragerpenak burutu gabe utzi zigun jardunaz
|
hitzik
egin gabea nintzen larunbatean komisaldegian. Kristina berdin gobernatuko zen agian.
|
2001
|
|
noblea, indartsua, dinamikoa, erasokorra. Sarrera oso gogorrak egiten dituzte, eta bi jokalarietako inor ez da kexatzen, arbitroari ez diote
|
hitzik
egiten... Nik uste euskal jokalariak ere halakoxeak garela:
|
|
Zerbait esateko tentazioa izaten nuen orduan, gure artean eratu genuen isiltasunezko lokarri hura behingoz etetekoa, baina
|
hitzik
egin ahal izan aurretik burua berriz makurtu eta egunkariaren itxurazko irakurketan murgiltzen zen atzera.
|
|
Jende guztiarekin petralduta. Ez du ia
|
hitzik
egin hurrengo ordu erdian. Besteen aldamenean geratu da soilik, dantzan jo eta ke ari direla axola gabe.
|
|
Itzulerako bidean ez dugu ia
|
hitzik
egin. Zertarako.
|
|
Berehala, hala ere, hobeto pentsatuta edo, zerbait esan dio Arrillagari. Mingaina ebakia zuela, baina, ezin ia
|
hitzik
egin. Bere hitzak ezin ziren ondo ulertu.
|
|
Bata bestearen alboan joan ginen, elkarri
|
hitzik
egin gabe.
|
|
Orduan beltzak eskutik oratu eta,
|
hitzik
egin gabe, eskaileretan gora eraman zuen. Goiok hamaika mailen luzea egin zuen, beltzaren atzetik gelara atoian sartu orduko.
|
|
Beste
|
hitzik
egin gabe alde egin nuen. Nire burua hor ikusten nuen, zuriegiak ziren maindireen pean halabeharrari desafiozko erretolika botaz.
|
|
Jokin nekez ahalegintzen zen urdindutako bere ilajeari eusten eta ondo ulertu ez zitzaion hitz zakarren bat ere bota zuen. Gisa honetara etxeari bira eman genion,
|
hitzik
egin gabe. Atzealdean pinuz egindako eserleku trauskil luzexka zegoen hormari itsatsia.
|
|
Gorputza eskuinetara alderatua zuen eta, etengabeko putz eta zurrungak gora-behera, pelutxezko hartz baten goxotasuna zerion. Ni sartzeaz bat deblauki esnatu eta
|
hitzik
egiteko astirik eman gabe, lepotik heldu, mahaiaren aurrean eserarazi eta, konturatu orduko, edalontzia eskuan neukan. Patxarana berak egindakoa zen eta aditu baten iritzia nahi omen zuen.
|
|
Mahai gainean eseri eta hankak era sofistikatu batera gurutzatuz, eskua kokospera eraman zuen esperoan. Ez nuen
|
hitzik
egin. Harridura imintzio sotila besterik ez nuen taxutzerik izan.
|
2002
|
|
Hainbeste gustatuko zaio, berarekin lo egitera ere eramango duela. Baina halako batean ohartuko da hartzak ez duela berarekin sekula
|
hitzik
egiten, ez jolasten, eta guztiz haserretuko da Tento pelutxezko hartzarekin.
|
|
" Ranroberra" rena da bestea. Umeetako batek ez zekien" r" ahoskatzen, eta beti isilik egoten zen,
|
hitzik
egin gabe. Autista zela ere pentsatu nuen.
|
|
ez didazu
|
hitzik
egiten,
|
|
Esaldi horretan, egileak euskal historiografia berriztatu nahi zuela azpimarratu behar da. Berriztapena lortzeko, oinarrizko abiapuntua sorburu historikoak kritika zorrotzez aztertu beharra zegoen, eta, iturrien irakurketa berriak eginez, historiaberriztatua sortuko zen; dokumentuek berez ez dute
|
hitzik
egiten, baina, bestalde, historiarik ezin daiteke burutu erudizio enpirikorik gabe. Horregatik, Etxegarai ezzen mugatu positibismo dokumentalistara edo sorburuen kritikaren teknikara.Frantziako Augustin Thierry izan zuen eredu, eta, beraz, ikerketa eginez, artistarenjitea ere erakutsi behar zela aldarrikatu zuen.
|
|
–Haserre –zerbait esan ez esan egon zen, nabaria zen– Arazo bat izan genuen. Ez genion denboraldi batean elkarri
|
hitzik
egin. Gure arteko harremana erabat hautsi zen.
|
|
Garagardo bana hartu eta edaten hasi ziren. Ez zuten aldi batean
|
hitzik
egin. Edalontziei begira egin zituzten zenbait minutu.
|
|
Beste metro batzuk egin zituzten
|
hitzik
egin gabe.
|
|
Bi egunetan ez zidan
|
hitzik
egin. Eta hirugarrenean nik alde egin nuen etxetik.
|
|
Irri egitea ahaztu zitzaiola esan zidan egun gutxi batzuk lehenago, baina geroztik behin baino gehiagotan egin zidan irri eta, irri ez ezik, bizipozaren iturritik isuritako barre algara haiek ere bai... Handik gutxira, agurrerako orduan, segundo luze batez egon ginen, ene soa harenean iltzaturik, harena enean, biak ere sorgindurik bageunde bezala,
|
hitzik
egin gabe... Bai, badakit, neure buruaz ari naizenez, neure sentimenduak soilik interpreta ditzakedala, ez Sararenak, eta hura ere sorgindurik zegoela aitortzea ez dela, beharbada, zuzena, baina neuri halaxe iruditu zitzaidan, eta hori behintzat esan dezaket.
|
|
Izan ere, hurrengo astean zain egon nintzen, Sara nondik aterako zitzaidan. Egia zen aurreko igandean, Martilunen egon gineneko hartan, so hura izan genuela soilik, agurtzerakoan, eta ez genuela
|
hitzik
egin zerbaitetan geratzeko... nekez hitz egingo baikenuen, bestalde, Karmele aurrean genuela. Baina bai, uste osoa nuen aste hartan ere elkar ikusiko genuela nola edo hala.
|
|
Merezi zuen saria eman nion, ene eskuek haren masailei eutsirik musu eman bainion kopetan. Segidan,
|
hitzik
egin gabe, besarkatuta egon ginen, goxo goxo. Eta elkar agurtu eta ni kontsultara itzuli baino lehen, Sarak esan zidan:
|
|
Ia ez zebilen autorik, baina bat agertu orduko, bazter bazterreraino arrimatzen zen aita, bidea hain zen estua eta ikuspen laburrekoa. Ez zuen
|
hitzik
egiten, autoa gidatzen jarria baitzuen arreta osoa. Boleroen kasetea kendu eta jazzeko bat ipini nuen.
|
|
Esan nahi nioke belaunek ozta ozta eusten nautela zutik; ez naizela ibiltzen hasteko gauza. Baina mozolo baten moduan gelditzen naiz, aho begiak zabalik,
|
hitzik
egiteko ahalmenik gabe.
|
|
Baina zer da hau? Ez al diguzu
|
hitzik
egin behar poemak aldarrikatzen duen matxinadaz edo heriotzaren jainkoei buruz. Â Atzoko hilketak ez al du zure hitz erdi bat merezi?
|
|
Egia esateko, gutxitan ikusi nituen errietan hasi eta, txinpartak harturik, sekulakoak esa  ten elkarri, baina halakoetan, barrenean zeukaten pozoi guztia elkarri aurpegira bota eta gero, mututu egiten ziren. Biak ozpindurik, erraiak jaten, baina
|
hitzik
egin gabe. Begirakuneak besterik ez.
|
|
Nire kezkaz ohartze hutsak erne jartzen du aita, baina ez du
|
hitzik
egiten. Hori bai, eskua estutzen dit.
|
2003
|
|
Programari eutsi nion, eta albisteak sartzeko bost minutuz programa etetean, ez nuen lortu berriro hitz egiten hastea. Gurutzetako ospitalean bukatu nuen, ahots korda bat mailatuta, eta 21 egunean ez
|
hitzik
egiteko agindu zidan medikuak. Nire bizitzako 21 egunik txarrenak izan ziren.
|
|
Ziotenez, bikoteak gorabehera handiak zituen. Arratsetan askotan, ilunabarrean, etxetik atera eta malekoitik itzulia egiten omen zuten, emakumea aurretik eta senarra atzetik, jeneralean elkarri
|
hitzik
egin gabe baina bakean, seme alabarik gabeko bikoteak ibiltzen diren tankeran. Eta inoiz elkarrekin hitz bi trukatu ondoren, nekaturik edo, esertzen zirenean, itsasoari begira geratzen omen ziren pasealekuan dauden harrizko eserlekuetan jesarrita, eta han egoten omen ziren nor bere aldetik olatuen kontaduria egiten, hitzik egin gabe baina bakean, itsasoaren ikusmirak eskaintzen dituen egiteko lasaigarrietan murgildurik.
|
|
Arratsetan askotan, ilunabarrean, etxetik atera eta malekoitik itzulia egiten omen zuten, emakumea aurretik eta senarra atzetik, jeneralean elkarri hitzik egin gabe baina bakean, seme alabarik gabeko bikoteak ibiltzen diren tankeran. Eta inoiz elkarrekin hitz bi trukatu ondoren, nekaturik edo, esertzen zirenean, itsasoari begira geratzen omen ziren pasealekuan dauden harrizko eserlekuetan jesarrita, eta han egoten omen ziren nor bere aldetik olatuen kontaduria egiten,
|
hitzik
egin gabe baina bakean, itsasoaren ikusmirak eskaintzen dituen egiteko lasaigarrietan murgildurik.
|
|
Garai batean, beren artean hobeto konpontzen zirela zirudienean, elkarrekin ateratzen omen ziren ilunabarrean, eta hondartzaren gaineko pasealekuan barrena ikusten omen zituzten bata bestearen pausoan baina elkarrekin
|
hitzik
egin gabe, eta itsasoko arragoa urdinean urtzeko zorian zegoen eguzki gorriari begira geratzen omen ziren, ikuskizun hori jarraitzeko bide ertzean propio jarriak ziruditen aulkietan eserita. Kostaren zati horretan ez dago farorik, ez porturik, ez dute ontziek itsasoa laino dagoenean behien orroa bezain tristea den sirenarik jotzen, txalupa geldiak ikusten dira egonean kulunkan eta horiei begira edo olatuen kontaduria egiten jarraitzen omen zuten eserita eguzkia sartu eta gero ere, herriko beste bikote heldu askok egin ohi zuten bezala, itsas brisarak eguratsa freskatzen zuen arte.
|
|
Infernu txiki bat bizi izan genuen. Hilabeteak igaro genituen elkarren atezuan, apenas
|
hitzik
egin gabe. Etxeko pasilloan gurutzatzen ginen behin eta berriz burumakur, elkarri begiratu gabe, elkarren zelatari, zoritxarreko egin gintuen egoerari irtenbiderik aurkitzeko asmorik gabe, mendeku makurrenetan pentsatzen, batak bestearen aurrerapenak eta etenaldiak espiatzen genituela.
|
|
Mirenek ez du
|
hitzik
egiten, baina ama semeen hitzak bere egin, eta bihotzaren ingurura bildu ditu.
|
|
Friedrich Wolff jauna alemana zen. Aleman mutua, ezin baitzuen
|
hitzik
egin. Eta ez hori bakarrik, jaun aleman hura protestantea baitzen:
|
|
Esan dizuet jaun alemana mutua zela eta, bere bizitzaz lotsaturik, aitortzeko erabakia hartu zuela. Baina nola aitortu,
|
hitzik
egiten ez bazuen. Baina izkiriatzen bazekien bederen.
|
|
Medikuen artean berri bat azaldu da, hizkeraz latinoamerikarra. Ia ez dit begiratu ere egiten, ez dit
|
hitzik
egiten, baina bizkarra ikusi eta gerri azpian buruko bat paratzeko agindu du, lunbarrei hobeki eusteko. Huraxe eduki nuen gerripean ahoz gora egon behar izan nuen bi hilabeteetan.
|
|
Apetitua etorri zait, erizainekin egiten dut hitz, laguntzaileekin, garbitzaileekin... tarta puska bat ekarri didate baten baten urtebetetzea delako, ongi hartzen naute. Garbiketako emakume batek galdetu dit
|
hitzik
egin ote dudan poliziaren aurrean. Inori kalte egingo dion ezer ez dudala esan erantzun diot.
|
|
Jada ez zaio batere zaila gertatzen emaztearen pentsamenduak asmatzea, luzaroan horretaz
|
hitzik
egin gabe badaramate ere. Ordezkaria, emaitza bikainak ikasgai guztietan, liderra...
|
|
Hilabete egin duzu
|
hitzik
egin gabe, mutu erabat, baina gainerakoan ez digu batere buruko minik emango. Oso osorik kendu eta kito.
|
2004
|
|
Horrela, kalean dabiltzan jendeei ez diezu zertaz biderik eska gehiago. Zure paper muturrari behatuz, nehori
|
hitzik
egin gabe, bisita dezakezu lekua. Eta bisitari, turista ideala horrela dabil gehienetan teknokratek ongi taxutu dizkioten bideetan.
|
|
Zuloan egon naizen denboran, isiltasunean egun asko eman ditut, batzutan bakarrik nengoelako, eta bestetan lagunekin ere
|
hitzik
egin ezin nuelako. Iparraldean ez baita etxe askotan euskaraz mintzatzen, eta nirekin egiteko euskaraz egin behar zuten.
|
|
Yitzhad eta ni harrituta geunden, baina ez genuen
|
hitzik
egin. Alde batetik gure harriduragatik, eta bestalde gazte hark aurrera jarraitu zuelako:
|
|
Begiak itxi zituen segundo batzuez. Gero,
|
hitzik
egin gabe, oinez jarraitu zuen. Isilean egin zituzten hurrengo metroak.
|
|
–galdetu zion Feynmanek Russelli, disimuluan Wittgensteinen aldera seinalatuz. Ezaguna zen Russell eta austriarra lagunak izandakoak zirela, baina ordurako ez ziotela elkarri
|
hitzik
egiten.
|
|
Feynmanek bere burua fisikari hustzat zeukan arren, eta nahiz eta Wittgensteinen arrakastak filosofiaren alorrekoak izan, fisikari gaztea filosofo austriarraren nortasun indartsuak liluratuta zegoen. Austriarrak
|
hitzik
egiten ez bazuen ere! – Txoriak hezten ibiltzen omen da.
|
|
Edonon. 30 urte zen jada ez ziotela elkarri
|
hitzik
egiten, kalkulatu zuen Wittgensteinek. Barrutik zetorkion bat bateko eztul erasoa ezkutatzea lortu zuen.
|
|
Elkarri bostekoa luzatu eta Aire eta Espazioaren Museo Nazionalaren atzealdera joan ziren,
|
hitzik
egin gabe. Ez zen inguruan –betiereko bizkartzainak salbu– beste inor ikusten.
|
|
Muttikoa atzeratua zen, eta gizonari begiratzen zion lehendabizi eta gero emakumeari. Gizon emakumeak ez zioten elkarri
|
hitzik
egin.
|
|
" Ez duzu bi ordutan
|
hitzik
eginen!?".
|
|
Hura zen aspaldi esperatu zutena. Ez zioten elkarri
|
hitzik
egin. Harakinek atzera begiratu behar izan zuen, zoriontasun haren protagonistak nahikoa ez eta lekuko beharrean.
|
|
Zerbait esan beharreko premia baitaratu zitzaion Bazterri. ...uten biek ala biek, haien arteko adiskidantza hitzez haraindi bailegoen; baina hitzik gabeko entendimendu hura hautsirik, gauzak esan beharra zegoeneko garaia iritsia zela iruditu zitzaion Bazterri, eta orduan Ferminek denei egozten zien akusazioa, emeagatik edo destaina eragiten ziena," Iraultza arra da beti" argituko zion Marckek, burura etorri zitzaion, alegia, koadrila hartan ez zela
|
hitzik
egiten," ez zegoela komunikaziorik", komunikazioa baitzen Ferminendako, Psikologia ikasten hasi zenetik behintzat, orotarako hitz kakoa.
|
2005
|
|
Eta oso ongi dago deskonektatzea, kanpora ateratzea, baina, batzuetan, etxean geratzeko gogoa izaten duzu. Eta ez negoziatu, ez eztabaidatu, ez
|
hitzik
egin inorekin. Besterik gabe, ezer ez egin.
|
|
Berehala puntu gorri batzuk agertu dira maparen txoko ezberdinetan dirdirka. Egun onak eman eta beste
|
hitzik
egin ez duen mutil gazte uniformez jantziak bost botilatxo ur mineral eta bost edalontzi ekarri ditu erretilu batean. Emakumeak banatutako orri multzo bakoitzaren ondoan botilatxo eta edalontzi bana utzi eta, ia zaratarik gabe agur esanda, berriro desagertu da.
|
|
Denborak aurrera egin ahala, ordea, bakarrik sentitzen hasi nintzen. Han, ikasgelako azken lerroan jarrita, inori
|
hitzik
egin ezinda... Banekien salatzea ez zitzaiola inortxori ere otuko, baina euren baitan, zer pentsatzen ote zuten lagunek?
|
|
Eskolan azkena eta neskatan arrakastarik gabea. Ez zuen inorekin
|
hitzik
egiten baina afari eta festa guztietarako izena ematen zuen. Denek zekiten Erlantz han izango zela.
|
|
Azkenik, elizako atarian ikusi genituen lagunak, harrizko bankuetan eserita. Kixmik goitik behera begiratu zidan baina ez zuen
|
hitzik
egin.
|
|
Astebete hartan, lagun hark libre zuen denboran, Idoia pare bat aldiz joan zen harekin, gu igerilekuan utzita. Ia ez nuen
|
hitzik
egin neska harekin, nahiz eta pixka bat moldatzen nintzen frantsesez; ez zitzaidan batere gustatzen haren begirada. Dena den, Idoiak ez gintuen ahazten, eta oso adeitsu portatzen zen amarekin, eta nirekin zer esanik ez:
|
|
bai bai diozuenak dira gure umeak baina ez dute ongi egin, euskaldun zintzoak izanagatik, gaixtaginak eta hiltzaileak laguntzean edo hiltzaile eta gaixtagin bilakatzean. Bazekien horrelako eleak hortz artetik ihes joan balitzaizkion, orok berdin pentsatzen zutela jakinez, ez ziola nehork gehiago
|
hitzik
egingo. Baztertuko zuten.
|
|
Birika eta bronkioetako zerbaitekin ekarri dute, itotzeko zorian. Hodiz josita dago behetik gora koitadua, berak ere ia
|
hitzik
egin ezin duela, baina poza erakutsi dit begietan euskalduna naizela esan diotenean. Lasaitu bezala egin da, ezen ikusten baitzitzaion gizonari beldurtuta bezala geratzen zela familiakoek bakarrik utzi dutenean.
|
|
Beti etxean, inor ikusi gabe egonzalea dela. Oso apartean bizi direla eurak, mendian, eta laguntza handia izan naitekeela ni, ondoko ohean, aitonak ez duela eta
|
hitzik
egiten gaztelaniaz. Erizainek zerbait jakin nahi badute, ea egingo diedan mesede, aitonak esan beharreko guztiak itzultzekoa.
|
|
Nik uste dut kapitainak txilaben esku utzi gintuelako irten ahal izan ginela bizirik, ze erre behar batean genituen falangistak, ez ziguten
|
hitzik
egiten iraintzeko ere. " Gorri, egik lan!" txilabek, eta guk" Nik bai lan, txilabak ez lan!".
|
|
Adiskidearen behakoa egin dit Eustakiok, aspaldiko partez. Portu osokoa kontrolatu nahi ez balu, ez dakit
|
hitzik
eginen lidakeen. Eta nik ezin erranen nuke deus Eustakioren aurka.
|
|
Eta geroztik ez zion inori
|
hitzik
egin, ilea eta bizarra moztu gabe eman zuen marea osoa, halako esku ona zeukan Patxo Laskibarren doako zerbitzuei muker eginda. Bakean utzi zuten, bazuen arrazoirik, letra handiz egon behar zuen Mateo Taboadaren izenak herriko hilerrian, eta harriaren azpian Mateo Taboadaren gorputza, orain dagoen bezala, letrak kolokan dauden arren eta gaineko triskelea higatu samarra.
|
|
Bazkaritara heldu zenean, Anak ez zion
|
hitzik
egin. Trumoiaren ondotik helduko dun eguzkia, hobe diat mutu.
|
|
Ez zegoen Barbeito isilduko zuen fraiderik, jo ere ez zuten egiten jadanik, erasiatu baino ez zuten egiten mesedez egon zedila hamar minutu
|
hitzik
egin gabe. Barbeitorenetik abiatu zen Aldaz:
|
|
Urtebete eduki nituen Enbeita eta Otalora
|
hitzik
egiten ez zidatela, Uriarteri ordu erdiko barre eztula eragin zion neure hasperenak minduta:
|
2006
|
|
Gure gurasoen belaunaldia haurtzarotik heriotzara arte harrapatua gelditu zen. Beraz, haiek, gu babeste aldera, ez ziguten
|
hitzik
egiten. Eta nik gehiago jakin dut artxiboetan bila ibilita, etxean kontatutakotik baino.
|
|
hau guztia gertatu zait, buelta eman diot eta askoz hobeto nago. Measure egunero agurtu, baina inoiz
|
hitzik
egin ez diozun lagun baten gaineko amodio kantua da.
|
|
Vigila edo Vela(); Munio(?); Fortunio (1066?) 85 Baina, dokumentuetan, arabar? deitutako gotzainek ez dute beren kokalekuaz edo egoitzaz
|
hitzik
egiten, On Velak 1062an Armentia aipatzen duen arte: –Ep (iscop) o d (om) no Ueilla regente Alauenssi ecclesia, sedis Armendehi? 86 Ondoren, On Fortunio aipatzen da (Leireko abade izana), apezpiku, in Armentia?
|
|
Gau berezia zirudien arren, gaueroko lege isilean lagundu nion Juliani oheratzen, ez berak ez nik
|
hitzik
egin gabe. Amaitu nuenean, mesanotxean utzitako kandela botiladun hura hartu nuen neurekin eramateko, baina bidegabea iruditu zitzaidan gau hartan gizona inongo argirik gabe uztea.
|
|
Larunbat arratsalde batean Haitz Handiaren ondoko mendebaldeko zokondo ezkutuan aurkitu nuen Damaso. Lehenengo topaketa hartan ez zidan
|
hitzik
egin. Biharamunean ere, biolin klaserik izan ez arren, haitzetara joan nintzen.
|
|
Asier. Ez du
|
hitzik
egiten; orain arte ez behintzat. Begiradan ere zer edo zer duela pentsa liteke.
|
|
Gurasoak isilik zeuden ordurako. Bakeak eginda edo haserre, baina
|
hitzik
egin gabe. Isiltasunak berdintzen ditu haserrea eta bakea.
|
|
Amak bi musu eman dizkit; aitak, aldiz, bostekoa, baina ez du nire eskua askatzen. Inork ez du
|
hitzik
egiten, dena isiltasunean gertatzen ari da. Aitak oso begirada nekatua du.
|
|
Emakume gizen bat sartu zen etxean. Ez zuen
|
hitzik
egin. Nire ondotik igaro zen.
|
|
Ahotsean eta ibileran eta elkarri begiratzeko moduan antzematen zitzaien egonezina, infernu baten moduan bizitzen ari ziren denbora hura guztia, baina niri ez zitzaidan ezer esatea ateratzen, ez nien kontsolamenduzko edo lasaitasunezko
|
hitzik
egiten. Honi edo hari buruzko iritzia eskatzen zidatenean ere, ez nien ezer erantzuten.
|
|
Etorri bezala alde egin zuen, isilik eta ni han ikusi izanaren seinalerik eman gabe: Kurten etxean egon nintzen boladatxoan bizpahiru aldiz ikusi nuen emakumea, eta ez zuen sekula
|
hitzik
egin.
|
|
Zigarro pakete bat atera zuen patrikatik eta bat eskaini zidan. Erretzen hasi ginen elkarri
|
hitzik
egin gabe. Pianola baten musika mekanikoa entzuten zen urrutian.
|
|
Hartan, Klaus konturatu egin zen. Zergatik ez diek hire uzkiko gorotz pikoei begiratzen?, bota zidan, baina kopeta ilunaren zirkinarekin soilik,
|
hitzik
egiteko premiarik gabe. Deseroso, begirada apartatu nuen.
|
|
Yiddishez egin zuten hileta zeremonia guztia, ez dut gogoan
|
hitzik
egin ote zuten alemanez. Bukaeran, errabinoa hurbildu zi  tzaigun gu agurtu eta eskerrak ematera hiletara joateagatik.
|
|
Beharbada, osteratxo bat emateko aukera zapuztu nion nire ezetzarekin. Kontua da destainazko begirada erakutsiz baina
|
hitzik
egin gabe alde egin zuela etorritako bidetik.
|
|
Askotan, arrisku latzak pasatu genituen elkarrekin. Kontu jakina da ez dagoela larrialdiak konpainian bizitzea bezalakorik elkartasun lokarriak estutzeko, baina, gezurra badirudi ere, ez genion doi doia beste
|
hitzik
egiten elkarri. Hasieran harritu egiten ninduen horrek, baina berehala ohartu nintzen neuk ere gauza bera egiten nuela, aukeran nahiago izaten bainuen besteen istorioak entzun, neureaz mintzatu baino.
|
|
Egun osoa
|
hitzik
egin gabe pasatzera behartzen zituzten neskak. Aginduak txalo bidez jasotzen zituzten.
|
|
Bakarrik gaudenean esaten du hori. Aitonaren aurrean ez du
|
hitzik
egiten.
|
2007
|
|
Nik dakidala, buruak okerrik egiten ez badit, nirekin batera logela berean lo egindakoak ehun eta hamar lagun izan ziren, lehenengo urtean bakarrik. Ez dut esango jende zintzoa ala gaiztoa ote zen, erdiei ez bainien tutik ere ulertzen esandakoa, eta beste erdiek ez zuten
|
hitzik
egiten. Hori bai, denek ala denek miresmenez eta errespetuz begiratzen zioten Fabiolari, beren maitale eta jabeari.
|
|
Baina aztoratuta dago. Ez du ia
|
hitzik
egin afari osoan. Patriciak, antza, guztia ahaztu du lehenengo ardo txuri koparekin.
|
|
Hirurak eta bost dira telefonoa hartu dudanean. Ez dut
|
hitzik
egiteko indarrik, marmar egin dut horren ordez.
|
|
–Kontzertu hartara joaten ez bazara, esan zion, ika mikari amaiera jartzeko?, ez dizut berriro
|
hitzik
egingo. Gainera, Gasteizko lagunak zain dauzkazu, eta ez diezu tamaina horretako putadarik egingo.
|
|
Ilehoriak ama zenaren gonapetik ikusi du beti gizon hori, beti uzkur, beti muturbeltz. Amaren aita ez baitzaie sekula hurbildu, ez
|
hitzik
egin ere, alaba etxetik, familiatik egotzi zuenez geroztik. Artean alargundu berria, ezin izan zuen eraman alaba bakarraren bat bateko haurdunaldia, eta egotzi egin zuen, bai," hoa!
|
|
Hurrengo ostiralean gertatu zen. Aste osoa pasatu zuten elkarri ia
|
hitzik
egin gabe. Agureari dezente igartzen zitzaion azken pattalaldia, eta geroz eta nekezago egiten zuen logelatik sukalderakoa.
|
|
" Igorrek asko hitz egiten zigun zutaz", esan ez zion ba, Amaiak. Aitzitik, berak hilabeteak zeramatzan semearekin ia
|
hitzik
egin gabe, beti bere kalaka errukitsuari ihesi.
|
|
Hegoaldea urruti dago, neska!", barre egin zion Gigik, platertxoekin hurreratzen ikusi zuenean. Gero zanpa zanpa arrautzak, patatak eta txistorra puskak irentsi zituen arnasaldi batean,
|
hitzik
egin gabe. Edaten zuenean, garagardo xirripak aho alboetatik irristatzen zitzaizkion alkandoraraino.
|
|
Eta nik ezetz, eta nahikoa dela, ez dudala horretaz gehiago
|
hitzik
egingo, paellaren arroza tenteegi atera digutela, guriagoa gustatzen zaidala niri, eta jartzeko basoan beste ardo zurrutadatxo bat. Baina, dedio, Jaungoikoak ezer ondo egiten baldin badaki, bere gizonetako batzuk aukeratzea da, mon ami, eta horien arteko txapelduna da Don Valentin.
|
|
Leirerekin ez du ia
|
hitzik
egiten. Ezta ordura arte inguruan izan dituen gainerakoekin ere.
|
|
Itsasoa harroturik zen eta, oreka gorde ezinik, ziraldoka, brankan Arquímedes idatzirik zeraman ontzi txipia erakutsi zion. Migeli izenaren arrazoiaz galdetzeko gogoa egin zitzaion, baina ez zuen
|
hitzik
egin behar izan, zeren...
|
|
Gizonek lepoaren inguruan lotuta dute aho-zapia. Bazkaltzen duten bitartean ez dute apenas
|
hitzik
egiten, elikagaietan eta horiek sabeleratzeko egin beharreko mugimenduetan soilik jarria balituzte bezala gogoa eta indarra.
|