|
2000
|
|
|
Larunbata izanik ere," Lisboak" ez
|
ditu
bere ateak aise ere beranduago ixten. Goizaldeko ordu bi eta erdiak jo gabe kanporatu ninduen, azken bezeroekin batean, zerbitzari begi ilunak.
|
|
2001
|
|
|
Errugaberen bat azpiratu dute. Errugabeak, mendeku egiteko, errukigabe hilko
|
ditu
bere izterbegiak.
|
|
|
Axelek bere tresneria sismoakustikoak prestatu eta eginen
|
ditu
bere azterketak. Kalkulatuko du, puntu horretan,
|
|
2003
|
|
|
Teresak ez du orduz ordu errepikatzen den bizimodu aspergarrira makurtu nahi. Badaki bizitzaren ibilbidea bakarrik eta arrisku handiz egin behar duela eta, garai bateko konkistatzaile erromantikoen gisara, bere balentriak erregistratu nahi
|
ditu
bere bigarren eta hirugarren egunerokoak idatziz", dio narratzaileak Kunderarengan hain ohikoa den modu serio eta hantusteko samar horretan. Monikaren nobela maitasun historia baten bilakabidea da eta, aldi berean, intimotasunari buruzko gogoeta bat.
|
|
|
Koadrila berekoak izandako pertsonaiak direla eskutitzotan agertzen diren pertsonaiak. Pertsonaia horietako batek, Kattinek, bere ideiak direla eta, arazoak
|
ditu
bere koadrilakoekin, arazo larriak, gure herrian, zoritxarrez, aski ohikoak direnak. Pertsonaien izenak eta Anttonek berak asmatuak direla noski, baina ezagutu izan duela Kattinenaren antzeko kasurik bere ikasleen artean, arazo ideologikoengatik koadrilarik gabe geratutako kasurik, alegia.
|
|
2004
|
|
|
Harrigarria bezain deigarria den gauza bat lehendabizi: planteamendu hauek egiten dituen jendea gehien gehienetan erdal munduan bizi da eta mundu horretatik jalgitzen
|
ditu
bere gezi ideologikoak. da, hortaz, hizkuntzak, aldez edo moldez, zerikusirik izango duela herri nortasunaren dimentsioarekin, zeren eta aldeztu nahi den tesiaren atzean dagoen pertsona erdaldun hori bete betean inplikatua baitago tesi horretan aldezten den ideologiarekin.
|
|
|
Oker ez banago, Euskadi deritzan lurralde zatian euskal nazionalismoak lortzen dituen hauteskunde emaitzak, eta emaitzok baliabide publikoak kudeatzeko eskaintzen duten eskumena da Sudupek buruan daukan erreferentzia bakarra. Datu honetan oinarriturik ateratzen
|
ditu
bere ondorioak, inondik ere. Horra, beraz, Euskal Herriaren pluraltasuna.
|
|
|
Herri bakoitzak duen berezko izaeraren eta osakeraren agerpen. Euskal Herriak bere kondairan milaka urteren buruan euskaran ezarri
|
ditu
bere nortasunaren alderdirik nabarmenenak. Euskara hiltzen denean hil da Euskal Herria ere.
|
|
|
Horrela hasten da Arregiren kritika saioa. Hainbat orrialdetako testua mamitu ondoren, azken aldera, gisa honetako ondorioak ateratzen
|
ditu
bere kolkotik: –(...) alguno de ellos mantiene o se arroga la pretensión de ser el mundo simbólico normativo (y no precisamente el oficial), y a través de las apelaciones a la necesaria unidad a favor del euskera, pretende, en el contexto y en la lógica del argumento expuesto al inicio, establecer como único mundo simbólico aceptable para el euskera el suyo, transmitiendo así una pretensión totalitaria de la concepción de la sociedad, a traves de los planteamientos ligüísticos, negando cualquier pluralismo?. 39
|
|
|
Unibertsaltasunaren auzian tokian tokiko zilbor zentrismoa gainditzeko asmo zintzoak ukatu gabe, eta zentzu jakin honetan bere mesedeak aitortuz, bada besterik ere. Non
|
ditu
bere jatorria eta sorlekua aldarri horrek. Talaiaren kokapenak asko esan nahi baitu honelakoetan.
|
|
|
Euskaltzalearen nortasunak era askotako osagarriak eta zantzuak izan
|
ditu
bere baitan. Izan da euskaltzale etnikorik, euskal nazionalismoaren oihartzunak heldu aurretik.
|
|
|
A, bai, oroimen kaskarrekoak gu, badakigu bai hiltegiko jabea ez zela bakarra: barruan lankide eta gogaide asko izan
|
ditu
bere langintza burutzeko.
|
|
|
Azkenik, baina ez azken, Estatu modernoa, bere izaera nazionaletik at dauden nazionalitateen baztertzaile bihozgabea. Dagoeneko, iturriren batetik edo bestetik adierazia dugun moduan, Estatu totalitario honek jatorrizko espazio eta historiatik kanpo jaurtitzen
|
ditu
bere mendekoak. Bere gorpuzkerara egokitzen ez den gorpuzkirik ez du onetsiko, eta haien atarramentua, etorkizunik gabeko mundu arlotea.
|
|
|
Hizkuntzaren osotasuna ez da estatistika hutsa. Hizkuntzaren osasunak bizitza maila asko
|
ditu
bere gorputz indartsuan edo ahulduan: batzuk estatusari atxikiak dira, beste batzuk berriz corpusari dagozkionak.
|
|
|
Orduan, nola liteke orduko tesi espainolisten jarrera hori aldeztea? Munduak bezalaxe, bizitzak ere bira askotxo ematen
|
ditu
bere joan etorrian. Batek daki zein portutara iritsiko garen gutxien espero dugunean!
|
|
|
Hizkuntzaren bizitza eta bilakaera gizarte prozesuaren eskuko da. Haren esanetara zorrozten
|
ditu
bere adierazpideak, mintzamoldeak eta esaldiak. Hizkuntzaren ikuspegi dinamiko eta aldakor hori onartzen duen inor gutxik ezetsiko digu orduan aurrekoa:
|
|
|
Eskola soilaren hizkuntza eragina eskolako atetik irten bezain agudo ahitzen da Euskal Herriko hizkuntza giro gehientsuenetan. Ikastetxearen hizkuntza politikarik euskaldunenak ere gaindiezineko langak
|
ditu
bere hizkuntza egitasmoa mamitzerakoan. Haatik, amildegiaren ertzean bizitzera beharturik ere, ezin dugu amore eman eta ezintasunari men egin.
|
|
|
Horrek ez du esan nahi, haatik, euskaldun zaharren gaitasun jarrerak asebetegarriak direnik euskaltzale baten ikuspuntutik begiratuta. Oro har, euskaldun zaharrak aukera hobeak
|
ditu
bere bizimodua euskaraz bideratzeko. Gizarte sare euskaldunagoetan bizi delako.
|
|
|
Euskera euskaldunen mintzabidea izan deño, au da, beren izkuntza bizia izan deño, iñork ez
|
ditu
bere begiak euskeran jarri. Alde ontatik, Larramendi izan dugu dudarik gabe euskeraren auldurari, oarkabean agian, lenbizikoz igarri diona.
|
|
|
–Tira, NSDAP alderdiak" sozialista" eta" langileak" hitzak
|
ditu
bere sigletan. Eta haren programa irakurtzen baduzu, ideia sozialista anitz aurkituko dituzu.
|
|
|
Horrez gain, aditu handia da Alemaniako musika klasikoan. Batez ere Wagnerren obraren gainean egin
|
ditu
bere ikerketa lan gehienak. Artikulu interesgarriren bat ere idatzi izan du iparreko mito paganoei buruz.
|
|
|
Anek noizbait telebistan ikusi dituen tornadoak bezalakoa da, aurrean jartzen zaion edozer kolokan jartzeko gauza. Tornadoak etxeetako teilatuak, zuhaitzak eta kotxeak airean eramaten dituen bezala, horrela jaurtitzen
|
ditu
berak hitzak.
|
|
2005
|
|
|
Pasabide zuri berdexketatik doaz, atzera aurrera dabiltzan erizain, ohatila eta gaixoei batere arretarik eman gabe. Bietarik garaienak ez
|
ditu
bere begi argiak esku irmoetan daraman erradiografiatik kentzen.
|
|
|
Pantailaren oinari heldu eta ito egingo luke. Ordenagailuak, ordea, ez daki presa zer den, derrigorrez bete behar
|
ditu
bere protokoloak, funtzionario trakets baten moduan. Sarera konektatuta, Netscape ireki du.
|
|
|
Naroak pentsatu du ez dela horrenbesterako izan. " Lumine" eraikinak ohiko iragarkiak eskaintzen
|
ditu
bere pantailan, denak berriro normala dirudi, hiriak ezer gertatu ez balitz legez jarraitzen du bere erritmoan. Egia esan, zer gertatu da Tokio erraldoiarentzat?
|
|
2006
|
|
|
Ortega-k ere, ordea," Espainiaren arazoari" askaera bila meditatzen
|
ditu
bere Quixote ren Meditazioak398 Non datza diferentzia. Zer eta, Ortega-ri, ez Quixote –fikzioa–, baizik oroz gainetik Cervantes –errealitatea– interesatzean.
|
|
|
uztailean, 27.000 preso politiko; urrian, 500 eta 600 artean barrutiotan hildako presoak, etab., etab. Ortega-k politika nazistaren lerro nagusiok guztiok goraipatu eta espainol jatorrak deklaratzen ditu, eta arraza garbitasun printzipioaren espainoltasuna bereziki azpimarratzen pausatzen da. Espainia izan da –leziatzen
|
ditu
bere irakurle alemanak–" en la historia europea el primer pueblo imperial, cronológica y cuantitativamente. Había inventado la idea moderna de Estado, el gran Estado nacional...
|
|
|
Iruditzen zait, funtsenean berak arbuiatzen duena, ikerketa etnologikoen erabilera politikoa dela, edo maiz izaten duen kutsu politikoa behintzat nazional edo nazionalista. Herrien aiurri diferenteak, esperientziazko behaketaren irakaskuntza arruntak, arazorik gabe aitortzen ditu;" hombres avisados" askok779 ohartu izan ditu aspaldidanik (Estrabon eta, ez
|
ditu
berak gutxi baliatuko). " Consideremos –idatzi zuen J. Huarte Donibanekoak XVI. mendean:
|
|
|
–Ofizialki ez. Hala ere, 85az geroztik, Malenferrek ez
|
ditu
bere paperak eguneratu. Ez dauka nortasun agiririk, ez banku konturik, ez helbide jakinik.
|
|
|
–Gezurra iduri badu ere, joan etorri anitz bizi izan
|
ditu
bere adin txikian. Zuen jakingarri izanen dira agian.
|
|
|
–.. eta hartan, gure printze Henrikek, hogei ostia milikatzaile baino gehiago garbitu omen
|
ditu
bere ezpataz!
|
|
|
Edo Erromako printze ustelaren zerbitzuko apez haragikoiak etxekoandre ilupa konfesatzera hartu du bere elizan. Edo soldaduak etxeko ateak bota ditu, eta barneko zer eta nor guztiak
|
ditu
bere esku... Eguneroko gertakari arruntak dira, eta guztietan, sasiko bat dago bidean.
|
|
2007
|
|
|
1532ko azaroaren 15ean, Ataw Wallpak Pizarro bisitatzea erabaki du era berean; eta hor doa Cajamarcako plazara. Adi jarri
|
ditu
bere 32.000 indio jarraitzaileak, hiria inguratuz; eta, mementoa etorrita, Pizarro harrapatzera deliberatua.
|
|
|
inpudikoa da Botereak zuzenean bere burua jainkotua erakustea; politikoagoa jainkozkoaren atzean ezkutatzea da. Bestea, herri iritziaren inolako kontsiderazio gabeko diktadura biluzgorriak egiten du; botere zuhurrak zuhurki administratzen
|
ditu
bere jainkozkotasuna eta horren sinbolo publikoen aitorpena (bere burua gabe, Hiria, hots, Konstituzioa, Koroa, etab., deklaratuko dira jainkozkoak, hots, ukiezinak). Augustoren izpiritua, Erromaren izpiritua, mendebalearen izpiritu bilakatu da.
|
|
|
Arima germaniarrarentzat Wotan dena, arima indiarrarentzat Buda da, grekoarentzat Zeus, etab., eta guztietan arazoa berdina da. Gaur egun gizakiak berez ez du izaki jainkozko haren argikusmen zuzenekorik (antroposofiaren egitekoa da argikusmen hori berrirabazten irakastea),, aingeru, en modura soilik sumatzen
|
ditu
bere jainkoak/ izpirituak. Era bertsuan, herri bakoitzaren ariman kanporatu eta zermugatu dena Izpiritu edo Gogo unibertsalaren alderdi bat da:
|
|
|
–cada raza ha llegado al área histórica con su destino preformado, su curva prescrita, y no ha habido manera de reformar su trayectoria? 795 Arraza bat patu bat da (edozein norbanakorentzat ere bere patua bere arraza da). Zibilizazioaren historia guztia, intelektuala nahiz politikoa, termino arrazialetan interpretatzeko bere inkarnuan, besteak ere erraz ikusi ohi
|
ditu
bere gisakoak: eta hala, Schelling, etab., ez ezik, filosofo arrazialista bezala aurkezten digu Platon bera (eta hori, ez K. Popper-ek kritikatu duena, hiriaren antolatzaile tiranikoa, ezpada giza psikearen analista eta bertuteen teorikoa) 796; eta, Oktabiano Augusto erromatar, mediokrea?
|
|
2008
|
|
|
Juaristiren El linaje de Aitor liburuak La invención de la tradición vasca zuen azpititulua, Hobsbawmen The invention of tradition tituluari zuzeneko erreferentzia eginez. Joera historiografiko horrek ezaugarri batzuk ekarri
|
ditu
berarekin: euskal nazioaren ustezko asmatzailearekiko obsesioa, jatorrizko asmatze prozesua zehatz mehatz aztertzeko eta geroko euskal abertzaletasunaren gaitz guztiak (eta ez dira gutxi) ustezko jatorri horretan kausitzeko joera, euskal kulturaren parte handi bat jatorrizko asmatze/ gezur horrek kutsatuta ikusteko irrika, eta abar.
|
|
|
–ahotsak bizi bizi?. Berak ez al
|
ditu
bere planak txitean pitean aldatzen. Hori dei batekin konpontzen da, baina ez orain?
|
|
|
Nazio kulturalak baliabide anitz eta botere politikoa behar ditu, besteak beste, estatuaren aterpea eraikitzeko. Orobat, estatuak hizkuntza eta kultura garatuak eta eguneratuak behar
|
ditu
bere burua eraikitzeko, bere izana eta izatea zilegitzeko. Estatuaren eta nazioaren arteko eragin trukea begien bistakoa baita nazio eredua edozein delarik ere.
|
|
|
Aristondoren proposamenak bi akats nabarmen
|
ditu
berarekin, oker ez banago. Baga, ez da egia, gezurra galanta baizik, mugimendu abertzaleak egin zezakeen guztia egina daukanik.
|
|
|
bat? Lurraldeak, euskal lurralde izango bada, besteak beste, euskal hizkuntza eta kultura eskatzen
|
ditu
bere baitako; gainerakoan lurralde kontzeptu horrek ez dauka fitsik euskal lurraldetasunarekin.
|
|
|
Izena izan ezik, zibikoa, demokratikoa?? nazionalismo totalitarioaren keria guztiak
|
ditu
bere baitan eredu horrek, balizko etnizismoaren etsai amorratu bihurtuta.
|
|
|
Bere esperientziaren lehen urratsak euskalduntasunaren suak eragin omen zituen, ondoren nazio politikoaren aterpearen bila abiatzeko. Horretara, Etxebarriaren ibilerak bi alderdiak barnebiltzen
|
ditu
bere praxiaren altzoan, alde batera bakarrik lerratu gabe, edo bat bestearen mendeko bihurtu gabe. Hori ohikoa ote da, ordea, mundu abertzalean ibili den batez besteko kidearentzat?
|
|
|
Lemazain batek sekula ez
|
ditu
bere nabigazio kartak erakusten, lehorreratzen denean berarekin batera eramaten ditu erroiluak etxera.
|
|
|
–Lagun bat dut New Yorkeko Unibertsitatean irakasle, Mark Rudman. Poesia eskolak ematen
|
ditu
berak eta hitzalditxo bat ematera gonbidatu nau.
|
|
2009
|
|
|
Ez du ezer esan nahi. Bakarrik, haren esperientzi mundua aldatu egin dela, eta Gandiagak esperientziako eguneroko materialekin gogoetatu ohi
|
ditu
bere gogoetak. Ageriko baliabide poetikoen eboluzioa da; baina barnagoan arimaren eboluzioa dagoelako.
|
|
|
Joaten da haurra Orbelaundik Arantzazura, eta apenas dago ohituta bonbilla bat ikustera etxeetan sukaldean eta logelaren batean; orain, berari erraldoia iruditzen zaion ikasgelan pila bat dago piztuta. Izugarrizko aula altua, leihoz eta bonbillaz betea, han bere mahaia eta bere liburuak
|
ditu
berak, isil isilik. Etxean ezagutzen ez zuen, luxua?, txunditzen duen solemnitatea eta zeremonia aurkitzen du:
|
|
|
a los cargos que se le hacen sobre la conducta que ha tenido desde la última invasión del exército Francés en la Provincia de Guipúzcoa, 1797, 155 orriko liburua kaleratu du Baionan, berak ere ihes egin behar izan baitu Iparraldera. Inkisizioak izkribua gogor epaitu eta kondenatu badu, Lazkanok ostera defendatu
|
ditu
bere tesiak Papel en que se demuestra por la razón, que no es de fe que el matrimonio sea un sacramento de la Ley Evangélica, 1801, argitaratuz. Inkisizioak 1804 eta 1805ean publikazio hau ere, eta aurrekoa ere berriro, kondenatu egin ditu.
|
|
|
(E, 130), aitortu digu berak. Aldakuntza larrien garaia tokatu zaio, eta Gandiagak ezbaiz beteriko urratsak emanez egin izan
|
ditu
bere bideak, inseguru beti, atzean gelditu gabe hala ere. Lehenengo, nazional katolizismo espainoletik askatu beharra, nahiko gazterik.
|
|
|
Poza, estasia, erritua, jatorrizko batasunaren berreskuratze momentuak izango dira (Gandiagak udaberriko lorean, Gabonetako suan etxean aita amekin, barrundatu duen jainkozko momentua). Bere lekua Naturan, bere nongo eta norakotasuna, mitoak argituko dizkio, h. d., beste inola ezin, eta mitoan argituko
|
ditu
berak. Gizakiaren paradoxa da, bere naturaltasuna (bere lekua Naturan), Naturak ez diola ematen, konkistatu egin behar duela.
|
|
|
Gure arimetako bat denok daukagu apur bat Rabelaistarra, nik uste. Hori itotzen alferrik samar permatu izan dira moralismo erlijiosoa eta puritanismo burges klasikoa; agidanez arima horrek aise berrirabazten
|
ditu
bere foruak, eta ondo egiten du.
|
|
|
Anai arrebek barre egiten zioten. Gaztelaniaz hitz egingo diela, mehatxatu
|
ditu
berak. Amak sosegatuko du, eta euskara hobeto ikasteko esan dio.
|
|
|
Mitologia guztia zentzurik ez zuelako behin abandonatu eta gero (edo agian guztiz abandonatu gabe), orain zentzu eder berriz betea ikusten du, baina oraingoa guztiz beste zentzu bat da. Pasea da mitologia kristau tradizionalaren kritika historikoak eragin zalantzetatik, kritika razionalista (filosofiko) ezberdinen nahasduretatik; Euskal Herri zaharreko, edo Asiako eta antzinateko beste mitologiez interesatu izan da eta konparatu
|
ditu
bere tradizionalarekin; kristautasunaren manipulazio politikoak ezagunak zaizkio eta are pertsonalki pairatuak, enegurik ez du kritika sozialak osoki onartzeko, Marxenak zein Freudenak: bide luze gogor bat izan da.
|
|
|
Erreakzio kulturalak laster sortu
|
ditu
bere organoak, Revista Eúskara Iruñean (1877), Revista de las Provincias Eúskaras Gasteizen (1879), Euskal Erria Donostian (1880). 1879an Hegoaldean aurreneko Lore Jokoak ospatu dira Elizondon.
|
|
|
ruina sakabanatuen ikuskizunak, euskaldun menditar semea bere askatasunaren indarraz harro harro sentiarazten zuen, haien gainean zutik. Horrela ikusi
|
ditu
berak Foro Inperialetako ruinak.
|
|
|
Arrutik, baserrikumea bera, hemen horma artean itxita etortzen ikusten dena, alboetan zumeak eta zuhaitzak dituela imajinatzen du gorago, landa eta herrixka artean pasatzen menditik behera, Campagnako laborantza lurrak eskuzabal ontzen, jende xumearen lana ongarritzen. Orain hemen hirian etxadiak, zubiak, kanpandorreak, parkeko zelaia islatzen
|
ditu
bere kristal izuetan. Ponte Palatino, Ponte Fabricio eta Cestio, Garibaldi, Sisto, ibai ongilearen Triunfo Arkuak iruditzen zaizikio Arrutiri; horiek(, mako t, aroak?) jendeari on egiten diotenek merezi baitituzte, merezi, herriak menperatzen dituzten Inperioaren jeneral garaile basatiek baino gehiago.
|
|
|
Aurren aurrena. Orixek oso antzekoa egingo du? jaio ez, baina bera han hazitako Oikiakoak
|
ditu
bere bereak, ik.. Una visita a mi aldea? (1907), langileak eta baserritarrak.
|
|
|
Ez: hemendik aurrera tentuz neurtuko
|
ditu
bere hitzak. .
|
|
|
–Enparantza batera eraman zuten, zotinak eten
|
ditu
bere hitzak, eta pena da, ze tonu beldurgarria erabiltzen saiatzen ari zen, eta zotinak ez du laguntzen?, eta bertan zintzilikatu, baina ez hiltzeraino, zeren eta lehenik eta behin goitik behera zabaldu zuten. Horrela, ebaki bakar batez.
|
|
|
Etxolan bada familia bat eta familian bada ume bat. Umeak goizero atontzen du oilatokia, goizero joaten da eskolara, goizero egiten
|
ditu
bere otoiak. Arratsaldero egiten du jolas herriko beste umeekin, arratsaldero laguntzen die gurasoei etxeko eginbeharretan, arratsaldero egiten du otoi berriro.
|
|
|
Telefonoa eskegi baino lehen, eskuan gordetzen du, deia luzatzeko ahalegin txatxua. Ohe gainean
|
ditu
bere hamaika argazki inposibleak. Denetan hiri desberdinak eta emakume bakarra.
|
|
|
Ordutik hona asko aldatu dira gauzak, jakina, eta Renanen obrak galdu egin
|
ditu
bere lehen interesa eta ospea. Guztiaz ere, zirkulu fedegabeen jaki gozo kuttuna da; baina okerragorik ere bada, bere burua kristautzat duen zenbait familiaren liburutegietan azaltzen baita liburua.
|
|
|
Nola ukatu hildako animaliei eskainitako kultuak baduela gizadiaren aurkako mespretxu ezinbesteko bat? Jende zoriontsuak loreak bezala maitatzen
|
ditu
bere animaliak, paisaia politak eta altzari erosoak bezala eta, oro har, bakea, jolasa eta espirituaren poza eragiten dituen zernahi bezala; maitaxun horiek, baina, heriotzaren ondotik ere bizirik dirautenak, alargunei eta pobreei bakarrik dagozkie, bakartiei eta desilusionatuei, zeinei beren esperientzien behin eta berrizko errebeskadek giza usaina duen guztiaren aurkako erdeinua piztu zieten....
|
|
|
Gure Guardia Zibila ere, Europako faroa, fuerte dabil. Ertzaintzak, berriz, arrazoi oso oso garrantzitsuak
|
ditu
bere kalabozoetan kamerarik ez jartzeko. Hain filosofikoak dira arrazoiok, hain lotuak giza eskubideen sustatzeari, agintariek herritarroi ezkutatzen baitizkigute:
|
|
|
Nola ukatu hildako animaliei eskainitako kultuak baduela gizadiaren aurkako mespretxu ezinbesteko bat? Jende zoriontsuak loreak bezala maitatzen
|
ditu
bere animaliak, paisaia politak eta altzari erosoak bezala eta, oro har, bakea, jolasa eta espirituaren poza eragiten dituen zernahi bezala; maitaxun horiek, baina, heriotzaren ondotik ere bizirik dirautenak, alargunei eta pobreei bakarrik dagozkie, bakartiei eta desilusionatuei, zeinei beren esperientzien behin eta berrizko errebeskadek giza usaina duen guztiaren aurkako erdeinua piztu zieten....
|
|
|
Ordutik hona asko aldatu dira gauzak, jakina, eta Renanen obrak galdu egin
|
ditu
bere lehen interesa eta ospea. Guztiaz ere, zirkulu fedegabeen jaki gozo kuttuna da; baina okerragorik ere bada, bere burua kristautzat duen zenbait familiaren liburutegietan azaltzen baita liburua.
|
|
2010
|
|
|
Euskararentzat gauzak asko aldatu dira, zorionez, baina gure hizkuntzak oraindik ere
|
ditu
bere egoera tamalgarria salatuko duten profetak, zoritxarrez, ni horretarako prest?
|
|
|
Badira jokalari hobeak, aitor dut, Capablanca tartean? baina Janowskyk inork baino arrisku handiagoak hartzen ditu, eta arriskuak azpimarratzen
|
ditu
bere jokoaren intentsitatea eta edertasuna?. Hara, Gabino:
|
|
|
lehenik eta behin, indarkeria amaitzea eta, ondotik, indar politikoen arteko elkarrizketa, terrorismoaren interferentziarik gabe, arazo politikoak konpontzeko. Bestela esanik, soilik terrorismoa amaitzean izanen du zentzurik eta arrakasta aukerarik elkarrizketa politikoak, eta soilik egoera horretan hartuko
|
ditu
bere baitan (elkarrizketa politiko horrek) euskal gizartearen ordezkaritza duten indar guztiak.
|
|
|
Esan nahi baldin badu, nire azterketaren bitartez?, berak ikusiko du. Norberak ezagutzen
|
ditu
bere mugak. Baina ofiziokoen iritzia ez da hori, hain zuzen ere azterketa horien bidez erabakitzen direlako hizkuntzaren mugak noizkoak diren.
|
|
|
Bere iritziz, dinarda oso gutxitan igotzen da lurpeko sakontasunetik, bertze errutegi baten bila. Ilargien mundurako ibilaldi hauetan bakarrik erabiltzen
|
ditu
bere begiak, gizakiok esku argia gauean baliatzen dugun bezala. Ziurki ibilaldi hauetako batean ikusi zuen Jüngerrek oharkabez.
|
|
|
ziztuka hurbildu
|
ditu
bere zakurtzarrak
|
|
|
ziztuka bildu
|
ditu
bere juduak hilobia lurrean zulatzera ditu behartzen
|
|
|
karmin morez irensten
|
ditu
bere biktimak.
|
|
|
Beno, horrela dirudi. Hark ere barrutik izango
|
ditu
bere arazotxoak, baina ongi samar dago. Batzuetan jota, besteetan hobetoxeago?
|
|
|
–Zaindaria oso azkarra delako. Burmuin asko jan
|
ditu
bere bizitzan eta dena dauka primeran lotuta. Horregatik ordaintzen die soldata erdia bakarrik langileei, lanerako gogo handirik izan ez eta bakarrik utzi gaitzaten arratsaldetik aurrera.
|
|
|
Djemaa el Fna plazan kobra xaxatzen ari da mutil gazte bat, bere lagun nagusiagoek turutak jotzen dituzten bitartean. Ikusle ugarien begiradapean, buztanetik tira egin dio, eskuz jotzeko keinua egin dio, haginka egitekoa ere bai, alde batera egin du salto, beste aldera... eta jarrera tentea daukan narrasti beltzak gero eta aztoratuago egiten
|
ditu
bere burua defendatzeko mugimenduak. Musika ozenduz doa, erritmoa bizkortuz, halako zoramen giroa sortu arte.
|
|
|
Ez da lehenengo sakrifizioa izan erabakia hartu zuenetik, eta ez da azkena izango. Inork ez
|
ditu
berak baino pozago edukiko izpirituak, inork ez die eskaintza gehiago egingo, inork ez die berak baino odol gehiago opalduko. Eta gainera, hurrengo odola marabut boteretsu batena izango da.
|
|
|
Aparkaleku zabalaren txoko batean utzi du autoa; bata bestetik tarte batera daude auto apurrak, elkarren berri ahalik eta gutxien jakin nahi balute bezala. Berokia jantzi du, bere poltsa hartu, eta gauza guztiak hortxe dituela ziurtatu ondoren sartu
|
ditu
bertan kotxeko giltzak.
|
|
|
Emakumeak ez du erantzun, eta gizonak atzetik bere besoen artean bildu duenean haren gorputzaren uzkurdurak eta zotinaren ikarak sentitu
|
ditu
bere soinaren kontra.
|
|
|
Emakumeari begira geratu da momentu batean, eta gortina irekitik ikusten diren tontorrei gero. Elur mulkoak desegiten sumatu
|
ditu
berak ere, eta haien azpian lehengo orbel usteldua agertuko dela berriro.
|
|
|
Euskararentzat gauzak asko aldatu dira, zorionez, baina gure hizkuntzak oraindik ere
|
ditu
bere egoera tamalgarria salatuko duten profetak, zoritxarrez, ni horretarako prest...
|
|
|
Berezko sena du. Badira jokalari hobeak, aitor dut, Capablanca tartean... baina Janowskyk inork baino arrisku handiagoak hartzen ditu, eta arriskuak azpimarratzen
|
ditu
bere jokoaren intentsitatea eta edertasuna". Hara, Gabino:
|
|
2011
|
|
|
Umeak goitik sentitu du, eta eskaileretan behera dator korrika, iluntzeroko musua ematera. Etorkizunik onena, arriskurik gabea, opa nahi lioke alabari, eta horretan ematen
|
ditu
bere onenak. Zer moduz eguna, maitia?
|
|
|
Lanbroak ezkutatzen dizkionean maite
|
ditu
bere herriko bazterrak hirugarren ziegako presonerrak, gardentasun handiegiak bazterron zoko usaina sentiarazten baitio nahi baino gehiago. Pausoak ziega ondoan dira dagoeneko:
|
|
|
Etxaburuko dorrera itzultzean, Foolek ez du inor aurkitu, ez atarian, ez ezkaratzean, ez sukaldean, ez salan. Ginebraren gelaraino eraman
|
ditu
bere urratsak emeki emeki, eta belarria atearen kontra ezarriz entzuten du. Tristurazko zotinak ala plazerezko hasperenak diren ez daki, eta hortzen artean sakatzen ditu ezpainak.
|
|
|
Aldiz, ikusi nuen etakideen amets batzuk, emakumezkoenak bereziki, bilatuak izaten direla, kontrolatu samarrak, zuzenduak, nola Zeru horiek eko Irenerenak hala Koaderno Gorria ko Laura Garaterenak; Hamaika Pauso ko Iñaki Abaituak, berriz,, eraiki? egingo
|
ditu
bere haluzinazioak.
|
|
|
San Bernardok gartzen zituen guruztariek, euren morala eta politika ez ote zuten gehiegitxo ere lotzen? Inkisizioak eredugarriki lotu
|
ditu
bere etika eta erregearen politika. Morala eta politika estu estu lotu eta lotura justifikatu Leninek egin du.
|
|
|
ezker abertzaleak eta denok eskola horretan ikasi behar luke batik bat. Hor
|
ditu
bere lezio nagusiak, zalantzarik gabe. Eskola horrek eman liezaioke herri honi hain beharrezkoa duen indar politiko aurrerakoia.
|
|
|
Sari guztiak ez ditu zuzendari lanagatik lortu, gidoiren batek edo bestek ere eman dio golardorik (hala nola, Goya bat Historias del Kronen en Gidoi Egokitu Onenari). Berak idatzi
|
ditu
bere filmetako gidoi guztiak, eta hala ere, oso zaila egiten zaiola dio, izugarri kostatzen zaiola. –Zinema atsegin dut, istorioak irudien bidez kontatzea, eta beraz, jada idatzia dagoen istorio bat hartu eta errodatzea gustatuko litzaidake.
|
|
|
Soberako azalpenik gabe edo behar diren azalpenak emanez, mintza gaitezen guhaur ere liburu honetaz, bere bi egileez, eta bakoitzak darabilen mintzairaz. Josu, trantsizioa deitzen den aldi horren ondotik sortu zen eta euskara du ama hizkuntza, halaxe deliberatu zutelako haren gurasoek, haurrak jin aitzin euskaldun berri bilakatu baitziren biak; euskaraz eginak
|
ditu
bere ikasketak, eta hizkuntzarekin zernahi egiten ahal duen artista da, ahoz, idatziz edo bertsotan. Haren euskaltasuna agerikoa bezain sakona da, nahiz eta lau aitatxi amatxietarik hiru 1940 hamarkadetan jin ziren Espainia aldetik Bizkaira, lan bila.
|
|
|
Plazatik aurrera, maldan behera zetorren autoan inkatu
|
ditu
bere begiak Jazintok. Austin horri erantsi dio soa preso ohiak.
|
|
|
Eskuan hartu du Jose Santosek iruzkinen koadernoa. Eta auzi mediku bati legokiokeen letra ezinago baldarrarekin idatzi
|
ditu
bere pentsamenduak: –Ez da gauza jakina Historiak nola kudeatzen dituen bere tempus direlakoak.
|
|
|
orain ohartzen gara, orduan ez bezala, zuriarena zurikeria zela eta indioarena benetakotasuna. Konkistatzaileak ondo zuritu
|
ditu
bere historia beltzaren orbanak, baina beti gelditzen da on zuriaren aztarna zikinen bat.
|
|
|
Estatuaren baitako barne migrazioaren joan etorria ez da beti zorizkoa. Hainbat arrazoi ekonomiko eta sozial dela medio gertatzen den giza migrazio horren harira, eta bide batez, estatuaren estrategiak identitate interes handiak izan ohi
|
ditu
bere hizkuntza eta kultura mendeko nazio zapalduetan inposatzeko. Nazio aniztasuna kudeatu behar duen estatuari ondo baino hobeto baitatorkio immigrazioaren afera hori erdizka burutua daukan homogeneotasuna azken bururaino eramateko.
|
|
|
Baina ziur aski izugarri eragin handia dute hizkuntz eremuan; agian hizkuntz politikek beraiek baino garrantzi handiagoa dute. (?) Hizkuntz politika marko zabal baten barnean formulatzen eta inplementatzen da, marko zabal baten barnean ematen
|
ditu
bere emaitzak; eta marko hori sare konplexu bat da, prozesu ekonomiko, sozial eta politikoaz osaturiko sare konplexua? .
|
|
|
horra Walker Coonorrek munduko gutxiengoak izendatzeko darabilen hizkera modua. Proiekzio nazionalik gabeko gizataldeok era honetan ezaugarritzen
|
ditu
berak:
|
|
|
Ez dauka halako zilegitasun itzalik, zoritxarrez, gutxiengoko herritar izatearen inguruabar gogaikarriak zuritzen jardun behar duenak. Estatu kidea aintzat hartua da munduko bazter guztietan; aitzitik, nazio zapalduaren kideak direnak eta ez direnak asmatu behar
|
ditu
bere nazio identitatea zuritzeko. Nor denak estatuaren babesa dauka, gutxiengo nazionalen batean jaio dena ez da nor.
|
|
|
–Minoria edo gutxiengo etnikoaren kontzeptuak, indigenak ez ezik, era askotako herriak biltzen
|
ditu
bere baitara; demagun palestinarrak eta tibetarrak, adibidez. Kasu horietatik pitin bat aldentzen den adibidea, baina gugandik hurbilago daudenak, Estaturik gabeko nazioen erakoak dira.
|
|
|
Fromm en iritziz, hona zertan den identitatearen zerizana: identitatea beharrizan afektiboa da (sentimendua), kognitiboa da (norberari buruzko kontzientzia eta auzokoari buruzkoa pertsona ezberdin gisa) eta ekintzailea (gizakiak erabakiak hartu behar
|
ditu
bere askatasun eta borondatearen arabera). Esan dezagun, beraz, gure bizitzaren historiari dagokion oinarrizko auzia dela identitatearena, munduari buruz dugun kontzeptuak moldatuko duela, eta bizi gaituen tokiak eta denborak zehaztuko dutela kontzeptu hori.
|