2000
|
|
Baina nortasun etnikoen eraikuntzan eta birsorkuntzan duen garrantziaz gain, hizkuntza lehen mailako osagaia da eremu publikoaren definizioan, eta alde horretatikere kontuan hartzeko eragilea nortasun nazionalen eraikuntzan eta birsorkuntzan. MikeCormack ek ondo dioen legez, hizkuntzarik gabe ez litzateke existituko eremu publikorik8 Hartara, gizarte batean populazio osoak ezagutzen
|
duen
hizkuntza bat badago, hizkuntza hori estatuak era hegemonikoan erabiltzen duelarik, eta beste hizkuntza batbadago, populazioaren zati batek soilik (elebidunak) erabiltzen duena, gizarteko kideguztiek parte hartzen duten eremu publikoa aurkituko dugu, batetik, eta beste eremupubliko txikiago bat, non elebidunek soilik har dezaketen parte, bestetik. Beraz, euskalkasuan, hiru eremu publiko ezberdin bereiz ditzakegu gutxienez:
|
2001
|
|
izenen deklinatze femeninoa, izena bera ondoriozmaskulinoa delarik (artzaina, artzaintsa demagun). Hori, eta gehiago dena, generorik ez
|
duen
hizkuntza bat gizonez, gizakiz eta gizartez hanpatu da (guztiak, giz, errotik hazitako neologismoak), frantsesaren zein espainolaren eraginez. Aregehiago, Iparraldeko mintzalariek. Hegoaldeko anaiak?
|
|
Nola esplikatu, bestela, euskara ikastea, guraso erdaldunek haurrak ikastolara bidaltzea? Arrazoi horiengatik ez bada ezin daiteke ulertu horren interes eta etekin gutxi
|
duen
hizkuntza bat ikastea. Ondorio hark premisa edo aurrebaldintza hau behar du, arrazoimenak funtzionatzen duen herrian bederen, ezta?
|
|
Javier Tajadurak Nafarroako euskararen legea kritikatzen du, %8k bakarrik hitz egiten
|
duen
hizkuntza bat, euskara, berenezko hizkuntza gisa hartzen duelako. Alderdi politikoen itun berri bat eskatzen du, legea aldatzeko.
|
2004
|
|
hain zuzen, euskarazko gaitasun eskasaren azken arrazoia ez baita euskara ikasten jo eta su aritu den euskaldun berriaren bizkar dagoen erantzukizuna, baizik eta euskaldun berri horri sarritan euskara erabiltzeko ukatu zaion aukera. Erabilera aukera urria
|
duen
hizkuntza bat ikasi izana larrutik ordaindu behar izan dute euskaldun berri anitzek. Hala ere, ordea, sehaskatik bertatik zetorkion ahozko mintzairaren ondarea kultura alorrera moldatzeko nekerik hartu ez duen euskaldun zahar ez gutxik ez du inolako lotsarik izaten hitz deitoragarriok jaurtikitzeko:
|
|
Hezkuntza barrutitik kanpoko gizarte bizitzan balio komunikatiborik ez
|
duen
hizkuntza batentzat itxurazko aterabidea al da Josu Sierrak gomendatzen digun hau. Itxurazkoa izango da agian ikuspegi didaktikoaren aldetik, baina hizkuntza erabileraren gakoak ez daude azken batean prozedura pedagogikoen egokitasunean.
|
2005
|
|
Euskara maila hobetzeko aitzakian hasi zen bertsotan. Gaur egun, bertsoa, ikasi
|
duen
hizkuntza bat gehiago du. Zornotzako saioan, Iratxe Ibarra, Jon Martin, Miren Artetxe, Oihane Enbeita eta Oihane Perearekin neurtu ditu indarrak.
|
2008
|
|
Katalanaren berreskurapenean eskolak jokatu duen eta jokatzeko duen papera izan zuen aztergai. Gaztearen sozializazio eremuan hezkuntzak gaur egun oso pisu handia duela adierazi zuen eta, beraz, nahiz eta XXI. mendean eskolak bakarrik ez
|
duen
hizkuntza bat salbatuko, eskolarik gabe hizkuntza batek ez duela aurrera egingo esan zuen. Katalunian eskolaren bidez hizkuntza gaitasuna izugarri zabaldu dela adierazi zuen, baina horrek ez duela automatikoki ikasleen arteko erabilera informalean katalanaren alde egin.
|
|
Horretan berebiziko garrantzia duten bi faktoreak hitz hurrenkera eta morfologia dira. Hurrenkera libreko hizkuntzek eta flexio aberatseko hizkuntzek zailtasun gehigarria dakarte hurrenkera finko eta flexio sinplea
|
duen
hizkuntza batekin itzulpenak egin nahi direnean.
|
|
Zergatik da hain zaila dirudien hizkuntza gero eta gehiago eskatzea Espainian? Alfabetoa desberdina
|
duen
hizkuntza bat, mendebaldekoaren aurkako idazkera eskuinetik ezkerrera, atzeraka irakurtzen diren liburuekin… eta, hala ere, gero eta espainiar gehiago daude arabiera ikastearen alde. Arrazoiak, alde batetik, gure herrialdeko immigrazioaren fenomenoan bilatu behar dira; izan ere, immigrazio horrek gero eta biztanleria arabiar gehiago eragin du gure hirietan, eta biztanleria hori, gaztelaniaren ezagutzarik gabe, hainbat sektorek zaindu behar dute, hala nola osasungintzak, hezkuntzak edo gizarte arretak.
|
|
Sgoil Ghaidhlig Ghlaschu. Edo eraikineko korridoreetan barrena murgildu arte, non ingelesaz bestelako doinua
|
duen
hizkuntza bat nabarmentzen den.
|
2009
|
|
Zirkunflexua ipini ala ez ipini, frantziar idazkarisa gazteak ez du asmatuko haren izena ongi ahoskatzen, baina entomologoak liluratu egiten du zeinuaren edertasuna azalduz. Erromako Inperio Santua, tximeletak eta Jan Hus en erreforma ortografikoa aipatuz, besteak beste?, eta topaketa laburraren hondarrean irribarre xamur bat agertuko da neskaren aurpegian gizonaren bihotza harrotasun malenkoniatsuz gainezka jarriz. Egoera hau ametsezkoa da munduan inor gutxik hitz egiten
|
duen
hizkuntza bateko hiztunentzat. Mintzaira egunen batean desager daitekeelako ideia, izaki bizi baten gisa geratzen zaizkion egunak gutxi direlako ustea, ez da, esaterako, ingelesez arituko bagina bezain pentsaezina.
|
|
Muga legalak, ofizialak, instituzionalak. Bizi, lan egin eta bere burua komunitatean aitortzen
|
duen
hizkuntza batek, ohitura batzuek eta gizarteratze batek batzen duen herriaren parean, hesitzen gaituzten mugak ezarri dizkigute. Zatitzen gaituzte; nazio gisa desegituratzen gaituzte eta besteren hamaika eskumenetan barreiaturik bizirautera zigortzen.
|
|
Hori dela eta, herritarrak euskara nahiz erdara erabil ditzake, berak egin behar du hautua aldi bakoitzean. Ez da inor ere nahi ez
|
duen
hizkuntza batean mintzatzera bortxatuko, segurki, baina administrazioaren egitekoa ez da halakoa, eta administrazioa behartua dago herritarrak aukeratu hizkuntzan erantzutera.
|
|
Elebakartasunaren aldekoak izan ohi dira elebitasun pasiboari muzin egiten diotenak, mutur batetik bezala bestetik: elebakartasun indartsuan eroso daudenak alde batetik, eta gaur egun mendetasun egoera bizi
|
duen
hizkuntza baten biziberritzea elebakartasunaren bidetik ikusten dutenak, bestetik, bi biek errezeloz begiratzen diete trebetasun pasiboak bultzatu eta gizartean gutxieneko helburu moduan zabaltzeko estrategiei. Euskararen sustapena arrakastatsua eta iraunkorra izan dadin, ordea, 30? 55 urte bitarteko herritarren %42 erdaldun elebakar multzo hori euskarara erakartzeko estrategia errealistak behar dira, berehala gainera.
|
|
Datu horiek argi erakusten dutenez, ordea, soilik hezkuntzaren bidez ezin da; edo beste hitzetan esanda, ahal izan, neurri (bikain) bateraino ahal da, ez ordea gehiago. Izan ere, gure gizartearen luze zabalean nagusiki hezkuntzaren bidez egindako berreuskalduntze prozesuak era honetako mugak baititu ezinbestean, eta gizarte bizitzan presentzia minoritarioa
|
duen
hizkuntza baten erabilera areagotzea ezin baita bete betean egin goizetik gauera edo belaunaldi batetik bestera. Horregatik diogu normala dela ezagutzaren eta erabileraren artean aldea izatea.
|
2010
|
|
• aipagarria da euskara bezalako hizkuntza minorizatu batetaz hitz egiterakoan, horren leku nabarmena izatea bestelako gizarte egoera bat bizi
|
duen
hizkuntza batek, hizkuntza nazionalak, hau da gaztelaniak.
|
|
Zuriak indarkeriaren hizkuntza erabiltzen badu, indarkeriaz hitz egin behar diogu. Ez inori hitz egin ulertzen ez
|
duen
hizkuntza batean".
|
2011
|
|
Unescoren (Arriskuan diren munduko hizkuntzen atlasa, 2010) arabera, hizkuntza bat galtzen da haren hiztunak akitzen direnean, eta hizkuntza erabiltzeari uzten diotenean, oro har zabalduago dagoen eta hiztun komunitate indartsuagoa
|
duen
hizkuntza batekin ordezkatuta?. Iñaki Petxarroman,. Mundu bat galzorian?, Berria,.
|
|
–Bere lurraldean hegemonia galdu
|
duen
hizkuntza batek atzera hura berreskuratzeko ez da aski bere aldeko lege batzuk indarrean ezartzea; ezinbestekoa litzateke zinezko iraultza bat egitea, hizkuntz merkatutik eta globalizazioaren ardatzetik baztertu duten indarrei gain hartzeko?. John Edwards,. En el mundo, los raros son los países con un solo idioma?, La Vanguardia,.
|
2012
|
|
Potentzia okupatzaileak auzipetutako akusatu orori atzerapenik gabe jakinaraziko zaio, idatziz eta horrek ulertuko
|
duen
hizkuntza batean, bere aurka egin diren kargu guztien inguruan; auzia ahalik eta azkarren izapidetuko da.Pertsona babestuen aurka potentzia okupatzaileak hasitako prozesu bakoitzaren berri emango zaio potentzia babesleari, salatzailearen karguek heriotza epaia eragin dezaketenean edo bi urte edo gehiagoko kartzelaratze zigorra; potentzia horrek prozesuaren egoerari buruzko informazioa izan dezake...
|
|
3.Gatazka armatuarekin zerikusia duten egintzengatik atxilotutako, preso hartutako edo barneratutako pertsona oro atzerapenik gabe informatuko da, berak ulertzen
|
duen
hizkuntza batean, neurri horiek eragin dituzten arrazoien inguruan.Zigor arau haustearengatik gertatutako atxilotze edo espetxeratze kasuetan salbu, pertsona hori ahalik eta arinen askatuko da eta edozein kasutan atxiloketa, espetxeratzea edo barneratzea bidezkotu duten inguruabarrak desagertu bezain laster.
|
|
museoak, liburutegiak, artxibategiak... herri honek duen kultur altxor historikoa balioetsi, alegia. Zentzuhorretan, gutxiegitan balioesten da Euskal Herriak Europaren barnean duen baliokulturala, milaka urtetan bizirik iraun
|
duen
hizkuntza baten gordailu izanik. Kanpotik, eta bereziki kulturaren industria transnazionaletik zein beste estatuetatik, datozkigun ereduei kontrapisua egiteko balio behar du erreferentzia iturri honek.
|
|
Hizkera politikoa kasi kasi antilingua bihurtu da. Antilingua komunikatzeko balio ez
|
duen
hizkuntza bat da. Mezua ezkutatzeko erabiltzen den hizkuntza bat, Calvinoren definizioan.
|
2013
|
|
Biak besarkatuta ikusten ditut eta isiltasunak biltzen ditu euriak bezala, edo ahapeka elkarri zerbait esaten ari dira, besteok ulertu ezin dugun hizkuntza batean. Beharbada bientzako bakarrik balio
|
duen
hizkuntza bat asmatuko zuten, gorputzaren atal bakoitzarentzat izen berri bat, izenlagun zerrenda bat eta aditz bakan batzuk, maitasunaren gorabeherak adierazteko aski. Beharbada ez zegoen entrenatzailearen etxean eta kiroldegiko ariketak bukatzen ariko zen emaztea, hori ere pentsatu dut, luzaketak egiten irudika nezakeen, ondoren dutxa azkar bat hartu eta etxera itzultzeko.
|
|
Marrazketa teknikoa da teknologiak komunikatzeko erabiltzen
|
duen
hizkuntza bat, eta, edozein hizkuntzak bezala, bere arauak ditu.
|
|
Munduan 7.000 milioi pertsona baino gehiago gara, eta 7.000 hizkuntza hitz egiten dira. Batzuk hizkuntza handiak dira, etorkizunaren beldurrik gabe bizi direnak; beste batzuk, berriz, txikiak, oraina ere arriskuan ikusten dutenak.. 0tik 10erako rankinga egingo bagenu, 10ean txinera legokeela kontuan hartuta, hau da, munduan gehien hitz egiten den hizkuntza, eta 0an, berriz, azken hiztuna galdu berri
|
duen
hizkuntza bat, euskara 9 postutik gora kokatuko genuke. Izan ere, Ethnologue erakundearen arabera, 400 hizkuntza daude munduan 1.000.000 hiztunetik gorakoak, eta euskara da horietako bat.
|
2015
|
|
–Indar politiko, ekonomiko eta kulturalen laguntza
|
duen
hizkuntza bat sartzerakoan, jatorrizko hizkuntza higadura prozesu batetan barrena abiatzen da; eta honek, azkenean, bi hizkuntzen arteko ordezkatze bat dakar beti(...) Hau da, indar erlazio desorekatu batetan elkar ukitzen dutenean, ordezkapena sortzen da.
|
|
Testu corpusak behar beharrezkoak dira egoera normalean bizi nahi
|
duen
hizkuntza batentzat, etahala da euskararentzat ere. Baina euskarazko corpus orokorren tamaina oso txikia da beste hizkuntzahandiagoenekin konparatzen badugu.
|
|
Honda Civic autoaren kapotara igo eta, handik eskaileretan gora, Civicaren aurreko autokarabanako sabaian paratu da. Biraoa bota dio gidariak Angela Merkelek ulertu ez
|
duen
hizkuntza batean. Ez du asko iraun autokarabanako sabaian.
|
2016
|
|
2) Gure kasuan, gainera, pediatra euskaraz moldatzeko gai izan ez balitz, semeak ulertzen ez
|
duen
hizkuntza batean ariko litzateke berbaz. Hori bizi izan dut nik umetan, artean gaztelaniarik ez nekiela, pediatrak erdaraz egitean.
|
|
Literatura nazionala, literatura gutxitua, hizkuntza gutxituan egiten den literatura, hizkuntza nagusian idazten duen beste herri batetik etorri idazlea, herri ezaguturik ez
|
duen
hizkuntza batean idazten duen idazlea, herritik kanpo bizi den bere herriko hizkuntzan idazten duen idazlea, kontzeptu eta egoera horiek guziak indarra hartzen ari dira interesatzen zaigun gaian.
|
2017
|
|
Urpean bizi diren ugaztunen gisan, tarteka, Euskal Herrira itzultzen da arnasa hartzera; eta energiaz beterik murgiltzen da gero bere egunerokotasunean. Nola liluratu daiteke pertsona bat ulertzen ez
|
duen
hizkuntza batean diharduten pilako abeslariekin. Bere begietan dago sekretua.
|
|
Egileak dioenez, errealitatearen antzaren eta ikusezinaren ziurtasunaren artean, gardenaren nabaritasuna agertzen da... Eta Ocañak kaleko artearekin egiten duen jolas moduko baten bidez gauzatzen du, era askotako interpretazioetarako bide ematen
|
duen
hizkuntza batekin eta toki eta pertsonaien aipamenekin.
|
|
Bete betean sinesten ditek hori. Eta guri, hots, frantsesaren ospea eta zabalkundea ez
|
duen
hizkuntzen bat mintzatzea dugunoi, arraro xamarra egiten zaiguk hori, baita nahiko desorekatua ere. Katalan, maori, letoniar, islandiar, zulu, txekiar, nepaldar edo siux baten ikuspuntutik zorakeria hutsa duk, zeren guztiak pozik izango baitziren euren hizkuntzek frantsesak duen zabalkuntza eta ospearen laurdena bakarrik lortuko balute.
|
2018
|
|
Hiru eremuk zeharkatzen dute bertsolarien egoera: kulturgileek orokorrean jasaten duten prekarietateak; euskal kulturgileek, behar besteko babesik ez
|
duen
hizkuntza batean ari diren neurrian, jasaten dutenak eta bertsolariek, Gizarte Segurantzak eta ogasunak arte bezala ere sailkatu ez duten diziplina batean ari diren sortzaileek, jasaten dutenak. Euskal artistak lan handia egiten ari dira azken hilabete eta urteotan gai honen inguruan, eta guk ere hor egon behar dugu, lehendabizi gure izaera eta gure garrantzia aitortu daitezen, eta izaera eta garrantzi horren neurriko ordaina eta babesa jaso ditzagun.
|
|
* Benetan uste ote dugu euskara hau da, 500 mila hiztun oso baino gutxiago
|
duen
hizkuntza bat izan daitekeela aintzat hartzekoa etekin eta hazkunde etengabearen zibilizazio honetan?
|
|
Bestela esanda, «sexuak» batasun artifiziala ezartzen dio ezaugarri solteen multzo bati. Aldi berean diskurtsiboa eta pertzepziozkoa izanik, «sexua» historikoki kontingentea den erregimen epistemiko bat da, pertzepzioa moldatzen
|
duen
hizkuntza bat. Forma ematen dio pertzepzioari, bortxaz moldatuz harreman horiek zeinen bidez gorputz fisikoak hautematen diren.
|
|
Baina merezi du ohartxo bat nola Cioran, aberri politikoari uko egin eta bere burua aberrigabe deklaratzeaz gainera (1946), bere hizkuntzatik ere deliberatuki exiliatu den (1947), horrek ez baitu mundua eta munduak maite duena ukatzearen itxurarik izan. Mallarmé errumanierara itzultzen ari zela, bat batean, errebelatu zaio?, dio berak, ez duela merezi inork ezagutzen ez
|
duen
hizkuntza batean idaztea, landugabea eta barbaroa, eta aurrerantzean frantsesez bakarrik idaztea erabaki du. Idazle batentzat, idazteko hizkuntzaren hautua (hautua dagoenean), historia baten, jendarte baten, etab., mundu oso baten hautua da.
|
|
Denis Itxaso (Gipuzkoako Kultura diputatua): . Euskaltzaindiaren lanari esker, euskara bizirik dago eta etorkizuna
|
duen
hizkuntza bat da?.
|
|
Beraz, epaimahaiak aho batez erabaki du Euskaltzaindiak betetzen dituela aurtengo edizioko sariaren irabazle izateko ezaugarriak eta berezitasunak, argi eta garbi biltzen baititu proposamenak baloratzerakoan epaimahaiak nabarmendu dituen alderdi horiek guztiak. Denis Itxaso Kultura diputatuak azpimarratu du Euskaltzaindiak egin duen lan erabakigarria gure kultura ondare garrantzitsuena zaintzeko, eta adierazi du euskara bizirik dagoela eta etorkizuna
|
duen
hizkuntza bat dela Euskaltzaindiak egindako lanari esker. Era berean, nabarmendu du Akademiak hizkuntzaren defentsan izandako abilezia eta meritua, oso zailak izan diren garaietan, ideia bat azpimarratuz beti, euskara guztion ondarea da, ideologia ororen gaindi?
|
|
Erakundeen ordezkarien txanda heldu zenean, Denis Itxaso Kultura diputatuak hartu zuen hitza, Euskaltzaindiak urteetan egin duen lan erabakigarria azpimarratzeko hartu ere; adierazi zuen, baita, euskara bizirik dagoela eta etorkizuna
|
duen
hizkuntza bat dela Euskaltzaindiak egindako lanari esker. Era berean, azpimarratu zuen Akademiak hizkuntzaren defentsan izandako abilezia eta meritua:
|
2019
|
|
T (thriving oparo) kategoriako 16 hizkuntzek etorkizun digital oparoa dute, 100 urtera begira behinik behin. EGIDS sailkapenean 0 balioa
|
duen
hizkuntza bat, arabiera, ez da T kategorian sailkatu, digitalki indartsu izan arren, ez duelako euskarririk Apple en aldetik eta datuak bildu zirenean ez zegoelako lehen 20 wikipedien artean.
|
|
Gerta liteke hizkuntza batek azken hiztun asko edukitzea. Berez, milaka azken hiztun izan lezake hizkuntza batek, baita jendeak arriskutik at ikusten
|
duen
hizkuntza batek ere. Euskarak berak gaur egun azken hiztun bat edo beste izanen du, inork gogoan ez baditu ere.
|
|
Moreno C.: Ea, hiztun kopuruari dagokionez, hiztun kopuru txikia
|
duen
hizkuntza bat, demagun, mila hiztun baino gutxiagokoa, desagertzeko arrisku bizian dagoen hizkuntza bat da. Ikuspuntu honetatik, kopurua bada garrantzitsua.
|
|
Joyceren Bloom eta Prousten pertsonaiak euskaraz mintzo dira, irakurleak eskura du Barojari hainbeste eragin zion Charles Darwinen Espezien jatorriaz saioa irakurtzeko aukera Alberto Gabikagojeaskoaren itzulpenean, eta, bide batez, irakurleak badu halaber Barojaren beraren hemeretzi obra euskaraz irakurtzeko aukera ere, tartean Jakintzaren arbola eta Zalakain abenturazalea, Josu Zabaletak eta Koro Navarrok itzulita hurrenez hurren. Borrokarako armarik ez omen
|
duen
hizkuntza baten justizia poetiko ironikoa ote den...
|
2020
|
|
–Alabaren ardi txakurrak hiru hizkuntza ulertzen ditu: alemana, frantsesa eta euskara, eta euskara ulertu bakarrik ez, batzuetan, ni han nagoenean, zerbait esan nahi didala pentsatzen dut, edo ahaztuta
|
duen
hizkuntza batekin ariketak egiten ari ote den iruditzen zait. Zuria da, Suitzako ardi txakur gehienak bezala, eta azkarra, oso azkarra?, jarraitzen dut.
|
|
Kalifornian dago bat, wukxumnia. Marie Wilkoxek ez du norekin solastu, bakarrik dago inork ulertzen ez
|
duen
hizkuntza batekin. Perun dago bestea, Intuton.
|
|
Oihuka hasi zaio, apenas ulertzen
|
duen
hizkuntza batean, baina badaki haserre dagoela: ez da beharrezkoa hizkuntza bat menperatzea amorruaren alfabetoa konprenitzeko.
|
2021
|
|
Kalean euskaraz hitz egitea errespetu falta dela, deusik balio ez
|
duen
hizkuntza bat dela eta desagerrarazi egin litzatekeela idatzi zuenari berari bertsolaria izan nahiko lukeela202 irakurtzeak eragindako harridurak bultzatuta bere biografian zertxobait sakondu nahi izan da, ustez Gabilondok aipatzen duen euskal identitatearen orientalizazioaren arrastoak dituen azalpenera iritsiz. Izan ere, idazle bilbotarraren eleberrietan literatura exotikoa izan zen nagusi, eta Marokoko protektoratuan bizi izandako urteetan inspiratzen ziren mundu arabiarrari buruzko eleberri anitz idatzi zituen.
|
|
Eguneroko harreman horien zati handi eta nuklearra dira jarduera ekonomikoak eta profesionalak, negozioen arloa. Erregistro horietara sarrera moztuta
|
duen
hizkuntza batek zail izango du gizartean garatzea, nahiz eta administrazioaren kartel guztietan presentzia eduki. Horretan datza erabilgarritasunaren funtzioa.
|
|
1545ean! Gaur egun oraindik" alua" irain moduan erabiltzen
|
duen
hizkuntza batean! 14
|
2022
|
|
Bidea euskaraz egin dute: " Zer da literaturarik ez
|
duen
hizkuntza bat. Horrela ezin daiteke bizi.
|
|
horrekin egin dut Eztiz asea kantua. Ingelesa iduri du, baina zentzurik ez
|
duen
hizkuntza bat da. Musikari orok baliatzen dugu melodia bati silabak jartzeko, hola baitirudi kantu bat.
|
|
Irakurri egiten dut âeuskaratutako literatura, bikainaâ, baina batez ere idatzi ânahiz, panorama ikusita, gogoa ematen duen beste hizkuntza batean hastekoâ. Paradoxikoa ere bada, literaturarik apenas izan
|
duen
hizkuntza bat, hizkun  tza literario bilakatzea. (Ia) etxetik kanpo, beraz, kulturatik aparte antzean, hizkuntza literario izatera mugatu da niretzat euskara.
|
2023
|
|
Youtuben, adibidez, jendeak jarraitzaileak eta arrakasta lehenetsi ditu, eta, zalantzarik gabe, hori lortzeko, logikoena da jende gehiagok hitz egiten
|
duen
hizkuntza bat erabiltzea; gaztelania edo ingelesa, kasurako. Dena da zilegi, baina helburuak luke, nire ustez, komunitateari ekarpen bat egitea, eta, alde horretatik, sarean sortu diren logika asko ez zaizkit gustatzen.
|
|
Baina..., euskaraz? Ez dut argi gehiengo ez euskaldunak ulertuko ez
|
duen
hizkuntza batean kantatzeak zer ekarriko duen... Baina gehiengoak gutxiengoaren alde dagoela dio, eta gutxiengoen barruan gehiengoa bezalakoa izan nahi duen gehiengo bat ere badago!
|
|
Erdarek gero eta toki handiagoa dute gune euskaldunenetan ere, eta arnasguneetan ere antzematen ari da zein erraza den euskaratik beste hizkuntzetara salto egitea, kontsumo ohituretan eta abar. Beraz, hezkuntza sistemak hori ere sustatu eta bermatu behar du, etorkizuneko euskaldunentzat euskara ez dadin izan hezkuntzarekin lotzen den eta lanerako soilik balio
|
duen
hizkuntza bat.
|
|
Youtuben, adibidez, jendeak jarraitzaileak eta arrakasta lehenetsi ditu, eta, zalantzarik gabe, hori lortzeko, logikoena da jende gehiagok hitz egiten
|
duen
hizkuntza bat erabiltzea; gaztelania edo ingelesa, kasurako. Dena da zilegi, baina helburuak luke, nire ustez, komunitateari ekarpen bat egitea, eta, alde horretatik, sarean sortu diren logika asko ez zaizkit gustatzen.
|
|
Euskararen egungo errealitateaz gogoetan eta euskarak gain behera ez jarraitzeko estatu bat behar ote duen hausnartzen aritzen direnean bost hizlari trebatu, bi orduko eztabaida sakonean, asko eta askotarikoak gertatzen dira edukiak, kontzeptuak eta ideiak; horietako bat da euskara «diskriminazio ardatz bat» dela, eta, aitzitik, «pribilegio» esaten diotenen ildoa nagusitzen dela sarri, euskal hiztunen eskubideak betetzeko aukerak aldenduz. «Biktimak» dira hiztun horiek, ez «pribilegiatuak», baina estaturik ez
|
duen
hizkuntza bateko hiztunek «gezur handi» horri eta beste hainbati egin behar diete aurre «egunero». Horregatik, euskararen geroa bermatuko luketen «lege ausartak betearazteko gaitasuna» edukitzea «oinarrizkoa» da euskararentzat, eta gaitasun hori «estatu batek» ematen du.
|
|
Euskararen egungo errealitateaz gogoetan eta euskarak gain behera ez jarraitzeko estatu bat behar ote duen hausnartzen aritzen direnean bost hizlari trebatu, bi orduko eztabaida sakonean, askotarikoak gertatzen dira edukiak, kontzeptuak eta ideiak; horietako bat da euskara «diskriminazio ardatz bat» dela, eta, aitzitik, «pribilegio» esaten diotenen ildoa nagusitzen dela sarri, euskal hiztunen eskubideak betetzeko aukerak aldenduz. «Biktimak» dira hiztun horiek, ez «pribilegiatuak», baina estaturik ez
|
duen
hizkuntza bateko hiztunek «gezur handi» horri eta beste hainbati egin behar diete aurre «egunero». Horregatik, euskararen geroa bermatuko luketen «lege ausartak betearazteko gaitasuna» edukitzea «oinarrizkoa» da euskararentzat, eta gaitasun hori «estatu batek» ematen du.
|
|
Eskuekin eta aitzurrekin, lur idorrari eraginez, gainazalera atera nahi ditu noizbait Ullan hazitako zuhaitzak. Hemen etengabe jaiotzen ari da erreka, orain ere bai, eta jada ahaztu
|
duen
hizkuntza batean mintzo da. Basoa bilakatzean nork biziko ote du?
|
|
Urakan baten moduan. Paulita zer pentsatzen ari den jakin nahiko luke Limak, baina ez da posible; izan ere, arao bat oihukatzen ari da; bikienean Xanak bota zuen moduko konjuru bat, baina Limak ulertzen ez
|
duen
hizkuntza batean:
|
|
Larreaundiko etxebizitza blokeko barne patioan, oiloak pixa egiten ikustea baino nekezagoa zuan euskaraz mintzo zen norbait aurkitzea. Eta hori gutxi balitz bezala, hi bezalako munduko hiritar usteko etxekalteen irriak aditu behar, gainera, zer eta geure lur txikituari eutsi nahi diogulako, ezertarako balio ez omen
|
duen
hizkuntza batean mintzo garelako. Alde egin hezak nire paretik, ezin haut begi bistan ikusi eta.
|