|
2003
|
|
|
Hala ere, animalia hauek ere laguntzen dute, nahi gabe bada ere, lurra mugitzean eta zizareak eta lorategia honda dezakeen zizareren bat edo beste akabatzean. Topoek orduko 10 metroko galeria egin
|
dezakete
elikagai bila Topoek, egun batean, beren pisuaren erdia hartzen dute elikagaian, eta ez dira gai 24 orduz baino gehiagoz baraurik bizitzeko; beraz, egun osoan galeriak zulatzen dituzte janaria lortzeko. Gainera, ehiza eremuan elikagairik ez badago, distantzia handiak egin ditzakete hori lortzeko.
|
|
|
Egia esan, ez dago erantzun bakar bat, baina bai formula orokor bat: asko ugaltzen direnez, higiene eta osasun ohitura eraginkorrak edukitzeak eta elikagaiak manipulatu eta kontserbatzeko arreta nahikoa izateak asko lagun
|
dezakete
elikagaien presentzia mugatzen, eta, errebotean, elikagai jatorriko gaixotasunak agertzen. Lehenik eta behin, kontuan hartu behar da animaliek eta pertsonek patogeno ugari izan ditzakegula, baina baita landareek ere.
|
|
2004
|
|
|
Zehazki, 50 metro koadro inguruko aretoa da, eta Estatu osoan dauden baliabideekin harremanetan jartzeko adinako teknologia du. Hala, telefonia sistemen, Interneten, satelite bidezko konexioaren eta beste baliabide teknologiko batzuen bidez, zentroko arduradunek sareko konexioa ezar
|
dezakete
Elikagaien Segurtasunerako Espainiako Agentziarekin (AESA), Espainiako Medikamentu Agentziarekin (AEM), Kontsumoaren Institutu Nazionalarekin (INC), Epidemiologiako Zentro Nazionalarekin (CNE), Osasun Zentro Nazionalarekin. Beste sail batzuen mendeko erakundeekin ere harremanak ditu, hala nola Babes Zibileko Zuzendaritza Nagusiarekin (Herrizaingo Saila), Meteorologia Institutu Nazionalarekin (Ingurumena), Toxikologiako Institutu Nazionalarekin (Justizia), Defentsa Ministerioarekin eta Larrialdietarako Plan Zibilen Zentroarekin (Lehendakaritza).
|
|
2005
|
|
|
“Eskatu zure gobernuari arau honetan kutsadura maila baimenduak sartzearen aurka egiteko”, azpimarratu du CI. Herrialde bakoitzeko administrazioak ez datoz bat atalaseei buruzko politikekin, eta, kasu batzuetan,% 5eko transgeniko maila onartzen dute etiketa eskatu aurretik. Gaur egun egiten diren probek modu fidagarrian hauteman
|
dezakete
elikagaietako transgenikoen presentzia, %0, 1 ingururaino. Consumers International ek dio etiketak erabili behar direla “GEOrik badago”.
|
|
2008
|
|
|
Testura eta zaporeen nahasketak asko aberasten du prestaketa. Dietan arrautza sartzen dutenek sandwich zaporetsuen osagai gisa ere erabil
|
dezakete
elikagai hori, hala nola zainzurien eta ernamuinduen nahaskia. Gazta gehitu daiteke, barazki sueztituekin aperitiboa prestatzeko.
|
|
2010
|
|
|
batez beste 25 mikrogramo gorputz pisuaren kilo bakoitzeko. Etxean erabiltzen diren sukaldaritzako teknikek (frijitzeak, adibidez) substantzia horren azken kontzentrazioa alda
|
dezakete
elikagaietan.
|
|
|
Hori guztia gutxi balitz, edoskitze naturalak haurraren organismoa programatzen du, pertsona heldu bihurtzen denean obesitatea eta ondorio kaltegarriak saihesteko. Hala ere, abantaila ugari izan arren, salbuespenezko egoera batzuek haurraren garapenari kalte egiten dion kutsadura kimiko eta biologikoko iturri bihur
|
dezakete
elikagai hori.
|
|
2011
|
|
|
Elikagaiak modu ordenatuan babestu eta izozkailuan jarri behar dira, gehiegi pilatu gabe, izozkailua itxi eta ordu batzuk igaro arte ez ireki, izozte prozesua eten ez dadin. Etete horrek izotz bloke handiak sor ditzake, eta horiek eragina izan
|
dezakete
elikagaian. Izozteak, patogenoen elikagaiak kontserbatzeaz gain, higiene eta segurtasun handiagoa ematen du kontsumitu arte.
|
|
|
Tenperatura adierazleak Erabilera bakarreko tenperatura adierazleak oso higienikoak dira. Erabili eta botatzekoak direnez, ez dute ez garbiketarik ez mantentze lanik behar eta, gainera, oso azkar zehaztu
|
dezakete
elikagaiek tenperatura egokia lortu duten. Adierazle horiek beroarekiko sentikorrak diren material bereziekin egiten dira, baina elikagaiekin erabiltzeko egokiak dira.
|
|
2012
|
|
|
Esporekin halako zerbait gertatzen da. Mikroorganismoa hiltzen duen tratamendu baten ostean, erresistentzia forma horiek bideragarri iraun
|
dezakete
elikagaian, egoera aproposa zaienean ernatzeko eta ugaltzeko. Toxinak eta esporak sortzeko mikroorganismoaren gaitasunak arriskuaren tamaina definitzen du ere.
|
|
|
Kanpoko faktoreek, hala nola mahai tresnen eta jateko erabili ohi diren plateren propietateek, eragina izan
|
dezakete
elikagaia nola hautematen den eta, oro har, janariarekin zer esperientzia izaten den. Betina Piquerasek, Valentziako Unibertsitate Politeknikoko (EHU) ikertzaileak, Oxfordeko Unibertsitatearekin eta Londresko King’s Collegerekin batera egindako hiru azterlanen ondorioetako bat da.
|
|
2013
|
|
|
Laranja zukuak pH azidoa du, eta horrek babesle gisa jarduten du. Legamiek eta, bereziki, onddoek, hazkuntza motela izan
|
dezakete
elikagai honetan. Fruta eta barazkiek ere pH baxua dute, eta horregatik izaten dute bakterio flora ez hain ugaria, kasu gehienetan.
|
|
2014
|
|
|
Teknika horrekin, jarduerarik gabe uzten dira elikagaiak berak izaten dituen entzimak (denborarekin, hondatu egin
|
dezakete
elikagaia), eta, beraz, produktua hobeki kontserbatzen da.
|
|
2015
|
|
|
Nanomaterialentzako luzamendua 2014ko azaroan, Europako Parlamentuak elikagaietan nanomaterialak erabiltzeari buruzko luzamendua proposatzen zuen, zuhurtzia printzipioan oinarrituta, hau da, elikagaien arriskuei aurre egiteko, nahiz eta informazio zientifikorik ez egon haiek eragin dituzten arrazoiak zehaztasunez zehazteko. Eurodiputatuen esanean, eta Ingurumen Batzordearen proposamenari erantzunez, «elikagaiak ekoizteko prozesuetan teknologia berriek eragina izan
|
dezakete
elikagaien segurtasunean». Nanomaterialak arrisku ebaluazioak behar dituzten ekoizpen prozesuak dira, eta, beraz, ez dira baimendu behar Elikagaien Segurtasunerako Europako Agintaritzak (EFSA) onartzen dituen arte.
|
|
|
Industrian, kloruroak sukaldean prestatzeko erabiltzen den gatz gordinean daude; hau erabiltzen denean irakiten dagoen urarekin, korrosio ziztadak sor daitezke, Aperamen informazioaren arabera. Halaber, korrosioa eragin
|
dezakete
elikagai azidoek, 7 baino Ph txikiagoarekin, adibidez, ozpinarekin edo limarekin. Altzairu herdoilgaitzean korrosioa saihesteko, desinfektatutako produktu beroak eta eskuilak edo belaki metalikoak erabiltzea saihestu behar da.
|
|
2017
|
|
|
EFSaren ustez, sistema sinplifikatuak esan nahi du txikizkariek ez dutela zertan zehatz mehatz jakin zein diren arrisku espezifikoak. Hala ere, kontuan izan behar da arrisku kimikoak eta fisikoak egon daitezkeela, eta funtsezko kontrol jarduerak egiten ez badituzte (hozte tenperatura egokietan biltegiratzea edo prestatutako elikagaien lehengaiak bereiztea), kontsumitzaileek areagotu egin
|
dezakete
elikagaien arriskua. Ezabatu egin da arriskuak lehenesteko eta prebenitzeko kontzeptua, kontrol neurriei buruzko erabakiak hartu aurretik.
|
|
2021
|
|
|
NAOS estrategian adostutako murrizketak betetzen ez dituen edo gomendio hutsak diren enpresa bati isuna jarri behar zaio? Borondatezko akordioek edo autokontrolekoek oso ongi funtziona
|
dezakete
elikagaien eta edarien ekoizpenean, hala nola AKPCCetan. Eta beste esparru batzuetara eraman genitzake, hala nola komunikaziora edo informaziora, baina eraginkor izan daitezke baldin eta ikuskapena edo kontrola egiten bada eta ez betetzearen arabera mailakatutako zehapen neurriak badaude, hutsegite motaren eta bien errepikapenaren arabera handitzen badira.
|
|
2022
|
|
|
Beste batzuk, ordea, gordinik jatea komeni da. Elikagaien elikadura osaera aldatu egiten da bilketatik, eta bai denborak bai egosketak eragina izan
|
dezakete
elikagaien xurgapenean. Egosteak hobetu egiten du elikagaien kalitate higienikoa, mikroorganismoak suntsitzen baititu eta digestioari laguntzen baitio.
|
|
|
Hala ere, dimentsio mikroskopiko berrietan, partikula horiek ez dute beren homologo handienek bezala jokatzen. Bere ezaugarrien artean, nanopartikulek lor
|
dezakete
elikagai fresko bat geroago galtzea edo beste baten ontasunaz onura ateratzea. .
|
|
2023
|
|
|
Imagen: Getty Images Ez dira azterlan guztiak argitaratzen Ikerketen emaitzak zientzia komunitateari —eta, oro har, gizarteari— ematen zaizkio ezagutzera, aldizkari espezializatuetan argitaratzen diren artikuluen bidez. Argitalpen sistema horren funtzionamenduak zenbait eragozpen ditu, eta horiek eragina izan
|
dezakete
elikagai batzuk hautematen ditugun moduan. Batzuetan, emaitza deigarriak dituzten azterlanak bakarrik argitaratu ohi dira, eta gainerakoak ez dira argitaratzen interesik pizten ez dutelako.
|
|
|
Horren arabera, etiketan adierazi behar da eta glutena duten zerealak nabarmendu behar dira (garia, zekalea, garagarra eta oloa). Gainera, nahi izanez gero, fabrikatzaileek esan
|
dezakete
elikagai bat “glutenik gabea” dela kiloko 20 mg gluten baino gutxiago baditu. Bestela esanda, presentzia adieraztea da betebeharra, ez absentzia.
|
|
|
Ez du jaki multzorik bereizten, ultraprozesatuak eta azukreak izan ezik. Balorazioa Etorkizun handiko zenbait ikerketak erakusten dutenez, eguneko orduak, eguzki argiak eta lo patroiak eragina izan
|
dezakete
elikagaien metabolizazioan, baina oraindik ez dago ebidentzia sendorik. Horrek esan nahi du oraindik ezin dela ondorio zehatzik atera esnekiak goizez hartu behar direla, ez gauez.
|