Bilaketa
dist.
non
lema/forma
nola
bilaketa
kategoria
Iragazkiak

Emaitzak: 33

2000
hitzarena ez bezalako kodea,
2002
‎Hitza, hegazti airean hila," nor naiz?" triste bat besterik adierazten ez duen eztula, mantelina mantelinaren gainean ipintzen duen emagaldua, oinetako lohituen" non gaude?" itsua. Zer nolako harrotasun ustela hitzarena ; zer nolako apaltasuna heriotzarena, amaierako irribarre isil ironiazkoan.
2004
‎Ez kontsumitu gure euskalduntasuna aintzakotzat hartzen ez duen ezer. Hitzak alferrik direnean, akaso poltsikoak eragingo ditu aldaketak?. 612 Poltsikoaren indarra ekarri digu hizpidera Etxeberriak, hitzarena ahitua dagoelakoan edo. Hitzaren deirik aditu nahi ez duena beste nolabait presionatu behar, gutxieneko eskubideetan barrena abiatuko bada.
2005
‎Hirugarren atalekoak hizkuntza osoaren zati bat dira, baina ez dira hizkuntza komunarenak. ...zio prozesuaren bidez. Duela gutxi erabat berezituak ziren berotegi efektu, ozono geruza, immunoeskasia edo klonazio bezalako terminoak hiztun gehienek ezagutzen dituzte egun. Bestetik, terminologiak askotan hartzen ditu hiztegi komuneko hitzak eta adigai berezitu bat adierazteko erabiltzen, zabalkuntza semantikoa deritzon prozesuaren bidez. Euskararen kasuan beti aipatzen den adibidea dugu ardatz hitzarena : gurdien zati bat eta iruteko erabiltzen den tresna bakarrik adierazteko balio zuen lehen, eta egun Geometria, Fisika eta Kristalografia bezalako jakintza esparruetan erabiltzen diren termino ugaritan aurkitzen dugu:
‎Bestelako kodea aldarrikatu nahi dut: hitzarena ez bezalako kodea, hizkera ez hitzezkoa, oroimenean kondenatu ezineko lengoaia, zinak gezurta ditzakeen berbakera, erreklamazio libururik eta tarifa zerrendarik gabeko mintzo mutua, mezu anbiguoz itxuraturiko jario askea, adierazi gura ez denaren adierazpidea.
2008
‎artekotzat, hain zuzen ere. Alegia, bai aspaldi samarreko gramatika ikerlanetan (aipatu ditugunak), bai gerokoetan (Azkarate (1990, 1991), Euskaltzaindia (H E/ 3, H E/ 4)) errepikatzen den zalantza da elementu horien izaera, eta, honenbestez, eratzen duten hitzarena . Horietako batzuentzat sortu zen, hain justu, erdi atzizki deizioa, Marchand-en (1960) semi suffixe edo Dimitrescu ren (1969) suffixoïde terminoen bidetik.
2009
‎Gerra zibil baten gertaleku izan zen El Salvador hamabi urtean, eta 75.000 hildako izan ziren, eta azkenean negoziazio mahai baten inguruan eseri behar izan zuten alde biek; Nelson Mandela mende laurden batean eduki zuten preso, eta irtendakoan Hegoafrikako presidente izendatu zuten, mendekuari uko eginda... Eta segi eta segi egingo genuke, horixe baita bide bakarra, hitzarena . Zapalkuntzaren kontrako mugimendu hegoafrikarrak bakea lortu zuen, behin konturatu zelarik erregimena ahuldu ez ezik askatasun murrizketak zuritu egiten zituela indarkeriak, eta beste horrenbeste egin behar du ETAk.
2010
‎...goren irudiak Teofilo Mariarenera eraman behar baitzuen ezinbestean, baita bi irudien talkatik sortutako galdera kezkagarri batera ere, nola zitekeen, izan ere, anaietan heroi izateko deitua zegoena miserable bat bezala egotea, gurpil aulki bati lotuta, eta, aldiz, miserable bat zena heroi bat bezala hiltzea!?, baina aita, harriari haragirako bidea ireki eta haragiaren adierazpidea eman beharrean? hitzarena eta suarena, adibidez?, are mutuago eta hotzago agertu zitzaigun, are harriago, kartaren orria eskuan, begiak orriaren gainetik galduta, bazèn eta ez zèn urruneko puntu bati begira, begi haiek, funtsean, barrura begira baleude bezala, barruko harriaren harrizkotasunari, ausaz, zuek poetok esango zenuketen bezala?, kanpora begira zeuden arren.
‎Eta poetak heroi izan nahi zuen, poeta zen neurrian heroiago, ausaz? haren ekintza heroikoak, ekintzaren erakustaldia ez ezik, hitzarena berarena ere baitzuen eskakizun. Eta ez edozein hitz, hitz berezi bat baizik, heriotza nolako, hitza ere halako.
‎Inkontziente kolektiboan ditugu, beraz, Jungek modan jarri zuèn adierazpidean. Eta poetak heroi izan nahi zuen, poeta zen neurrian heroiago, ausaz... haren ekintza heroikoak, ekintzaren erakustaldia ez ezik, hitzarena berarena ere baitzuen eskakizun. Eta ez edozein hitz, hitz berezi bat baizik, heriotza nolako, hitza ere halako.
2011
‎" espiritua gure buruen gainera jaistea", esate baterako. Hor ez ote da ageri gorputz organismoak jasotzen duen eta biziberritzen duen zerbait, gorputzaren eta gogamenaren argia (zelulen, sentipenen, pentsamenduaren eta hitzarena ) mugiarazten duen beste argi bat. Hori," beste erreinu" hori da hemen modurik osoenean agertzen den osotasuna, giza pentsamenduaren eta ekintzaren artean gauzaturik horiek biak gidatzen dituena.
2012
‎" Euskal Herria hitzarena edo lurraldeko maparena berria da, izugarria, gure izaera historikoaren muinaren aurkako erasoa. Sekula inor ez da ausartu hainbeste egitera.
2013
‎Curtiusen Literatura europea y Edad Media latinaospetsuan ageri da translatioaren historia goiztiarrenetarikoa. Historia horren harira romancehitzaren adierak ere bildu zituen Curtiusek, molde poetikoarena besteak beste (Curtius, 1955, 46), izenean bertan Erromaren aztarna duen hitzarena hain zuzen ere, XV. mendeko Vocablos castellanos bilduma lexikografikoak gogora zekarrenez. Baina kultur artxibo inperialaren irakurketa kontrapuntistikoari esker (Said, 1996, 100) argiago antzeman ditugu vascuenceeta euskarahitzen adiera metriko poetikoaren kutsu polemikoa eta erresistentziazkoa.
2014
‎Bestelako kodea aldarrikatu nahi dut: hitzarena ez bezalako kodea, hizkera ez hitzezkoa, oroimenean kondenatu ezineko lengoaia, zinak gezurta ditzakeen berbakera, erreklamazio libururik eta tarifa zerrendarik gabeko mintzo mutua, mezu anbiguoz itxuraturiko jario askea, adierazi gura ez denaren adierazpidea.
‎Hitza phone semantike da, esanahia duen ahotsa, baina ez da esanahia soilik, ahotsa ere bada. Esanahia ez da hitzarena , ahotsa gorputzarena bakarrik ez den bezalaxe. Eta hori ez bada kontuan hartzen hitza eta ahotsaren artean dagoen konplexutasuna ezabatzen da.
2015
‎aurrekoeta ondorengo hitzak jakinik, erdikoa zuzen iragarri. Esaterako, 1 adibideko esaldia emanik, CBOWereduak the scared eta jumped inside hitzen bektore adierazpenak dakizki, eta erdiko hitzarena lortubehar du. Operazio hori corpuseko berba guztiekin egiten da.
‎da, eta, politarekin? hitzarena –polit?. Aipatutakoez gain, analisi sintaktikoa, sentimentuenanalisia, rol semantikoena eta beste hainbat motatakoak ere egiten dira.
2016
‎Nondik demontre zezaguen honek hango anagramen egiteko ohitura? Eta laster Hiruburu hitzarena egin zion: –Uruburih?.
‎Bonifazio fraideak onartu Origen de la nacion bascongada y de su lengua, de que han dimanado las monarquias Española y Francia y la npublica de Venecia que existe en el presente. ..., euskararen geografia Iberiar penintsulaz haratago aisa gainditzen zuen; izaniko lanbidea zela eta, Europa gehiena sobera kurritua zuen, eta Espainian, Frantzian, Italian, Grezian, Asiako Iberian, Germanian, zein Norvegian aditutako toponimo ugarien esanahia euskararen bitartez azaltzen ahalegindu zen; alabaina, etimologien argitzaile moduan zeharo mesfidagarri agitzen da, eta hortxe dugu eskuara hitzarena diogunaren erakusgarri: " Escuara viene de ascogara, bay asco gara".
2018
hitzarena ez bezalako kodea,
2019
‎Aldatu dena, haatik, bertsolariak asmarazi behar duen hitzarena da. Idoate:
‎ereiero, erearo, ereinaro, eriaro, eriiro, ereiro, ereilero, eriro, eraiero, errearo eta erreao. Archuk errearo hitzarena samur epaitzen du: ekaina, urtaro errea.
‎Jo dezagun Hiztegi berera, ea nola azaltzen digun Klima hitzarena : " Halako eskualde batean, eguraldiaren egoera eta aldaketek ezarritako baldintza atmosferikoen multzo fluktuatzailea".
‎Arauek jokoa zaildu ahala hitzak lortzea ia ezinezkoa izan zitzaidanean, jolasteari utzi nion. Ordurako, baina, zerrenda luzea lortua nuen; atzerria hitzarena , luzeena, jokoa ireki zuen hitza izateagatik arauak hausteko eman nion eskubideari esker.
2020
‎Horko iraultza posible bakarra hitzarena zen. Por supuesto, Don Servando; ¿ Da usted su permiso para ir a baño, Don Bruno?; No volverá a ocurrir, Don Claudio beraien aurrean geundelarik itxurazko erreberentziaz tratatzen genituen irakasle horiek klase tarteetan, patio orduetan eta komunetako ateetan El Pikolín, El Locomotoro, el Simca edo el Lorzas deitzen genien.
‎Horretan joan zaigu urtea kasik. Bitartean, ordea, gainontzeko guztia ez da izoztuta geratu.Ardura hitzarena intuizio bat da, batere definitzen jakin ez dudana, eta eskaintzako prezioan saltzen dizuet, garantia laburrarekin, badaezpada ere. Aurten, egia da, arduraren eta erantzukizunaren kontuak bolo bolo ibili dira komunikabideetan.
2021
‎Alabaina, garai beretik gaurdaino" ortopedia" hitza forma anormaltasunak zuzentzeko erabiltzen hasi zenez," ortopedagogia" termino polemikoak ordezkatu zuen berehala; ez denbora luzez, ordea, gaur egun hitza zer edo zer ezkor eta kaltegarrirekin loturik baitago," zuzendu" hitzaren adiera zapaltzailearekin. Horregatik, hain zuzen," zuzendu" hitzaren lekua hartu zuen" orientatu" hitzak," pedagogia terapeutiko" edo" pedagogia sendatzaile" hitzek" ortopedagogia" hitzarena hartu zuten bezala. Nolanahi ere, nik hemen pedagogiaren eta ortopediaren arteko antzekotasunak nabarmendu nahiko nituzke, etimologiaz harago, analogia eginez.
‎Izan ere," Kodea" poema metapoetikoan dioen moduan," Bestelako kodea aldarrikatu nahi dut: hitzarena ez bezalako kodea, gorputzaren, azalaren kodea". Horregatik, modu esplizituan, nabarmenean eta disruptiboan agertzen da gorputza Meaberen poesian, lexiko oparoaren bidez:
‎Ezkon hitzarena
2022
‎Eufemismoak hor ditugu," kaka egin" esan beharrean" obratu" edo" libratu" esan behar genuela erakutsi ziguten, zatarra zelakoan lehenengo modua. Eta hain modan dagoena, zahar hitzarena . Ezin esan pertsonak zaharrak direla, zaharrak trapuak direlako.
‎—Aspalditik datorren auzia dugu neba bezalako hitzarena . Antzeko auzia da atzamar eta behatz izenen artekoa ere.
‎Hizkuntza normalizazioaren ikuspegitik mahai gainean beste ikuspegi batzuk jarri ditu: lehen hitzarena edo ulermenarena. Hau da, ez da euskaraz hitz egiten badakizun ala ez dakizun, tartean beste kolore batzuk ere badaude.
2023
‎Aipatu ditut erasure eta cartoncillo. Guardia hitzarena ez zen samurragoa izan. Burua ikaragarri handitu zitzaidan.
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...

Bilaketarako laguntza: adibideak

Oinarrizko galderak
katu "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu
!katuaren "katuaren" formaren agerpenak bilatu
katu* "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu
!katu* "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu
*ganatu "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu
!*ganatu "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu
katu + handi "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu
katu + !handia "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu
Distantziak
katu +3 handi "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handia "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu
katu +2 !handi* "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu
Formen konbinazioa desberdinak
bero + handi | asko "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu
bero +2 !handi* | !asko* "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak
!bero + handi|asko|gutxi|txiki "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak
Ezaugarri morfologikoekin
proba + m:adj "proba" lema eta jarraian adjketibo bat
proba +2 m:adj "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat
bero + handi|asko + m:adi "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat
proba + m:izearr-erg "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta

Ezaugarri morfologikoak

KATEGORIA
adb adberbioa
adi aditza
adilok aditz-lokuzioa
adj adjektiboa
det determinatzailea
ior izenordaina
izearr izen arrunta
izepib pertsona-izena
izelib leku-izena
izeizb erakunde-izena
lbt laburtzapena
lotjnt juntagailua
lotlok lokailua
esr esaera
esk esklamazioa
prt partikula
ono onomatopeia
tit titulua
KASUA
abs absolutiboa
abl ablatiboa
ala adlatiboa
ban banatzailea
dat datiboa
des destinatiboa
erg ergatiboa
abz hurbiltze-adlatiboa
ine inesiboa
ins instrumentala
gel leku-genitiboa
mot motibatiboa
abu muga-adlatiboa
par partitiboa
psp postposizioa
pro prolatiboa
soz soziatiboa
MUGATASUNA/NUMEROA
mg mugagabea
ms mugatu singularra
mp mugatu plurala
mph mugatu plural hurbila
ADITZ MOTA
da da
du du
dio dio
zaio zaio
da-du da-du
du-zaio du-zaio
dio-zaio dio-zaio
da-zaio da-zaio
du-dio du-dio
da-zaio-du da-zaio-du
da-zaio-du-dio da-zaio-du-dio

Euskararen Erreferentzia Corpusa Euskararen Erreferentzia Corpusa (EEC)
© 2025 Euskaltzaindia