|
2001
|
|
|
" Punta zorrotzeko zapatak"," erloju suizarra", Unamunoren aipua Hondarribiaz(" Fuenterrabia es un cromo en la tapa de España"), logelan galtzerdien bila sartu zenekoa eta berauek erosterakoan saltzailearekin izandako elkarrizketarena, Juliak behatz txikiarekin zigarroa eusteko moduarena, Ortiz de Zarate ezagutu zuenekoa,... memoria harilkatzen laguntzen diguten elementuak dira. Ideien asoziazioaren teknikari esker, nobelak elementu hauen inguruan antolatzen
|
du
diskurtsoa, behin eta berriro egiten eta desegiten doan hari mataza bailitzan. Elementu errekurrente hauen adibide gertuena Claude Simon-en Les corps conducteurs (1971) nobelan dakusagu.
|
|
|
Ikus dezakezuenez, sailkapen honek dezente errazten
|
du
diskurtso orokorrarenagerpen ziklikoa ikas prozesuan zehar, eta zailtasunaren araberako graduazioa ereerrazten du. Ikasleek etengabe eta urrats askotan landuko dute diskurtso orokorra, honek duen azpisailkapenean agertzen diren zikloetan oinarrituz.
|
|
2002
|
|
|
Ekaina hor dago, nahiko gertu, eta Elkarrik beti egiten
|
du
diskurtso positiboaren alde, baina bizi dugun egoera ikusita ez dirudi baikortasunerako tarte gehiegirik dagoenik. Edo bai?
|
|
|
Europak asmatu zituen kultura, klase gizartea eta iraultza industriala. Europako batasun ekonomikoak indartu egin
|
du
diskurtso hori, bai gure artean eta bai mundu zabalean ere. Eurozentrismoak demokrazia liberalaren jardunaren menpe jartzen du gizarte harremanen zilegitasunaren bermea.
|
|
|
Funtzio aipatzailea, erreferentziala: Funtzio linguistiko honek errealtasuna bilatu gura
|
du
diskurtsoan. Funtzio denotatibo horrek ba ote du lekurik telebistaren makrodiskurtsoan?
|
|
2005
|
|
|
«Baina dirudienez(...) Alardea (ez) da emakumea, polikipoliki, presentzia irabazten joango den lehen jaia» (Egin, 1996/6/11). Kasu honetan, erredaktoreak enuntziatzailea beste bat balitz bezala eraikitzen
|
du
diskurtsoa, etaprozedura honen bitartez dagozkion interesak eta ardurak desbideratzen ditu. Haubezalako estrategiekin, badirudi enuntziatzailea enuntziatuaren ardura testualkibere gainetik kentzen duen norbait pasiboa dela, gertakarien begien bistakoaren etazentzuzkoaren aurrean desagertzera iristen den behatzaile hutsa.
|
|
2006
|
|
|
Bada, hasteko, mezu bat edota egia battransmititzen duten testuak saihestuz. Bestela esanda, Sarrionandiak ez
|
du
diskurtso itxi bat helarazi nahi, justu alderantzizkoa baizik: irakurleak bere ondorioakateratzea gura du, irakurleak gogoeta egitea, gogoeta horrekin testua irakurleakberak osa eta itxi dezan.
|
|
|
(Ortega filosofoa da; Unamuno literato bat, informazio filosofiko handiarekin). Baina badago, ezkutatua; h. d., operatu, erakusten ez den historiaren filosofia batekin operatzen da; eta ikusten ez den historia (unibertsal) horrek paper ezkutu erabakigarria jokatzen
|
du
diskurtsoan. Unamuno, bere eboluzioen piririkan, gaztetxotako bere historiazaletasun foralistaz gero(" erromantikoa", esango du berak) 286, laster positibismora konbertitua, historiaren filosofia spencertarraren jarraitzaile izana da, gero hegeldarra edo, gero marxista edo sozialista ere izana, orain hori dena gainditu eta filosofia berri oraindik definigaitzetan murgildua dago.
|
|
|
Historia pertsonal hau esperientzia partikular bat da, ez filosofia bat. Baina Unamuno-k Euskal Herriko historiaren –etorkizunaren, baina baita iraganarena ere– paradigma moduan erabiltzen
|
du
diskurtsoan: " Ni soy yo solo quien a aquella noble tierra debe tanto; débele también este mi pueblo; le debe nuestra tierra toda" 282 Eta hala, Unamuno-ren arrakastaren historia Bilboren eta Euskal Herriaren arrakastaren historia dela saiatzen da erakusten.
|
|
|
Eta iruditzen zait badugula batzuetan diskurtsoari gehiegizko garrantzia emateko joera. Alegia, batzuetan ematen
|
du
diskurtsoa aldatze eta berritze hutsak konponduko dizkigula arazo guztiak.
|
|
2007
|
|
|
Kanpo ikuspegitik, ideologia eta erlijio askatasunak beste askatasun batzuei gainjartzen zaizkie (hezkuntza askatasuna, adierazpen askatasuna, elkartzeko, bilerak egiteko askatasuna, etab.). Edozelan ere, Konstituzio Auzitegiak aitortu duen moduan (otsailaren 15eko 20/ 1990 KAE eta azaroaren 11ko 214/ 1991 KAE), adierazpen askatasunaren egikaritzak muga zabalagoa
|
du
diskurtsoak gizabanakoaren ulerkera ideologikoak islatzen dituenean. Modu horretan, gizabanakoari ez zaizkio modu automatikoan aplikatzen EKren 20.4 artikuluan ezarritako mugak, eta askatasun horientzat muga gaindiezin bakarra Legeak babestutako ordena publikoa mantentzea da, hori bai, esangura zabalean ulertuta, Erlijio Askatasunari buruzko uztailaren 5eko 7/ 1980 Lege Organikoaren (aurrerantzean EALO) 3.1 artikuluak egiten duen moduan.
|
|
|
Inventio atalean sortu ditugun ideien eta pentsamenduen antolaketa eskatzen
|
du
diskurtsoak. Dispositio delakoak horixe gogoratzen digu, alegia, gauzak edozein modutan kontatzeak, ez ordenarik ez uztardurarik gabe, ez duela lekurik argudioen munduan.
|
|
|
Argudiatzeak badu aurpegi intuitibo bat ere. Oro har, logika ezarri nahi izaten
|
du
diskurtsoan argudiatzen duenak, bere pentsamendua gidatu nahi izateaz gain, besterena ere zuzendu nahi izaten baitu argudiatzen duenak. Baina, askotan, zein mundutan barneratzen garen ondo ez dakigunez, indizioekin eta intuizioekin jokatzen hasi behar izaten dugu, argitasun erabatekoa gutxitan izaten baita diskurtsoak argudioa behar izaten duenean, dilemetan eta abarretan, esate baterako.
|
|
|
Guretzat, kazetariontzat, komunikatzaileontzat, diskurtsoa eraikitzeko eta antolatzeko modu bat da argumentazioa; ikuspuntu horretatik begiratuta, lan tresna diskurtsibo bat da, beste batzuen arteko bat. Helburu eta jomuga argia
|
du
diskurtso eredu argumentatuak: geurea bezala, besteen iritzia.
|
|
|
Azken horretan, silogismo baten itxura
|
du
diskurtsoak, baina ondorioa ez da zuzena. Falazia deitu izan zaio horrela argudiatzearen ariketari, bai eta parasilogismo ere.
|
|
|
Beraz, oinarrizko hautu baten arabera mugitzen gara. Norberarentzat onargarria dena indartu gura ei
|
du
diskurtsoak; baina, subjektibotasunen mundu etikoan, badirudi norberaren onak lukeela izan baita besteren ona ere.
|
|
|
Espainiako Guardia Zibilaren tratu txarrak eta tortura pairatu dituen lagun bat da testuko protagonista. Testuan poliziak bere ohiko jarduna eta helburuak goresten ditu; azken galderan, preso denak zalantzazkoa bihurtzen
|
du
diskurtso osoa, bitartekoen kontraesana agerian utzita.
|
|
|
Neskak ugertu den malguki bat sentitu du gorputzean nonbait, ikasitako erantzun baten zentzugabekeria. Eta deliberatu
|
du
diskurtso feminista baztertzea, azken finean, Amerika Amerika da, zer arraio, eta zaharra da taxilaria, arbaso euskaldunekoa gainera.
|
|
2008
|
|
|
Horiek horrela izanda ere, nola arraio lortu
|
du
diskurtso menderatzailearen ideologiak Euskal Herria izenaren izana bere ideien arabera mundu guztiak interpretaraztea. Nola gertatzen da hori?
|
|
|
«Lotsagarria deritzogu euskal herritar gehienok langileak izanda langileriaren egoera bere azterketatik baztertu izanari». Sindikatuak uste
|
du
diskurtsoan langileriari zuzendu dion tarteak ongi erakusten duela bere kudeaketa politikoan izan duen lekua.
|
|
|
Auzia ikusteko modu berri horrek identitateari buruzko debatea osatzeko dimentsio berriak sortzen ditu. Argudio osoaren arabera, etorkinaren definizioa berezko irizpideetan oinarritzen ez den bitartean, hiritartasunari buruzko debateak gehiago balioko
|
du
diskurtso erretorikoak elikatzeko autogobernuaren ikuspegitik funtzio politiko publiko bat betetzeko baino.
|
|
|
Joera orokorra halakoa bada ere, Flandesen Vlaams Blokek behartzen
|
du
diskurtso publiko etnikoari eustera, waloniarrekiko ezberdintasunak funtsezkotzat jotzen dituen diskurtsoa hain zuzen. Hainbestekoa da flandestar eta waloniarren arteko bereizketa, ezen ia ez baitago komunitateen arteko truke edo elkarrizketarik.
|
|
2009
|
|
|
Gauzak horrela, gogor kritikatu ditu alderdi abertzaleek egindako kritikak, Juan Carlos I.ena erregearen mezuaren edukiarekin bat egin du eta, horrenbestez, batasunerako deia egin die alderdi politiko, komunitate erkidego eta gainerako eragile sozialei krisiari aurre egiteko.Pastorrek berretsi egin
|
du
diskurtsoa ETBk emititu izanak ez duela esan nahi Espainiak Euskadiren aurrean garaipen bat lortu duela, batzuek hala interpretatu nahi izan duten arren.
|
|
|
–Hurrengo bozetan ez gara lehiatuko laugarren agintaldi batengatik, aro berri honetan izango den lehen gobernu laborista baten alde baizik?. Kontserbadoreak Gobernura irits ez daitezen, agintean jarraitzeko xedez osatu
|
du
diskurtsoa laboristen buruzagiak. Herritarrei ohartarazi die aldaketa orok, ondorioak?
|
|
2010
|
|
|
Nire iritziz, bi bizitzen arteko paralelismoak erre
|
du
diskurtsoa. 1980 hamarkadako kontuak dakartza Gallegok:
|
|
|
federalismoa edo independentzia. Alderdien sistema ez da egokia, herrialdearen etorkizuneko nazio aukera aldatu delako, eskuinak ez
|
du
diskurtsorik eta ezkerrak diskurtso klasiko eta zaharkitua du, zeren eta federalismoa ezinezkoa da Espainian. Hori defendatzen jarraituz gero, Espainiak arbuiatzen duen gauza baten alde denbora, dirua eta energia galtzera kondenatzen da Katalunia.
|
|
|
Hortxe dugu NI deitu dugun hori hitza hartzeko daukan ardura erakusten; berak betetzen ditu eginkizun banaketak, eta gogorarazten ditu bakoitzari esleitu zaion egitekoa; auto moderatzailea da eta heteromoderatzailea. Bere gain
|
du
diskurtsoaren kontrolaren alderdia: jorratuko diren gaiak (gure errietan bearragoa da), sarrera itxierak, progresioaren erantzukizuna, sermoiaren materialtasuna, erritua zuzentzea Gisa berean, bere gain ditu gaien aukeratzea, atalkatzea eta sekuentziazio hierarkizazioak; berak ezartzen ditu premiak eta premiazko gaiak (orregatic artu det asmoa Sacramentuen gañean; uquitze utsarequin ecin utzi ninzaquean).
|
|
2011
|
|
|
Euskarak behartu egiten du jendea. Horrek osatzen
|
du
diskurtsoa. Behartzea ez da politika egokia, baina aldi berean ingelesa ikastera behartzen dute eskolan.
|
|
|
ikuspegi diferenteek elkar elikatzen dute, gatazkan daude eta muga lausoak dituzte. Hots, itzal luzea
|
du
diskurtso hegemoniko tradizionalak bilbotar guztiengan, hiriaren eraldaketa espaziala gidatu duten instituzioen ikuspegi unibertsalizanteak denengan du eragina eta aldi berean, ertzetako euskararen aldeko mugimenduen bultzadak euskararen aldeko urrats txikiena onartzeko prest ez daudenengan ere eragiten du. Eta dudarik ez, diskurtso bakoitzaren erreprodukzioak moldaketa dakar ezinbestean, bere burua besteen aurrean biluzik eta salduta aurkitu nahi ez badu behintzat.
|
|
|
historiaurreko artetik hasi eta gaur egungo artistenganainoko ibilbideaz mintzo da Oteiza, kultur ondare horrek guztiak euskararekin, euskaldunarekin eta azken finean gure herriaren izaerarekin duen lotura estua aldarrikatuz. Honela amaitzen
|
du
diskurtsoa: –Gure arima berreskuratzeko, gure hizkuntza, gure euskal gizaki osotasuna, artean berriz heztea ezinbestekoa dugu, egoera guztietan, gutako bakoitzaren baitan dagoen artista, poeta, bertsolaria berreskuratzea(?) Herriko danok lan egin behar dugu, gure herri osoaren ikastetxe nagusia gaur bertan jasotzeko.
|
|
2012
|
|
|
Mujikaren arabera, PSE EEren Jaurlaritzak «akats larriak» egin ditu alde horretatik, hasieratik; Euskara askatasunean agiria jarri du adibide. Uste
|
du
diskurtso horrekin iradoki duela euskaraz ez jakitea eskubide bat dela: «Euskaraz ez jakiteak ezin du eskubide izan, eta Euskaraz askatasunean horrekin ematen du ez jakiteko eskubidea bultzatu dela».
|
|
|
Patxi Lopez (Portugalete, 1959) Alderdi Sozialistaren aktiborik onena da, bigarren indarra izatea lortu eta Alderdi Popularrarekin ituna egiteari esker, historiako lehen lehendakari sozialista izatea lortu baitzuen. Jaurlaritzatik Mariano Rajoyren gobernuaren murrizketei aurre egiteko asmoan oinarritu
|
du
diskurtsoa azken hilabeteotan Lopezek.
|
|
|
Foucaultek frogatzen duen legez, jakintza, positibistek neutral eta objektibotzat jotzen zuten jakintza, boterearekin lotuta dago halabeharrez, eta, ondorioz, susmagarria da. Postmodernismo mota honek agerian jarri nahi du inguratzen gaituzten diskurtsoen baitan ezkutatzen den boterea, eta zalantzan jartzen
|
du
diskurtso horiek sostengatzen dituzten, eta aldi berean diskurtso horien sostengua duten, instituzioen zilegitasuna.
|
|
|
Itzulpenek euskal literaturaren historian pisu kuantitatibo handia izan badute ere, jarduera honek ez
|
du
diskurtso edo hausnarketa teoriko sakonik sorrarazi XX. mendearen bukaerara arte. Itzultzaileek beren itzulpenen hitzaurreetan esandakoak irakurriz, itzulpengintzaren diskurtsoan nolabaiteko bilakaerarik egon ote den ikusi nahi izan dugu.
|
|
|
Zer egiten
|
du
diskurtso nazionalista espainiarrak. Diskurtso nazionalistak, beste edozein diskurtso nazionalistak bezala, nazioa zedarritzen du, hau da, diskurtso nazionalistak naziokoa nor den eta nor ez den esaten du.
|
|
|
Diskurtso nazionalistaren zeregina, subiranotasunaduen eta jaio berri den subjektu politiko horrek nolakoa behar duen izan erabakitzeada, helburu politikoak lortzeko eraginkortasuna bilatuz. Beraz, nazionalismoarensorrera, Erdi Aroko aginte eskemen ahuldadeak utzitako espazioa betetzera dator.Modernian, hortaz, Erdi Aroko subiranotasun politikoa duten agenteak ahulduz doazeta sortzen ari den subirano politiko berria, nazioa, definitu, marraztu eta moldatunahiko
|
du
diskurtso nazionalista bakoitzak. Nazioa, Estatu modernoaren printzipiolegitimatzailea bilakatzen da.
|
|
|
Diskurtso nazionalistaren zeregina, subiranotasunaduen eta jaio berri den subjektu politiko horrek nolakoa behar duen izan erabakitzeada, helburu politikoak lortzeko eraginkortasuna bilatuz. Beraz, nazionalismoarensorrera, Erdi Aroko aginte eskemen ahuldadeak utzitako espazioa betetzera dator.Modernian, hortaz, Erdi Aroko subiranotasun politikoa duten agenteak ahulduz doazeta sortzen ari den subirano politiko berria, nazioa, definitu, marraztu eta moldatunahiko
|
du
diskurtso nazionalista bakoitzak. Nazioa, Estatu modernoaren printzipiolegitimatzailea bilakatzen da.
|
|
|
Bigarren maila batean geratu da ezinbestean, gehiegizko sozializazioak subjektu modernoa askatu baino alienatzen amaitu baitzuen kasu gehienetan, eta, hala eta guztiz ere, lehen esan dugun bezala, Modernitatea Ni-aren edo subjektuaren filosofia gisa agertu ohi zaigu; edo, beste modu batean esanda, self made man edo bere burua eraiki duen gizakia ekoiztea xede izan duela aldarrikatzen
|
du
diskurtso modernoak, benetan subjektibazioa ilusioa izan denean kasu gehienetan?.
|
|
|
Zer da kopuru hori, ordea, euskalgintzaren normalizazioak lukeenarekin? Aisia liburuarekin batera, liburu honen ahuldadeak erakusten
|
du
diskurtso guztiek baino gehiago hizkuntz normalizazioaren defizit estrukturala. Liburu hau (soziologia, ekonomia, politika, zuzenbidea, etnografia, historia eta beste) horren apal urtero mantentzeak gordin salatzen du euskaraz bizi omen den gizartearen diglosia, gezurra, autoengainua.
|
|
2013
|
|
|
Zergatik ukatu eta ezkutatu? Oso ekarpen garrantzitsua egin
|
du
diskurtso feministak. Proposamen didaktikoen atalean, «diskurtso hegemonikoa deseraikitzea» proposatzen da (genero eta rol harremanak), Virginie Despentes eta Judith Butlerren ideiei jarraituz.
|
|
|
Euskararen kasuan, nahiz eta lanen bat egin den (Alberdi, 2011), oraindik ez dira asko aztertu diskurtso markatzaileak bere horretan. ...itzako lokailuen artean kokatzen ditu (EGLU III, 1990; Goenaga, 1980); Larringanek (1996), ISDari jarraituz (Bronckart et al., 1985; Bronckart, 1996), testu antolatzaileenartean aztertzen ditu elementu hauek eta, horien barruan, lokailu gisa, baina zalantza egiten du kontzesibotasunaren eta aurkaritzakotasunaren artean; testuaren ikuspegitik ere, Esnalek (2008, 32) testu markatzaile hitza hobesten
|
du
diskurtso markatzaile izendapenaren ordez, testu antolatzaileen azpisail gisa kokatuta eta, gaztelaniaren kasuan Martín Zorraquinok eta Portolések (1999, 4082) egiten duten bezala, lokailuen sailetik bereizita dagoen birformulatzaile urruntzaileen multzoan kokatzen ditu hizpide ditugun elementuak; Garcések (2008, 154) ere gauza bera egiten du; eta Fuentesek (2009) lokailuei eta operatzaileei b... Aipatu behar dugu, halaber, Zabalaren (1996) lana; bertan, zenbait birformulatzaile analizatzen dira testu antolatzaile izendapenean bilduta, baina horien artean ez dira agertzen hemen aztergai ditugunak.
|
|
|
Ustezko iritziei aurrea hartzeko adibide bat izango genuke hurrengoa. Lehenengo formulazioak ondorio bat ateratzera eraman gaitzake, baina egiten duen zehaztapenarekin birformulazioak birbideratu egiten
|
du
diskurtsoaren zentzua:
|
|
|
Artikulu honek ikerlerro interesgarri bat jorratzen
|
du
diskurtso espezializatuaren azterketan. Izan ere, orain ari dira sortzen eta finkatzen euskarazko hizkera juridikoan hizkuntza usadio eta tradizio diskurtsiboak, eta alderdi horretatik ezin emankorragoa izan daiteke diskurtso markatzaileen azterketa.
|
|
|
Ondorengo laburpen taulan ikus daitekeenez (ikus 3 taula), birformulatzaile esplikatiboek funtzio metadiskurtsiboak betetzen dituzte batik bat: hiztunak bere jarduera diskurtsiboaren kontzientzia dauka eta diskurtsoaren interpretazio zuzena egin dadin kontrolatu eta gidatu nahi
|
du
diskurtsoa; aurreko diskurtso atalaren formulazio argiago edo egokiago bat lortzeko erabiltzen dituen, bide seinale, modukoak dira birformulatzaile esplikatiboak.
|
|
|
Hortaz, hasieran bozalitxurak egiten zituenak azkenean bere benetako hizkuntza gaitasun jasoa erakutsi du eta entzule guztiak desengainatu. Era horretara, bai euskarak berak eta bai erabiltzaileak gezurtatu egin
|
du
diskurtso inperial espainiarrak eurei buruz dioena eta ordura arte uste errotua dena: imposible vencidoetorkizunekoaren hazia aurkitua zuen Larramendik Artea argitaratu baino lau urte lehenago behintzat.
|
|
|
2) haratago doa diskurtsoan, generoa aztertuz denbora eta tokiarekin batera «discourses are about what can be said and thought, but also who can speak, when and with what authority». Mills ek (1997) testuinguru soziala beharrezkotzat hartzen
|
du
diskurtsoaren azterketarako:
|
|
|
Ekintza errepresioa ekintza eskemari atxikirik, euskal herria Espainia eta frankismoaren aurka altxa dadila bilatzen du. Frankismoaren errepresioak erraztu egiten
|
du
diskurtsoa, eta ETAk herri sostengua lortzen du: ETAren biolentzia sozialki justifikatu egiten da.
|
|
|
Gauza batzuetan zordun izateak ez du justifikatzen menpeko, atal, adar, sektore izatea. Hiztun komunitateak hamarraldiotan ez
|
du
diskurtso polistiko autonomoa eraiki. Ez du ikuspegi beregain bat sendotzeko aukera baliatu.
|
|
2014
|
|
|
Futbola da epizentroa eta gaztelera haren jirabiran ibiltzeko tresna. Ahotsa altxatzeak arrazoia indartzen duela dirudi, eskuak mugitzeak azpimarratu egiten
|
du
diskurtsoa, besteen babesa eskatzen dute begiradek... arrotz zaidan eztabaida sakon honetan. Baina harrigarria badirudi ere, gazteleratik hikara ibiltzen dira tarteka saltoka, nahiz eta garbi esan beharra dagoen gaztelerako saltoak luzeagoak direla.
|
|
|
Nazioartean entzute nabarmena du Teresa Serranok (Mexiko Hiria, 1936), Iberoamerikako arte audiobisualaren ahots garrantzitsu eta gogorrenetakoa bihurtzeraino. Ibilbide multidiziplinarra erakusten badu ere, azken urteotan bideo lanean lortu
|
du
diskurtso pertsonal heldua; lan narratiboa da harena, salaketa duena abiapuntu eta helburu, baina formari, taxuera estetikoari muzin egin barik. Ikuskera feministatik eraiki du bere produkzio nagusia, Gasteizen ikusgai dena.
|
|
|
Krisiari aurre egiteko burujabetza nazionala defendatzen du, eta berriz negoziatu asmo ditu Greziako Gobernuak Europako Batasunarekin eta NDF Nazioarteko Diru Funtsarekin adostutako erreskate planen baldintzak. Nolanahi ere, azken urteotan dezente leundu
|
du
diskurtsoa, batez ere Europako Batasunari eta euroari dagokionez. Gobernura helduz gero, Greziako bankuek gordailuak bermatuta izango dituztela adierazi du Tsiprasek, eta bere alderdia Europako beste herrialdeekin negoziatzeko prest dagoela:
|
|
|
Ele librea ekarri nahi du plazara, hitz anarkikoa, jatorrizko kaosaren erreinua berriz hedatu nahi du zibilizazio egonkorrak antolatu lekuetan. Ezin
|
du
diskurtso garatu eta egituratua aurkeztu, mentsaren egia baizik. Bolantaren itzala dela erran dugu eta nonbait bertsolari ilortua, inperfektua edo bere hazieran gelditu dena.
|
|
|
Nik xuriak ikusten ditut hor, klan horrek dio ehorzketa meza errefusatu Fauxtini. Gero ezartzen
|
du
diskurtso positiboena daukatela buhameak hobekienik ezagutzen dituztenek, haiekin gurutzatu direnek. Batek nostalgiarekin aipatzen du buhameen denbora.
|
|
2015
|
|
|
" Feminismoak justizia oinarri hartuta eraiki
|
du
diskurtsoa, euskaltzaletasunak oraindik ez"," euskalgintzak nekearen zama eta pentsamendua berritzeko beharra du"," euskararen gaia politizatu egin behar dugu, politikeriatik atera eta eskubideen alorrera ekarri"," euskaraz egiten dizut nire taldean nahi zaitudalako; ez nire taldetik kanpo nahi zaitudalako"," saiatu erakusten hizkuntzaren garrantzia, eskubi...
|
|
|
Zergatik. Hausnarketa baten ondorio da. Euskarak behar ditu euskaltzaleak, jakina, baina fokua edo diskurtsoa euskaran eta euskaltzaletasunean bakarrik jartzea mugatua da. Euskarak behar
|
du
diskurtso irekiago edo inklusiboagoa, demokratikoagoa. Gizartean edonork partekatzen dituen balioen gainean eraiki behar dugu hizkuntzen bizikidetzaren aldeko diskurtsoa.Bizikidetza, zelan. Hiru ardatzen gainean.
|
|
|
euskal Zera, hortaz, anomalia askoren jario gisa begitantzen zait. Sarritan entitate moduan irudikatzen bada ere, ez
|
du
diskurtso praktiken jariotik kanpo izaterik. Eta jarioan, aniztasunak bildu eta anomalien eta egituren arteko ika mikak ditugu.
|
|
|
Norekin bai, norekin ez, zertan bai eta zertan ez... Hori dena, ustez esperientzia sozial huts eta gordin batean oinarriturik; berak ez
|
du
diskurtsorik ezta analisirik egiten. Baina berehala inguratuko zaizkio diskurtsoak eta analisiak, berehala ikasiko du praktika bakoitzak gehigarririk behar duela, esanahi, balio eta zentzua ezartze aldera.
|
|
|
Sarkozyren Frantziak, Italiak, Danimarkak, Suediak edo Alemaniak ere antzeko egitasmoak jarri dituzte martxan. Sarkozyk ijitoak hegazkin batean sartu eta kanporatzen ditu, Alemaniako Merkelek kulturalismoaren edo kulturaniztasunaren porrota aldarrikatzen
|
du
diskurtso publiko batean eta Erresuma Batuko lehen ministroa den Cameronek multikulturalismoaren izenean kultura nagusitik oso urrun eta berezita bizi diren makina bat kulturen ugaritzea eta sendotzea sustatu dela esaten du —azken honen ustez, tolerantzia pasiboa alde batera utzi litzateke liberalismo aktiboa indartu ahal izateko— Den dena herritarren babeserako.
|
|
|
Bestalde, Mari Jose Olaziregiren ustez, Hamaika pauso ko errepikatzeak" memoria harilkatzen laguntzen diguten elementuak dira. Ideien asoziazioaren teknikari esker, nobelak elementu hauen inguruan antolatzen
|
du
diskurtsoa, behin eta berriro egiten eta desegiten doan hari mataza bailitzan". Testuinguru honetan, ordea, Olaziregiri esanguratsua iruditzen zaio euskarara gutxi gorabehera moldatuko dudan Tom Bishopen aipu hau (Aldekoarekin eztabaidan dabilela dirudi, oñatiarrak errepika linguistikoari ematen dion garrantzia aipu honek ukatu egiten duen heinean, errepika piktorikoa lehenetsirik):
|
|
2016
|
|
|
Aiora Mujika anoetarrak uste
|
du
diskurtso ilusionagarriak jaurtitzea positiboa dela, baina gero pausoak ematen badira, bestela frustrazioa eragiten duela.
|
|
|
Kataluniako perspektibari dagokionez ikus, adibidez, Jordi Pujol Nadal-en" nuevo discurso normalizador". Edward de Bono-gandik datorren pensamiento lateral kontzeptuan
|
du
diskurtso berri horrek abiaburu: "(..) tenemos que procurar no vender lengua, sino productos en que ésta vaya acompañada de otras cosas(..)" (Pujol Nadal, 2000:
|
|
|
Nafarroaren etsaia abertzaletasuna baino gehiago zentralismoa dela jabetzeak bere bandera zein den azaltzera bultzatu du UPN. Horregatik, bere ahulgune nagusia ondo ezagutzen duenez, oihu egiten jarraitzen
|
du
diskurtsoa iraganeko etsai antagonikoaren aurkakoa eginez, horrekin bere proiektua hauspotuko duen esperantzan. –Nazionalismoak beti gehiago nahi du.
|
|
|
Etorkizuneko Oñati eraikitzeko garrantzitsua da belaunaldiz belaunaldi herri irudia zaindu eta hau garbi mantentzea. Ingurumena zaintzearen eta herri atseginaren aldeko jarrerak, beraz, ezin
|
du
diskurtso hutsa izan. Ezinbestekoa da gure herriak islatzen duen irudia zaintzea.
|
|
2017
|
|
|
Tira, ariko dira, seguru ariko direla, ez alferrik dauzkagu historialariak paleta eta eskuaretxoa arkeologoei utzi eta desagertutako gorpuen ordez ezkutuko arbasoen bila. Klimaren aurka egin
|
du
diskurtsoan Di Capriok, lastima errefuxiatuak ez aipatu izana. Une historikoa biribiltzeko bikaina izango zen.
|
|
|
–El camino de Europa, que es también el camino de la emergente civilización mundial, potencia la unión política, no la división?. Gure adineko irakurleak sobera ezagutzen
|
du
diskurtso mota hori: –unidad de destino en lo universal?.
|
|
|
Are gehiago, diskurtsoaren bidez ideologia jakin batzuk transmititzen dira, legitimitatea bilatzen eta indartzen da eta, oro har, identitate jakin bat sozializatzen da (Van Dijk 1998). Nazionalismoak herritarren atxikimendua bilatzen
|
du
diskurtsoaren bidez, denak nazio bereko partaide direla sinetsiz eta sinetsaraziz. Hori dela eta, diskurtsoaren arrakasta ez datza, berez, ideien razionalizazioan edo egiaztagarritasunean, bere eraginkortasunean baizik.
|
|
|
Egungo diskurtso hegemonikoak, demokrazian oinarritutako Euskal Herria proposatzerakoan, itxura batean, badirudi euskal nazioa euskalduntasunarekin lotu nahi duela (ikusteko dago etorkizun hurbilean hala izango ote den). Baina subjektu demokratikoa jarri
|
du
diskurtso horrek nazioaren ardatzean, hots, eskubide indibidualak de facto aitortzen zaizkion subjektua. Gehiengo gutxiengo eskemaren joko zelaia onartu du, eta beste aukera batzuk onetsi ditu; besteak beste, Euskal Herri plurinazionala onartzeko prest agertu da.
|
|
|
Gorago aipatu dugun bezala, maila sinbolikoan ez da aldaketa handirik gertatu azken urteotan diskurtso abertzalean; euskarari aitortzen zaio oraindik ere, neurri handi batean, nazioaren funtsa izatea. Baina helburu politikoa demokrazia ereduan sakontzea den neurrian, euskararen ezinbestekotasuna erlatibizatu egin
|
du
diskurtso abertzaleak, herritar guztien eskubideen izenean. Demokrazia sistema bateko administrazioak euskara nazio hizkuntza izendatuta ere, praxian zer neurri har litzake herritar guztiek euskara ikas eta erabil dezaten?
|
|
|
Baina, adierazi dudan bezala, feminismo zuriak indar handiz erreproduzitzen
|
du
diskurtso hori, batzuetan modu sotilean eta inkontzienteki. Adibidez, feminismoaren ‘historia’ Ilustraziotik ondorioztatzen dela aspertu arte errepikatuz (Celia Amorosen gisako espainiar feministen ohiko teoriak); edo beren ‘hiru olatuekin’, Hegoaldeko aktibisten mugimendu teoriko eta praktikoekin horietako batzuek, gainera, patriarkatuaren aurkako erresistentziazko historia askoz ere zaharragoak dituzte gurea bainoinola ere bat ez datozenak.
|
|
|
Hizkuntzaren eta horrek identitatearen ideiarekin duen loturaren historia horrek eragin
|
du
diskurtso batzuk mugimendu nazionalista galegoetan sakonago sartzea testuinguru bereko beste batzuetan baino. Zehatzago, diskurtso feminista tradizionalki askoz errazago sartu da esparru nazionalista galegoan beste leku batzuetan baino.
|
|
2018
|
|
|
Hor da diskurtsoa, baina ez da zabaltzeko modukoa. Martxoaren 11ko biktimen elkarteak ez
|
du
diskurtso horrekin bat egiten, adibidez.
|
|
|
Bada ibilbide historikoa ere, azken hogeita hamar urte luzeetako artearen ikuspegi soziokulturala osatu duelako, 1983 urtetik 2016 urtera arteko arte-lanen interpretazioak josirik. Zernahi gisaz, artearen historiaren konbentzioez beste egituratu
|
du
diskurtsoa: historia hurbila izan du ardatz, ez ditu obrak ordena kronologikoan aurkeztu, arte-lanak ez dira lotu kate logiko bakarrean, diziplina artistiko anitzen berri eman du (argazkigintza, instalazio eta interbentzio artistikoak, bideogintza, eskultura, performantzea, pintura eta abar).
|
|
|
Mary Bucholtz hizkuntzalari estatubatuarrak, berriz, garaian garaian eta lekuan lekuan jakintza, sinesmenak eta boterea antolatzearekin lotzen
|
du
diskurtsoa (2003).
|
|
|
Ildo bertsutik, Paul Baker hizkuntzalari britainiarrak zentzu komunarekin parekatzen
|
du
diskurtsoa; hau da, sinesmenekin eta tradizioarekin, gizarteko balio, ohitura eta tabuekin (2008). Zentzu komuna, funtsean, horixe baita, tokian tokiko eta unean uneko jende talde batek dakizkien, sinesten dituen, zilegi egiten zein arbuiatzen dituen ideia eta praktiken gaineko kontsentsua.
|
|
|
Nerea. Txapelketak ez
|
du
diskurtso bat eta bakarra eman. Nik uste bakoitzak berea daukala.
|
|
|
Desirak «erreprimitu» zentzua hartzen du legeak testuingurua ematen dion neurrian; areago: legeak identifikatu eta indartu egiten du «desira erreprimitua» bere horretan, terminoa zabaltzen du, eta, hain zuzen ere, «desira erreprimitua» deritzon esperientzia ahalkegarri eta linguistikoki garatuarentzako tokia irekitzen
|
du
diskurtsoan.
|
|
|
Bere definizioaren arabera hori ezinbestekoa denez genealogia lanerako, bereizketa bera genealogiaren ikerketatik kanpo geratzen da. Herculineren analisian tarteka aditzera ematen
|
du
diskurtso aurreko gorputz indarren aniztasun bat dagoela, gorputzaren gainazala urratuz azaleratzen dena eta asaldatzen dituena botere erregimenak? «historiaren» gorabehera gisa ulertuta, gorputz horri ezarritako koherentzia kulturalaren jardun erregulatzaileak.
|
|
|
Aurresuposatutako heterosexualitate horrek, argudiatzen du Wittigek? mehatxu moduan funtzionatzen
|
du
diskurtsoan: «heterosexual izango zara edo ez zara izango».
|
|
|
Baina agian haren argumentua marko zabalago batean birformula liteke: hizkuntzaren, edo, areago, diskurtsoaren zein konfigurazio kulturalek sortzen
|
du
diskurtsoaren aurreko aniztasun libidinalaren tropoa, eta zertarako?
|
|
|
Prozesua den aldetik, esanahia adierazteak bere baitan gordetzen
|
du
diskurtso epistemologikoak «agentzia» deitzen diona. Identitate ulergarria gobernatzen duten erregelek, hots, «ni» ulergarri bat baieztatzea baimentzen eta mugatzen dutenak, genero hierarkiaren eta nahitaezko heterosexualitatearen matrizeen arabera egituratuta daude, besteak beste.
|
|
2019
|
|
|
Gaiari buruz hitz egiteko beste hautu bat da, kontrakoa esanez eta pertsonaia horren azalean jarriz bere miseria guztiak biluztuko ditu, zuzenean esan gabe. Irakurleak sumatu egiten
|
du
diskurtso hori ebidentzian jartzen ari dela egile inplizitua. Honela, egile inplizituak kontalariaren eta unibertso narratiboaren arteko inkongruentziak agerian jarriz, efektu ironiko bat sortzen du (Booth 1983: 304; Chatman 1990:
|
|
|
Dolores Juliano antropologoak, Tomar la palabra: mujeres, discursos y silencios (Bellaterra Edicions, 2017) liburuan, sakon azaltzen
|
du
diskurtso patriarkalaren helburua dela pribilegio egoerak justifikatzea. –Indarkeria(?) legitimatzeko, haren biktimei ezaugarri eta berezitasun jakin batzuk egozten zaizkie, esentzian euren erasotzaileekiko, desberdin?
|
|
|
Bigarren bertsoan, euskararen identitatearen oinarria hizkuntza dela azpimarratzen da hutsiketa biluzik bezalako hitzak erabiliz. Hortik abiatuta, herriaren kontzeptua (zentzu politikoan) gehitzen
|
du
diskurtsoan esaten duenean. Ez dugu nahi Euskadirik/ euskaraz izan ezik?. SabinoAranaren arabera, euskara galtzeak ez lukeen deus askorik esan nahi euskaldun arraza kutsatuezean beste arrazekin, eta espainiarretatik bereizteko errusieraz hitz egin zezaketen (Amezaga, 1994:
|
|
|
Halaber, ikasle hauen testuetan agertzen diren «tontokeria» eta «txorrada» (A12) adjektibo deskalifikatiboak eta kortesia gabeko erabilerak saihestu beharrekoak lirateke. Izan ere, norberaren eta besteen irudia zaintzeak berebiziko garrantzia
|
du
diskurtsoan eta, bereziki, testu formaletan. Areago, zenbait adituk azpimarratzen dutenez, maiz, arrakastaren gakoa hizlariaren irudian eta besteengan eragiteko moduan dago (Breton, 2009).
|
|
|
Ricardo Rojasek ezin
|
du
diskurtso hori onartu, bestelakoak dira ebidentziak. Suntsidura ikusita, alderantzizkoa gertatzen dela susmatzen du:
|
|
2020
|
|
|
Horregatik, testu poetikoaren funtsa mezua da, deskripzio hutsa izan daitekeen testu narratiboaren aldean, zeren erreferentzia poetikoak bertan behera uzten
|
du
diskurtso deskriptiboaren eta errealitatearen artean dagoen harreman zuzena.
|
|
|
«Sentimenduak ezin dira indarrez inposatu». Espainiaren aniztasunaz mintzatu den arren, bere espainiartasuna nabarmendu nahi izan
|
du
diskurtsoaren hasieran. «PSOE, bere siglek esaten duten moduan, alderdi espainiarra da, aberkideek osatutakoa.
|
|
2021
|
|
|
ondorengo testuan, birformulakizunean, morfologiaren definizio bat ematen da, orokorra (forma aztertzea) eta anbiguoa (morfologia formen azterketa bada, forma ezberdin asko azter daitezke hizkuntzalaritzan); geroago, atal birformulatzailean emandako informazio zehatzagoaren bidez saihesten du hizlariak anbiguotasuna, dagokion hizkuntza mailara ekarriz definizio orokorra (hitzen forma aztertzea). Halako markatzaileen bitartez hiztunak atzera egiten
|
du
diskurtsoan, eta lehenago esandako elementu bat zehazten du:
|
|
|
Ondorengo laburpen taulan ikus daitekeenez, birformulatzaile esplikatiboek funtzio metadiskurtsiboak betetzen dituzte batik bat: hiztunak bere jarduera diskurtsiboaren kontzientzia du eta diskurtsoaren interpretazio zuzena egin dadin kontrolatu eta gidatu nahi
|
du
diskurtsoa; aurreko diskurtso atalaren formulazio argiago edo egokiago bat lortzeko erabiltzen dituen" bide seinale" modukoak dira birformulatzaile esplikatiboak.
|
|
|
Mitxelenaren testu horretan, izenburuak ematen
|
du
diskurtsoko mintzagaia: euskararen batasuna; ez bakarrik hori, nolako batasuna nahi genukeen.
|
|
|
Martinek ez
|
du
diskurtso propiorik, bere pentsamendua besteen bidez kontatzen da beti. Bera da besteekiko kokatzen dena, nahita bilatu dugun zerbait da.
|
|
|
Baina hori esanarazten dion Agirre narratzaileak ez dirudi jabetu nahi duenik ezin bide du, lanbideak berak galarazten baitio gotzainarekiko erlijio identifikazioak dakarkion joko aizunduaz117 Izatez, franko haren praktika pastoralak garden adierazten
|
du
diskurtso neutroarena estalki hutsa dela, eta bere herrikide inbaditzaileen menpeko Auñemendi baten alde eta hura kristautzearen alde egiten duela sistematikoki. Eta euskaldunen konbertsiorako estrategia argi uztearren, eta zalantzarik gera ez dadin, garbi aldarrikatzen ere du" orretarako bakea bear dogu [la], luzarorako bakea" (60 or.). Bestela esanda, frankoen agintaritza ezarri, finkatu eta onestean baino ezin erdiets daitekeen bakea" bear dogu".
|
|
|
Minduta, amorratuta eta nazkatuta». Mugimendu feministak ez
|
du
diskurtso hutsalik eta promesa maizturik nahi. Indarkeria matxista errotik erauzi nahi dute behingoz.
|
|
|
Hala ere, bigarren itzuli honi begira, Castillok moderatu egin
|
du
diskurtsoa; konpromiso bat sinatu zuen, bermatzen duena nazioarteko hitzarmenak eta gutxiengoen eskubideak errespetatuko direla, eta zehazten duena batzar konstituziogile bat eratuko dela, baina gaur egun indarrean dagoen esparru juridikoaren arabera. Eta ikusirik, batetik, kritika etengabeak egin dizkiotela Venezuelakoaren antzeko erregimen bat ezarri nahiaz akusatuz, eta, bestetik, Perun milioi bat migrante daudela Venezuelako presidente Nicolas Maduroren gobernutik ihesi etorriak, Castillok orobat hitzeman du hauteskundeak irabaziz gero 2026ko uztailaren 28an utziko duela kargua, agintaldia bukatu orduko.
|
|
|
Bigarren hipotesia, lekukoak onartu egin
|
du
diskurtso ideologiko auto zentratua: hots, helburu zibilen kontra baina abisaturik, hori ez da jendearen aurka; errugabeen aurka baina Erakundeak ‘helburu militarrak’ zirela dekretaturik, horrek helburu militar bilakatzen zituen; helburu militarren aurka baina kalean eginak eta inguruan biktima errugabeak sortuz, horiek borroka zuzenaren ondorio kolateral tristeak ziren, baina beharrezkoak..
|
|
|
Emakumea dantzatua, gurtua izan dela azpimarratu dute behin eta berriz (gizonek, oro har), inork emakumeei galdetu gabe gurtuak izan nahi duten edo ez, euren erabakitzeko autonomia erabat deuseztzat joz. Maiz era horretako kontakizunek errealitatea desitxuratu bazuten ere, lan honek erakusten
|
du
diskurtsoak zenbateraino itxuratu duen errealitatea, gizonen gozamenerako plastilina bailitzan. Etorkizunak esango digu emakumeon ahotsa gizonena beste entzuten denean errealitateak zer forma hartuko duen.
|
|
2022
|
|
|
" Lezo ez zen izan erasoko heroia, defentsakoa baizik, eta horrek bat egiten
|
du
diskurtso batekin, jada ez dena elikatzen D' Annunzioren garaiko irredentismoaz eta espazio bitalaren zabalkundeaz, inguratutako gotorlekuaren erresistentzia epikoaz baizik, migrazioetatik hasi eta marxismo kultural eraino jasaten ari den inbasio ugariren aurrean". Espainia galbidean dagoen nazio bezala, Kataluniako independentismoaren, komunisten, gay eta lesbianen, hizkuntza gutxituen" inposizioaren" eta beste inbaditzaile askoren jazarpena jasaten.
|
|
|
Mendebaldeko estatuek aurrekontu militarrak biderkatu dituzte, armagintza enpresek gora egin dute burtsan, Txina ere omen da etsai orain, NATO berrindartu egin da. Ezkerraren zati batek ere barneratu
|
du
diskurtso militarista.
|
|
|
Baina, azkenaldian, Iberdrolak berak ere aldatu
|
du
diskurtsoa (eta bere negozio modua): ikatza alde batera utzi zuen, eta berriztagarrien eta hidrogeno berdearen bidezko elektrifikazioaren aldeko apustua egin du.
|
|
|
Centre Delas d' Estudis per la Pau erakundeko presidentea eta ikerlaria da, nazioartean eta generoan espezializatua, eta uste du agintariak aitzakia gisara erabiltzen ari direla Ukrainakoa: «Gerrak balio izan
|
du
diskurtso eta praktika belikoen gorakada bat justifikatzeko». Eta gehitu du:
|