|
2000
|
|
|
amildegiak, euria larreetan, denborak gelditutako herrixkak. Prest nengoen Irlandaz mozkortzeko eta, zinez diotsuet, hiru Guinness pintak
|
eragindakoa
baino" aitzur" ederragoa harrapatu nuen 1995 hartan.
|
|
|
Administrazioan zein herriaren ekimenez antolatutako ekitaldi eta programensarea. Ongi jantzitako gizon emakumeez
|
eragindakoa
.
|
|
|
garrantzitsuak diren gertakarien segimendua egiten duena, hots, jarraituzko programazioa. Programazio honetan, berehalako informazioa eta iraunkorra dena, hau da, kanpotik datorrena edo estazioak berak
|
eragindakoa
, programazioaren elementu gidatzailea bihurtzen da? (M. Cebrián, 1994, 427).
|
|
|
Arranguratua, eskua ilunpetan luzatu, eta topatu dudan lehen gauza sendoa urontzia izan da. Zain geratu naiz, kirio guztiak airean eta, zarramarra, haizeak adarretan
|
eragindakoa
izatea desiratuz. Baina berriro ere entzun dut, argi, eta hurbilago oraingoan.
|
|
|
Bidean aurrera, tarteka zuhaitzetako sustraiak espaloian nabarmentzen zirela ohartu naiz; bazirudien espaloitik atera nahi zutela, eta aire bila joateko oso norabide gutiziatsua hartu nahian zebiltzala. Beste batzuetan, ordea, oinen azpitik zetorkidan dardara sumatu dut, New Yorken bezala, metroak lurpean
|
eragindakoa
.
|
|
|
Hala ere, zirrararik sarkorrena bidean aurkitutako baserri abandonatuek
|
eragindakoa
izaten zen. Sorgindu eta seko liluratuta katigatzen ninduten, nondik nora nindoan eta zer ordu zen guztiz ahaztuta.
|
|
2001
|
|
|
Momentuan, baina, oroitzapenek sorturiko gozotasun hori gorde nahi izan dut eta, neure buruari besarkada bat eman nahiko banio legez, besoak gogor gurutzatuz itsasoari begira geratu naiz, Aitzolek ohi zuen gisan. Hura dena nirea zela egin dut amets, bistak eman ahala zerumugaraino, eta nabaritu dudan epeltasuna ez dela izan aurki gordeko diren eguzki izpiek sortua, baizik eta –zergatik ez– harkaitzen artean ezkutaturik zegoen maitale ezezagun batek
|
eragindakoa
, bere irrikari gehiago ezin eutsirik nire ondora etorri eta samurtasunez masailean musu bat eman didanean.
|
|
2002
|
|
|
Duela gutxi egindako elkarrizketa batean esaten zenuen egoera hau ezker abertzaleak berak
|
eragindakoa
dela, Estatua horretara behartu duela. Azalduko al zenuke esaldia.
|
|
|
Zorua eta eraikinak argiztatzeko baliatzen ez den argiak
|
eragindakoa
da poluzio mota hau
|
|
|
Ezinbesteko kausatzat hartzen da aurreikusi ezin den gertaera edo, aurreikusi arren, halabeharrak
|
eragindakoa
, norbere gaixotasuna edo familiako norbaitena adibidez.
|
|
|
Flexioa sintaxiak eskatua da, erregularra da kategoriaren arabera, eta ez du funtzio sintaktikoa aldatzen. Eratorpena, aldiz, ez da, oro har, sintaxiak
|
eragindakoa
, ez da erregularra eta kategoria gramatikalaren aldaketa ekarri ohi du. Elkarketa lema bat baino gehiago biltzean sortzen da eta, maiz testu hitzaren muga gainditzen duenez, bere tratamendua aurreko biena baino korapilatsuagoa da.
|
|
|
Neguan loreak dituzten barruko landare hauek bakarka edo taldean landu eta hazi daitezke. Saihestu behar den eragozpen nagusia ingurumen hezetasunik eza da, barnealdeetako berokuntzak
|
eragindakoa
. Aleak osasuntsu eta indartsu egin daitezen, komeni da zenbait gomendio kontuan hartzea, ondoren aipatzen direnak bezalakoak.
|
|
|
Juan Chozas Enpleguko idazkari nagusiak azaldu zuenez, lan merkatuaren hobekuntzari esker, okupatuek denbora gehiagoz lan egin ahal izan dute, eta, ondorioz, kotizaziopeko prestazioa jasotzeko eskubidea ematen duten kotizazioaldi luzeagoekin, laguntzakoa baino garestiago. Hala ere, Chozasen aburuz, igoera hori eragin duen faktore erabakigarria lan merkatuaren errotazio handiegia da, merkatu sarrera eta irteera asko eta, beraz, babes sistema dituen behin behinekotasun tasa handiak
|
eragindakoa
. Baldintza berriak Portzentajeari dagokionez, estaldurak langabetuen %58, 11 hartu zuen, 2000n baino 4,26 puntu gehiago.
|
|
|
Oliba patsaren olioaren krisia, baimendutako baino bentzopireno maila altuagoak agertzeak
|
eragindakoa
, oraindik kolea da. Elikagaien eta Edarien Industrien Federazioak (Fiab), Oliba Olioaren Esportatzaileen Elkarteak (Asoliva) eta Olio Jangarrien Industria, Ontziratzaile eta Fintzaileen Elkarte Nazionalak (Anierac) erabaki dute errekurtso bat aurkeztea, bakoitzak bere aldetik, Osasun Auzietarako Epaitegi Nagusian, Osasun Ministerioak joan den udako Salmenta Sailaren ebazpenaren aurka.
|
|
|
Tratamenduak ordaintzeko diru-laguntzak ere eskatu ditugu, eta orain arte ez dugu erantzunik jaso”. Autismoarekin zerikusia duten patologien konplexutasuna, txertoen merkurioak
|
eragindakoa
edo ez, eta profesional espezializatuen eskasia direla eta, zailagoa da haurrak eskolatzea eta zentro publikoetan integratzea, askoz hobeto prestatuta baitaude garuneko paralitikoak edo Down en sindromea dutenak jasotzeko. Laguntza publikorik ez dagoenez, guraso batzuek seme alabak beren etxeetan heztea erabaki dute, horrek irakasleen eta logopeden artean dakarren kostuarekin, baina autonomia erkidego guztietan Euskal Autonomia Erkidegoko eredua hartzeko eskatu dute.
|
|
|
Europako Batasuneko (Ecofin) Ekonomia eta Finantzetako ministroek atzo erabaki zuten Oviedon indartzea etorkizunean Hamabostak krisien ondorio negatiboetatik eta finantza eskandaluetatik babesteko balioko duten neurriak, Enron estatubatuar elektrikoak
|
eragindakoa
kasu. Ecofin kontseilu informalak baieztatu zuen Batasunak hazkunde ekonomikoaren bidea berreskuratu duela 2002an, baina onartu zuen ezin duela erne egon, Ipar Amerikako taldearen moduko porrotek eragindako finantza ezegonkortasunaren mehatxua dela eta.
|
|
|
Ikertzaileek ikusi dute pertsona bati une emozional batzuk gogoratzeko eskatzen zaionean nabarmen handitzen dela odol presioa, eta, gainera, altu dagoela. Estres emozionala beste estres mota batzuk baino askoz kaltegarriagoa da, hala nola ariketak
|
eragindakoa
, nahiz eta, hasiera batean, bi egoera horiek emaitza berberak eragiten dituzten organismoan. Horregatik, espezialistek, bihotzak osasun ona izateko atsekabeak saihesteaz gain, iraganeko atsekabeak ez gogoratzea ere garrantzitsutzat jotzen dute.
|
|
|
Baina ehiza komertziala ez da baleek eta beste zetazeo batzuek jasaten duten giza jatorriko mehatxu bakarra. Epidemiak, kutsadura akustikoa, itsasoko zirkulazioak
|
eragindakoa
, edo hondakin eta substantzia toxikoek eragindakoa, arrantza tresna eta aparailu suntsitzaileak edo ez selektiboak erabiltzea eta gero eta moda modan dauden eta gero eta ikusmen turismo ugariko gune batzuetan kontrolik ez izatea dira biziraun nahi badute egunero aurre egin beharreko erronketako batzuk. Gainera, beste arazo “global” batzuk ere badaude, hala nola ozono geruzako zuloa eta planetaren berotzea.
|
|
|
Baina ehiza komertziala ez da baleek eta beste zetazeo batzuek jasaten duten giza jatorriko mehatxu bakarra. Epidemiak, kutsadura akustikoa, itsasoko zirkulazioak eragindakoa, edo hondakin eta substantzia toxikoek
|
eragindakoa
, arrantza tresna eta aparailu suntsitzaileak edo ez selektiboak erabiltzea eta gero eta moda modan dauden eta gero eta ikusmen turismo ugariko gune batzuetan kontrolik ez izatea dira biziraun nahi badute egunero aurre egin beharreko erronketako batzuk. Gainera, beste arazo “global” batzuk ere badaude, hala nola ozono geruzako zuloa eta planetaren berotzea.
|
|
|
Prestige ren egoera hobeto ezagutzen den heinean, agintarien baikortasuna desagertzen hasi da. Duela bi aste, Gobernuak zioenez, hondoratu zen lekuan “irisazio txiki” bat baino ez zegoen, ziurrenik petrolio ontziaren erregai biltegiak
|
eragindakoa
, eta ez tangak isurtzeagatik. Astebete geroago, “Nautile” batiskafo frantsesak jakin zuen krosko arraildurek ihes egiten zutela “plastilina itxurako fuel olioz solidotutako erregailuak”.
|
|
|
Puru bana zuten eskuetan Santosek eta Mentxuk, baina honek keaz lar betetako tximiniaren antza zuen. Irribarretsu zegoen Antonia ere, eta Joselu jabetuta zegoen besteongan nabari zen harrotasun itxurako begirada berak
|
eragindakoa
zela.
|
|
|
" Murió Lili Alvarez, la pionera del tenis español". Londresko udako bero larria bero koldarra da, etxeetako teilatu beltzek
|
eragindakoa
, bero zuria bero faltsua bero koldarra. Kultura bat eta bakarra da, une zehatzean jasotzen duzuena.
|
|
2003
|
|
|
Higienismoarentzat, gaixotasunaren kausak gorputzari emandako tratu txarrak dira. Bai norberak gorputzari emandako tratu txarra, baina baita gizartearen antolamenduak
|
eragindakoa
ere (kutsadurak, bizi baldintza ezegokiak, presioak...). Oinazea positiboa ere bada neurri batean, adierazten digulako gure bizi estiloan zerbait gaizki egiten ari garela.
|
|
|
Hotsaren Legeak arautuko dituen alderdiei dagokiela, lurzoruaren erabilera nagusiaren arabera, bizitoki den lurralde espainiarra area akustikotan sailkatuko da: bizitegi lurraldea, industriala, aisia eta ikuskizunetakoa, horiez bestelako hirugarren sektorekoak, osasun eta irakaskuntzakoa, garraio azpiegiturek
|
eragindakoa
eta espazio natural zehatzak.
|
|
|
Depresioaz ari garela, bi maila bereizten dira, funtsez: endogenoak gizakiari berez dagozkion osagaiak (are genetikoak ere) dituena; exogenoa, aldiz, kanpo faktoreek
|
eragindakoa
da.
|
|
|
Kasu honetan ezartzen diren baldintza bakarrak azken produktuak kontsumitzaileen osasunerako arriskurik ez izatea da, eta kontsumitzailearentzat nahasterik badago, produktuaren izaerari dagokionez, produktuaren izen deskribatzaile bat ezartzea, eta, hala badagokio, erabilera. Jogurtaren gerra zaharra berriro agertu da Espainiako Gobernuak, legeak hala aginduta, “azkenburu esneki termizatu” hutsak jogurt kategoriara sartzeak gizarte borroka berri bat eragin du, produktuaren lege araudi batek
|
eragindakoa
. Joan den otsailaren 17an, hedabideek Kataluniako Gobernuko Nekazaritza Sailak “betiko jogurta” egiten duten Fabrikatzaileen Espainiako Elkartearen laguntzarekin sortutako polemikaren berri eman zuten, “jogurt berria” merkaturatzen duen marka ezagun bati buruz.
|
|
|
Parkinsonaren aurkako jardunaldia zela eta, Ana Pastorrek zuzentzen duen sailak gogorarazi zuen Espainian 100.000 pertsonak baino gehiagok dutela gaixotasun hori. Patologia neurodegeneratiboa da, dopamina sortzeko gaitasuna galtzeak
|
eragindakoa
, eta sintoma hauek ditu ezaugarri: dardara atsedenean, zurruntasun artikularra, mugimendu geldoak eta jarrera erreflexuen eragina.
|
|
|
Alde batetik, plaka euroasiarra, Penintsula bera barruan duena, hegoalderantz “bultzatzen” du, Afrikako plaka kontinentalaren aurrean, iparralderantz mugitzen baita. Dolu horri beste indar bat gehitzen zaio, mendebaldetik plaka dortsal ozeanikoak
|
eragindakoa
. Penintsulan konbinatutako hiru indar horien emaitza penintsularen bihurdura mugimendua da.
|
|
|
Jatorri kimikoko arriskuak Jatorri kimikoko arriskuek protagonismo txikiagoa izaten dute buletin epidemiologikoetan jasotako toxikomanoen agerraldietan. Histamina, bakterioek elikagaiaren osagaietatik sortutako agente toxikoa (normalean, atun kontsumoak
|
eragindakoa
), da, beharbada, aipagarriena. Moluskuetan dauden toxinek ere agerraldiren bat eragiten dute, batez ere marea gorriko eremuetan muskuiluak biltzen dituzten pertsonengan, batez ere Galiziako kostaldean, nahiz eta Kataluniako kostaldean ere gertatzen den, Ebroko deltatik hurbil.
|
|
|
Gaizkiaren halako azalpenak, ordea, hotzak eta inpertsonalak izan ohi dira. Hain gazterik heriotzara eramaten zaituen gaitza birus batek
|
eragindakoa
dela uler dezakezu, eta zure sistema inmunologikoa ondo ez dabilelako zabaldu dela hainbeste, baina medikuntzako azalpen xehe xehenak ere ez dizu inoiz galdera nagusiari erantzuten lagunduko: " baina, zergatik niri, zergatik orain?".
|
|
|
Euskal moraltasun garbiaren argudioa, noski, bere eliz  koitasunarekin lotu ohi da eta XIX. mende osoko (eta XX. mendearen zati bateko) topikoa dugu, Sabinok ondo entzuna izango zuena. Euskaldunen fedeak ez ezik, beren baserritar bizimoduak eta foruen antolamendu juridiko eta sozialak
|
eragindakoa
da, gainera, foruzaleen arabera. Moraltasun hori neurtzeko datu adierazgarriena da bertan egiten diren delituen batez bestekoa, eta askok erabiliko dute arrazonamendu hori.
|
|
|
Jakin nahi luke, hala ere, hiru gizonezkoen hazia gorputza zatitu baino lehenagokoa ala gerokoa ote den. Gorputza zatitzeak
|
eragindakoa
ote den, ala lehenagokoa. Baina ez da ausartu halako gauza bat galdetzera.
|
|
|
Orduan alkandora handik kendu eta ebatondoa erakutsi nion. Zauri zaharra zen hura, gerra aurreko kale istiluetan
|
eragindakoa
. Baina polito zetorkidan mutiko bulartsu hari zerbitzu ona egin zidala erakusteko.
|
|
|
Nire aurrean negar egin izanak
|
eragindakoa
zen amorrua. Eta negar egin izanak eragiten duen amorruak, gero beste amorru biziago bat ekarri izaten duenez, zakar bota zidan hurrengoa.
|
|
2004
|
|
|
Hainbat arrazoi dago. Bat kanpokoa, sistema bipartidistak
|
eragindakoa
. Sistemak azpiegitura politiko albait erosoena muntatu du, alternatzian oinarritua.
|
|
|
Ez dut esango noski haren ondorio hutsa denik. Ez dut esango alegia erdaldunaren hizkuntza jokamolde menderatzailea euskaldunaren zabarkeriak
|
eragindakoa
denik. Utikan, burugabekeriak!
|
|
|
Beraz, bertso asmatzaileak izan ditu gerraren bidezko inbazioen berri: Konbentzioko gerran gertaturikoa agian edo gero Napoleonek
|
eragindakoa
agian, Bibliaren eta historiaren kontakizunean kokatzen du. Etsaiak, erbestetik datozenez gero, euskaldunak beti borrokan egon ohi dira eta sekuentzia historikoa deskribatzen du:
|
|
|
Laesencia de la reiigidn, 1846; Lecciones sobre la esencia de la religion, 1852; Teogonia, segun iasfuentes de la antiguedad cldsica, hebrea y cristiana, 1857). ilusioa? bailitzan definitu zucn.Dcna dela, sustrai sustraian dauden desioek
|
eragindakoa
dela aitortu zucn. Erlijioaren indarra. psikologiaren arabera. harrimenari, beldurrari. crrepresioari. sentiberatasunari. hcriotz.ari, clorkizimari... cta beste gauza askori lotuta cgon daiteke.
|
|
|
Ontzietatik, kostako findegietatik eta petrolio plataformetatik datozen milioika isurketa poluitzaile txiki jasaten dituzte urtero planetako itsasoek. Kataluniako Unibertsitate Politeknikoak egindako azterlan baten arabera, eguneroko isurketa txikien ingurumen inpaktua istripu handi batek
|
eragindakoa
baino askoz handiagoa da. Izan ere, itsasoan isuritako fuel olioaren %7 bakarrik eragiten dute “Prestige” edo “Erika” petrolio ontzien istripu handiek, José Manuel Redondo eta Alexei Platonov Kataluniako Politeknikoko Fisika Aplikatua saileko irakasleek egindako lan honek erakusten duenez, 1996az geroztik petrolio isurketek eragindako itsas kutsadura aztertu dute.
|
|
|
Gainera, osteoporosia garatzen lagun dezake, kaltzioa hezurretan behar bezala finkatzeko duen garrantziagatik. Errakitismoa Errakitismoa hezurren malformazioa duen gaixotasuna da, bitamina behar bezala ez hartzearen ondorioz mineralizazio eskasak
|
eragindakoa
. Talderik ahulenen artean daude, besteak beste, eguzkia gutxi dagoen herrialdeetan bizi diren haurrak, batez ere azal ilunekoak badira, eta malabsortzioa dutenak.
|
|
|
Bihotzaren hipertrofia normalena baino handiagoa izatea eta ez gaixotasun koronarioa, arterien oklusioak
|
eragindakoa
, da bihotz jatorriko bat bateko heriotzaren kausarik ohikoena eremu mediterraneoko helduen artean. Hala erakusten du Espainiako ikerketa aitzindari batek, Kataluniako Auzitegiko Medikuntzaren Institutuko (IMLC) eta Bartzelonako Sant Pau Ospitaleko ikertzaileek egina.
|
|
|
Zehazki, urtero, EBn 5.000 tendinitis kasu baino gehiago erregistratzen dira eskuan, 4.585 eskuan, 4.557 dermatitis kasu eta 4.457 entzumen galera. Lanak Raynaud en sindromea ere eragiten du, tresna batzuen bibrazioek
|
eragindakoa
(3.120 kasu); tunel karpianoaren sindromea, instalazioetako langileek eta kualifikazio txikiko langileek jasaten dutena, tenperatura aldaketen ondorioz (2.483 kasu); mesotelioma, bularraldean gertatzen den minbizi ezohikoa (1.168 kasu); asma (1075 kasu), eta zenbait pneumonia, bereziki. Ikerketaren arabera, gaixotasun horietako gehienak agente fisikoek eta substantziak arnasteak eragiten dituzte.
|
|
|
2004ko lehen hiruhilekoan, Espainiako familien zorpetze maila% 19 hazi zen aurreko urteko epe berarekin alderatuta. Horrek esan nahi du gaur egun etxeen %56k arazo ekonomikoren bat dutela hilaren bukaerara iristeko, batez ere etxebizitzaren prezio handiak
|
eragindakoa
. Datu horiek atzo eman zituen prentsaurrekoan PSOEko Batzorde Betearazle Federaleko Gizarte Ongizateko idazkariak, Matilde Valentínek, eta kontsumitzaileei informazioa emateko eta haiek babesteko Gobernuak hartuko dituen politikak azaldu zituen, familien gainzorpetzea bereziki kontuan hartuta.
|
|
|
Alde horretatik, Adegaren arduradunak adierazi du isurketak espezie asko “murriztu” dituela. “Baina larriena ez da espezieen zuzeneko hilkortasuna, zeharkako kausek
|
eragindakoa
baizik, ugalketa aldaketen ondorioz gertatzen dena eta ugalkortasuna galtzea eragiten duena”, azaldu du Vázquezek. Erantzunik gabe Bestalde, Greenpeaceko Ozeanoetako bozeramaile Sebastián Losadak azpimarratu du bi urte geroago “gauzak ez direla batere aldatu”, eta gogorarazi du orain arte “bete den gauza bakarra” petrolio ontzitik fuel olioa ateratzea dela.
|
|
|
Elikadura toxiinfekzio larrienetako bat, oso gutxitan gertatzen den arren, toxina botulinikoak
|
eragindakoa
da. Tratamendu problematikoa du, antitoxina bat egon arren, ez baita beti eraginkorra.
|
|
|
Negarrez ikusi diren begiak nekez ahanzten dituk eta. Batez ere –gaineratu nuen saminki–, negarra heuk
|
eragindakoa
baldin bada.
|
|
|
Etorri den bidetik bueltatu da Markos kai ertzera, belaunak dardarka dituela. Aurrean dituen batelen kulunka itsasoak edo bere buruaren zorabioak
|
eragindakoa
den asmatu ezinik, esertzeko beharra sentitu du, eta, bere gorputzaren pisua burdinazko noraiaren gainean jarri duenean, bihotza apurtu dion kraska bat entzun du.
|
|
|
Zerbait badagoelako susmoa iziotuko dute eta arrazoimenarentzako lana izango da zerbait hori baden edo ez erakustea. Susmo hori iziotuko da eurek nolabaiteko higidura suposatzen duten neurrian, Niarengan ematen den higidura; kontua izango da argitzea zerk
|
eragindakoa
den higidura hori. Izango al du pentsamenduak zereginik euren sorreran?
|
|
2005
|
|
|
Beste xehetasun bitxi bat: munduan eguratsera jaurtikitzen ditugun gasen kalkuluetatik kanpo uzten da airezko trafikoak
|
eragindakoa
. Gauza da emisio guztien %3a dela hegazkinek eragiten dutena, baina garraioek eragindakoak bakarrik kontatuz %13koa, eta trafikoa urtero %6 %7 igotzen da 1995etik.
|
|
|
Bizidunokegitenditugunekintzenezaugarribehinetakoa (eta nahitanahiezkoa) aldatzearena da; bestehorrenbestegertatzen danorizateri begira ere, elkarren arteanezberdin garaetahalagarelakomodu ezberdinean erantzuten duguzeinahiegoeraberritan.Hiztunonhizketaerealdakorra daezinbestean; aldebatetiklegokehiztunari berariatxikitzen zaionaldakortasuna: a) duenahoskuntzsistemarenezaugarriek, adinak, ohiturek... mugatzen dute artikulatze modua, hizketa abiadura, erritmoa... ; b) aurrekoarierabatlotuta dator hiztunarenizaerarilotutakoaldakortasuna, hauda, duen nortasunak, identitateak, sinesmenak, barne egoerak, hizkuntzazduena jarrerak... bultzatutakoa legoke; e) gizarte harremaneilotutakoak, lekuak, solaskideak, gaiak, barne egoerak...
|
eragindakoa
, alegia.
|
|
|
Gorputz batek itsas mailatik gora dagoenean itsas mailan bertan baino grabitate txikiagoa du, grabitatea altuerarekin murriztu egiten delako. Beraz, altuera ezberdinetan neurtutako grabitate datuak interpretatzea oso saila da anomalien zati bat topografiak
|
eragindakoa
delako (1.21 irudia). Altuera zuzenketa hauek aire askeko zuzenketak (free air correction) izenaz ezagutzen dira, eta datuak itsas mailaren kotara eramaten direnez, itsasoan neurtutako datuetan ez da mota honetako zuzenketarik egin behar.
|
|
|
– Hutsegitea edo ez betetzea xehekaria, antolatzailea edo zerbitzua ematen duten enpresak ez diren hirugarrenei egotz dakiekeela, eta ezin aurreikus edo gaindi daitekeela. – Ezinbesteko arrazoiek
|
eragindakoa
izatea. Halakotzat hartuko dira kanpoko inguruabarrak, ohiz kanpokoak edo aurreikusi ezin direnak, eta horien ondorioak ezin izango lirateke saihestu, nahiz eta behar den arretaz jokatu.
|
|
|
Beste neurri batzuen artean, kontratu mugagabeetan kaleratzearen kostua jaistea gomendatu zuen, “erakargarriagoak” izan daitezen, kontratazio iraunkorrerako pizgarriak berrikustea, jabetzako etxebizitzaren tratamendu fiskal neutralagoa egitea eta administrazioen kontuetan ahalegin handiagoa egitea, horiek, oparoaldietan, ez bailirateke superabit zorrotzarekin konformatu behar. Familiaren zorraren gehitze hori, neurri handi batean etxebizitzak
|
eragindakoa
, higiezinen ondareak jasaten du —asko balio du—, baina eskura dagoen aurrezkiaren “koltxoia” ia desagertu egin da. Enplegua gutxitzen bada, edo interes tasek gora egiten badute, kontsumoak eta bizitegi inbertsioak “ondorioak izango dituzte”.
|
|
|
Naroak atzera begiratu eta haizeak
|
eragindakoa
baino hotzikara handiagoa sumatu du.
|
|
|
–Maila freatikoen jaitsiera da ezkutuen dagoen joeretako bat. Akuiferoak agortzea arazo berri bat da, punpa elektriko eta diesel indartsuak erabiliz lurpeko ura berezko errekarga tasa baino erritmo bizkorragoan ateratzeak
|
eragindakoa
. Uraren erabilerak gora egin du, akuiferoen errekarga gaitasunetik izugarri gora gainera.
|
|
|
" Badakit izokinaren aldaketa errekan sortzen den belarren batek
|
eragindakoa
dela. Derrigorrez behar du hala.
|
|
2006
|
|
|
Krisiaren ezaugarrien artean, Arabako lurraldean demografiaren jaitsiera litzateke batetik, goseak, gerra giroak edota izurriteak (Izurrite Beltza)
|
eragindakoa
. Beste aldetik, eta aurrekoarekin loturik, lurraren okupazioaren mugatzea litzateke krisiaren ezaugarria; ondorioz, despopulatuak agertu ziren, hirugarren ezaugarria, hain zuzen ere.
|
|
|
Egoera kritikoan dauden espezieen artean ez da katamotza agertzen, arriskuan besterik gabe kategoria apalagoa, desagertzeko arriskuan dagoena, baina bai beste ugaztun batzuk, hala nola otsoa, Mediterraneoko itsas txakur monjea, izurde arrunta, euskaldunen balea, saguzar moja eta topillo arrunta. Otsoaren kasuan, mehatxu nagusia gizakiarekin zerikusia duen heriotza tasa handia da, batez ere ehiza espezieei ustezko kalteak saihesteko finka pribatuak gordetzeak
|
eragindakoa
. Gaur egun, Kordobako Yeguas arrotik Despeñazakurretaraino eta Kordobako Hornachuelos herriko iparraldetik 50 ale baino gehiago ez daudela kalkulatzen da.
|
|
|
Aldiz, arraroa da burdin urritasuna aurkitzea menopausia ondoko emakumeetan eta helduaroko gizonetan. Gaur egun, elikadura adituek ohartarazten dute desnutrizioaren fenomenoa nerabeen artean, elikadura nahasteek (anorexia eta bulimia)
|
eragindakoa
batik bat, non burdinaren urritasuna garrantzitsua baita. Adineko pertsonetan, berriz, hauek dira gabeziaren arrazoi nagusiak:
|
|
|
Ozonoa modu naturalean sortzen da, airean kalterik egiten ez duten kontzentrazio txikiak sortuz, landarediak, hartzidura prozesuek edo sumendiek eragindako emisioetatik abiatuta, eta troposferan, lurrazaletik hurbilen dagoen atmosferaren eremuan, eta estratosferan, atmosferaren goiko geruzetan, non izpi ultramore hilgarrien aurkako babes funtzio ezaguna betetzen baitu. Hala ere, ozono troposferikoa gehiago handitzen denean, bitarteko artifizialek
|
eragindakoa
, kutsatzaile toxiko bihurtzen da. Haren iturriek zuzenean igortzen dituzten beste kutsatzaile batzuk ez bezala, ozonoa beste produktu batzuetatik sortzen da, batez ere nitrogeno oxidoetatik eta hidrokarburoetatik, eguzki argi ugari dagoenean, eta, beraz, bigarren mailako kutsatzaile gisa definitzen da.
|
|
|
Chicago ibaia gaur egun berdea da Irlanda ez da 4 milioi biztanlera iristen, baina irlandarrak askoz gehiago dira. Uharteak krisi ekonomiko oso larriak izan zituen, hala nola XIX. mendearen amaieran patatak hiltzeak
|
eragindakoa
, populazioaren oinarrizko mantenua. Hogei urtean, Irlandak biztanle gehienak galdu zituen, batez ere gazteak, Ozeanoa gurutzatu zutenak etorkizuneko bizitzaren bila.
|
|
|
Batzuetan, ale berriak erostea erabaki azkar baten ondorioa da, erosi nahi dugun landarearen edertasunak
|
eragindakoa
. Batzuetan, agian, ez gara gu planteatzera ere iritsiko, baldin eta aleak kokapen berrian arazorik gabe garatzeko eta errotzeko baldintza egokiak izango baditu.
|
|
|
Mugimendu azkar eta errepikakorrek tenosinovitisa, hedatzaileen tendinitisa eta karpoko tunelaren sindromea eragin ditzakete. Karpoko Tunelaren Sindromea (STC) eskuari eragiten dion patologia bat da, eskumuturraren mailan nerbio ertainaren gaineko konpresioak
|
eragindakoa
. Sintomarik ohikoenak inurridura eta lokartzea dira (batez ere hatz lodian, hatz erakuslean, bihotzean eta eraztunaren erdian).
|
|
|
Txerto berria segurua dirudi, hesteetako inbaginazio kasuak ez baitira nabarmen areagotzen. Errotabirusa eta gastroenteritis larria Errotabirusek eragindako gastroenteritis gehienak hiru eta hamabi hilabete bitarteko haurretan gertatzen dira Gastroenteritis birikoen artean, errotabirusak
|
eragindakoa
da beherako kausarik ohikoena herrialde garatuetako haurretan. Rotabirusak reovired en familiakoak dira, zazpi talde antigeniko desberdinekoak (A-tik G-ra), eta A taldeko birusek (bi serotipo desberdinekin) eragiten dute haurren beherakoa.
|
|
|
Dokumentuak eremu zehatz gisa adierazten du arrisku pazienteetan presio ultzeren prebentzioa. Ultzerak nola sortzen diren Presio bidezko ultzera (UPP) epidermisaren eta hezur irtengune baten arteko ehunen lesio bat da, batez ere kanpoko presio indar batek
|
eragindakoa
. Presio hori gaixoak euskarriaren gainazalean duen pisuak berak (eskuarki, besaulkia edo ohea) edo beste gailu terapeutiko batzuek (zundek, oxigeno maskarek edo ferulek, besteak beste) eragin dezakete.
|
|
|
Erritmo biologikoak eta haien eragin lasaigarria erregulatzeko gaitasun horri esker, hormonak erabilgarritasun handiagoa erakutsi du loaren nahasteetan. Loaren gorabeherak eta jet lag Insomnioaren kasuan, melatonina eraginkorra da loaren indukzioan, eta, horri buruzko azterketarik ez dagoen arren, litekeena da loezina ohiko somniferoek
|
eragindakoa
baino naturalagoa eta kalitate hobekoa izatea, eta esnatze freskoagoa eta deskantsatuagoa izatea. Hormona bereziki erabilgarria izan da zaharren insomnioan; adinarekin, pinu guruinaren inboluzioa gertatzen da, eta horrek melatonina gutxiago sortzen du, eta ohikoa da lo egiteko arazoak izatea.
|
|
|
Erotuta egon ala ez, minari zor zitzaizkion, ez beste ezeri, Angeloren zuhurtasunetik zorora eta haserretik irri zartara bitarteko erreakzio burugabe haiek guztiak. Erotuta egon zitekeela, beharbada bai, baina eromena sufrimenduak
|
eragindakoa
zuela eta eromenak sufrimendua eragiten ziola, seguru.
|
|
2007
|
|
|
Hain zuzen ere, gizakiak eragindako klima aldaketaren froga garbiak bilatzeko gune egokia da azal azpiko ozeanoa. Izan ere, klima sisteman aldaketaren bat gertatzeak, adibidez, berotegi efektuko gasek
|
eragindakoa
, oreka berria aurkitzera behartzen du klima sistema osoa: Lurra beroago dagoenez, bero gehiago isurtzen du espaziora, konpentsatzeko.
|
|
|
Beste alde batetik, lurruna bera dago, beroketa batek eta halakoek
|
eragindakoa
.
|
|
|
Administrazioaren zein herriaren ekimenez antolatutako ekitaldi eta programen sarea. Ongi jantzitako gizon emakumeek
|
eragindakoa
.
|
|
|
Toxina eta intoxikazio botulinikoa Botulismoaz arduratzen den mikroorganismoa ez da asaldatzailea, hau da, ez du aldaketarik eragiten elikagaien itxuran edo zaporean. Botulismoa toxikoa da, Clostridium generoko mikroorganismoek egindako toxina batek sortua, eta, eskuarki, Clostridium botulinum espezieak
|
eragindakoa
. Nerbio bulkadak blokeatzen ditu, eta paralisi orokor batek eragindako pertsonen heriotza eragiten du, arnasketa eragiten duten muskuluen paralisiak asfixia eragiten baitu.
|
|
|
Irudia: Emakumezkoen errugbia© Wikipedia Nahiko ohikoa da entrenamendu fisiko gogorreko programa bat garatzen ari delako nekatuta dagoen kirolari batek burdinazko osagarriak kontsumitzea edo odol analisiak egitea maiz, anemia ferropenikoa (burdin urritasunak
|
eragindakoa
) agertu eta garatu ez dadin. Kirolarien artean osagarri horiek kontsumitu beharra burdinaren urritasun edo gabezia erreal batek zehaztu behar du.
|
|
|
Mundu osoan handitu egin da “modu kezkagarrian” azaleko edo melanomako tumore gaiztoa, batez ere eguzkitan egoteagatik
|
eragindakoa
. Hain larria da arrisku hori:
|
|
|
Sei urtetik hamar urtera bitarteko haurren istripuengatiko heriotzen tasa haurren eritasun guztiek
|
eragindakoa
baino lau aldiz handiagoa da.
|
|
|
Instalazio horiek oliba hondakin asko berrerabiltzen dituzte, baina errauts piloak ere sortzen dituzte. Granadako zientzialarien arabera, galuzo errautsak aplikatzeak piperraren uztaren errendimendua handitzen du, batez ere lurzoru azido eta neutroetan, nahiz eta hobekuntza hori ongarritze mineralarekin
|
eragindakoa
baino txikiagoa dela onartzen duten. Era berean, hondakin bikoitz horiek, kasu honetan igeltserotzako mortero gisa, Kordobako Unibertsitateko adituak garatzen ari dira zenbait enpresarekin elkarlanean.
|
|
|
Suedia eta Norvegia bezalako herrialdeek ere baieztatu dituzte kasuak, gehienak inportatuak (%77). EBn hitz egin behar izan duten beste infekzio bat Shigellosis ek
|
eragindakoa
izan da. Infekzio horren transmisioa zuzenean pertsonatik pertsonara edo zeharka gerta daiteke, elikagaien eta uraren bidez. Kasu honetan, inoiz baino gehiago, ezinbestekoa da higiene neurri egokiak izatea azken 10 urteetako beheranzko joerari eusteko.
|
|
|
Konpainiek poliza ederrak eskaintzen dituzte, baina bizkarra ere estaltzen dute, eta beren produktu guztietan zehazten dute, nahita egin dutela frogatzen bada, polizak ez dituela estaltzen istripuaren ondorioak. Istripu bat poliza baten onuradunak nahita
|
eragindakoa
bada, bere alde egindako izendapena baliorik gabe geratuko da, salbuespen bat egon arren: kaltea gaitz handiago bat saihesteko gertatu izana.
|
|
|
Bertan, elikadura kate osoan zehar (laborantza, prozesamendua, biltegiratzea eta salmenta) patogenoek dituzten arriskuak aztertzen dira. Produktu freskoak, azken hilabeteotan, herrialdeko zenbait tokitan elikagaiek eragindako intoxikazio agerraldiei lotuta daude, hala nola duela astebete letxugetan E.coli agertzeak
|
eragindakoa
, Kanadara iritsi dena, edo 2006ko azken poltsetan ziazerba freskoetan izandako patogenoak eragindakoa. Egoera horretan, gidaren etorrerak landare produktuen kutsaduraren aurkako borrokan lagundu lezake, elikagaiek eragindako gaixotasunen iturri nagusietako bat baitira.
|
|
|
Bertan, elikadura kate osoan zehar (laborantza, prozesamendua, biltegiratzea eta salmenta) patogenoek dituzten arriskuak aztertzen dira. Produktu freskoak, azken hilabeteotan, herrialdeko zenbait tokitan elikagaiek eragindako intoxikazio agerraldiei lotuta daude, hala nola duela astebete letxugetan E.coli agertzeak eragindakoa, Kanadara iritsi dena, edo 2006ko azken poltsetan ziazerba freskoetan izandako patogenoak
|
eragindakoa
. Egoera horretan, gidaren etorrerak landare produktuen kutsaduraren aurkako borrokan lagundu lezake, elikagaiek eragindako gaixotasunen iturri nagusietako bat baitira.
|
|
|
Ez zuen haizerik batere mugitzen. Lagunaren izerdia, ordea, ez zen soil soilik bero sapak
|
eragindakoa
. Damuak ezpainak lotzen zizkion.
|
|
|
Hori dela eta, lan honetan gorago deskribatutako errealitatea aipatzeko gutxietsitako gizatalde nazionala erabiltzea pentsatu dut. Nazionala, gizatalde horiek bere nazio izaera8 aldarrikatzen dutelako, batetik; eta bestetik, gutxietsiak, egoera horretan egotea beren herritarren borondateari egotzi ezin zaizkion arrazoiek
|
eragindakoa
delako. Horrez gain, estatuaren baitan duten gutxietsitako egoera hori da, hain zuzen, zuzenbideari konpontzeko eskatzen diogun kontua.
|
|
2008
|
|
|
Gizartearen garapenak ekarri du egun pasa Bilbora edo Donostiara joan nahi badut aukera hori edukitzea. Ez da kanpotik
|
eragindakoa
, gizartearen aurrerapenak ekarritakoa baizik.
|
|
|
Nire okupa garaia ez zen izan 18 urterekin mundua aldatzeko grinak
|
eragindakoa
. Okupazioaren filosofia bizi genuen, baina gehiago zen identifikatzen nintzen inguruko jendearekin egoteko aukera.
|
|
|
L. V. Aracilen aurkezpenean — aurkezpen laburra, haren esanetan—, hizkuntza sistema edukiedo funtzionamendu ezaugarririk gabe azaltzen da. Baina hizkuntza sistemaren atzeraelikadurak eta joerek orekatzearen alde egin dezakete —borondatez ere bai—, bai hizkuntza ukipeneko egoeran, bai elebakartasunekoan ere —elebakartasun hori eusten diona edo
|
eragindakoa
izan—, eta horretarako, alde guztietatik, politikaedo ideologia aukeraketak behar dira, bai eta hizkuntza plangintzako prozedura egokiak ere.
|
|
|
Likidoen atxikipena bihotz, giltzurrun edo gibelaren trastorno batek
|
eragindakoa
ez bada (hori baztertu du fakultatiboak), hobe duzu egunean gutxienez sei baso likido edatea, toxinak kanporatzen laguntzeko eta organismoa arazteko.
|
|
|
Horregatik, une eta toki jakin bateko datua esku artean izanda, konparatu daiteke zuhaitzak enborrean pilatu duen isotopoen proportzioarekin. Ezberdintasunik balego, ustez, hostoen berezko tenperaturak
|
eragindakoa
litzateke, eta hortik hostoaren une hartako tenperatura kalkula daiteke. Horrela neurtu du Pennsylvaniako taldeak hostoen tenperatura.
|
|
|
Nazariok buruan behar zituen Aquileo Cañizaresek esandako hitzak, baina bazirudien, aldi berean, burura iritsi orduko nahastu zitzaizkiola, biraka hasi ere bai, adimenak bakoitza bere lekuan jarri beharrean, zorabio ulergaitz baten atarian sentitu zen arte. Edo mundua oinarririk gabe gelditu zela ote zen guztia, Nazariok azpian luizi bat balu bezala, hitzek
|
eragindakoa
–Zer beste mundu zen hura, izan ere?
|
|
|
Izu ikarak hartuta zegoen, begiak zeruraino zabalik, bekatuaren itzalak edo ikuspen ezin itsusiago batenak inguratua balego bezala. ...gora biluzi, diziplina eskuan hartu, eta bizkarra zigortzeari ekin zion, inguratzen zutèn itzalen hesien bestaldera egiteko ez zuen beste modurik aurkitu, antza?, gero eta sutsuago, espresioa oinazezkoa zuen arren, bazuten haren begiek (ilbetea zen eta argi errainuek leihoko kristal biluzia zeharkatzen zuten) halako distira berezi bat, bere betebeharra behar bezala bete duen emakumearen atseginak
|
eragindakoa
izan zitekeena eta bere oinaze benetako hari zentzua ematen ziona, beharbada?, burua burutik ihesi joan eta erori egin zen arte. Lurrean zetzan bitartean, kaperako kanpaitxoak matutietarako deia jo zuen, egun hasi berriaren lehen orduan.
|
|
|
Anselmorekin egiten zituèn ihesaldi moduko haiek, esaterako, astebete edo bi astetan luza zitezkeenak, eskopeta solbardan, zaldia eta ehiza txakurrak lagun?, beste eroaldi batek jo zuen markes jauna: hura, baina, bestelako eroaldia zen, buruan zerabilèn ideia bitxi batek
|
eragindakoa
–irakurri ere, irakurri baitzuen frantses aldizkari batean automobilen aldeko artikulu bat, aditzera ematen zuena ezen makina berri hura zela, edo markes jaunari gustatzen zitzaion bezala:
|
|
|
Hanka politak ditu, baina herren txiki bat daukala ematen du, pixka bat alderoka balebil bezala? edo beharbada maldak
|
eragindakoa
izango da?
|
|
|
Herritarren arteko bizikidetzan bazterkeria lazgarri horren mende bizi gara euskaldunok. Hori gutxi balitz, gure duintasunaren eta nortasunaren oinperatze hori, hainbat eta hainbatetan, gainera, abertzale erdaldunen hizkuntza jokabideak
|
eragindakoa
izan ohi da. Kontu honetan, dena dela, harrigarriena zera izan ohi da:
|
|
|
Gure ikerketak
|
eragindakoa
ote zen, ba. Natura ikertzeak berak manipulazioa dakar derrigorrez; gu bertan egotea faktore berria zen, ez naturala.
|
|
|
Kopla solteak paratzeko lantegia baino gaitzagorik hartu du esku artean. Lehen bi koplen arteko lotura erlijioa gaia erabiltzeak
|
eragindakoa
baino bila tuagoa, egituratuagoa, estuagoa, zehatzagoa da. Izaki zerutiar baten laguntza eskatuz eman amaiera. Doktrina Kristiana, ri eta izaki zerutiar hori gune bihurtzen du hurrengo koplan,. Amorosen gaztiguia, n.
|
|
|
Agnes Heller en ustez, baina, III. Mundu Gerra zetorrelako sentsazio edo beldur horrek ez zuen bat egiten benetako mehatxuarekin. Autore horren ustez, mugimendua ez da gerra nuklear berehalako baten mehatxuaren ondorioa, baizik eta erantzun sinboliko zabal bat, Mendebaldeko gizartearen hainbat kezkak
|
eragindakoa
, hiru gertakari hauek aintzat hartuta: mundu mailako depresio ekonomikoa; Amerikaren mundu mailako hegemoniaren amaiera; eta, mundu berri?
|
|
|
Defentsa lan horien antolaketak Eibarko 17 errepublikano federalen protesta eragin zuen. ...aren ziurtasunaren ardura zozketaz irtendako biztanleen esku utzi zuen1099, eta erabaki hori traiziotzat jo zuten errepublikano federalek, zaindaritza lan estrategikoa karlistak izan zitezkeen biztanleen esku lagatzeko arriskua zekarrelako1100 Blas Treviñok ere errepublikanoen arteko ezadostasun hauen berri ematen digu, karlistei bideratu zien eskakizun batean1101 Beharbada, federalisten presioak
|
eragindakoa
izan zen ekainaren 29an Eibarko Udalak Errepublika federala aldarrikatu izana1102, eta udaletxearen fatxadan Errepublikaren koadroa eta oroitarria jarri izana1103 Urte horretan Batzar Orokorretara joan ziren ordezkariek Mutrikuko Udal Ordenantza salatu zuten, eta Gipuzkoan, estatuko gainerako herrialdeetan bezala, sufragio orokorra berrezartzea eskatu zuten. Proposamenak ez zuen aurrera egin, baina Eibarko errepublikanoen kemenaren berri ematen digu.
|
|
|
Afasia semantikoa eremu tenporalaren atzeko aldeko eta eremu tenporookzipitaleko lesioek
|
eragindakoa
da. Ezin izaten dira ulertu egitura konplexuko esaldiak.
|
|
|
Kulturizazioa indartze fenomeno bati deritzo7 Hizkuntza estandarraren ñabardurak eguneroko jardunean islatzen direnean, kulturizazioa gertatu dela esan daiteke. Deskulturizazioa, aldiz, kontrako fenomenoa genuke, hau da, ahultze fenomenoak sortutakoa eta kulturaedo bizimodu aldaketak
|
eragindakoa
: gaztelania edo beste hizkuntzetatik mailegatutako hitzak, kontzeptuen desagerpenak?
|
|
|
Werner Vermaak Auto istripuak, kalkulu txar bat igerilekuan burua botatzean, irristatze zorigaiztokoa eskailerak jaistean edo abentura kirola egitean erorketa handia dira albisteetan dokumentatzen eta zabaltzen diren ezbeharretako batzuk, baita traumatismo kranioentzefaliko (TCE) baten edo haren buruan egindako kolpe larri baten kausa posibleetako batzuk ere —erasoekin batera— National Head Injury Foundation ek honela definitzen du garuneko kalte traumatikoa: “Burmuinari egindako kaltea, ez endekapenezkoa, kanpoko indar batek
|
eragindakoa
, kontzientzia egoera murriztu edo alda dezakeena, eta gaitasun kognitibo eta fisikoen funtzionamendua hondatzea dakarrena. Narriadura aldi baterakoa edo iraunkorra izan daiteke, eta alterazio funtzionala, partziala edo osoa eta desoreka psikosoziala eragin ditzake”.
|
|
|
James Leape WWFko zuzendari nagusiak adierazi duenez, “mundua kezkatuta dago bere baliabide finantzarioak gehiegi baloratu izanaren ondorioengatik. Hala ere, gizarteari mehatxu egiten diona kreditu ekologikoaren krisia da, ingurumen kapitala gutxiesteak
|
eragindakoa
, biziraupenaren eta oparotasunaren oinarria baita”. Bestalde, WWF/ Adenako idazkari nagusi Juan Carlos del Olmok uste du “gizakiak borondatea badu, planetak eskaintzen dituen baliabideekin bizitzeko modua ere aurkituko duela, aldi berean gizateriaren ongizatea eta bere mendeko ekosistemak bermatuz”.
|
|
|
Estaldura espezifikoa – hau da, aurreikusitako ezbeharrak eta aseguratutako kalteak – poliza bakoitzaren araberakoa izango da. Garajean aparkatu daitezkeen ibilgailu motordunen, autokarabanen edo ontzien kasuan, ohikoena da estaldura lapurreta, lapurreta saiakera (sarrailak bortxatzea edo beirak haustea) edo etxebizitzaren eraispen, uholde, sute edo egitura kalteek
|
eragindakoa
izatea, eta, beraz, baita garajea ere, etxebizitzaren zati gisa. Ezbehar baten aurrean, aseguratuak prima ordaintzen duen polizaren jabea eskatuko dio aseguru konpainiari jasandako kalteak ordaintzeko.
|