|
2000
|
|
|
Irakurleoi erabakia zein izango den izenburutik bertatik adierazten zaigunez, idazleak erabakiari berari garrantzia eman baino, nahiago izan du patrimonioa salgai jartzeak pertsonaiari sortarazi dizkion sentimendu, oroitzapen eta gogoetak islatzen saiatzea. Hori lortzeko" hainbat gairi buruzko aipamen eta hausnarketak ere, Saint John Perse nobel saridun poeta frantsesaren aipuekin eta Jaun Notarioaren ikuspuntu existentzialista ezezkorrarekin nahastuta"
|
darabiltza
. (Benito, Jon:
|
|
|
(1996) eta Whiskey koloreko gauak (1999). Bilduma hauetako ipuinetan gai eta estilo bertsuak
|
darabiltza
. Ipuin hauetako gai aipagarrienak:
|
|
|
" Idazkera laua da, hau da, gauzak modu errealean daude idatzita. Era berean, idazkera sutsua da, pasioa agertzen dute hitzek." (Egunkaria XI) Gainera, elkarrizketa biziak eta kaleko hizkera
|
darabiltza
narrazioaren erritmoa bizkortzeko.
|
|
|
Gaztea zelarik, Ionesco irakurri izanaren eragina aipatzen du. Baina, zentzugabekeria hau irudikatzeko metafora iradokitzaileak, irudi bitxiak, konparaketa etengabeak,...
|
darabiltza
. Zentzugabekeriaren erabileraren bidez, interpretazio anitzeko irudiak sortuko ditu, irakurleon irudimena aktibaraziz.
|
|
|
Gainera, bidearen irudia ere askotan darabil. Aniztasun honetan, beraz, ikuspuntu ugari
|
darabiltza
.
|
|
|
Cid ek dioen bezala, musika, pintura, literatura eta zinemaz baliatu da narrazio hauek osatzeko orduan. Genero mota ezberdin ugari
|
darabiltza
: eskutitzak, hitzaldi grabatuak, klase bateko bakarrizketa, filmeetako pasarte egokituak,... Aniztasuna maila guztietan, beraz.
|
|
|
Gainera, ironia zorrotza lantzea ederki lortu du. Bestalde, irudi ugari
|
darabiltza
behatzailearen begi zorrotza agerian utziz. Hala ere, ironia da idazle honen baliabiderik erabiliena.
|
|
|
Beraz, ikuspuntu ezberdinak
|
darabiltza
bi plano hauek bereizteko: 1930eko gertaeren berri narratzaile estradiegetiko batek emango digu; 1960koez, ostera, narratzaile autodiegetiko batek.
|
|
|
Izan ere, giroa irudikatzeak du lehentasuna; hau da, lubakietako lekukotasunaren argazki bat aurkeztea. Giro horretara hurbiltzeko, beraz, orainaldia eta etengabeko elkarrizketak
|
darabiltza
. Orainaren erabileraren bidez, bertan egoteko sentsazioa geuregana dezakegu irakurleok.
|
|
|
Mujikaren eleberri gehienetan bezala, honetan ere plano ezberdinak
|
darabiltza
gertakizunen berri emateko. Liburu honetan, beraz, plano horiek lotzen dituena, pertsonaia eta narratzaile nagusia bera izango da:
|
|
|
formaere hainbataldizdator, bainaEuscal errijetako... etaEskuizkribuansoilik; inprimaturikoIcasiquizunacbestiacerres sailekoliburuetanbehinereezdator: puestachaa rraemotendeutsala.// bestiaccerbaitesanorduco, aotiatzera errespuestiasartceendeutsala.Bestalde,, suerte? /, suerteco?
|
darabiltza
; oraingoeuskaraestandarreanonarturikdaudenformak.Pixkabatharrigarridirudienarren, hitzhonetanezdu, u, renondoren, b, tartekatzen, Bizkaikomendebaldean, suberte?, etasarriago, sugerte, egitenbaita.Bestalde,, consuelo, hitzaagerida, gaztelaniareneraraeta euskararaegokitugabe: Gordebedileguesantuba, serbidubediJesus, amau bedi Jesustagauza guztiacbiurtucodiragueureoneraco, gueureconsueloracotaale gr...
|
|
|
Esapide batzuetako forma hartuak, berriz, sarri
|
darabiltza
. Egia esan, maiz darabilen goxeric arrats ere halakotzat har genezake, baina euskaraz oso zabal dabiltzan gizaldirik gizaldi, herririk herri eta antzekoak esan nahi dugu hemen.
|
|
|
Darabilenbesteadizkibatereazpimarratzekoada: neuque/ leuque/ guenduque/ cenduque/ leuque; ehauekohikoakdirabizkaieraz, bainaobjektuaplurala denean, gauregunerabiltzenditugunneukez/ leukez/ geunkez/ zeunkez/ zeunkeez/ zeunkiez/ leukeez/ leukiezformenordez, bestehauek
|
darabiltza
: nituque/ lituque/ guenduquez/ cenduquez/ lituqueez.
|
|
|
90eko hamarkadaren lehen erdiko gertakizun mediatiko garrantzitsuenetariko bat, dudarik gabe, La Semaine du Pays Basqueren sortzea izan zen, 1993ko irailean, familia kapitalekin eta gehienak bertokoak diren zenbait elkarteren partaidetzarekinRoland Machenaud ek sortu zuena. Astekari honen argitalpen elkarteak, Les Editionsde la Semainek, La Semaine des Landes eta La Semaine des Pyrenees ere sortu zituen.Astekari honek hamabost pertsona
|
darabiltza
eta tokian tokiko korrespondentzia sarenahiko sendo batez, jada etekinak ateratzen ari da. Azken hamarkada osoan ikusi ahalizan dugu estatuko lurralde osoan asteko prentsaren garapen fenomeno hau enpresaertainen itxurapean (10 eta 49 langile bitartekoak).
|
|
|
Zazpigarrena, gizakiak berezkoa du komunikazio bide hau, eta jaio garenetikgaratzen dugu (Donegan ek dioenez, umeak honetarako entzumenaren feedbacka etasare propizeptiboarena
|
darabiltza
, besteak beste), eta honegatik suposatu behar da, badaudela hizkuntz oinarri komun batzuk gizakion adimenean; komunikazio aleak erealdi berean prozesatzen ditugu, sistema konbinatorio diskretu bat erabiliz, soinu kateaketa informazio trasbasea (bakoitza bere aldetik baina paraleloki) eraginkorki burutzenikasten ditugu, eta hau dena ikaspen prozesu ontogenikoaren barruan garatzeaneskuratzen dugu, ...
|
|
|
Izan ala egon; izaera ala egoera.Izatezkoa (hizkuntza) ala axalekoa (boterea). Honelako irizpideak
|
darabiltza
hainbatekeuskararen zoriari buruz pentsatzen diharduenean. Libra gaitzala esentzialismohonetatik, norbaitek edo zerbaitek.
|
|
|
poeman autoreak euskal lirika zaharrean hain ugaritopatzen diren, atari ilogiko sinbolikoak?
|
darabiltza
. Lehen fasean, atari ilogikoa?, bigarrenean, berriz, alderdi tematikoa.
|
|
|
Abraham Moles ek ematen duen definizioarekin hasiko gara, autore honek nahiko ondo azaltzen baitu iturriaren kontzeptua. Moles ek jario eta putzu berbak
|
darabiltza
iturriaren adiera azaltzeko. A. Moles en aburuz iturria, mezu jarioa datorreneko lekua?
|
|
|
Luzea, justu bularrak sortzen hasten zaizkion malkarreraino. Sorbalda txikiak eta biribilak ditu, eta besoak etengabean
|
darabiltza
dantzan. Horrelako aktibitatearekin zaila da bere gorputza argal ez imajinatzea; baina alderantziz, Rocíoren bihurgune batek beste batera garamatza ezinbestean:
|
|
|
Oinak alferrik bezela
|
darabiltza
, noraezean, bideko hauts eta neke ugariek zentzumenak nahasiko bailizkien. Gau itxia da, desolazioz lurrindua, laiotza; inor ez dabil kalean, inork ez dizkio hitz politekin belarriak goxatuko.
|
|
|
oinazea, penitentzia, gurutzea, kalbarioa... Kristoren pasioan oinarritutako iruditeria eta kontzeptuak
|
darabiltza
bere herriaren egoera adierazteko (gerraondoan idazten du), baina herri horrek ez du hil nahi, erromes doa salbazioaren bila, horixe baitu esperantza bakarra, Semearen hildura Amak eztituko du. Azurmendiren beraren hitzetan esatearren," Euskal Herriaren interpretazio teologiko liturgiko bat" egiten du Salbatore Mitxelenak.
|
|
2001
|
|
|
Itzultzaileak, sarritan, ez du betetzen elebitasun indibidualaren definizio eskolastiko osoa. Itzultzaileak inoren ideiak
|
darabiltza
; elebidunak, bereak (normalean).
|
|
|
Tunisian jaoia, Parisen jostun tailerra eraiki zuen eta perfumegintzan 1984an agertu zen, Azzaro 9 deituriko usainarekin. Perfume hori freskagarria da, eta laranja, bergamota eta musketaren nota ia detektaezinak ditu; lehengai naturalak
|
darabiltza
, eta, halaber, ospe handiko sudurzorrotzen laguntza (Gerard Antony). Horrela, perfume finak sortu ditu; esate baterako, Ohlala (1994), eta berriago den Chrome,
|
|
|
Laino ezerezak dira horien ingurukoak. Bata eta bestea, gainera, ezinegonak, edo hobeto esan larriminak,
|
darabiltza
. Uste dute biek ez duten zerbait izateak egarri hori berdinduko liekeela, eta ez die berdintzen.
|
|
|
Kantek hauek
|
darabiltza
: gizakia, arrazoimena eta arrazoimenaren menpekoak eta beste potentzia batzuk (nahimena, batez ere).
|
|
|
Eboluzioaren arazoa —gizaginkodearen sorrera, adibidez— zientziaren barru barruan kokatuta dago, adimenaren azter sailean. Zientziak datu fisikoak
|
darabiltza
beti. Adimenak era askotan jasotzen ditu datu fisikoak:
|
|
2002
|
|
|
Masajeei esker, mina arintzeko sistema bana daukate Rowenta markako bi laginek: Access EP385 izenekoak 16 esfera txiki
|
darabiltza
eta Expertise EP345 laginak, 68 hortz edo arantza.
|
|
|
Gaiarena garrantzitsua da hedabideen munduan, zeren, azkenean, gizartearen iritzi publikoa produktu mediatikoen temarioari esker eraikitzen baita. Diskurtso mediatikoa tematikoa da, eskuartean darabiltzan gaiak klasifikaturik
|
darabiltza
; genero periodistikoek antolatzen eta klasifikatzen dituzte informazio itemak sekzioen bidez. Gertakaria gai bati lotzeak edo sail batean sartzeak esangura informatibo desberdina dute. Kale istiluak tribu urbanoen arazoa den, gazteprotesta den, erakunde politikoen ekintza den, ordena publikoaren afera den?
|
|
|
Giza komunikazioak zeinuak
|
darabiltza
egitatea, mundua, ezagutza, ideiak eta pentsamenduak ordezkatzeko, komunikatzeko eta jakinarazteko. Komunikazio egintzan, norbaitek zeinu seinaleak igortzen ditu, beste norbaitek jakinarazi gura zaiona uler dezan.
|
|
|
tema desberdinen menpekoak dira, gai desberdinen zerbitzuan egon daitezke. Diskurtso mediatikoa tematikoa da, esan gura baita, eskuartean darabiltzan berriak klasifikaturik
|
darabiltza
; hots, genero periodistikoek antolatzen eta klasifikatzen dute informazioa, eredu, profesionalei, jarraituta; komunikatzaile profesionalek identifikatzen dituzte tema batekin edo beste batekin euren belarrietara heltzen diren informazio zantzuak.
|
|
|
Bataz asezineko largura jabetu da; besteaz alferreko gauzetan jardun beharra; bata ardotan blai, bestea egonean motel; honako hau besteek zer esango eta beti handiguraz kezkaturik; harako hura salerosketen irrikaz bultzaturik irabazi ustetan lurralde eta itsaso guztiak arakaturik. Batzu gudaritzaren irritsak menpe
|
darabiltza
, inoiz besteen arriskuez adi edo berenez larri egon gabe. Badaude nagusiak otseindu behar latzak borondatezko morrontzan nekatzen dituenak; asko eta asko besteen portaeraren arduraz edo berenaren arrenguraz lotuta.
|
|
|
gehienak neurri desberdinetako lan laburrak (nugae), lan luze eta eruditoagoak, distiko elegiakotan idatziriko epigramak eta priapeum bat. Neoterikoen gai guztiak
|
darabiltza
: poesia erotikoa, lagunarteko esperientziak, izadiaren deskripzioak, huskeriak, ideia politikoen zabalkundea, satira zorrotza, epitalamioak...
|
|
|
Lehenengo urratsak, estandarrak, huts egiten duenean bakarrik saiatzen da bigarrenarekin, eta bigarrenak erantzuten ez duenean soilik hirugarrenarekin. Oflazer ek ere (Oflazer, 1996) halako laxatze teknikak
|
darabiltza
, nahiz modu desberdinean egiten duen. Sintaxian antzeko zerbait erabiltzen da, laxatze murriztapen moduan.
|
|
2003
|
|
|
Teknika literario berarizkoak ohi
|
darabiltza
batzuetan umore giroa jaristeko. Errepikapena da horietariko bat, elaberri honetan froga daitekeen bezala. e) Espazio nagusi bat:
|
|
|
Askotariko gaiak eta alderdiak
|
darabiltza
euskara eta euskal literaturaren ardatzean: a) euskal hizkuntza eta honen egoerari buruzko gogoetak:
|
|
|
Izenordain posesiboen sailean nere erako aldaerak
|
darabiltza
.
|
|
|
Postposizio batzuk eurrez
|
darabiltza
: ostean esaterako, euskara batuan azken aldion sartu eta lekutu dena, aspaldi txertatu zuen gure idazleak.
|
|
|
Beste batzuetan euskaratu egiten ditu autuak, baina irakurlea ohartaraziz. g) Gai batzuekiko zaletasuna da beste ezaugarri bat. Askotariko gaiak
|
darabiltza
idazleak, eta zehetasun handiz deskribatu edo azaldurik. Baina bitxiak begitandu zaizkigun bat edo beste garanduko ditugu hemen.
|
|
2004
|
|
|
Une honetan, gai bi
|
darabiltza
batez ere Eleaniztasunaren Aldeko Erakundeak, biak ere elkarrekin halako lotura dutenak. Bata zigiluena da, berez orain urte batzuk hasitako kanpaina; orduan, OMk hizkuntza bi dauzkaten erkidegoetako legebiltzarretara eraman zituen bere proposamenak, eta lortu egin zuen Nafarroan, Katalunian eta Balear Uharteetan aho batez onartzea.
|
|
|
" Zulo beltzaren ondoko argia" edo" basamortuko lorea" esamoldeak
|
darabiltza
Carlos Roldanek Ama Lur film dokumentala hizpide hartzeko. Izan ere, euskal zinema modernoa abiatuko zuen Fernando Larruquertek eta Nestor Basterretxeak 1968an egindako lanak.
|
|
|
Milioi asko hiritarrek
|
darabiltza
egunero Espainian autobus eta tren geltokiak.
|
|
|
Hori dela eta, desegoki baino, bultzatzeko ikusten du legeak errealitate bera adierazteko esapide desberdinak erabiltzea, fenomeno hori hizkera arruntean nahiz juridikoan barneratu denean. Esate baterako, 1881eko Legeak, eta geroagoko jurisprudentziak eta doktrinak, inongo arazorik gabe, mende batez baino gehiagoz egin zuten bezala, lege honek eutsi egin dio «epaiketa» eta «protzak
|
darabiltza
, eta, beste batzuetan, «akzioa» edo «akzioak».
|
|
|
Hori dela eta, desegoki baino, bultzatzeko ikusten du legeak errealitate bera adierazteko esapide desberdinak erabiltzea, fenomeno hori hizkera arruntean nahiz juridikoan barneratu denean. Esate baterako, 1881eko Legeak, eta geroagoko jurisprudentziak eta doktrinak, inongo arazorik gabe, mende batez baino gehiagoz egin zuten bezala, lege honek eutsi egin dio «epaiketa» eta «prozesu» terminoak sinonimo gisa erabiltzeari; eta, batzuetan, «uzia» edo «uziak» hitzak
|
darabiltza
, eta, beste batzuetan, «akzioa» edo «akzioak».
|
|
|
Diogunaren lekuko bat: Jose Luis Alvarez Santa Cristinak Tractatus Logico Philosophicus liburuaren hitzaurrean ideia jakingarriok
|
darabiltza
bere gogamenaren errotan eho eta eho: –Errealitatearen berri eman nahi izaterakoan hizkuntzarekin topo egiten genuela genioen arestian.
|
|
|
Haatik, ikuspegi horren laburra larrutzeko, beste bi ordezkari landatu nahi ditugu hemen. Eta lehendabizikoak bi hitz
|
darabiltza
jarrera hori definitzeko: tranpa, batetik; utopikoa, bestetik.
|
|
|
Adibidez: , gorri, rcn intentsioakmundu guztietan begiratu eta mundu bakoitzcan gorri dircn gauzcn kiascak hartzen ditu.Kripkek idcia horiek guztiak
|
darabiltza
izen propiocn eta deskribapen zehaztuenarteko bereizketa azaltzeko. Izen propioak designatzaile zurrunak dira; designatzailc batzurruna da baldin eta objektu bera denotatzcn badu mundu posiblc orotan:
|
|
|
Aurrerago azalduko denaren arabera, bere jarduerak zuzentzeko balio eta printzipio zehatz batzuk
|
darabiltza
Arrasateko Taldeak (euskal lankidetzaren adierazlegarrantzitsuenak). Gaur egungo egoera ekonomikoak eta hurrengo lerroetan aipatuko ditugun zenbait faktorek balio horiek desitxuratu egin dituzte, lankidetzarenirizpideak ahulduz eta makalduz.
|
|
|
Lurra eta Herria identifikaturik agertzen dira, biak bat dira, zer sakratu bat, naturala eta biziduna. Herriak erraiak ditu, eta errealitate gordina bizi duen izaki bizidun bati legozkiokeen adjektiboak
|
darabiltza
idazleak: herri zanpatua da, apurtua, ukatua, urkatua, gakotua, esteka tua, esplotatua, umiliatua, hilzorian eta erdi minetan dago.
|
|
2005
|
|
|
Ate baten aurrean ageri dira taldekideak CDaren azal zuri beltzean, diskoaren Mundurako Ateak izenburua irudikatzen. Munduko, Elgoibarreko nahiz eguneroko kontuak
|
darabiltza
Arima Beltzak diskoko hamaika abestien letretan: Irakeko gerra, gurasoen etxea uzten duen eta bakarrik bizitzen jartzen den gaztea, makina erremintako langileak, euskararen biziraupena, maitasuna...
|
|
|
Bilduma biak ildo berekoak dira, Rekaldek gai eta estilo berdinak
|
darabiltza
bietan. Loturak handiak dira batetik bestera.
|
|
|
Baina gaur egungo errealitatea beste bide batetik doa; zoriontsu izateko gauzak edukitzeari ematen diogu gehienok baliorik gorena, norberarentzat nahi dugun duintasuna besteei kentzearen truke bada ere. Gizarte arazoak, egoera ekonomikoen arteko aldeak, herrialderik herrialde zein balorek daukan garrantzia, zein Jainko gurtzen den, mendebaldeko gizartean gaur egun ditugun bitartekoak zelan erabiltzen eta baliatzen ditugun... eta halako beste hainbat gai
|
darabiltza
gogoeta Xipri Arbelbidek hemen.
|
|
|
Hotzaren kontrako jantzi babesle edo isotermikoa baliatzen da eta kolore bizietako bela, plantxa eta janzkera (salbamendu jaka barne)
|
darabiltza
, hori funtsezkoa baita.
|
|
|
Internautak egoera kontrolatzen uste duenez, bestelako inguruetan inondik ere baliatuko ez lituzkeen adierazpideak
|
darabiltza
hor.
|
|
|
Hots hitzen jokotikako figurak ere usu
|
darabiltza
, neurkera figurekin hatera. Erran nahi baita, errepikapen eta aldakuntzan oinarrituz esanahi des berdina azpimarratzen dutenak (paronomasia, antanaklasia, poliptoton, deri vatio....).
|
|
|
Hots, hiztegietan irudizko esanahian agertzen direnak edo behar luketenak, ez baitira haren kazetalanetako guztiak ageri. Politikako hizkeran barra barra eta beti adierazkorki
|
darabiltza
, beti solasari datxikola. Erran zahar edo zuhur metaforikoek edo haien bihurketa tik sortuek osatzen dute atal bat, lokuzioek beste bat.
|
|
|
Elipsiek, hitz erdika irakurlearekin elkar aditzea eskatzen dute nak, prosaren zalointasuna daragite eta egilea erran edo esaeren eiteko plegu biribilak sortaraztera akulatzen. Estilo eliptikoari lotuak daude asindetona eta erretizentzia ere.Errepikapenak hitz berak errepikatuta nahiz sinonimoak esanahi bera rekin Hiriart Urrutik erruz
|
darabiltza
, baina ez oroitarazteko edo arreta era kartzeko bakarrik, ez eta ideia ala mezua bortizkiago iltzatzeko beti; errepi kapena pathos en adierazle da maiz, emozio eta ironiaren eragile. Gudu giro an bizi diren kazeta alderdikarientzat beharrak dira errepikapenak.
|
|
|
Armes défen dues... (EO 52,). Azkenik, irakurleekin bat egitekoak diren prozedura estilistikoak ausar ki
|
darabiltza
, bereziki galdera erretorikoak, communicatio (Badakizue...?, Erradazue?, Entzun duzue...?) eta dialogismoa. Azken honetan, euskal kazetaritzan orain baino lehen askoz erabiliagoa (Kirikiño, Lizardi etab.), kazetaria irakurleari (Manex) mintzatzen zaio zuzenki, alegia hizketan ari, honen gogoa eme atxikitzeko.Arto bat osorik iresteko aho bat idekirik hor zagote so, bi begiak ezin aski zabalduz:
|
|
2006
|
|
|
Morpurgoren nobelak hilarri hartako soldadu ezezagunaren izena titulutzat badarama ere, eta protagonistek abizen hori duten arren, fikziozko istorioa du kontakizun. Benetako pertsonen aipuak (bizidunenak nahiz hildakoenak), egiazko toponimia izenak, edota gertakari historikoei buruzko erreferentziak oro, mailegu gisa baino ez
|
darabiltza
egileak, fikzioa ahalik eta testuingururik egiantzekoenean kontatzearren. Bestelako izen, pertsonaia, toki eta jazoera guztiak, Morpurgoren irudimenari zor zaizkio.
|
|
|
Bere bihotzeko kuttuna bahitzerakoan, zakar samar tratatu zituen Xabinaitor ek ertzainak, eta komunikabide guztiek diote Xabinaitorrek Ertzaintza jipoitu zuela. Gauza bera egiten du txapelokerrekin, ordea, eta jakina, atzetik
|
darabiltza
Ertzaintza eta Guardia Zibila orain. Are gehiago, Mari jainkosa ere hasarretzen zaio, bere eginbeharra poxpolin guztiak zaintzea delako, ez bakar bat.
|
|
|
Galderekin batera paradoxak ere maite ditu Sarrionandiak eta haiek bezalahauek ere sarri
|
darabiltza
irakurleok gogoeta egitera bultzatzeko. Horrela, esaterako, hutsik dagoen sehaskari kantatzea planteatzen duen paradoxa azaltzen zaigu. Poesiaren gauza galdua?
|
|
|
Eskuak gora eta behera
|
darabiltza
Pilik azalpenak ematen dituen bitartean. Baietz, erizainetako batek atzo esan ziola gaur bere amak medikazio berria hasi behar zuela, baina ez diotela halakorik ekarri...
|
|
|
alborik albo ostikoz
|
darabiltza
|
|
2007
|
|
|
Herriko etxetik kanpo, eta itzulpenek tarte egiten diotenerako hainbat proiektu
|
darabiltza
Panpi Olaizolak buruan. Urte amaierara begira, Olentzeroren inguruko bizpahiru ekitaldi antolatzeko nahia du.
|
|
|
Helburua erdiesteko desenfokea, ezinezko ikuspegia, desenkoadratzea eta antzeko teknikak
|
darabiltza
euskarri Bichito k.
|
|
|
Era berean, argazkigintza eta edizio digitaleko teknika mistoak
|
darabiltza
softwareren bitartez, ikatzezko marrazketa edo akuarelatik gertuago dauden irudi bereziak erdiesteko.
|
|
|
eta Microsoft eko zerbitzu kartografikoak ere
|
darabiltza
Sareko zerbitzurik osoenetako bat moldatzeko.
|
|
|
karaktere nazional italiarra, frantsesa, etab. (Terminologikoki ohargarria, Hegel-ek, karaktere nazional natural hauei buruz beren beregi diharduen kapituluan, Antropologiako § 394 paragrafoa eta Gehigarria Entziklopedian537,. Lokalgeist?,. Nationalgeist?,. Nationalcharakter? berbak
|
darabiltza
, inoiz ere ez Volksgeist). Arraza afrikar eta asiarraren izpirituak, berez maila apal apaleko eta naturatik aski bereizi gabeak izaki, haien baitako partikularizazioak, diferentzia nazionalak, munta gutxiko edo batere gabekoak dira538 Afrika eta Asian ez du merezi nazioak (eta izpiritu nazionalak) bereizten hastea.
|
|
|
417 Herder-ek balioberdintzat ohi
|
darabiltza
: –herriaren izpiritua?,, herriaren aiurria?,, aiurri nazionala?,, nazio izpiritua?,, herri baten jeinua?,, herriaren arima?.
|
|
|
herriaren arimaz (< Volksseele>), arrazaren arimaz (< Rassenseele>), etab., inoiz ez Volksgeistaz. Chamberlain ek, adibidez, izpiritua maiz aipatzen du, giza eta gizadiarena; are batzuetan arrazaren izpiritua ere (< Geist der Rasse>) 838; aldiz, etengabe
|
darabiltza
arimak gora eta behera, < Rassenseele> 839, < Volksseele> 840, < germanische Seele> 841, < jüdische Seele> 842; edo baita herriaren karakterea, karaktere judua, etab., edo, arrazaren instintoa (k)? 843, Ortega-k halaber gustuko izanen duena; baina, behin bakarrik ere ez, oso oker ez banago, Volksgeist. Edozein alemanek baitaki, berba hori, pentsamendu alemanaren historian, arras beste periodo eta bestelako kultura bati dagokiola.
|
|
|
Anaiarekin hitz egiten duen bitartean eskuak gora eta behera
|
darabiltza
Joxeanek, eta haren azazkal karratuei begira zirrara sentitu dut gorputzean, dardara moduko bat. Lixazko eskuak ditu Joxeanek, lantegian eskularruak janzten baditu ere.
|
|
|
NARRATOR: (OFF) Iparraldeko lurralde menderakaitzetan barrenaâ? ¦ herrialdeâ? ¦ eta kontinenteetan zeharâ? ¦/ basatasunak taupadaka
|
darabiltza
lehorreko haragijalerik handienak. /// Hartz guztietan handien eta indartsuenak munduko iparraldeko lurraldeetan bizi dira.
|
|
|
â? ¦ (OFF) Oso minimalista da, eta nire gustuak islatzen ditu. Baina inguruan beti erabili izan diren gaiak
|
darabiltza
. â? ¦ Adibidez, karea, egurrezko estalkiaâ? ¦ (ON) eta adreiluak.
|
|
|
Hogeita bost lerro horiek atzera eta aurrera
|
darabiltza
bere buruan. Izan ere, erredaktore buruak agindu zehatza emana dio:
|
|
|
Organismoa da zientzietan kontzeptu bat, XIX. mendeak sistema hitzaz ordezkatu duena, eta XX.ak estruktura hitzaz (Humboldt-ek jada biak
|
darabiltza
), esanahi berdintsuan: sistema eta estrukturaren irudi kontzeptualek ere ororen aurretik osoaren lehentasun eta batasuna nabarmentzen dute, eta atal osagarrien elkarrengandiko mendekotasuna euren iza eta jardueran (multzoaren bestela, hor osoa ez baita osagarrien baturaren emaitza baizik, elementuak elkarrengandik mendegabeak baitira eta bakoitza bere kautan dago eta dihardu, pilatuta egon arren).
|
|
|
• Koloniala. Gerezia –tonu gorrixka eta zerrodun distiratsua– eta bernizez trataturiko intxaurra
|
darabiltza
, batik bat, zahartu airea emateko.
|
|
2008
|
|
|
Zumarragakoak Imaz txikitatik ezagutu dugu alderdiaren gidoia urratzen zuen. Oraingo estiloa monokordeagoa da, Urkulluk hitzak hobetoxeago
|
darabiltza
, gidoitik atera gabe. Urkulluk eta inguruko teknokratek ondo baino hobeto defendatzen dituzte alderdiaren jauntxoen interesak halere.
|
|
|
Garai hartako historiari erreferentzia ugari egiten dizkio Lowryk, batez ere Hugh pertsonaiaren bidez. Kazetaria da Hugh eta Espainiako gerra zibilean Errepublikaren aldeko nazioarteko brigadetan parte hartu ez izanak min handia ematen dio. Ospea lortu nahian gitarrarekin kantu pare bat grabatu zituen gaztetan, baina ez zen aurrera atera eta garai horretako bizipenak gogoratzean antisemitismoa eta Hitler
|
darabiltza
hizpide.
|
|
|
Boubacarrek dozena erdi hizkuntza dakizkiela kalkulatu dugu: dogonera eta peulera
|
darabiltza
herrian, banbara Maliko estatuko hizkuntza delako, eta Burkina Fason nagusi den mossieraz ere badaki, sorterria mugatik hurbil baitago. Gehi frantsesa, ingeles apur bat?
|
|
|
(OFF) Espioien izan ohi diren bezalakoxea da Felicity Shagwell. No Doktorearen bikini zuri tipikoa darama (ON) eta Antonioni ren Blow Up eko jantzi (OFF) labur kulunkari horietakoak
|
darabiltza
. Guzti guztiak janzten ditu gorputz tentagarri horren gainean.
|
|
|
hutsak eta seme alabak erabateko euskalkigabeak dira leku askotan, eta euskalkiari eusten dion zenbaitek ere, batua, euskalkia eta, nola ez, ba?? erdara
|
darabiltza
, hirurak nahasian. Gauza xelebrerik ere ikusten da han hemen.
|
|
|
Esaldi ulertezin eta harrigarriak
|
darabiltza
.
|
|
|
Aukera faltarik ez zuen egile ak. San Mateoren Ebanjelioa, n esaterako, baina gehienbat,, lotsa? eta eratorriak
|
darabiltza
; inoiz edo behin,, icareria? 28 edo antzerakoren bat.
|
|
|
3 Liburuan lenguaje (s) de especialidad, lengua de especialidad edo documentos especializados izendapenak
|
darabiltza
.
|
|
|
rego tesi ederra egin daiteke Lizarragaren jokabideaz, erdaratikako hitzak eus karatzeko segitzen duen moldeaz, eremu semantiko bakoitzean ibiltzen dituen eleez eta bestez. Erraterako, zaratarekin loturik dauden hitz hauek
|
darabiltza
, besteak beste: Aiots, > ainkuria> edo zinkuria, arroitu, asots, atsanka> (erraztasun handia du adberbioak izen bilakatzeko; cf. besarka>, besarkada?, emanka>, liskarra?,, egurraldia?,, joaldia?), bonbots> edo bunbots> (garren eta sua ren zarata), burrunba, erots>(, ekaitz zarata?,, zurrumurrua?,, marmarra?), futots
|
|
|
zerbitzari, zerrajari> (sarrallu> eta zerroju>
|
darabiltza
), zillargille, zapatain> eta
|
|
|
Bestaldetik ere, ezin nabariago erakusten du horrek, aldiak aldi, gizabanako orok gauzen eta eskubideen gainean duen eremu berezkoa eta ezin hautsizkoa, bertan dagoela jabearen erabakimenik beteena. Horrexegatik, hain zuzen ere, Axular-ek bi adibide esanguratsu
|
darabiltza
, batari zein besteri dagozkion ondorioak oso agerikoak baitira, bere inguruan dituen merkatari zein etxagunen bizimoduan.
|
|
|
Gure filosofoak testu asko itzuli edo egokitu dituela argi dago, beraz Europako hizkuntza guztietan aurki genitzakeen irudiak
|
darabiltza
. Ez du esaten aipamenak zehazki nondik hartu dituen; beharbada jadanik idatzitako esku liburuak erabili zizukeen.
|
|
|
Pertsona izenordainok soziatiboan, motibatiboan eta gaartizkidun osteango kasuetan deklinatzeko duten modua ere aipagarri da, zeren ez baitator beti bat sartalde euskaran nagusi den ereduarekin. Batetik nigaz> (9r, 11v), > zugaz, > zugana, > zugaiti, zuegaz, > zuegati> erakoak
|
darabiltza
ugari (a), baina horien ondoan zure> posesiboaz eraikiriko zuregaz, > zuretzat, > zuregaiti, > zuregan, > zuregana> eredukoak ere ezagunak ditu, haiek bezain ugariak ez badira ere (b).
|
|
|
Eredu bien kontrastea ageri agerikoa da pasarte batzuetan: nigaz>/ > zuregaz> bertso berean
|
darabiltza
inoiz (c):
|
|
|
Hala ere, ekialdearekin uztardura eginik, tahizkidun formak ere ezagunak ditu idazleonek bere hizkeran. Hala
|
darabiltza
, kasurako, zuetan> eta zuetara, > biak pluralak. Bide batez gogora dezagun gaur egungo bizkai euskaran ere badirela horietarikoak, nitara, > zutara, > gutara, > zuetara> erakoak, balio semantiko mugatuaz bada ere3:
|
|
|
kontestuan
|
darabiltza
beti beti forma markatuok:
|
|
|
Bigarren graduan, zuka neutroaz ari denean, forma indartu bietarikoak
|
darabiltza
: abs. zeur> ere bai, baina batez ere zeurori; ergatiboan zeurk> eta zeurorrek; benef. zeuretzat.
|
|
|
Izenordainok direla ta, txe> graduatzailearekin duten erabilera ugaria gogorarazi behar da azkenez, zeren gerora testuetan bakan baino ikusten ez den joera baita. Hala
|
darabiltza
: neurtxeau, > (20r), > (21r) bereziki.
|
|
|
Absolutiboaz ostean beste honako kasuak
|
darabiltza
bereziki: gen. oen,
|
|
|
Moduzkoetan la> atzizkidun eratorriak
|
darabiltza
, eta ez lan> erakoak; hala bada, bizkai euskarako joera nagusia barik, gainerako hizkeretako berberak: onela, > horrela, > ala, > eta adnominalak:
|
|
|
Izenordain kategoriakoa euskara osoan hedaturik dagoen erabilera dugu, Lazarragarenean ere lekukotza garbia duena. Hala
|
darabiltza
bestek, > besteri> (9r), > besteren> (28v), bestegan> (41r), bestegana> (32v):
|
|
|
Zenbatzaile zehaztugabeen artean, konparatiboen sailean, ainbat, > oneinbat> eta orrinbat> (orreinbat) hirurak
|
darabiltza
. Hirugarren graduko generikoa ugari, baina 1 eta 2 gradukoak urriago:
|
|
|
okerreko bidetik hartutako etsenpluak agertuz, saihestu behar den hura azaldu jendeari. Andre Mariak eskaintzen duen maitasunari buruzko lekzio monografikoa helarazteko maitasun mundutarretik jasotako etsenpluak
|
darabiltza
, maitasun beteginera erakartzeko akastun maitasuna ezagutaraziz.
|
|
|
Argudiatu, ondorioztatu, laburbildu... eragiketak ditu oinarri nola kopla ontzerakoan, hala kopla multzoa egitu ratzerakoan. Laugarren koplatik hamabigarrenerainoko etsenplu guztiak tesi bat argudiatzeko
|
darabiltza
: maitasun mundutarretik biltzen den uzta, pro betxurik batere;/ anhitz pena, arima gal?
|
|
|
Etorlur elkarte bat baino ez da, baina oso eraginkorra Gipuzkoako landa inguruak bultzatu eta garatzeko orduan. Eta hori egiteko hiru helburu
|
darabiltza
gogoan: landa inguruetan industrialdeak sortzea, udalerri txikietan etxebizitzak eraikitzea eta lur bankuaren sorrera.
|