2013
|
|
Bitarte horretan, zenbait euskalkiren doinuak entzungo dituzu. Jakingo al zenuke zer euskalki
|
erabili
den jarraian entzungo dituzun kantuetan?
|
|
prozesatzailea
|
erabili
behar duzu. Amaitutakoan, ez ahaztu gordetzea!
|
|
4 Aupa hi! Jakin nahiko nuke zer anpli eta gitarra mota
|
erabili
dituzun Haria diskoaren grabaketan. Baita ere zein diren erosi dituzun pedalera berriak.
|
|
c) Erabili al da elkarrizketan begirunea adierazteko esapiderik? Nork
|
erabili
ditu. Zer helbururekin?
|
|
Bai galderak egitean, bai erantzunak ematean, esaldi zentzudunak eta zuzenak
|
erabili
dituzu. Beraz, horretan trebatzen jarraituko duzu jarduera honetan.
|
|
elementuak izendatzeko lexiko egokia
|
erabili
badut.
|
|
esaldi osoak eta zuzenak
|
erabili
baditut.
|
|
1 Zer deskribapen plan
|
erabili
da kasu bakoitzean?
|
|
2 Zein da, zure ustez, egileak
|
erabili
duen deskribapen plana. Aukeratu erantzun egokia:
|
|
4 Denek entzun ahal izateko bolumen egokia
|
erabili
.
|
|
Aurreko jardueran, unitatean zehar ikasitako hainbat baliabide
|
erabili
behar izan duzu: galderak formulatzeko eta erantzuteko, deskribapenak egiteko, mezuak idazteko
|
|
Deskribapen kategoriei dagozkien lexikoa eta esamoldeak
|
erabili
ditut.
|
|
deskribapen kategoriei dagozkien lexikoa eta esamoldeak
|
erabili
baditut.
|
|
Ezagunak izan ala ez, berdin jokatuko al dugu informazioa partekatzerakoan? Irakurri" Talde lanerako dekalogoa", eta osa ezazu esku artean
|
erabili
duzuen jarraibideen fitxa. Horretarako, hauta itzazu" Talde lanerako dekalogoa" dokumentutik beharrezkoak zaizkizunak.
|
|
1 Zerrenda itzazu Jon Martinek
|
erabili
dituen hitzak sentimendu horren berri emateko.
|
|
6 Frogatu, taldekideon artean, eskainitako hitz guztiak
|
erabili
dituzuela, eta ez duzuela hitz bera eraldatze batean baino gehiagotan erabili.
|
|
6 Frogatu, taldekideon artean, eskainitako hitz guztiak erabili dituzuela, eta ez duzuela hitz bera eraldatze batean baino gehiagotan
|
erabili
.
|
|
3 Taldekide bakoitzak erlazio berri bat ezarriko du hasierako paperean: gainerako taldekideek gehitutako hitzak
|
erabili
ditu horretarako. Kasu honetan ere, erlazioa ezartzeko zergatia adierazi behar du.
|
|
2 Zergatik egin duzu aukera hori? Zure aukeraren zergatia azaltzeko,
|
erabili
hemen proposatzen dizkizugun arrazoiak. Hautatu esanguratsuenak iruditzen zaizkizun hiru, eta osatu honako testu labur hau.
|
|
Kritika egitean, hitz iraingarriak
|
erabili
.
|
|
5 Autorregulazio jarduera osatzeko,
|
erabili
zure lana ebaluatu duen kideak esandakoak eta zure errezitaldian izandako bizipenak eta esperientzia.
|
|
ere, bildumak unitatean ikasitakoaren erakusgarri izan behar duenez, testu idatziak, audioak eta bideoak egon dute; testuek sentimenduak adierazten dituzten izenak, adjektiboak, aditzak, loku zioak, metaforak eta konparazioak izan behar dituzte; adierazkortasunez irakurritako testuetan, ikasitako baliabideak
|
erabili
dira
|
|
Bildumaren sarreran, zergatiak emateko ikasitako egiturak egoki eta zuzen
|
erabili
dira.
|
|
1 Adieraz ezazue nola sentitu den taldeko kide bakoitza; horretarako,
|
erabili
hemen jaso dugun taldekide bakoitzaren izaeraren deskribapena, egoera hori ilustratzen duten irudiak, eta, jakina, daukazuen eskarmentua. Betiere, zuen erantzunen zergatiak emango dituzue.
|
|
Eraldatzeak egiteko, hona hemen lagunduko dizuten zenbait jarraibide;
|
erabili
, gutxienez, bi:
|
|
taldekide bakoitzaren sentimenduak justifikatzeko edo zergatiak emateko, taldekideen izaera, ekintza edo keinuak eta nire esperientzia
|
erabili
baditut.
|
|
taldekideen sentimenduen zergatiak emateko edo justifikatzeko, ikasitako egiturak egoki
|
erabili
baditut.
|
|
taldekideen sentimenduen zergatiak emateko, ikasitako egiturak zuzen
|
erabili
baditut.
|
|
egokitu zaidan poemaren irakurketa adierazkorra egitean, guneak nabarmentzeko, ikasitako moduetatik egokiak
|
erabili
baditut: intonazioa, errepika, etena, keinuak, etab.
|
|
poemaren guneetan, eta, ondorioz, poemak adierazten duen sentimenduan eragiteko, eskainitako bideak egoki
|
erabili
baditut.
|
|
Erabiliko al duzu emotikonorik zure eguneroko sentimentalean? Hitzekin batera, nola sentitzen garen adierazteko
|
erabili
ohi dira emotikonoak. Azpian dituzu hainbat.
|
|
2 Eta zuk, poema irakurri duzunean, zer esanahi eman diozu? Irakurritakoari zuk eman diozun esanahia adierazterakoan, kontuan hartu zer hitz
|
erabili
dituzten Juanek, Galderrek eta Olatzek.
|
|
1 Irakurri honako informazio hau, eta esan zer egitura
|
erabili
diren aurreko jardueran zergatiak adierazteko.
|
|
Esaldiak osatzeko,
|
erabili
7 jardueran ikusitako iritzia emateko adierazpenak, eta 10 jarduerako zergatiak emateko egiturak. Hona adibide bat:
|
|
5 Osatu 24 jarduerako taula domino jokoan
|
erabili
dituzuen izenekin.
|
|
Taldeka elkartu, eta luzatu olerkia, zuen malkoak nolakoak diren deskribatuz. Horretarako,
|
erabili
eredu modura osatzeko eskaintzen dizuegun testua:
|
|
a) 28 jarduerako olerkian, zer izen eta adjektibo
|
erabili
ditu Joxantonio Ormazabalek, pozak eta tristurak, gauza onak eta gauza txarrak adierazteko?
|
|
b) Zer literatura baliabide
|
erabili
du egileak poeman.
|
|
Honela defini dezakegu metafora: zerbait adierazteko, hari zehazki dagokion hitza
|
erabili
beharrean, harekin antzekotasun bat duen beste elementu batekin ordezkatzea. Metaforak dira honako beste hauek ere:
|
|
Horretarako, Igorrek iradokitzaileago bihurtu nahi du sarrera. Bildu ditu hainbat baliabide, baina ez daki nola
|
erabili
. Ea ideiak ematen dizkiozun.
|
|
Hala eta guztiz ere, baditu bestelako erabilera batzuk: batetik, ibiltarien laguna da, eta bestetik, neurtzeko tresna modura ere
|
erabili
izan ohi da.
|
|
Gainera, halaber, bestalde ideiak gehitzeko erabiltzen diren testu antolatzaileak dira, hain zuzen ere, zuen dibulgazio artikuluetan
|
erabili
dituzuenak. Horiek, esaldiaren barruan daudenean, koma artean idazten dira, eta, esaldiaren hasieran daudenean, aldiz, koma ondoren dutela.
|
|
Ikus dezagun nola egin duen. Batetik, paragrafoa osatzeko
|
erabili
dituen hiru esaldiak jaso ditugu. Bestetik, esaldi horiek josiz nolako paragrafoa sortu duen ikusiko duzu.
|
|
Metro eta erdi luzerako burnizko hodi batek osatzen du. Tutua jotzeko, metalezko 30 zentimetro luzeko lau haga
|
erabili
ohi dira.
|
|
Ttun ttuna perkusiozko musika tresna da. Pirinioen mendebaldean
|
erabili
izan da gehien. Instrumentu horrek sei soka ditu eta makila batez jotzen da.
|
|
Betizuek izaera suharra dute, itxituran aurre egin dezakete, eta horregatik
|
erabili
izan dira plazetan jokoak egiteko.
|
|
a) Hitz teknikoaren ondoren, hau da, alegia, kasu, esate baterako, hain zuzen ere, hots& eta horien gisako antolatzailea
|
erabili
, koma artean, eta, haren ondoren, hitz teknikoaren esanahia azaldu.
|
|
1 Testua irakurlearen ezagutzetara egokitzeko, txertatu azpian dituzun informazioetatik egoki deritzozuna;
|
erabili
, horretarako, ikasitako baliabideak. Testua egokiagoa izan dadin beste aldaketaren bat egin beharra ikusten baduzu, egin ezazu.
|
|
Garai batean, moztutako adarrekin ikatza egiten zen, txondorretan erre egosi ondoren. Adar batzuk itsasontziak egiteko
|
erabili
izan dira, edo goldeen piezak egiteko. Adar punta finenak aziendentzat edo sutarako izaten ziren.
|
|
2 Non
|
erabili
izan da txalaparta?
|
|
Itxura denez, baserritar giroan
|
erabili
izan da txalaparta, baserriko bizimoduarekin eta haren ospakizunekin erlazionaturik. Noiz erabiltzen zen?
|
|
Galdera: Non
|
erabili
izan da txalaparta?
|
|
Txalapartaren itxura bilatu nahiko bazenu, egokia al litzateke
|
erabili
duzun gako hitza. Zergatik?
|
|
5 Ortografia arauez gainera, tipografia arauak ere biltzen ditu ortotipografiak, hau da, nola
|
erabili
puntuazio markak, letra larriak, letrakera lodia, letrakera etzana, kakotxak edo nola idatzi siglak eta akronimoak, hitz elkartuak, neurri zientifikoak, beste hizkuntzetako hitzak, izen bereziak
|
|
Nola ezagutuko duzu? Zertarako
|
erabili
izan da. Horiek ere letrakera lodiz nabarmenduko dira.
|
|
Itxura denez, baserritar inguru giroan
|
erabili
izan da txalaparta, baserriko bizimoduarekin eta haren ospakizunekin erlazionaturik. Noiz erabiltzen zen?
|
|
Ideiak gehitzeko antolatzaile egokiak
|
erabili
ditut.
|
|
Hitzak gehiegi errepikatu gabe, progresio tematikoa ziurtatzeko hizkuntza baliabideak egoki
|
erabili
ditut.
|
|
Informazioa hartzaileak ulertzeko moduan emateko hainbat baliabide
|
erabili
ditut.
|
|
Ulertuko al dute edukia aitona amonek? Ezagutuko al dute
|
erabili
den hiztegia?
|
|
antolatzaile eta puntuazio marka egokiak
|
erabili
baditut.
|
|
hartzailearengan eragingo duten hizkuntza baliabideak
|
erabili
baditut.
|
|
1 Honako galdera hauetatik zein
|
erabili
ahal dituzue?
|
|
1 Zertarako
|
erabili
izan dira sendabelarrak?
|
|
3 Sendabelarrak hainbat modutan
|
erabili
izan dira; besteak beste
|
|
4 Sendatzeko erabiltzen diren belarrak propietate terapeutiko ugari dituzte, hau da, gaixotasunak sendatzeko
|
erabili
izan dira; esaterako
|
|
c) Zer eskalatako mapa
|
erabili
duzue hori ikusteko?
|
|
Beraz, horiek nola irakurri jakitea garrantzitsua da edozein bidaia egiteko. Jarduera hau eta hurrengoa egiteko, mapa digitalen aplikazioa
|
erabili
behar duzue.
|
|
2 Zer desberdintasun dago orain arte
|
erabili
dugun koordenatuen idazkeraren eta idazkera berri horren artean?
|
|
Kostaldean ere badaude erromatarren aztarnak. Ibaiak itsasoratzen diren tokiak portu moduan
|
erabili
zituzten erromatarrek, Euskal Herriko meatzeetatik ateratako minerala Burdigalara (Bordele) eramateko. Portu horietakoen artean daude Bilboko itsasadarrekoak (burdin meatzeen ustiapena), Vesperie (agian, gaurko Bermeo), Urdaibaiko itsasadarrekoak (Foruako aztarnak eta Ereñoko marmola), Tritium Tuboricum (Mutriku edo Deba), Menosca(?), Oiasso (Irun), azken hori Arditurriko meatzeetako zilarra eta beruna kanporatzeko erabiltzen zena
|
|
Informazio fitxak
|
erabili
oinarritzat.
|
|
Ideiak erlazionatzeko antolatzaileak
|
erabili
.
|
|
Ordenagailuetan datuak gordetzeko
|
erabili
ohi den unitatea bytea (b) da. Byte bakoitzak letra, zenbaki edo ikur bat irudikatzen du.
|
|
Adibidez, 10 4+ 3 eragiketan, eragiketen lehentasuna aintzat hartuz, lehenik, biderketa egin litzateke eta 10 4+ 3= 43 izango da eragiketaren emaitza. Baina, gure nahia lehenik batuketa egitea bada, ezinbestean parentesiak
|
erabili
behar dira, lehentasun araua urratzen ari baikara. Eragiketa berri horren emaitza oso bestelakoa da:
|
|
2 Eragiketen lehentasuna ohikoa denean ez dago parentesirik
|
erabili
beharrik. Honako hauetan ken itzazu soberan dauden parentesiak:
|
|
definitzen dute, eta eguneroko bizitzako arlo guztietan agertzen dira. Horregatik, gizakiak aspalditik
|
erabili
ditu zenbakiak gizartea
|
|
Egitura hau
|
erabili
behar da: ehunekoaren ikurra+ zenbakia+ deklinabide atzizkia
|
|
Egitura hau
|
erabili
behar da: zenbakia+ unitate ikurra+ gidoia+ (e) ko deklinabide atzizkia
|
|
Unitatea zati berdinetan banatzen denean honako hauek
|
erabili
behar dira:
|
|
Zer adierazten dute denek? Zer zenbaki
|
erabili
dituzu adierazpen horietan. Nolakoak dira?
|
|
Neurketak oso antzinakoak dira eta historian zehar neurketarako hainbat eredu edo unitate
|
erabili
izan dira. Horren lekuko dira garai batean Euskal Herrian erabiltzen ziren eta gaur egun herri kiroletan soilik erabiltzen diren ontza, kana, oina, etab. Euskal Herrian bezalaxe, beste lekuetan ere tokian tokiko unitateak galtzen joan dira eta, urteen poderioz, nazioarteko unitate bateratuak nagusitu dira.
|
|
Atal honetan zenbaki motak eta haien funtzioak aztertu dituzu. Funtzioen artean, ikusi duzu, garrantzitsua da neurketak egitean zenbakiak egoki
|
erabili
eta adierazpenen arteko eraldaketak egitea. Hori guztia oso baliagarria izango zaizu unitatean aurrera egiteko.
|
|
3 Lehentasun arau hori apurtu nahi denean, parentesiak
|
erabili
behar dira.
|
|
2 Zenbaki hauek sailkatzeko irizpide batzuk
|
erabili
dira. Zein dira irizpide edo kategoria horiek?
|
|
problema ebazteko urratsetan propietateak, arauak, eragiketak eta bestelako baliabide matematikoak zuzen
|
erabili
baditut.
|
|
Orain hasierako egoerari aurre egiteko unea duzu. Gauzak errazago egiteko
|
erabili
problemak ebazteko eredua.
|
|
Baliabideak erabiltzea Problemak ebazteko urratsetan propietateak, arauak, eragiketak eta bestelako baliabide matematikoak zuzen
|
erabili
ditugu.
|
|
Gauzak errazago egiteko
|
erabili
problemak ebazteko eredua.
|
|
a) Aurrekontua egiteko
|
erabili
kalkulu orria. Ondoren, ekintzetarako finantziazioan aldaketarik egin behar ote den balioetsi.
|
|
eskala
|
erabili
badut errealitateko neurriak kalkulatzeko.
|
|
hizkuntza matematikoa zuzen
|
erabili
badut. Hau da, eragiketa sinboloak eta unitateen laburdurak zuzen erabili baditut.
|
|
hizkuntza matematikoa zuzen erabili badut. Hau da, eragiketa sinboloak eta unitateen laburdurak zuzen
|
erabili
baditut.
|
|
Lagineko elementu kopurua ezin daiteke edonolakoa izan, gure kasuan ezin dira ikerketarako 656,16 elementu
|
erabili
. Horregatik, emaitza hori zenbaki arrunt batera biribildu behar da.
|
|
1 Irakur ezazu Laginketa motak testua eta, ondoren, zehaztu zer laginketa mota
|
erabili
den honako adibideetan, ausazkoa edo ez ausazkoa.
|
|
Informazioa jasotzeko tresnen artean erabilienak inkesta, behaketa eta elkarrizketa dira. Sarri, ikerketaren helburuen baitan, datuen bilketarako tresna bat baino gehiago
|
erabili
ohi dira batera.
|
|
c) Non kokatu behar da koordenatu sistemaren jatorria, eta nolako eskala
|
erabili
behar da, P (2, 1) izan dadin?
|
|
e) Zer eskala
|
erabili
da ardatz bakoitzean?
|
|
Bi arloetako emaitzen konparaketa egiteko honako galdera hauek
|
erabili
oinarri gisa:
|
|
Kalkulu orria zuzen
|
erabili
dugu eskakizunei erantzuteko (maiztasun taulak eta grafikoak) eta osagaiak egoki adierazi ditugu.
|
|
konparazioa egiteko maiztasun erlatiboak edo ehunekoak
|
erabili
baditut.
|