2000
|
|
Ematen du harro sentitzen garela, gu eta gutarrak ingurukoak baino zuhurragoak izan omen garelako, baina, egia berdadero? eta funtsezkoenaren esploratzaile porrokatuak gara maizegi, etaabsolutua aurkitu nahi dugu absoluturik ez
|
dagoen
munduan. Geroxeago aipatukodudan liburu eta egile enblematiko batean atera zait perla distiratsu hau:
|
|
Adi egon, bada, zeren kontatuko baitizuet nola sendatu zuen Avilako Teresak gure aita —eta ikusirik ezen guztiek kasu egiten zidatela, nahiz eta zaldunek, artean, mesfidantzaz behatu, aitzina segitu nuen, hiztun onen antzera, hitzaren jabe—: ...mana; gizonak erraiten zuen ezen erlikiontzi hark santaren behatzezurrez zeuzkala —ezker oineko hatz lodikotearenak—, eta erran zigun ezen egun baten buruan sendatuko zuela berak aita, baldin harekin bakarrik uzten bazuten, bere erlikia harekin eta bere orazinoekin; hura entzun nuenean, ez nion sinetsi, zeren baitakizue nolakoak izaiten diren gauza hauek, eta zenbat gezurti eta engainati
|
dagoen
mundu honetan; eta, ikusirik hark ezen sinesgaitz agertzen nintzaiola, galdegin zidan: " Mutila, ez didazu sinesten, baina erradazu:
|
2001
|
|
Ironia, galdera, paradoxak ziur eta geldi ez
|
dagoen
munduaren agerpenak dira. Hizkera literarioaren ezaugarri bat ziurra ez izatea bada, mugikorra izatea, hiru espresabideok horretarako aproposak dira.
|
|
Tradizio batek eragin nabarmena izan zuen bestean, eta euskararen munduan zizelkatu ez zen erromantikoatzerakoien klixe horrek kalte handia egiten dio, oraindik ere, euskarari: euskararenoilalurreko gaurko bizipen egunerokoak ezin du, anartean ere, sukar hori aspaldigainditu zuela sinetsarazi, bizirik
|
dagoen
mundu batek bizi gaituela jakinarazi.Euskararen zailtasun deabruaren topikoa langa bat da tradizioen arteko komunikaziorako, baina ni nago (eta oker egon ninteke) bi tradizioen arteko komunikazioaeragin behar luketenek (agintariek, hedabideek, eragile sozialek...) ez dutela komunikazio horretarako premia ikusten, eta, halaber, ez direla konturatzen komunikazio hori joan etorrikoa (berdintasunezko... arazo izaten iraun ere, alegia.
|
|
Eta antzinakoen astronomiaren arabera, munduaren erdian lurra legoke, eta esferaren kanpoaldeko leku urrutienean izar finkoak; bi horien artean, planetak leudeke, eta lurraren baitan hegazti, arrain, lehorreko animalia, gizaki, eta maila guztietan barreiaturik jainkoak. Hau da dagoeneko osaturik
|
dagoen
mundua. Zein alde da mundu honetan mugagabe eta zein mugatua?
|
|
Ez ibili kausaren menpe
|
dagoen
mundu jasailearen gibeletik;
|
2002
|
|
Berrikuntza horri esker, gizartea geroz eta jabetuago eta inplikatuago
|
dagoen
mundu honetan maila handiko erabaki hartzaileek aplikatzen dituzten ekintzak indartzea du xede.
|
|
Abiadura handiko informazioaren garraioak informazio hori modu globalean ulertzera behartzen gaitu. Mundua modu globalean ulertzen dugu, baina zein da jira-biraka
|
dagoen
munduaren ikuspegi globalizatua. Zertaz informatzen dute albiste agentzia handienek?
|
|
gutariko gizabanako bakoitzak, gutariko talde bakoitzak, gutariko herri bakoitzak munduaren interpretazio subjektiboa eta pertsonalizatua garatzean, mundu global batean diharduela eta besteen balio eta signifikazio sistemekin batera bizi behar duela kontuan izatean. Gero eta interkomunikatuago
|
dagoen
mundu honetan, ez dago ahazterik mundu materialaren globalizazioa; era berean, globalizazioak ez du nahitaez ezarri behar identitate desberdinen arteko berdinketa zoroa.
|
|
Nazio Batuei atxikitako erakunde horretako adituek zehaztu dutenez, bizi itxaropen osasuntsua bost eta hamar urte bitartekoa izan daiteke, eskualde bakoitzeko osasunerako arrisku nagusien aurkako hainbat alderditan borrokatzen bada. Gaur egun, aberatsen eta pobreen arteko kontrastea “eskandalagarria” da, arrisku faktore askok garapen bidean
|
dagoen
munduari bakarrik eragiten baitiote. Osasun egoera onean bizitzeko itxaropena murrizten duten hamar arrisku nagusien artean daude desnutrizioa eta obesitatea.
|
2003
|
|
Herri txiki baten bizi den ezagun baten zazpi urteko semeak psikologo baten laguntza izan du azken bi urteetan. Zer da hori erotuta
|
dagoen
mundu baterako. Ahuntzaren gauerdiko eztula ez behintzat!
|
|
Etnografiari eskainitako sailean, baserrietako lanabesak, arrantzale eta ikazkinen lan tresnak, altzariak... desagertzear
|
dagoen
mundu baten azken hondarrak topatuko ditugu. Bitxikerien artean bi aipa ditzakegu:
|
|
Gida horretan, haurren helduen zaintza, flotagailuak erabiltzea eta uretako jardueretan odoleko alkohol maila mugatzea gomendatzen da. NBEko agentziaren kalkuluen arabera, herrialde garatuetan hondakin uren herena ez da behar bezala tratatu; garapen bidean
|
dagoen
munduan, ordea, proportzio hori are handiagoa izango litzateke. “Arazo horrek, gainera, eragin ekonomiko handia du; izan ere, urtero milioika pertsonak igarotzen dituzte oporrak kostaldean, hondartzaren eta eguzkiaren bila”, adierazi zuen Bartramek.
|
|
Itsasoa ikustean lasaitu egiten zen Matias, bazekielako Idusen zegoela oraindik; bazekielako ez zela, konturatu gabe, Idusetik atera eta beste herri batera joan, ibili eta ibili. Eta Idus itsasoaren ondoan
|
dagoen
munduko herri bakarra balitz bezala pentsatzen zuen hori. Bazekien gogoeta tontoa zela, baina gogoeta tontoak izaten dira normalenak etxetik kanpo, haizeak mugitzen dituen partikula jobialak sudurretik sartzen ari zaizkigunean, esate baterako.
|
|
Garai horretan indartuko den antzinatasun/ berritasun dialektika amorratuak fruitu iraunkorrak ekarriko ditu benetan gure artera. Pentsamolde tradiziozaleak berritasun oro berrikeriatzat hartuko du berehala, garbitasun edo araztasun oro (euskararena, ohiturena edo erlijio berarena) iragan mitiko batera proiektatuko du, eta galtzeko arriskuan
|
dagoen
mundu jator hori berreskuratzea izango da bere eginkizun nagusia. XIX. mendean euskal jendearen artean arrakasta  handien duten mugimendu politikoak âhala nola karlismoak, fuerismoak zein nazionalismo jaioberriakâ" antzinako" bizimoduaren, legeen, fedearen, hizkuntzaren, moralaren edo  gizarte egituraren gordetzaile eta defendatzaile gisa agertuko dira beti.
|
|
Horren ondorioak aurreikusteko modukoak ziren etabe rehala agertu zaizkigu. Ikusi bestela nola
|
dagoen
mundua. Izan ere, baliabideak neurriz gora ustiatzeak arriskugo rria ekarri dio naturari:
|
2004
|
|
Gure memoria munduaren memoria al da? Gezur hutsez josita
|
dagoen
munduaren memoriaren menpe al gaude. Munduko teatroaren pertsonaiak bilakatu gara?
|
|
Baina, gauza jakina da ahaltsuak berekin dakarrela zekenkeriarako joera; ahulak, berriz, ahuleziaren ezintasuna. Asimetriaren gizarte lur labainkorretan eratua
|
dagoen
mundu honek ezer gutxi du botere simetriaren orekatik.
|
|
Jakina, euskararen eta euskaldunen gizarte eraikuntza zertan den dakienak, erraz asko ulertuko du zergatik dagoen euskaldungoa sormenik gabe. da, horrelakoetan, jadanik eraikia
|
dagoen
mundu sin bolikoan eta kulturalean eraikimen eta sormenik gabeko hizkuntzak ezin duela bizitzaren mezua dagoen dagoenean baizik errepikatu. Nola ez da, bada, baldintza soziokultural horietan, egungo euskaldunaren mintzabidea erdaraz ekoitzitakoaren oihartzun hutsala izango?
|
|
Bi gizarte dinamikaren eskuko diren jarduera horiek ez dute zertan bat bakarreko bilakatu. Hizkuntza ez da gainaxaleko komunikabidea, jadanik sortua
|
dagoen
mundu sinbolikoa transmititzekoa, giza mundu hori eratzen duen bitartekaria baino. Erabileraren izaera adierazten digu definizio horrek; ikasteak, besterik gabe, inondik inora bere baitan ez dituen tasunak eta ezaugarriak ditu hark.
|
|
Aproposa litzateke, beraz, ideia ekonomiko ortodoxoak birplanteatzea ezsoilik teoria horiek kontuan hartuz, ez eta soilik bere zientzia iturria azterketaraerantsirik, baizik eta guztien baitan
|
dagoen
munduko ikuspegia ondo baloratuz etaulertuz. Maitasunaren ikuspegitik, aurreko atalean egin dugu balorazio hori, etaatal honetan bere formulazio zientifiko bat zirriborratu dugu.
|
2005
|
|
Gaur egungo nazioarteko lankidetzaren kontzeptuak ez du zerikusi handirik 1950eko hamarkadakoarekin, hazkunde ekonomikoa bultzatzeko, ekoizpen ahalmena handitzeko eta herrialdeen inbertsioa handitzeko funtsezko tresna gisa ezagutarazten zenean. Laurogeiko hamarkadatik aurrera, hainbat herrialdek, beren gobernuen eta nazioarteko laguntza proiektuak bultzatzeko sortutako organo espezifikoen bidez, garapen bidean
|
dagoen
munduaren eta mundu garatuaren arteko aldea murriztea izango dute helburu.
|
|
Gaur egun, 200 katamotz iberiko baino gutxiago geratzen dira, eta horien artean eme eskukada batek bakarrik du hazteko gaitasuna. Hori dela eta, desagertzeko zorian
|
dagoen
munduko felidorik mehatxatuena da.' XX. mendearen hasieran, zenbait zientzialari espainiar lehen alarma ahotsak zabaltzen hasi ziren, espezie batzuen populazioak murrizteari buruz, besteak beste, katamotza. Hala eta guztiz ere, ez zen ezer egin animalia hori gutxitzeko, eta gaur egun oso nukleo txikitan bizi da, Sierra Morenan, Toledoko eta Doñanako mendietan, eta duela gutxi arte San Pedro eta Caceres mendilerroetan, Portugalgo Algarbean eta Gredos Madrilgo eta Herriko alderdietan.
|
|
Sustatzailearen arabera, enpresaburua Martin Varsavsky zati guztiak irabazten ateratzen dira. Erabiltzaileak irabazi egiten du, lehendik zuenari (etxean duen banda zabala prezio berean) WiFi bidez Internetera sartzeko aukera gehitzen baitio, Foneko beste kide bat konektatuta
|
dagoen
munduko edozein tokitan. Sarbide hornitzaileak, bestalde, irabazi egingo du, aparteko zerbitzu bat eskaini ahal izango baitu hatza mugitu gabe, eta horrek bezero berriak erakarriko ditu, banda zabaleko konexio baten erabiltzaile direnek soilik parte har baitezakete ‘Fon iraultza’ horretan.
|
|
Baina hemen ez du adierazten nora goazen, ze norabidetan mugitzen garen. Zenbat ibai
|
dagoen
mundu puta honetan! Eta ibaietatik mugitzeko eroan behar gaituena?
|
|
Nafa rroatik idazten dut, badakit. baina aurtengo pozetako bat, niretzat, Patxi Huarteren De re rum naturalibu ru aren argitalpena izan da. Pertsonaien atzean
|
dagoen
mundua ren ikusmira oso hurbila egiten zait. Patxik astero edoha rritzen nau.
|
|
Bere testutan, era batera edo bestera, maiz aurkitzen dugu ideia hau eta, garrantzitsua delako, bere hainbat formulazio eskainiko ditugu jarraian adibide moduan: " Hitza erdian
|
dagoen
mundu bat da, kanpoan ageri denaren eta guregan ekiten duenaren erdian kokatzen dena" 89;" munduaren eta gizakiaren arteko kontaktua deskarga elektriko bat bezalakoa da, nondik hizkuntza ateratzen den" 90;" hizkuntza bigarren mundu bat bezala irudikatzen dugu, alegia, gizakiak bere baitatik eta egiazko mundutik jasotzen dituen inpresioetatik abiatuz objektibotu duen mundu bat ... hizkuntzari esker bakarrik ahal du gizakiak mundura iritsi eta munduak zerbait izan gizakiarentzat, hau da, hizkuntzak paper ordezkaezina jokatzen du, hain zuzen, gizakiaren eta munduaren artean bitartekotza egiten duelako.
|
2006
|
|
Liburuan azaltzen ditudan adierazpen ludiko guztien abiapuntuan hizkuntzaren gaineko gogoeta dago. Hau da, kontzienteki askotan, ohartu gabe beste batzuetan, darabilgun hizkuntzaren nondik norakoak zalantzan jartzera eta birpentsatzera bultzatzen gaituzte ariketa hauek, hitzen beste aldean
|
dagoen
mundua ikusarazten baitute.
|
|
Subjektuaren gaiak, erabat zatikaturik
|
dagoen
mundu batean identifikazio eta pertenentzia molde berrien bila aritzeak, zalantzarik ez dago Weber-entzat berebiziko garrantzia daukala Mendebaldeko arrazionalizazio prozesuaz egin duen analisian. Alde batetik, Weber-ek subjektibitate eredu bat berreskuratu nahi du, pertsonalitateeta identitate eredu bat, kausa profesional baten aldeko zerbitzu aszetikoan oinarriturikoa; ondokoak lotu ditzakeen?« ¿ aren ideal?
|
|
zerrendak azukrez estaliak eta erdian zulo bat dutenak eta tonak azukrerik eta zulorik gabe. Jantzi folklorikoa Jantzi tipikoa oso garrantzitsua da, eta festan
|
dagoen
mundu guztia janzten da harekin. Gizonak galtza beltzak ditu, lauki griseko jaka hozkatua, txalekoa, koadroko txanoa eta lepoko zapi zuria.
|
|
Eskolatu gabeko adingabeen hiru laurdenak Saharaz hegoaldeko Afrikan eta Hegoaldeko eta Mendebaldeko Asian bizi dira, nahiz eta azken eskualde horretan kopurua erdira jaitsi den 1999 eta 2004 bitartean, batez ere Indian izandako aurrerapenengatik. Datu horiez gain, azterlanak zehazten duenez, “garapen bidean
|
dagoen
munduan jaiotzen diren 10 umetik lau pobrezian, desnutrizioan eta eskolara joateko aukerarik gabe hazten dira”. “garapen bidean dagoen munduan jaiotzen diren 10 umetik lau pobrezian, desnutrizioan eta eskolara joateko aukerarik gabe hazten dira” UNESCOko zuzendari nagusiak, Koichiro Matsuurak, Guztiontzako Hezkuntza (LH) programa ebaluatzen duen azterlanaren aurkezpenean dioenez.
|
|
Datu horiez gain, azterlanak zehazten duenez, “garapen bidean dagoen munduan jaiotzen diren 10 umetik lau pobrezian, desnutrizioan eta eskolara joateko aukerarik gabe hazten dira”. “garapen bidean
|
dagoen
munduan jaiotzen diren 10 umetik lau pobrezian, desnutrizioan eta eskolara joateko aukerarik gabe hazten dira” UNESCOko zuzendari nagusiak, Koichiro Matsuurak, Guztiontzako Hezkuntza (LH) programa ebaluatzen duen azterlanaren aurkezpenean dioenez. Gainera, 218 milioi haur inguru ari dira lanean, eta horietatik %75 14 urtetik beherakoak dira.
|
|
Kojevek Estatu unibertsal homogeneoa aldezteko zein arrazoibide erabili zuen aztertuko dugu. Halako arrazoibiderik badela egiaztatze hutsa harrigarri gerta liteke, honezkero zalantzagarria baita ea Estatu indartsu zenbaiten interesik miserableenez gainera ba ote
|
dagoen
mundu osoan Estatu bakar bat ezartzeko zio edozein gizakirentzat onargarririk.
|
2007
|
|
Elizondo atzean utzi dugunetik estreinakoz, Aldudeak begiz jotzeko aukera izango dugu Alba Haitzetik. Sarritan erdi estaliriko Aldudeei sorginkeri kutsua darie, gainerakotik aparte
|
dagoen
mundu txiki baten aurrean gaudela pentsaraziz. Kintoako basoak estaltzen duen Urkiaga mendatea hautemango dugu, dagoeneko, Alba Haitzetik; Adi erraldoiak ere, desafioa botako digu harro.
|
|
(OFF) Pentsatuko duzue sofan eserita sufritzea eta itzulinguruak egitea saltoki gune bat saihestekoâ? ¦ estetikaren kezka urrunegi eramatea dela. Odol isurketa eta gaixotasunez betea
|
dagoen
mundu honetan, latza da pertsona heldu eta sentibera bat gauzen itxuragatik kezkatzen ibiltzea. Baina Stephen en jarrera besterik gabe baztertu baino lehen, komeni da ikustea munduko erlijioek ere zenbaterainoko garrantzia eman dioten itxurari.
|
|
Ondorioak aurreikusteko modukoak ziren iragan hurbilean eta berehalaagertu zaizkigu. Ikusi bestela nola
|
dagoen
mundua. Izan ere, baliabideak neurrizgora ustiatzeak arrisku gorria ekarri dio naturari:
|
|
masa, hots, izengabeko jendetzak pasibo behar du izan, aktiboak (eragileak) izendun artegileak eta markadun korporazio pribatuak izango dira. Masakontsumoan edo arte jasoan euskal kulturak bere lekua behar du, dudarik ez, bainaikusita eremu horietan
|
dagoen
mundu mailako lehia eta botere kontzentrazioa, kultur politika horretara mugatuz gero, nondik aterako da euskal kulturgintzagauzatu eta gozatuko duen jendea?
|
|
Europar Batasunetik kanpoko beste monetekiko truke neurriez, eta berezikidolarrarekiko truke neurriaz, ondoko hau esan beharra dago: euroa, EuroparBatasunetik at
|
dagoen
munduaren aurrean, kideak diren nazio monetarioekordainketa hartzekodun eta zordunetarako jaulkitako europar monetak kanalizatzendituen dolarren ibilgailu numerikoa besterik ez da.
|
|
Jada ez dago urrun Kant-en kontzeptua, hori sentsazioen elaborazio kategorialaren sintesia, mundu sentigarriaren presentzia ezinbestekoarekin. Hizkuntzan
|
dagoen
mundu ikuskeraren Humboldt-en gardia ez dago jada batere urrun, bereziki.
|
|
Norentzat tresnak aukera hau du: erabiltzailearen posizioa zehazki latitudearen bidez, eta luzera, eta horrela denbora errealean, edo egunean eta adierazten zaion ordua, behatzailea
|
dagoen
munduko edozein leku. Hala, programatik zeru bera ikus daiteke behaketaren une zehatzaren aurrean dagoela.
|
|
planetario bat web etik Zuk Planetario baten bertsio sinplea eta irisgarria da Sky web a; horrela, zerua ordenagailu batetik ikus daiteke Interneteko konexioarekin. Posizioa adieraz daiteke behatzailearena, koordenatuen bidez, edo hiria hautatu bere lekutik gertuen
|
dagoen
mundutik. Forma nabigazioa oso sinplea da, efektu bisualik eta efektu bisualik gabea 3Dko irudikapenak, baina bere eginkizuna betetzen du:
|
|
Hala ere, arazo horrek ez dio Espainiari bakarrik eragiten, giza jarduerak planetaren itsas hondo osoaren isiltasuna eragotzi baitu. “Dagoeneko ez dago kutsadura akustikorik ez
|
dagoen
munduko txokorik”, esan zuen adituak.
|
2008
|
|
Bertatik ikus daitekeenak ez du preziorik. Egun oskarbiek Landetako hondartzez harago
|
dagoen
munduaren amaierara eramango dizkizute begiak. Bestaldera, Donibane eta haren inguruak perspektibaz preziatzeko toki pribilegiatua dira.
|
|
Jaiotzen den lekura jaiotzean, besteak beste, hizkuntza eta kultura batera ere jaiotzen da. Nazioka egituraturik
|
dagoen
mundu honetara jaio da, eta, bere nazioa bi nazio estatutan zatikatua eta birrindua baldin badago, Irungo eta Hendaiako herritarrei gertatzen zaiena gertatuko zaio.
|
|
Itsas Gela elkarteak euskal lurraldeari estu loturik
|
dagoen
mundu jakin batera hurbiltzen gaitu; mundu hori, ordea, ezezaguna da gutako gehienontzat. Hortaz, aberastuko gaituen aukera baten aurrean gaude, dudarik gabe.
|
|
Oinarrizko ezagumenduetarako liburuak egokiagoak badira ere, aldaketa iraunkorrean
|
dagoen
mundu honetan Interneteko materiala, wikipedia barne, eta bere atzipena lortzeko bilatzaileak, ezinbesteko tresnak dira gaiaren inguruko azken berriak jasotzeko.
|
|
Haur bakoitzak aldi berean esku hartze multzo bat jasotzen badu, berehalako onurak sor daitezke bere osasunean. Bi adibide dira Haurtzaroaren Biziraupenerako eta Garapenerako Ekimen Azeleratua, Saharaz hegoaldeko Afrikako etxe pobreei oinarrizko arreta integratua ematen diena, eta Elgorriari buruzko Ekimena, 2000 urteaz geroztik martxan
|
dagoen
mundu kanpaina, mundu osoan eta Afrikan %68 eta %90 gutxiago hiltzen lagundu duena. Saharaz hegoaldeko Afrika Lurraldeka, Saharaz hegoaldeko Afrikan aplikatzen dira gehien estrategia horiek bizitzak salbatzeko.
|
|
Txinan, patatak ekoizten dituen munduko lehen enpresa da (72 milioi tona 2007an), eta nekazaritzako adituek proposatu dute produktu hori herrialdeko nekazaritza lur gehienetako elikagai laborantza nagusi bihurtzea. ...o, beharrezkoa dela ereite materialaren kalitatea hobetzea, baliabide naturalen erabilera iraunkorragoa egingo duten nekazaritza sistemak izatea, eta izurriteak klima aldaketara egokitzeko ahalmen handiagoa izatea, Iraultza jasangarria Konferentziaren lau egunetan, aita santuaren eta garapenerako ikerketaren munduko agintari nagusietatik 90ek baino gehiagok hiru ekonomiak, bereziki, garapen bidean
|
dagoen
munduan tuberkulu hori sustatzeko dituzten erronkak aztertuko dituzte. Lehena nekazaritza herrialdeena da, batez ere Afrikakoa, non biztanle behartsuak landa eremuetan kontzentratzen baitira eta etxeko kontsumorako eta tokiko merkaturako aita ekoizten baitute.
|
|
Bestalde, gogorarazten da, halaber, ur birtualaren salerosketak herrialde batzuei mesede egin badiezaieke ere, beste batzuei kalte egin diezaiekeela, azkenean baliabide hori nonbait gastatzen delako. Horregatik, aztarna ekologikoaren kasuan bezala, herritarrek argi izan behar dute erabat jasanezina dela
|
dagoen
mundua baino ur gehiago kontsumitu nahi duena.
|
|
Tunela oso luzea izango da, baina argi puntu bat ikus dezakegu bukaeran”. Bestalde, Robert Gallok ohartarazi duenez, “edozein garaipenetatik ihes egin behar da”, eta azpimarratzen du garapen bidean
|
dagoen
mundu gehienean tratamenduetara iristeko ezintasuna Mendebaldean duela urte batzuetatik ikusten den pandemia ezerezteko arriskua bezain larria dela. Luc Montagnierren aburuz, “etsigarria da gauzak azkarrago ez joatea”, baina espero du “epe ertainera” “gaixoen immunitate sistema berrezarriko duen txerto terapeutikoa” garatuko dela, eta baliteke egun batean prebentziozko txertoa egotea”.
|
|
Hala, gaur egungo kalkulu metodoen doitasuna handitu eta beste aldagai batzuk sartu behar dira, hala nola alderdi kualitatiboak.Era berean, gogorarazten da ur birtualaren salerosketak herrialde batzuei mesede egin badiezaieke ere beste batzuei kalte egin diezaiekeela, azkenean baliabide hori nonbait gastatzen delako. Horregatik, aztarna ekologikoaren kasuan bezala, herritarrek argi izan behar dute erabat jasanezina dela
|
dagoen
mundua baino ur gehiago kontsumitu nahi duena.Eta, jakina, kontsumitzaileek aholkuak ematen jarraitu behar dute ur gastua murrizteko, bai etxean, bai bainugelan eta sukaldean, bai lorategian, bai ohiko batean, bai ur gutxi kontsumitzeko berariaz diseinatutako lorategian (xerolorategiak).
|
|
Uste dute herrialde aberatsenek ez dutela neurririk eman krisian
|
dagoen
mundu baten erronkaren aurrean
|
|
“Gobernu batzuek G8aren agendako funtsezko alderdiei heltzearen alde egin zuten, baina, azkenean, goi bilera horrek ez ditu sortu hain premiaz behar diren aurrerapen handiak. Lortu den adostasuna, kasurik onenean, azalekoa da, bereziki klima aldaketari buruzkoa” gehitu zuen Arpak, G8ak krisian
|
dagoen
mundu baten erronkaren aurrean neurririk eman ez duela uste baitu. Emisioak murriztea Klima aldaketari dagokionez, G8ak erabaki du 2050erako berotegi efektua eragiten duten gasen emisio globalak erdira murriztea eta Munduko Bankuari 6.000 milioi dolar ematea klimaren gaineko inbertsio funtserako.
|
|
Pobreziaren aurkako Espainiako Aliantzaren arabera, 75 milioi pertsona gehiago gosea pasako dira elikagaiak eta erregaia igotzearen ondorioz. Martin Ravallion Munduko Bankuaren garapenari buruzko ikerketa taldeko zuzendariak orain dela hilabete batzuk aitortu zuenez, «garapen bidean
|
dagoen
munduko bizi kostua uste baino handiagoa da». Hain zuzen ere, muturreko pobreziaren lerroa egunean 1,25 dolar baino gutxiagotan jartzeko erabakiak zuzeneko lotura du zenbatespen oker horrekin.
|
|
Hain zuzen ere, muturreko pobreziaren lerroa egunean 1,25 dolar baino gutxiagotan jartzeko erabakiak zuzeneko lotura du zenbatespen oker horrekin. Hala ere, Ravallionek berriki egindako azterlan baten arabera, gutxi gorabeherako txiro kopurua handitu egin den arren, garapen bidean
|
dagoen
munduko pobreziaren murrizketa tasa “1993ko prezio datuekin fenomenoa aztertzen zenean bezain sendo mantentzen da”. Eskualde pobreenak Gaur egungo kalkuluen arabera, 2015erako oraindik 1.000 milioi pertsona biziko dira egunean 1,25 dolar baino gutxiagorekin.
|
|
Hala, zenbait herrialde hartzailek, hala nola Txinak, Indiak, Brasilek, Kolonbiak, Pakistanek, Hegoaldeko Afrikak edo Costa Ricak, esan zuten datorren urtetik aurrera oso zaila izango dela ingurumen narriadurari aurre egiteko azpiegitura lan handiak abian jartzea, hala nola dikeak, hondartza artifizialak eta alerta zentro meteorologikoak eraikitzea, garatutako mundua eskuzabala ez bada. Herrialde pobreek ia ezin izan zuten beren frustrazioa eta haserrea disimulatu lortutako emaitzengatik Garapen bidean
|
dagoen
munduari laguntzeko finantza tresnei buruzko akordioak Munduko Bankuak kudeatuko ez dituenak 80 milioi dolarreko funtsak libratuko ditu urtean. co2 aren murrizketa Poznanen onartutako azken dokumentuak eutsi egiten dio Baliko konferentzian (Indonesia) 2007an herrialde aurreratuetan karbono dioxidoaren (CO2) emisioak %25 eta %40 bitartean murrizteari buruz adostutako erreferentziari, eta lehen ald... Azken testuak dio garatze bidean dagoen munduak %15 eta %30 arteko poluzioa duela.
|
|
Hala, zenbait herrialde hartzailek, hala nola Txinak, Indiak, Brasilek, Kolonbiak, Pakistanek, Hegoaldeko Afrikak edo Costa Ricak, esan zuten datorren urtetik aurrera oso zaila izango dela ingurumen narriadurari aurre egiteko azpiegitura lan handiak abian jartzea, hala nola dikeak, hondartza artifizialak eta alerta zentro meteorologikoak eraikitzea, garatutako mundua eskuzabala ez bada. ...tresnei buruzko akordioak Munduko Bankuak kudeatuko ez dituenak 80 milioi dolarreko funtsak libratuko ditu urtean. co2 aren murrizketa Poznanen onartutako azken dokumentuak eutsi egiten dio Baliko konferentzian (Indonesia) 2007an herrialde aurreratuetan karbono dioxidoaren (CO2) emisioak %25 eta %40 bitartean murrizteari buruz adostutako erreferentziari, eta lehen aldiz jasotzen du garapen bidean
|
dagoen
munduak ere %15 eta %30 bitartean murrizten duela kutsadura. Azken testuak dio garatze bidean dagoen munduak %15 eta %30 arteko poluzioa duela.
|
|
Herrialde pobreek ia ezin izan zuten beren frustrazioa eta haserrea disimulatu lortutako emaitzengatik Garapen bidean dagoen munduari laguntzeko finantza tresnei buruzko akordioak Munduko Bankuak kudeatuko ez dituenak 80 milioi dolarreko funtsak libratuko ditu urtean. co2 aren murrizketa Poznanen onartutako azken dokumentuak eutsi egiten dio Baliko konferentzian (Indonesia) 2007an herrialde aurreratuetan karbono dioxidoaren (CO2) emisioak %25 eta %40 bitartean murrizteari buruz adostutako erreferentziari, eta lehen aldiz jasotzen du garapen bidean dagoen munduak ere %15 eta %30 bitartean murrizten duela kutsadura. Azken testuak dio garatze bidean
|
dagoen
munduak %15 eta %30 arteko poluzioa duela. Orain, ikuspegia Kopenhageko gailurrean dago.
|
|
Europaz maiteminduta nago, ezin uka, Europako txokoak, historia, jendea.. baina azken aldi honetan, egiten ari direna ikusita, hitzarmen eta tratatu horiei buruz galdegingo balidate, ezetz esango nieke; ez dut nahi nire ordez erabaki dezaten pertsona horiek, pertsona gutxi horiek, humanitatez eskas dabiltzan horiek (atseden hartzeko ere betarik gabe lan egin; gaizki, hain gaizki banatua
|
dagoen
mundu honetan jan ahal izateko beste xederik gabe hona etorritako pertsonak kartzelatu eta egotzi, zuzentarau lotsagarri horren bitartez; estu, ito arte estu hartu nahi gaituzte ekonomikoki...).
|
|
Betisa zerua ikusteko bere etxeko teilatura igotzen denean hasten da istorioa. Bere adimen praktikoa dela eta, ikusi eta ikutu daiteken gauzak baino haratago
|
dagoen
munduan ez du sinisten. Baina Dorleta magoa ezagutuko du, gauaren erdian.
|
|
[Arrazoi armatua I.] Hizkuntza" arma bezala" erabiltzearen kontu hori ez dakit oso zabaldua
|
dagoen
munduko politikoen ahotan. Hemengo politikoen ahotan bai.
|
|
(a) badakigu zertan, zeren zain?
|
dagoen
mundu guztia txit hartua" bere gauzetan"; (b) zer proiektu aukeratzen den edo zer erabaki hartzen den oso inportantea da, baina ez biziarentzat.
|
|
Seme alabak mundura ekartzea erantzukizun handia da, itzela, eta bada zama hori eramateko bere burua gai ikusten ez duenik, edo besterik ezean, bere burua gai ikusi arren, erantzukizuna hartzeko prest ez dagoenik. Bada seme alabaren beharrik sentitzen ez duenik eta bada, burutik batere sano ez
|
dagoen
mundu honen norabidea aztertu eta gero, mundura beste biztanle bat ekartzea absurdotzat jotzen duenik. Seme alabek sufritu egingo dute munduan, batzuek gehiago eta beste batzuek gutxixeago, baina denok sufrituko dugu, eta bada sufrimendu hori ikusteko eta are gutxiago onar  tzeko prest ez dagoenik.
|
2009
|
|
Ikerketako partaide asko bi munduko egoeran bizi dira, hau da, ez dira sartu euskararekin lotuta
|
dagoen
munduan.
|
|
Umeentzako sarean
|
dagoen
mundu birtualik handiena da Club Penguin. Haurrek beraien profila sortu eta pinguinoen erreinuan murgil daitezke.
|
|
Martin (Jim Sturgess) da protagonista, IRAren auzo gatazkatsu bateko gazte bat da eta agente bat nola hiltzen duten ikusten du. Orregatik, informatzailea izango da Britainia Handiko agintarientzat, etengabeko arriskuan
|
dagoen
mundu batean sartuz. MI5 (Ben Kingsley) da bere tutorea.
|
|
Naturako lege eta datu hotzak besterik ez
|
dagoen
mundu hori,, zentzurik gabe, errealista, Schopenhauerren filosofian aurkitzen da zarrastagarriro interpretatua (Wittgensteinengan eragintsu izan da).
|
|
Geografian bidaiatzea hain erraza denez, bulegoko horman
|
dagoen
mundu mapari begira jarri eta aise imajina dezaket edonora noala etxetik autoz hamar minutura dagoen aireportutik. Badira oraindik arrotz edo helezin diren leku batzuk, edota latzak edo abegi eskasekoak?, hala nola Siberiako eremu zabal izoztuak, Groenlandia edo Ipar Kanada, baina ni sekula izan gabeko beste hainbat eta hainbat herrialde hurbil eta ezagun egiten zaizkit film, dokumental, liburu edota irudimen eta esperientziaren arteko nahasketa batengatik, eta ezin errazagoa zait nolakoak diren irudikatzea.
|
|
Hala, 2008 urtean, Coldiretti nekazari italiarren elkarteak (goi bilera horren antolatzailea) elikagaien eskandaluetan errekorra hautsi zuen. Nekazaritza sektore estrategiko gisa Elikagaien segurtasunaz gain, nekazaritzako adituen bileran elikadura premiei buruz hitz egin zen, eta horiei aurre egin die 2050ean 9.000 milioi pertsona izango dituen eta gaur egun egoera ekonomiko txarrean
|
dagoen
mundu batek. “Gaur egungo munduko krisi ekonomikoa dela eta, beharrezkoa da nekazaritzari sektore estrategikoa izatea ekonomia eta garapen politiketan”, adierazi du bileraren dokumentuak.
|
|
Herrialde aberatsek garapen bidean
|
dagoen
mundura bideratzen duten laguntzaren %3 bakarrik doa ama haurren osasunera
|
|
GKEak G8ko liderrei eskatzen die inplikatzeko, erraz prebeni daitezkeen gaixotasunen ondorioz urtero hiltzen diren 9,2 milioi haurren bizitzak salbatzeko. Erakundeak dioenez, herrialde aberatsek garapen bidean
|
dagoen
mundura bideratzen duten laguntzaren %3 baino ez da ama haurren osasunerako. Urteko ekarpena 3.500 milioi dolarrekoa da, behar denaren erdia.
|
|
Arriskuan
|
dagoen
munduko ondare naturala
|
|
Hala adierazi dute zenbait adituk, uste baitute gune horiek babesteko egungo sistemak ez duela behar bezala funtzionatzen. Horregatik, erabateko aldaketa eskatzen dute Arriskuan
|
dagoen
Munduko Ondarearen Zerrenda kontserbaziorako tresna eraginkor gisa mantentzeko, beranduegi izan baino lehen.
|
|
Gertaera hori babestu zuen Konbentzioa mundu osoko 185 estatuk berretsi dute orain arte, eta horiek babesteko ekintzak sustatzeko konpromisoa hartu dute. Arriskuan
|
dagoen
munduko natur ondarearen zerrenda ez dabil eta berrikusi egin behar da Zerrenda onartu zenetik, gatazka armatuak eta gerra, lurrikarak eta bestelako hondamendi naturalak, kutsadura, isileko ehiza, kontrolik gabeko urbanizazioa edo neurrigabeko turismoa arazo garrantzitsutzat jo ditu UNESCOk, Gizateriaren Ondare hori larriki estutzen baitute. Berriki identifikatu diren beste arazo larri batzuek, hala nola klima aldaketak, espezie inbaditzaileek edo munduko krisi ekonomikoak, areagotu egiten dituzte leku natural berezi horietarako arriskuak.
|
|
Horregatik, nazioarteko erakunde horren arduradunek zerrenda berezi bat sortu zuten leku ahulenekin. Leku bat Arriskuan
|
dagoen
Munduko Ondarearen Zerrendan sartzen denean, Gizateriaren Ondarerako Funtsak diruz laguntzeko konpromisoa hartzen du, eta Gizateriaren Ondarearen Batzordeak, leku hori dagoen herrialdearekin batera, mehatxuak ezabatzeko eta zerrenda orokorrera lehenbailehen itzultzeko neurri programa garatzeko ardura hartzen du bere gain. Kontserbazio sistemaren akatsak Imagen:
|
|
Ekuador da adibide horietako bat. Alde batetik, Galapagoak Arriskuan
|
dagoen
Munduko Ondarearen Zerrendan mantentzeko konpromisoa hartu du, eta horrek uharte horien biodibertsitatea zaintzeko nazioarteko komunitatearekin batera egiten diren lanen jarraipena bermatuko du. Bestalde, Sangay Parke Nazionala arriskuan dauden lekuen zerrendatik kendu ahal izan da, hura zaintzeko borondatea eta ahalegina direla eta.
|
|
Irakurlego zabala diot, ahaztu gabe, halarik ere, nola edo halako kontzientzia nazional bat hedaturik dagoeneko unibertso linguistiko bati begira idatzirik dagoela, ene ustez: katalanez idatzirik, eta katalana bezalako hizkuntza batean irakurtzeko prest
|
dagoen
mundu berezi horri begira. Erakargarria, hortaz, euskaraz edo galegoz edo bretoieraz edo hizkuntza gutxitu batean irakurtzeko plazera edota grina dugunontzat ere.
|
|
Gaurko hezkuntzari egunero errepikatu behar genioke: ezin da hezkuntza onaren neurgailua izan pertsonok ondo egokitzea gaixo
|
dagoen
mundura/ gizartera.
|
|
Etsipenaren katalogoko kit oso bat da sufrimendua erlijioarentzat; etekin handia ematen dion ongarria, berriz, artearentzat. Erlijioa eta artea, bi biak dira ondo eginda omen
|
dagoen
mundu baten aurrean gorde beharreko otzantasunaren aldarri aldagarriak.
|
|
Erdi Aroko mapek mugekin itsututa ez
|
dagoen
mundu bat erakusten digute. Erresuma eta inperioen gutxi gorabeherako mugak markatzen dira, baina lurralde bat non bukatzen den eta bestea non hasten den zehatz mehatz irudikatzeko obligaziorik gabe.
|
|
Benjaminek lortu nahi duena, batik bat, kapitalaren fetitxeen tormentupean datzan mundua bere lokamutsetatik iratzartzea da. Izan ere, merkantzien dantzak liluraturik
|
dagoen
munduak, aurrerabide baketsura baino areago hondamendirako bidea hartu duenak, ezin segi baitezake ametsetan.
|
2010
|
|
Ukitu daitekeen haragia, ehuna, hori da zu eta bion artean dagoena. Eta hori haztamutuz gero hasten gara zu eta bion artean
|
dagoen
mundua ikusten. Beste modu batean esanda, zu eta bion artean eraiki edo deuseztatu daitekeen mundua.
|
|
Bizitzeko gogoa kutsatzen dute gazteok, baina behera so egiten dudanean nigandik hurbilago
|
dagoen
mundua ikusten dut: shadu ak eta alargunak kaleko lur zikinean ilara luzean jesarrita, eta mamu batzuk haien inguruan.
|
|
112/ 10:23:24: 12/ KONTALARIA} Informazio osoa berehala prozesatu eta irabaziakmaximizatzeko erabiltzen den munduan.{ App: 113/ 10:23:31: 00/ KONTALARIA} Nahasmenaren ordez lasaitasuna ta patxada
|
dagoen
munduan.{ TAKE: 33}{ App:
|
|
Arriskuan
|
dagoen
mundu ondarearen zerrenda hondamendi naturalengatik, gerrengatik edo babes eta kontserbazio desegokiagatik larrialdi egoeran dauden gizateriaren ondareko ondasunen zerrenda da.
|
|
Gaur egun, munduko 34 ondasun, Gizateriaren Ondare direnak, 18 kultural eta 16 natural, Gizateriaren Ondarearen Batzordeak prestatzen duen Arriskuan
|
dagoen
Munduko Ondarearen zerrendan daude inskribatuta. Zerrenda horretan, kontserbazio arazoak dakartzaten ondasun guztiak sartzen dira, bai aurreikusi gabeko arrazoiengatik, bai hondamendi naturalengatik eta gerrengatik, bai kudeaketa eta babes desegokiagatik, besteak beste, turismoa eta hirigintza garapen masiboak eta ingurumenari eragindako kalteak.
|
|
Inork imajinatzen al du Ordesako eta Monte Perdidoko Parke Nazionalean edo Monasterioko zelaigunean eta El Escorialeko Errege Gunean atxikiak urbanizatu behar direla? Bidearen osotasuna eta etorkizuneko beste mehatxu batzuk kaltetu dituzten hamar bat jarduketek baino gehiagok sentsibilizatuta, Santiago Camiño Lagunen Galega Elkarteak (AGACS) Santiago Bidea Arriskuan
|
dagoen
Munduko Ondarearen Zerrendan sartzeko eskatuko dio UNESCOri, ICOMOSen Nazioarteko Batzorde Betearazlearen bidez. Jose Antonio de la Riera presidentearen hitzetan, “ez du kalterik egin nahi, atentatu horiek guztiak saihesteko ardura dutenek beren eginbeharra bete eta kontzientzia har dezaten balio du”. Eskaerarekin batera material grafikoa eta dokumentala aurkeztuko dira abenduaren 18an, larunbatean, Santiagon egingo den prentsaurrekoan.
|
|
Eskaerarekin batera material grafikoa eta dokumentala aurkeztuko dira abenduaren 18an, larunbatean, Santiagon egingo den prentsaurrekoan. Zure ustez, Done Jakue bidea ondasun mehatxatua da eta arriskuan
|
dagoen
munduko ondarearen zerrendan sartu litzateke. Zure iritzia eman dezakezu gai honi buruzko foro esklusiboan parte hartuz.
|
|
Alemaniako Augsburgeko Fuggerei a oraindik indarrean
|
dagoen
munduko gizarte etxebizitza multzorik zaharrena da (1). Fugger bankari familia aberatsak sortu zuen urteen bitartean, irudia nolabait zurituz bere larruan gozoago bizitze aldera.
|
|
– Maite dut idaztea. Idazten hasten naizenean, ilunpean
|
dagoen
mundu bat argitzea bezalakoxea da, lehenago ez zegoen mundu bat sortzea. Maite dut nire gogoan sortzen diren istorio eta munduak besteei eskaintzen saiatzea, nik buruan dudana besteei helarazten saiatzea.
|
2011
|
|
hori guztia gizabanakoen garunean dago. ez gara gizaki itxiak. horrez gainera, kontuan hartu behar dugu elkarrekintza soziala ere; izan ere, gizakiok ez gara guztiz independenteak, aitzitik, batasun bat osatzen dugu: gure barnean
|
dagoen
munduaren parte gara. zuek nire barnean zaudete, eta ni zuen parte naiz. Ikuspuntu mentalaren arabera, ni zuen pantailan nago, eta zuek nire pantailan. kanpokoa nire barnean dago. elkarri lotuta gaude.
|
|
San Miguel Pro Zarautz nazioarteko surf txapelketa ospatuko da abuztuaren 30etik irailaren 4ra Zarautzen, eta lehiaketaz gain, hainbat kontzertuz gozatu ahal izango da. ASP Men, s Star Events seriearen barruan
|
dagoen
mundu mailako surf txapelketa bat da. Gure kostaldean ospatzen den surf lehiaketa garrantzitsuena da, eta mundu osoko 150 surflari ezagun izango dira bertan.
|
|
Baina nolatan? Bizirauteko Gerra Zibilean laguntasun sareak izan behar zituzten eta; gizartea gizonen esku
|
dagoen
mundu batean, arrazoi gehiago emakumeen elkartasunerako. Baina euren artean lehiakorrak diren emakumeak erakutsi dizkigu zinemak, ikuspegi zaharkituak?.
|
|
Nondik datozkigun ez dakizkigun ohituretan ezkutatzen da haurtzaroa, gaseosa hainbeste zergatik gustatzen zaizun galdetzen diozun arte zeure buruari xanpaina ez diren burbuiladun edariak gorroto badituzu, zure inguruan inork edaten ez badu gainera; amonaren La Pitusa botilengatik, haren usaina eta dendara itzuliak kristalezko botila hutsa utzi eta betea hartzera, gaseosa, eta nire buruan bakarrik
|
dagoen
mundu hori da nire gaurko haurtzaroa, seguru sentitu naizen uneak dira haurtzaroa, min guztiek egin naute zoritxarrekoagoa, betiko ez hain zoriontsua. Terriblea litzateke nobela bat hain gogoeta merkeaz amaitzea.
|
|
Alegia, maia hizkuntzen egoera diglosikoa dago horrelako pedagogia baten premian. Horregatik, bada, hizkuntza eta kultura bakoitzaren baitan metaturik
|
dagoen
mundu ikuskeraren berri eman behar omen litzaioke eskola umeari hizkuntza bakoitzari dagokion kosmobisioa zertan den jakin dezan.
|
|
LURDES. Bai. Olatuen zarata, kresal usaina, zerumugatik harantzago deskubritzeko
|
dagoen
mundua, oso txiki sentiarazten zaitu!
|
|
Argitasun parmenidestar hori gabe, eta hasierako ezjakintasunetik esnatzeko tenka ebatzi gabe, gizakien begiak hor
|
dagoen
mundu horretatik eta ontologizatzen duen hizkuntzatik haragoko beste dimentsio ezusteko batzuetara begira jartzen dira, izatearen arrakalei begira berriro, Logosaren bitarteko bakar eta bidebakarrak zain zain uzten duenari begira.
|
|
" nor izan aurretik entzuten dugu. Fetu entzumenak sortzear
|
dagoen
mundua doinu osotasun zaratatsu bat bezala aurreratzen du; mundu tonalaren iluntasunetik ikusmin estasiatu batez entzuten da, mundura bideratua, etorkizuneko joera hautsiezin batekin... Norbera eraiki ondoren, entzuten dugu berriro, eta orduan entzumenak soinu osotasun den mundu hori deuseztatu nahi du; mundu aurre barneko eufonia arkaikora itzuli.
|
|
Aparece con un tiro en la nuca el ingeniero... Geldirik
|
dagoen
mundua geldiago, bere bihotza ere halatsu, lurruna leihoetan, hegazti bakar baten luma bakar bat ere ez da mugitzen buruan duen El Salvadorreko oihanean. Bere bizitza laburreko kolperik gogorrena," zelula lotiaz" edo" zelula lokartuaz" duen ideia mila zatitan leherrarazi duen bonba.
|
2012
|
|
Martutene giro burgeseko nobela da. Badirudi gainbeheran
|
dagoen
mundu bat irudikatu nahi izan duzula…
|