|
2009
|
|
|
Horrek, eta hizkuntzaren txikitasunak itzulpen sistemak beste hizkuntza batzuetan bezain garatuak ez izatea ekarri du, urrats garrantzitsuak egin badira ere. Gaur egun euskarara eta
|
euskaratik
egiten diren itzulpen automatikoaren alorreko ekimenik garrantzitsuena Opentrad egitasmoaren inguruan artikulatzen da, hainbat unibertsitateren ekimenez eta kode irekiko teknologietan oinarrituta. Opentrad Espainiar Estatuko hizkuntza ofizialen arteko itzulpen automatikoko egitasmoa da (euskara, gaztelania, katalana eta galegoa), baina euskarari dagokionez behintzat beste hizkuntza batzuetara itzultzeko aukera emango duten sistema automatikoak garatzeko helburuaren barruan sartzen da.
|
|
2018
|
|
|
Nire ustez, borroka iraultzaile moduan ulertu behar dugu; hots, Euskal Herriak beharrezkoa duen borroka baten moduan. Hortik aurrera, ikusi da... egiten duguna egiten dugula, kapazak izan behar dugu euskaraz baino areago
|
euskaratik
egiteko. Baina hori ere ulerkera kontua da.
|
|
|
Bidaia luze horretan sorturiko 80.000 orrialdeko kapitalaz ari gara, euskara hutsez eta
|
euskaratik
egindako informazioa eskaintzen duena, garaian garaikoa. Ondare hori guztia digitalizatu eta denon esku jartzea da helburua, irakurleak oztoporik gabe eta dohainik sarbidea izan dezala artikulu eta erreportajeetara, testuan bilaketa zehatzak egin ahal izatea, eta bereziki, edukia zabaldu eta partekatu dezala ahalik eta gehien.
|
|
|
Herriko talde eragileak, izan kulturakoak, kirol arlokoak, aisialdiari lotutakoak, gazte taldeak, herri mugimenduko taldeak... indartu eta sustatu beharra dago, egiten duten lana nabarmenduz, beraien plangintza gauzatzeko baliabide ekonomikoak eta bestelakoak emanez, elkarteen arteko sarea indartuz eta abar. Hori guztia
|
euskaratik
egingo dela ziurtatzea ezinbestekoa izango da, emaitza euskararen erabileraren aldekoa izango dela bermatu nahi badugu.
|
|
2020
|
|
|
Urte luzez ikerketan eta garapenean
|
euskaratik
egindako lanaren emaitzak jasotzen eta ikusten ari gara.
|
|
|
Urte luzez ikerketan eta garapenean
|
euskaratik
egindako lanaren emaitzak jasotzen eta ikusten ari gara. Hizketa teknologiak, esate baterako, hipotesia ziren eta jada errealitatea dira.
|
|
2021
|
|
|
Testuei dagokienez, ez du aurreko historietan bezainbesteko arreta jartzen autoreen idaztankeran; testuen gaiak, irudiak, motiboak, irakaspenak... ditu mintzagai nagusi. Ildo horretan, eta euskarara eta
|
euskaratik
egindako itzulpenez egiten diren aipamenetatik erauzitakoei erreparatuta, itzulpenak ez dira berariazko aztergai haren historiografian: zeharkako aipamenak egiten dira itzulpenei buruz, beste gai batzuei buruz ari dela txertatzen dira, testuinguruaz zein autore batez esaten dituenak osatzeko.
|
|
|
Hauexek ziren elkartearen hasierako helburuak: a) euskal itzultzaileei babes juridikoa eskaintzea eta lan baldintzak hobetzea; b) euskarara eta
|
euskaratik
egindako itzulpenen kalitatearen alde egitea; c) askotariko literatur lanak euskarara itzultzea sustatzea; d) itzultzaileen prestakuntza hobetzea. Halaber, elkarteak bere egin zituen UNESCOren Biltzar Nagusiak itzultzaileen babes juridikorako 1976an egindako gomendioak.
|
|
|
Euskal literatura itzuliaren barne eremua norabide anitzekoa dela diogu: barne eremuaren parte dira bai
|
euskaratik
egindako itzulpenak, bai euskarara egindakoak, bai eta euskara zubi hizkuntza edo bitarteko dela egindakoak ere. Euskara da, nolabait, barne eremua eta hura kokatzen den euskal itzulpenaren eremua ardazten duen kapital sinbolikoa, eta norabide batean zein bestean egindako itzulpenek, bi biek, eragiten dute bai euskal literatur itzulpenaren barne eremuan, bai eremu horrek eragiten dion euskal literaturaren eremuan, bai literaturaren nazioarteko espazioan oro har.
|
|
|
3). ...en ere Euskal Autonomia Erkidegoko eta Nafarroako kultur eta hizkuntza politikek, lurraldeotan baita euskara hizkuntza koofiziala; baina, kontuan hartzekoak dira, halaber, euskarak ukitzen dituen gainerako espazioetako eragile, erakunde eta sareak, hala nola Ipar Euskal Herrikoak eta Diasporakoak edo euskarari eta euskal kulturari buruzko interesa agertzen duten beste eremu batzuetakoak, kasurako,
|
euskaratik
egindako itzulpenak jasotzen dituzten gizarte egituretakoak. Orobat, euskal literatura itzuliaren eremuak nazioarteko literatur espazioan ere badu bere tokia, besteak beste, euskaratik beste hizkuntza batzuetara egindako itzulpenaren bidez eta nazioarteko azoketan eta jardunaldietan hartutako posizioen bidez. Hargatik deritzogu" barne eremu transnazional" euskal literatura itzuliaren eremuari, muga nazionalak edo geografikoak ez direlako eremu baten mugak; izan ere, (barne) eremuek ez dute muga zehatzik, eta unean uneko indarren proiekzioaren araberakoa izaten da (barne) eremuaren irismena.
|
|
|
Gaztelaniaren interdependentzia horrek, gure ustez, erabilera ideologikoak izan ditu
|
euskaratik
egin izan diren itzulpen prozesuei, aurkezpenei eta ikusgaitasunei dagokienez. Bi joera nagusi daude:
|
|
|
Hizkuntza ez da bakarrik komunikatzeko tresna bat, balioak transmititzeko bide bat da," eta gurea
|
euskaratik
egiten da". Bi urte hauetan pandemiak" herrigintzak bereziki" sufritzen duen egoera bat ekarri duela azaldu du Porrotx-ek:
|
|
2022
|
|
|
euskara jartzen dute zentroan, eta haren inguruan sortzen dute, izan kirolaren eremuan, elikadura burujabetzan, zonifikazioa gainditzeko dinamikan edota gazteak politizatzeko eta prekarietatea gainditzeko borrokan. Baina beti ere ulertuta euskara badela hor funtsezko tresna bat, eta
|
euskaratik
egin behar dela.
|
|
|
Oposizio haietarako euskara lehenetsi genuen guk, baina ez Euskadi Irratirako bakarrik, Radio Euskadirako ere bai. Izan ere, guk sinisten genuen
|
euskaratik
egin behar genuela Euskadi Irratia —Euskadi Irratia, Radio Euskadi eta Gaztea horren barruan ulertuta—, herri honetan, euskararik gabe ez goazelako inora. Radio Euskadin bazegoen euskara mailarik ez zuen jendea, eta haiei bi urtean euskarazko beharrezko profila eskuratzeko aukera eman zitzaien.
|
|
|
«Nik letrak idazten ditudalarik, hitzekin jostatzen naiz. Penagarria zait euskal kantuetan, orokorrean, hitz jokoak erdaratik euskararat egiten ditugula, alta
|
euskaratik
egin genuke. Naturaltasunez egin dut, baina hautu bat da.
|
|
|
Oposizio haietarako euskara lehenetsi genuen guk, baina ez Euskadi Irratirako bakarrik, Radio Euskadirako ere bai. Izan ere, guk sinisten genuen
|
euskaratik
egin behar genuela Euskadi Irratia —Euskadi Irratia, Radio Euskadi eta Gaztea horren barruan ulertuta—, herri honetan, euskararik gabe ez goazelako inora. Radio Euskadin bazegoen euskara mailarik ez zuen jendea, eta haiei bi urtean euskarazko beharrezko profila eskuratzeko aukera eman zitzaien.
|