|
2002
|
|
|
enpleguaren ikuspegitik badira batzuk oso hedakorrakdirenak (enpresentzako zerbitzuak, zerbitzu pertsonalak, zerbitzu publiko jakin batzuk) eta, aldiz, beste batzuk geldoak direnak (merkataritza, aseguruak...). Esanguratsua da, halaber, zerbitzuetako lan eskuaren feminizazioa, zerbitzuetako enpleguaren erditik gora emakumeez osatuta baitago herrialde
|
garatu
askotan. Aipatzekoen artean bada gorago aurreratu dugun joera bat, hots:
|
|
2005
|
|
|
3 urtez behin irakaslea aldatu beharrak ez du bertso eskolaren epe luzeko proiektua
|
garatzen
asko laguntzen. Bertsolaritza irakasle asko ez dagoenez, sarri ordezkorik bilatu ezinda geratzen dira bertso eskolak, eta irakasle faltagatik itxi den bertso eskolarik ere bada.
|
|
|
Ikerketak dioenez, produktu horietako batzuk planetaren berotze globalarekin lotuta daude, eta beste batzuk, berriz, kantzerigeno izatearen susmagarri gisa katalogatuta daude. Motoak ez dira herrialde
|
garatu
askotako lehen garraio hautaketa, eta, ondorioz, lanaren egileek diotenez, haien emisioen garrantzia “gutxietsi” egiten dute herrialde askotako legediek Kiotoko Protokoloa betetzeko. Adibidez, AEBn, errepideko motorren emisioen batezbestekoa ez zen kontabilizatu ez eguneratu azken 25 urteetan, nahiz eta ibilgailu horiek ibilgailuek baino gas poluitzaile gehiago sortzen duten ibilitako kilometro bakoitzeko, baita garraiobide handiagoak ere, hala nola autobusak.
|
|
2006
|
|
|
Txostenaren arabera, hurrengo urteetan maisu maistra gehien dituzten herrialdeak dira kualifikazio gutxiagoko irakasleak dituztenak, bereziki Saharaz hegoaldeko Afrikan. Hala ere, hezkuntzaren kalitatea kezkagarria da herrialde
|
garatu
askotan, bereziki Ipar Amerikan eta mendebaldeko Europan, non gero eta irakasle espezializatu gehiago baitaude matematikan eta zientzietan.
|
|
2007
|
|
|
Hormona jasotzen zutenean, inguru horretan janariaren erantzuna murriztu egiten zen. Aurkikuntza hori oso garrantzitsua izan daiteke herrialde
|
garatu
askotan eragiten duen obesitate epidemiaren aurkako borrokan. Ikertzaile britainiarrek diote beren ikerketak gizontasunaren aurkako tratamendu berriak ekarriko dituela.
|
|
2008
|
|
|
Bost baldintza horiek betetzen badira, herrialde batek behar adinako gobernagarritasuna lortu duela esan dezakegu. Herrialde
|
garatu
askok ez dituzte denak betetzen, eta garabidean dauden herrialde batzuetan, berriz, baldintza guztiak betetzen dira. Eta horrek erakusten du uraren krisia ez dela soilik herrialde txiroena, gizakiaren arazoa dela.
|
|
2009
|
|
|
Adingabeei zuzendutako elikagaien publizitateak kontrol handiagoa behar du, herrialde
|
garatu
askotan eragiten duen haurren obesitatearen “izurritea” zabaltzen jarrai ez dadin. Hala adierazten du Consumers International (CI) erakundeak, Kontsumitzailearen Eskubideen Nazioarteko Eguna dela eta (gaur, martxoak 15).
|
|
2010
|
|
|
Prozesuan hauteskundeak izatea distortsio izugarria da. Alegia, Gernikako Ituna
|
garatzea
askoz errazago litzateke hauteskundeen distortsiorik gabe. Kontuan hartuta prozesuaren garrantzia, planteamendu subiranista batetik, Gernikako Itunak daukan arazoetako bat hauteskundeetara begira egotea da, arazo oso handia.
|
|
|
Hala, haizebeko eremuetan, ipar ekialdean, ozono kontzentrazio handiak daude, Valverden bezala. Herrialde
|
garatu
askotan ohikoa den egoera hori ezagutzeak lagundu egiten die administrazio publikoei gas kutsatzaile hori gehitzeari lotutako osasun eta ingurumen arriskuak prebenitzeko neurriak hartzen. Autoreek diote beren lana “oso tresna erabilgarria dela ingurumen politikaren arduradunentzat erabakiak hartzeko eta ozonoa murrizteko estrategiak zehazteko, eta, horrez gain, gas horren portaerari buruzko ikerketa ildo berriak irekitzen dituztela”.
|
|
2012
|
|
|
Askotan aurkeztu izan da elikagaien prezioen garestitzearen errudunbakartzat, nahiz hori ez den egia, beste arrazoi batzuek pisu handiagoa dutelako.Hala ere, gaia ez da munta gutxikoa. Herrialde
|
garatu
asko erabakitzen ari dirakontsumitzen dituzten hidrokarburoetatik portzentaje esanguratsuak agroerregaiakizan direla aurrerantzean. Horri lotua, elikadura defizita duten herrialdebatzuek erabaki dute agroerregaiak ekoiztea, jangarri diren zerealak ekoitzi beharrean (Ramonet, 2011c).
|
|
2013
|
|
|
Hori diagnostiko goiztiarrari zor zaio, eta tratamendu hori ez da atzeratzen. Hala ere, abantaila hori arindu egiten da, neurri batean, herrialde
|
garatuetan
askoz emakume gehiagok ez dutelako seme alabarik: WCRF/ AICR txostenak zehazten du seme alabarik ez izateak areagotu egiten duela minbizi mota hori izateko arriskua.
|
|
2014
|
|
|
Hala, ikertzaileek germ free edo inolako mikroorganismorik gabeko animalia ereduak sortu zituzten, eta ikusi zen haien bizitza oso oso txarra zela: ohikoak baino gutxiago hazten ziren, tumoreak
|
garatzeko
askoz ere joera handiagoa zuten, eta gazteago hiltzen ziren. Bilbaoren hitzetan," horrek erakusten du gu ez garela jaio planeta honetan bakarrik bizitzeko; bakterio horiek behar gaituzten moduan, guk ere behar ditugu".
|
|
2016
|
|
|
Galtzagorrik proposatzen duen alternatiba soziokulturalak “errealitate negatibo horren amaiera” ekarriko luke, izan ere, “bizitza soziokultural dinamiko bat
|
garatzeak
asko lagunduko luke aipaturiko arazo guzti horiek ekiditen. Beraz, espazioa birgaitzea (bi zentzutan ulertuta:
|
|
2017
|
|
|
Gizateriaren ia historia osoan, pelbisa estuegia zuten emakume gehienek, erditzen ari zirela, modu naturalean erditzen zuten, eta haiekin batera, askotan, haurtxoak ere bai. XX. mendean, segurtasun osoz esku hartzeko teknikak
|
garatzeak
asko murriztu zuen amen heriotza tasa, eta, gainera, emakume horiek seme alabak izateko aukera izan zuten, pelbisaren tamainak egun bere bizitzarako arriskutsua izan ez zedin. Emakumeen erditze gehiago pelbisa estua denean, eboluzio aldaketa Lehen erditzen zuten emakume horiek orain ez dute bakarrik egiten, baizik eta beren geneak ondorengoei transmititzen dizkietenez, ekuazioak egoera hori ugaltzen laguntzen du.
|
|
2018
|
|
|
Odontologiak azken urteotan izandako garapenak lagundu eta eragin du herrialde
|
garatu
askotako osasun arduradunek errekurtsoak ematea prebentzio eta berreskuratze neurriak izateko, eta horrek lagundu du txantxarraren prebalentzia eta intzidentzia gutxitzen. Neurri horietakoak dira aho hortzetako errebisio kanpainak, eskola umeen pitzadurak zigilatzea, etab.
|
|
2019
|
|
|
Gaur egun, herrialde
|
garatu
askotan erreferentzia berriak bilatzen ari dira giza garapen iraunkorreko ereduak eraikitzeko eta, besteak beste, asko interesatzen zaie euskal esperientzia. New Yorkeko Columbia unibertsitatea Agirre Lehendakaria Centerrekin lankidetzan ari da ezagutu
|
|
2021
|
|
|
Bere esanetan, burmuina giza ekintzen arabera eraikitzen da, sare batzuk sortuz eta beste batzuk suntsituz. Arazoa zera da, pantailen kontsumoak hizkuntzari lotutako sarean askoz beranduago garatzen direla demostratu dela, besteak beste, lan intelektualari, irakurketari, musikari edo kirolarik lotutako ekintzek sare horiek
|
garatzeko
askoz gaitasun eta indar askoz handiago duten bitartean. Honakoa dio, ildo beretik, elkarrizketa batean:
|
|
2022
|
|
|
Gaiak ertz ugari ditu. Klase ertainena fenomeno politiko bat izan da bai Euskal Herrian, bai gainerako herrialde
|
garatu
askotan, baina bizi eredu hori desagertzen ari da. Gure ustez, klase ertainak pisu politiko handia dauka, biztanleriaren zati handi batek baldintza egokiak edukitzeak lotura zuzena duelako gizartean politika iraultzailerik ez garatzearekin.
|
|
|
Aldaerak aldaera, herrialde
|
garatu
askotan antzeko zerbait gertatu da. Erronkak eta erresistentziak tokian tokiko genero adostasunak ezegonkortu dituzte, munduko genero ordena baten sorkuntzaren parte diren asaldurekin batera.
|
|
2023
|
|
|
Izan ere, petrolioa da Irakeko ekonomia mugitzen duen lehengaia, BPG barne produktu gordinaren %42, 8 izan baitzen 2021ean, Munduko Bankuaren arabera. Hori dela eta, erregai fosilen menpekotasuna apaldu nahi du gobernuak; herrialde
|
garatu
asko egiten ari diren trantsizio ekologikoak nahi hori handitzen du, gainera.
|
|
|
Garuna estimulatu edo entretenitzen du? Argi dago, kasu honetan, ipuin kontaketak arreta eta sortzeko gaitasuna
|
garatzen
askoz ere gehiago laguntzeaz gain, une horretan oso beharrezkoa den garunaren estimulu handiagoa ematen laguntzen duela. Teknologiaren erabilerak kasu horretan, beraz, ez du inolako balio erantsirik, eta, gainera, une ebolutiboaren beharren aurka doa, beraz, ez genuke hautatu, bestela, adin txikikoa hizkuntzaren garapenari dagokionez gerta litezkeen atzerapenen eraginpean jarriko dugu, eta baita beste afekzio kognitibo batzuen eraginpean ere.
|