|
2000
|
|
|
Sarritan, gure eguneroko bizitzan euskara
|
erabilita
ere, berotu, haserretu edo, besterik gabe, norbait zirikatu nahi dugunean, erdarazko irainak datozkigu ahora. Gazteenengan gertatzen da hori bereziki.
|
|
|
Gai arturikoak Narrazioak liburuaren hurrengo ipuin kolekzioetan ere agertzen dira, eta liburu honetan tematika ezagunaren eta protagonista literario legendario horien inguruko gertaerak testuinguru gisa erabiltzen ditu une eta egoera partikularrak aurkezteko. Poesiaz hitz egiterakoan aipatu dugun metaliteraturaren erabileraren adibiderik egokiena bilakatzen dira, ez baitu egileak gai arturikoen bertsioak eginez giro heroikoak berreraikitzeko asmorik, berez aurkako zentzuan
|
erabilita
daude. Jose Luis Mendozak (Pamiela," En el principio fue el mito", 9.or.) narrazio arturiko hauen erabileraz idatzi zuen moduan:
|
|
|
Horregatik, narratzaileak kanpo fokalizazioaren bidez ematen digu hauen berri. Gainera, kanpo fokalizazio hori
|
erabilita
kamararen lana egin dezake fokoak pertsonaia batetik bestera aldatuz, eta beraz, intrigaren nondik norakoak bata bestearen ondoan txertatzen diren eszena ezberdinen arabera irudikatuz.
|
|
|
1990ean, Tours-en, egunero zazpi minutuko albistegia zuen bertako lehen estazioasortu zenetik27, France 5k, 1992tik aurrera bizkorki emendatu zuen bere deszentralizazio politika, estatuaren mugetan tokiko estazio ugari sortuz, bereziki Tourangelleinguruko telebista eredua
|
erabilita
. Mugetako tokiko albistegi batzuek badute, halaber, mugaz gaindiko eta euro eskualdeko bokazioa:
|
|
|
Hemen ikusi ditugun datuak gogoan
|
erabilita
, badirudi hipotesi hau guztizbaiesten dela.
|
|
|
Prozesagailu linguistikoaren funtzioa testu bati dagokion soinu katea lortzea da. Katehorretan begi bakoitzak, soinuaren identifikatzaileaz gain, ezaugarri prosodikoenmultzo bat ere badauka; hauek sintetizagailuak egokiro
|
erabilita
jaulkiko dutebihurgailuaren sarrerako testuan dagoen mezuari dagokion seinale akustikoa. Berefuntzioen garapenean aldi batzuk bereiz ditzakegu:
|
|
|
Aldiz, egon zitekeen kolektibo hartatik kanpo ere egongo dira herritarrak, ezaugarri bera izango dutenak: bizitzarako hau zentzu zabalean
|
erabilita
(eskola, komertzioa, lana, kultura hau ere prestigio zentzuan, etab.) nahitanahiez behar eta erabiltzen duten hizkuntza: gaztelania.
|
|
|
Nire papera hartu zuen, baina begiak idatzian pausatu beharrean haren eskuin eskuak atxikitzen zuen bolaluma zirriborroak egiten hasi zen nik txukun lerrokatutako hitzen gainean. Zerbait idatzi zuen gero, letra larriak
|
erabilita
, baina nik, mahaitik tarte handixkora jarria, ez nuen klarki bereizten ahal zer zen, bakarrik zazpi zortzi letra zituela eta" A" zela lehenbizikoa.
|
|
|
Komunean, argia piztu gabe pixa egin eta eztarri urratua laxatu nuen, karkaisa nikotinatsuak gehituz zuloko ur horiztatuari. Eskuak garbitu ahala garbitu nituen, ur epela eta Josuren xaboi merkea nasai
|
erabilita
. Doi doi baizik ez zen apaldu atzamarren artean baraturiko kiratsa.
|
|
|
Benetan uste duzu lor daitekeela halako... —ez zitzaizkidan hitz doiak heldu— bideren bat
|
erabilita
–
|
|
|
—Hortaz, bere eskuz edo bitartekariren bat
|
erabilita
, bezero batek beti —nik, lehenbiziko ke bafadarekin batean.
|
|
|
Nire konplimenduei ezaditua egin, gainerakoei bai ezka erantzun eta Unai eskaileretatik igortzen zidan, atea ireki ere gabe. Bertze solasaldi telefoniko batean haurra bakarrik ez jausteko komenientzia aipatu bainion —bai, badakit, zazpi urte izanik, zozokeria nire aldetik—, hurrengoan Kristina bera agertu zitzaidan, semearekin batean, igogailua
|
erabilita
. Ez bide zitzaion horren izugarri gertatu buruz buruko topaldia, hurrengoan igotzeko eskatu baitzidan.
|
|
|
Eta, era berean, katarroa ez hartzea niretzat garrantzitsua dela badiot, esan nahi dut nik katarroa hartzeak nire bizitzan hainbat ondorio deskribagarri sortzen dituela; eta esaten badut hau errepide zuzena dela, esan nahi dut hau errepide zuzena dela helburu baten arabera. Horrela
|
erabilita
, adierazpen hauek ez dute arazo zail edo sakonik. Baina etikak ez ditu honela erabiltzen.
|
|
|
gizon batek benetako etika liburua izango litzatekeen etika liburu bat idatzi balu, liburu honek eztanda batean munduko gainerako liburu guztiak suntsituko lituzke. Gure hitzak, zientziaren baitan bezala
|
erabilita
, esanahia eta zentzua, esanahi eta zentzu naturalak, eraman eta edukitzeko ontziak baino ez dira. Zerbait izatekotan, etika naturaz gaindikoa da.
|
|
|
Wittgensteinen esanetan: gure hitzak, zientziaren baitan bezala
|
erabilita
, esanahia eta zentzua, esanahi eta zentzu naturalak, eraman eta edukitzeko ontziak baino ez dira. Etika, berriz, zerbait izatekotan, naturaz gaindikoa da.
|
|
2001
|
|
|
Argudio hori
|
erabilita
, Europako Batasuneko Ministroen Kontseiluak, joan den urteko abenduaren 4an egindako bileran, hauxe erabaki zuen: haragi irinak debekatzea gizakiek jateko animalien elikaduran erabilitako pentsuetan.
|
|
|
" Azken finean, irakaslea edo tutorea beti daukazu ondoan nolabait esateko. Posta elektronikoz, telefonoz, bere bulegora joanda… edozein aukera
|
erabilita
berba egin dezakezu berarekin. Berez, ez dago hain urruti, nik Bilbotik Portugaleterako bidaia baino ez nuen egiten irakaslea ikusi gura nuenean".
|
|
|
Bidaia liburuek erakusten duten hirugarren ezaugarria, espazioaren eta denboraren garrantzia, desberdin
|
erabilita
daude bidaia liburuetan eta Sarrionandiaren poesian, helburu eta zentzu desberdinei erantzuten dietelako.
|
|
|
Guztiarekin ere, errorearen garrantzia erlatibizatu beharrean geundeke: ikasitakoa gizartean
|
erabilita
, errore tasa izugarri jaisten da. Bestalde, dikotomiafaltsua bezain benetakoa jazotzen da:
|
|
|
Mezua deskodetzen eta berriro formulatzen trebatu behar dugu ikaslea, baliokidetasuna irizpide gisa
|
erabilita
adierazleak lantzerakoan.
|
|
|
Ikaskuntza helburu gehienak testuen gaia edota iturria aldatuta ere erdietsdaitezke. Izan ere, testu euskarri ezberdinak
|
erabilita
programazio berberagara daiteke. Honek motibazioa suspertzen lagun dezake eta ikasleezberdinen ezaugarrietara egokitzea ahalbidetzen du.
|
|
|
Bestalde, testu hautapen egokia eginda eta testuak
|
erabilita
, eduki motaezberdinak landu daitezke modu selektiboan (eduki linguistikoak, estrategiak...); eta, nahi izanez gero, testu mota (testu era) ezberdinen artekoaldeak aztergai dugun puntuaren inguruan aldera daitezke. Honek edukiakmultzokatzea ahalbidetzen du.
|
|
|
Eta mintegietan entzundako eta esandako ideia ilusionagarriak trintxeretanlurperatu ondoren, eguneroko borrokari ekiten diogu ahal bezain ondo, betikoarmak
|
erabilita
. Teoriatik praktikara, zoritxarrez, jauzi handiegia dago batzuetan!
|
|
|
Saioan erabilitako material guztia sortzeak, maketazioak eta, lan handia irudidezakeen arren, ez du zailtasun handirik ekarri: oinarrizko testuak hartu etaartaziak, tipexa eta idazmakina bat
|
erabilita
berehala prestatzeko modukoa da.Hainbat kasutan, taxutu ditugun orriak soberan daude: –Lesioen txostena?
|
|
|
Horren gustura geratu ginen esperientziarekin, ezen, egindako lanak
|
erabilita
, HABErekin elkarlanean luze gabe argitaratuko den. Erne ibili!, izeneko ikas unitatea sortu genuen.
|
|
|
Orokorrean emaitzek hipotesi hau sostengatzen dute: beren bizitasuna altuadela hautematen duten taldeko kideak gusturago daude beren hizkuntza ahalik etaegoera gehienetan
|
erabilita
, beren bizitasuna baxua dela hautematen dutenhizkuntz taldeko kideak baino.
|
|
|
Izan ere, perfumegintza artea baita, eta perfumegileei miresmen osoa zor diegu. Guztiz desberdinak dira, kimikariak konposatu kimiko horiekin guztiekin egin ahal dituzten konbinazio aleatorioak eta perfumegileek osagai horiek
|
erabilita
sortzen duten perfumea.
|
|
|
Horri esker, karbono atomo askoz osaturiko kateak, zuzenak edo adarkatuak? era daitezke, atomo mota gutxi batzuk
|
erabilita
, milioika konposatu desberdin sortuz.
|
|
|
Italiar modan deitura honek hiru ahizparen tailerra gogorarazten digu, New Look horretatik arlo klasikora itzultzeko. Dena dela, 1994an perfumegintzan Ifdeituriko perfumea sortu zuten, musketa eta labanda batera
|
erabilita
. Itxaropena dago marka honetan.
|
|
|
loredunak eta espeziadunak. Ordea, 1991ean Calvin Klein-ek Escape perfumea merkaratu zuen, fragantzia ozonoduna, itsasoko uraren gardentasun urdina sortzen duten zetona batzuk
|
erabilita
.
|
|
|
Lucas Domínguez proiektuaren koordinatzaileak azaldu zuenez, txertoa lortzeko jarraitu zuten prozedura honako hau izan zen: gaixotasuna eragin zuten bakterioak identifikatu ondoren, autotxertoak prestatu ziren gaixotasuna prebenitzeko, eta, hala,% 100 gutxitu zen kontsumitzaileari esnea edo beste produktu eratorri batzuk
|
erabilita
irits dakizkiokeen antibiotikoen erabilera. Halaber, Domínguezek adierazi zuen ardiaren esne ekoizpena %25 handitzeaz gain, bai esnean bai gaztan, osasun kalitate hobea lortu zela, mastitisa eragiten zuten bakterioak ezabatzean.
|
|
|
Atea malenkoniaz zabaldu zen. Normalean baino hiru segundo gehiago
|
erabilita
, begi uzkur bi sartu ziren gelan. Hogei bat urteko neska.
|
|
2002
|
|
|
Zenbaitetan erantzukizun handiaren zama nabaritzen dugu halako arazoren bati aurre egin behar diogunean: euskararen gramatiketan deskribatu gabe dagoen puntu baten inguruan, kontraesanak dituzten deskribapenak daudenean, estiloarekin zerikusia duten liburuek edota joerek kontraesanak dituzten ohiturak edo proposatzen dizkigutenean, norbaitek maiz erabili dugun hizkuntz baliabideren bat txarto
|
erabilita
dagoela aldarrikatzen duenean eta abar". Arrazoi eta arazo horiekin bat egin duen edota bat etor litekeen profesional oro da eta izan daiteke mintegikide.
|
|
|
Drogaren erabilera gizakia bera bezain zaharra da. Droga horiek neurrigabe
|
erabilita
adikzioak sortzea bezain zaharra. Drogak hartzeko arrazoi nagusia efektu farmakologikoa lortzea da:
|
|
|
Kreditu txartelak galdu ondoren, aurkitu eta itzuli egin zizkioten, baina
|
erabilita
|
|
|
Kontuan izan dugu sentsibilitate handiko filmek (400 ISO) sentsibilitate txikikoek baino pikor handiagoa izaten dutela eta, beraz, argazkiak handitzeko asmoa izanez gero, kalitate hobea lortuko dugu sentsibilitate txikiko filma
|
erabilita
.
|
|
|
Azterketa horretatik, estandar? batzuk definitu dira hainbat adierazle
|
erabilita
(75 bat ikertu dira honezkero); estandar horiek baliagarriak dira hizkuntza, ikasleazein ikaskuntzaren testuingurua zeinahi dela ere. Eta erabil litezke ikas programakdiseinatzeko zein ikasleen gaitasunaren maila zehazteko.
|
|
|
Besterik ez... eta hainbeste! Objektu fraktalek geometria modu berri bat sortu dute. Gertaera eta egitura ez linealak (ibaiak, garoak, kea, hizkuntza produkzioa...) aztertu eta formula matematikoak
|
erabilita
grafiko bitartez aurkezterakoan, irudi fraktalak (frakturatuak) agertzen dira, non zatirik txikienak osotasunaren berri ematen duen.
|
|
|
paradigma honen azken fasea da. Une honetanfokalizatzen diren elementuak aldez aurretik
|
erabilita
dauzkate, erabili izanakikasleei testuinguru orokorra ematen die, ezagunak dira. Lehendabizi hizkuntzaprozesatzen dute esanahia bereganatzeko; gero hizkuntza hori birziklatu egingodute gramatikaren kontzientzia pizteko jardueren bidez; jarduera horiek ikasleenarreta formara bideratzen dute.
|
|
|
Harkaitz mota batzuek, basalto azaleramenduek adibidez, sarritan neurri txiki edo ertaineko harkoskoakeskaintzen dituzte ia soilik, eta gutxitan, harlauza itxurakoak. Horrela, Trikuaizti Ieta II hilerrietan (Beasain) aurkitutako basaltozko harlauza handi samar bakarra (110x100x10/ 20 cm) ganbera eratzeko
|
erabilita
zegoen. Gainerakoak, tumulukoak, ez ziren inola ere egokienak hilotz ugari gordeko zituen esparru luzexka batantolatzeko, erabili beharreko harkosko kopurua nahiko handia zelako eta gainerahorien forma ez-egonkorra (oinarririk gabekoa, luzera eta zabalera txikikoa) egokiena ez zelako.
|
|
|
Deskribapen desegokien bidezko aurreitzia. Albisteetan aipatzen diren pertsonak, sarritan, zenbait klixe
|
erabilita
deskribatzen dira. Halako, erakunderen bateko arduraduna; halako, kiroltalde bateko atezaina?
|
|
|
Lexiko sorkuntza aberatsa da euskaraz, eratorpena eta hitz elkarketa
|
erabilita
. Hauen tratamendu automatikoak azpikategorizazioa modu sistematikoan landuta izatea eskatzen du.
|
|
|
Kotoiek eta gasek artilea alda dezakete eta batzuetan beren habietarako altzariak inprobisatu. Galiziako Xuntako Ingurumen Sailak ere poluzioa zaintzeko konpromisoa hartu du, erleak
|
erabilita
. Intsektu horiek funtsezko zeregina dute landareen polinizatzaile gisa.
|
|
|
ZLZL datorren astean itzuliko da Kongresura, eta han aztertuko dira izapidetze garaian Alta Ganberan egindako aldaketak, behin betiko onartzeko. Zientzia eta Teknologiako ministroak, Anna Birulések, testuaren alde egin zuen; izan ere, «bide elektronikoa
|
erabilita
zerbitzuak emateko arau esparru egokia» zela esan zuen, enpresei «segurtasun juridikoa» ematen die eta herritarrei «berme eta eskubide zerrenda» bat ezartzen die. Aldaketarik nabarmenena Interneti zerbitzu unibertsal gisa aitortzen dion zuzenketan jaso da.
|
|
|
Kontua da gaur egungo aurrekontu orekaren eredua lurralde administrazioek zero defizita dutela eta Estatuaren desoreka txiki bat dela. Desoreka hori konpentsatu egiten da Gizarte Segurantzaren kontuak finkatzearekin, eta horrek zenbait urte daramatza superabita
|
erabilita
. Testuinguru horretan, udalek, autonomiek edo azken urteetan sortu diren sozietate instrumentalen amalgamak beren kontuen araberako orekara moldatuko ez balira, zero defizitaren kalkulu osoa gal liteke.
|
|
|
José María Múgica OCko zuzendari nagusiak adierazi zuenez, «Zenbaki plan honetan, 803, 806 eta 807 kodeak eta laugarren zifra ez dira informazio baliagarria ematen deitzen ari den erabiltzaileari, eta, are okerrago, akats bat eragin dezake». Edukiaren arabera esleitutako zenbaki tarte berria erabiliz tarifa gehigarriko zerbitzuak sailkatzeko proposamenari dagokionez, kontsumitzaileen erakundeak uste du ez duela behar bezala argitzen zer zerbitzu eman behar diren 803 eta 806 zenbakiaren bidez, definizio orokorrak eta ez oso zehatzak
|
erabilita
, hurrenez hurren, «Helduentzako zerbitzu esklusiboak» eta «Aisialdi eta entretenimendu zerbitzuak». Horregatik guztiagatik, OCUk Tarifa Gehigarriko Zerbitzuak Gainbegiratzeko Batzordean proposatu du «Helduentzako zerbitzu esklusiboak» terminoa aldatzea, «Helduentzako zerbitzu esklusiboak, test psikologikoak eta ezkutuko zientziak».
|
|
|
Cantaxantina koloratzaile gorria da, eta hasieran beta karotenoa oxidatuz lortu zen. Gaur egun, krustazeoetatik atera daiteke, edo eraldaketa mikrobiologikoaren bidez, Canthaarellus cinnabarinus edo Brevibacterium KY
|
erabilita
. Elikagaien industrian izozkiei kolorea emateko erabiltzen da, eta kontsumitzaileen osasunean ondorio negatiboak eragiteko.
|
|
|
Umoreak etengabe oroitarazten baitigu, baita zeruranzko hegaldietan ere, lurra dugula oinarri, lurra abiapuntu. Umoreak, azken buruan, hegan jar dezake irudimenaren uso erromantikoa, baina uso berbera ehiza dezake eta hegalgabetu, zinismoaren armak
|
erabilita
. Edo hartarako gai izan luke.
|
|
|
Alta, lehen esan bezala, navajoen lurraldean ari ginen sartzen, gure maparen terminologia
|
erabilita
. Handik  gutxira, indioek egindako purtxileriak salgai zeudela iragartzen zuten kartelak ikusten hasi ginen errepidearen  alboetan, bai eta, noizean behin, saltokiren bat edo beste.
|
|
|
Iniziatiba publikoari so egingo diogu. Probintzia batekoak alde batera utzita, gu gara unibertsitatepubliko bat baino ez daukan autonomi erkidego bakarra. Gu re populazioarekin, Espainiako ratio arruntak
|
erabilita
, besteren bat izango genuke ezbairik gabe. Borondate politikoan egongo zen gakoa, jakina, baina ez beste inon.
|
|
2003
|
|
|
Guk zerbait esan gura badugu, ezin dugu gai hori jartzeko zain egon. Dauden baliabideak
|
erabilita
lortu behar du bertsolariak nahi duena esatea. Lekuak badaude, eta lekurik ez dagoenen sortzeko ardura neurri handi batean norberarena da.
|
|
|
Eta, operazio kopuru hori gorabehera, populazioaren parte handi bat, batez ere gazteena, merkatutik kanpo geratu da. Encuentro fundazioak dioenez, Espainiako Estatuko familien %60, 7k ezin du etxebizitza bat erosi, ezta laneko diru sarreren erdia horretarako
|
erabilita
ere. Zergatik igotzen dira prezioak horrenbeste?
|
|
|
Haserratuarena egin?, besarkatu eta musuka jan?, itxaron...? Baina irakaslea, musukatu zuen berezkotasun bera
|
erabilita
, liburura itzuli zen.
|
|
|
argi homogeneoa behar du, zuzena, bai sabaian jarrita bai lan lekuaren gainean, edo bi formulak
|
erabilita
.
|
|
|
Horien abantaila nagusia neurria da (baten batzuk pospolo kaxa bat baino txikiagoak eta 30en bat gramokoak), eta, barruan atal mugikorrik ez dutenez, musika ez da eteten erabiltzaileak footing egiten duen bitartean
|
erabilita
ere.
|
|
|
c. Bere helburua ahalik eta baliabide edo produkzio faktore gutxiena
|
erabilita
, ahalik eta garraio balioaren produkzio handiena lortzea da (errealitateraeramanda ahalik eta abiadura handiena esan nahiko duena). Behin maximobat aurkituta, ondorengoaren bila joko dute, energia eta baliabide naturalenkontsumo gehikorra ekarriko duen planteamendu batean.
|
|
|
Haren ertzak zurezkoak baino zorrotzagoak dira. Xafla edo profil metalikoetan
|
erabilita
, metala eta zura, plastikoa eta beste material batzuk lotu daitezke. Torloju autoperforanteak.
|
|
|
“ez da erregai fosilik erabiltzen, ez ikatza, baizik eta haren ordez material organikoa erabiltzen da”, adierazi zuen Harkinek. Lehenengo urtean, instalazioaren arduradunek uste dute berotegi efektua eragiten duten gasak 9.500 tona inguru murriztuko direla; hau da, errepideetatik 2.000 auto baino gehiago kenduko direla, 5.000 tona makadamia azal (1.680 kilo orduko)
|
erabilita
, 1,5 megawatt eko elektrizitatea sortzeko. Harkinek ziurtatu zuen energia instalazioak erabiltzen duen sistema hainbat industriatan erreplika daitekeela, kakahueteak, zura, haragia, garia edo beste edozein pikor mota erabiliz, horien oskolak edo hondakinek beroa sortzen badute.
|
|
|
Horretarako, Kalte Zerebralaren Errehabilitazio Zentroak (Haztea), Plenum irabazi asmorik gabeko fundazioak eta Andaluziako Cerco eta Cadpet enpresek sei hilabetez jarraipen zorrotza egingo diote 30 pazienteren eboluzioari. Errehabilitazioaren aurretik eta ondoren, irudi azterketa aurreratuenak egingo zaizkie, Erresonantzia Magnetikoa eta PET
|
erabilita
, Plenkomunikatu batean adierazi zuenez. Ondoren, emaitzak alderatu eta aztertuko dira, ondorio erabakigarriak lortzeko.
|
|
|
Europako Batasuneko Kontseiluak (EB) eta Europako Parlamentuak konpentsazio horiek bikoiztea erabaki zuten asteazkenean Adiskidetze Batzordean. Sistema hori EBn erabiltzen da ohiko bideak
|
erabilita
adostasuna lortzen ez denean. Euskal Autonomia Erkidegoko UCEk espero du, Europako Kontseiluak eta Euroganberak erregelamendua berretsitakoan, hegazkinen erabiltzaileek beren eskubide berrien berri izango dutela eta aireportuek ahal diren datu guztiak eskainiko dituztela bermatzea.
|
|
|
Are gehiago, automobilaren laguntza eta konponketa industria baten titular gisa, bazekien olio erabiliak kudeatzaile baimendu bati eman behar zizkiola. Kudeatzaile hori, gainera, kosturik gabe egiten zen, eta betebehar hori ez zuen behin eta berriz bete, produktu toxiko eta kutsatzailetik" metodo erosoagoak"
|
erabilita
hustu baitzen. Egindako probaren bidez, magistratu disidenteak egiaztatu du olio erabilia aipatutako bidetik isurtzen zela.
|
|
|
–eskuzapiak
|
erabilita
, doinu biziegiak debekatuta, eta abar?, ez al dira, bada, seguru egongo hara doazenen kontzientziak?
|
|
|
Ohiko gaiek âbekatua, heriotza, infernua... â eskaintzen dute jada entzuleak izutzeko nahikoa baliabide, baina oraindik gehiago profita daitezke gai beldurgarriok oratoria taktika abilekin, ahotsaren tonu ezberdinak eta eszena teknika aproposak
|
erabilita
. Horietako amarru batzuk errepasatzeko, har dezagun hizlari bikain bat:
|
|
|
Orain arte, esklusio sistema
|
erabilita
bakea ez bada lor tu, aurrerantzean ez da esklusio sistemarik erabiliko bakea lortzeko.
|
|
|
Orain arte, esklusio sistema
|
erabilita
bakea lortu ez de nez, aurrerantzean ez da esklusio sistemarik erabiliko bakea lortzeko.
|
|
|
Orain arte, esklusio sistema
|
erabilita
bakea lortu ez de nez, aurrerantzean ez da esklusio sistemarik erabiliko bakea lortzeko.
|
|
|
Eta gezurrezkoak badira, batere axolarik ez, dirudienez gutako bakoitzak Maitasuna goresteko itxura egitea proposatu baitzen, eta ez gorestea. Horregatik, nik uste, edozein hitz
|
erabilita
Maitasunari eransten diozue, horrelakoa dela eta hainbeste onuren sorburu dela diozue ahal den ederren eta hoberen iruditzeko, ez da199 kitenei noski, dakitenei inola ere ez behintzat. Eta gorespena bai ederra eta bai jasoa gertatzen da.
|
|
|
Lehenengo arrazoia: legeok kopuruaren aldetik mugagabeak, anitzak eta ugariak izatean, gizakiok ezin ditugu denak antzeman, baina zentzutasuna
|
erabilita
, legeok aurkitu eta beharrezkoak diren kasu guztietan aplika daitezke. Hori argiro ikusiko da, Zuzenbide gai xeheen erregela oro irakurriz gero.
|
|
|
Ekitate erregelen kasuan, alegia, kontratu, testamentu, preskripzio eta lege zibiletako beste gaiei buruzko erregelen kasuan, erregela horiei lege natural edo Zuzenbide naturaleko erregela deritze, nahiz eta jainko legetik etorri eta jainko legean izan euren oinarria. Arean ere, Jainkoak gure izaeran bertan barneratu ditu, eta zentzutasunari datxezkion lege moduan eratu dituenez, zentzutasun hori
|
erabilita
jakin daitezke legeok; horregatik, lehenengo manuak eta jainko legearen espiritua ez dakizkitenek ere legeok ezagutu eta bete ahal dituzte.
|
|
|
Gizartearen politika unibertsalak, beraz, nazioak batzeko loturak arautzen ditu, jendeen zuzenbidearen bitartez; halaber, politika horrek nazio bakoitza ere arautzen du, bi lege motak
|
erabilita
.
|
|
|
Edozein kasutan ere, ikuspegi anitzetatik azter daitezkeen autuak zatitu eta bereiztea nahierarako zeregina da, batez ere, bereizketa horiek modu desberdinean erabil daitezkeenean, legeon izaeran oinarrizkoa denaren inguruan nahastea sortarazten ez den bitartean. Horregatik, ez du merezi legeak bereizteko modu horien inguruan hausnartzea, eta nahikoa da dagoeneko horien izaera eta ezaugarriei buruz azaldutako oinarrizko kontzeptuekin eta eman diren ideia orokorrekin, norberak egin ditzakeelako zehatz eta naturalen deritzen bereizketak, ideia orokor horiek
|
erabilita
. Zuzenbide zibilaren inguruan izan behar den ideiari helduta, hauxe aipatu behar da:
|
|
|
48 Erregela zehatz bihur daitezkeen printzipioen eta horretara finkatu ezin diren printzipioen arteko bereizketa horrek dakar hausnarketa batzuk egin behar izatea, ezarritako zenbait printzipioen inguruan; arean ere, printzipio horien barnean dauden egiek lege zibilak ulertu ahal izateko ezinbestekoak diren zenbait erregela ondoriozta ditzakete, eta halakoak
|
erabilita
, legeok behar bezala aplikatzea erdiets daiteke. Hori berori izango da hurrengo kapituluaren helburua, nahiz eta zuzenbide zibilaren zati esanguratsua osatzen duten erregela horiek atariko liburuaren lehenengo tituluan agertu; izan ere, han ez da halako hausnarketarik egin euren inguruan, eta hausnarketek jarri dute agerian erregela horien eta euren jatorri diren printzipioen arteko lotura.
|
|
|
8 Beste adibide bat: lege natural eta aldaezina da etxearen gaineko jabaria ugazabari dagokiola, ugazaba horrek jabaria bere borondatez kentzen ez duen bitartean edo jabari hori bide zuzenak eta legezkoak
|
erabilita
kentzen ez zaion bitartean. Halaber, lege natural eta aldaezina da, edukitzaileek ezin dezaketela betiko bereganatu norbaitek euren edukitzari kalte egiteko arriskua, eta denbora luzez etxearen edukitzaile izan dena, azkenean etxe horren ugazaba bihur daitekeela; egin eginean ere, gizakiak berezko joera du berea dena inoren esku ez uzteko, eta edukitzailea ezin daiteke usurpatzailetzat hartu, horren inguruko frogarik ez bada.
|
|
|
Etxearen ugazabari etxe hori titulu zuzenak
|
erabilita
bakarrik ken dakiola agintzen duen lehenengo erregela gehiegi zabaltzen bada, ondokoa gerta daiteke: finka baten edukitza, beharbada, mende batez norbaiten esku egon eta gero, beste pertsona bat agertzea finkaren ugazaba bera dela edo berak ordezkatzen dituen pertsonak direla esanez, eta edukitzaileak finka utzi behar izatea, lehenengoaren eskubidea iraungi dela frogatzeko titulurik ez duelako.
|
|
|
Horrenbestez, erabakiaren oinarria zen ondasunak testamentu bidez xedatzeko zegoen askatasun mugagabea, askatasun horrek seme alaben seniparteari kalte egin arren; printzipio hori ez da Zuzenbide naturaleko erregela, ezta gure legeriaren barneko araua ere. Horregatik, ezin daiteke erregela moduan hartu harako zorroztasuna, alegia, printzipio hori
|
erabilita
, seniparteak kentzeko balio duen zorroztasuna, bai seme alabei gurasoen ondasunen gaineko senipartea, bai amari seme edo alabaren ondasunen gainekoa kentzeko balio duena. Arean ere, erabaki horrek zekarren testamentugilearen ondasun guztiak ordezkoari eskualdatzea, semeak edo alabak bere oinordekoei ezer eskualdatzeko aukerarik izan gabe.
|
|
|
2, 3 Jakina denez, erlijioaren espirituak, batetik, gizakiak Jainkoarengana hurbiltzen ditu, irakasten dituen egien bitartez, eta, bestetik, nork bere burua maitatzearen galbidetik aldentzen ditu, lehenengo bi legeak betetzeko batu daitezen; ondorenez, erlijioaren muinak gizaki espirituaren eta bihotzaren barnealdea du gogoan, eta horren agindu onak erabili lirateke gizartearen kanpo ordenaren abiaburu gisa. Hala ere, espiritua ez da nagusi gizaki guztiengan, eta, haatik, gizaki askok kanpo ordena horri kalte egiteko joera dute; horregatik, politikaren espirituak gizaki guztien arteko baretasun publikoari eutsi behar dio, eta ordena hori iraunarazi behar du bakoitzaren barnean sartu gabe, beharrezkoa izanez gero indarra eta zigorrak ere
|
erabilita
. Erlijio eta politikaren bi erabilera horiek direla eta, Jainkoak esparru horien botereak ezarri ditu, eta beraren agintea eman die, euren espiritu eta helburuetarako.
|
|
2004
|
|
|
Testuaren konplexutasunak badu, ordea, zuzendariarentzat balio erantsi bat: " Hizkuntza kultua
|
erabilita
ere, sekulako astakeriak esan daitezkeela frogatzen du. Hori da, dudarik gabe, obra honek duen xarma".
|
|
|
Ezinbestekoak dira kalitatezko osagaiak eta sukaldariaren trebetasuna. Sukaldari onenak ere ez luke itxurazko gozamendurik lortuko izozturiko bakailao tristea
|
erabilita
, eta era berean, arineketan aritzen den sukaldari ez-jakinak alferrik galdu araziko luke arrain gaixoa. Hortaz, osagai onak izanda ere, denbora, pazientzia eta arreta dira tresna egokienak mokadu bizkaitar zoragarri horretaz gozatu ahal izateko.
|
|
|
Handik urtebetera, izango zuten Biarritzeko biztanleek makina bitxi haren irudi zirraragarriak ikusteko aukera, eta denbora gutxiren buruan, berdin Bilbon, Gasteizen, Iruñean eta Donostian. Ez hori bakarrik, Lumiere anaien pelikula eta kamera
|
erabilita
, zenbait film errodatu zen Biarritzen, Gasteizen edo Bilbon. XX. mendearen hastapena film mutuen garaia izan zen.
|
|
|
Telefonoaren bitartez, posta
|
erabilita
edo gero eta gehiago Interneten bidez, haur bat besoetakotzat hartzen denean erakundeak datu pertsonalak eta bankukoak eskatzen ditu.
|
|
|
Garai hartan basurdearen lepoko zurdak
|
erabilita
egiten ziren.
|
|
|
Proba guztietan moldeko ogi berbera
|
erabilita
, aparatu bakoitzak posizio desberdinetan lortzen duen xigortze graduari erreparatu zion laborategiak.
|
|
|
1 Hitzezko epaiketen izapideak
|
erabilita
gauzatu diren prozesuetan, baldin eta epaile ezetsiak berehala onartzen ez badu ezespen arrazoia egiazkoa dela, jarduna helaraziko zaio intzidentearen instrukzioa egitea dagokionari; bitartean auzi nagusia eten egingo da. Instruktoreak aginduko du alderdiak bere aurrean ager daitezen, hurrengo bost egunetan, berak zehaztu egun eta orduan.
|
|
|
Hori guztia dela eta, lehen multzoko oinarrizko eskubideei dagokienez, hau da, epaiketaz kanpoko ondasun juridikoen ingurukoak diren horiei dagokienez, legeak ezarri du, kasuan kasuko prozesuaren izapideak lehenespenez egiteaz gain, horiek gauzatu behar direla Oinarrizko Eskubideen Jurisdikzio Babesari buruzko 1978ko Legeak ezarri prozedura bidea baino azkarragoa den bide hau
|
erabilita
: epaiketa arrunten bidea, demanda eta erantzuna idatziz aurkeztuta, eta ikustaldia egin eta epaia emanda.
|
|
|
Horiek guztiak errealitate saihestezinak dira eguneroko bizimoduan. Alderdi aurkakotasunaren bidea
|
erabilita
(aurreko kasu guztietan gertatzen den bezala) edo borondatezko jurisdikzioa erabilita (jaraunsle adierazpenak, mugaketak etab.), justizia zibila da baliabide juridiko nagusia, subjektu pribatuen arteko harremanetan auziak gertatu eta auzi horiek konpontzeko.
|
|
|
Horiek guztiak errealitate saihestezinak dira eguneroko bizimoduan. Alderdi aurkakotasunaren bidea erabilita (aurreko kasu guztietan gertatzen den bezala) edo borondatezko jurisdikzioa
|
erabilita
(jaraunsle adierazpenak, mugaketak etab.), justizia zibila da baliabide juridiko nagusia, subjektu pribatuen arteko harremanetan auziak gertatu eta auzi horiek konpontzeko.
|
|
|
Ondorioztatutako eskaerak eta aurkakotasunak hitzezko epaiketaren izapideak
|
erabilita
ebatziko dira, auto bidez; horren aurka, gora jotzeko errekurtsoa jar daiteke, eta hori audientzia eskudunean gauzatuko da, Prozedura Zibilaren Legeko II. liburuaren VI. tituluko III. atalean ezarritakoaren arabera, baina auzi paperen laburpena sortu gabe.
|
|
|
Kauzioa eskudirutan eman daiteke edo iraupen zehaztugabeko abal solidarioa
|
erabilita
, berori kreditu erakundeak nahiz elkarrekiko berme sozietateak egindako lehen agindeian ordainduz. Halaber, auzitegiaren ustez kasuan kasuko kopurua berehala eskuratu ahal izatea zein bidek bermatu eta hori ere erabil daiteke.
|
|
|
Alabaina, legeak idazkari judizialei eratxiki dizkie prozesuaren antolaketa formala eta materiala, alegia, prozesua bultzatzeko ebazpenak. Halaber, legeak testu osoan zehaztu du, forma inpertsonalak
|
erabilita
, antolaketarako eginbidea noiz eman behar den. Horrek ahalbidetu du kasuan kasuko jarduna idazkari judizialek gauzatu behar dutela ondorioztatzea, prozesuaren izapidetza egokia euren ardura delako.
|
|
|
Zergapekoek, hirugarren egunean, eurei dagozkien kuotak ordaintzen ez dituztenean, orduan, itsasontziko kapitainak, banaketa onetsi ondoren, kodearen 963 artikuluak ematen duen eskubidea
|
erabilita
eta berak hala eskatuta, enkante publikoan saldu eta gordailutuko dira aipatu kuotak eragingarri izateko beharrezko diren eta salbatu diren efektuak.
|
|
|
Bederatzigarrena. Itsasontziko kapitainak, kodearen 644 eta 826 artikuluetan xedatutakoaren arabera, lizentzia judiziala eskuratu behar badu handirako mailegua eratzeko, lizentzia hori eskatuko du horretarako informazioa gauzatuta edo presa egiaztatzen duten agiriak aurkeztuta; agiri horiek egiaztatu behar dute, halaber, ezin izan dela funtsik aurkitu, aipatu artikuluetatik lehenengoan jasotako bideak
|
erabilita
. Gainera, epaileari eskatuko dio aditu batek ontzia aztertzea, bai eta konponketak, birgaikuntza eta hornikuntzarako zenbatekoa finkatzea ere.
|
|
|
Gainerako egitate eta inguruabarrak egiaztatuko dira zuzenbidean onartutako frogabideetatik edozein
|
erabilita
.
|
|
|
Behin ziurtagiria ukatuta, ohar soila luzatuko da, edo, hala eskatuz gero, ebazpen ukatzailea gauzatuko da; batean zein bestean, eskaera, horren data eta eskatzailea adieraziko dira. Oharra edo ebazpena arrazoitua izango da, ziurtatu ezin den daturik azaltzen ez duen artean, eta, hala denean, adieraziko du, formula orokorra
|
erabilita
, ziurtagiria eskatu ahal dutela indarreko xedapenetan adierazitako pertsonek bakarrik. Behin errekurtsoa ebazpenaren aurka jarrita, arduradunak isilpeko txostena egingo du ukatzearen arrazoiei buruz.
|
|
|
Idazkunek ez dute behar sinadurarik, ezta zigilurik ere. Eransketak, argibideak, lerroartekoak, urradurak, orbanak edo zuzenketak ontzat hartuko dira, lehenengo lerro erabilgarrian eta idazkunaren edo osagarriaren barruan, parentesiak
|
erabilita
eta elkarri erreferentziak eginda.
|
|
|
Hizkuntzen azken mendeotako izaria eta zilegitasuna modu zurrun horretan kateaturik baldin badago, euskara ez da salbuespena. Eta euskararen egoerari beste ezein hizkuntzari eskatzen ez zaion izaera neutrala eskatzea, elebitasunari muzin eginik, erdararen elebakartasunari men egitea besterik ez da, hori guztia zuritzeko argudiorik zoliena
|
erabilita
ere. Bistan denez, euskararen zoriari besteei ukatu ez zaien babes ideologikoa ukatzeak, hemen eta hemendik at, izen bat dauka:
|
|
|
euskal nazionalismoaren helburu orokorrak gorabehera, prest dagoela behintzat erdal komunitateak eskuratua daukan normalizazio maila bertsuan onartzeko euskaltasunean bizi nahi duen herria. Oker ez banago, hor nonbait, gogo giro politiko jakin batzuetan, jadanik hedaturik dagoen hizkera
|
erabilita
, baskismoaren estrategiaz mintzo garela erantsi genuke hemen. Hain zuzen, euskararen auziak sorrarazten dituen betebeharrak partekatzeko gertu legokeen jarrera izango genuke hau, nahiz eta euskal nazio arazoaren gainerako alderdiak ez bere egin eta onetsi.
|
|
|
Bi espazio eta historiaz ari bagina onartuko nioke nik bikoiztasun hori Sarasolari. Alabaina, nondik ateratzen dugu bikoiztasun hori euskararen arazoa nazionalismo hedakor eta zurrupatzaile batek eragindako prozesu historiko bakar eta jakin baten barrutian. Nazio estatuaren kontzentrazio eremuan, Poulantzasen hizkera
|
erabilita
–gertatu denean?
|
|
|
etnozidioak odol galtzea baldin badakar, euskararen normaltze erditzeak ere odol minik eragingo duela iradokitzen digu. Ez genuke harritu behar hizkera hau
|
erabilita
: izan ere, hizkuntza arazoak giza bizitzaren muin muinean txertatuak daude geurezko dugun nortasun zatia izatean.
|
|
|
hizkuntza jakin batean dugun gaitasun komunikatiboaren euskarria hizkuntza horretan bertan garatutako pentsamenduaren araberakoa izango da. Badago noski beste modurik ere gauza berbera aditzera emateko, pen tsamenduaren kide moduan gizartekotze ideia
|
erabilita
. Orduan, era honetara berridatziko genuke aurrekoa:
|
|
|
Ohartuko litzateke euskararen era bilerak ez gaituela euskaldun egiten, erdararen erabilerak erdaldun egiten gaituen neurri eta sentidu berean. Beraz,
|
erabilita
ere, euskarak ez gaitu euskaldun egiten askotan eta askotan, hori esan beharra gogorra egiten bazaigu ere. Azalpenak, berriz, neke gutxi aditzaile zorrotzarentzat:
|