|
2000
|
|
|
ETA erakundearen jardun anker basatiak Espainiar Inperioaren defendatzaileen estrategiei eta haren lorien nostalgiko eta malenkoniatsuei ezin egokiera aproposagoa eman die aurrean aipatu sentipen eta erreakzio horiek areagotu eta manipulatzeko, eta une honetan itotzen gaituen egoera politikoa ezartzeko.
|
Ezin
kendu dugun zama jasangaitza dugu non izugarrizko presio mediatiko baten bidez, jardunbide etiko guzietatik kanpo, berez ezberdina dena bereiztu nahi izan gabe, nahas-mahas handienean, euskara eta euskaldun oro deabrutu, susmopean jarri eta kondenatu egiten baitu.
|
|
|
eta ez dirala egin beharrak, baizik huts-hutsik obeditu beharrak. Badakite, ez gobernariak ezen ez eta harekin batean bere bilguma osoak ere,
|
ezin
kenduko digula fueroak ematen digun eskua, libertadea ta bidea?.
|
|
|
Eta hiru euskaldunok hartarat deliberaturik geunden, nahiz eta Joxe halabeharrez zetorren, Potosi burutik
|
ezin
kendu zuelako... eta hirurok ginen, halaber, beldur, zeren eta guztiek erran baitziguten ezen mila mehatxu eta bertze hainbat ondiko garaitu beharko genituela, esperientzia hartarik eta jin-joan haietarik bizirik aterako baginen.
|
|
|
Aitor dizut ezen arestian ustekabean harrapatu gaituzula, zeren, alde batetik, nola Avilakoa naizen, debozione berezia baitiot gure santari, eta zeren, bertzetik, zure aitaren sendatze mirakulutsuak neure nagusiaren alaba eriaganat eraman bainau... Eta neure begien aitzinean hilotz bat nuen, zeina baitzen jaun Lorenzo Cortés zeritzan zaldunarena, eta nik, halarik ere,
|
ezin
kendu nuen burutik bertze iduri hura, aipatu berri dizudan nagusiaren alabarena, zeinak urtebete baitarama ohean eri... Zeren geure artean erran behar baitizut ezen Lorenzo munduko putakumerik putakumeena zela, bihotzaren inguruan bipera bat zuena, eta ez zuela haren alde, halatan, ez hatzik ez azazkalik emaiterik merezi...
|
|
|
Eta burua goitik behera higitu nuen, adierazteko ezen ulertzen niola... eta sosegatzerat ere egin nuen, baina ez gehiegi, zeren eta egun osoan
|
ezin
kendu izan bainuen burutik bertze galdegite hura: " Eta, baldin kasualitatez gertatuko balitz, orduan zer...?"
|
|
|
ezin handiagoa agertzen zait alde batetik, ez hain handia bertzetik: ...munduan izan diren erretorika-maisurik ederzaleenen pareko, etorri eta hitz-jario handikoa, baina baita doia eta zuzena ere, ugaria bezain zehatza; pentsalari gisa, Trentoko kontzilioaren jarraitzaile ezin fidelagoa eta leialagoa, halako suertez, non beldurrik gabe afirma baitaiteke ezen deus guti berririk eransten eta eratxikitzen diela Trentotik hedatu ziren ideiei eta arau moralei... nahiz eta
|
ezin zaion
kendu, bertzalde, ezen, haien janzteko eta indartzeko, ezin hobeki erabili zituela bai bihotzaren eta arimaren jaidurei buruz zuen jakintasuna, zuhurra eta zorrotza, eta bai antzinateko eta elizako doktoreen aipu kontaezinak ere, guztiak ongi lotuak eta maisuki josiak, skribatzaile handien eredurat. Aineza nik ere haren trebezia, nahi dudana edo nahiko nukeena behar bezala adierazteko, eta neure burutazio eta ideiei gorputz emaiteko, gorputz sendo bat, zeinak harria den hitza eta hitza den harria bailituzke oin eta zimendu!
|
|
|
Eta, zer egin ez nekiela, logelarat itzuli nintzen berriro. Eta ohean sartu, eta
|
ezin
kendu izan nuen iduri eta figura hura burutik: osaba Joanikot eta Maddalen, Maddalen eta osaba Joanikot!
|
|
|
—Zientziaren alde —ihardetsi nion, ahalkea eta beldurra gainetik
|
ezin
kendurik.
|
|
|
Deus guti bazkaldu nuen egun hartan. Eta, gelan nengoela,
|
ezin
kendu izan nituen burutazio haiek. Zure hitzaldiko arrazoinak, zure aipu haietan zimendatuak, banaka harturik, ur-xortak bezalakoak ziren, bakoitza bere aldetik joan zitekeena, nehongo kalterik eragin gabe, baina ene bekatuarekiko hisiak ubide berean ipinarazten zituen, finean, ur-xorta haiek guztiak, eta uholde baterat biltzen, zeinak baininderaman goiti-beheiti arrastaka.
|
|
|
—Lehenbizikoetan deseroso egoten nintzen,
|
ezin
kendurik jendaurrean ari nintzelako sentipena. Baina horretara ere jarri naiz, baita aspaldi honetan halako plazer berezi bat hartu ere, bertze bikote baten ondoan gainka egiteari.
|
|
|
Gauza berdintsua gertatu zitzaion erlojuarekin: ...astikozko erlojua ez zi  tzaion bertan kabitzen, eta gaumahaian utzi behar izan zuen; gauerdi batez, komunera pixa egitera jaiki zelarik, eskumuturrera begiratu, eta Hublot MDM bat aurkitu zuen bertan lotuta, eta pozaren pozez gaua begirik bildu gabe joan zitzaion ia kilo erdia balio zuen erloju deportiboari begira, esfera urdinak eta kautxuzko uhalak osatzen zuten pitxi ezinago dotoretik begiak
|
ezin
kendurik.
|
|
2001
|
|
|
Baina ez dugu kontzientzia hori. Eta hemen gizarte dualarena aipatzen denean, edo nik ikusten dudanean gure gizartea erdia alde batera eta bestea bestera, batzuek" iBasta ya!" eta besteek" Ez dakit zer ala hil!", benetan,
|
ezin
kendu dut burutik gerraren kezka hori. Eta gerra, fenomeno bezala, izugarria iruditzen zait!
|
|
|
Garrafoiak zulorikan baldin badu, nik mangera sartu eta bete egiten diat!". Juanak gau osoa pasa zuen gizonen irri zakarrak burutik
|
ezin
kendu.
|
|
|
Nik zelai berde eta birjinak zanpatzen ahal ditut, basamortuan ibili behar izatea da zuen kondena. Haur bati begiratzen zaion aitakeriaz eta kondeszendentziaz begiratzen ahal didazue, baina ni oraindik emoziorako gauza naiz; zuengan, bitartean, emozioa ezinezkoa da, hil egin duzue emozioa, hitz zaparrada baten pean ehortzi duzue, milaka tona sintagma gainetik
|
ezin
kendurik dabilen gaixoa da, zuengan, emozioa; gehienez ere emozioaren planta tristeak egiten dituzue, simulakro hitsak, itxura patetikoak, antzezpen penagarriak. Agian, bidearen hondarrean, zuek bezalakoak izango naiz; are, oso litekeena da.
|
|
2002
|
|
|
Bai, ondo barruban eukan Arana-Goiri" k bere asmua, eta bijotzian dagon gauzea iñok
|
ezin
kendu leike-ta" Jaungoikua eta LegiZarra" nire bijotzian irarri ziran beti-betiko-esan eban.
|
|
|
Biotz larri ikarak ta gela goi ingurun egazka ari diran ardura samiñak
|
ezin baditu
ken aberaskizunak, ezta Konsul, aren bide-señak ere.
|
|
|
Ildo horretatik, San Xenxo inguruan petrolioari eusteko hesi batek inguru batean harrapatuta geratu ziren 15 aleko talde baten abisua jaso behar izan da. Galiziako Lehorreratze Saretik ulertzen da oztopo horiek
|
ezin direla
kendu; horregatik, sare horiek dauden eremuetan barrena ibiltzen diren talde batzuk ezarri dituzte egoera kontrolatzeko. Mazopei dagokienez, txostenak nabarmentzen du “Atlantiko Uharteetako parke nazionalaren inguruan eta, bereziki, Ons uhartearen inguruan eragin handia izateak arrisku larria dakarkiola Galiziako mazopa-populazioari, eremu horretan oso urriak baitira gehienak”.
|
|
|
Ez,
|
ezin
kendu nuen Sararen irudia burutik. Azkeneko zigarroa erre ondoren, halarik ere, etzan egin nintzen, ea postura hartan loak hartzen ninduen.
|
|
|
Agian. Baina euskaltzale batek
|
ezin du
kendu bere burutik galdera hau: zer garrantzi du egun euskal telebistak?
|
|
2003
|
|
|
Badira ikerketa institutuak diaspora aztertzea helburu dutenak, baina ez dute askorik egiten. Armeniarrak genozidioa burutik
|
ezin
kenduta bizi dira eta huraxe aztertzera jotzen dute. Diaspora ez da aztergai behinena.
|
|
|
Oherakoan asko kostatu zitzaion lokartzea. Bira ta bira, erdi esnatuta, erdi lo,
|
ezin zuan
kendu burutik Iziartxo ta ikaslea.
|
|
|
soinu madarikatua!
|
Ezin
kendu belarrietatik.
|
|
|
Etzauden han Inasi ta Iziartxu ohituraz bezela.
|
Ezin
kendu hau burutik. Etzegoan egunorokorik mahai gainean.
|
|
|
Haitz zorrotzen puntak eta zugaitzen adarrak zast zast zast igarotzen zitzaizkion ondotik eta oratu ezinik, bera gero ta arinago sartzen zan gelditu gabe lur azpitik munduaren bihotzera buruz. Alde batetik bazekian berak dana gezurra zana, hantxe bertan oratzen baizituan izarak eta ohea, baina
|
ezin zuan
kendu burutik leize sakonetik behera erortzeak ematen zion bildurra, eta etsituta saiatzen zan adarren bati oratzen.
|
|
|
Bazkalostean, jokatu zituan musean partida batzuk lagunekin kafean, bai ta frontoira eta gero Victoria karrikako ardantegietara joan ere, baina
|
ezin zuan
kendu burutik Iziartxu eta bere amaren misterioa.
|
|
|
1 Jesus, otoitz-zale: (Alderdi hau, gaur ahaztua,
|
ezin
kendu Ebanjeliotik!)
|
|
|
Duela hamar urte desagertu zen banana, ez bada genetikoki eraldatutako hibridorik sortu, “Sigatoka beltza” (Erdialdeko Amerika, Afrika eta Asiako landaketak arriskuan jartzen dituen gaixotasuna) hausteko, atzo argitaratutako ikerketa baten arabera. Adituek diote “Sigakota”
|
ezin dela
kendu. “Fungizida berri bat lortu bezain laster, gaixotasunak erresistentzia handiagoa garatzen du”, adierazi du Emile Frisonek, Monpellierren (Frantzia) egoitza duen Banana eta Banana Hobetzeko Nazioarteko Sarearen (INIBAP) azterlanaren erredaktoreetako batek.
|
|
|
Gogotik
|
ezin
ken.
|
|
|
Poztu egiten zen egia osorik ez eskaini izanaz. Hala ere, ordea,
|
ezin
kendu burutik irudia. Irudi mingarria:
|
|
2004
|
|
|
Aurtengo txapelketarako izan banuen zalantza zerbait egin edo ez egin, gero apenas zalantzarik neukana kartzelara eramango ninduela. Horregatik ez nuen egin, baina burutik
|
ezin dut
kendu munduan edo Europan zabaltzen bada Euskal Herrian preso politiko modernoak badaudela, abesteagatik kartzelan dagoen norbait, indarra izan dezakeela. Tira, uste dut urrutiegi joaten ari naizela.
|
|
|
Mozorroak nahi ta nahi ez kendu gura izan dizkiete, gero, haiek. Baina bati ere
|
ezin
kendu izan diote. Berak nahi izan ezik ez da erraza, izan ere, bati mozorroa kentzea.
|
|
|
Mozorro hau ez da nirea.
|
Ezin dut
kendu burutik. Ni Enekoneko Pedro naiz, Don Trifon, Enekoneko Pedro.
|
|
|
Koldo ta ere beste nonbaitera eraman dituzte. Nire adiskide batek ikusi ditu daramatzatela..., eta
|
ezin
kendu izan omen diote mozorrorik... Itxaron, itxaron, oraintxe joango zara, Andresa.
|
|
|
Tutoreak eta kuradoreak, ondasunetarako izan zein auzietarako izan,
|
ezin dira
kendu borondatezko jurisdikzio-egintzaren ondorioz, adingabeek hala eskatzen badute ere.
|
|
|
Hamabi ordu generamatzan lanean, jateko edo atseden txiki bat hartzeko asti barik. Hala ere,
|
ezin
kendu burutik Suhari gertatutakoa. Onik atera zen behintzat atentatutik.
|
|
|
Konturatuta nagok ederki, e, nola altxatzen dituen besoak goiti, behin eta berriz, bere zilbortxoa hiri erakusteko. Eta hi han, begirik
|
ezin
kendurik.
|
|
|
|
Ezin dut
kendu.
|
|
|
Substantzia horiek guztiak moluskuaren digestio-aparatuko barrunbe palealean eta barrualdean itsasten dira, eta, ondorioz, produktu horiek zorrotz kontrolatu behar izaten dira kontsumitzaileari egoera ezin hobean irits dakizkion. Kokaleku horretatik, moluskuaren bizitza arriskuan jarri gabe, ur garbia bere digestio-aparatuan zehar pasatzeagatik baino
|
ezin dira
kendu, eta horri arazketa esaten zaio. Osasun kontrolak Muskuiluek, ostrek eta txirlek, besteak beste, molusku-sorta bat osatzen dute.
|
|
|
Notiziaren bat eman behar digu, ziur nago, errepikatu zuen behin eta berriz etxeko bazter guztietatik aste osoan. Kantari zebilen etxetik, semeak azkenik neska formal bat aurkitu eta familiaren aurrean aurkeztu behar zuela burutik
|
ezin
kenduta. Hiriguneko pisuan bizi zenetik ez zeukaten haren bizitza pribatuaren inguruko notiziarik.
|
|
|
Kontua da egun hartan –osteguna zen– jolasean hasi ginela beste taldekide bat eta biok, entrenamenduaren atsedenalditxoetako batean; baloia hanketan neraman eta lagunak
|
ezin zidan
kendu, harik eta zangotrabatu egin ninduen arte; eta orduan, lurretik istantean jaikitzen nintzela, baloia haserre bizian eskuan hartu eta harekin bizkarrean jo nuen laguna.
|
|
2005
|
|
|
Gatazka batean talde batek besteari
|
ezin dizkio
kendu, bere behar nagusiakbaina bi aldeek utz ditzakete alde batera azaleko zenbait nahi edo asmo.
|
|
|
Infiltratuta bezala, ordea, Pikatxu ere ageri da. Guztia ikusita Ametsek burutik
|
ezin
kendu duen gauza bakarra: biek lo egiteko gela bakarra!
|
|
|
Alexek deabru gorria esaten zion. Asteburu batzuetan, udan batez ere, Alex eta bere lagunen bat eramaten zituen hondartzara edo mendira edo eurek eskatzen zioten tokira –irribarrea ahotik
|
ezin
kendurik hitz egiten zuen.
|
|
|
Oreinaren ilajea ezti kolorekoa zen, eta ukituz gero epela. Munduan ez dela orein zauritu bat baino gauza tristeagorik pentsatu nuen, eta Kixmik berdin pentsatzen zuela iruditu zitzaidan, eszena hartatik begiak
|
ezin
kendurik baitzegoen, sorginduta bezala. Berriro hasi zuen elurra, elur indarge eta pisu gabekoa, lilien petalo lasaiak.
|
|
|
obsesionez erabat arranpatua. Seguru zegoen alabatxia, burua galtzean are nabarmenago ziren haurtzaroko beldur eta gogotik
|
ezin
kenduzko pentsuak.
|
|
|
Burutik
|
ezin
kendu, ordea, bi andre horiek.
|
|
|
Zigarro gaizki lotuari suzko hondakinak erortzen zaizkiola, berak ere ezin du Asun burutik kendu.
|
Ezin du
kendu bularrei atzetik heldu zienekoa, ukuilu honetan bertan, zakila haren ipurdiaren kontra, baina neskak askatzea lortu du –sasoia!, pentsatu zuen, eta are gehiago tentetu zitzaion–, buelta eman, eta sardea erakutsi dio.
|
|
|
Lehen baino fermukiago estutu zuen matxetea eskuak kresalak zartatuta eta limoia ahotik
|
ezin
kendurik zebilen koitadu hark. Aurpegian zeuzkan odol zipriztinak etsaiarenak balitu moduan.
|
|
|
Gizajo hau gainetik
|
ezin
kendurik ibili naiz gaur arte, beti neukan aldean lapa eginda. Burura etorri zitzaidan ez ote zuen mendeku hartu nahi hiru eguneko higienealdia beteta ziegatik atera nindutenean bertan egin nuenagatik.
|
|
2006
|
|
|
|
ezin
kendurik nabil loaren orratzak.
|
|
|
Kafea hartzen dagoela, ipuineko katuaren irudia burutik
|
ezin
kenduta dabil. Eta haren irribarrea.
|
|
|
Inork ez zuen galdetzen nondik heldu ziren halako miresgarriak. Niri, sabela beteta ere, tristura handi bat lotzen zitzaidan bihotzean, eta tristura neurtezin hori
|
ezin
kenduz ibiltzen nintzen egun osoan.
|
|
|
Handik aurrerakoa gonbitoka pasa nuen, behazuna ere bota arte. Bigarren eguna lasaiagoa izan zen, artean zorabioa gainetik
|
ezin
kenduta. Itsasertzekoa izanda, ez nintzen itsasokoa; izenak ez baitu izana ordezkatzen.
|
|
2007
|
|
|
Bada, MPEG algoritmoek modelo psikoakustikoak erabiltzen dituzte zer datu dauden soberan neurtu, eta entzun
|
ezin duguna
kentzeko. Alde batetik, 20 Hz-etik behera eta 20 kHz-etik gora dauden soinu guztiak ken daitezke zuzenean.
|
|
|
Aspaldian ez zenuen pentsatu zure iraganean, ustez, zeharo ahaztua zenuelakoan... gorputza atzera bota duzu, ez duzu nahi gehiago oroitu duela 10 urte igarotakoaz. Adarrak bihotzeraino iritsi zitzaizkizun gisan, heriotzak amaren bizia ostutzearekin batera, zure alaitasun apurra ostu zizun, eta medikuen hitz faltsuak
|
ezin
kendu burutik. Eta gelaren bazterrerantz gidatu duzu gorputza, lurrean eseri, eta ilunean, negar-malkoak ihes egiten dizutelarik, oihuka hasi zara.
|
|
|
Amorruz betetako oihuak. Minez betetakoak, tristuraz, gorrotoaz...
|
ezin
ken dezakezu burutik, zure pentsamenduen habia, gertaera tamalgarrien uholdeak suntsitu du, erabat. Eta urte askotan barnean gorde zenuen sufrimendu guztia kanporatu duzu, behin eta berriz oihu eginaz, malkoak isuriz, eta ilunean gorderik.
|
|
|
Dionik antzararen pasadizoa gogora ekarri izanak ez zion batere onik egin, hura burutik
|
ezin
kenduz egon baitzen luze, eldarnio gaiztoetan. Demetrio ikusten zuen aizto handia eskuan, mozkor-mozkor eginda, antzarari lepoa moztu beharrez.
|
|
|
Lainoaren bihotzetik zetorren turuta berdinegiek ikara sorrarazten larruan. Iduri zuen aspaldiko ontzi galduen dei burutik
|
ezin
kenduzkoa.
|
|
2008
|
|
|
Ekonomi-jardueren zerga-oinarria kalkulatzean, sarrerei gastuak kentzen zaizkie, zuzeneko zenbatespenean bezala. Gastu batzuk, ordea,
|
ezin dira
kendu; horien ordez, portzentaje zehatza erabil daiteke kentzeko moduko gastu gisa.
|
|
|
Aintzane Ezenarrok ETAri eskatu dio Euskal Herria bakean utz dezala. Hitza inori
|
ezin zaiola
kendu gaineratu du. Osoko bilkura zuzenean jarraitu eitb.com-en
|
|
|
Aintzane Ezenarro Aralarreko parlamentaria Juan Jose Ibarretxe lehendakariak deitutako herri galdeketa galeraztearen moduko erabakien aurrean era lasaian erantzutearen alde agertu da, baita erabakitzeko eskubidearen alde dauden indarren batzearen alde ere. Horrez gain, bakearen eraikuntza krisian dagoela esan du eta hitza inori
|
ezin zaiola
kendu gaineratu du, ez mehatxu eta hilketen bitartez ezta ilegalizazioekin ere.
|
|
|
" Instituzioek Finlandia edo Frantziakoen adibidea jarraitu beharko lukete". Italia dute orain buruanAltsasun daude dagoeneko Arantxa, Eider, Josune, Sheyla eta Aritz. Mazedonia burutik
|
ezin
kendu dabiltza oraindik, baina lehenengo laurek badute jada helburu berria: Italiarako bidaia prestatzen ari dira, beste 11 lagun eta Blanki Torres eta Eneka Irizarrekin batera.
|
|
|
Nik ez bide dut adinean batere aurreratu.
|
Ezin
kendu izan dut sekula ume petral sinesgogorraren maskara hau.
|
|
|
|
Ezin
kendu orain zikin hori nere biografia mentaletik.
|
|
|
Kastillanoz, berriz: " ¡ Que me quiten lo bailao!" (bizitakorik
|
ezin
kendu).
|
|
2009
|
|
|
argirik
|
ezin
ken
|
|
|
Manuk:-Ni baño geiago dok bei zarra au indarrez ostikoka eiten yok gañera adarrez; esnerik
|
ezin
kendu ta eu ortik parrez... pazentzirik artzen gaur etzeukoat errez.-Esnia zelan kendu etxeko danontzat sukaldian euki dok plana bestientzat; orain nere ustian palta dok euretzat, tayu ederra daki mutill gaztientzat.-Esne kentzen asi az arro eta mañez iñori burletako uste ta alegiñez,-Matusalen baño be bakarrik mingañez zarragoko beya, trabesipinten yaustak gaur neuri begiya; azkan jarria...
|
|
|
–Korapilo baten antzekoa, esan zion Samueli, egunkari sortu berrian ezagutu eta adiskide egin zuenean?, hilabeteak dira hementxe daukadala,
|
ezin
kendu.
|
|
|
baina Regina ez zegoen festetarako; aitzitik, oso kezkatua zegoen, pilotuaren azken esaldiak are gehiago kezkatu zuen, beharbada?, nahiz eta hari ez zion halakorik erakutsi, irri zabal batean disimulatu baitzuen bere kezka, zorionak ematearekin batera; Reginak, izan ere, gogoan behar zuen Hubert le Blonen istripua, izango ez zuen, bada, bera lekuko zuzena izan bazen!?, pilotu ezaguna beste mundura eraman zuena; Reginak, gainera, ikusi zuena ikusi zuen. Domingoren intentsitatea, baita Domingoren lasterketa ere, abioiaren atzetik, ukabila goratua?, eta ez zuen zalantza egiten zer zetorkion gainera; Reginak, beraz, ikusten zuena ikusten zuen eta oroitzen zuena oroitzen zuen: esan nahi baita
|
ezin
kendu zuela burutik Domingori jaiotegunean gertatua, noiz eta txori bat leihotik sartu eta hormaren kontra lehertu baitzen: gertaera hura ez al zen premonitorioa, bada?; egia zen, oro har, Reginak sabelarekin buruarekin baino gehiago pentsatzen zuela seme-alabei zegozkièn kontuetan, baina, sabela alde batera uzten saiatzen zen bakoitzean ere, berdin pentsatzen zuela ohartzen zen, sabela eta burua bat eginda, Domingori jaiotegunean gertatuak Jainkoaren ohar nahastezina behar baitzuen, inondik ere?
|
|
|
Ada, baina, zeharo aztoratu zen, zurbildu ere, zurbildu zen, odola bat-batean izoztu balitzaio bezala?, munstroaren irudia gogotik
|
ezin
kendurik baitzebilen eta halaxe ulertu baitzuen, ausaz, Domingok esana: –Munstroa bizi da!
|
|
|
guztiak kutsatzen zituen, batzuk gehiago eta beste batzuk gutxiago, hain zen jende hura manipulagarria eta erabilerraza; haiek izaten ziren, beraz, Domingoren arnasgune bakarrak, orduan bereganatzen baitzuen probetxuzko zerbait egiten ari zelako sentipena, zeren eta gero, teniente batek ematen zuèn elektrikzitate ikastarora joaten hasi zenean, ikasleen artean sarjentua topatu baitzuen, bere zoritxarrerako: esan nahi baita Domingok nekez jarrai zitzakeela eskola haiek behar bezala, sarjentuaren presentzia hutsak arreta desbideratzen baitzion, gizon hura itzal bat balitz bezala eta arantza bat Domingok bere baitatik
|
ezin
kendu zuena; goizetik, beraz, Domingok sarjentuaren erasoak eta oilarkeriak pairatu behar zituen, baina arratsaldeetakoa ez zen askoz hobea, sarjentuaren presentzia ur tanta bat bezalakoa baitzen, Domingoren buru gainera erori orduko berritzen zena, berriro erortzeko puntu berean, berriro eta berriro, burua zulatu arte, tortura etengabean.
|
|
|
bai mahaia argitzen zuèn kriseilua; bai afariaren xehetasunak, jan zituztèn hiru oilasko erreak, eta edan zituztèn garagardoak, hauek neurriz, ezohiko bilera hartan bizarduna baitzen gehien agintzen zuena, afaria eta afalondokoak berak ordaintzeko asmoa zuenez gero, eta apostoluak, anarkista egin zenean ere Kristo miresteari utzi ez zionak, bere iritzi partikularrak baitzituen puntu hari buruz: ...ez zen inoiz mozkortu??; eta bai afaltiarrek elkarri egindako aieruak eta iradokizunak ere, afalondoko tratu eta negozioen ingurukoak, zeinetaz Domingok ezer gutxi esan baitzezakeen, mundu hura ezagutzen ez zuen neurrian nekez jakin baitzezakeen mundu hura arautzen/ desarautzen zuèn hizkera, hara sartzeko aukera zabal ziezaiokeena; Domingok bazuen, baina, hura baino kezka larriagorik, afari osoan
|
ezin
kendu izan baitzuen burutik ideia bat, obsesio bat, obsesio guztiak bezala joan orduko etortzen zitzaiona, etorrera bakoitzean burura indartsuago itsasteko, argi eta garbi ikusten baitzuen, afalorduko entretenigarrien ondotik bakarrik geratuko zela emakume haietako batekin, eta orduan zer?; horregatik, afalduta gero bizardunak erabaki zuenean: –Oilaskoak jan ditugu, eta orain oilandak falta:
|
|
|
Callejaren ipuin atsegin eta eskutik
|
ezin
kenduzkoek ondorio garbia eragingo diete umeei eta bere irakurle amorratuei, hauek nekez ahaztuko baitute gizon on bezain jakintsuaren izena, hain txolarte atseginak pasarazi zizkien?
|
|
|
horregatik, ahal zuenean, ekidin egiten zuen; egun batean. Gemma Adaren ondoan zegoen? ...undo hamarren batean luzatu zuen nota, aski izan zena Ada bere tokitik ateratzeko eta hurrengo hiruzpalau notetan deszentratuta aritzeko, ez berak uste bezainbat, halere, zuzendariak ez baitzuen saioa eten?, berriro bere buruaren jabe egin arte; egun hartan, baina, Gemma ez ezik, Ada ere urduri zegoen, oso urduri, bezperan Teofilo Mariarengandik esker gaiztoko erantzuna jaso eta kontu hura burutik
|
ezin
kendu zuelako; Ada, izan ere, egunetan aritu zen nebarentzat. Frantzian bi urteko egonaldia egin ondoren, exera itzulia, jertse gris-urdin bat egiten, bezperan haren urtebetetzea zela-eta; Adak bazekien Teofilo Mariak atsegin zuela kolore hura?
|
|
|
Aste honetan egunero ikusi dut alaba haren etxera bertaratzen. Herriko banketxean egiten du lan eta handik irten ondoren egin dio bisita, baina Carmen ez da irten, eta galdera burutik
|
ezin
kenduta nabil. Eta gaizki balego?
|
|
|
Espainiako enbaxadore Don Francisco de Alava bera ere, gizon hits eta zimela, inon halakorik bada? miraz zegoen Frantziako herrialdeen edertasunetik begia
|
ezin
kendurik.
|
|
|
Ikusiko dugu, baina ez dut uste. Ikasgai batzuk ezinbestekoak dira, eta
|
ezin dira
kendu, erabilgarritasun hori agertu ala ez. Ez nuke ondo ikusiko oinarrizkoak diren gaiak kentzea.
|
|
|
Urria eta azaroa bitartean zeuden aurreikusita kirol etxearen eraiste lanak, baina udazken euritsuak atzeratu egin zituen lanok. Izan ere, amiantoa zuen uralitazko xaflekin eginda zegoen sabaia eta xafla horiek
|
ezin dira
kendu euriarekin. Hala, botatze lanak uste baino luzeago joan dira gaika kendu behar dituztelako materialak:
|
|
|
1.514 ebazpenak autodeterminazio eskubidea
|
ezin
kenduzko eskubidea dela zehazten duela gogorarazi du Bujarik. NBEko kide gehienak, ildo horretan, ikuspegi hori partekatzen dutela uste du ordezkari sahararrak eta, hain argia?
|
|
|
kurioso ibiliz gero topatzen dugu sarritan, sarriegitan ere, gerraren unibertsal bihurtzea, falaziazkoa dena. Ez gerraren eta tradizio militarraren existentzia, hori
|
ezin
kendu daiteke historiatik, baizik eta tradizio horren unibertsaltasuna. Unibertsala balitz, orduan ez genuke modurik zerbait hobea teorizatzeko.
|
|
|
bai mahaia argitzen zuèn kriseilua; bai afariaren xehetasunak –jan zituztèn hiru oilasko erreak, eta edan zituztèn garagardoak, hauek neurriz, ezohiko bilera hartan bizarduna baitzen gehien agintzen zuena, afaria eta afalondokoak berak ordaintzeko asmoa zuenez gero, eta apostoluak, anarkista egin zenean ere Kristo miresteari utzi ez zionak, bere iritzi partikularrak baitzituen puntu hari buruz: ...z mozkortu" –; eta bai afaltiarrek elkarri egindako aieruak eta iradokizunak ere, afalondoko tratu eta negozioen ingurukoak, zeinetaz Domingok ezer gutxi esan baitzezakeen, mundu hura ezagutzen ez zuen neurrian nekez jakin baitzezakeen mundu hura arautzen/ desarautzen zuèn hizkera, hara sartzeko aukera zabal ziezaiokeena; Domingok bazuen, baina, hura baino kezka larriagorik, afari osoan
|
ezin
kendu izan baitzuen burutik ideia bat, obsesio bat, obsesio guztiak bezala joan orduko etortzen zitzaiona, etorrera bakoitzean burura indartsuago itsasteko, argi eta garbi ikusten baitzuen, afalorduko entretenigarrien ondotik bakarrik geratuko zela emakume haietako batekin, eta orduan zer...; horregatik, afalduta gero bizardunak erabaki zuenean: " Oilaskoak jan ditugu, eta orain oilandak falta:
|
|
|
Ada, baina, zeharo aztoratu zen –zurbildu ere, zurbildu zen, odola bat-batean izoztu balitzaio bezala–, munstroaren irudia gogotik
|
ezin
kendurik baitzebilen eta halaxe ulertu baitzuen, ausaz, Domingok esana: " Munstroa bizi da!
|
|
|
jende xehea zen, espontaneoa, esker onekoa... baita, zentzu batean, kutsatu gabekoa ere –gaitzak kutsatutako izakia da gizakia, definizioz–, nahiz eta giroari zeriòn kiratsak –boterekeria eta beldurra nahastuta dabiltzan lurretan nonahiko landarea da zaborrarena– guztiak kutsatzen zituen, batzuk gehiago eta beste batzuk gutxiago, hain zen jende hura manipulagarria eta erabilerraza; haiek izaten ziren, beraz, Domingoren arnasgune bakarrak, orduan bereganatzen baitzuen probetxuzko zerbait egiten ari zelako sentipena, zeren eta gero, teniente batek ematen zuèn elektrikzitate ikastarora joaten hasi zenean, ikasleen artean sarjentua topatu baitzuen, bere zoritxarrerako: esan nahi baita Domingok nekez jarrai zitzakeela eskola haiek behar bezala, sarjentuaren presentzia hutsak arreta desbideratzen baitzion, gizon hura itzal bat balitz bezala eta arantza bat Domingok bere baitatik
|
ezin
kendu zuena; goizetik, beraz, Domingok sarjentuaren erasoak eta oilarkeriak pairatu behar zituen, baina arratsaldeetakoa ez zen askoz hobea, sarjentuaren presentzia ur tanta bat bezalakoa baitzen, Domingoren buru gainera erori orduko berritzen zena, berriro erortzeko puntu berean, berriro eta berriro, burua zulatu arte, tortura etengabean.
|
|
|
Ada, aitaren aginduz balizko karrera distiratsu bati uko egin ziona, taldeko bakarlari nagusia zen, baina bazuen aurkari bat –Gemma Lertxundi–, Ada gainetik egotea ezin eraman zuena; Gemmak ez zion Adari inoiz ezer esaten, ez beste korukideekin gaizki esaka ibiltzen ere, baina igarri egiten zitzaion bazuela Adaren aurka zerbait, Adaren presentzia hutsak, besterik gabe, ezin urduriago jarriko balu bezala: ...ren batean luzatu zuen nota, aski izan zena Ada bere tokitik ateratzeko eta hurrengo hiruzpalau notetan deszentratuta aritzeko –ez berak uste bezainbat, halere, zuzendariak ez baitzuen saioa eten–, berriro bere buruaren jabe egin arte; egun hartan, baina, Gemma ez ezik, Ada ere urduri zegoen, oso urduri, bezperan Teofilo Mariarengandik esker gaiztoko erantzuna jaso eta kontu hura burutik
|
ezin
kendu zuelako; Ada, izan ere, egunetan aritu zen nebarentzat –Frantzian bi urteko egonaldia egin ondoren, exera itzulia– jertse gris-urdin bat egiten, bezperan haren urtebetetzea zela-eta; Adak bazekien Teofilo Mariak atsegin zuela kolore hura –hetchgrau deitzen zion anai-arrebetan zaharrenak kolore hari, austrohungariar armadako soldaduen uniformearen ezaugarri––, eta, ... " Teofilo Mariari:
|
|
|
Gero, Reginaren txanda izan zen... baina Regina ez zegoen festetarako; aitzitik, oso kezkatua zegoen –pilotuaren azken esaldiak are gehiago kezkatu zuen, beharbada–, nahiz eta hari ez zion halakorik erakutsi, irri zabal batean disimulatu baitzuen bere kezka, zorionak ematearekin batera; Reginak, izan ere, gogoan behar zuen Hubert le Blonen istripua –izango ez zuen, bada, bera lekuko zuzena izan bazen! –, pilotu ezaguna beste mundura eraman zuena; Reginak, gainera, ikusi zuena ikusi zuen –Domingoren intentsitatea, baita Domingoren lasterketa ere, abioiaren atzetik, ukabila goratua–, eta ez zuen zalantza egiten zer zetorkion gainera; Reginak, beraz, ikusten zuena ikusten zuen eta oroitzen zuena oroitzen zuen: esan nahi baita
|
ezin
kendu zuela burutik Domingori jaiotegunean gertatua, noiz eta txori bat leihotik sartu eta hormaren kontra lehertu baitzen: gertaera hura ez al zen premonitorioa, bada?; egia zen, oro har, Reginak sabelarekin buruarekin baino gehiago pentsatzen zuela seme-alabei zegozkièn kontuetan, baina, sabela alde batera uzten saiatzen zen bakoitzean ere, berdin pentsatzen zuela ohartzen zen, sabela eta burua bat eginda, Domingori jaiotegunean gertatuak Jainkoaren ohar nahastezina behar baitzuen, inondik ere...
|
|
|
Callejaren ipuin atsegin eta eskutik
|
ezin
kenduzkoek ondorio garbia eragingo diete umeei eta bere irakurle amorratuei, hauek nekez ahaztuko baitute gizon on bezain jakintsuaren izena, hain txolarte atseginak pasarazi zizkien...
|
|
|
Felixen jertsea jantzi zuen beste behin, joandakoaren presentzia bere erara gorpuzten saiatzeko esperantzaz. Heriotzaz pentsatzeari lotu zitzaion gero, senarraren gorpu itzaliaren zurruntasuna eta zurbiltasuna burutik
|
ezin
kenduta. Horretan ari zela, gogora etorri zitzaion duela egun batzuk Brunok Epikurori hartutako esaldi hura:
|
|
|
Ez zen halakorik gertatu, itxuraz behintzat, Iñigo osasuntsu jaio baitzen. Hirugarren astean, ordea, bizioak agertu zitzaizkion, eta, medikuak esandako guzti-guztiak egin arren,
|
ezin genizkion
kendu. Pisua galdu eta galdu, endekatuta geratu zen.
|
|
|
|
ezin
kenduko diguten
|
|
|
Zakurra askatu zuten. Arrebak itxoiteko esan zien, berehala zetorrela eta etxerantz itzuli da, eskalapoinak lokatzari
|
ezin
kenduz doa, zaku batekin doa, oilotegira doa, eta ez ahal zuen sartzea egin pareta erori denean kaiolak porrokatuz, barrenoak azpia jandako harkaitza bezala hondoratu zen teilatua.
|
|
|
Ez zen jadanik Larraburuko morroia, aurrera Bordatxoko Migel esango zioten. " Lastima,
|
ezin
kenduko diat!" marmartuko zuen Mariaren aitak, ez zuela erretzen erantzun zionean. Ez zuen alaba alargun zahar ikusi nahi, urte berriko lehen esposarioa izan zen.
|
|
|
"
|
Ezin diegu
kendu, nahiz legezkoa ez den. Fabrikak urik ez badu, makinak ez dabiltz eta... lanik ez dago!"
|
|
2010
|
|
|
plakoari
|
ezin
kendu.
|
|
|
Arantoki baserriko Roke, bele beltza. Veronika, Peru atzetik segitzen duen emakume maitemindua edota Peruk burutik
|
ezin
kendu duen emakumea. Pertsonaia bakoitzak bere istorioa du eta protagonistari lotzen zaio gasolindegiaren inguruan.
|
|
|
Siestatik jaiki eta loaren orratzak
|
ezin
kendurik ibiltzea eta jenio txarrez egotea, horiek loaldi luzeegiaren ondorio dira.
|
|
|
Kontuan izan nituèn posibilitateen artean, etxera telefonoz deitzea erabaki nuen,
|
ezin
kendu bainuen burutik irudi bat: Ada, izan ere, etxekoen aurrean zorabia zitekeen, berria irratiz entzunez gero.
|
|
|
geldiarazi gintuen arte; gure ondotik pasatu zenean, eskutik helduta geunden une hartan Helena eta biok?, zorrotz begiratu zigun, sakristauak bere handinahia zuen, eta une hartan, beharbada, apaizaren parekoa zela iruditu zitzaion?, ikusi ez ezik, ikusiari buruzko epaia ere ematen ariko balitz bezala, kondenazko epaia, alegia?: barre egiten duzue, bai, baina ez al dakizue infernua dela bekatu mortal baten ordaina?; ez zigun onik egin, gizonak bere epaia eman ahala eskuak askatu eta erori egin baitzitzaizkigun, esku bakoitzak bere bakardaderako bidea hartzen zuela; berriro eseri ginen lizardian, bera enbor baten aurka eta ni beste baten aurka, biok aurrez aurre, bi esku banatuen irudia burutik
|
ezin
kendu nuela; ustez batzen gintuèn denboraren baitan bi denbora ote zeuden, bada, bata Helenarena eta bestea nirea, bakoitzak bere autonomia zuena, noiznahi har baitzezakeen bakoitzak bere bidea?; biok bat ginen, bai, baina bi ginen une hartan batez ere, gizonaren epaiak gure harremanak kolpetik zapuztu balitu bezala; batasunaren bitasun hura ote zen gure etorkizuneko desadostasun balizkoen sorbu...
|
|
|
baita egun hartan ere. Partida hartan, baina, nola burutik
|
ezin
kendu bainuen aitonak idatzitako gutuna, berehala egin nuen huts mugimendu batean, dorrea koadro bat aurrerago eraman nuen?, baita hutsaren ondoko hutsa ere, handik gutxira. –Xake-mate?
|
|
|
azaldu du Gasteizko kafetegi batean, dena gertatu eta lau urtera, aste hark ondoko guztia markatu zuela sinetsita dagoenak bakarrik hitz egin dezakeen konbentzimenduarekin. . Gauza bat nuen buruan,
|
ezin
kendu: prentsaurrekoa egin bezperan, Gilekin bildu ginen Knörr eta biok, eta argazki txiki batzuk ikusi ahal izan genituen berriro, irakurketa pare bat ziurtatzeko.
|
|
|
PAULA.-Ez...
|
ezin dut
kendu burutik.
|