|
2005
|
|
|
Bizidunokegitenditugunekintzenezaugarribehinetakoa (eta nahitanahiezkoa) aldatzearena da; bestehorrenbestegertatzen danorizateri begira ere, elkarren arteanezberdin garaetahalagarelakomodu ezberdinean erantzuten duguzeinahiegoeraberritan.Hiztunonhizketaerealdakorra daezinbestean; aldebatetiklegokehiztunari berariatxikitzen zaionaldakortasuna: a) duenahoskuntzsistemarenezaugarriek, adinak, ohiturek... mugatzen dute artikulatze modua, hizketa abiadura, erritmoa... ; b) aurrekoarierabatlotuta
|
dator
hiztunarenizaerarilotutakoaldakortasuna, hauda, duen nortasunak, identitateak, sinesmenak, barne egoerak, hizkuntzazduena jarrerak... bultzatutakoa legoke; e) gizarte harremaneilotutakoak, lekuak, solaskideak, gaiak, barne egoerak... eragindakoa, alegia.
|
|
|
Hedatzen ari den inpiotasunaren uhainaren kontra, framazonen eta haien deabrukerien aurka, ordu arte tente potente egona baldin bada Euskal Herria, zer bilakatuko da bihar? Hortik
|
dator
otoitza: egon dadin Euskal Herria, den bezala, arbasoak eredutzat hartuz, lehen bezala orain ere, beti euskaldun fededun, orduko leloari jarraikiz.
|
|
|
Honelako ikurrek testu idatziak laburtzeko balio dute, baina irakurtzeko orduan deskodetu egin behar dira hizkuntza bakoitzean. Batzuetan idatzizko segidaren hurrenkera ez
|
dator
bat hizkuntza jakin bateko sintaxian dugun hitz hurrenkerarekin eta irakurketa hizkuntzaren arabera egiten da: 1 cm idatzi, baina zentimetro bat irakurtzen dugu euskaraz22?
|
|
|
Antzeko nahaste batetik
|
dator
zenbait hiztunek 15 zm bezalako segidak idaztea: euskal ortografiak ez die eragiten honelako ikur adierazpenei, laburtzapena erabiltzen dugularik,
|
|
|
Deklinabide mugatuko edo mugagabeko atzizkia gaineratu behar al dugu? Marratxoa jarri behar al dugu ikurraren eta deklinabide atzizkiaren artean? 24Formulak edo ekuazioak testu batean txertatzen ditugunean, hizkuntza naturaleko perpausekin bezala jokatu behar al dugu puntuazioari, menderakuntzari eta juntadurari dagokienez. Laburbilduz, hizkuntza tekniko zientifikoaren zati handia bat
|
dator
hizkuntza komunarekin: batetik, fonologia eta ortografia; bigarrenik, morfologia flexiboa; hirugarrenik joskera, eta azkenik hiztegiaren zati handia.
|
|
|
' Eranskinean oraindik zemaizkoa, conminatorio (juramento)
|
dator
, xehetasun haboro
|
|
|
OEH n abagune (Y, G15 H), abadune (V m), abagadaune (V; PAbVoc), abagadune (V ger ple), abegune (V ger; H; Izt. ap. DRA)
|
dator
, lehen adie ran 1 (Buena) ocasión(...) Tr. No lo hemos encontrado antes de Moguel y Añibarro. Vuelve a usarse a partir de fines del siglo XIX, sobre todo por auto HLEH an zemaitu, zematzaile bezalakoak biltzen dira baina lekukotasun modernoekin; cf.
|
|
2019
|
|
|
1153 L. Aquesoloren idazlan guztien edizioko bertsioa, lapurtera klasikoan idatzita egonagatik, ez
|
dator
guztiz bat Euzko Gogoan agertutakoarekin (Akesolo 1989: 46).
|
|
2021
|
|
|
Lore Jokoetatik
|
dator
baita gerora bertso munduaren baitan hainbat gogoeta eta eztabaida eragin dituen elementua: txapelketak dakarren lehia deserosoa.
|
|
|
36 Grégoire bat
|
dator
Barrerék euskararen inguruan esandakoekin: "[...] con respecto al euskera, abundaba en la impresión de Barère:
|
|
|
Esan bezala aurreko ziklotik
|
dator
Txirrita, baina ziklo horretan Iruñean 1916an egin zitzaion epaiketaz idatzitakoez gain, Lore Jokoetako izandako parte hartzeen aipamen soilak baino ez dira topatu.
|
|
|
9). Zavala ere bat
|
dator
lortutako oihartzuna azpimarratzerakoan: " El Bertsolariya se difundió mucho por todo el país.
|
|
|
251). Garzia ere bat
|
dator
aurrekoekin izandako arrakastaren eta bildutakoaren balioaren garrantzia azpimarratzerakoan (2000a: 415).
|
|
|
Testuarekin jarraituz, Txirritaren pasadizo bat
|
dator
jarraian, gerora hain ugaria izango den Txirritaren pasadizoen alorra estreinatuz. Parrandan mozkorturik dantzan ari zela orkatila bihurritu eta etxera bueltan egiten zuen herrenagatik galdetu ziotenean botatako bertsoak jasotzen ditu171 Bertsoa hizkuntzaren gimnastika zoragarria dela dio Ramosek, berriro ere bertsolariaren analfabetismoarekin kontrastea egiteko, eta 1936ko finalaren errepaso labur bat egiten da ondoren.
|
|
|
Gerora hainbeste azpimarratuko den ideia
|
dator
ondoren, aurretik Boucher de Crèvecoeurrek oso modu arinean aipatua: bertsolaritzaren dimentsio historikoa eta bertsolariak kronikari gisa betetzen duen funtzioa.
|
|
|
Kantutegia iragartzera
|
dator
apologia, eta artikuluan irakur daitekeenaren arabera nahikoa aurreratuta dauzka lanak. Bilketan aspaldidanik dabilela dio, nota musikalekin osatuko direla testuak, abestiak piano nahiz gitarrarekin laguntzeko ere baliagarria izango dela gehigarria58.
|
|
|
Lore Jokoen tradizioa Erdi Arotik
|
dator
. 1324an jokatu ziren lehen aldiz Frantziako Tolosan" Consistori de la Gaya Sciència" delakoak deiturik proventzerazko trobadoreen bertso jarrien lehiaketa gisa.
|
|
|
Zavalak ere erreparatzen dio bertsolaritzaz egin zen gutxiespen moralizatzaileari. Nagusiki bera bezalako elizgizonek planteatutako argudiaketa izan arren, tolosarra ez
|
dator
bat:
|
|
|
Motelaldi berria
|
dator
jarraian 1989ko txapelketarekin, eta bigarren jauzia 1993an. Horren atzean egon daitezkeen faktoreak ere azaldu dira:
|
|
|
1980 inguruan belaunaldi berri bat sortzen da bertso munduan. Indarrez
|
dator
. Denak oso adin beretsukoak dira gainera:
|
|
|
Euskaldun berrien eta euskal filologoen tribua
|
dator
jarraian: " Zeren bai baitauzkagu indikatiboa eta subjuntiboa eta deklinabidearekin maitemindurikakoak ere, joan zen alean aipatzen genizuen birtutetsua adibidez, bertsolaritzan glotodidaktika aldarrikatuz.
|
|
|
"[...] Pello Zabaleta oso ona zen idazten, beti testu bikainak egiten zituen, nahiz eta presakako lanak izan, jakintsu bat zen...". Iriondo bat
|
dator
aitortzarekin: " Oroitzen dut Zabaleta oso idazle ona zela, euskaldun bikaina" (J.
|
|
|
318 Joxerra Garzia bat
|
dator
honetan Iriondorekin: " Basarriren Bertsolaritzari buruz liburua, adibidez, ikaragarria da.
|
|
|
Sarasua, elkarrizketa pertsonala, 2017/X/06). Bat
|
dator
Egaña: " Esan ohi den bezala, ‘contra Franco viviamos mejor’ Beti geneukan kexa eta kezka publikoa kontrola ETBk zeukanean.
|
|
|
386 Egaña bat
|
dator
Sukiarekin, irratiko estudioa bertso plaza deserosoa dela azpimarratzerakoan: " Telebistarekin gertatzen dena areagotuz, ez dut uste irratia plaza bihurtzeak bertsolariari onik egiten dionik.
|
|
|
Martinez Albertos irakasleak 1998an esan zuen 2020an gertatuko zela. Eta Jeff Jarvis Interneteko aditua bat
|
dator
data horrekin, bere iragarpena askoz ere geroago kaleratu bazuen ere, 2007an. Philiph Meyer (2004) kazetari eta Ipar Karolinako Unibertsitateko irakasleak, aldiz, 2043an jarri zuen mugarria.
|
|
|
Aro mediatikoa errotik aldatu da, ordea. Gainbehera
|
dator
telebista, eta ez dauka ordezko garbirik. Erdigune bat zegoen tokian, euskarri ugari dituen eremu mediatiko bat ari dela indartzen.
|
|
|
Azken hamar urtetan basoa txanpainaz betetzen jardun dugu eta likidoaz gain aparra izugarri azkar igo da. Orain apar hori beheraka
|
dator
. Somatzen genuen apar azkarregia zela, eta orain ona izan liteke likidoa non dagoen ikustea.
|
|
|
Arzallus bat
|
dator
Egañaren planteamenduarekin, eta gehiago ere badio:
|
|
|
El Pueblo Vasco aurreko ziklotik
|
dator
, baina euskal atala 1931n abiarazi zuen Zubimendik, eta orduan hasi zen bertsolaritza jorratzen. Euzkadiren kasuan sorreratik bertatik funtzionatu zuen atal horrek, baina Aitzolen, Lauaxetaren eta Basarriren parte hartzearekin hartu zuen presentzia garrantzitsua gaiak, 1930eko hamarraldian baita ere.
|
|
|
egunkarietako biharamuneko kronikan, aldizkarietako kronika zabalagoan eta liburuaren edizioan, gertakari bera hiru aldiz izan da salgarri. Aitzol bezalako figura baten hogei orrialdetik gorako hitzaurrearekin
|
dator
gainera lana, eta bertsolarien argazkiekin, bertsolaritzak euskalgintza modernoaren baitan atzera bueltarik gabeko prestigiatzea lortu duen seinale.
|
|
|
Uztapide eta Basarri bikoa
|
dator
Xalbadorren ondotik. Eta testu kopurua erdira jaisten bada ere, horien dimentsio publikoa ere ikaragarria dela esan daiteke.
|
|
|
Madrilgo gobernuaren bozgorailu izatea[...]. Informaziorik eza, informazio deformatua, faltsoa, ezkutatua edo benetakoa, baina beti Madrilgo begiez[...] zulo hori betetzera
|
dator
Deia. Eta xede berbera du, noski, udazkenean kaleratuko zaigun Egin ek (Pagola, 1977:
|
|
|
Baina txarra ere ez da dena. Alabeharrez, beti gertatzen den eran, Euskal Herriaren egoera eta sasi muga hori tartean dela, askok beste aldera joan behar izan du eta han bertsogintza bizteko aukera
|
dator
. Hernandorena han dabil.
|
|
|
Anaitasunan bertan erantzuten dio Ulzurrunek. Bat
|
dator
Sarduiren helburuarekin, baina ez du egingarri ikusten: "[...] tamalez, zu bertsolaria izan arren eta hamar urtez Elkarte horren alde hainbeste lan eginez, ‘gutxi edo ezer gutxi egitea lortu’ delako[...] esan nahi daut, ez zuk ez eta nik ere ez dugula ezer egingo." (Anaitasuna, 1971/VII/15," Deunororen gutun irekiari erantzuna").
|
|
|
Amezaga bat
|
dator
azalpen horrekin, hedabideek nortasungintzan duten papera seinalatuz: " Historiari so eginez, esan daiteke, hedabideak izan direla, lehenago eskola izan zen bezalaxe, XIX. mendearen amaieratik aurrera estatuetako nazio nortasunaren eragile handienak" (2009:
|
|
|
Hitzik ez da egiten lehen agerraldi horretan, ezta hurrengo minutuetan Jon Enbeita abereak gobernatzen agertzen denean ere. Victor Olaeta dantzariaren aurreskua
|
dator
ondoren, eta horren ondotik aita semeak berriro idiekin lanean, oilar eta oilo hots artean. Jon Lopategi oso gazte bat laguntzera azaltzen zaienean hasten dira bertsotan Balendin eta biak.
|
|
|
Bergarako Umore Ona Elkartean Jesus Alberdi Egileor eta Jose Mari Gabilondok egindako saioa
|
dator
segidan, 246 kasik bi minutu luzatzen den sekuentziarekin. Oraingoan baso eta kopak ez, botilak dira mahaia alderik alde betetzen dutenak, eta ingurukoen (berriro ere guztiak gizonezkoak) ke eta algara artean
|
|
|
Ziklo hau bere gailurrera eraman zuten bertsolariak agortzen hasiak ziren 1960ko hamarraldia bukatu zenerako. Haustura
|
dator
hor ere, eta belaunaldi berriari tokatuko zaio bidea egiten jarraitzea. Honela adierazten dute Joanito Dorronsorok eta Juan Mari Lekuonak:
|
|
|
Giroa oso bestelakoa da. Gaien aldetik egundoko aldakuntza
|
dator
, ezta?, eta gaien trataeran ere bai. Nolabait, bertsogintzari ondo datorkio, gehiegikeriak aparte, kontrabandoko mezu bat transmititzen aritzea.
|
|
|
Baita bertsolaritzaren berritzeko grina, eta aldaketa politikoekiko konpromisoari abestutako hau ere: " Aurreratuaz doa erria/ mudantzak datoz aukeran/ ta zuk diñozu bertsolaria/ ia estankatu ote dan./ Gaurko mensaje barria
|
dator
/ guk darabilgun euskeran/ itz egiteko deretxua ezin/ ukatu leike ezelan/ bertsolariok kantauko dogu/ plazan ez bada kartzelan". Eta honela bukatzen du Amurizak:
|
|
|
Ezagutzen ez dena, ez da maitatzen; eta gure belaunaldi gaztea aurrera doa, bertsolaritza zer den ezagutu gabe" (Anaitasuna, 1973/I/30, 9 or.," Neure lantokitik atala/ Bertsolariak"). Armendaritz izenordearekin sinaturik
|
dator
hurrengoa: " Durangoko liburu azoka zela eta bertsolariak egotekoak ziren Andre Dona Mariaren elizaren aterpean, bai eta hazilaren 11n, Lekeition E.M. Azkueren omenaldian.
|
|
|
Aurreko zikloetan bezala, frankismo garaiko honetan ere eragile garrantzitsuenak dira prentsan gaiaz gehien idatzi zutenak. Honela, Basarriren ondoren, haren testu kopuruaren herenera iristen ez bada ere, Antonio Zavala
|
dator
. Basarri bezala La Voz de Españan hasi zen idazten gero Diario Vascora pasatzeko, baina harako hark ez bezala bigarren honetan eskaini zuen bere lanaren zatirik handiena.
|
|
|
Irazu, A. (2017a). Andoaingo herritik
|
dator
notizia. Bertsolari, 107 zk., 10.39 or.
|
|
|
Txirrita begiak bustita
|
dator
Zarauztik, oinordekoa probatzera susmo txarrean joan eta zalantzak uxatuta. " Orain gustura hilko naiz" dio, eta ziurrenik ez da ohartzen esaldi horrek gure ibilbidearen aldarteaz erakusten dizkigun inplikazio guztiez.
|
|
|
euskaratik eta euskaraz. Ordezkatze osoa gertatu da gaur, eta garai berria
|
dator
. Zorionak emakume guztiei.
|
|
|
Gauza ezberdin gehiago esatea tokatzen zaio bertsolariari, gauza horiek esateko modu ezberdinak asmatu beharra dauka gainera. Hortik
|
dator
testu handiagoaren beharra, edo indar sortzailea hasieratik, bertsoaren ezkerraldetik, aktibatu beharra. Beste hainbeste gertatuko da bertsoaren dimentsio bertikalean ere.
|
|
|
Kaletik, pulpitutik eta katedratik —diote— espultsatu egin behar da euskara. Horretara
|
dator
lehen orduko hizkuntz zapalketa gupidagabea. Eta gero, hamar hamabost urtetako sarraskiaren ostean, barealdia dator.
|
|
|
Horretara dator lehen orduko hizkuntz zapalketa gupidagabea. Eta gero, hamar hamabost urtetako sarraskiaren ostean, barealdia
|
dator
. Barealdia zer den?
|
|
|
S. J. (alegia, 50 urte beranduago v rekin sinatzen zuenari euskara batuaren grafia jarri zioten telebista frankistan). Eta, azkenik, Pio Caro
|
dator
zuzendari gisa.
|
|
|
Bertsolaritzak ikur politiko eta ideologia eroale gisa denbora horretan guztian izan duen indarra, Aitzolek, Lauaxetak eta Zubimendik aipatzen duten herritarrenganako itzala, subalternitatetik
|
dator
. Ertzekotutako komunitatea erraz identifikatzen da bertsolaria bezalako ertzeko figura batekin, haren kritika politiko eta sozialarekin, haren umorearekin, haren mundu ikuskerarekin.
|
|
|
Azken bi pasarteotako ideia bat
|
dator
Susan Bassnettek Suzanne Jill Levine itzultzailearen hitzak hartuta itzulpena deskribatzeko darabiltzan metaforen arteko honekin: " la traducción(...) como una esclavitud y al tiempo una liberación" (Bassnett, 2002b:
|
|
|
76 Balorazio urri hori bat
|
dator
Ibon Egañak bere tesian aurkezten digun ideiarekin (ez da itzulpenez ari, euskaraz sortutako lanez baino), euskal literaturaren kritikagintzan oro har, tartea denaz bezainbatean, euskal kritikagintzaz egin izan den salaketa hiru urratseDagokigun ipuinera etorrita, eta bertako ideiak laburturik, euskal literatura mundura zabaltzeko beharrezkoa da atzerriko agenteen iragazkietatik pasatzea, eta eu... Ez du horrek esan gura, dena den, lan hori delako kritikariaren herrialdeko merkatura egokituko denik eta salgarri izango denik.
|
|
|
Bada, ideia hori bat
|
dator
, Canok berak idazletzaz egindako azken aldarrikapenekin; izan ere, lehenago esan duen moduan, idazleari itzultzaile izateko ere eskatzen dio, itzultzailea bezain falsifikatzailetzat jotzen du idazlea; are gehiago," faltsifikazioa da originala ahalbidetzen duena" esaten du, 82 eta Canok berak, bere pertsonaiak bezalatsu, gero eta itzultzaileago jokatzen du, gainera bere testuak itzultzea...
|
|
|
Hiru atal nagusitan emanik
|
dator
euskal literaturaren historia. Lehenik ahozko literaturari eskainitako atala dugu.
|
|
|
Azkenik, hirugarren atala euskal literatura modernoari eskainitakoa da; zehatzagoak izanda, XX. mendeko literaturari. Generoka banatuta
|
dator
: Olaziregik lantzen du fikzioa, Otaegik poesia, Urkizuk teatroa, Etxaniz Erlek haureta gazte literatura, Altzibarrek saioa.
|
|
|
zail egiten zaizkio gertukoekiko harremanak. Bada, oro har, aztergai dugun itzultzailearen iruditeria hori bat
|
dator
Barnettek Salvador Benesdraren El traductor eleberriko pertsonaiaz dioskunarekin: lanean gaitasun handikoa bada ere, bere eguneroko bizitzako egoera zailak kudeatzeko ezintasuna ageri du; halaber, bat dator Andersonek (2005) deskribatutako Barbara Wilson idazle amerikarraren Trouble in Transilvania eleberriko pertsonaia outsiderrarekin (bidenabar, homosexuala da hori ere); eta bat dator Feltrin Morrisek (2005) aurkeztutako La casa sull lago de la lunako Fabricio itzultzaile isolatu, frustratu eta onarpenik gabearekin.
|
|
|
Bada, oro har, aztergai dugun itzultzailearen iruditeria hori bat dator Barnettek Salvador Benesdraren El traductor eleberriko pertsonaiaz dioskunarekin: lanean gaitasun handikoa bada ere, bere eguneroko bizitzako egoera zailak kudeatzeko ezintasuna ageri du; halaber, bat
|
dator
Andersonek (2005) deskribatutako Barbara Wilson idazle amerikarraren Trouble in Transilvania eleberriko pertsonaia outsiderrarekin (bidenabar, homosexuala da hori ere); eta bat dator Feltrin Morrisek (2005) aurkeztutako La casa sull lago de la lunako Fabricio itzultzaile isolatu, frustratu eta onarpenik gabearekin.
|
|
|
Bada, oro har, aztergai dugun itzultzailearen iruditeria hori bat dator Barnettek Salvador Benesdraren El traductor eleberriko pertsonaiaz dioskunarekin: lanean gaitasun handikoa bada ere, bere eguneroko bizitzako egoera zailak kudeatzeko ezintasuna ageri du; halaber, bat dator Andersonek (2005) deskribatutako Barbara Wilson idazle amerikarraren Trouble in Transilvania eleberriko pertsonaia outsiderrarekin (bidenabar, homosexuala da hori ere); eta bat
|
dator
Feltrin Morrisek (2005) aurkeztutako La casa sull lago de la lunako Fabricio itzultzaile isolatu, frustratu eta onarpenik gabearekin.
|
|
|
Beraz, ekoizpen intelektualaren eta artistikoaren autonomizazioa, eta artista eta intelektualen profesionalizazioa korrelazioan daude; halaber, korrelazio hori bat
|
dator
produktuak kanpoko eraginetatik (zentsura morala, botere politikoaren kontrol akademikoa...) askatu gura izanarekin. Autonomizazio prozesu horretan, artisten arteko zein artisten eta ez artisten arteko harremanak aldatu egiten dira, eta kultur ekoizpenaren garapena dator, publikoaren aniztasunak eragindako berezitasunekin bat eginda, ezen produktu sinbolikoek bi aurpegi dituzte:
|
|
|
Beraz, ekoizpen intelektualaren eta artistikoaren autonomizazioa, eta artista eta intelektualen profesionalizazioa korrelazioan daude; halaber, korrelazio hori bat dator produktuak kanpoko eraginetatik (zentsura morala, botere politikoaren kontrol akademikoa...) askatu gura izanarekin. Autonomizazio prozesu horretan, artisten arteko zein artisten eta ez artisten arteko harremanak aldatu egiten dira, eta kultur ekoizpenaren garapena
|
dator
, publikoaren aniztasunak eragindako berezitasunekin bat eginda, ezen produktu sinbolikoek bi aurpegi dituzte: bata da kultur balioa, eta bestea balio komertziala.
|
|
|
Artisten eremuari dagokion beste ezaugarri garrantzitsu bat eremu kideek eremuaren barruan duten irudiaren garrantzia da; hots, kultur ekoizpenak kultur eremuaren legitimazioa eskatzen du. Legitimazioa bat
|
dator
produktuaren eta ekoizlearen ordezkaezintasunarekin. Horrez gainera, eremuaren espezifikotasunaren adierazpena hizkuntzan bertan ere gertatzen da, eremuaren barruan dialektika espezifikoa sortzen da.
|
|
|
Joera heteronomoa eremuaz kanpoko botere politikoaren eta ekonomikoaren beharrizanei men egiteko joera da, eta hortik
|
dator
arte industrialari lotutako ekoizpen handiko eremuen dinamika. Bestalde, ekoizpen eremu urrirako joera autonomoa legoke.
|
|
|
Izkiriaturik aurkitu ditudan ene poemak Sarrionandiak irakurri eta itzulitako olerkien bilduma unibertsala da, hainbat hizkuntza eta garaitako testuak biltzen dituena, munduko poesiaren katalogo pertsonal halako bat; baina egiazko itzulpenekin asmatutako idazleei egozten zaizkien asmatutako itzulpenak ere tartekatzen dira. Jolas egiten du idazleak irakurlearekin, eta horixe aitortzen du autoreak berak 2013an erantzun zigun galdetegian, eta bat
|
dator
Jakak (2012) idazle iurretarraren itzulpen jardunaren eta gogoetaren inguruan egindako tesian azaldu eta ondorioztatutakoarekin:
|
|
|
1970eko eta 1980ko hamarkadetan, batez ere idazleek, hizkuntzalariek, filologoek, irakasleek, kazetariek... egin zituzten literatur itzulpenak, kasu asko eta askotan modu desinteresatu eta militantean. Bada, militantziak, berariazko prestakuntzarik ezak, egitekoaren urgentziak... eta gisakoek eragindakoa izan daiteke orduko lanen kalitate eskasa, eta hortik
|
dator
zenbaiten artean euskal itzulpenek urteetan izandako ospe txarra. Ospe txar horren erakusgarri da, adibidez, itzulpenik irakurtzen ote zuen galdetuta, Arantxa Urretabizkaia idazleak emandako erantzun hau:
|
|
|
133). 46 Hain zuzen ere, liburua faltsua dela aipatu ostean eta faltsifikazioen izaerari eta prozedurari (papera, filigranak, letra tipoak, hizkuntza arkaikoa itxuratzea...) buruzko gogoeta baten ostean (Alonso, 1995: 139)
|
dator
itzulpengintzarekin lotutako pasartea.
|
|
|
Eremuen edo barne eremuen mugetan gertatu ohi diren borroka edo tentsioen isla da hori, nolabait. Bada, idazleek beren esperientziak azaleratu dituzte fikzioan, eta joera hori bat
|
dator
Deslislek dioenarekin; itzultzaileak baliatu dituzten autore gehientsuenek esan dezakete zaila dela onartzea eurak ere ez direla itzultzaile, baita idazten ari direnean ere (2012: 17).
|
|
|
11). Hortaz, testuinguruak mugatzeko eta sailkatzeko ezintasunak bestelako beharrizanak sortzen ditu, eta, hein handi batean, polisistemen teoriak modu teorikoan azal ezin ditzakeen hutsuneak betetzera
|
dator
itzulpenaren soziologia. Nolabait esateko, itzulpenaren soziologia teoria sistemikoei egotzitako determinismotik haratago doa (Munday, 2008:
|
|
|
Harreman sarearen tamainaren araberakoa eta sareak mobilizatu dezakeen kapitalaren araberakoa da. Kapital soziala ez
|
dator
emana: estrategiaren eta inbertsio berariazkoaren araberakoa da (dela nahita egindako inbertsioa, dela nahigabeko inbertsioa).
|
|
|
Posizio zentrala izanagatik eta profesionalizatu izanagatik, itzultzailearen ahuldadea, hauskortasuna, ziurgabetasuna... ageriko irudia da; itzultzailearekin lotutako iruditeriari dagokionez, beste literatura eta kultura batzuetan agertutako iruditeriarekin bat
|
dator
euskal literaturakoa: itzultzaileen izaera obsesiboa eta zalantzatia azpimarratzea, itzultzailearen izaera bakartia (isolamendurako joera duena) eta itzultzaileek ihes egiteko duten nahia azalaraztea, itzultzaileak giza harremanetarako zailtasunak dituzten mugaldeko pertsonaia gisa irudikatzea, autoretza nahian fokalizatzea, itzultzaileak maitale aferekin lotzea... motibo errepikakorrak dira gurean ere.
|