|
2000
|
|
|
Artea, historia, geografia... zientzia eta literatura mundu horietan ibilia izatea. Nik horiek ikasiak nituen, baina
|
ezin nituen
erabili zuen garaikoak etorri arte.
|
|
|
Nahiago nuen neure jolasarekin jarraitu, baina gogorregi sumatu nituen aitaren begiak. Bi edo hiru egun ziren ama etxetik falta zitzai  gula, eta garai hartan
|
ezin nituen
lotu amona  ren hil-zoria eta amaren falta.
|
|
|
Ni nintzen Edurneren magalekoa, eta
|
ezin nituen
jasan gaiztakeriaz jantzitako Migelen hitz haiek.
|
|
2003
|
|
|
Nik ez nuen kasu egiteko asmorik, baina beraiek traba egiten zidaten eta ezin izan nuen aurrera egin. Ilunpean geunden eta
|
ezin nituen
ondo ikusi. Erditik kentzeko eta baketan uzteko esan nien, baina hauek ez zidaten kasurik egiten eta zentzu gabeko gauzak esaten hasi ziren:
|
|
|
Greta edo ni. Hitz haiek
|
ezin nituen
burutik kendu. Ez nuen ulertzen zer nahi zuen Anak.
|
|
|
Bikiak batera jaiki ziren,
|
ezin nituen
banaka imajinatu.
|
|
2004
|
|
|
«Nik injekziorik ez nuen hartu nahi, baina zazpi-zortzi gizonen artean hartu eta inmobilizatu ninduten, pikura ezartzeko. Geroztik
|
ezin nituen
begiak ere mugitu, ez jaisteko eta ez jasotzeko. Iruditzen zait hilabetez eduki nindutela paralizatua».
|
|
|
Eta gauza lazgarriak gertatu ziren orduan. Nire amesgaiztoetan besterik gogoratu
|
ezin nituen
izugarrikeriak.
|
|
|
Baina hazpegiak... bai, banekien gizon altua zela eta ile argikoa. Eta haren begiak grisak zirela banekien ere,
|
ezin nituen
gogoratu. Larritasun sentimendu jasanezin bat gaineratu zitzaidan.
|
|
2005
|
|
|
bat Dario Fernandez Florez-en Lola espejo oscuro eta bestea Lo que el viento se llevo. Horiek ziren nire amaren ustez nik hamabi urterekin-edo irakurri
|
ezin nituen
liburuak. Baina inoiz ez zitzaidanez libururik buru gainera erori, ez nuen bakar bat ere utzi.
|
|
|
Adelaren jokabide kezkagarri batek, hain zuzen. Nire autoarekin Donostiara joan nintzen batean, Parte Zaharreko Lagun liburu-dendara sartu nintzen, han lortzen baitzizkidaten bestela eskuratu
|
ezin nituen
liburuak. Ahalik eta gehienetan erosten nuen liburu-denda hartan, barnean harra baineukan garai batean egindakoagatik, ezen marxismoari eta psikologiari buruzko liburu asko samar lapurtuak nituen gaztetxo nintzelarik, artean diru askorik gabeko nerabe.
|
|
2006
|
|
|
Horiek
|
ezin nituen
atera. Baina egunetik egunera ate joka gogorrago sentitzen nituen –maitezaitutmaitezaitut– eta banekien, goiz edo berandu, botako zutela behera atea.
|
|
|
Zalaparta batean, atea zabaltzea lortu zuten eta barrura sartu ziren. Lauzpabost lagun izango ziren guztira, nengoen tokitik
|
ezin nituen
ikusi, baina oso ondo entzuten nituen haien oihu zakarrak eta kolpe-hotsak. Angelok zerbait esan zien.
|
|
|
Elkarri bultzaka hasi ginen. Gerriko min sekulakoa nuen,
|
ezin nituen
oinak lurrean tinkatu. Hermannek gogor bultzatzen zuen.
|
|
|
musika-eskola. Ikastolan egin
|
ezin nituen
gauzak han egiten nituen. Adibidez, baziren ikastolako umeak gabonetan gurekin batera irteten zirenak, baina ikastolak ez zituen lan haiek bereak bezala hartzen.
|
|
|
musikaeskola. Ikastolan egin
|
ezin nituen
gauzak han egiten nituen
|
|
2007
|
|
|
Eta orduan hasi nintzen pentsatzen agian nik ere pixka bat desberdina izan beharko nuela zoriontsu izan nahi banuen. Nik, noski,
|
ezin nituen
aita eta ahizpa bikia etxetik bota bertan Pippik bezala zaldi bat eta tximino bat sartzeko, baina, ez dakit, gauza txikietatik hastea erabaki nuen: zapatilak alderantzizko oinean janzten nituen eta kolore diferentetako galtzerdiak erabiltzen hasi nintzen, eta ikusten nituen objektu guztiak hankaz gora imajinatzera ere iritsi nintzen, eskuen gainean ibiliko bagina mundua nolakoa zatekeen ederki ulertzeraino.
|
|
|
berari begiratzeko burua jiratu gabe igarotzea zen bat, eta haren begiradari lau segundo baino gehiago eustea bigarrena. Nik
|
ezin nituen
ez bat eta ez bestea, ez nintzen gauza izaten haren argitan erre gabe igarotzeko, irribarrea eskaintzen zidan berari begira harrapatzen ninduen bakoitzean, eta neuk ere irriño batez erantzuten nion, baina ezin inola ere haren begiei neureei begira eutsi, erre eta kiskali egiten baitzuten ederraren ederrez.
|
|
2008
|
|
|
Berdin zitzaidan legeak haustea, nire lagun bat salbatuko nuen. Halere, populua ados ez bazen
|
ezin nituen
gizakien sakrifizioak kendu. Nire buruari hitz eman niona egitea gero eta zailagoa iruditzen zitzaidan; ez nintzen segur lortzeaz, baina ahal nuen guzia eginen nuen!
|
|
2009
|
|
|
Irakasle hasi nintzen aurreneko urtean arazoak izan nituen haurrekin. Denak builaka aritzen ziren eta
|
ezin nituen
kontrolatu. Pentsatzen nuen" nolabait menperatu behar ditut ume hauek", baina ez nuen asmatzen.
|
|
|
Utzidan bakean! Itsaso txarrak eramango ahal hau!, oihukatu nahi izan nion, baina
|
ezin nituen
ezpainak zabaldu edo, zabalduz gero, ezin nuen ahotsik atera, eta entzuten zen hots bakarra herrenaren egurrezko pausoa zen, kan-kan, kan-kan. Hasperenka iritsi nintzen abadetxera, pixka bat lasaiago, herren-hotsa isildu baitzen ordurako.
|
|
|
Hitz egiten utzi ondoren ere,
|
ezin nituen
begiak beregandik apartatu. Bizkor eta kolpeka mintzatu zen ordura arte, baina isiltasuna beste amaraun baten gisan ehuntzen hasi zen gure artean.
|
|
|
Ez geunden ohituta halakorik ikusten herrian. Nik, bitartean,
|
ezin nituen
Katuren begiak eta besoak ahaztu.
|
|
|
Niretzat oso garrantzitsua zen hori, besteak beste, talde handi asko zeudelako. Jimi kontzertuan egon zedin nahi nuen benetan, baina
|
ezin nituen
ez diru eta ez bestelako baldintza haiek onartu. Beraz, konponbide bat proposatu nien:
|
|
|
Amak gomendatutako liburu gehienak irakurtzen nituen, baina hark debekatutakoek pizten zidaten niri irrika gehien, ezin bainuen ulertu zergatik
|
ezin nituen
irakurri El poder y la gloria bezalako titulu deigarriak zituzten liburuak.
|
|
2010
|
|
|
1997an alde egin nuen Madrilera Al salir de clase saioa egitera eta orduan hartu nuen erabakia. Hiru gauza aldi berean
|
ezin nituen
egin eta unibertsitatea utzi nuen, min handiz eta nire ikasleen pena handiz; seguru nire falta igarri dutela (kar-kar).
|
|
|
Hurrengoa esan behar niona zen bere pentsamenduarekin nengoela, baina garaiz moztu ahal izan nion mihia nire baitako ipotx kurtsiari. Horrelako esaldi batekin hankaz gora jarriko nuen akaso sortzen ari zen egoera hura eta horrelako arriskuak
|
ezin nituen
hartu. Beste alde batetik, Teresa jakin-minez utzi nuela iruditu zitzaidan, norekin nengoen jakin nahian edo, nik informaziorik ematen ez niola ikusita.
|
|
|
Baina-polizia-narrazioen lexikoarekin adierazita— froga gehiago behar nituen. Eta
|
ezin nituen
lortu.
|
|
|
Panikoa. Goizean jaiki naizenean harrizko oinak neuzkala iruditu zait, hain astunak non
|
ezin nituen
telefonoraino eraman. Mary Annek Rabinowitz doktoreari deitu dio, eta, haren aginduz, Dablen dosi bikoitza hartu dut.
|
|
|
Ezin nuen Adrianen jardunarekin burutu, eta kafetegiko bazterretan gelditzen ziren orrialdeak jasotzen hasi nintzen. Enbarazu egiten zidaten,
|
ezin nituen
ikusi. " Emaidak bat", eskatu zidan Martinek.
|
|
|
Egunaren beroak oso modu desatseginean utzi ninduen izerditan atarirako bidean. Zamaren zamaz
|
ezin nituen
giltzak hartu poltsikotik, ezta txirrina sakatu ere.
|
|
|
Isilik zeuden, baina
|
ezin nituen
paisaiatzat hartu. Zer gramatika ote zuten barruan?
|
|
2011
|
|
|
Liburu gehienak liburutegietan hartu nituen. Horietan ordea
|
ezin nituen
azpimarrak egin edo oharrak idatzi, itzuli behar bainituen. Liburuan oharrak hartu zalea naiz.
|
|
|
Preso zituen bularren mugikortasunak aztoratzen ninduen. Ezin nien zuzenean begiratu, baina
|
ezin nituen
begirada eremutik kanpo utzi ere, beren artegatasuna sentitu egiten bainuen. Beharbada bihotzaren taupadek eragiten zieten ikara moduko hori, itsasorik bareenean ere urruneko ekaitzak azaleratzen diren modu berean.
|
|
|
Kalera atera nintzen baina
|
ezin nituen
irudi horiek burutik ezabatu. Nora ezean abiatu nintzen, nire helburu bakarra gertakarien lekutik urruntzea balitz bezala, eta berehala ohartu nintzen ibilian mina jasangarriagoa egiten zitzaidala.
|
|
|
Eta gauero egoten nintzen ni ohe gainean etzanda, beroak eragiten ez zidan kalentura batek kontsumituta. Behin baino ez nituen ikusi haren begi berdeak, baina
|
ezin nituen
burutik kendu.
|
|
|
Alabak momentu batetik aurrera estrategiarik gabe geratu ziren eta erreguka hasi zitzaizkion. . Ez naiz horrelako egoera batean arrazoitzen hasteko bezain ausarta, eta hori nire alde, uste dut, oso gaizki hezia bainintzateke bestela, ezin nien azaldu gezurra noraino sartu zen gure bizitzetan,
|
ezin nituen
beraiek ere iraganik gabe utzi; hobe aitaren heriotza inflexio guztizkotzat ulertzen badute, hobe traumatikoegia izan zela uste izatea, ez dudala buelta ematen jakin. Erosoagoa da, eta ez zait arrazoi ahula iruditzen, momentuz, alabak urrun mantentzeko.
|
|
|
Egia osoa esatera, bazituen guztiz harritzen ninduten detailetxo ulergaitz batzuk ere. Adibidez, egokiera zuen aldiro, Gora ETA bezalako pintadatxoak egiten zituen tabernetako komunetan, eta garai hartan mira banion ere talde armatuari, nik Jesusen jarrera hura ulertzen ez, eta
|
ezin nituen
iturri ideologiko hain desberdinetako jardun haiek ezkondu. Seguru asko, gauza bera gertatuko zitzaion berari ere nirekin:
|
|
|
Azkenean autobusa hartu nuen eta Errenteriara iristen ari nintzela
|
ezin nituen
bistatik kendu susmagarriak iruditu zitzaizkidan bi gizon. Azken geltokian jaisteko orduan nire aurrean jarri zen bat eta atzean bestea.
|
|
2012
|
|
|
Zein joko zen hura? Betazalak irekitzea lortzen nuen baina begiak
|
ezin nituen
mugitu. Lurretik oso urrun zegoen sabaian nuen jarrita bista.
|
|
|
Baina orain jartzen badut, ohartuko da ondo geratzeagatik ari naizela? horrelakoak
|
ezin nituen
burutik kendu, nire mugimendu guztiak neurtzen ari nintzen.
|
|
|
Orain dela lau urte, lehen mamografia egin zidatenean, urduri, zerbait aurkituko zidatela pentsatuta,
|
ezin nituen
nire seme-alabak burutik kendu. Zer egingo zuten bere amaren babesik gabe.
|
|
|
Jan nezakeena baino ale gehiago ereiten banuen, alferrik galtzen zen. Moztu nituen zuhaitzak han zeuden lurrean usteltzen;
|
ezin nituen
sutarako besterik erabili, eta hori, janaria prestatzeko premia nuenean besterik ez.
|
|
|
Garai horretan lan ugari izaten nuen, oso egokia gainera denboraldi horretarako, aukera paregabea aurkitu bainuen, lana gogor eginez eta jardute hutsez lortu
|
ezin nituen
gauza asko lortzeko; bereziki, era askotara saiatu nintzen saski bat egiten; aurkitzen nituen adar guztiak, ordea, hauskorregiak ziren ezer egin ahal izateko. Abantaila handia izan zen niretzat umetan gustura egoten nintzela saskigile batzuen lantegian, aita bizi zen herrian, zumitza nola lantzen zuten ikusten, eta, mutikoek egin ohi duten bezala, beti laguntzeko prest egoten nintzenez gero, gaia nola lantzen zuten arreta handiz begiratzen, eta, batzuetan lagundu ere egiten nienez gero, goitik behera ezagutzen nuen jardunbidea; eta hala, zumizgaia besterik ez nuen behar.
|
|
|
Plataformatik jaitsi eta nire alboetan eskailera batzuk jartzeko agindu zuen; haietako ehun baino gehiago igo eta nire ahora abiatu ziren jakiz betetako saskiz zamatuta, hura guztia Erregeak, nire berri lehenengoz izan zuenean, agindu baitzuen prestatu eta hara bidaltzeko. Hainbat abereren okela zegoela konturatu nintzen, baina
|
ezin nituen
bereizi zaporez. Bizkarkiak, izterrak eta solomoak zeuden, arkumearenak bezalakoak itxuraz, eta oso ongi atonduak, baina hegatxabalaren hegoak baino txikiagoak.
|
|
|
Bestalde, Enperadore haren Gorteko damei buruz hitz egitean, hark esan ohi zidan batek oreztak zituela, beste batek aho zabalegia, hirugarrenak sudur luzeegia, nahiz halakorik ezer ezin nuen nik sumatu. Gogoeta hauek nahikoa jakinak direla aitortu beharrean nago, baina, halere,
|
ezin nituen
baztertu, bestela izaki erraldoi haiek benetan itxuragabeak zirela pentsa baitzezakeen irakurleak; eta, justizia egiteko, esan behar dut jende-mota erakargarria dela; eta batez ere nire ugazabaren aurpegiera, nekazari baizik ez izan arren, oso egoki eratua iruditzen zitzaidala, hogei metroko altueratik ikusten nuenean.
|
|
|
Tresna hura erabiliz eta ingeles melodia bat joz, Erregea eta Erregina entretenitu behar nituela sartu zitzaidan buruan. Baina oso zaila zen hau, zeren eta, espineta ia hamazortzi metro zen luze, eta, beraz, besoak zabalduta ere
|
ezin nituen
bost tekla baino gehiago hartu, eta hauek zapaltzeko ere ukabilaz kolpe ederra eman beharrean nengoen, lan handiegia eta alferrikakoa zena. Ondorengo metodoa asmatu nuen.
|
|
|
Esan beharrik ere ez dago, hau errestrospektiboki esaten dut. Dialektika hitza eta holakoak orain justu-justu baina garaian inolaz ere
|
ezin nituen
ulertu-eta. Esate baterako:
|
|
|
Karen hizketan aritzen zitzaidanean, bezatu
|
ezin nituen
pentsamenduz betetzen hasten zitzaidan burua, ezpainei begira gelditzen nintzaion, nireekin suabeki ferekatzeko grinaz, lepo zuria arin hozkatu, bakardade gauak bere epeltasunaz uxatzeko egarria egiten zitzaidan.
|
|
2013
|
|
|
Gogoratzeko ahalegina egiten ari nintzen. Ezagutzen nuen cowboy hura, ikusia nuen nonbait, baina
|
ezin nituen
zirkunstantziak zehaztu.
|
|
2014
|
|
|
Izan ere, hori izan zen elkarrekin etortzeari uzteko beste arrazoietako bat: nik
|
ezin nituen
nahasketa horiek eraman, eta hori kasurik onenean, batzuetan amak ez baitzuen txintik ere ateratzen, aurrean inor izango ez balu bezala. Baina hori, egun txarretan?
|
|
|
Plastiko eta metal zarata batzuek adierazi zidaten langileak ari zirela jada eguneko gaineratikoaz libratzen; handik
|
ezin nituen
ikusi, baina ezta haiek ni ere. Ez ziren sobera luzatu:
|
|
|
Egunkariek ere ez zidaten inolako interesik pizten. Teilatura igotzen nintzenean, gustura egoten nintzen hamar minutu, baina gero mila gauza hasten zitzaizkidan buruan bueltaka eta
|
ezin nituen
burua eta hankak geldi eduki.
|
|
|
Ez naiz haietaz libratu, hori egitea bostehun euro zakarretara botatzea litzatekeelako. Baina
|
ezin nituen
neure logela, komun eta sukaldean eduki, haiek ikustea nire zoramena begien parean edukitzea zatekeelako.
|
|
|
Zuk beraren plan handiak ezagutzen zenituen. Nik ere ezagutzen nituen; beharbada,
|
ezin nituen
ulertu, baina beste batzuek ezagutzen zituzten. Zerbait gelditu behar du.
|
|
|
Itxaron pixka bat, ene alaba, eta gauza handiak ikusiko dituzu. Hitz hauek nigan hain josiak geraturik,
|
ezin nituen
burutik kendu. Eta hartaz asko pentsatu arren, zer izan zitekeen ezin igarri banuen ere, ezta irudikatzeko biderik ikusten ere, oso kontsolaturik geratu nintzen eta hitz hauek egia bihurtuko zirelako ziurtasun handiaz; baina nola egia bihurtuko ziren, ez zen egundo etorri nire irudimenera.
|
|
|
Itzuli naizenetik, lehen hartu
|
ezin nituen
posizio guztiak har ditzaket.
|
|
2015
|
|
|
Nik Brittenen gaztaroari buruzko lan bat idazten dudala esaten dut, eta inork ez dit askoz gehiago galdetzen. Ez dut kontatzen tesi bat idatzi nahi nuela baina egia bakarra frogatu
|
ezin nituen
Brittenen bizitza-pasarteetan topatzen nuela eta, auskalo nola, liburuxka biografiko bat idazten amaitu nuela. Ez diet kontatzen bekak ematen dituztenak engainatzen eta gauzak erdibidean uzten maistra naizela.
|
|
|
–Eta hara non, zerutik eroria bezala, medikuak esan zidan gaitz bat nuela eztarrian, eta ezin nuela altu hitz egin minik hartu gabe. Beraz,
|
ezin nituen
eskolak eman, eta arreta guztia jarri ahal izan nion benetan gustuko nuenari?.
|
|
|
6 Mezen debozioak eta guztiz onarturik dauden otoitzak egiten hasi nintzen, egundo ez bainituen gogoko izan bestelako debozioak, pertsona batzuek, batez ere emakumeek egiten zituztenak, nik jasan
|
ezin nituen
baina beraiei debozioa ematen zien zeremoniekin; gero jakinarazi da ez zirela komeni, sineskeriazkoak zirelako. Eta San Jose aintzatsua hartu nuen bitarteko eta jaun, eta beraren babespean jarri nintzen oso-osoan.
|
|
|
Hitz hauek nigan hain josiak geraturik,
|
ezin nituen
burutik kendu. Eta hartaz asko pentsatu arren, zer izan zitekeen ezin igarri banuen ere, ezta irudikatzeko biderik ikusten ere, oso kontsolaturik geratu nintzen eta hitz hauek egia bihurtuko zirelako ziurtasun handiaz; baina nola egia bihurtuko ziren, ez zen egundo etorri nire irudimenera.
|
|
|
Hitz hauek nigan hain josiak geraturik,
|
ezin nituen
burutik kendu. Eta hartaz asko pentsatu arren, zer izan zitekeen ezin igarri banuen ere, ezta irudikatzeko biderik ikusten ere, oso kontsolaturik geratu nintzen eta hitz hauek egia bihurtuko zirelako ziurtasun handiaz; baina nola egia bihurtuko ziren, ez zen egundo etorri nire irudimenera.
|
|
2016
|
|
|
Pentsamenduek burua leherrarazi behar zidaten. Kontrolik gabeko ikuzgailua zirudien nire burmuinak; gogoeta ezkorrek bira eta bira egiten zuten haren barnean eta
|
ezin nituen
gelditu. Egiako pisura iritsi besterik ez nuen nahi.
|
|
|
Lasai, abisatua dago, honezkero bidean egonen da. Zapia atera eta garbitu egin behar nituzkeen betaurrekoak, baina
|
ezin nituen
eskuak mugitu. Kateatu egin zizkidatela pentsatu nuen, beti kateatzen dizkizute eskuak.
|
|
|
Hala ere,
|
ezin nituen
utzi,
|
|
2017
|
|
|
Asko ahuldu nintzen ez bainuen ia ezer jaten eta, gainera, ni nengoen toki hark deprimitu egiten ninduen. Toki hartan ezin nuen egunero kontu guzti harekin jarraitzeko indarrak ematen zizkidan eguzki izpi haiek ikusi,
|
ezin nituen
askatasunaren kantuak entzun, txorien kantuak. Bizitzeko gogoak joan egin zitzaizkidan eta erokeri bat egiteko zorian egon nintzen, baina ez nuen ezer egin udan pasatutako momentuetan pentsatzen nuelako, maite nituen pertsona guztietan pentsatzen nuelako, eta azken finean gauza on guzti haiek berriro bizi nahi nituelako eta konturatzen nintzelako bizitza maite nuela.
|
|
|
|
ezin nituen
bereiztu
|
|
|
Horrek baretu ninduen pixka bat, baina, Bradgatera arraunez itzultzen ari ginela,
|
ezin nituen
zalantzak baztertu. Kezkatzen ninduena zen etsaiek bazekitela informazioa Scudderengandik lortu nuela eta Scudderek leku horren kokalekua ere eman zidan.
|
|
|
Abiadura hartan, soinekoaren dindirria beso gainean bilduta laino bat bezala atera zen ispilutik korrika, bere beloa bristada luzeekin kulunkatzen zela bere takoiak hauskor eta bizkor beste eskuarekin soinekoari sorbalda gainean eusten ziola, ispilutik korrika ateratzen usainak arrosak Eden gainera dei egin zuen mintzoa. Gero portxea zeharkatu zuen nik
|
ezin nituen
bere takoiak aditu gero ilargi argitan laino bat bezala, beloaren itzal hegalaria belarretatik korrika zihoala, orroaren aldera. Soinekotik kanpora atera zen korrika, bere andregai jantziari eutsiz, orroaren aldera korri eginez non T.P. ihintz artean Iufa Zartzaparrila Benjy kaxaren azpian orroka.
|
|
|
Etxebizitza bloke zahar baten eraiste lanetatik bueltatzen ari nintzela, autoa errepidearen bazter batean gelditu behar izan nuen aberia baten ondorioz. Ulertu
|
ezin nituen
argiak agertu zitzaizkidan lehenengo, eta soinua etorri zen ondoren. Autoa gelditu egin nuen, aurrean eta atzean triangeluak jarri nituen eta aseguruari deitu.
|
|
|
Ez,
|
ezin nituen
utzi.
|
|
2018
|
|
|
Ikastolan neu nintzen azkeneko mamu gorria; ez nuen lagunik izan sekula eta eskola berrira pasatu nintzenean okerrago izan zen. Ikusi bezain laster, gelakide guztiek ezkerreko begiz hartu ninduten (nik ere
|
ezin nituen
haiek jasan, baina ni bat nintzen eta haiek asko). Makinatxo bat bider joana naiz etxera ubelunez belztuta, baita odolez makilaturik ere.
|
|
|
Handik aterako gintuztela esan zigutenean, aitaren argazki hau egin eta ama lepoan hartu nuen. Menditik autoak zeuden lekuraino bost kilometro luze ziren,
|
ezin nituen
biak lepoan hartu. Azken bi egunetan, aita ezin zen altxatu.
|
|
|
Nik
|
ezin nituen
|
|
2019
|
|
|
Joan zirenean, nire obsesio guztia haiek utzitako hutsune fisikoa desagerraraztea izan zen. Haien logelak berrasmatu behar nituen,
|
ezin nituen
zeuden bezala utzi. Maialenen ohe gaineko hartza, adibidez.
|
|
|
Hitz horiek eztarrian geratzen zitzaizkidan, ezin ahantzirik:
|
ezin nituen
goitika bota, ezin nituen irentsi. Horixe zen, kolera horixe zen haren aurrean sentitzen nuen erruduntasuna eta, orobat, nire aurrean sentitzen nuen lotsa (beldurra bainion, azken batean, eta mendeku gisa hitz zatar batzuk edo lotsagabekeria batzuk bota izana besterik ez bainuen nire alde), baina horixe zen nire loria ere, hala eta guztiz:
|
|
|
Hitz horiek eztarrian geratzen zitzaizkidan, ezin ahantzirik: ezin nituen goitika bota,
|
ezin nituen
irentsi. Horixe zen, kolera horixe zen haren aurrean sentitzen nuen erruduntasuna eta, orobat, nire aurrean sentitzen nuen lotsa (beldurra bainion, azken batean, eta mendeku gisa hitz zatar batzuk edo lotsagabekeria batzuk bota izana besterik ez bainuen nire alde), baina horixe zen nire loria ere, hala eta guztiz:
|
|
|
Ez zen lehenengo aldia. Arnasa azkartu zitzaidan;
|
ezin nituen
eskuak geldi eduki. Gaizki sentitzen nintzen.
|
|
|
Amak ez beste guztiek sekulakoak esan dizkidate eliza barruan barre egiteagatik, oinez gindoazen etxe barrurantz; Ixiarrek irribarre arrastoak zeuzkan aurpegian, eta hala ere burumakur ari zitzaidan hizketan. Nik
|
ezin nituen
begiak harengandik apartatu?. Baita ezagutzen ez dudan jendeak ere:
|
|
|
Jaramon egin nion. Pilula batek hurrengora zaramatza eta ordurako
|
ezin nituen
bi egun segidan eman pilula haietako bat irentsi gabe. Normalean pilula eguerdi aldera hartu eta eramangarriagoa egiten zidan gauera artekoa.
|
|
|
Alferrik. Horiek denak eginda ere,
|
ezin nituen
astelehenak berriz gorrotatu.
|
|
|
Esan nizun lehengoan beldurra ziela. Bikiekin ere
|
ezin nituen
utzi. Luis eta Martin unibertsitatean zebiltzan ordurako, eta ez zeukaten denbora askorik libre.
|
|
|
Errukirik gabe ematen zidaten etengabe; batzuetan, oinak eta burua zintzilik, mahai txiki baten gainean etzanda; besteetan, literaren goiko burdinan lotu, eta buruz behera. Azkenean, hankak guztiz handituta,
|
ezin nituen
zapatak jantzi, eta alpargata pare bat ekarri behar izan zidaten, guraizeekin egindako irekidurak alboetan, oinetan sartu ahal izateko.
|
|
2020
|
|
|
Nire etxean
|
ezin nituen
ikasketa ofizialak eskaini, eta azterketa egitera Donostiara joan behar genuen. Askotan joan ginen Eusko Jaurlaritzara, kontserbatoriora, udaletxetara eta abarretara herrian eskola ofiziala lortzeko.
|
|
|
Ez dakit zergatik hori buruan sartu zitzaidan eta nire musika egin nuen momentu horretan, utzi bakean, musika galdu egin nuen. Nik bakarrik
|
ezin nituen
kantak egin. Hori izan zen nire lehen poesia pausoa.
|
|
|
Alboan egoten nintzen, eta batzuetan aspertu ere egiten nintzen. Prozedurak ulertzen eta maila teorikoan lan egiten saiatzen nintzen, baina
|
ezin nituen
esperimentuak egin.
|
|
|
Ikasgaiak baliozkotzea zaila da. Bi
|
ezin nituen
eman, urte osokoak zirelako; beraz, eskola horiekin baliozkotzen ditut.
|
|
|
«Hasieran, psikologikoki eragin zidan itxialdiak. Uste nuen ondo etorriko zitzaidala idazteko, baina antsietatez nengoen, eta
|
ezin nituen
teklak sakatu. Sare sozialak begiratzen aritu naiz, kezkatuta, eta horrek areagotu egin dit ezinegona».
|
|
|
Hiriaren aldirietan kokatua, noski, ez errebaletan. Bertako etxe puskak intuitu baino
|
ezin nituen
egin. Inguratzen zituzten hesitzarrak ikusita, proportzionalak izango al ziren zaintzen zituzten palazioak?
|
|
2021
|
|
|
" Washingtonen, adibidez, harrigarria zen zenbat artxibo zen euskal erresistentziari buruz. Jatorri euskalduneko izen batzuk hautatu ditut;
|
ezin nituen
denak landu".
|
|
|
Dena dela, kaleko lagunek antzeko zerbait sinistaraztea guztiz gaitza egiten zitzaidan piano aurrean ematen nituen orduak gehiegitxo baitziren agindupeko ezer izateko. Egia esan,
|
ezin nituen
sekula engainatu, ez pianoarenean, ez eta ni bezalako neska fin baten propio ziren beste hainbeste gauzatan ere. Kaleko lagunek ondo baino hobeto barneratuta zuten ni Luzaroko enpresa-gizonik aberatsenaren alaba izateaz gain garizabaldar peto-peto bat nintzela, jatekoan mokofin, jolasean izuti, solasean titilipala, herriko kale estu eta aldapatsuetan beti azkena eta kaialdeko igerilekuan murgiltzeko ere beti aiko-maikoetan egon ohi zena.
|
|
|
NBEk Yemenen egin duen elikagaien segurtasunari buruzko azken inkestaren arabera, aurten 16 milioi pertsonak gosea pasa dezakete. ACNURen berehalako laguntza Gatazka hasi zenetik, ACNURek larrialdietarako materiala, laguntza ekonomikoak eta zerbitzu psikosozialak eskaintzen dizkie Yemengo biztanleei.“ACNURen laguntza jaso aurretik,
|
ezin nituen
seme-alabak elikatu. Ez zeukan arroz-alerik ere”, esan du Reem-en amak.
|
|
|
Gazteago izanagatik, abiatzeko unean irteeratik ehun metrora kokatutako galgoa nintzen, distantzia areagotzeko prest, nire hankak, dantzarako ez ezik, lasterketarako ere bizkorragoak izaki. Hala,
|
ezin nituen
burutik kendu, kontatzen nizkienekin batera, isiltzen nizkienak.
|
|
|
Besteek so egiten zidaten zertan ari nintzen igarri nahian. Errezeletako loreak ez erdibitzen saiatu banintzen ere,
|
ezin nituen
lore osotako zerrendak osatu, amore eman eta nolanahi puskatzen hasi nintzen arte. Ni urduritu ahala nire ingurukoak urduritzen nabaritu nituenean, lasaitu eta adostasunezko keinu bat egin zidan Itziarrek.
|
|
|
Aditzea izan nuen sari hori zegoela idazleentzat. Nola
|
ezin nituen
poemak liburuki batean argitaratu, artean ez bainuen poeta famaturik ezagutzen, arretaz kopiatzen nituen kaier batean eta loretxo bat marrazten nuen azalean, eta aurkibide eta guzti apailatzen nuen. Ordurako aise baino aiseago idazten nituen poemak.
|
|
|
Kamamila eskuan hartu eta eskaileretan gora egin genuen. Goian, pasilloan, gelara laster iritsiko ginela jakinda,
|
ezin nituen
kendu burutik Almaren etxean Norak egin zizkidan laztanak. Ez nuen gau hura igaro zedin nahi berari ezer esan gabe.
|
|
2022
|
|
|
Nekea zen sumatzen nuena. Norbaitek hitz egiten bazidan,
|
ezin nituen
begiak ireki ere egin. Ahotsa ere oso-oso baxu, ia galduta neukan.
|
|
|
Ezin nituen hankak eta besoak mugitu. Hilabete batera oraindik
|
ezin nituen
eskailerak igo. Hiztegia ere galdu nuen, hizketan hasi eta hitz xinpleak gogoratu ezinik geratzen nintzen,' aulkia',' motxila', esaterako.
|
|
|
Poza nabari zaio errehabilitazioarekin berreskuratu duen guztia kontatzen duenean: " Lehen ezin nuen lau-hankan egon, ezin nuen hanka puntetan jarri,
|
ezin nituen
hatzak mugitu, ezin nituen hanka ezkerra eta esku eskuina aldi berean mugitu, ezin nuen trabeska ibili... Ez nintzen ohean gelditu, oso argi neukan egunero saiatu behar nuela, eta arrastaka joaten nintzen sofara arte, umeekin jolasten nintzen ahal nuen bezala...
|
|
|
Poza nabari zaio errehabilitazioarekin berreskuratu duen guztia kontatzen duenean: " Lehen ezin nuen lau-hankan egon, ezin nuen hanka puntetan jarri, ezin nituen hatzak mugitu,
|
ezin nituen
hanka ezkerra eta esku eskuina aldi berean mugitu, ezin nuen trabeska ibili... Ez nintzen ohean gelditu, oso argi neukan egunero saiatu behar nuela, eta arrastaka joaten nintzen sofara arte, umeekin jolasten nintzen ahal nuen bezala...
|