|
2000
|
|
|
EAEko probintzi bakoitzean, modu desberdinean
|
garatu
da ontzien bilketa. Gipuzkoa izan da afera honetan lehena.
|
|
|
Egoera horretan, nork
|
garatu
behar ditu orain gehiago landu behar omen dituzten giza baloreak. Orain ohartu al dira Frantzian gabezia horretaz?
|
|
|
Dialektoa eta hizkuntzaren banaketa ez da beti zuzena, baina aragoera ez da gaztelaniaren dialektoa, Murtziako edo Andaluziako gaztelania izan daitezkeen legez. Desberdin sortu eta
|
garatu
diren hizkuntzak dira, batek indarra hartu eta bestearen esparrua jan egin du, eta jakina, kutsadura ere nabarmena izan da oraindik aragoeraz mintzo diren zenbait eskualdetan, baina gaztelaniartutako eremu batzuetan ere aragoeraren eragin handiko gaztelania erabiltzen dute
|
|
|
Datozen urteetan industria munduko langileak hartzea izanen bada lehentasuna ere, turismoaren eta nekazaritzaren arloek lan eskaintza egileak bilakatzen dira. Alabaina, oraindik orain gutxi baizik ez baita
|
garatu
Zuberoako turismo sarearen gaitasuna. Gaur egun ez dago dudarik egoera latza dutela, baina zuberotarrek erakutsi nahi dute beren buruaren jabe direla eta erronkari lotzeko prest dira.
|
|
|
Eta artaburu batzuk ez bezala, fruituak lorea behar du aurretik. Urte guztiko punta puntako unerik bada, lorealdia denez, hau noiz zabaldu aukeratzen izaten dute lana.Garaiaz gain, nolako lorea
|
garatu
da beste buruhaustea. Honetan landare familia edo koadrila bakoitzak moda bat du hautatua.
|
|
|
Horretarako, Telefonicaren filiala den Terra Networks enpresaren %3 erosi zuen 2000 urte honen hasieran; 81.500 milioi pezeta inbertitu zituen. Operazio honen bidez aliantza estrategiko bat
|
garatu
dute konpainia biek, eta hitzarmen horien arabera, hasiera batean Telefonicaren filialak ziberbanku berriaren %20 edukiko du kontrolpean.
|
|
|
Eta bazkide hitza azpimarratzen du, ez du hornitzaile esaten, Kristinak sareen sarean bidaiatzeko urrats guztietan lagundu nahi baitio bezeroari. Proxicom enpresako presidentearen arabera, egin beharreko urratsetan aholkuak emango zaizkio enpresari, sistema
|
garatu
egingo da eta ondoren inplementatuko da; ez da soilik web orri baten kontua, lagundu egingo zaie bezeroei barne egoerara moldatzen, eta hala behar badu, Interneten negozioak egiteak sortzen dituen liskarren aurrean soluzioa eskainiko die
|
|
|
Alderdi sozialista oso kritikoa izan da TVEk eraman duen informazioaren kudeaketarekin, sarritan publikoki salatu dugu. Alderdi bakoitzaren proiektuak alderdi bakoitzaren hedabideen bitartez
|
garatu
behar dira. Hedabide publikoak ezin dira egon alderdi politiko baten zerbitzura, gizartearen zerbitzura baizik.
|
|
|
Urrabieta kezkatua zegoen bere marrazkiek imprentan jartzean kalitatea galtzen zutelako. Halaxe, Gillot argazki grabatzaile argi baten laguntzaz, teknika berezia
|
garatu
zuten marrazkiak zuzenean itsasteko, gisa horretan arkatzez egindako marrazketa arte bilakatuz. Honen ondotik, ilustratzaile anitzek Urrabietaren teknika bera erabili zuten; eta garrantzitsuena dena, bitarteko gisa baino arkatza xede gisa hartu zuten.
|
|
|
Castron 10 urte bitarteko 1.700 haur dago, inguruko estatistika guztiak hausten dituen kopurua. Segurtasuna ere arazo bilakatu omen da eta polizia lokala ez da herriaren tamainarekin batera
|
garatu
. Udalak Guardia Zibilari laguntza eskatu behar izan dio udaltzaingoa iristen ez den tokietan jardun dezan.
|
|
|
Ikastolan ez zaie erakusten" a"," i" puntuarekin," o" borobila... gauzak beste era batera lantzen dira eta irudimen handiagoa dute. Gainera telebistak eta umearen ulermen ahalmena asko
|
garatu
dute
|
|
|
Udalbiltza, alegia, aro modernoaren lehenbiziko erakunde nazionalak duen garrantziaz jabetzen gara gainontzeko tresnak Gasteizkoa barne eraikuntza nazionalaren mesederako jarriz, ala agorturik dagoen markoaren kudeaketan espainolen etorreraren zain gelditzen gara. Honen inguruan Aberri Egunaren inguruan
|
garatu
ziren ekimen amankomunetatik euskal gizarteak bidalitako mezu sakonari kasu egitea oso komenigarria iruditzen zait. Ekitaldi haietan gure arteko nagusitasun lehiarekin amaitzeko eta gutxieneko akordio batera iritsi gaitezen milaka abertzalek eskatu zigutelako.
|
|
|
Inork ezin du esan elkarlana erraza denik, baina elkarlana
|
garatu
ahal izateko gauza guztien gainetik borondatea, zintzotasuna eta argitasuna dira beharrezkoenak. Ukatu gabe oso baldintza handia dela, borroka armatuak ez du gure agenda erabat markatu behar.
|
|
|
1998an 63 kasu agertu ziren, 1991n 234 izan ziren bitartean. Pertsona guztien artean %40k gaixotasuna
|
garatu
du, eta %26 hil egin da, beti ere azken urteetan gero eta gutxiago direla nabarmen geratuz
|
|
|
PPkoei, PSOEkoei, eta Sanz jaunari, oso ongi. Zorionez, batzuk konturatzen hasiak dira haien erantzukizuna ere badela euskara behar bezala ez
|
garatu
ez izana.
|
|
|
Baina, informazio sistema berri hauek beste aldaketa batzuk ere ekarriko dituzte. Egia da, erakunde batek bere informazio sistema eratzen duenean bere" know how" zaindu nahi duela, baina ordura arte
|
garatu
ezin zituen hainbat produktu garatzeko posibilitatea zabaltzen zaiola ere bai. Hau ekonomiaren edozein alorretan gertatzen ari bada ere, euskal kulturan tentsio bereziak eragin ditzake, gure erakundeek, gutxi edo gehiago, bere laneko eremua izan baitute.
|
|
|
Udalbiltzak erantzun diezaioke horri. Eta horiez gain, hor daude gizartean sortzen ari diren Euskal Herri mailako gune horiek (kirol federazio nazionala eta abar), Udalbiltzak babestu eta
|
garatu
lituzkeenak. Udalbiltzaz gain, sei lurraldeen batzar bat ere behar dugu.
|
|
|
Hemen gatazka bat badago, hori da nazio bati, Euskal Herriari, bere eskubide kolektibo eta indibidualak onartzen ez zaizkiolako, hemen espainiar edo frantziar sentitzen diren nazionalisten eskubideak bakarrik onartzen dira bere osotasunean, eta gainera estatuek daukate eskubide horiek bermatzeko edo inposatzeko eskubidea. Beraz, demokrazia eta bakea egon dadin, oinarrian dagoen beharra zera da, nazio eraikuntza modu demokratikoan
|
garatu
ahal izatea. Eta hori demokratikoki egiteko aukera bakarra dago, euskal herritar guztiei eskubide berdinak onartzea.
|
|
|
Limo irletako bizitzari dagokionez, limoak elikagaietan oso aberatsak izan arren, mareen ondoriozko ur eta gazitasunaren aldakortasunak eta limoen oxigeno urritasunak bizi baldintza gogorrak ezartzen dizkie bertan bizi nahi duten animalia eta landareei. Muturreko baldintza hauei aurre egin ahal izateko, bertako bizidunek moldaera bereziak
|
garatu
behar izan dituzte eta horregatik balio ekologiko handiko espezieak direla onartzen da.
|
|
|
Emaitza; ordu erdiko 25 atal," Wescam" kameraren aukerak baliatuz. Sabairik gabeko ibilgailuan jarrita, Kanadan
|
garatu
den kamera honek egonkortasuna ematen dio irudiari, helikopteroaren dardara eta itzulien gorabeherarik gabe. " Ia ia 300 ordu behar izan ditugu airez zazpi probintzietako irudiak hartzeko.
|
|
|
Kalamuak begi presio intraokularra jaisten du eta glaukoma saihesteko egokia izan daiteke horregatik. Esparru honetan ikerketak asko
|
garatu
du, ordea, kanabinoideen artean begiaren presioa jaistea lortzen duena zein den jakiteko.
|
|
|
Euskal Departamenduaren aldekoek desobedientzia zibila
|
garatu
eta gisa honetako abenturetan sartzeko asmoa badute, aitzina. Baina ez dezaten pentsa populazioaren gehiengoak segituko dienik, ezta gutxiago ere.
|
|
|
Eta baita organoak garrantzia handia izan duen tokia ere. Bertako seme den J. Sergio del Campok lan honetan adierazten duenez, lau mende baino gehiagotan organo jarduera erabat azpimarragarria
|
garatu
zen Otxandioko Santa Mañe parrokian, eta horrek ageri agerian uzten du Otxandiok bizi izan duen musika giro aparta. Jose Etxebarria fraidearen etorrera (fraide honek organoari egindako berrikuntzak mundu osoko organo zaleen esker ona jaso zuten) eta Santiago Herdoizaren bidez Otxandion martxan jarri zen organo tailerra, horren adibide baino ez dira.
|
|
|
Horrela, bi ikerkuntza proiektu aurkeztu dizkiete Diputazioari eta Eusko Jaurlaritzari. Lehenengo proiektuaren bidez hodi estuen barruko aldea edo irispide zaileko tokiak ikuskatzeko, aztertzeko edo bertatik laginak hartzeko mikrorrobot bat
|
garatu
nahi da. Bigarren proiektuaren xedea ebaketa tresnak eta material mikroegituratuetan oinarritutako eta karburuzko oinarria duten konformatuzko tresnak garatzea da.
|
|
|
Baina, horrez gain, Lizarra Garaziko Akordioa gatazka politikoaren konponbiderako alternatiba bilakatu zen. Argi adierazten zuen Euskal Herriak Madril eta Parisekin duen gatazka historikoak izaera politikoa duela eta konponbidea klabe demokratikoetan
|
garatu
dela, eragile politiko, sindikal eta sozialak prozesuan parte hartuz. Euskal Herria ideia eta proiektu politikoen konfrontaziorako esparru demokratiko bilakatzeko alternatiba ezin hobea da Lizarra Garazi diagnostiko mailan, konponbiderako pausoen zehaztapenetan zein edukiaren giltzarrietan.
|
|
|
Laurehun mila baino gehiago Asturiesen, 1994 egindako inkesta baten arabera, herrialdeko herenetik gora. Hizkuntza mugimendu bizien eta ezagunena ere Asturiesen dago, han
|
garatu
dira talde eta mugimendu sendo eta historikoenak, baina Lleonen ere Zamora eta Lleon probintzia biak ulertuta izen horren pean hogeita bost mila hiztun egon litezke, estimazioen arabera, ez baitago ezelango datu ofizialik. Mirandako lurraldean berriz Miranda' l Douru udalerriko ia herri guztiak eta Vimiosoko kontzeju bi biltzen dituen 500 kilometro karratuko eremua, hamabost mila biztanle inguru daude, eta gehientsuenek mirandes hizkerari eutsi diote.
|
|
|
98tik 99ra ez dakit zer hausnarketa, gogoeta edota aldaketa egon zen. Ez dakit ETAk aurreikusi ote zuen guk 98tik 99ra bitartean
|
garatu
genuen lana ere. Baina ETAk, alde politikoei dagokienez ez naiz sar tzen HBrekin edo EHrekin mantentzen dituen harremanetan EAJrekin eta EArekin urtean behin bilduta eta lau bost orduko bileran herri honen etorkizunaz erabaki daitekeela uste badu, oso eskema bihurriekin dabil.
|
|
|
Ikusleak, gero eta gehiago, telesail baten egituran eta garapenean zeresan handia du, eta gidoilariek beren bezeroen esanetara lan egin dute: pertsonaiak jarri, kendu, istorioa modu batera edo bestera
|
garatu
... alternatibak milaka dira.
|
|
|
Batetik, sanoa da bertsolaritzan zabaldu dena: tradizioa dela hortik hartu eta sortzeko oinarri bat, tradizioa ez dela hor geratzeko, tradizioa modu bizi batean
|
garatu
behar dela, aldatzeko dela, esperimentatu behar dela... Baina aldi berean, tradizioak badu jarraikortasun bat eta badu arima bat.
|
|
|
Euskal gizarteari ikustarazteko gure txokotasunean unibertsal garela. Geronek esan behar dugu ez dela ezer asko bertsolaritza, gauza xumea garela, baina zinemaldian filme amerikarrei alfonbra gorria jartzeaz gain, herri honek egin dezakeena dela bere ekarri txikien nazioartekotasuna
|
garatu
, eta gure adibide oso zehatz eta oso egingarrira etorrita, ahozko sorkuntzan munduko erreferentzia bihurtu.
|
|
|
Estetika eta konpromezuaren arteko eztabaidak bizirik dirauela dio, eta Sarrionandia eta Omar Navarro joera berri baten eredu direla: " Euskal poesiak bere izaera
|
garatu
nahi badu, kanpora begira egon duela erakutsi digute poeta biek. Eta horrela, politika bai ala ez eztabaidaren bi aldeak jartzen dituzte ageritan euren lanean."()" J.
|
|
|
Aurrekoaren ildotik, ekintza Euskal Herrian
|
garatu
du autoreak; oraingo honetan, ostera, denboran atzera egin eta XIX. mendearen bukaerara eraman ditu hirurehun orrialde baino gehiagoko bizitza izango duten pertsonaiak. (Grandes, Leticia:
|
|
|
Haatik, ezin dugu ahaztu euskal literaturaren inguruko kritika publikoa batik bat hamarkada honetan zabaldu eta
|
garatu
dela. Izan ere, 1990 urtean Euskaldunon Egunkaria kaleratzen hasi zenetik (VII), egunkarietan euskal literatur lan gehienen berri ematen hasi dira, ordura arte lan batzuen kaleratzea ez baitzen aipatu ere egiten.
|
|
|
Jakinadenez, gaur egun Frantzian Eskualdeko Eguneroko Prentsaren tituluak oso nabarmenak dira, dohaineko? sektorean; aldiz, Espainian eremu hau oso gutxi
|
garatu
da.
|
|
|
Edozelan ere, etakonparazio gisa, hona hemen Sofres AMk 1999rako, EAEn, kaleratutako audientzia kopuruak: TVE1 22, 5TVE2 8, 2TELE 5 23, 3ANTENA 3 20, 3CANAL+ 2, 0ETB1 5, 4ETB2 15, 6Bestelakoak 2, 8Lur Otxoantezana Petuya k euskaratua.La Semaine du Pays Basque eta Sud Ouest lehenik eta behin ezberdintzen dituena, bataren asterokoagerpena da, horrela ezin baita izan, eskualdeko egunkariarentzat benetako lehia. Batak momentuanbildutako gertaerez hitz egiten du, besteak, aldiz, ezin izaten ditu gaurkotasunaren, puntu beroak, gertatzen diren unean aipatu, baina urruntze ikuspuntua eta beharrezko denbora izaten ditu bere esanakhobeto
|
garatu
eta oinarritzeko. Hala ere, La Semaine du Pays Basqueren estiloa, bere homologoa den LaSemaine du Rousillonena bezala, Frantziako Kataluniar Herrian?
|
|
|
albistegiaz gain, 1992tik, bere jaiotzeurtetik, Egunkariak erredakzio bulegoa sortu zuen Baionan. Eta bere argitalpenarendebekura arte, Eginek bazuen Baionan delegazio bat, logikoa irudi duena, egunkarihau Herri Batasuna partidu independentziazaletik
|
garatu
zela jakinda. Ikus daitekeenezEAEko hedabide hauek guztiek jadanik nahikoa ugaria den hedabideen paisaiabetetzen dute Frantziar estatuko eskualde berezi honetan.DIAZ, Bernardo:
|
|
|
Horien ondoan ekimen sozialetik abiatutako Euskal Komunikabideen Hedapenerako Elkartea (EKHE), Gara egunkaria argitaratzen duena, edota kulturgintzako besteenpresekin batera87, Egunkaria Sortzen, euskarazko Euskaldunon Egunkaria kaleratzen duena, daude. Hauen ondoan, prentsa lokala
|
garatu
da modu indartsuan, gizarte ekimenetik abiatuta eta euskarari lotuta gehienbat88.
|
|
|
Aipatutakohoriek alde batera utzita, ez da gaitasunik egon sare edo programazio bereziturikeratzeko; eta beste guztiak, independenteak zein El Correo ren Telebasconia irrati taldea barne, kanpoko programazioen menpe geratu dira. Horien ondoan, berriro ere, ekimen soziala
|
garatu
da, irrati libreen sare zabal batean oinarrituta. Udal irratiak, berriz, ez dira garatu (lau bakarrik daude martxan EAEn, eta beste bat Nafarroan).
|
|
|
Horien ondoan, berriro ere, ekimen soziala garatu da, irrati libreen sare zabal batean oinarrituta. Udal irratiak, berriz, ez dira
|
garatu
(lau bakarrik daude martxan EAEn, eta beste bat Nafarroan).
|
|
|
Egitura honetan, Ipar Euskal Herrian ere ekimen sozialak eta neurri handi bateaneuskararen inguruan antolatutakoak bakarrik
|
garatu
dira. Batzuk aldizkako prentsakozenbait tituluren argitalpenean, hala nola Herria, Enbata, la Semaine du Pais Basque... edo besteak irrati lokaletan, nagusiki, Gure Irratia, Irulegi Irratia eta Xiberoko Boza, zeinek Euskalerria katea sortu duten; edo Lapurdi irratia elebidunean emititzen duena.
|
|
|
Bestalde, euskal instituzioekegoera hau araupetu eta moldatzeko duten gaitasuna oso ezberdina da Ipar eta HegoEuskal Herrian: hutsaren hurrengoa Iparraldean, eta Hegoaldean, berriz, txikia izanagatik ere, behar bezala
|
garatu
gabea.
|
|
|
Telebistaren igorpen seinaleei eta baldintzapeko sarbidean oinarritutako zerbitzuen lege babesari buruzko Artezarauek78, eta telekomunikazioak, ikus entzunezkoaren eta informatikaren arteko bat egitearen eta Irrati espektroaren gestioaren inguruko liburu berdeek79, digitalizazioa dela-eta egin beharreko zerbitzu berrien sustapena, baldintzapeko sarbidearen babesa eta espektro irrati elektrikoaren gestioaren inguruko arazoak ukitzen dituzte, baita haren inplikazioak ere. Aipamen berezia merezi du jabego intelektualaren auziak, zeren1993an satelite bidezko igorpenak arautzeko oinarrizko Artezarau bat ezarribazen ere, ez baita oraindik adostasunik lortu etorkizunean
|
garatu
beharrekoarauez80.
|
|
|
bideratuko duten joko arauakezartzean datza bere zeregina. Horretarako jarduteko modu berriak eta, zenbaitetan, instituzio berriak ere
|
garatu
ditu. Funtzio horietan bietan, halaber, harreman etahierarkia berriak eratu dira botere politikoaren eta aginte publikoaren maila ezberdinenartean.
|
|
|
Deszentralizazioaren inguruko legeek kultur ekimenak garatzeko aukerak zabaldu dizkieteerregioei, departamenduei eta udalei, bai, baina ez dizkiete arlo honen gaineko eskuduntza propio eta bereizirik egokitu. Estatuaren begirada eta kontrolpean
|
garatu
behardituzte betiere aginte hauek beren kultur ekimenak, eta edozein kasutan, maila ezberdinetako instituzioen arteko konkurrentzian (erregioak, departamenduak, udalak) (E. Fossas, 1990:
|
|
|
Parlamentuak. Asanblada Nazionalaketa Senatuak, alegia? eta Gobernuak erabiltzen dute lehenik eta behin eskumen hori, eta horren emaitza dira aipatutako komunikazio askatasunaren legea eta horren xedapenak
|
garatu
, eguneratu, egokitu edota eraldatzera datozen beste hainbat lege, dekretueta erabaki3 4 Araudia betearazi eta horren zenbait alderdi zehaztea, berriz, berariazsortutako instituzio bati dagokio, erakunde arauemaile edo erregulatzaile bati, hain zuzen ere, Ikus entzunezko Batzorde Gorena (CSA) izenekoari. Instituzio hori erakundeadministratibo berezia da eta botere politikoarekiko autonomo gisa postulatzen da (nahiz eta bera osatzen duten bederatzi pertsonak izendatzea Errepublikaren Presidenteari, Asanblada Nazionalaren Presidenteari eta Senatuaren Presidenteari dagokien, bakoitzak hiru?, autonomia izateko borondatea kolokan jarriz) 5.
|
|
|
Baita zerbitzu lokalak sustatzeaeta, zehazki, gaur egun jada emititzen duten telebista lokalen errepikapenaziurtatzea ere. Azkenik, hiru urteko tartea finkatu da emisio modu analogikoadigitalaz ordezkatzeko plana
|
garatu
eta aurkezteko.
|
|
|
Komunikazioaren askatasunaren gaineko legean finkatzen diren eskakizunakorokorrak dira gehienetan, nahiz eta, arlo batzuei dagokienean, gehienezko eta gutxienezko mugak ere finkatzen dituzten (programen produkzioari eta edukiei dagozkioneanbezala); alde honetatik, betebehar gehienak, kontzentrazioari dagozkionak izanezik? Gobernuaren dekretuz
|
garatu
eta zehaztu beharrekoak dira, zerbitzu kategoriabakoitzerako espreski eginiko arauen bidez. Gainera, edo horrekin batera, bai sistemapublikoaren sozietateek baita baimena lortzen duten sozietate pribatu eta elkarteek ere, cahier de charges edo hitzarmenak sinatu behar dituzte, hurrenez hurren, CSArekin, non aipatutako eskakizun horiek guztiak modu indibidualean egokitutako betebeharbilakatuko dir...
|
|
|
Publizitateari, patrozinioari, autopromozioari eta tele erosketari dagozkionneurriak eta mugak dekretuz
|
garatu
beharrekoak dira. Hala eta guztiz ere, zerbitzu publikoei gehienezko kopuru berezia ezartzen zaie emiti dezaketen publizitate kantitateari dagokiolarik, zortzi minutu orduko, hain zuzen ere?; sistema pribatuentzako mugarik ez da legean bertan espreski zehazten.
|
|
|
Emisio kuotak ere dekretuz
|
garatu
beharrekoak dira, zerbitzu kategoria bakoitzeko, baina, betiere, legean bertan finkatzen diren muga zehatz batzuen barruan:
|
|
|
Konstituzioak dioenaren arabera, Estatuari dagokio komunikabideen gainekooinarrizko arauak ezartzeko eskuduntza. Horiek
|
garatu
eta gauzatzeko ahalmena, berriz, Autonomia Erkidegoei ezagutzen die, betiere Erkidego bakoitzeko AutonomiaEstatutuan zehaztutakoaren arabera (149 artikulua). Eskuduntzen banaketarako moduorokor honek arazoak sorrarazi ditu historikoki, ez baitu argitzen zein diren oinarrizkoarauak, eta etengabeko tentsio egoeratan kokatu ditu Estatua eta Autonomia Erkidegoak, momentu politikoaren arabera erabakitzen joan direnak.
|
|
|
Besteekiko harremanetan, denboraren joan etorrian, gizakiak
|
garatu
egin du beretzat duen territorioaren errepresentazio ulerkorra izan daitekeen irudi bidimentsionala, non marrazten ikasi baitu bereak diren errekak eta mendiak, herriak eta bideak; batetik, kideak eta lagunak non bizi diren irudikatzeko; eta, bestetik, besteek, etxezkanpokoek, lurralde hori errespeta dezaten.
|
|
|
Bestalde, Berry-k eta bere kolaboratzaileek (Schmookler 1984; 1986; Berry1980; 1984; 1990; 1997) gutxiengo egoeran dauden taldeen identitatearen eta estatuaren arteko erlazioak lotzeko eredu teorikoa
|
garatu
dute: Gizarte Anitzetan daudenKultur Erlazioen Eredua.
|
|
|
zapaldu ninduenarekin haserretu ordez, leku hartan egotea aurpegiratzen diot neure buruari, zapalketei lotuta egoteagatik.Somatizazioak ere erretroflexio moduan uler ditzakegu, zeren inguruneari erantzunordez, gorputzari ezarririko kalteak baitira: ni deprimi naiteke, eta urdaileko ultzerabat
|
garatu
, etengabe kaltetzen nauen egoera horri aurre egin ordez. Perls ek, Nia, gosea eta erasoa (1975) liburuan zioenez, erretroflexiorik garrantzitsuenak hauekizango lirateke:
|
|
|
Perls en esanen ondorioz, bere ikasleek, kontaktua/ erretirada zikloan oinarritzenden metodologia sortu dute. Konstrukto teoriko hau J. Zinker ek
|
garatu
zuen etaoso garrantzitsua da talde zein gizabanako mailan, autorregulazio organismikoaren prozesuan gertatzen diren etenak lantzeko orduan.
|
|
|
Main-ek eta beste autore batzuek (1981) A, B, C ereduen barruan ezin sailkazitekeen talde txiki bat (%13) aurkitu zuten. Geroko lan batean, autore bertsuek (1985) atxikimendu eredu berri bat egiaztatu eta
|
garatu
zuten, D taldea, haurbatzuek Egoera Arrotzean agertzen zuten portaera deskribatzeko.
|
|
|
Californiako Berkeley-ko Unibertsitatetik hurbildago Palo Alto. Talde hau Gregory Bateson antropologoak sortu zuen etabere inguruan
|
garatu
zen: Jay Haley, John Weakland, William Fry etaDon Jackson, eta hauei gerora Virginia Satir elkartu zitzaien.
|
|
|
Carl Whitaker: batzuetan Absurduaren terapia deitu izan den metodoguztiz pertsonala
|
garatu
zuena, eta sarritan familiako terapeuten terapeutadeitua izan dena.
|
|
|
Laing, aipatutako beste asko bezala, paziente eskizofrenikoekin lan egin ondoren hasi zenfamiliekin lan egiten. Eskizofrenikoen familietan gertatzen zena bere ikuspegitikazaltzeko, mistifikazioaren kontzeptua
|
garatu
zuen (Laing, 1976). L. Wynne renpseudomutualitate kontzeptuarekin (Wynne eta besteak, 1971) eta T. Lidz enteoriekin (Lidz eta besteak, 1971) erlazionatu zuen Laing ek mistifikazioa.
|
|
|
1957an, Boszormenyi Nagy eta bere lankideak, Eastern PennsylvaniaPsychiatric Institute delakoan barneratuta zeuden paziente psikotikoen terapiaintentsiboari buruzko ikerketa proiektu batean sartu zuten Familia Terapia.Hasierako orientabidea Niaren Psikologian oinarritutako Psikoanalisia izan zen, etaondoren, Familia Terapiaren ekarpenak sartuz joan ziren progresiboki. Lan honenemaitza da aipatutako Familia Terapia Intentsiboa idazlanaren argitalpena, 1965eanegina; bertan, beren esperientzia eta teorizazio berriak
|
garatu
zituzten taldekideek, psikosiaren eremuan bereziki. Hala ere, Leialtasun ikustezinak lanean (B Nagy etaSpark, 1973) aletzen dira testuinguruko teoriaren oinarriak; hor Freud-en etaSullivan en eragina aitortzen da batetik, eta giza harremanen etikari buruzko lanagaratu duen eta Nagy k etikan oinarritutako terapia baten garapenerako berekontzeptualizazioen iturburu izan duen Martin Buber filosofoarena bestetik.
|
|
|
Whitaker ek oso teknika bereziak
|
garatu
ditu. Terapian bere burua, amasinboliko?
|
|
|
Familia Sistemen Terapia da Murray Bowen-ek garatutako ereduari eman zaionizen generikoa (Kerr, 1981) eta Sigmund Freud-en lanaren geroztiko garapeneanmaila logiko bat kontsidera daiteke (Kerr, op. 227 or.). 1959an Bowen ekNIMH utzi eta hurbileko Georgetown-eko Psikiatria Sailera lekualdatu zen, etahan
|
garatu
zituen bere teoriak, eta han sortu zuen bere Familia Terapia Eskola.
|
|
|
Bateson eta bere taldearen (Wynne k, Lidz ek, Bowen-ek etaabarrek osatua, beren taldeekin bakoitza) hasierako ikerketen ondoren, desiratutako emaitzak eman ez zituztenak?, EEBBetan burututako azterketa berriakikerketa tresna sistematizatuak lortzen ahalegintzen dira, elkartruke eskizofrenikoaduten familietan elkarreragina aztertzeko. Honela, Wynne k eta Singer ek (1965), eskizofrenikoen gurasoen komunikazioan, Komunikazioaren Desbiderapenaderitzotena aztertzeko teknika bat
|
garatu
dute, eta Doane k eta bestek (1981) guraso eta seme alaben arteko harremanetako Estilo Afektiboa neurtzen duen bestebat landu dute. Azterketa biak, interes handikoak izanik ere, ez dira oraindik itzulipaziente eskizofrenikoak dituzten familien tratamendurako aplikazio konkretuetara.
|
|
|
A.E. eraikuntzak literatura kantitate ikaragarria sorrarazi du, bere pronostiko gaitasunaren inguruan lehenik eta hura gutxitzeko egin zitekeenaren inguruangero. Horrela, eredu psikoedukatiboaren deiturapean generikoki bilduta, familia kopuru handia
|
garatu
da. (Leff eta besteak, 1982 eta 1985; Anderson, 1983; Falloon eta Liberman, 1983; McFatlane, 1983).
|
|
|
Bere lana
|
garatu
zeneko une historikoari zegokion sexualitatearen ikuskeramurrizteaz gain (garaiko aurreiritziz kutsatuta zegoena), Krafft Ebing ek Sexupsikopatia. Azterketa kliniko forense bat (1886) izenburuko bere lan nagusiaargitaratu zuen.
|
|
|
Talde dinamikan, tratamendu psikoanalitikoaren printzipio berberek agintzendute, baina gero dramatizazioaren teknika
|
garatu
eta zorrozten dute, zenbaitaldaketa burutuz. Horrela orain kontua ez da lehen bezala (Dreifus Moreau, 1950) ahozko asoziazio librea taldekideen (haurren kasuan) inolako mugarik gabekoaktuazio libre gisa, itzultzea?.
|
|
|
Transferentziaren fenomenoa funtsezkoa da psikoanalisiarentzat, hala prozesupsikologiko inkontzienteetan ezagupenari dagokionez, nola psikoanalisiari teknikapsikoterapeutiko gisa dagokionez; hainbeste, non esan ere esan daitekeen, transferentzia
|
garatu
eta ulertzea ahalbidetzen duen analistaren eta analizatuaren artekoharremana gauzatzean oinarritzen dela metodo psikoanalitikoa (Coderch, 1987).
|
|
|
Edipo konplexua: lehen
|
garatu
dugun esanahi berean.
|
|
|
Kasu bietan, grabazioak Minidisk deritzon sistema digital baten bidez erregistratuak izan dira, eta Bilboko Ingeniaritza Eskolan Inmaculada Hernaez-ek eta BorjaEtxebarria k
|
garatu
duten. Ahot, sistemaren bidez aztertu dira.
|
|
|
Testuaren ondoko lerroetan, lehendik esandakoak
|
garatu
zituen, eta irizpidedemografiko hutsen arabera banatu hizkuntzen erabilpen lurraldeak. Hasteko, hiriaketa herri handiagoak jarri zituen alde batera (gaztelaniaren erabateko erreinua), eta, bestera, herri txikiagoak:
|
|
|
Ahoskerari buruzko gomendioargien multzo batek aparatu teknologikoen hizkuntza kalitatearen hobekuntza baino ezdu ekarriko. Horrez gain, ahozko hitzen datu base publikoa definitu eta
|
garatu
beharkogenuke, maila guztietan etiketatuta (maila linguistiko, fonetiko eta prosodikoan).
|
|
|
Lehenbizikoan, euskarak lan munduanduen presentzia urriaz gogoeta egiten da, nekez lor baitaiteke euskararen normalizazioaekonomia alorrean ere gertatzen ez bada. Euskara merkataritza harremanetan txertatueta
|
garatu
behar da.
|
|
|
Merkataritzaz ari zaigula, honela dio: ?...Euskal Administrazioak euskaldunok abandonaturik gauzkalako.Katalunian duela urte batzuk katalan hizkuntzaren erabilera merkataritzan arautzenzuen legea
|
garatu
zen. Horretan bai ahoz eta bai idatziz Kataluniako hiritarrek dituztenhizkuntz eskubideak aipatzen ziren eta horiek betearazteko neurriak ere bai.
|
|
|
sortu zen, geroago,, salaketa aldizkariekin?
|
garatu
, eta ondoren, egunkarietara pasatu zen. Gaur egun apurka apurka irratigintzan ere sartua da.
|
|
|
Kategoria bereko hedabideen arteko lehiakortasunaz gain, sistemen arteko lehia ere gertatu da azken urteotan; hau da, teletestua, bideotestua eta telebista bera ere lehian dira alor programatikoan. Beraz, irratia eta telebista berrikitan
|
garatu
diren hedabideekiko lehian dabiltza, hala nola, sareen sarearekin, eta gorago aipatutakoekin. Horrek eragin zuzena eduki behar luke, irrati estazio bakoitzak programazioan edo horren inguruko langintzan diru gehiago inbertitzeko edo baliabide gehiago jartzeko orduan.
|
|
|
Izan ere, irratia hedabide bizia da eta hiritarrek estimatua, CD edo disko trinkoaren estandarra agertu zenetik, soinuaren kalitateari dagokionez zaharkiturik geratu dena. Gaur egun, soinuaren kalitatea asko hobetu da, eta goi mailako fidelitate handiena lortu nahian, Estatu Batuetan Dolby Digital AC izeneko sistema
|
garatu
da; Europan, kalitate eskasagokoa den Dolby Surround ProLogic deritzona ere asko hedatu da. Panorama horretan ez dirudi irrati analogikoaren soinuak bere horretan irauteko aukera handirik duenik.
|
|
|
Gainera, ibilgailuetarako irrati hargailuen prezioak ere behera egingo du, hainbat jenderi aukera emanez irrati digitalaren soinuak jasotzeko. Ikusentzunezkoen esparruan dagoen lehian, irratiak galtzeko aukerak ditu entretenimendu eta jasoketa estatikoen alorrean, azken boladan horrenbeste
|
garatu
diren Internet, bideo jolasak eta dibertimenduarekin erlazionaturiko gainerako moduak direla-eta. Horiek guztiak orokortutakoan, ene ustez, irratiari informazio eta musikaren bidea baino ez zaio geratuko beste mende batez irauteko.
|
|
|
Penintsulatik kanpo Radio Euzkadi eta Radio España erresistentziaren boza bihurtu ziren. Hego Euskal Herriko herritarrengana iristeko asmoz, Radio Euzkadik 22 urteko historia isildua
|
garatu
zuen. Lehenbizi 1946tik 54ra bitartean Iparraldetik emititu zuen, beste alderdiaren ahotsa, galtzaileen ahotsa izaki, Eusko Jaurlaritza legitimoaren boza hain zuzen ere.
|
|
|
Egia esan, ezin da arau finkorik eman arnasa egiteko modu onena zein den erabakitzeko; pertsona bakoitzak berea dauka. Esate baterako, andrazkoek gehiago
|
garatu
dute bularreko arnasketa. Irratian, kirol emanaldietan edo hondamendiak jazotzen direnean, kontrolaezinezkoak dira zirrarak.
|
|
|
Estatu Batuetan horrenbeste
|
garatu
den espezializazioarekin segituko dukegu etengabe, digitalizazio prozesuek ahalbide hori emango digutelako. Esaterako, Europan ez dira oraindik ugaldu Estatu Batuetan azken urteotan agertu diren newstalk izeneko irrati estazioak.
|
|
|
Horrela, gero eta gehiago dira turismotik irabaziak ateratzen dituzten karrantzarrak. Baina haranean turismoa bultzatu nahi bada, azpiegitura egokiak
|
garatu
dira, gaur egun daudenak ez baitira nahikoak; ostatu zein jantoki gutxi daude eta tren eta autobus gutxi dira Bilbotik edo Kantabriatik egunero Karrantzara iristen direnak.
|
|
|
Honela, erre kak jasotzen duen materia organiko gehiena orbela da, eta orbel honetaz elikatuz, ornogabe zatitzaileak nagusitzen dira, hala nola zenbait krustazeo eta efemeroptero. Erreken korronte bizkorrek animaliak beherantz bultzatzen dituzte, eta horri aurre egiteko mekanismoak
|
garatu
dituzte ornogabe askok; batzuek errekako harripeetan babesteko gorputz aproposak dituzte, eta beste batzuek harrietara itsasteko mekanismoak. Plekopteroek eta aipatutako efemeropteroek, aldiz, gorputz hidrodinamikoak dituzte.
|
|
|
Geologiak eta klimak denboran zehar sortutako txokoek komunitate espezializatuak ostatatzen dituzte, hala nola, harkaitzetakoak, artadikoak eta haitzuloetakoak. Haitz biluzien gainean, basoak garatzeko egokiak ez diren lekuetan, landare belarkarak, sastrakak eta zuhaitz bakanak ezartzen dira; baina lurzoru apur bat
|
garatu
den lekuetan, artadiak oihan hostoiraunkorra eratzen du. Bestalde, eskualde honetan hain ugariak diren haitzuloetan, ilunpeko baldintzetara moldatutako bizidunak topa daitezke.
|
|
|
Gauez ehizatzeko mekanismo aproposa
|
garatu
dute ugaztun hauek: ultrasoinuak igorriz eta horien oihartzuna jasoz, harrapakinak detektatzeko aparteko abilezia dute.
|
|
|
Gainetan, elurteak, hotzak eta hezetasun altuak bultzatuta, zerbunal izeneko larreak
|
garatu
dira, zohikaztegietaranzko trantsizioan. Nardus stricta, Festuca nigrescens, Juncus squarrosus eta beste hainbat landarez osatuta, zerbunalen interesa, gure lurraldean duten presentzia murritzean datza.
|
|
|
askotan, sastraken hedapena galarazi nahirik, abeltzainek sua ematen diote mendiari aldizka, eta Agrostis curtisii, beste landare kolonizatzaileekin batera, erretako lurzoru horietan
|
garatu
ohi da.
|
|
|
Hala ere, Condorcet en ikuspegi liberala ukaezina da eta Estatuak bete beharrekoak ez luke maila hau gainditu behar: irakaskuntza sistema ezarri eta
|
garatu
, eta herritarrak irakaskuntza izateko duen eskubidea ziurtatu, nahiz derrigorrezkoa ez izan. Bera hezkuntza nazionalaren alde baino areago irakaskuntza publikoaren alde azaldu zen, era honetan beste proiektu batzuekiko distantzia markatuz.
|
|
|
Horrela, XIX. mende honen barruan bi epealdi bereiz daitezkeela esan daiteke: alde batetik, eta hau da orain arte ikusi duguna, mendearen lehenengo erdialdean Frantzian hezkuntza sistema nazionalaren printzipioak
|
garatu
zirenekoa (Iraultzarekin sortu zirenak, hain zuzen); bestaldetik, mendearen bigarren erdialdean hezkuntza sistema nazionala finkatuko zenekoa. Zentzu honetan, 1850eko. Falloux?
|
|
|
Ipar Euskal Herrian izango zuen eragin zuzenagatik, 1850eko legea
|
garatu
zuen 1851eko Reglement pour les écoles publiques du Département des Basses Pyrénées delakoa ere aipatu genuke.
|
|
|
Izan ere, Estatuaren kontrolpean dagoen lurraldearen antolaketak (probintziak) administrazioaren errazten du; eta Burgos ek154 aipatzen zuen, el dogma político de la unidad? ziurtatzeko, probintzia bakoitzeko buruak izendatuak ziren, beste arrazoi batzuen artean, Estatuak oinarrizko irakaskuntza
|
garatu
eta zabaltzeko hartutako erabakiak burutu zitezen ardura hartuko zutenak alegia, kontrol eta zaintze funtzioak nabarmenduz. Hitz batean esanda, Estatuaren makineria muntatuta eta prest zegoen, Administrazioaren eta tokian tokiko botereen arteko artikulazioa azken hauen buru makurtzearen bidez ziurtatuz155.
|
|
|
Baina Estatuak eta hau da guk azpimarratu nahi duguna bere presentzia politikoa ziurtatzeaz gain, kontrola ezartzeko helburu garbiarekin, hezkuntza arloko kontrol tresna espezifikoa
|
garatu
zuen, kontrol mota zehatz hori benetan eraginkorra izan zedin, bere hezkuntza politika gauza zedin hain zuzen; ondorioz, probintzia bakoitzeko ikuskariak bere espazioa zuen, eraikitzen ari zen hezkuntza sistema nazionalerako funtsezko zutabea zen aipaturiko. Juntas de Instrucción Pública, delakoan252 Beste aldetik, eta ez du garrantzi txikiagorik, ikuskarien erakundeak bere onespen legala izan zuen, baita ikuskarien, cuerpo, aren eraketa hasiberriak ere, azken alderdi honek, irakasleriarekin gertatzen zen eran, Estatuaren zerbitzurako eraiki eta funtzionario estatusa zuen administrazio sareko zutabe nagusiaren aurrean jartzen gaituelarik.
|
|
|
Dabidena gertatu zenetik, etxezulo izateari utzi, eta, norako argirik gabe, hirian barrena ibiltzeko usadioa hartu nuen. Orduak eta orduak eman nitzakeen hara eta hona; bazirudien berriro
|
garatu
zitzaidala bakarrik ibiltzeko gaitasuna, ordurako hain kamustua nuena. Hala gauzak, Teresarekin kasik egunero geratzen nintzen eta, bestela, nahiz eta ezeri erreparatzeko guztiz gogogabetua sentitu, arropa dendetara sartzen nintzen; zinemara, edo hiriko parkeetara ere joko nuen, batez ere etxera itzultzeko unea ahalik eta gehien atzeratu nahi nuelako, Dabiden presentzia hutsak uxatu egiten ninduelako.
|
|
|
" La revista" rekin HTML lengoaia eta bere irudikapen grafikoa erabiltzen sekulako trebetasuna hartu zuten, eta" Su dinero" rekin datu base bat menderatzeko abilezia landu zuten. Gero, Interneterako propio asmatutako hauteskundeei buruzko egunkari digital bat sareratu zuten, eta esperientzia honekin gaur egunean erabiltzen dituzten baliabideak
|
garatu
zituzten.
|
|
|
Publizitateari dagokionean, prentsa digitala oraindik bere hastapenetan dago. Tresna berriak eskaintzen dituen baliabideak
|
garatu
behar ditu. Bitxia gertatu arren, esan dezakegu mende hasieran gertatzen zen bezala, gaur egun ere publizitateak zabaltzen duela orrialdea, mantxetaren gainean azaltzen delarik.
|
|
|
Nahiz eta aurreneko bertsio elektronikoak paperean egindako egunkarien itxura izan, poliki poliki estilo propioa bilatzen saiatu dira eta ikus entzunezkoek erabiltzen duten lengoaiaren ildotik
|
garatu
dira, liburu itxura duten ohiko kazeten eredua albo batean utzirik. Helburu hau lortzeko, Internetek elkarrekintzarako eskaintzen dituen baliabideak eta gehienbat bere lotura hipertestualak erabiltzen dituzte.
|
|
|
lehenengo eskakizun multzoaren arabera, taldeak, barne desakordioak sor ditzakeen eragin ezegonkortzaileetatik babestu behar dira (esate baterako, arbasoengandik jasotako ohiturak jadanik errespetatzen ez dituzten gizabanakoek erakusten duten heterodoxia). Bigarren eskakizun multzoaren arabera, beste aldetik, gutxiengo kulturalek, kanpotik datozen eraginetatik babestu ahal izateko zenbait neurri hartu behar dituzte (esate baterako, gutxiengo kulturalak hezkuntza sistema bere hizkuntzan ezin duenean
|
garatu
). Babes mota biek helburu bera daukatela dio Kymlickak, komunitate nazionalen egonkortasuna eta izaera defendatzea, hain zuzen ere.
|
|
|
Laburbilduz, orain arte honako argudio hauek
|
garatu
ditugu: 1) liberalismoaren bereizgarri nagusietariko baten arabera, gizabanakoek beraientzako bizitza ona denaz aukeratu behar dute, kanpotik inork bere ikuskera partikularra inposatu behar ez dielarik; 2) hemendik ondorioztatzen da estatuak politika antiperfekzionista bat jarraitu behar duela, politika mota hori bermatzeko bizimodu onen aniztasunaren aurrean neutraltasunez jokatu behar duelarik; 3) gizabanakoa benetan autodetermina dadin, berau inguratzen dueneko ingurune kulturala babestu beharra dago, ingurune horrek eskaintzen baitio, hein handi batean, desiragarri eta gaitzesgarri diren bizimodu onen ikuskera.
|
|
|
Hau ulertzeko, lan mota horien heterogeneotasuna eta haiek osotasunean biltzeko zailtasunak izan behar ditugu kontuan. Ondoko lerro hauetan, horri nolabait buelta emateko beste saiakera txiki bat egingo dugu, Europan
|
garatu
zen atzerriko hemerografia aztertuz, oroz gain Iparraldetik hasita, Frantzia eta Erresuma Batuan.
|
|
|
• Ikertzaileei interesatzen zaien informazioa eskaini ahal izateko, datu baseak
|
garatu
eta gaurkotu.
|
|
|
Haureta gazte literatura dugu, ezbairik gabe, euskal liburugintzan azken urteotan gehien
|
garatu
den arloa. Egitasmo horren zereginik behinena Euskal Herriko umeen eta haientzat idatziriko liburuen arteko lotura sendotzea da, hain zuzen ere.
|
|
|
Bizi garen herrialde
|
garatu
honetan, teknologia berriak erabat integratuak daude gure bizimoduan, eta guretzat ona den etekina ateratzen diegun bitartean benetan
|