2000
|
|
–Ba al
|
dakik
zer aurkitu nuen aurrekoan sukaldean, baten bati erorita?
|
|
" Eta ez diat aita sainduaren hitzean sinesten: izan ere, ba al
|
dakik
zer gertatu zen Avignonen. Ez?
|
|
—Baina ba al
|
dakik
zer erran zidan izeba Joanak, egun batean. Berak ezin seguratu zuela, baina beldur zela kendu ez ote zioten Henriki karta hura, eta ez galdu...
|
|
Baina Pedrok bertze koadro bat zor zidak. Izan ere, ba al
|
dakik
zer erran zidan, Italiarat joan zenean? " Joanikot:
|
|
Eta hire amaren nahia eta gutizia hi ikustea duk. Izan ere, ba al
|
dakik
zer erran zigun hitaz ari zela. Hauxe:
|
|
Eta izurriak aitzinetik eraman zituen bertze gaixo haiek guztiek zer erranen lukete...?" Eta iritsi ginen gelarat, eta orduan ere, arrazoin bati bertze bat zerraiola, erran zidan: " Ba al
|
dakik
zer eginen nukeen nik, san Jenaro banintz eta napolitarrek katedraleko altxorrean gordetzen duten sainduaren buruan sarturik banengo.... Mihia aterako niekek egun batean, eta irri eginen niekek, zeren eta irri egiteko modukoa baita jendea hain inozenta eta hain ergela izaitea...!
|
|
—Ba al
|
dakik
zer den libertatea. Guztiek baietz erraiten duten tokian, ezetz erraiteko eskubidea.
|
|
Eta bertze egun batean, bere gabineterat gonbidatu nindian, ustekabean, teleskopiotik so egiteko. Eta, teleskopioa prestatzen zuen bitartean, Galileori buruz solasean hasi, eta ba al
|
dakik
zer erran zidan. Hauxe:
|
|
—Luthero omen duk hobenduna. Izan ere, ba al
|
dakik
zer zabaldu zuen gure Bartolo horrek bere igandeko predikuan, orain dela hiruzpalau aste. Herritar batzuek Luthero zaunka eta zaunka ikusi zutela, otso bat zirudiela, Pagabasoko leizearen inguruan, artalde baten gibeletik; eta artaldeari, halako batean, oldartu, bizpahiru ardiri ausiki egin, eta artaldeko ardi gehienak hil zirela hurrengo egunetan, eta hala iritsi zela izurria Urbiain ingururat, Lutheroren kulpagatik.
|
|
—eta, harridurazko keinua egiten zidala, erran zidan—: Kontuak eskatzen ari nintzaiela, ba al
|
dakik
zer erran zidaten oilo horiek, beren koldarkeriaren ahanzteko. Beren orazinoei esker salbatu zela untzia, eta orazino haietan gogoan izan zituztela Jainkoa, Ama Birjina eta saindu guztiak... baita aita saindua ere!
|
|
—Ba al
|
dakik
zergatik ez nintzen ezkondu. Portu bakoitzean emazteki bat zain dudalako...
|
|
Neronek ere eginen nian neure loaldiñoa, baina haurrekin ezin horretarako patxada hartu. Hik, Edu, ederki
|
dakik
zertaz ari naizen, ezta?
|
2002
|
|
Hik behar duana sexu saio on bat duk –bota zion– Horrek akaso begiak irekiko lizkiake. Ba al
|
dakik
zer egingo dugun. Aurkeztuko diat ezagutzen dudan...
|
|
Egunen batean heure buruarekin gustura hagoela konturatuko haiz. Ba al
|
dakik
zer den hori?
|
2003
|
|
–Hik badakik, bestalde, gizon emakume haiek nomadak zirela... Baina ba al
|
dakik
zer den nomada?
|
|
–Ongi, Joanma! Baina ba al
|
dakik
zer gertatu zen gero, Azpilen bizitzen jarri zirenean. Tarteka lur mugimendu txikiak izaten zituztela, munstroaren ipur-konkorrari edo isats aldeari zegokion tokian doi.
|
|
–Don Estebe bezalako apaiz ezin itxiago bat, Azpil dogmakeriaren tunelean sartu zuena –erantzun zidan, keinu bat eginez, haserretik etsipenerako bidean– Nik, ordea, Patxi maisuak bezala, Jainko errukitsu bat sinesten diat, eta ez Jainko justiziero bat –eta, geldiune bat egiten zuela, arreta handiz galdetu zidan–: Baina hik ba al
|
dakik
zer den dogmakeria. Eta Jainko justiziero bat...?
|
|
" Oinarri sendoa behar dik. Ez
|
dakik
zer  nolako fardelak jaso behar dituen garabi honek!". Semeak hamaika aldiz entzun dio hori bera, ia ia gauero, baina hitz horien esperoan egon da aitak pieza guztiak gau mahaiaren gainean barreiatu dituenetik.
|
2004
|
|
–Hik ez
|
dakik
zer den ona...
|
|
Bartzelonako auzo gorriko kale bakarti batetik bakar bakarrik nindoala, gezurrezko pistola bat eskuan, mihi pozoiduna agertu zitzaidan, bat batean; eta orduan, pistolarekin mehatxatu, hura ahuspez etzanarazi, oina bizkar gainean jarri eta halaxe esan nion: " Ba al
|
dakik
zer den labezomorro higuingarrien sindromea. Ez?
|
|
–Eta ba al
|
dakik
zer egin zuen, halako batean, Di Stefanok, Argentinako River Platen jokatzen ari zela. Sekulako gola sartu zian –Boca Juniorsen kontra, oker ez banago–, zelaia alderik alde zeharkatu, eta bidera irten zitzaizkiòn aurkari guztiak hankaz gora utzi ondoren, atezaina bera ere bai... baita arbitroa eta marrazainak ere, hortik atera kontuak!
|
|
" Lista... Ba al
|
dakik
zer den?"
|
|
Hemen ez al dago ba ardorik? ’.. Ba al
|
dakik
zer esan zidan? ‘Esnea, aitona, zuk esnea edan behar duzu! ’ Me caguen...
|
|
" Hi: ba al
|
dakik
zer egin duen Joxemarik gaur?"
|
2005
|
|
" La ostra, hik ez duk lanik egin hire bizitza guztian! Hik ez
|
dakik
zer den prentsaurreko batetik itzultzea. Denborak lepoa estu estu eginda, pentsatuz æzein korte sartuko diat... Æ".
|
|
–Ba al
|
dakik
zer datorren paper horretan?
|
|
– Bromarik ez. Hik ez
|
dakik
zer den hau.
|
|
Hik ba al
|
dakik
zer den Alcatraz?
|
2006
|
|
Agiri hau prestatu duen funtzionarioak erantsi duen J letrak ziok hi judua haizela. Zer, ez al
|
dakik
zer haizen, zer haizen, zer haizen...
|
|
Adiskide, hik ba al
|
dakik
zer den hi bezalako mutiko baten  tzat ni bezalako gizon baten laguna izatea?
|
|
Ohean lotu, eta hor edukiko naitek egunetan eta egunetan, obratzeko ere askatu gabe. Hik ez
|
dakik
zer den hori! Eraman nazak taberna batera.
|
2007
|
|
— Kamelia ez duk abere bat, nik uste! Ba ahal
|
dakik
zertaz mintzo hizan?
|
2008
|
|
–Aitoren seme bahiz,
|
dakik
zer den hire eginbidea(...) Adereza hadi non diren hartzak eta otsoak, saldoak akopilatzen dütienak. Habil, hoa oihanetara basa arimal heer gerla egitera ta ohore biltzera?
|
|
KANDIDO: Bai, baina kanpora atera, eta ba al
|
dakik
zertaz konturatu naizen. Eneukala ezer!
|
|
ABEL. Ez al
|
dakik
zer gertatu den?
|
|
Ez hori, ez hango beste ezer. Hik ez
|
dakik
zer den bizitzea zama hori gabe.
|
2009
|
|
–Ba al
|
dakik
zer den hau?
|
|
Eta Jainkoak bakoitza egin baitzuen diferente, bere askatasunarekin erabaki dezan zerua irabazteko dagoen edo suzko leizean amiltzeko, eta, begirada zorrozten zuela, gehitu zuen?: Ba al
|
dakik
zer esan zidan lehengoan osabak. Misio lur ditugula Afrika eta Txina, bai, baina euskaldunok Euzkadi, lehenik eta behin.
|
|
Hago isilik! Ba al
|
dakik
zer dirutza balio duen? (...) Jode!
|
|
KANDIDO: Ez
|
dakik
zertaz ari naizen?
|
|
Hago isilik. Ez
|
dakik
zer esaten ari haizen. Ez ezak gehiago nire telefonoa hartu.
|
|
Baina goizero eta gauero ikusi behar hori... Ez
|
dakik
zer den hori.
|
|
ABEL. Hik zer ote
|
dakik
zer den egia!
|
|
LUKAS. Hik ze ote
|
dakik
zer den ona niretzat!
|
|
Eta Jainkoak bakoitza egin baitzuen diferente, bere askatasunarekin erabaki dezan zerua irabazteko dagoen edo suzko leizean amiltzeko –eta, begirada zorrozten zuela, gehitu zuen–: Ba al
|
dakik
zer esan zidan lehengoan osabak. Misio lur ditugula Afrika eta Txina, bai, baina euskaldunok Euzkadi, lehenik eta behin.
|
|
Baina hitzek ez obeditzea? Ez
|
dakik
zer den hori!
|
|
–Hik ba al
|
dakik
zer esan didaan lehen?
|
|
– Bai, baina... –astarkak lurrean utzi nituen, eskua gerrira eraman, haizea hartu; ez zen lan erraza esku bakarrarekin egiteko– Aizak, hik ba al
|
dakik
zer den plusbalioa?
|
2010
|
|
Uste diat horregatik utzi dudala lana. Ba al
|
dakik
zer den belarri jan hori, egunero zortzi orduz kaka hori entzuten egon beharra. Hori ez duk bizimodua, motel, ez zagok hori jasaterik, esan zuen Harrik, aurpegiko azal guztia batera zimurtuz.
|
|
–Bai. Ba al
|
dakik
zertan hagoen edonoren gainetik?
|
|
Txiste bat ere bazuen gure aitak, halakoetarako. " Ba al
|
dakik
zertan bereizten diren ofizinakoak eta tailerrekoak pixa egiterakoan?" galdetzen zuen, eta aurrekoaren isiltasunaren aurrean (erantzuna bazekienaren isiltasun konplizea, ezagutzen ez zuenaren isiltasun jakinguratsua), irribarre eginez jarraitzen zuen: " Ofizinakoek pixa egin eta gero garbitzen dituztela eskuak, gauza zikinen bat ukitu dutelakoan, eta tailerrekoek pixa egin aurretik, txilibitua ez zikintzeko".
|
|
Autotik atera orduko zabaldu zuan txaleteko atea eta Magdalenaren irribarre argitsuak jo nindian begietan, uniformea jantzi gabe ikusten nuen lehenengo aldia zuan eta ametsetan ari nintzela iruditu zitzaidaan bat batean, neska gazte hura atean nire zain jarrita ikusiz. Ba al
|
dakik
zer esan zidan taxilariak agurtzeko orduan?
|
|
–Hasteko, ba al
|
dakik
zergatik deitzen zaion Patxintxi? –galdetu zidan, egun hartako lezioari hasiera emateko.
|
|
Osasun ona dauka. " Ba al
|
dakik
zer esaten duen Pantxok, esan dit niregana itzuliz.
|
|
" Zer diok, David? Ba al
|
dakik
zer adierazi nahi duen arnasa horrek?" Beldurra hartu nuen, ez ote zen guztiaz jabetzen. Ez ote zituen nire sentimenduak ezagutzen.
|
|
—Oraintxe ikusiko diagu: ba al
|
dakik
zer egiten duen ilargiarekin Allahk, azkeneko laurdenaren ondotik?
|
|
Eta bukatzeko: " Hik ba al
|
dakik
zer den benetako metrailadore bat, Mikel". Nola ez," benetako" eta" metrailadore" bitan azpimarratuz bezala ahoskatuko lituzke.
|
2011
|
|
Erraz botatzen dituk hik, esan zidan Nadiak, erraz gaitzesten duk Europa zaharra, eta argi, ez diat esan nahi ez daukanik ezer txarrik, ni ez nauk hasiko haren loriak goratzen, baina ez izan ergela, eta ez ahaztu non bizi haizen, eta nola bizi den munduan jenderik gehiena, hik ez dakik zer den iturria ireki eta ura edateko modukoa izatea, edan eta edan egin dezakek, ez daukak ahituko den beldurrik, ireki berriro, edan eta edan egin dezakek, garbia zetorrek, ez daukak irakin beharrik, edan eta edan egin dezakek. Ez
|
dakik
zer den hori, beti halaxe ezagutu duk. Eta zerbait gertatzen bazaik, gaixotzen baldin bahaiz, min hartzen baduk, medikua daukak, ospitaleak, botikak, ongi artatuko haute, ez daukak beldurrez ibili beharrik, okerreko organoa erauziko ote diaten, edo medikuaren kontsulta ordaintzeko lain diru biltzerik izango ote duan, hik ez dakik zer den hori, ez duk besterik ezagutu.
|
|
Ez dakik zer den hori, beti halaxe ezagutu duk. Eta zerbait gertatzen bazaik, gaixotzen baldin bahaiz, min hartzen baduk, medikua daukak, ospitaleak, botikak, ongi artatuko haute, ez daukak beldurrez ibili beharrik, okerreko organoa erauziko ote diaten, edo medikuaren kontsulta ordaintzeko lain diru biltzerik izango ote duan, hik ez
|
dakik
zer den hori, ez duk besterik ezagutu. Eta bai, bazekiat langileen egoera gero eta ilunagoa dela, aberatsen eta behartsuen arteko aldea amildegi sakona ari dela bihurtzen, baina begira ezak ingurura, ikusten duk inor gosez hiltzen?
|
|
Erraz botatzen dituk hik, esan zidan Nadiak, erraz gaitzesten duk Europa zaharra, eta argi, ez diat esan nahi ez daukanik ezer txarrik, ni ez nauk hasiko haren loriak goratzen, baina ez izan ergela, eta ez ahaztu non bizi haizen, eta nola bizi den munduan jenderik gehiena, hik ez
|
dakik
zer den iturria ireki eta ura edateko modukoa izatea, edan eta edan egin dezakek, ez daukak ahituko den beldurrik, ireki berriro, edan eta edan egin dezakek, garbia zetorrek, ez daukak irakin beharrik, edan eta edan egin dezakek. Ez dakik zer den hori, beti halaxe ezagutu duk.
|
|
Batzuendako, izan ere, pozoia bezalakoa duk arnoa; ni bezalakoendako, berriz, bitamina. Baina hik ba al
|
dakik
zer den bitamina??
|
|
–Ba al dakik atzo David erregearekin egon nintzela? Eta ba al
|
dakik
zer erran zidan. Penano zeruan sartu zenean, Jainkoak urrezko harmonika bat eman, Penano jotzen hasi, eta saindu guztiek jo nahi dutela harmonika geroztik?
|
|
–Heroinarekin zebiltzak, horixe duk arriskuetako bat: sekula ez
|
dakik
zer sartzen ari haizen hire zainetan.
|
|
Hauxe da errealitatea! (Manexei) Hik ondo
|
dakik
zertaz ari naizen. Handik pasatakoa haiz.
|
|
ABEL. Eta heuk esaten didak hori? Ondo asko
|
dakik
zer den gezurra esatea maitale bat ezkutatzeko! Hala ibili hintzen heu ere!
|
|
ERNESTO. Burua galdu duk, ala? Ez
|
dakik
zer esaten ari haizen!
|
|
JOANA. (barrez lehertzen). Menajea??! Hik ba al
|
dakik
zer den hori?
|
|
JOANA. Hire arazoa ez duk denbora, onartzak, ez
|
dakik
zer den, menajea?.
|
|
ABEL. Baietz Ernesto egon atzean? Hik ez
|
dakik
zertarako gai den putaseme hori.
|
|
Nirekin errukituta balego bezala: gizajoa, ez
|
dakik
zer etorri zaian gainera!
|
|
– Urpean dena argiago ikusten duk, baita norbere burua ere. Ez
|
dakik
zer lasaitasun ematen didan arrainak eta koralak ikusi ahal izateak, mantarrainen joan uhintsuak, dena duk harmonikoa urpean, ez zagok abiadurarik, kamera geldoan bizitze hori, bizitza luzatzeko modu bat... Itsasora sartu eta begiak ixten zituen horietakoa ninduan ni, aukeran nahiago zeren gainean igeri egiten nian ez jakin.
|
2012
|
|
–Hori gero! Ba al
|
dakik
zertara arriskatzen hintzen?... Ez al duk ezer ikusi, txokoan, ezkerretan, hirugarren apalean?
|
|
– Ikusten al duk hori? –galdetu zidan– Ba al
|
dakik
zer den?
|
2013
|
|
–Ez
|
dakik
zer zoriontsu egiten nauan. Pozak airean nagok, bai, eta gaur gauez ilargiarekin eginen diat dantza.
|
|
Hainbertze kostatu zaion lan tresna sutan erre?? Lurraren alde lan egiteko, ordea, lurraren aurka paratu beharra zagok maiz, neke eta izerdi, baina hik ez
|
dakik
zer den hori: bertzela mintzatuko hintzateke gainerakoan, Tayyeb.
|
|
Mirarien Ama Birjinaren pomada!?, esan zion Albertinak, zeinak, tapoia ireki, tuboa estutu eta pomada ubelunean ematen hasten zela, erantsi baitzuen: . Ba al
|
dakik
zer esaten duen don Petroniok, herriko medikuak. Botikariek geroztik asmatu dituztela, bai, pomadak eta, baina hau lakorik ez!
|
|
Eta, itzuli ez beste, beren balentrien berri ematen zioten Dionixiori, noski. . Zergatik ez haiz hurrengoan gurekin etortzen??, esaten zion batak;. Hik ez
|
dakik
zer den ona! Tu as compris???, besteak.
|
|
–Ez
|
dakik
zer poza ematen didaan! –gero, irribarre pikaro bat eskainita, bere iruzkina egin zion?:
|
|
–Hik ba al
|
dakik
zer den domino efektua. Pieza bat jausten bada, guztiak jausten dituk.
|
|
Hainbertze kostatu zaion lan tresna sutan erre...? Lurraren alde lan egiteko, ordea, lurraren aurka paratu beharra zagok maiz, neke eta izerdi, baina hik ez
|
dakik
zer den hori: bertzela mintzatuko hintzateke gainerakoan, Tayyeb.
|
|
–Ez
|
dakik
zer zoriontsu egiten nauan... Pozak airean nagok, bai, eta gaur gauez ilargiarekin eginen diat dantza.
|
|
–Ez
|
dakik
zer poza ematen didaan! –gero, irribarre pikaro bat eskainita, bere iruzkina egin zion–:
|
|
–Hik ba al
|
dakik
zer den domino efektua. Pieza bat jausten bada, guztiak jausten dituk.
|
|
Mirarien Ama Birjinaren pomada!", esan zion Albertinak, zeinak, tapoia ireki, tuboa estutu eta pomada ubelunean ematen hasten zela, erantsi baitzuen: " Ba al
|
dakik
zer esaten duen don Petroniok, herriko medikuak. Botikariek geroztik asmatu dituztela, bai, pomadak eta, baina hau lakorik ez!
|
|
Eta, itzuli ez beste, beren balentrien berri ematen zioten Dionixiori, noski. " Zergatik ez haiz hurrengoan gurekin etortzen?", esaten zion batak;" Hik ez
|
dakik
zer den ona! Tu as compris...?", besteak.
|
|
" Ayerra, lagunak izan behar diagu. Ba al
|
dakik
zer pasako den bestela?" Besoarekin lepoa inguratu zion. " Ez dakik?
|
|
" Ez dakik? Ez
|
dakik
zer pasako zaian nire atzetik ibiltzen baldin bahaiz?" Ayerrak intziri egin zuen. Aurpegia gorritzen hasi zitzaion.
|
|
Eskuak behar zen lekuan paratu eta keinu garbia eginez," Galdetzen dik aber kaskatzen duken! Ez
|
dakik
zer den hori. Bostekoa baten kontra aritzea, motel!".
|
2014
|
|
–Aurten berriz ere Europako postuetan, hi. Ba al
|
dakik
zer den hori?
|
|
Memelo, hik zer arraio
|
dakik
zertaz ari nintzen. irainak min eman zidan.
|
|
" Motorrean ibili ez bahaiz, ez
|
dakik
zer den hotza", esango zuen, baten bat parean tokatuz gero. Eta han joan zen korrika anai arrebengana, esaldia ahaztuko zitzaion beldur.
|
|
Eta baita ere pasadizo hura nola kontatu behar zuen erabakitzeko: " Hik ez
|
dakik
zer den emakume bat musukatzea, haren mihia hire ahoan sartzea. Hik ez daukak ideiarik!".
|
|
– Egon hadi –esan zuen aitak– Ba al
|
dakik
zer den aberria?
|
2015
|
|
Guztiontzat hiretzat izan ezik, Luis. Itzuliz gero ba omen
|
dakik
zer espero behar duan. Materia fusilable haiz, euren hitzetan.
|
|
–Ba al
|
dakik
zergatik esaten didaten Txaketas hemen?
|
|
–Ez al
|
dakik
zer den txalapata?
|
|
Latzak. Ba al
|
dakik
zer den gosea pasatzea. Hik nola jakingo duk ba?
|
|
Ja, ja! Ez
|
dakik
zer nolako poza, Etxabe! Baina ez esan gero pista erraza zenik, e?
|
|
–Eta beste atalak? Ba al
|
dakik
zer idatzi hemendik aurrera?
|
|
–Mugan harrapatu, eta, alto? emanez gero, ba al
|
dakik
zer esan behar duan? –galdetu zion behin norbaiti.
|