|
2004
|
|
|
hain zuzen, euskarazko gaitasun eskasaren azken arrazoia ez baita euskara ikasten jo eta su aritu den euskaldun berriaren bizkar dagoen erantzukizuna, baizik eta euskaldun berri horri sarritan euskara erabiltzeko ukatu zaion aukera. Erabilera aukera urria
|
duen
hizkuntza bat ikasi izana larrutik ordaindu behar izan dute euskaldun berri anitzek. Hala ere, ordea, sehaskatik bertatik zetorkion ahozko mintzairaren ondarea kultura alorrera moldatzeko nekerik hartu ez duen euskaldun zahar ez gutxik ez du inolako lotsarik izaten hitz deitoragarriok jaurtikitzeko:
|
|
|
Hezkuntza barrutitik kanpoko gizarte bizitzan balio komunikatiborik ez
|
duen
hizkuntza batentzat itxurazko aterabidea al da Josu Sierrak gomendatzen digun hau. Itxurazkoa izango da agian ikuspegi didaktikoaren aldetik, baina hizkuntza erabileraren gakoak ez daude azken batean prozedura pedagogikoen egokitasunean.
|
|
2011
|
|
|
Unescoren (Arriskuan diren munduko hizkuntzen atlasa, 2010) arabera, hizkuntza bat galtzen da haren hiztunak akitzen direnean, eta hizkuntza erabiltzeari uzten diotenean, oro har zabalduago dagoen eta hiztun komunitate indartsuagoa
|
duen
hizkuntza batekin ordezkatuta?. Iñaki Petxarroman,. Mundu bat galzorian?, Berria,.
|
|
|
–Bere lurraldean hegemonia galdu
|
duen
hizkuntza batek atzera hura berreskuratzeko ez da aski bere aldeko lege batzuk indarrean ezartzea; ezinbestekoa litzateke zinezko iraultza bat egitea, hizkuntz merkatutik eta globalizazioaren ardatzetik baztertu duten indarrei gain hartzeko?. John Edwards,. En el mundo, los raros son los países con un solo idioma?, La Vanguardia,.
|
|
2013
|
|
|
Biak besarkatuta ikusten ditut eta isiltasunak biltzen ditu euriak bezala, edo ahapeka elkarri zerbait esaten ari dira, besteok ulertu ezin dugun hizkuntza batean. Beharbada bientzako bakarrik balio
|
duen
hizkuntza bat asmatuko zuten, gorputzaren atal bakoitzarentzat izen berri bat, izenlagun zerrenda bat eta aditz bakan batzuk, maitasunaren gorabeherak adierazteko aski. Beharbada ez zegoen entrenatzailearen etxean eta kiroldegiko ariketak bukatzen ariko zen emaztea, hori ere pentsatu dut, luzaketak egiten irudika nezakeen, ondoren dutxa azkar bat hartu eta etxera itzultzeko.
|
|
2015
|
|
|
–Indar politiko, ekonomiko eta kulturalen laguntza
|
duen
hizkuntza bat sartzerakoan, jatorrizko hizkuntza higadura prozesu batetan barrena abiatzen da; eta honek, azkenean, bi hizkuntzen arteko ordezkatze bat dakar beti(...) Hau da, indar erlazio desorekatu batetan elkar ukitzen dutenean, ordezkapena sortzen da.
|
|
2018
|
|
|
Bestela esanda, «sexuak» batasun artifiziala ezartzen dio ezaugarri solteen multzo bati. Aldi berean diskurtsiboa eta pertzepziozkoa izanik, «sexua» historikoki kontingentea den erregimen epistemiko bat da, pertzepzioa moldatzen
|
duen
hizkuntza bat. Forma ematen dio pertzepzioari, bortxaz moldatuz harreman horiek zeinen bidez gorputz fisikoak hautematen diren.
|
|
|
Baina merezi du ohartxo bat nola Cioran, aberri politikoari uko egin eta bere burua aberrigabe deklaratzeaz gainera (1946), bere hizkuntzatik ere deliberatuki exiliatu den (1947), horrek ez baitu mundua eta munduak maite duena ukatzearen itxurarik izan. Mallarmé errumanierara itzultzen ari zela, bat batean, errebelatu zaio?, dio berak, ez duela merezi inork ezagutzen ez
|
duen
hizkuntza batean idaztea, landugabea eta barbaroa, eta aurrerantzean frantsesez bakarrik idaztea erabaki du. Idazle batentzat, idazteko hizkuntzaren hautua (hautua dagoenean), historia baten, jendarte baten, etab., mundu oso baten hautua da.
|
|
2019
|
|
|
Gerta liteke hizkuntza batek azken hiztun asko edukitzea. Berez, milaka azken hiztun izan lezake hizkuntza batek, baita jendeak arriskutik at ikusten
|
duen
hizkuntza batek ere. Euskarak berak gaur egun azken hiztun bat edo beste izanen du, inork gogoan ez baditu ere.
|
|
|
Moreno C.: Ea, hiztun kopuruari dagokionez, hiztun kopuru txikia
|
duen
hizkuntza bat, demagun, mila hiztun baino gutxiagokoa, desagertzeko arrisku bizian dagoen hizkuntza bat da. Ikuspuntu honetatik, kopurua bada garrantzitsua.
|
|
2020
|
|
|
–Alabaren ardi txakurrak hiru hizkuntza ulertzen ditu: alemana, frantsesa eta euskara, eta euskara ulertu bakarrik ez, batzuetan, ni han nagoenean, zerbait esan nahi didala pentsatzen dut, edo ahaztuta
|
duen
hizkuntza batekin ariketak egiten ari ote den iruditzen zait. Zuria da, Suitzako ardi txakur gehienak bezala, eta azkarra, oso azkarra?, jarraitzen dut.
|
|
|
Oihuka hasi zaio, apenas ulertzen
|
duen
hizkuntza batean, baina badaki haserre dagoela: ez da beharrezkoa hizkuntza bat menperatzea amorruaren alfabetoa konprenitzeko.
|
|
2021
|
|
|
1545ean! Gaur egun oraindik" alua" irain moduan erabiltzen
|
duen
hizkuntza batean! 14
|
|
2023
|
|
|
Urakan baten moduan. Paulita zer pentsatzen ari den jakin nahiko luke Limak, baina ez da posible; izan ere, arao bat oihukatzen ari da; bikienean Xanak bota zuen moduko konjuru bat, baina Limak ulertzen ez
|
duen
hizkuntza batean:
|