|
2003
|
|
|
Erre egiten zuen, baina bai erredura goxoa eta atsegina... Giharrak samurtzen joan ziren, ukitu
|
haren pean
urtzen balihoaz bezala. Unaxen begiak gero eta hurbilago ikusi zituen, euretan galdurik sentitu artean, ezpainak laztankiro elkartzen zirela.
|
|
2004
|
|
|
Berehala gainean izan genuen dorrearen begirada amorratua. Eta gaua egun bihurtu zen aire erasoen kontrako foku
|
haren pean
. Tiro gehiagok urratu zuen aire izoztua gure inguruan.
|
|
2006
|
|
|
Garia izandako lurralde hori-zabalak eta hostoa galdutako mahastiak ikusi genituen. Galondoetan artaldeak bazkatzen ziren, eta mahats luku bakanak zimelduta eta izoztuta ageri ziren hotz
|
haren pean
. Harrituta nindoan, halako lur zabal eta oparorik ez baita gure inguruan.
|
|
2007
|
|
|
esan liteke bigarren modernitatea arrazoimenaren kalbarioaren historia dela. Ezer ezagutu ahal izateko sentsuen ekarkiak beharko ditu eta sentsuekin nahastu beharko du (Kant), gero historiarekin bategina eta
|
haren pean
ibili beharko du (Hegel), are lanari eta produkzio prozesuari estekatua (Marx); edo, historiaz gutxiago arduratu den ildoan, Nahimenaren agerketa molde soila bilakatuko da (Schopenhauer), edo Botere Nahiaren zerbitzari eta itsumutiltxo (Nietzsche), edo subkontzientearen morroi inkontziente (Freud). Bestetik, munduaren kontzeptua irauli da:
|
|
|
elkartezina). Politikak estatu-gizon talentutsu, buruzagi absolutu bakarraren kontua izan behar du, eta
|
haren pean
elite gidari zeharo manuko leialena; herri masak deus ez daki politikaz. Datorren aro arriskutsuko erregimena zesarismoa izango da; eta zesarismoa diktadura da?
|
|
2008
|
|
|
Orbel guztien gainetik, muinetaraino sartzen zitzaion hotz
|
haren pean
, Ohakak kontatutako basoko zarata mutuak eta haizeak ekarritako istorioak egia zirela sinetsi zuen, apur bat gehiago, Mike Wilson baso-guardak. Eskumako eskuan lau kartutxo gorrirekin jolasten zihoala eraso zion, berriro, antzigarrak.
|
|
2009
|
|
|
Edonola izan delarik ere hastapen hori eta gero eboluzioa, dena franko ilun dagoena, kontadizo handi guztietan jadaneko, Sumerian bezala Indian eta Egipton, Jainkoa hirugarren bat bezala agertzen da gizakiari eta Naturari, biok elkarren aurrez aurre ipiniak jatorrizko etenaren ondorioz, Hura subjektu handi bategilea, guztiaren nagusia, espirituen Espiritu gora,, despota? (guzti) ahaltsu goiko tronutik agintari, Jaun(
|
haren pean
dabiltzan ahaltxo eta jainkotxo, espiritu eta aingeruen jaun). Kontadizo handi guztietan, eta monoteistetan areago, Jainko horren transzendentzia adierazteko, urrundu egiten da.
|
|
|
Inork ez zion jaramonik egin, ezen hitzok ahoskatu zituenerako tropel osoa seko lo baitzegoen. Zurrunga egiten zuten denek, arrek emeek baino gehiago, eta xurrungatxo
|
haren pean
uhartea eta itsasoa gizakorragoak bihurtu ziren. Hamazazpik, esna zegoelarik, taldeari txantxa ttiki bat egitea pentsatu zuen.
|
|
|
Lehen kimuak agertzen hasiak zirenean, baina, frankismoa iritsi zen, euskarazko kultur adierazpenen soroan sega xehe-xehe pasatzera etorri ere. Alabaina, izan zen errepresio
|
haren pean
bere hondar alea ezartzen saiatu zenik. Behin puntu honetara ailegatuta, ezin Gotzon Elortzaren izena aipatu barik utzi.
|
|
|
Aurovillen bizitzen jarririk, emakume hindu batekin ezkondu, eta yogako irakasle aritu zen; Matrimandir kupula urre-kolorekoa eraikitzen ere jardun zuen, goiko puntan, eskalatzaile iaioa izaki. Kupula
|
haren pean
zegoen Aurovilleko erdigune espirituala. Hiriak galaxia baten tankera zuen, eta mundu osotik etorritako jendea bizi zen bertan, proiektu ideal hark erakarrita:
|
|
2010
|
|
|
Zigarroa esku batean eta yogurra bestean abiatu zen: ohiturari jarraituz, deitu gabe zabaldu zuen atea; astero legez, ohean zain zeukan Kepa, maindirepean belaunek mendi bat osatzen zutela,
|
haren pean
zer zegoen ikusi ez baina sumatzeko moduan; aurreko igandeetako moduan, iduri zuen maindire hura altxatuko ziola Nereak, belaunen artekoari begiratu labur eta mutu bat eman, irria ezpainetan, eta yogurra ohe ondoko mahaitxoan utzita alde egin. Egun hartan, ordea, zigarroaren estreinaldiak bestelako berrikuntzak bururarazi balizkio bezala, maindirea altxatu eta gero luzaroago geratu zen begira:
|
|
2011
|
|
|
Eta frankismoaren amaieran, hain zuzen ere erregimena autoritarioa izan zela aipatzen dutenean, azken frankismoa" beste zerbait" izan zela diotenean, orduan errepresio hori guztia berriro piztu zen. Ematen du hori esaten dutenek ez zutela erregimena ezagutu, edo ez zirela
|
haren pean
bizi. Ikusi besterik ez da egin behar ordena publikoko epaitegietatik zenbat kasu pasa ziren, zenbat salbuespen estatu aldarrikatu ziren, zenbat preso egon ziren…
|
|
|
Unean-unean nahastuago nengoen. Taka sindrome
|
haren pean
zebilen, horraino iristen nintzen. Norbait kopiatzen ari zen, hortik aurrera ez nuen deus ere konprenitzen.
|
|
2012
|
|
|
Bada, pazienteak behin eta berriro esaten zien medikuei bera hilda zegoela. Egun batzuk egin zituen irudipen
|
haren pean
, baina astebetean berez joan zitzaion.
|
|
|
Bai, aitaren gurasoenean. Ez naiz oroitzen zenbat izango ginen teilatu
|
haren pean
lotan. Asko.
|
|
|
Iritzi horri lotu zitzaion berehala nire irudimena, berez funtsik gabea zen arren; eta, nire gidariari aipatu niolarik, harrituta geratu nintzen entzun nionean esaten, nola, horixe bazen ere gai honi buruz norvegiarrek zuten ideia, berak ez zuen halakorik uste. Aurreko ideiari dagokionez, ez zuela ulertzen aitortu zuen; eta horretan ados nengoen berarekin, zeren, paperean argia izanik ere, guztiz ulertu ezinezkoa bihurtzen baitzen, eta baita zentzugabea ere, osinaren trumoi
|
haren pean
.
|
|
|
Sarritan, bere orrazkera aldatzen zuen: txinatarren eran, kiribil lasaietan, motots txirikordatuetan jartzen zen; buruaren alboan marra bat egin zuen eta
|
haren pean
kiribildu zuen ilea, gizon gisa.
|
|
|
Emmak, zalantzarik gabe, ez zituen erreparatzen haren arreta isil eta herabeak. Damak ez zuen inolaz ere sumatzen ezen maitasuna, bere bizitzatik desagertua, pirpiraka zegoela bere alboan, oihal zarpailezko alkandora
|
haren pean
, bere edertasunaren jarioetara irekitako bihotz nerabe hartan. Bestalde, halako axolagabetasunean biltzen zuen orain dena, mintzo hain amultsuak eta begirada hain haidorrak zituen, gisa hain askotarikoak, non jada ez baitzen bereizten berekoikeria karitatetik, ezta ustelkeria bertutetik.
|
|
|
Emakumeak zetozen segidan, mantu beltzez estalirik txanoa jantzira; kandela handi bana zeramaten eskuan pizturik, eta Charlesek unatzen sentitzen zuen bere burua errezoen etengabeko errepikatze harekin eta kandela-gar haiekin, argizari eta sotana usain melenga
|
haren pean
. Haizekirri freskoa zebilen, zekalea eta koltza berdetzen ari ziren, ihintz tantaxkek dardara zegiten bidearen bazterretan, elorrizko hesietan.
|
|
|
kapitalismo basa, ustelkeria, gerla kolonialak eta genozidioak, aski da Txetxenia aldera begiratzea. Badira bai oraino komunista deitzen diren erresumak, baina han, gauza bitxia, komunismotik atxiki duten gauza bakarra diktadura da; sozialismoaren sortzaileek produkzio-bideen jabegoan ematen zuten komunismoaren oinarria, sozialdemokratek banaketa zuzena aipatu dute, baina oraingo nagusiek alderdiaren diktadura baizik ez dute atxiki, berdin
|
haren pean
ateak ireki bazaizkien kapitalistei, multinazionalei, lehiaketa liberalari eta, azkena baina ez mendrena, dibisen eskuratzeko turismo sexualari...
|
|
2013
|
|
|
Lilura
|
haren pean
, aitari erran nion:
|
|
|
Lilura
|
haren pean
, aitari erran nion:
|
|
2014
|
|
|
Esate baterako, kontinentziarena. Jakina, kastitateak ez zuen Lawrencerentzat monje batentzat duen esanahia, eta ez zen
|
haren pean
ezartzen espiritu berarekin. Praktika hori, haren kasuan, ura baizik ez edateko ohiturarekin lotuta zegoen (ardoak baino zapore berezi gehiago zituela esaten zuen), behar-beharrezkoa baizik ez jatearekin, eta lo ere neurri berean egitearekin".
|
|
|
Landan eder ilarra
|
haren pean
belarra etxe huntako etxek ’anderea zer emazte xilarra etxian eder ferreta haren gainean kaneta etxe huntako etxekanderea zer emazte plaxenta etxen eder aitzurra nagusi bilo izurra kolputto bat eman ezaguzu busti dezagun zintzurra kadiran zaude jarrik koloriak gorririk guri xingarraren emaitera jeiki bazinte hortik.
|
|
|
Kontrako bidetik, su hegirateko bidea hartu du Lurok, komandantzian berri emateko, heldu dela pausutik. Entseatu da oinetako berri batzuen eskuratzen, baina irri egin dio logistikaren kargu den kaporalak, beso batean apaiz baten tatuajea eta
|
haren pean
hitz zatar batzuk izkiriatuak dituen morroi gizen batek. " Parisen garela uste duzu?".
|
|
2015
|
|
|
Isiltasun hark hotsik ozenenak baino indar handiagoz eraso zidan. Zilarrezko argi
|
haren pean
egin genuen aurrera, tarteka-marteka ikusten genituen zutarrien laguntzaz. Zaldien ferrek ia ez zuten urratzen elur izoztua, Gesaldango gatza gogora zekarkidana.
|
|
|
Ibaiaren ezkerraldean, makala; beti gustuko izan duen zuhaitza. Igerian-eta ibiltzen direnean,
|
haren pean
etzanda hartzen du atseden, sikatu bitartean; eta haren hostotzari erreparatzen dio: zelan dantzatzen diren hostoak arrastiko haizearekin; eta eguzkiaren errainuen aurrean zelako ispilu-jokoa eratzen duten, luzaroan begiratuz gero begietan min eman arte.
|
|
|
Tradizionalki, liberalismoak balio absolutu bihurtu nahi izan du askatasuna, eta ezin saihestutzat jo izan ditu handik erator zitezkeen desberdintasunak. Ezkerrak, bestalde, berdintasunari eman dio askotan lehentasun osoa, eta gizakiaren indibidualtasuna edo partikularismoak
|
haren pean
jarri izan ditu, ezinbestez. Bien arteko oreka lortzea ezina da, diogunez, baina hori esatea ez da aski.
|
|
|
Beste behin ere, ordea, ukatu egin zion bere buruari: ez zuen mozorro
|
haren pean
ezkutatutako engainurik nahi.
|
|
|
La Rocha zen San Cerningo burgua babesten zuen dorre bat. Jus la Rocha, burguko auzoko okzitaniarrentzat, dorre
|
haren pean
zabaltzen ziren lur eremuak ziren. Alde zaharreko auzotar euskaldunek euskaratu zuten izendapena.
|
|
|
Esan liteke euskal literaturak, oro har, gerra zibilari eta errepresio frankistari lotu diola ETAren agertzea eta lehenbiziko urteak, eta erantzun hura onetsi duela. Orotariko zapalkuntza
|
haren pean
, zintzoagotzat eta ausartagotzat hartu izan du ihardukia deus gertatuko ez balitz bezala jarraitzea baino bertan goxo. Ehun metro-k ez dirudi ETAren aurkakoa.
|
|
2016
|
|
|
Ene lur simaurraren gainean etzanik nengoen, lo, argi gabeko egun hartan, gogoa hegaldaka, lanbroetan, sekulan oroituko ez naizen balizko ametsetan. Hantxe, ene udazkeneko ohiko pago eder
|
haren pean
, itzalpeko lur hostotsuan etzanik nengoen, urduriak sorturiko izerdi putzutan, ezin egonez, ametsetan itoa. Gaua zen, argirik gabeko gau nardagarria, bizitzea oztopatzen duen ilunbe nazkagarria.
|
|
|
Beste hiruak atera ginen. Kanoiak handik eraman genituen beste leku batetarat bonbardaketa
|
haren pean
eta horren gatik izan genuen domina.
|
|
2017
|
|
|
Simulazioetan, difusio-koefiziente jakin batzuk dituen material bat lortu dugu, zeinak argia bideratzen baitu guk nahi dugun moduan. Horri esker,
|
haren pean
dagoen objektua ikusezin bilakatzen da. Alegia, diseinatutako metamaterialak argia gidatzen du, objektua inguratu dezan, eta, hala, objektua ez dadin ikusi.
|
|
|
Gizon bat zegoen, lotan, lehenbiziko ziegan. Aurpegia ez zitzaion ikusten kasik, tapatzen zuen manta mehe
|
haren pean
guztiz kiribilduta baitzegoen. Bigarren ziegan, berriz, gimnasia-ariketak egiten ari zen presoa, gehiago pixka bat berotzearren sasoi fisikoari eustearren baino.
|
|
2018
|
|
|
Aretoko argia motelegia zen, euriarengatik; hortaz, leihate aldera mugitu genituen bi besaulki. Eta hantxe egon ginen Kenton andereñoa eta biok, bi ordu inguru, hizketan, argi hits
|
haren pean
, kanpoan euria barra-barra ari zuen bitartean. Normala denez, zahartua zen zertxobait, baina aski dotorezia handiz, nire irudituan behinik behin.
|
|
|
Izan ere, hemen ez dugu frogatzat har daitekeen inoren lekukotasunik, eta bai genero indarkeria egon izanaren aurkako zantzu ugari. Beraz, uste dugu goizegi dela nire defendatuari Genero Indarkeriaren aurkako Legea aplikatzeko eta
|
haren pean
epaitzeko. Eta Lege hori aplikatzen ez zaion bitartean, balizko lekuko babestu oro galarazita dago.
|
|
|
Hala beraz, ez zen Réam-go kantinan izan, horra, lehen hala idatzi arren, ez nuen han ezagutu limusina beltzeko gizon diruduna, lursaila utzi eta gero izan zen, handik bizpahiru urtetara, transbordadorean, aipatzen ari naizen egunean, bruma eta berozko argi
|
haren pean
.
|
|
|
Guduka hasi orduko, ekaitz bat euri bortitzetan lehertu zuen; zaldizkoek erauntsi
|
haren pean
ihardukatu behar izan zuten, arik eta Kubilaik zeruko furfuria erakarri zuen arte, ezen, ez batek, baina hiru iniskarrek kolpatu baitzuten batak bestearen ondotik.
|
|
|
Eraikin
|
haren pean
lehorreratu ziren. Eskailera batzuk igo, eta bi agure zahar zeuden bertan.
|
|
2019
|
|
|
Jakin du azokan ezpatarekin erakutsitako iaiotasunaz. Ez luke, ez,
|
haren pean
hil nahi, ohorerik gabe, emakume baten eskutik. Inork ez du zirkinik txikiena ere egin hiru neskak aldendu diren bitartean.
|
|
2020
|
|
|
Bada, gogoan neukalako Bernaysek erdietsitako arrakasta, arrakasta itzela. Urte gutxi batzuk propaganda
|
haren pean
, eta milioika erretzaile gehiago Estatu Batuetan eta munduan. Gogoan neukalako, halaber, Bernaysek arrakasta bera izan zuela United Fruit Company korporazioaren enkargua bete eta, komunismoaren aitzakian, CIAren bultzadatxoarekin, biolentzia eta odol-isuria lagun, Guatemalako gobernu erreformista botatzea lortu zuenean.
|
|
2021
|
|
|
Gaspar Ruiz, astiro mugitzen baitzen, buruan eta bizkarrean jo zuen. Gaspar une batez geldirik geratu zen, kolpe-zaparrada
|
haren pean
, gogoetetan ezpainei hozka eginez, harridurazko gogoeta-prozesu batean murgildurik balego bezala; eta gero presolagunei jarraitu zien, presatu gabe. Atea giltzaz itxi zuten, eta laguntzaileak eraman zuen giltza.
|
|
|
Zertarako engainatu neure burua? Ez ziren haiek izan leku hartara katigatu ninduten argudioak, Nagoreren oin arinak eta haren begi sakonak baizik, irribarre hura, bular oparo haiek, eta soineko
|
haren pean
ezkutatzen zen azalaren promesa... Nire arima herratua biziberritzeko moduko ikasle-festaren baten erdian tokatzea ere gerta zitekeen.
|
|
|
ETAk eskaintza analizatu zuen, arbuiatu eta bueltarik gabeko kalifikazio bat eman
|
haren pean
irtenbide indibiduala aukeratuko zutenei: " damutuak".
|
|
2022
|
|
|
Ez hori bakarrik. Errekonozimendu bat baino ez zenuen egin, prozedura judizial
|
haren pean
izan ziren ertzainei egindakoa hain zuzen; izan ere, zure ustez, «bizipen larria eta mingotsa» jasan behar izan zuten, eta «beren karrera profesionala» deseginda ikusi. Halako hurbiltasun adierazpenek —lau alditan ere errepikatuak— handitu egiten dute bai zuk eta bai zure aurrekoek agertu izan diguzuen distantzia.
|
|
|
Begirada haiz hi, txotxo. Begirada, zenbat gauza dauden
|
haren pean
.
|
|
|
Azokara joaten da, bere orgatxoari tiraka, zeinaren uhalak, lepo iharraren bueltan, burua makurrarazten dion. Zama
|
haren pean
aldaro egiten du. Bideko konkorrek eta harriek oreka galarazten diote; aurrera jarraitzen du, hala ere, oinak kanporantz, ahateen gisara.
|
|
2023
|
|
|
Mutilak bere film mistikoa egiteko herri
|
haren pean
topatu zuten koban eszena bat irudikatzen zuen. Antza Paleolito edo Neolito garaiko aztarnak aurkitu zituzten arkeologoek, eta hori txundigarria zen Josuren ideia...
|
|
|
Estua eta sakona zen sukaldeko leihoa, belarri zuloaren antzera. Argi urdinxka bat sartzen zen goizetan hartatik, eta moteltzen eta ahultzen ziren formak eta koloreak
|
haren pean
. Xuriak ziren pareta larrutuak eta sutondoaren burualdeko kanpaia, grisak hezetasunaren orbanak, horixka marmola, beltzak harraskaren zirrituak, tonu txigortuak zituzten alasek eta gorringoen kolorekoak metalezko giderrak, gorriminak ziren zoruko lauzak, pinu zurez eginak zizeiluak, kadirak eta mahaia, eta hainbat tonu ageri zituzten haietan bernizadurek eta higadurek.
|