|
2000
|
|
|
Baina, informazio-sistema berri hauek beste aldaketa batzuk ere ekarriko dituzte. Egia da, erakunde batek bere informazio-sistema eratzen duenean bere" know how" zaindu nahi duela, baina ordura arte garatu
|
ezin zituen
hainbat produktu garatzeko posibilitatea zabaltzen zaiola ere bai. Hau ekonomiaren edozein alorretan gertatzen ari bada ere, euskal kulturan tentsio bereziak eragin ditzake, gure erakundeek, gutxi edo gehiago, bere laneko eremua izan baitute.
|
|
|
• Alde batetik, hipotesi baten esanahitasunak
|
ezin zituen
ezagutzaren garai zehatz batean esanahitasun hau ukatzen zuten posibilitate kontingente ala teknikoak alde batera utzi. Vienako Zirkuluaren partaideek proposatzen zutena ‘hemen eta orain’ eman behar zen egiaztagarritasuna bazen; orduan, garai hartan ezin zuten ilargiaren alde estaliaren existentzian sinetsi.
|
|
2001
|
|
|
Mende luzean, Ane Olivan Zestoako gerentearen esanetan," medikuntza naturalaren onurei larregiko balioa eman zitzaien, baina egia da medikuntza konbentzionalak osatu
|
ezin zituen
zenbait gaitzentzat ur termala onuragarria zela".
|
|
|
Osasun aseguruak eman
|
ezin zituen
prestazioak agintzen zituen
|
|
|
artikulua urratu zen, aseguru etxeak eskaini
|
ezin zituen
prestazioak hartu baitzituen bere gain.
|
|
|
Eta opariarekin egin zuen amets: zubi baten gainean zeuden biak (Parisekoan edo Lisboako luze hartan) eta Romak paper gorrian bildutako oparia eman zion eta berak ahaleginak egin zituen papera kentzeko baina ametsa lekuz aldatu zen orduan, zortzimilako mendi batean zeuden (Annapurna?) eta atzamarrak
|
ezin zituen
behar bezala mugitu; gutxika, baina, oparia zabaltzen joan zen baina ordurako ametsetan ari zela konturatu eta erabaki zuen ez zuela zabaltzea merezi, hura guztia buruaren jolasa baino ez zela.
|
|
|
Begi karratuak ziren, munduko karratuenak igual. Ezequiel edo Zacarias edo Celerino zuen izena (Marcosek
|
ezin zituen
izen guztiak gogoratu. Romak ere ez).
|
|
|
Vishnuk hamar urte zituen, eskolatik gelditu behar izan zenean. Amak
|
ezin zituen
bi ume eskolara bidali. Gastu gehiegi.
|
|
|
Eta Kopernikoren adibidea aipatzen du Kantek. Zeruko higidurak
|
ezin zituen
argitu izarrak begiralearen inguruan zebiltzala onartuz gero. Eta orduan begiralea higiarazi zuen izarren inguruan:
|
|
|
Kanti Matematika euklidearra soilik kontuan izatea ere aurpegiratu zaio. Hau egia da, noski, ondoren sortu ziren Matematika ez-euklidearrak
|
ezin zituen
ezagutu. Honetaz esan behar da Kantentzat gure ezagutza esperientzia arruntetatik abiatzen dela.
|
|
|
Eskuan zituela, ordea, zimeldu egiten zitzaizkion denak. Ekarri
|
ezin zituen
umeak zirela pentsatzen zuen Ixabelek. Senarrari gero eta gorroto handiagoa zion.
|
|
2002
|
|
|
bere egintzen edo bere egintzen aurka ez joatea. Kasu honetan, eta Auzitegiaren iritziz, administrazio autonomikoak
|
ezin zituen
abeltzain batzuk zigortu ganaduari clembuterola duten produktuak modu irregularrean hornitzeagatik, aldez aurretik “abelazkuntzako jatorri-eta osasun-gida” eman bazitzaien. Gida honen arabera, abereak albaitariaren kontrolpean zeuden eta abereak osasun aldetik giza kontsumorako egokiak ziren, eta behiak hiltegira eramateko baimena eman zuen, hiltzeko.
|
|
|
Burua guztiz galduta zeukan. Ero moduan ibili zen, astinaldi bortitzenak eginez eta isildu
|
ezin zituen
aienez betea.
|
|
|
Julenek
|
ezin zituen
begiak lurretik jaso. Orain berak zirudien erabat nahasita.
|
|
|
Edo zeloak sentitzen zituen. Zeren haiek baitziren Sergiorekin konpartitu
|
ezin zituen
ordu bakarrak, haren itzaletik at. Eta orduan sentsazio hura nagusitzen zitzaion: bakean eta atsedenean zuèn sentimenduen lakura esku anonimo batek harria jaurti balu bezalakoa.
|
|
|
Benthamen bi Hitz-atze luzeak hogeita bat Gutunak baino bi aldiz luzeagoak, eta are luzeagoak, dira bien ala biak. Gutunak atzerriko herri batean idatzi zituen, eta han Benthamek
|
ezin zituen
eskuratu hainbat liburu edo bestelako erreferentzia-material; presaka idatzi zituen, eta damutuko ez bazen, gutxienez errepasatu eta osatu egingo zituen, bere denbora librean. Gutunen izenburuei begiratu bat boteaz ikusiko dugu Benthamen pentsamenduek garapen honen lehen mailan Panoptikoarekiko zuten helburua:
|
|
2003
|
|
|
Adierazgarria da bide horretan, Baionako ikastaroei erreferentzia egiterakoan Bakaikoak, bi toki desberdinetan zertxobait hitza erabiltzea, ahaleginaren mugez jakitun. Erakunde publikoen diru-laguntzen urritasunaren ondorioz, UEUk
|
ezin zituen
bere langileak eduki eta, neurri batean, beste erakunde batzuen menpe zegoen118 UEUko kide gehienak EHUko irakasleak zirenez, unibertsitate horretan gertatutakoek eragin zuzena zuten UEUren bizitzan, hurrengo urteetan ikusiko zenez. Bestalde, egoera bitxia sortu zen.
|
|
|
Akademiak zenbait gauza utzi behar zituen erakunde publikoen eskuetan, tituluak ematea eta alfabetatze/ euskalduntzea adibidez. Izan ere, azken esparru horren kasuan, Euskaltzaindiak
|
ezin zituen
onartu egiten eta esaten ari ziren bidegabekeriak6.
|
|
|
Andaluziako Federazioak gogorarazi du iaz Unilever behartua izan zela desodorante horren beraren beste iragarki bat jasotzera, Madrilgo Medikuen Elkargoak antzeko irregulartasunak salatu ondoren. Iragarkian mediku bat agertu zen, eta
|
ezin zituen
bere bulkada sexualak zapaldu paziente nerabe baten aurrean, produktu hori zeraman biluzik.
|
|
|
Espediente horri 12.000 euroko zehapena ezarri zaio hutsegite larriengatik. José Gabriel Ruiz Kontsumoko zuzendari nagusiak atzo azaldu zuenez, Cinesak
|
ezin zituen
alegatu onartzeko eskubidea-segurtasuna eta higienea-“enpresak berak bere establezimenduan krispetak, gozokiak eta freskagarriak merkaturatzen dituenean”. Gaineratu du Cinesako arduradunek ere ezin dutela lehia desleiala alegatu “beren jarduera nagusia filmak proiektatzea delako eta ez janaria saltzea”.
|
|
|
Alferrik gogoratu zuen hori, ordea:
|
ezin zituen
ametseko erleak madarikatu. Eta madarikazio sinpleren bat bota nahi zien behintzat.
|
|
|
Ipotxa zen, belaun menditsuak eta sumendia ipurdian. Begietan sufrikarioaren orbainak eta masailean disimulatu
|
ezin zituen
zuloak, akneak irentsitako aurpegi desitxuratua. Plataformadun botak, belaunerainokoak, eta ezpainetako laranja zituen.
|
|
|
Batez ere marxismoa eta psikoanalisia buruan izanda, horiek zientziak ez zirela frogatu nahi izan zuen Popperrek, baina horretarako irizpide zedarritzaile baten beharra zeukan. Bestela
|
ezin zituen
Marx, Freud edo Adler, esaterako, ezeztatu. Irizpide hori gabe, eta bere metodo faltsazionista buruan izanik, garai hartako fisikako zientzia garatuenak —erlatibista eta kuantikoa— aztertzeari ekin zion.
|
|
2004
|
|
|
Besoak ireki nizkion eta hura, herrenka hurbilduz, nire besoen babesean sartu zen. Yitzhadek ere, hunkituta,
|
ezin zituen
negar anpuluak disimulatu. Eta eszena horri bukaera emateko, ohetik altxatu eta bata zuria jantzi nuen.
|
|
|
Egunkari horixkaren batean irakurri banitu bezala. Adimenak
|
ezin zituen
borrokatu sentimen sakon haiek, logikarik gabeko sen indartsu haiek. Ezintasun hark erruaren zama sentiarazi zidan bihotzean.
|
|
|
Alemanieraz idatzitako ohar franko ere ikusi zuen, paragrafoen ertzetan. Zoritxarrez,
|
ezin zituen
irakurri: oin-hotsa gero eta ozenagoa zen bagoiko korridorean.
|
|
|
Orduak eta orduak ematen nituen Etchartea baserriko sabai hartan sartuta, musika etengabe entzuten eta oroitzapen lazgarriak buruan bueltaka. Basoko lan akigarria ihesbide izan nuen hasieran, baina azken garaietan nekeak ere
|
ezin zituen
nire buru barneko irudi beltzak uxatu. Beldurtzen hasia nintzen.
|
|
|
Joseba hain ukituta ikustean, Mireia zenbat maite zuen gogoratzen baitzuen Amaiak. Eta
|
ezin zituen
ekidin –zein tuntuna, ene, zein tuntuna! – bihozmin ziztada haiek.
|
|
|
Bulegoak bazar desordenatua ematen zuen, churriguereskoa, trastez gainezka. Identifikatu
|
ezin zituen
gailu mekaniko eta elektrikoak ikusi zituen Josebak. Garabi antzeko batzuk, kablez beteriko dorreak, bozgorailuak...
|
|
|
Emakumeak atzetik jarraitu dio barkamen eske. Hizketan hasi dira, baina Harakinek bozgorailuetatik zetozkion biolin karrankariak baino
|
ezin zituen
aditu. Berehala paratu zituen bere burua eta Mirenena pantailako gizona eta emakumearen lekuan.
|
|
|
Paisaiari erreparatzen zion, baina aldika
|
ezin zituen
Harakinen gorputz segailetik begiak apartatu. Besondotik bularrera egiten zuen bidaia, sentitzen zuenak ikaraturik.
|
|
2005
|
|
|
Edonola, esan beharra dago ondorengo dekretuen bidez, lorpenak egon zirela: emakumeak karrera judiziala ikasi ahal izan zuten, lan berdinarengatik soldata berdina kobratzen hasi ziren, ezkondutako emakumeak lan egiten segi zezakeen nahi bazuen edo bere kontratuari amaiera eman diru kopuru jakin bat ordainduz, haurdun zegoen emakumeak baja har zezakeen 1 -3 urte arteko iraupenarekin, aitak
|
ezin zituen
seme-alabak adopzioan eman amaren baimenik gabe, adinez nagusiak eta 25 urtetik beherakoak ziren emakumeek etxea utz zezaketen gurasoen baimenik gabe, senar-lizentzia desagertu zen, emakumeak ez zuen bere nazionalitatea galtzen ezkontzerakoan, merkataritzan jardun zitekeen, ez zuen senarraren baimenik behar ondasun eta herentziekin nahi zuena egiteko, etab.
|
|
|
Beste korapilo batzuk ere
|
ezin zituen
berak bakarrik askatu, nola ezin baitu lakioan erori den usoak mokoaz askatu hanka estutzen dion lokarria.
|
|
|
44 Edonondik begiratuta ere, oinarri hori ez da unibertsala eta horixe agertzen da justizian ere. Haren aurkakoak, handiagora eta txikiagora,
|
ezin zituen
aurkitu pasioan eta horren ondorengo ekintzan. Eta, horregatik, justiziaren beraren gaietan aurkitu zituen.
|
|
2006
|
|
|
Hala ere, egoera ekonomikoa ezberdina zen. Biztanleriak
|
ezin zituen
funtzionario eta lur jabeen zamak jasan, apaizgoa gero eta indartsuagoa zen, nekazari eta artisauak esklabo bezala bizi ziren eta lehen garatutako eta landutako finka ugari abandonatuak zeuden.
|
|
|
1898ko espiritua puri-purian zegoen: Espainiabakarra zen eta
|
ezin zituen
kolonia gehiago galdu. Espainia bakarra bazenhizkuntza bakarra behar zuen.
|
|
|
kontuan hartzen baditugu, erraz ulertuko dugu testu honetan agertzen den erabakia. Haatik,
|
ezin zituen
euren dorreak desmotxatu (bota). Nobleok ez zeuden bere mendean, ez zen haien erregea.
|
|
|
jaunen delinkuentzia hiribilduen aurrean (Honda lapurtarren kontrakoa baizik. Nahiz eta Gipuzkoako Ermandadeak Ahaide Nagusien boterearen aurka bideratu euren ekintzak, Henrike IV.ak
|
ezin zituen
Ermanrribia, kasu honetan), alegia.
|
|
|
Bigarren lekuan agintzen zen hiribilduaren kontzejuak eskubidea zuela behartzeko hiribilduko edozein auzokide edo biztanle zin egitera, kontzejuak eskatzen zionean (bandoetan zebilela susmagarria zelakoan). Ez bazuen egiten eskatu eta seigarren egunerako, inongo sententzia edo agindurik gabe auzokidetasuna galtzen zuen eta, ondorioz,
|
ezin zituen
hiribilduko pribilegioak eta askatasunak gozatu eta ofizioak izan. Beste hiru egun igarotzerako hiribildutik eta bere lurralde-barrutitik atera beharra zeukan deserriraturik.
|
|
|
Bere ahotsa potente eta argia izatetik ia entzun ezina eta nekatua izatera bueltatu zen. Bere begi handiak jada
|
ezin zituen
ireki ere egin eta bere ezpainak zurituz zihoazen poliki-poliki. Berak bazekien hil egingo zela, eta erabat izututa egon arren, besteoi irribarreen bitartez kontrakoa demostratzen saiatzen zen.
|
|
|
Arrisku handia zen San Petersburgon paperik gabe ibiltzea, baina apustu egin zuen Rufinek, eta ez zitzaion gaizki atera: ezkutuan irakurri zituen itsasontzien irteerako ordutegiak eta bidaien norabideak –nekazari ezjakin batek
|
ezin zituen
afixak irakurri susmagarri bilakatu gabe–, eta San Petersburgotik Rigara zihoan ontzi batean sartzea lortu zuen. Han itxura aldatu zuen eta txerri-ilezko eskuilen saltzailea zela esan.
|
|
|
Zertarako, baina? Berak beste inork
|
ezin zituen
egin lan haiek. Damasok ere ez zituen sinatzen bere margoak.
|
|
|
Geak (Gma) sortua, berau une oroz estaltzen zuen Uranok, eta hain zen estua eta itogarria harreman hura, ez ziela lekurik uzten sexu-grina aseezin hartatik jaiotzen ziren izakiei. Lurra haurdun zegoen, ondorioz, gero eta haurdunago, gero eta lehertzenago —stasij edo matxinada zerutarra iragartzen da metafora horretan—, eta
|
ezin zituen
munduratu bere sabeleko haurrak: sei seme zeuzkan barrenean, Titanak; sei alaba, Titanideak; hiru Ziklopeak; eta hiru Hekatonkiroak.
|
|
|
Auzolan izena du. Jardun du programaz bost hamar minutuz, Meltxorrek
|
ezin zituen
begiak irekita eduki, Neilak esan du berak ez duela oso garbi ikusten preformazio etapa hau zertarako den. Etapa honetan, esan du monitoreak, norbanakoaren segimendua egingo du berak, antzeman zein diren gure interesak, gure posibilitateak, ezinbestekoa dena lan munduan integratu gaitezen, konparazio:
|
|
2007
|
|
|
Izatez, Francok botere bereziak zituen esparru betearazlean eta legegintza-esparruan, Defentsa Nazionaleko Batzarraren 1936ko irailaren 29ko Dekretuan, 1938ko urtarrilaren 30eko eta 1939ko abuztuaren 8ko Legeetan eta 1937ko apirilaren 19ko Bateratze Dekretuan ezarritako onurabideen bidez. Hain zuzen ere, horietako batek ere ez zuen «Oinarrizko Legearen» lerrunik. Horrez gain, aurrerago «Oinarrizko Lege» izendatu zituzten arau batzuek (gogoan izan, adibidez, Laneko Forua) geroko legeetara igortzen zuten horiek betetzeari dagokionez, eta epaileak
|
ezin zituen
zuzenean aplikatu. Estatuko 1967ko Lege Organikoaren bidez sortutako kontraforu-errekutso entzutetsuari dagokionez (aurrerago aztertuko dut), erregimen demokratikoetako konstituzio-aurkakotasun errekurtsoen imitazio moduko bat izan nahi zuen, baina, egiatan, ez zuen inolako aplikazio praktikorik izan.
|
|
|
Hori guztia oraindik indarrean dagoen arren, 1978ko Konstituzioa indarrean sartzean eta Europako integrazio-prozesuaren eraginez, Espainiako antolamendu juridikoan zuzenbideko iturrien ikuspegia erabat aldatu da. Orain 1974ko legegileak aurreikusi
|
ezin zituen
faktore berriak hartu behar dira kontuan, besteak beste: Konstituzioa antolamendu juridikoaren gorengo araua da orain, zuzeneko arau-eragingarritasuna du, eta beste arau batzuk sortu eta aplikatzeko prozedura ezarri du.
|
|
|
Eta suposatzen zen gu lagun minak ginela, konfiantza osoa genuela, eta, beraz, onargarriak behar zutela gure arteko afektu adierazpenek. Beste emakumeak, ordea,
|
ezin zituen
ukitu ere egin. Horrela gogoratzen nuen nik behintzat.
|
|
|
-Lehen aukera horren aurka, ez zirelako gatazkan kontrako bi paradigma.Teoria kimikoak
|
ezin zituen
Antartikan detektaturiko prozesu batzuk deskribatu. Esplikazioa zertzeko funtsezko zituen azalpen dinamikoaren piezaepistemikoak.
|
|
|
SuperJavak Open Office edo Azureus bezalako programa ezagunak ditu, eta berriki Sun Microsystems sortu duen enpresak software libre bihurtu du, gizartearen onurarako. Izan ere, orain arte, edozein pertsonak ikusi ahal izan zuen Javaren iturburu-kodea, baina
|
ezin zituen
aldaketak aplikatu, enpresak onartu ezean. Keinu software libreari Ahora, konpainia estatubatuarrak erabaki du pixkanaka GPLbaimena hartzea eta Java kode libre bihurtzea.
|
|
|
Pisistrato tiranoak bultzatutako Dionisiako Handietan sortua, tragediak epos heroikoa gorde zuen neurri handian552 Baina, VI. mendearen amaiera hartan, polisak tentsioan jarri zuen epos heroikoa —balioak bezala errepresentazio erlijiosoak—: giza abere politikoari, giza abere zibikoari, zuzenbidea goresten zuen giza abereari hitz egin behar zion, eta, ondorioz,
|
ezin zituen
epopeiaren modura eman giza jarduerari buruzko esplikazioak; aitzitik, polisarekin indartu ziren giza balio berriak baitaratu beharko zituen narrazioan: askatasuna, berdintasuna, demokrazia553..
|
|
|
Helendarren arrazoimenaren absolutizazioarekin hain kritiko agertu zaigun Cornfordek berak eskaintzen digu lehen filosofiaren emaitzak doitzeko bidea: ezin da gutxietsi fisikaren eskolan —eta haien ostean etorri ziren eskoletan, noski— egin zen aurrerakuntza; ekarri ere, miletotarrek mundu mitikoak erdietsi
|
ezin zituen
gauza asko ekarri zituzten esperientziara339: mitoak zeraman lainoa uxatu zuten eta gauzen sorrera esplikatu, modu ulerterraz eta logiko batez —euriaren eroria esplikatzen denean bezala— Ahalegin haren ondorioz, munduaren sorrera ez zen gehiago izango naturaz gaineko gertakaria, gauza erabat naturala baizik:
|
|
2008
|
|
|
Bero-bero zegoen, eta azala egin eta desegin egiten zen, urtuta. Bestalde, ez zuen masa handirik, eta grabitate-indar ahulak
|
ezin zituen
gasak inguruan atxiki. Eguzki-haizeak gasak eramaten zituen, eta, haizea baretu zen arte, Lurrak ez zuen aukerarik izan atmosfera batez inguratzeko.
|
|
|
Atzean São Jorge gaztelua zegoen, aurrean Bairro Altoko muino ederra, ezkerrean Baixa dotorea eta Tajoko estuarioa? Baina Mario Barbosak
|
ezin zituen
Lisboako harribitxi horiek ikusi bere Beco das Farinhas-ko 18 zenbakiko bigarren pisutik. –Rua?
|
|
|
Alde> txarrak? > Azkuek ez zituen eta
|
ezin zituen
euskalki guztiak ezagutu, horre-gatik, lotsorki, Eexen entzun dudan euskalki bakarrean, familiakoan, ama euskalkian zubereraz egin ditut nire ikerlan gehienak. Zoritxarrez Davant-i eta bioi gertatzen zaigu zuberotar ez diren ikerlariek, erreserbetako amerindiarren moduan ikusten gai-tuztela eta ez gaituztelarik kontsultatzen gure lanak, gure lekukotasunak, testis> nullus-> tzat ematen.
|
|
|
Izatez Azkuek, katedraren bidez bideratu
|
ezin zituen
hainbat proiektu Euskaldun Biltokiarekin antolatu zituen. Hola, 1893an katedrako irakasle gisa Bizkaiko Diputazioari euskal hiztegia eta folklorea biltzeko baimena alferrik eskatu bazion, orain Euskaldun Biltokiko zuzendari gisa, bertan «baserritar akademia» bildu zezakeen hiztegia osatuz joateko28 Edo katedrako ikasleekin antzerkiak egin ahal izateko, Institutuak eskaintzen ez zuen azpiegitura lortu zuen.
|
|
|
Baina kontuan hartzen badugu, bai Gipuzkoan bai Bizkaian, Batzar Orokorretara zihoan ordezkariak herri guztiaren izenean, edo hobeto esanda, herriko su guztien izenean bozkatzen zuela, bizkaitarren prebentzioneurriak ez zaizkigu hain atzerakoiak irudituko. Zeren, herri bateko biztanleen iritzia gai baten inguruan erdibituta egon arren, Batzar Orokorretara zihoan ordezkariak
|
ezin zituen
bere udalerriari zegozkion suak erdibitu bozketa baten aurrean, udalerri bezala bozkatu behar zuen, batera edo bestera. Horren ondorioz, Gipuzkoan, populazio gehien zeukaten 6 -8 udalerrietako ordezkariek ahalmena zuten beren iritzia gainerakoei inposatzeko, aurretik elkarrekin ados jartzea lortzen bazuten, noski.
|
|
|
Baina, Vigotskik marxismoa eta psikologia uztartzeko egindako saiakera horretan
|
ezin zituen
ekonomiatik eratorritako kontzeptuak erabili. Hori dela-eta, kontzeptu propioak asmatu zituen, Formazio bikoitzaren legea eta Berehalako garapen-esparrua delakoak, esaterako.
|
|
|
«Orain ulertzen ditugu gauza batzuk», gaineratu du. Izan ere, haren ustez, mozioen eztabaidan EAJk
|
ezin zituen
ANVko hautetsiak mindu, gero «haien botoak behar zituelako».
|
|
|
Remedios Cantanero bilbotarrak, esaterako, aita gaixotu zenean eraman zuen Margari ahizpa Olara lehen aldiz. Alde batetik, amak
|
ezin zituen
biak behar bezala zaindu, eta neba-arrebek ere ezin zuten ardura hori bere gain hartu; Margarik tailer batzuetan egiten zuen lan, baina hara ere ezin zuten eraman. Bestetik, ingurukoak sufritzen ari zirela ikusteak Margari goibeldu zuen.
|
|
2009
|
|
|
Txiboko Landan pasatutako istorio bakarra batu dugu. Bertan azaltzen da txerriak kanpora atera eta Txiboko Landara ihes egin ziotela, eta handik etxera bueltatu
|
ezin zituen
gizonaren pasadizoa. Txerriak Txibotik atera guran zebilela, bataren bat etorri zitzaion txerriak etxean zeudela esanez.
|
|
|
Los Secretos taldearekiko paraleloan, gainera, Los Problemas taldea ere jarri zuen martxan Enrique Urquijok bere gustu pertsonalenak adierazi ahal izateko. Rantxerak, bertsioak eta bestelako abestiak jotzen zituen, Los Secretos izenburupean jarri
|
ezin zituen
kantuak, alegia. Hamabost disko atera zituen talde nagusiarekin eta bi, berriz, Los Problemasekin.
|
|
|
lana bukatutako bulego-garbitzaileak, polizia bikote bat gaueko txanda utzirik, bizarra egin berriko gorbatadunak, eta deskripzio zaileko despistaturen bat edo beste. Panel aglomeratuz egindako ate sinple eta dekorazio-konplexurik gabekoaren leihakumetik Josebak ia
|
ezin zituen
ikusi bezeroak.
|
|
|
Mitrofan izan zen hil ez zen bakarra. Hankak odoletan zeuzkan eta
|
ezin zituen
mugitu. Aurpegia ere odoletan zeukan, baina larritu gabe hitz egin zuen.
|
|
|
Gazteriaren Frontea, 1941eko abenduansortua, Mussoliniren Balilas elkartearen kopia zehatza zen. Alderdikideek erabateko zigorrik eza zuten eta inork
|
ezin zituen
atxilotu tartean Mugimenduaren burunazionalak ez bazuen horretarako baimena ematen.
|
|
|
Zerga guztiak bezala. Frankotan, primiziak, auzolanak eta elizetarako zergak jende askok
|
ezin zituen
pagatu eta udalak ezartzen zuen zigorra. Gaur egun hala gertatzen da herri askotan:
|
|
|
Gu geu izan ginen beldur horren lekuko. Ospitaleak ez zuen baliabiderik, eta
|
ezin zituen
ekografiak egin. Hori hala, erditu berritan, emakumeek ez zuten galdetzen haurra neska ala mutila zen, osorik zegoen baizik.
|
|
|
Andoniren galderari esker, ordea, berehala jabetu nintzen ama itzal luze baten moduan dagoela kontakizun guztian; idealizatua, ninbo batean bezala eta estatikoa ageri dela kontakizunean zehar. Gaixo baitzegoen, sarritan
|
ezin zituen
–arnasa-itomen handiz ez bazen, ama baten ohiko lan praktikoak bete.
|
|
2010
|
|
|
Garbi dago Espainiako Gobernuak guztiz bete
|
ezin zituen
konpromisoak hitzartu zituela PSOEk Oslon. Esate baterako, PPrekin Estatu Ituna egiteko konpromisoa hartu zuen PSOEk, Madrilen aginte aldaketa egonez gero negoziazio prozesuak aurrera egin zezan bermatzeko.
|
|
|
Berak otzandu ohi zituen tigreak baino otzanduago ikusi zuen bere burua, bere habitat naturaletik kanpo. Halere, animaliak horren maite zituen eta Anninak eta Damianok hainbeste eman zioten
|
ezin zituen
orain gaizkileak bailiran gorrotatu eta kondenatu. Baina odoleko gurasoengandik urrunduta egoteak biziki samintzen zuen.
|
|
|
Orain arte, aitzakia modura, ez betetzearen erantzule bakarra Eusko Jaurlaritza dela esan dute; euren esanetan, Jaurlaritzak Espainiako Gobernuak onartu
|
ezin zituen
eskakizunak egiten zituelako. Dirudienez, bi alderdi horientzat gehiegizkoa da Lege Organiko bat bete dadin eskatzea eta, horretarako, Estatutuetan jasotzen diren eta Legebiltzar honek 1995ean onartu zituen irizpideak betetzea.
|
|
|
Komunera sartu orduko, don Pedrok zartako bat eman zion bere buruari. Inbentarioaren datuek bere buru hartan jarraitzen zuten —bost olio zahagi, hamaika ardo zahagi, hamasei gaileta kaxa— bertan erantsita gelditu izan balira bezala, eta
|
ezin zituen
uxatu. Zartakoarekin ere ez zuen lortu.
|
|
|
Laugako gazteluan bilduak egon dira abere guztiak urte luze horietan. Publikoak
|
ezin zituen
ikusi. Gaur egun, 20.000 pieza dituzte, arte horretan 5.000 landarek osatu bilduma, 1.500 txori, beste anitz ugaztun, arrain, fosil, txirla eta beste.
|
|
2011
|
|
|
Bestalde, babes ofizialeko etxebizitzen garaje eta trastelekuetara ura sartu da. Izan ere, menditik datorren urak eta errekatik gainezka egin duenak bat egin dute eta estolda zuloak
|
ezin zituen
denak hartu. Horretaz gain, zebrabide altxatua trastelekuetako sarreraren parean egoteak ere eragina izan du.
|
|
|
" Orain dela 25 urte, Euskal Nazio Askapenerako Mugimenduaren esfortzuak estatuarekin negoziazioa bultzatzera zuzenduta zeuden-aurrerago Aljerian gauzatuko zena-, baita euskal gizartearen babesa lortzera ere. Gazte mugimenduaren beharra zeukaten, eta Jarraik, [Hego Euskal Herriko] lurralde guztietan zegoen arren,
|
ezin zituen
gazte guztiak bildu; askorentzat erakargarriagoa zen beste jarrera politikoetatik proposatzen zena. Liburuan, elkarkidetza posiblea eta beharrezkoa zela azpimarratu nahi genuen.
|
|
|
Hala ere, Darwinek beldurra zion, adibidez, Owenen iritziari. Eta bazuen horretarako arrazoirik; hasieran, Owen Darwinen aldekoa bazen ere,
|
ezin zituen
onartu teoriak zituen azken ondorioak. Eta dinosauro hitzaren asmatzaileak indar handia zuen XIX. mendeko zientzian.
|
|
|
Pasa-pasa eginda gelditu nintzen. Gainerako batzarkideei kontatu nien telefonoz entzundakoa, eta inork
|
ezin zituen
nire hitzak sinetsi.
|
|
|
Lucíak itxura izugarria zuen. Makillaje oparoak
|
ezin zituen
betazpi ilunak ezkutatu, ezta begien gorria ere. Telefonoz errandakoa gorabehera, ematen zuen neskak ez zuela begirik bildu gau osoan.
|
|
|
98) uste zuen. Are gehiago euskararen sarrera bermeekin egin behar zen, eta irakasle berrien kontratazioan, euskara baloratu arren, hizkuntzaren gaineko ezagutzak
|
ezin zituen
bestelako gabeziak estali. Hirugarren eta azken jarreraren arabera, euskararen presentzia unibertsitatean ezinbestekoa zen.
|
|
|
Ez zuten inoiz seme-alabarik izan, Angelek izugarri gogoko zituen arren. Marisak
|
ezin zituen
eduki. Behin baino gehiagotan saiatu ziren, txanpon asko laga zituzten mediku eta pilula berezietan, baina alferrik.
|
|
|
Garagartza eta Trinitate kaleetan eragin ditu euriteak kalte handienak Mendaron. Deba ibaia gainezka zetorrenez,
|
ezin zituen
Kilimoi errekako urak behar bezala xurgatu eta behetik gora hasi zen ura gainezka egiten, alegia, estolderietatik hasi zen irteten ura. Kilimoi errekak ere gainezka egin zuen domeka gauean, 22:30ak inguruan, eta erreka ondoan aparkatuta zegoen auto bat estali zuen urak.
|
|
|
Hogeita hamahiru izan ziren partisanoek ekintza horretan garbitu zituzten Wehr-machteko faxistak. Eta horren ondotik etorri zen errepresio bortitzaren irudiak
|
ezin zituen
burutik kendu. Hirurehun eta hogeita hamabost errugabe erailak.
|
|
|
Pentsamendu horietan eta beroketa ariketetan zegoela, Nora hurbildu zitzaion. Norak eszena guztiak filmatuak zituen ordurako eta, dena den, Brucek ulertu
|
ezin zituen
sentimendu goibelak antzeman zitezkeen neskaren aurpegian. Beldurra eta tristura nahasten ziren Noraren begiradan eta, hala eta guztiz ere, inoiz baino lirainago zegoela iruditu zitzaion.
|
|
|
Ala ez? Bi emakumeen arteko musu bat irudikatzen zuen, baina orain
|
ezin zituen
bereizi imajinazioaren eta errealitatearen arteko mugak. Emakumeen ezpainetan egon zen musu hura?
|
|
|
Ikuspuntu desberdinak geneuzkan, noski, baina ziur nago berak ez zuela bonba hori jarri. Pinelli herriaren aldeko iraultzaile bat zen,
|
ezin zituen
nekazariak akabatu, ez zen borreroa izan baizik eta biktima. Biktima?, galdegin zion tabernariak.
|
|
|
Bere buruko linboan. Eta
|
ezin zituen
handik atera.
|
|
2012
|
|
|
Aitarekiko distantzia erabatekoa zen, baina ama zen, etxean zegoenean, buruko min handienak sortzen zizkiona. Oierrek
|
ezin zituen
eraman errukiz eta ikaraz beteriko begiradak, etenik gabe bidaltzen zizkionak; horiek saihestearren, ikasten ari zenean ez zen logelatik ateratzen behar-beharrezkoa ez bazen.
|
|
|
Zeren eta lurraren kontra lehertuko ninduela barruntatzen bainuen, desegin nahi ditugun animaliatxo higuingarriekin geuk ere egin ohi dugun bezalaxe. Baina, nire patu onari esker, atsegingarriak suertatu zitzaizkion nire ahotsa eta keinuak, eta bitxikeria bat bainintzan hasi zitzaidan begira, guztiz liluratuta hitz artikulatuak ahoskatzen entzuteaz, nahiz eta
|
ezin zituen
berak ulertu. Bitartean, ezin nintzen ni aieneka eta malkoak isuri gabe eta buruari batera eta bestera eragin gabe egon; hala adierazten bainion, ahal nuen bezain ongi, izugarrizko mina nuela haren hatz artean estututa.
|
|
|
Sarritan hartzen nuen eztia barne-hutsik zeuden zuhaitzetatik, uraz nahastu eta ogiarekin jan. Beste inork
|
ezin zituen
bi esaldi hauek gehiago egiaztatu, alegia, oso erraz asebetetzen dela natura, eta beharra dela asmakizunen sortzailea. Gorputzeko osasun eta barneko bake bete-beteak nituen; ez nuen lagunen traiziorik edo aldakorkeriarik jasaten, ezta ezkutuko edo ageriko etsaien kalterik ere.
|
|
|
Halatan, marra zabaleko errezel hori parea erosi zuen bere gelarako, haien merke-aukera aipatua baitzion monsieur Lheureuxek; tapiz batez amets egin zuen, eta Lheureux, «itsasoa bakean ekartzea ere ez zela» esanez, halako batez hornitzera konprometitu zen itxuroski. Jadanik
|
ezin zituen
haren zerbitzuak alde batera utzi. Egunean hogei aldiz bidaltzen zuen norbait haren bila, eta Lheureuxek berehala plantatzen zizkion bertan bere gauzak, bere buruari murmurio bat ere zilegitu gabe.
|
|
|
Horietariko bat, Mitxelena bera. Mitxelenak haize berri haiekulertzen edo onartzen zituen, baina
|
ezin zituen
bere egin, bere munduaren ikuskerabeste bat baitzen, bera Euskal Herri zaharraren parte zen, nahi ala nahi ez.
|
|
|
Geldirik geratu bezain laster hasi zen zoruko hezetasuna sumatzen. Bat-batean, itxi
|
ezin zituen
begiek hormari zerion negarrari erreparatu zioten; hurrengo egunetako batean jakin zuen patinak zeudela nabeen horma haren beste aldean eta ura sartzen zela horman zehar. Ahalik eta estuen tolestu zituen belaunak sabelaldearen aurka, eta, indar eginda, gorputz-enborra okertu zuen gerritik, hankak eta gorputz-enborra besoekin lotuz.
|
|
|
–Kontribuzioak, erresumako beste edozein herrialde gisa,
|
ezin zituen
berdin ordaindu.
|
|
2013
|
|
|
Koadernoan zertxobait idatzi eta hautsi, beste zertxobait idatzi eta erre; horrela aritu zen urteetan. Azkenean bi nobelak amaitu zituen, baina errejimen frankista indarrean zegoen eta diktadoreak botereari eutsi bitartean
|
ezin zituen
inolaz ere liburuok argitaratu. Aita zenak esaten omen zion bertsorik kantatu ezean lehertu egingo zela.
|
|
|
Gerraren eta errepresioaren oroitzapenak lantzean, Salbador Zapirainen helburuetako bat injustizia eta zapalketa salatzea zen, baina
|
ezin zituen
ahaztu gerran eta osteko errepresioan hildako biktimak. Izan ere, egilearen identitatea memorian uztartzen da iraganaren aitortzarekin.
|
|
|
Susmo guztien arabera, bizilagun batek salatu omen zituen Bordaxarrekoak, horregatik azaldu ziren militarrak etxean arratsalde hartan. Zapiraindarrak abertzaleak eta euskaltzaleak ziren, baina inork
|
ezin zituen
lerrokatu alderdi batean edo bestean, euren mundua zen familia, baserriko lana, eta kezka edo jakin-min politikoak ez zien kentzen denbora asko. Dena den, indar frankisten pentsaeraren arabera, altxamendu nazionalaren alde ez zeudenak etsaiak ziren; beraz, zigorra merezi zuten.
|
|
|
Joxek, tristuraz beterik, burua erabat nahastuta zuen eta eztarria, berriz, urratuta. Sei seme etxetik falta izanak eragiten zizkion larritasuna eta egonezina
|
ezin zituen
gogotik kendu. Sukaldearen inguruan eta bihotz barruan sumatzen zuen hutsunea oso bortitza zen, eta zuloa gero eta handiago egiten ari zitzaion.
|
|
|
Orduan, salaketa judiziala eta publikoa egin zuen Fernandezek, Ertzaintzaren aldetik bahitua eta galdekatua izan zela salatzeko. Haren esanetan, hiru ertzainek indarrez atxiki, auto batean sartu, inork ikusi
|
ezin zituen
gune batera eraman, eta poliziari laguntzeko eskatu zioten; eta eskatutakoa egin ezean hamar urterako espetxeratuko zutela esanez mehatxatu zuten. Ordutik, egunero jarraika zituela kontatu zuen.
|
|
|
Mailu-sinfonia bat gorputzean joka. Ez zekien ze tamainako harriak ziren,
|
ezin zituen
ikusi, ez zen begiak irekitzen ausartzen. Baina gogorrak ziren.
|
|
|
Guztiz larritu zen Versus, inoiz ez zitzaion halako gorputz-matxinadarik gertatu. Eskuek itsasora nahi zuten, urdina atzeman eta irentsi, igeriketara amildu, hatzetatik ihesi joan zerumugatik harantz, eta Versusek
|
ezin zituen
gobernatu. Euria eskatzen zuten eskuek, lepora etortzen zitzaizkion derrepentean estu-estu, ahora sartzen zitzaizkion oka egiteraino, karta lizunak idazten zizkioten, keinu zikinak egiten, eta Versusek ezin zituen gobernatu.
|
|
|
Eskuek itsasora nahi zuten, urdina atzeman eta irentsi, igeriketara amildu, hatzetatik ihesi joan zerumugatik harantz, eta Versusek ezin zituen gobernatu. Euria eskatzen zuten eskuek, lepora etortzen zitzaizkion derrepentean estu-estu, ahora sartzen zitzaizkion oka egiteraino, karta lizunak idazten zizkioten, keinu zikinak egiten, eta Versusek
|
ezin zituen
gobernatu. Erotu egin zela iruditu zitzaion, zeharo joan zitzaiola burua.
|