|
2000
|
|
|
Eta beste 10 milioiak SAREKO ARGIAra zuzenduko dira. Bi argitarapen
|
hauei
emandako dirulaguntza, lehenengo pauso bat besterik ez da. 2000 urtean egitasmoa beste aldizkarietara, eta, oro har, euskarazko prentsa idatzi guztira zabaltzea baita helburua.
|
|
|
Euskal mitologiako zenbait izaki, eta egungo mito bihurtu diren beste batzuek ere hartuz, bere bestiario propioa osatu du idazle alegiarrak. Batzuetan ironiaz, eta beti ere «kariño»z begiratzen die Euskal Herriko piztia bitxi
|
hauei
. Sagarroia edo trikua, barea, herensugea, angula, karakol presoa...
|
|
|
nekazari elkarteek zuzenean ahalbidetuko lukeen eredu integrala, hartara langileen kontratazioa legearen barruan egingo litzateke eta. Era horretan, Nafarroara heltzen diren pertsona
|
hauei
segurantza laborala emango zaie, eta lur-sailaren jabeari arlo juridikoan lasaitasuna eta ziurtasuna ekarriko dio egoera berriak
|
|
|
noiz aldarrikatuko du ETAk su eten berri bat, eta nola eta noiz osatzen diren Gasteizen eta Iruñean bake prozesua bideratzeko elkarrizketa foroak. Indikatzaile
|
hauei
lagundu ahal izateko garrantzitsua da elkarrizketa defendatu eta indarkeriaren aurka dagoen espazio sozial eta politikoa sendotzea, zabaltzea, eta prozesuak dituen oztopoengan indarkeria eta inmobilismoa bere eragina eraginkorra egitea. Gaur egun, pultsua elkarrizketa eta isolamendua ereduen artekoa da.
|
|
|
Kudeaketa ekonomikoan hobetzea lortu da 1996 ikasturtean kanpoko auditoretza ezarri zenetik. Arazoak detektatu eta
|
hauei
irtenbidea emateaz gain, hainbat proiektu berri aurrera eramateko kanpoko finantzaketa lortzea ahalbidetu du egoera berriak.Instituzioekiko harremanak hobera egin du azken aldian, EAEn bederen. Iparraldeko eta Nafarroako administrazioek, aldiz, ez dute euren jarrera ezkorra aldatu.
|
|
|
Lau kooperatiba
|
hauei
AEK Kultur Elkartea eta Fundazioa gehiturik sortuko litzateke bigarren mailako kooperatiba eta horrek funtzionamendua hobeto uztartzea ekarriko luke, baita egun BEZarekin AEK k dituen arazoak saihestea ere. 80ko hamarkadaren amaiera aldera berdintasun eredua ezarri zen AEKn.
|
|
|
BBK k berrikuntza
|
hauei
ematen dien garrantziaren erakusgarri da kutxa honek Robotiker, Ingelectric Team eta Arteche enpresekin batera sortu berri duen" Punto Comercial" konpainia. Aurreneko euskal konpainia da" Business to Business" (B2B) enpresen arteko merkataritza elektronikoaren arloan soluzio globaletan espezializatua.
|
|
|
Aurrekontua osatzeko diru iturri bakarra publizitatea izanik, halako gorakada batekin aise igartzen da iragarleek datu
|
hauei
kasu egiten dietela. " Garbi dago bi gauza zeharo ezberdinak garela.
|
|
|
PSOEren baitan eta haren inguruko esparruetan hauteskunde emaitzei buruz egiten den hausnarketak, noski, zerikusi zuzena du bat bateko hoztasun honetan. Iada hiltzaile frogatuak diren
|
hauei
urte askoz eman zaien babes konplizea dela porrotaren zergatietako bat aho batez aitortzen du mundu guztiak, eta onartzen da etapa beldurgarri hartan inplikaturik egon zirenak betirako baztertzea dela zulotik ateratzen hasteko lehen baldintza.
|
|
|
Ingelesez, frantsesez, italieraz, gaztelaniaz, portugesez... azaltzen dira, nagusiki, honelako produktuen osagarri eta argibideak. Sarri, turkiera, txinera, japoniera eta arabiera bezalakoak gehitzen zaizkie
|
hauei
, guztira hamar hizkuntzatik gora erabiliz.
|
|
|
Lehenengo bertso eskolak martxan jarriak zeuden, bata Patxi Goikolearen eskutik Leintz bailaran eta bestea Juanito Dorronsoronetik Zumaian. Bertsolari gazte
|
hauei
irtenbide bat eskaini eta bertso eskolen lana zabaltzeko laguntza eske jo zuten Gipuzkoako Foru Aldundira, eta besteak beste Imanol Murua medio, lehenengo eskolarteko bertsolari txapelketa antolatu zen 1981ean. Orduan hasi zen aldarrikatzen bertsolaritza ikastolan landu beharra, eta hurrengo urterako Gipuzkoako Foru Aldundiak eta Gipuzkoako Ikastolen Elkarteak hitzarmena sinatu zuten, besteak beste, txapelketa urtero antolatzeko.
|
|
|
Euskal Herriko hiriak mundu osoko besteek bezala hasiak dira kotxeak sortutako arazoak aztertzen eta
|
hauei
irtenbideak bilatzen. Kopuruen ikuspegitik aztertu dugu hemen arazoa:
|
|
|
Limo irletako bizitzari dagokionez, limoak elikagaietan oso aberatsak izan arren, mareen ondoriozko ur eta gazitasunaren aldakortasunak eta limoen oxigeno urritasunak bizi baldintza gogorrak ezartzen dizkie bertan bizi nahi duten animalia eta landareei. Muturreko baldintza
|
hauei
aurre egin ahal izateko, bertako bizidunek moldaera bereziak garatu behar izan dituzte eta horregatik balio ekologiko handiko espezieak direla onartzen da.
|
|
|
ea giza eskubideak zapuzten dituzten ekimenak nolabait gaitzesten dituen, eta ea ETAri ekimen armatua bertan behera uzteko eskatzeko unea ez ote den. Galdera
|
hauei
EHk baiezkoa emanez gero, guk ez genuke inongo arazorik beraiekin elkarlanean aritzeko. Su etenaren garaian elkarlana posible izan da; ondoren, ordea, Legebiltzarreko akordioa bertan behera geratu da eta Lizarra Garazi, Udalbiltza eta Batera izozkailuan sartu ditugu.
|
|
|
irakurritako ipuinak, ikusitako filmeak, filosofia, umetako jokoak eta abar. Berez helduentzako aproposago ez ote den esaten du, edo
|
hauei
gaztetxoei baino gehiago ez ote zaien gustatuko. Bereziki azpimarratzen du" Ereduak" izeneko ataltxoa, didaktikoegia baderitzo ere, nola idatzi behar den eredu ezin hobea eskaintzen duela esanez.
|
|
|
Bestalde, denboraren jarraikortasun ezak askotan jada aipaturiko zenbait pasarteren errepikapena dakar. Luis Mari Mujikak honako iritzia du errepikapen
|
hauei
dagokienez: " Orri batzuetan idazkeraren joera errepikakor eta gogoetatsuak asperrera jotzen du, baina makur hori oso errealista edo akzioz oso betea ez den edozein narraziori gerta dakioke." (Egan 50) Haatik, errepikapen hauek, askotan jazo dena irudikatzen laguntzen digute, eta errepikatzen den egoera hori ez du beti efektu bera sortarazten:
|
|
|
Honela, askotan hiru denborak, iragana, oraina eta etorkizuna bat eginda aurkezten zaizkigu. Hiru denbora hauek lotzeko modu bakarra oroitzapenak eta ametsak direnez,
|
hauei
etengabeko erreferentzia egiten zaie. Oroitzapenen garrantzia Javier Rojok ere aipatu zuen:
|
|
|
Bestalde, oso testu motzak, irakurterrazak dira, edozein lekutan irakur daitezkeenak. Gainera, umorea eta ironia darie kontakizun
|
hauei
.
|
|
|
Liburuak iruzkintzeko garaian, oro har honako alderdi ezberdin
|
hauei
eskaini diegu arreta: argumentua, ikuspuntua (edo narratzaile mota), pertsonaiak, denbora eta espazioa, estiloa, testuartekotasuna.
|
|
|
Galdera
|
hauei
erantzuteko, bi mailatan banatuko dugu analisia. Lehenik hiruerreferentzia eremu nagusi hartuko ditugu (Euskal Herria, Espainia eta Frantzia), biakunitate ezberdin gisa ala lotuta erakusten ote diren ikusteko, eta zein gaitan nagusitzenden erreferentzia eremu bakoitza.
|
|
|
Liburuaren sarreran azaldu den legez, Euskal Herriko hedabideek euskal nazio nortasunean nola eragiten duten aztertzea da gure helburu orokorra, bai eta norabidebaterantz edo besterantz jotzeko ager daitezkeen eragileen inguruko gogoeta egitea ere.Galdera
|
hauei
erantzuten hasteko, hedabideek islatzen eta, aldi berean, birsortzen dituzten erreferentzia eremuak ditugu jopuntuan. Prentsa idatziaren eta bertoko telebistaren (ETBren) edukien analisien bitartez horixe azaleratu nahi genuke (alde batera utzidugu irratia, irrati emisoreen aniztasunak izugarri handituko bailuke azterketa enpirikoa).
|
|
|
Nafarroan eragina duten auziei buruzko albisteak kasurik hoberenean (gaztelaniazko albistegian) %6 diren bitartean, Euskal Autonomia Erkidegoan eragina dutenak %23tikgora dira. Gainera, azken
|
hauei
hiru herrialdeetako batean eragina dutenak (hotsAraba, Bizkaia edo Gipuzkoan) gehitzen badizkiegu, kopuru hau guztien erdi ingururairisten da. Hartara, Nafarroa ez da erreferentzia ETBko albistegi orokorrentzat.
|
|
|
Era berean, Euskal Autonomia Erkidegoaren ostean Hegoaldea da lehenesten denbeste erreferentzia eremua: egitate oso honetan eragina duten albisteak, guztien artekolaurden bat dira, baina
|
hauei
lau herrialdeetan eragina dutenak gehituz gero, albisteen%72 eta %83 dira ETB1en eta ETB2n, hurrenez hurren.
|
|
|
Bost zerbitzu mota
|
hauei
seigarren bat ere gehitu litzaieke, aldi baterako zerbitzuena hainzuzen ere, aurreko oharrean zehaztutakoaren arabera.
|
|
|
Hortaz, kanona etabalizko ekarpen publiko bereziak izan dira etorkizunean sistemaren funts ekonomikoa, eta honek zalantzak sorrarazi ditu irrati telebista publikoen gaitasunaz, arloteknologiko berrietan bere presentzia ziurtatzeko. Azkenik, Estatuarekin hiruzpabosturtetarako kontratu programa sinatu beharra ezarri zaie elkarte publiko
|
hauei
, non tartehorretarako egitasmoak, kostuak eta finantzaketa moduak zehaztu diren.
|
|
|
Euskal Herrian, orain arte estatuek jaulkitako Espainiako Documento Nacional deIdentidad (DNI) eta Frantziako Carte d, identite eta estatu
|
hauei
dagozkien pasaporte eta gainerako dokumentuez gain, hau da, agiri, ofizialez, gain, nortasuna bermatzeko agiriak sortzeko zenbait ekimen izan dira.
|
|
|
Trauma eta gatazkahauek, konzientzia hartze jarraitu batera daramaten ariketa eta eszenaratzeazdinamizatzen dira. Prozesu honetan sortzen diren fenomeno transferentzialakaztertu eta hitzez adierazteak, unean uneko aldaketa baimenduko duen iragantasuna ematen diete bizipen
|
hauei
.
|
|
|
Talde hau Gregory Bateson antropologoak sortu zuen etabere inguruan garatu zen: Jay Haley, John Weakland, William Fry etaDon Jackson, eta
|
hauei
gerora Virginia Satir elkartu zitzaien.
|
|
|
1 Terapia sexualak zailtasun sexualetan fokatzen du tratamendua. Bestelakoizaera duten zailtasunak baldin badaude,
|
hauei
tratamenduan eraginikizatekotan helduko zaie soilik. Adibidez, terapeutak sexu jokabideaneragiten duen bikote gatazka denentz baloratu du.
|
|
|
Albiste orok du atzean lekukotasuna. Lekukotasun
|
hauei
informazio iturriak izena ematen diegu. Maltzurrak eta onestak daude??.
|
|
|
Euriak, beroak eta izotzak haitzak apurtu eta zirrikitu anitz sorrarazten ditu; haizearen lanaz, zirrikituetan hautsa eta lurra metatuz doaz, eta era honetan, pixkanaka pixkanaka landarediaren ezarpena ahalbidetuko duen lurzoru mehea eratzen da. Lurzoru eskasean bizitzeko gai diren landare
|
hauei
, karstak bizileku ezberdinak eskaintzen dizkie, hala nola, lenarreko arteka eta arraildurak, hormak, paretetako zapaldak, etab., bakoitzaren baldintza bereziek landare batzuen edo besteen agerpena ahalbidetuz. Arruntenetakoak hauexek dira:
|
|
|
Esan bezala, saguzarrek intsektizida naturalen lana egiten dutenez, intsektu populazioen oreka mantentzeko mesedegarriak dira. Hala ere, jendeak saguzarren bizilekuak eraldatuz, intsektizidak erabiliz eta kontrolik gabeko espeleologia praktikatuz, kalte handia eragin die ugaztun berezi
|
hauei
. Arrazoi hauek direla medio, espezie askok atzerakada nabarmena ezagutu dute, hauetako batzuk suntsipen arriskura ere iritsiz.
|
|
|
eta. Comisiones Locales? zirelakoak sortu zituen, hain zuzen honako helburu
|
hauei
erantzuteko: –vigilar y propagar y adelantar la instrucción primaria elemental y superior?
|
|
|
–Titulo III. De la intervención de las Autoridades civiles en el gobierno de la enseñanza?, in Ley de Instrucción Pública...: Op. cit; 293 art; 296 Junta
|
hauei
dagozkien XIX. mendeko eta XX.aren hasierako dekretu zein araudien bilakaera ezagutzeko, ikus FERRER y RIVERO: Op.; 361
|
|
|
Dardarak, dardararik izan bada, begiak kliskatzeko behar den denbora iraun du. Baina kristalak baino apurtu ez dituen eztanda, eta hala ere lurrean makurtzera behartu gaituena, hori ikaragarria egin zaie beti harritzeko prest ditudan begi
|
hauei
.
|
|
|
Bada, lehen pertsonaren nominatiboaren ezaugarria da. Eta beha bertze
|
hauei
: nik du t, nik darama t, nik dakar t...
|
|
|
Baina azken batean, hori dena gertatzearen arrazoia, erakunde publikoen babes falta da eta, era berean, halako taldeentzako antzoki sare bat ez antolatzea, prestatzen diren lanak eskaintzeko aukera izateko. Horrekin batera, antzerki talde profesionalek eta ikus entzunezko komunikabideek herriz herri maila amateurrean aritzen ziren aktoreak, gazteak zein beteranoak, talde
|
hauei
zurrupatu izana ere bada lanerako oztopo, jakina baita horregatik ez direla afizionatuaren esparrutik behin betiko ateratzen. Zirkuitu
|
|
|
Jakin euskal hizkuntzaz aditua, Ibon euskal poesiaz, Ayx erre filosofiaz... Geroxeago, kolaboratzaile
|
hauei
beste batzuk gehitu zitzaizkien: Isaac Lopez de Mendizabal, Rosario Arrizubialde, Jose Zubimendi, Nicolas OrmaetxeaOrix e, Jesus Maria de Leizaola...
|
|
|
Ondoren, aditu
|
hauei
egin dizkiegun hiru galderak datoz:
|
|
|
Usteak finkatzeko moduak, Neurathen ustez, hainbat dira, komenigarri bakarra zientziarena izan arren. Usteen oinarria, bada, Neurathen aburuz, metodo
|
hauei
jarraituz finkatzen da:
|
|
|
Totalitaristek —naziak eta faxistak kasu honetan— hilketarantz zuzendu zuten bere ikusmoldea; Zirkulukoek, aldiz, humanismo zientifikorantz. Harrezkeroko historiak ez die azken
|
hauei
arrazoirik kendu. Beren galdera gakoa," zer nahi duzu esan horrekin?", ez zen batere tribiala:
|
|
|
Ez dituk erraldoi zantarrak aurrean ditugun hauek, gizakiaren ongizateari eta Euskal Herriaren aberastasunari mesede egiten dioten haize errota politak baizik, bolutxo zuri maitagarriak. Ez ditzagun, beraz,
|
hauei
ausikika hortzak debaldetan kraska!
|
|
2001
|
|
|
Baiña orrela ezin genezakean luzaroan jarrai". Beraz, irakurle maiteak, adi hitz
|
hauei
: " Asteroko bat daukagu.
|
|
|
Definizioetan ezkerra zer den eta zer ez den ez galtzeko, ezkerra zeren inguruan elkartu litzatekeen argi daukat; puntu horietan ados bagaude, horrek esan nahi du maila horretan behintzat denak ezkerrekoak garela (Arragoa ponentziatik irakurtzen du): ...zarte eskubideen gutuna exijitzeko konpromisoa; arrazista eta baztertzailea izango ez den politika berri baten alde egitea; etxeko lanak eta pertsonen zainketa etxeko guztien artean egin beharreko zeregintzat hartzea, gizarte zerbitzuak errebindikatuz eta zereginok gizonezkoen eta emakumezkoen artean ekitatez banatzea; sexualitate librea eta diskriminazio ororen amaitzea errebindikatzea"; eta
|
hauei
gehitu litzaieke bizi dugun gatazkaren inguruko gutxieneko adostasuna. Ideia hauen alde gaudenok, nire ustez, ezkerrekoak gara eta gai horien inguruan elkarrekin joatea gauza polita litzateke.
|
|
|
Institutuak hiru sail tekniko ditu itsas ingurunean, baliabideetan eta elikagaien industrian bereziturik. Bestalde, administrazio, informatika eta liburutegiko zerbitzu orokorrak daude hiru sail
|
hauei
laguntzeko, eta Marketingeko sail bat ere badu merkatuari buruzko orientabidea eskaintzeko.
|
|
|
Oraingo akordioarekin baldintzek bere horretan jarraitzen dute, iragankortasunez eta lan merkatua uzten duten arte 1967ko urtarrileko 1a baino lehen kotizatzen hasiak zirenentzat. Honelako erretiroa lortzeko eskubidea izango dute baita ere, 61 urte eta 30 urteko kotizazioa izanik, lanetik bota ondoren lanpostua eskatzeko zerrendetan sei hilabetetik gora daramatzatenek;
|
hauei
pentsioa %8 eta %6 bitartean murriztuko zaie urte bakoitzeko, kotizaturik dituzten urteen arabera. Baina, hala ere," adituek" aldez aurretiko erretiroari pizgarririk ez emateko eskatzen dute, aurreratzen den urte bakoitzeko murrizpen handiagoa ezarriz.
|
|
|
Horregatik Hizkuntzen Urte Europarra ospatzen den 2001 urte honetan jai handia prestatu du maiatzaren 6rako Bilboko Etxebarria Parkean. Hamargarren edizio honek" Mugak gaindituz" izango du lelo nagusia, oraindik ere irakaskuntza publikoak gainditu beharreko oztopoak handiak direlako, euskaraz izateagatik, plurala izateagatik, kultura artekoa izateagatik, lege arazoak tartean daudelako... eta
|
hauei
aurre egiteko oraindik lan handia egin delako.
|
|
|
Motor
|
hauei
gidariek, azkarrago ibili asmoz," konponketa" bereziak egiten dizkiete. Ziklomotorrari eta beren osasunari kalte egiten diotela ohartu gabe, gidariak motorra" trukatu" edo manipulatzeari ekiten dio, gehienezko 40 km/ h ko abiadura ezartzen duten mugak kendu eta ihes hodi originalaren ordez handiago bat(" hoditzar" gisa ezaguna) jarriz.
|
|
|
Jesus Etxezarraga ez da sarritan argitaratzen duten idazle horietakoa, antza denez, baina behin animatuz gero «Sugearen tristura» bezalako ipuin bildumak eskaintzen dizkigu, protagonistatzat basamortuko urre trukatzaileak, erregina beltzak, zigor luzeko presoak, samurai zaharrak, Derio bisitatzera datorren erbesteko melkita, Etxahunen ahate migrariak, Mundu Gerraren ondoren Arratia aldera etorritako alemaniarrak, gudari hilen itzalak, erromatarren legioen entseinak edota Bilbo aldean bizitzen gelditutako gailego hori bezalakoak, «Sugearen tristura» beti gogoan dutenak. Oro har, xarma darie Jesus Etxezarragak Pamiela argitaletxearen eskutik plazaratu dituen ipuin
|
hauei
. Eta honi gehitu behar zaio «Sugearen tristura» ipuin bildumako narrazio ugarietan egileak irudikatzen jakin duen exotikotasuna.
|
|
|
Lekuan lekuko erakunde eta administrazioek eta unean uneko laguntza eta gobernuek kudeatzen dute oraindik gurea. Ez da harritzekoa, beraz, sektorearen arazo orokor eta komunek oraindik irtenbiderik ez izatea,
|
hauei
errotik helduko dien araudi bateraturik ez baitugu. Zinez, ordea, euskal liburugintzaren politika kudeatzeko egitura sendo bat behar dugu, araudi bateratu eta bakar bat izanen duena.
|
|
|
Euskal liburugintzaren industria sendotzeko bidean, berriz, ekoizpen eta zabalkunde egiturei dagozkien irizpideak ere kontuan hartu behar dira: argitaratzaileen egituraren profesionaltasuna eta bideragarritasuna onartu eta
|
hauei
laguntzak bideratu behar zaizkie; euskarazko liburuen kostuak arintzearren, gurearekin lotutako inprimategientzaGari Berasaluze*
|
|
|
Hauek funtsezkoak dira, hainbat animalia eta landareren bizileku baitira. Kanpoko espezieek ere baso konplexu eta aberatsak gara ditzakete, baina gehienetan ez da horrela izaten baso
|
hauei
ematen zaien kudeaketagatik. Zuhaitzak oso gazterik mozten dira, oihanpea garbitu egiten da eta abar.
|
|
|
Orotara paradisu bat eta sei santu margotu zituen eta horiekin egin zuen bere azken erakusketa Donostiako Koldo Mitxelena kulturunean. Ateoa zen, hala ere, Ameztoi eta horregatik bere azken lan «sakratu»
|
hauei
ukitu paganoa eman nahi izan zien. Irudi kristau tradizionalen eredua ez zuen gogoko eta horregatik santu horiek koloretsu, alai, bizi ikus ditzakegu gaur
|
|
|
Logikoa da, banatzaile askok zineklubak bereganatu nahi ditu,
|
hauei
ere, etekina ateratzeko asmoz. Zineklubek normalean udalek eskainitako diru laguntza jasotzen dute, diru horrekin filmak lortu eta agian bideoteka bat osatu dezakete.
|
|
|
Erriberatik ezezik Errioxako Alfaro herritik ere etortzen dira haurrak. Nafar
|
hauei
erakusteko 20 irakasle dituzte. Nafarroakoak badira (Iruñea, Tutera, Etxarri, Lakuntza) baina baita Laudio, Gasteiz, Mendaro, Azkoitia, Oñati eta Azpeitiakoak ere.
|
|
|
Beraz, hortik haratago doazen kritikak ez dira bidezkoak. Sindikatu
|
hauei
beren ertzainkideek bizi duten drama gogorra ulertuta ere barne sailburuarekiko erakutsitako jarrera kritiko hori, ea gizarteak haiengandik espero duena ote den, gogoeta dezaten eskatuko nieke. Galde diezaioten beren buruari ea beren jarrera horrekin Ertzaintzaren benetako maila ematen duten.
|
|
|
Guraso bakar batek ere ez ziola bere umeei apropos gaitzik egin nahi emanda, ezer erosten hasi aurretik, honoko galdera
|
hauei
erantzutea proposatzen zien Errialdek:
|
|
|
Noizbait Koldo Izagirrek esandakoaren ildotik," lehenengo aldiko gizona" izatera kondenaturik dagoen gizon honek(" lehenengo nobela modernoa"," lehenengo nobela elebiduna"," lehenengo nobela zientifikoa" idazteagatik) nobelagintzan urratutako bideaz hitz egitean, gogoeta
|
hauei
" Ramon Saizarbitoriaren nobelagintza: isiltasunera daraman bidea" izenburua eman badiegu, ez da bakarrik idazle hau aspaldian isilik dagoela gogoratzeko2, hau da, isiltasun literario hori nabarmentzeko, bere nobelagintzaren muin poetikoa azpimarratzeko baizik.
|
|
|
Kasu
|
hauei
zorpekotzaren lege eta jurisprudentzia erregimenak aplikatzen ari zaizkie epaile batzuk.
|
|
|
Bruselan horrela planteatzen al dira gauzak, ala arazo
|
hauei
sortu ahala egiten zaie aurre?
|
|
|
–Babel?, Euskadi Irratian egiten den irratsaioan, tertulia hasi berri da. Alde batetikgaurko hizketagaiaren inguruan eman beharreko azalpenak eman ondoren gaiamahaigaineratuta dago; eta bestetik, irratiko mahaiaren inguruan dauden tertuliakosolaskideen aurkezpena egin ondoren, aditu
|
hauei
piskanaka bakoitzak gai horreninguruan dituen iritziak plazaratzen hasteko unea iritsi zaie.
|
|
|
Bestalde negoziazio marko horretan zuhur eta ziur mugitzeko, kontuan hartubeharko dira, halaber, ikasleen estiloa eta beharrak identifikatzeko uneak, hots, beren jardunaren jarraipena segitzekoak eta ebaluazioa egitekoa. Hori ahalbidetzeko, honako irizpide
|
hauei
segitzeko gomendatzen zaio irakasleari: ikas esperientzien hautapen eta diseinuan hiru guneen bereizketa zaintzea, eta bakoitzeandiagnosi, jarraipen eta ebaluazioa egiteko tresnak ikustea.
|
|
|
Ideia
|
hauei
jarraiki, programazio komunikatibo klasikoaren diseinuakeraldatu dituzte materialgile eta irakasle askok; izan ere, hauek dirateke horiahalbidetu duten ideiak:
|
|
|
Baieztapen horien balioa frogatzea izan da, besteak beste, esperientzia honenhelburu nagusienetako bat. Eta horretarako, honako urrats
|
hauei
jarraitu diegu:
|
|
|
lehenik, leiho monolitikoak, gaur egun baseliza gotiko errenazentistetan topatzen direnak, bere garaiko beste aztarna arkeolgiko batzuekin batera (hilarriak, sarkofago askeak, hilobi estalkiak...); bigarrenik, zenbait leihotxotan aurkitutako bi adbokaziok (San Lorentzo, mozarabiarrenartean oso ezaguna? eta San Salvador. Asturiasko erregetzaren figura garrantzitsua?) erakusten dutenez, leiho
|
hauei
dagozkien elizak fundazio aurrerromanikoak dira; hirugarrenik, datu dokumentalak; eta azkenik, leihoetan aurkitutakoinskripzio epigrafikoak. Adibidez, Lamikiz ko San Juan eta San Lorentzo baselizako (Mendata) leihoko inskripzioen letrakeragatik, kapital erromatarra?
|
|
|
Hortaz, badirudi Sarrionandia keinuka ari zaiola bere irakurleari: berarentestuen artean zabaldu dituen kohesio hari
|
hauei
heldu, eta testu batetik besteramugitzera gonbidatzen du bere irakurlea, jolastera azken finean. Egiaz, gureidazleak irakurleari keinuak eta jolasak zuzentzea maite du.
|
|
|
Akorde batzuek izugarrizko ospe handia lortu dute, hala nola hesperideetan oinarritutako kolonia urak, nola loreen olioetan oinarritutako perfume loredunak, edo Txipre deituriko akordea eta abar. Oinarrizko akorde
|
hauei
substantzia usaindun berriak gehituz, usainari nota berriak eman ahal zaizkie, eta horrelaxe perfume berriak agertzen dira.
|
|
|
– Murriztu intsulina jarraibidea. Ohiz kanpoko ariketa fisikoa eginez gero gehigarri gisa zer hartu jakiteko, odoleko azukre maila zehaztu dezakegu hasi aurretik, eta ohar
|
hauei
jarraitu: 1 Gluzemia:
|
|
|
Dumping berantiarra. Jan eta 2 ordura gertatzen da, eta sintoma
|
hauei
erantzuten die: – Hipogluzemia (odoleko glukosa maila gutxitzea), izerdia, gosea, goragalea, antsietatea, dardara eta/ edo ahultasuna.
|
|
|
‘Zergatik esaten zaie paraje
|
hauei
Tropiko Tristeak? ’ galdetu diot gero irribarrez.
|
|
|
curaso", berak vasco románicoz dioen bezala) makalena. Garbi ageri da ez lukeela beste biak ebaintzeko lan astunik izango," janzki beltz
|
hauei
zor diedan begiramena" galduko balu.
|
|
|
Euskal izaeraren bizi eta hazi beharraz ohartuen direnek kultur lan" apalxko"
|
hauei
axola gutxixkoa egiten badiete, nik" folklorezaleak" deitzen ditudan haiek, aldiz, euren eskuetan hartzen dituzte esparru hauek. Zuberoan, euskaltasuna, folklore edo tradizio kontu bat bezala hartzen duten jende hauek Xiberoko Zohardia elkartearen ingu ruan biltzen dira.
|
|
|
Ekonomi Lankidetza eta Garapenerako Antolakundeak (OCDE) 1999tik aurrera darabiltzan datuen arabera, Ezagutzaren inbertsio kopurua hiru zifraren batuketa da, hots, hezkuntza publikoaren aurrekontua, I+G gastua eta software inbertsioa. Datu
|
hauei
bagagozkie, ELGAko Estatuen batez besteko Ezagutza inbertsioa BPGren %8 den bitartean (Digitalismo. El nuevo horizonte sociocultural, Jose B. Terceiro eta Gustavo Matfas, Madril, 2001, 223 or.), Euskal Autonomia Erkidegoarena %6 besterik ez da.
|
|
|
Ondoren, iritzi emaile
|
hauei
egin dizkiegun hiru galderak datoz:
|
|
|
(...) Izan ere, Homerori buruz ondo hitz egitea ez da, lehen nioen moduan, zugan dagoen artea, zu mugitzen zaituen jainkozko indar bat baizik; Euripidesek magnetikoa deitu eta askok Herakletiarra deitzen duten harriari eragiten dion indarraren antzekoa. Egiazki, harri iman honek ez ditu burdinazko eraztunak erakartzen soilik, eraztun
|
hauei
ahalmena igortzen baitie, honela hauek harri imanak egin dezakeena egin dezaketelarik, hau da, beste eraztun batzuk arrastaka eraman ditzakete; honela, batzuetan elkar eskegitzen duten eraztun eta burni zatiz eraturiko ilara, oso luzea, agertzen da, harri iman honen bitartez ahalmena, goitik, zati eta eraztun denetara igortzen delarik.
|
|
|
Izan ere, Homerori buruz ondo hitz egitea ez da, lehen nioen moduan, zugan dagoen artea, zu mugitzen zaituen jainkozko indar bat baizik; Euripidesek16 magnetikoa deitu eta askok Herakletiarra deitzen duten harriari17 eragiten dion indarraren antzekoa. Egiazki, harri iman honek ez ditu burdinazko eraztunak erakartzen soilik, eraztun
|
hauei
ahalmena igortzen baitie, honela hauek harri imanak egin dezakeena egin dezaketelarik, hau da, beste eraztun batzuk arrastaka eraman ditzakete; honela, batzuetan elkar eskegitzen duten eraztun eta burni zatiz eraturiko ilara, oso luzea, agertzen da, harri iman honen bitartez ahalmena, goitik, zati eta eraztun denetara igortzen delarik.
|
|
|
Agerpen orotan sentsazioari dagokiona bere materia izango da, bere edukia, baina gainera bere forma ere badago. Lehena a posteriori ematen bada ere, bigarrena a priori izango da, zeren begiespen hutsa sentsazioak jaso aurretik hauek elkartu eta
|
hauei
batasuna emateko gaitasuna baita. Begiespen hutsa sentsazioari dagokion osagai oro alde batera uzten duen begiespena da.
|
|
|
maitari izateak maitasunezko eginkizunak hautarazten dizkigula bakoitzari. Eginkizun
|
hauei
maitakizunak ipiniko diegu izen. Ondorioz etika jakituriaren jarduna maitakizunak aztertzea da.
|
|
|
–eta jarraitzen nuen bezperako agerindearen ildotik, bat batean, nirekiko arranguraz hanpaturik: baina zer ari naiz ezer ulertu nahi ez duten
|
hauei
neure bizitza pribatu eta intimoaren azaltzen?
|
|
|
Noiz etorriko dira estralurtarrak? Irakurle, idazleak berak lotarako astia berriz eskuratuko duenean edukiko duzu galdera
|
hauei
emaniko ihardespena.
|
|
2002
|
|
|
Bertan, bere garaian EEko partaide, eta egun, inongo alderdirekin loturarik ez izan arren, sozialismo europarrarekin lerratzen den gizon hau Euskal Herriak jasaten duen bortxa egoerari irtenbide errealista eta bidezkoa eskaintzen saiatzen da. Horretarako, euskal alderdi abertzale guztiek burujabetasunaren inguruan dauzkaten ikuspuntuak ohartasunez begiratu eta gero, planteamendu
|
hauei
Espainiako konstituzioak zein nazioarteko zuzenbideak ezartzen dizkien mugak azpimarratzen ditu, SESB eta Yugoslavia ohiko federazioen banaketa, edota Belgika, Irlanda eta Quebeceko prozesuak aztertuz. Arazoari konponbidea bilatzeko, euskal alderdi abertzaleen eta Espainiaren arteko elkarrizketaren alde agertzen da Luis Sanzo.
|
|
|
Jose Ramon Barea eta Santiago Gurrutxagak aktoreak behar zituzten" Comicos de la Legua" antzerki talderako eta nigan pentsatu zuten. Asko zor diet
|
hauei
biei, beraiek gabe orain akaso ez nintzateke-eta aktorea izango.
|
|
|
Turismoaren hasiera XVIII. mendean izan zen, bainuetxea zabaldu zenean eta urrezko garaia Napoleon III.ak udako gortea bertaraino aldatu zuenean. Lehen pauso
|
hauei
Europako gorte askok eta pertsonaia garrantzitsu ugarik jarraitu zioten eta gero, Belle Époque garai zoroan, bestelako turismo diruduna iritsi zen kostako herri honetara. Bi garai hauen artean Miarritzeko eraikin dotore gehienak altxatu ziren.
|
|
|
Izan ere, askok etxean dituzten zakur, katu eta abarrak familiako kide gisa onartzen ditu eta eurekin duten portaera ere halakoxea da. Gizarteak ere animalia
|
hauei
zuzenduriko geroz eta zerbitzu gehiago eskaintzen du: animalientzako hilerriak, hotelak,, jatetxeak, klubak eta abar luze bat.
|
|
|
Jesuita berrien formazioan ere garrantzia du. Bokazioak hiriburuetatik datozenez,
|
hauei
euskara irakatsi izan zaie beti. Eta ez dakitenak barnetegietan egon dira.
|
|
|
Atea bota, pertsonaren inguruan izua sortzeko. Legearen arabera pertsona
|
hauei
beren eskubideak irakurri behar zaizkie, baina hau ez da behin ere egiten. Poliziak kaputxarekin azaltzen dira jende aurrean, eta legeak ezer gutxi balio du orduan.
|
|
|
Bada, hamar bat urteko aldearekin argitaratu diren hiru eleberri idatzi ditu Arantxa Urretabizkaiak alegia «Zergatik Panpox» (1979), «Saturno» (1987) eta «Koaderno gorria» (1998) eta
|
hauei
begiratuz gero, epe honetan donostiarraren eleberrigintza bilakaera jakin bati atxiki zaiola ikus daiteke. Izan ere, lehen eleberrian indeterminazioa da nagusi (denboran, espazioan, ahotsetan, pertsonaietan...), baina bigarren eleberrian jada indeterminazio horiek murriztuz joan dira, eta azken eleberrirako, murriztapenak oso aipagarriak dira, determinaziorako urratsak emanez (denbora eta espazio zehaztuak, pertsonaia definituagoak, ahotsen loturak eta narrazio mailak oso ongi zehaztuak daude).
|
|
|
Egoera honen aurrean Ekoizpen Zentroaren bidez hutsune
|
hauei
irtenbidea eman nahi diete. Zentroaren eskaintza nagusia irratien artean irratsaioen trukaketa egiteko aukera ematea izango da.
|
|
|
Zirrara sortzen du gerraz hitz egiteko erabiltzen duen tonuak: bere lehen komandante Ramboren aipamenak, Freetown erasotzeko erabili zituzten taktikak, gobernuko indarrekin eta
|
hauei
laguntzera Nigeriatik joandako tropekin izandako borrokak, bake prozesuaren ondorengo errendizioa... Seme alaba gaztetxoak dituen irakurle mendebaldarrak une batean duda ere egingo du egiazko lekukotasunekin ari ote den.
|
|
|
Horretara jarrita, benetan erraza da kritikarien kontrako baieztapenak aurkitzea, eta zehaztasun handiegitan sartu gabe, hortxe dauzkagu J.R.R. Tolkienen" Munstroak eta kritikariak" artikulua edo A. Bierceren Deabruaren hiztegia delakoan literatur kritikariaz ematen den definizio iraingarria. Adibide
|
hauei
film batzuetan esaten direnak gehituz gero (ik. Woody Allenen Deconstructing Harry), kritikariaren inguruan bildu ohi diren susmoen kronika gaurkotua osatuko genuke19.
|
|
|
Igerabide, 1990). Lau tesi
|
hauei
1985ean Jon Kortazarrek Lauaxetari buruz irakurritakoa gehitu behar zaie.
|
|
|
Etxeko animaliarentzat egoitza aukeratzea, begiratu ongi honako alderdi
|
hauei
:
|
|
|
Jarraian eta labur labur, enpresa
|
hauei
gerora begira aurreikusten zaizkien erronkanagusiak aipatuko ditugu:
|
|
|
Laburbilduz, Euskal Administrazioek Estatuari egiten dioten ekarpen nagusiakupo edo ekarpenaren bidez egiten dute; batetik, Estatuak bertan eskumen esklusibo batzuk mantentzen dituelako, eta, bestetik, autonomia erkidego
|
hauei
dagozkienzerga batzuk biltzen jarraitzen duelako. Estatuak egiten dituen gastu horiei. Zamaez itunduak?
|
|
|
alde batetik, azken urteotan euskalunibertsitateen ekarria zein izan den ikertzea, eta, bestetik, gugandikurrun dauden hainbat gatazkatan beste unibertsitate batzuek beteduten funtzioa arakatzea. Ekarpen honek ere ondoko galdera
|
hauei
ereerantzuna eman nahi die: Zer egin dugu unibertsitariook gatazka politikoaren konponbideak bilatze aldera?
|
|
|
alde batetik, azken urteotan euskalunibertsitateen ekarria zein izan den ikertzea, eta, bestetik, gugandikurrun dauden hainbat gatazkatan beste unibertsitate batzuek beteduten funtzioa arakatzea. Ekarpen honek ere ondoko galdera
|
hauei
ereerantzuna eman nahi die: Zer egin dugu unibertsitariook gatazka politikoaren konponbideak bilatze aldera?
|
|
|
Gaur egun, eskaera berezi
|
hauei
aurre egiteko estrategia metodologikoetaneta metodoetan aukera zabala dago. Horren inguruan egin den ikerketa lana, ingelesaren kasuan batez ere, oso baliagarria izan da guretzat.
|
|
|
Bestalde, disponibilitate handia eskatzen du, ikasle horiek gehienetan oso lanpetuta baitaude eta askotan ordutegia aldatzen baitute, beti muga batzuen artean.Honako arau
|
hauei
jarraitzen diegu:
|
|
|
Azken hondamendi
|
hauei
gehitu litzaizkieke urtero (bi urterik behin, ondoen ezagutzen diren lurraldean. Gipuzkoan?) baso-lanak direla (pinua atera, lur sailak makinaz hondeatu, birlandatu), bide berriak irekitzea dela, etab. hondatzen direnak. Bizkaian berriz, bere azalera eta ezagutzen diren trikuharrien kopuruakontuan izanda, aitortu behar da azken kalte hori txikia dela; ziur aski, miaketaketa ikerkuntza (Enkarterrietan eta Bermeo inguruan) lurralde mugatu batean egindirelako eta, batez ere, lur eremu handiak pinudipean daudelako.
|
|
|
J. Madariaga (1987). Erreformak eta Kontrarreformak Euskal Herrira ekarritako herri xehearibegirako heziketa eta alfabetakuntzaren inguruan, zinez interesgarriak deritzegu honako lan
|
hauei
: J.Intxausti (1995) eta egile beraren (1994).
|