|
2010
|
|
|
Gezurra! Arazo nagusia orain ez da erdaldunek ez
|
dutela
euskararik nahi, baizik eta euskaldun askok" ezin dugula" euskararekin! Erdaldunei botatzen diezue errua, begien aurrean daukazuen egia ikusi nahi ez duzuelako. eta azkenean ikusteko ez-gauza bilakatzen zarete.
|
|
|
Hain zuzen ere, erretzen hasi ziren garaian. Orain lagun horiek hogeita hamar bat urte dituzte —nik bezala— eta gehienek jada utzi diote erretzeari, baina iruditzen zait lehen baino askoz gehiago hitz egiten
|
dutela
euskaraz. Hizkuntza nolabait berreskuratzen ari dira, zer esanik ez haien" kume" txikiekin hitz egiterakoan.
|
|
2014
|
|
|
EGA sekulako polemiken erdian da hego zein iparraldean, gai zabala da eta benetan euskara eta euskal sozietateari lotua. Sortuz geroztik istorioak badira, badakigu EGA dutenek ez
|
dutela
euskaraz hitz egin nahi ardura lana horrekin lortuz geroz eta errefusatzen zaie paper hori euskaraz bar bar bar ari direnei. Erraten badu, bigarren sentsuan, on dela bakarrik ipurdiaren xahatzeko, espresio arras usatu bat baliatuz, zortziko ttipian gainera hizkuntzaren trinkotasunaren baliatzeko lekuan, zazpi probintzietan hau ez da bertso arrunta baina ona.
|
|
2015
|
|
|
" Ederki ikusten baita, alderdi politiko guzi guziek, beren eskuak garbitzeko eta beren utzikeria lotsagarria zuritzeko zerbitzu horren esku laga
|
dutela
euskara, gero eta jaialaiago eta oporjobi pollitago bihur dadin: bertsotan, kantuan, Nafarroa Oinezen, Zanpantzarren konpasean, Ligiko pasturalean, Iganderoko naturbidean, Leitzako umeen aisialdian, edo haurrik ergelena ere lotsatuko luketen beste mila festa umilagarritan.
|
|
2017
|
|
|
Islako erromantzean bilaketa sakona egin ahal izateko, sardiniera eta euskara ondo menperatzen dituzten pertsona kriteriodunak lirateke, eta ez dirudi oraingoz inor dagoenik. Gogora dezadan, beste behin, euskal hizkuntzalariek ez diotela inoiz begiratu Sardiniari, eta orain arte paleosardiniera aztertu duten ikerlariek azaletik ezagutzen
|
dutela
euskara, eta kasu askotan ezta hori ere.
|
|
|
Beste aldetik, esanen nuke, nahiz originalak Martin Arozenak idatzi, gero berriz Lorentzo Arratibelek txukunago berridatziak izan zirela Udalaren aginduz. Begien bistako baita, lehen sinadura eta guzi ikusi ditugun basokontu haietako idazkera txukun berbera
|
dutela
euskarazko ordenantzok ere. Edozein modutan ere, orduko herri euskara arruntera egokitze lana besterik ez zuen egin itzaultzaileak, eta ez inondik ere egungo itzulpen literal antzu gogaikarririk.
|
|
|
Jakina da, liburuetarik eta erakasleetarik baitezpadako beharra
|
dutela
eskuara ez dakitenek eta eskualdunekin mintzatzen ahal ez direnek. Bestenaz, nola abia, nola begiak idok, nola ikasten has?".
|
|
2021
|
|
|
Izan ere, Nafarroako erdialde osoan gertatzen den bezala, Izarbe eta Mañeru ibarretako euskaldunak euskaltegian eta ereduan ikasiak dira. Argi dago, beraz, guztiek testuinguru formal batean ikasi
|
dutela
euskara, eta egoera soziolinguistikoa kontu harturik, hizkuntzari bizitasuna ematen dizkioten erregistro ez formalak, kalean, aisialdian edota kuadrillan erabiltzen direnak, nekez izan dute ezagutzeko aukera. Joxerra Gartzia ikerlariaren hitzetan, erregistro ez formalen eza" ez da gaitz arina", euskara komunitateak duen" arazorik larriena baizik" (Kike Amonarriz 2019, 317).
|
|
|
Euskaltzaleak omen direnen kasua, berriz, ezberdina da, erabilgarritasunaz gain nortasunedo identitate ikur gisa ere ikusten baitute. Aitzitik, Jausororekin, ematen du euskal identitatea ez
|
dutela
euskaraz bizitzearekin lotzen egun, euskara jakitearekin baizik. Harago doa Jausoro, ordea, baieztatzen duenean euskara mundua ez dutela ezagutzen eta, are, bost axola zaiela, euskara ez baitute kultura jakin batekin lotzen.
|
|
2022
|
|
|
Hala onartzen dute, burumakur, ez daudela gai batzuez euskaraz mintzatzera ohiturik. Ahaztu egiten dugu" bertako" edo" betidanik hemengo" senitarteko askok ez
|
dutela
euskaraz bizitzeko ohiturarik, familia bizitza euskaraz egitekorik. Ahaztu egiten dugu baita ere etorkintzat hartutako asko bertan jaioak direla eta bere kideak bezala bi urte egin aurretik hasi zirela eskolan euskaraz.
|