|
2001
|
|
|
Baina maitatzea izanik gizakiaren gogo sena, ongia ala gaizkia beti
|
dago
gizakiaren jardunean, beti dagoelako gizakiagan maitatzea ala ez. Maitari izatea da gizakiaren ‘izate ontologikoa’, Kanten nolabaiteko arrazoimenak nahimenean ipinitako ‘inperatibo kategoriko’ guztien aurretik.
|
|
|
Gizakiaren definizioan zehaztezin maitasuna sartuz gero, argi
|
dago
gizakiagan ezin dugula legerik kokatu. Kantek dioenez," Aldi orotan zer den zuzen eta oker, arauaren bitartez jakin beharra dago" 91 Kantek eginkizuna gizakiaren ‘adarretan’, potentzietan ipintzen du, arrazoimenak nahimenean ipintzen duen determinazioan.
|
|
|
Ezin ukatu maitatu ordez, zerbaiten edo norberaren edo norbaiten gurtza nabaritzen dugula, askotan, gugan. Baina hala eta guztiz ere, argi
|
dago
gizakiak onerako joera garbia duela, parrean jokatzen duen une orotan azaltzen denez. Baita ere ziur dagoelako ondo egiteak bere barruan beteago, osatuago egiten duela; eta besteen aurrean ospe handia ematen diola.
|
|
|
Baina ez betiko gizaki abstraktu eta aidezko hura, erabat gorrotagarria (agian mesprezagarria esan nuke hobeto). Liburu honetan ez
|
dago
Gizakirik, liburu honetan gizon emakumeak daude, adin guztietakoak, jatorri guztietakoak, leku zehatzetan bizi eta hiltzen direnak, gorputza dutenak. Auskalo arima (beste iruzur bat, baina hainbeste dira) duten, gogoa bai, zalantzarik gabe.
|
|
2002
|
|
|
Planetan azaleratutako lurren %17 bakarrik
|
dago
gizakiaren jardueraren eragin zuzenetik libre, Bizitza Basatiaren Kontserbaziorako Elkartearen eta Columbiako Unibertsitatearen (AEB) txostenaren arabera. ).
|
|
2003
|
|
|
Harrapariak lantzak eta armarriak erabiliz hiltzen baziren, gaur errifleak eta pozoia erabiltzen dira. Kenyako Laikipia eskualdea arreta handiz aztertu zuen aditu taldeak dioenez, han
|
dago
gizakiak eta lehoiak batera bizi daitezkeela dioen froga, eta ganadua ondo zaintzen bada, hesi sendoak jartzen direla eta zakur zaintzaileak daudela, lehoi harraparien mehatxua murriztu egin daiteke. Baina Frankek salatu du “balak eta pozoia praktika onak baino merkeagoak direla”.
|
|
|
Hamaika liburu idatzi ziren orduan arriskuari gogor erantzunez, guztiak ere frantsesen askatasun aldarrikapenak ezkutatzen zuen doilorkeria salatuz. Izan ere, San Agustinek argi utzi zuen bezala, Jainkoaren obra da beti historia, ez
|
dago
gizakien esku, eta, beraz, hauen ekimen indibidual edo sozialak ezin dezake hoberako inolako aldaketarik eragin. Liberalismoak plazaratzen dituen balio guztiak arbuiagarriak dira, hortaz:
|
|
|
Kultura denaren bitartez, gizakia, gizakia denez gero, gizakiago egiten da, eta hartan jokoan
|
dago
gizakiaren destinoa bera. Are gehiago, bere benetako izaerari hurbiltzen zaio.
|
|
|
Gizabanakoa ren ezagutzaren prozesua aztertzerakoan, ikusi dugu gizakia ez dela bere kabuz hazten. Izan ere, frogatua
|
dago
gizakiak giza taldearen laguntza beharbeh arrezkoa duela, bere garapenaldian zehar. Alde horretatik, talde horren kultur ezaugarriak taldekideen berberak dira.
|
|
|
4 Nahi gabeko betebeharrei dagokienez, Jainkoak halakoak ezartzen dizkie gizakiei, eta ez
|
dago
gizakion esku kontrakoa erabakitzea. Esate baterako, norbaiti kontzeju kargu baterako dei egiten bazaio edo justiziak norbaiti komisio bat ematen badio, subjektu horrek betebeharra bete behar du, eta ezin dio horri ukorik egin, desenkusa legitimorik ez badu.
|
|
2004
|
|
|
Argi
|
dago
gizakiek beraien planeta suntsitzea askoz ere errazagoa litzatekeela.
|
|
|
Hala ere, kontuan hartu behar dugu behi aziendak birus enteriko batzuk izan ditzakeela, hala nola Rotabirusak edo Norovirusak, jetzi bitartean esnea kutsa baitezakete higiene baldintzak egokiak ez badira. Birus horiek ostalari berezitasun handia dutela dirudi, eta ez
|
dago
gizakiei transmiti dakiekeen daturik. Hala ere, giza baliokideen nahiko antzekoak dira, eta, beraz, ezin da baztertu infekzio gurutzaturik, baldintza egokiak gertatzen badira.
|
|
|
Zer dela eta darabiltzat nik oker Jainkoak oso osorik eman dizkidan ahalmenak berak zuzen darabiltzanean? Non
|
dago
gizakiarengan eman daitekeen akatsa. Honi erantzuteko, kontuan izango du bi ahalmenon izaera ezberdina zenbait aspektu garrantzitsutan.
|
|
|
1 Kontzientziarik gabe ez dago zientziarik, ez arterik, ez erlijiorik; hots, kontzientziarik gabe ez
|
dago
gizaki izenik merezi duenik.
|
|
|
Hautatzera kondenatua
|
dago
gizakia. Ikusi berri dugunez, hautamenaren ahal izateko baldintzak biologikoki inskribaturik daude gizakiaren baitan, biologikoki bakarrik ez izan arren.
|
|
|
Gorago aurreratu dugunez, gizakiaren sorleku, sehaska eta etxea gizartea da, giza-artea, alegia. Gizarterik gabe ez
|
dago
gizakirik, gizakirik gabe gizarterik ez dagoen halaxe. Eta" gizarte" dioenak kultura dio.
|
|
|
Psikologia ebolutiboak aspaldi samarretik erakutsi digu haurrak jaiotzen direnean hainbat ahalmen eta gaitasunez horniturik daudela genetikoki, gaitasunok plastizitate eta moldakortasun handiz txertatuak direlarik beren egitura psikiko eta neuromotorrean. Haurra genetikoki aurre programaturik
|
dago
gizaki heldu bat bilakatzeko eta bere gaitasunak (dituenak eta garapenean zehar erdietsiko dituenak) hein batean edo bestean garatzeko. Baina haurra ez da automata bat, ez ditu bere erantzunak behin betiko aurrefinkatuak.
|
|
2005
|
|
|
Argi
|
dago
gizakion pertzepzio sistemak ezin dituela eskaintzen zaizkion iragarki, mezu eta deialdi guztiak barneratu. Hain justu ere, estimuluak gureganatzeko daukagun gaitasunak mugak dituelako, eta, bestalde, horietako batzuk bakarrik direlako guretzat interesgarriak.
|
|
|
Sarri injustiziara eramaten dutenak. Giza rtean ekonomiak eragin handia du, bai, baina ekonomia sendaturik ere, hor
|
dago
gizakia, bere alderdi on etatxarre kin.
|
|
2006
|
|
|
Eztabaida anitz eta sakonak dauzkate adituek Amerikaren iraganaz. Hasteko, oraindik argitu gabe
|
dago
gizakia noiz iritsi zen kontinente hartara. Colon hara heltzean zenbat biztanle zeuden ere eztabaidatzen da, eta tarte handiak daude batzuen kalkuluetatik besteenetara.
|
|
|
Gizakiak erdietsi duen botere harrigarri bezain beldurgarriaren oinarrian
|
dago
gizakiak erabil ditzakeela ez soilik existentzia naturalei loturiko esentziak, baizik halaber existentzia magikoei, morfemei, loturiko adierak. Existentzia magikoaren topos aren zabalera mugagabeak ahalbidetzen baitio gizakiari gauza naturalak nolabait inguratu, setiatu eta azkenik bereganatzea; izan ere, ezin nagusitu litzaieke gauzoi aurrez aurre erasoz gero, baina ez dute defentsa eraginkorrik baliatu zeharkako erasoaldion aurka, zeren gauza naturalok dagokien topos aren eremu estu itxira baitaude mugatuak.
|
|
2007
|
|
|
Belaunaldiz belaunaldi, basabizitzatik gero eta urrunago
|
dago
gizaki modernoa. Eta, inguru naturalarekin harremana galtzen duen heinean, arbasoen jakintzaren zati handi bat atzean gelditzen ari da.
|
|
|
RAMONA: (OFF) Artikoko grizzly hartzen ingurunea babestu samar
|
dago
gizakiongandik, â? ¦ eta hori funtsezko desberdintasuna da bertako hartzen eta hegoalderago bizi diren hartzen artean.
|
|
|
Gizabanakoaren ezagutzaren prozesua aztertzerakoan, ikusi dugu gizakia ezdela bere kabuz hazten. Izan ere, frogatua
|
dago
gizakiak giza taldearen laguntzabehar beharrezkoa duela bere garapenaldian zehar. Alde horretatik, talde horrenkultur ezaugarriak taldekideenak dira.
|
|
|
gure jarreraren aurrekari historikoadugu: «Kultura denaren bitartez, gizakia, gizakia denez gero, gizakiago egiten da, eta hartan jokoan
|
dago
gizakiaren destinoa bera. Are gehiago, bere benetakoizaerari hurbiltzen zaio».
|
|
|
Gainera, erlazio estua ei
|
dago
gizakiak eskolan izandako bizipenen etaetorkizuneko gizarte funtzionamenduaren artean (Minuchin eta Shapiro, 1983). Hain zuzen ere, eskolan izandako bizipenetatik abiatuz, haurrak gizarte sistemareninguruko ezagutza garatzen du, eta ezagutza hori helduaroan gizarte erakundeeiburuz izango duen ezagutzaren oinarria da. Ondorioz, esan daiteke helduaroangizabanakoak gizarte sistemaz izango duen ezagutza neurri handi batean eskolanizandako bizipenen araberakoa izango dela (Emler, Ohana eta Moscovici, 1987 inBuchanan Barrow, 2005).
|
|
|
Horren haritik uler daiteke, ere, zergatik gorago hezkuntzaren alde sozio-kulturala aztertu dugun —sozializaziorik eta enkulturaziorik gabe ez
|
dago
gizakiaren pertsonalizaziorik—, baita zergatik Deweyk —adibidez—" hezkuntzaren funtzio eta espiritu sozialaz" 96 hitz egiten digun. Hezi nahi duenak, bestela esanda, nahitaez hartu behar du kontuan pertsonaren dimentsio komunitarioa —gizabanakoari lagundu egin behar dio bere gizartearen kide on bat izaten—, eta horrek, jakina, erantzukizun etikoa dakar berarekin.
|
|
2008
|
|
|
Apirilaren 24an Ama Lur filma ikusi ostean, Nestor Basterretxearekin Oñatin gozaturiko afari batean, Jurgi Oteiza hizpide, aipatu zuen behin Erromako San Pedro plazan zirelarik, halako batean, zoro baten antzera, Oteiza, besoak astinduz eta goratuz, korrika hasi zela honakoa oihukatu egiten zuen bitartean: «Non
|
dago
gizakia??!!, Non dago, gizakia??!!». Ez omen zuen inoiz ulertu zertan zebilen eta zergatik egin zuen, baina, antza, gizakiaren bila zebilen gure Oteiza.
|
|
|
" Hortxe daude tragikotasuna osatzen duten osagaiak: aurkako indarrak bata bestearen kontra, hortxe
|
dago
gizakia irtenbiderik aurkitu ezinik eta erreka jotzeko bidean. Baina irtenbide gabezia hau, sufrimenduz eta minez bizi dena, ez da azkena, ez da definitiboa, badu irtenbiderik.
|
|
2009
|
|
|
Hortaz, anfibioen ondorengo guztiek, hau da, tetrapodo guztiek heredatu dute bost hatzen diseinua. Argi
|
dago
gizakion eskua baino ondare zabalago bat utzi zigutela anfibioek.
|
|
|
Kasu horretan gizakiaren eraginez zen, eta berak hori naturara eraman zuen. Han ez
|
dago
gizakiaren esku hartzerik, baina inguruan kondizio batzuk daude, eta horiengatik gertatzen da hautespena.
|
|
|
Arazoa da, ordea, A/ H1N1 birusak, ohiko gripeak bezala, gaixoak lehendik dituen osasun arazoak larriagotzen dituela, eta garaiz atzeman ezean botikek ez dute balio. Horretaz gain, oraingoz ez
|
dago
gizakia birus horretatik babestuko duen txertorik. Horiek hala, Europako Batasuna larrialdiko bilera egitekoa da gaur, izurriaren aurkako neurri bateratuak hartzeko.
|
|
|
lana ez da produkzio hutsa. Torlojoak egiten dituena gizaki bat da, torlojoak egiten robot bat jartzen duena ere gizaki bat da, beti
|
dago
gizaki bat lanaren motor, eta gizaki bat dagoen tokian beti egongo da prestakuntza moralaren premia; bestela, etekinen pragmatika ateak ixten joango da etorkizunari, humanitateari berari.
|
|
|
Aitzitik, bidelapur katalanari ez dagokio ideologia zehatzik, zibilizaziotiko ihesaldi etengabeaz haratago. Hau da, ez
|
dago
gizakien arauetara mugatua. Aitzitik, espazio naturalen inguruetan bizi da, eta gizakiekin harremanetan jartzen denean, haien aberastasun materialak harrapatzeko baino ez da.
|
|
|
Eta Schopenhauerren filosofia gizakiaren egoera horren espresio absolutua da, hor kokatzen da bera. Mundua eta gure esentzia metafisikoa nahimenean aurkitzen denez, kondenatua
|
dago
gizakia betirako asegabe geratzera. Schopenhauerrek, beraz, existentziaren azken helburu baten demanda dagoela erakusten du; baina aldi berean eskaera hori asetzeko ezina.
|
|
2010
|
|
|
Dena dela, argi
|
dago
gizakiak gaitasun bereziak dituena, gainerako animaliek ez dituzten trebetasunak. Eta gaitasun horiei esker, gorputzez ahula izanagatik, munduko ingurune ia guztiak kolonizatu ditu.
|
|
2011
|
|
|
Galaxia osoa inperio bat da, izan ere, eta haren erdian dago Trantor, planeta hiriburua. Planeta osoa hiri bat da, ez
|
dago
gizakiak eraikitakoa ez den txokorik. Han dago Inperioaren botere guztia bilduta, baina oso boteregune ahula da:
|
|
|
–Joera handia
|
dago
gizakia eta hizkuntza elkarrengandik aparte ikusteko edo, hobeto esanda, hizkuntza gizakiarengandik aparteko izate abstraktu bat izango balitz bezala ikusteko. Oker daude hala uste dutenak, hizkuntzarik gabe gu ez baikara gu eta gu gabe hizkuntza ez baita hizkuntza?.
|
|
|
Osotasun ordenatu eta esplikatu hori ez ote da ba lilura huts, gainerako itzalak bezala? Leize zuloko irudian, ez ote
|
dago
gizakiaren paradoxa bera barruan?
|
|
2012
|
|
|
«Sarri esaten da izaki sozialak garela, baina, hein handi batean, gure bizitza bakarrik eraikitzen dugu». Bakarrik
|
dago
gizakia munduan, baina jendez inguratua, hala ere. Inguratzen gaituen horrek ere zedarritzen du liburua.
|
|
|
Nietzsche-k esklabo izendatu zuen hori gizaki erreaktiboa da, esklaboen moralduna izanik bere baitan artaldearen kontserbazio sena nagusi duen gizaki ahula; eta horrezkero, ez
|
dago
gizaki erreaktiboa edo esklaboa eta masokista edo menderatua berdintzerik. Hegel-en pentsamenduan oinarrituriko matrize modernoak bereizten zituen esklabo menderatu masokistak eta, bestetik, nagusi menderatzaile sadikoak?. Esklaboaren ezaugarri nabarmenena, Nietzsche-ren aburuz, indar aktiboen murrizketarekin batera nagusitzen den erresuminez blaituriko mina da.
|
|
|
Hala eta guztiz ere, berriz ere, ez
|
dago
gizaki unitario batez hitz egiterik, egungo gizaki sadomasokista antzezle hutsa baita, makina bat aurpegi izan baititzake, zeinetan bi aurpegi (psikismo) ezberdin eta antagoniko bereiz eta nabarmendu daitezkeen.
|
|
|
Haatik, nahiz eta urteak iragan, itsasgora eta itsasbeheretan murgilduta?, egun badaki doinu haiek barruan geratuak zeuzkala, gaizki garbitutako ipurdian urteetan ekinean diharduen amaitu gabeko erreakzioaren antzera, zapaltzen ez den laborategiko zokondoren batean. Batzuetan ez
|
dago
gizakiaren buruan gauzak nola egosten diren jakiterik.
|
|
2013
|
|
|
oso litekeena da ilargi betea bera baino distiratsuago ikustea Ison Lurretik. Hori ez
|
dago
gizakiaren esku, noski, baina aurten aurreikusita dauden beste zenbait gertakari, bai. Esaterako, Europako Espazio Agentzia azken ukituak ematen ari zaio Gaia misioari.
|
|
|
Hala ere, autoreek uste dute pertsona guztiek, nahiz eta horretaz jabetu ez, joera tripofobikoak dituztela, eta, gainera, gorroto hori ez pairatzea aldarrikatzen zutenek ez zutela eroso ikusten beste irudi batzuk ikustean. Izan ere, Coleren arabera, eboluzio iragan batean arriskutsua zen horrekiko beldurra izateko konfiguratuta
|
dago
gizakia. Gaur egun, Cole eta Wilkins hainbat ikerketa egiten ari dira eguneroko objektuen espektro ezaugarriak zergatik aukeratu diren beste objektu baten gainean azaltzeko.
|
|
2014
|
|
|
Irudia: Dizão Gonçalves Maitasunaren hormona txakurretan Maitasunaren hormona, edo, hizkuntza zientifikoan, oxoxitozina, mozkortuta
|
dago
gizakiengan: pertsona fidetsuago bihurtzen gaitu, kolaboratzeko prest, eta haren ondorioak, gainera, eskuzabalak dira.
|
|
|
Arma honekin, ez
|
dago
gizakiei erasotzeko arriskurik.
|
|
2015
|
|
|
Horixe sortzaileen premisa. «Demokrazia faltsu baten nora ezean itota»
|
dago
gizakia, baina hark eman zion sistemari baimena, «ongizatearen fabula» sinetsita. Kritika soziala eta parodia uztartu dituzte egileek.
|
|
|
Asimov-ek aspaldi eman zituen robotikaren hiru legeak: 1.a, robot batek ezin diezaioke gizaki bati kalterik egin, ezta gizakiak kalterik jasan dezan utzi edo onartu ere; 2.a, robot bat behartuta
|
dago
gizakien aginduei men egitera, betiere lehenbiziko legea urratzen ez badu; 3.a, robot batek bere burua babestu beharra du, betiere honek lehen eta bigarren legeak urratzen ez baldin baditu. Baina gauzak ez dira horren sinpleak.
|
|
|
Hitzen arteko antzekotasuna oso errotuta
|
dago
gizakiongan, guztiz naturala da gure egunerokotasunean, eta bere erabilera esparrua oso zabala da; eguneroko hizkuntza arrunteko antzekotasun konkretuan hasi, eta literaturako eta olerkietako metaforen eta metonimien sofistikazio abstraktuetara arte joan daiteke.Eguneroko hizkuntzaren erabileraren adibide moduan, gizakiok badakigu jaguar eta katu hertsiki erlazionatuta daudela, eta, era berean, j... Ahalmen horigakoa da hizkuntzan parte hartzen duten prozesu kognitiboen ulermenerako, eta Lengoaia NaturalarenProzesamenduan (LNP) itzulpen automatikoan, esaterako, hainbat aurrerapen ahalbideratu ditu.
|
|
|
Maitatzera maitatu barik derrigortua
|
dago
gizaki hipermodernoa. Nartzisori gertatu bezala, gizaki honek ezin du besteekin harreman sendo edo egonkorrik izan; besteren bat maitatu nahi badu ere, ezinezkoa zaio, dena iruditzen baitzaio gutxi.
|
|
|
Ez
|
dago
gizakirik hemen.
|
|
2016
|
|
|
Beraz, lilura
|
dago
gizakiaren baitan. Lilurak bultzatuta saiatzen gara gure galderei erantzuten.
|
|
|
Zein itzal. Zenbait eritasun osatzen laguntzeko bidea zabal dezakeela dirudi. Baina oraindik ere berde
|
dago
gizakiekin erabiltzen hasteko; bai hori erabiliz genoma eraldatua duten gizakiak sortzeko, bai horrekin saio klinikoak egiten hasteko. Aintzat hartu behar da genoma eraldatua duen gizaki bat sortzen bada ondorengo belaunaldiei ere pasatu dakiekeela eraldaketa hori; eraldatu egin daiteke gizakien ondare genetikoa, eta oraindik ezezagunak dira horrek ekar ditzakeen ondorioak:
|
|
|
Euskal mitologian gehien errepikatzen den oparigintza eredua da hau. Ez dago ezarpenik, ez
|
dago
gizakiak betirako morroi egiten dituen aspaldi mitikoan jazotako gertakaririk. Hartu emana eta ordaina dira bere oinarriak.
|
|
2017
|
|
|
" Dena ez
|
dago
gizakion eskuetan, patuak ere bere lana egin behar du" pentsatu zuen mendizerra irabazi ondoren lursail ikaragarriak bere oinetara ikustean.
|
|
2018
|
|
|
Planteamendu horrek, baina, hautsak harrotu zituen gizakiaren eragina ukatzen zuelako. Ez
|
dago
gizakiaren presentziarik gabeko egoerara itzultzerik, harekin inolako harremanik izan ez duen eremu basatirik ezagutzea ezinezkoa den bezala, haren existentzia frogatzeko gizakiaren lekukotasuna beharrezkoa delako. Are gehiago, naturaren ezagutza bera giza-jakintza mekanismoen menpe dago:
|
|
|
Bestetik, ilbeteak eraginik izango balu, ilberriak ere eragin berbera edo handiagoa izan luke, fase horretan Ilargia Eguzkiarekin lerrokatzen baita, eta bien grabitate indarra batzen baita (ikusi 3 irudia). Azkenik, Ilargia handia bada ere, oso urrun
|
dago
gizakiongandik, eta ezin du izan sorbalda gainean pausatutako intsektu batek baino eragin handiagoa. Ildo beretik, Kellyk eta kideek jaioberri baten inguruko gorputzek umearengan eragiten duten grabitate indarra Ilargiarenarekin alderatu zuten (ikusi 4 irudia), eta astroaren eragina hutsala zela ondorioztatu [4].
|
|
|
Eta etxea ondo aireztatzen ez badu, eta konposatua airean eta altzarietan metatzen uzten badu, arriskuak ekar ditzake. Izan ere, 2011tik, formaldehidoa kantzerigeno gisa sailkatuta
|
dago
gizakientzat. Kandela lurrindunen eta aire gozagarrien usainaz gozatzen duzun bitartean, konposatu kaltegarri baten eraginpean egon zaitezke.
|
|
2019
|
|
|
Gizakiaren oraingo nagusitasuna epifenomeno bat da, alegia, bigarren mailako fenomeno bat. Ugaztunak dira talde nagusia, eta horien barruan
|
dago
gizakia. Garai jakin batean, nagusitu egin da, baina, eskala geologikoan, une bat besterik ez da.
|
|
|
Edozein kasutan ere, argi
|
dago
gizakion adierazpen sinbolikoek ezin dutela kultura eratuZuzenbideari dagokionez, edo kultura ondasun juridiko gisa ulertzen badugu. Ildo horretan etajarraian aztertuko ditugun arauek biltzen dituzten kultur adierazpenen aurka zeinAdministrazioak babestu beharreko ondasun gisa sailkatzen dituen kultur ondareen aurka egingabe, kulturaren kontzepzio irekia aurreikus dezakegu, kultura gertakarien numerus apertusdelakoa, zeinaren kultur balioa eta sailkapena unean eta tokian bertan ditugun arau edokonbentzio sozialen araberakoak izango diren.
|
|
2020
|
|
|
Duela 80 urte, bazirudien Tenereko akaziaren egokitzeko gaitasunak ez zuela mugarik. Gaur egun, garbi
|
dago
gizakion kirtenkeria dela mugarik ez duena.
|
|
|
Birusak ugariak dira ugaztunetan, oro har (1 taula), baita hegazti eta bestelako ornodun askotan ere. Baina haien ingurune naturalean utziz gero, oso aukera gutxi
|
dago
gizakioi gaixotasunak transmititzeko, eta eskaintzen dizkiguten onura ekologikoak ez dira arbuiatzekoak. Hori, ordea, ez da errealitatea.
|
|
|
Polinizazioa arriskuan
|
dago
gizakiak eraldatutako paisaietan
|
|
|
Azaleko ilustrazioak ongi kondentsatzen du 60ko hamarkadaren bigarren erdian Letek eraikitzen duen subjektu poetikoaren mundua: gurpil moduko batean katigatua
|
dago
gizakia, egunerokotasunean preso. Bigarren ataleko viii. poemak labur lezake liburuaren izpiritua.
|
|
|
Gizakia nazkatuta
|
dago
gizakiaz."
|
|
2021
|
|
|
Ez
|
dago
gizaki arrunten esku bazkari bat gertu dagoenean Agnes Blaik galtzeko litzatekeen estrategia: egia esan, ez dut uste halakorik egin litekeenik.
|
|
|
Halako uniformetasun monotono bat
|
dago
gizakien patuetan. Gure bizitzek lege zahar eta aldaezinen arabera egiten dute aurrera, berezko kadentzia uniforme eta zahar bati jarraiki.
|
|
|
Kontrara, subjektua askatasuna da, egun ez den hori izateko aukera irekia. Jatorriz ezereza izanik, askatasunera kondenatuta
|
dago
gizakia, helduleku finkorik gabe galderak egin, ekin eta sortzera. Bestela esanda, existentziaren bidez bere burua gainditu eta askatasun berrietara hedatzera.
|
|
2022
|
|
|
Nahiz eta biak batuta segundo oso batera ez iritsi. Azken batean, kalkulatu denez, segundo baten bueltan
|
dago
gizaki batek bere kabuz neurtu dezakeen denbora zatiki medianoa. Hau da, gehienezko eta gutxienezkoen arteko zatiki guztien Zero meridianoa.
|
|
|
Pezibear Beta laktoglobulina behi esnean eta bestelako hausnarkarietan ugariena den proteina serikoa (ardia, ahuntza, burra, behorra), baita beste ugaztun batzuetan ere (zerra, txakurra, gata edo izurdea). Hala ere, ez
|
dago
gizakiaren amaren esnean ez karraskarietan, ez untxietan, ez gamelu emeetan. Zein da bere funtzioa?
|
|
|
Teknologiari dagokionez, argi
|
dago
gizakien etorkizuna teknologiatik pasatzen dela; gaixotasunak detektatu eta zuzentzeko zientzia eta ikerketa aurrerapenei buruz ari bagara, adibidez. Beste gauza bat da etorkizuna teknologiaren esku uztea, artifizialki aldatzeko.
|
|
|
Bizi garen mundu globalizatu honetan, abentura bat bizitzeko toki egokiak aurkitzea gero eta zailagoa da: gure planeta gainezka
|
dago
gizakion gure presentzia ez oso maiteagatik. Zorionez, oraindik ere, gutxiago izan arren, badira ezkutuko txokoak, zeinetan, garai ez horren urrun batean gertatzen zen bezala, txiki sentitzen garen, ezer gutxi izatetik hurbil, inguruan daukaguna gure aldean itzela baita.
|
|
|
Zer da gizakia izadiaren kreazio aipagarriena besterik? Eta hori horrela izanik, ba ote
|
dago
gizakien artean nabarmentzea baino garaipen loriatsuagorik?
|
|
|
Dramatismoa dario agertoki natural horri, are gehiago goizeko ordu honetan, zeinean osoki inguratzen baitu bakardadeak. Eta gero hortxe
|
dago
gizakiaren eskua, uharteraino eraikitako zubian eta handik haitzaren gailurreraino iristen den bidezidor harriztatu horretan. Eta, ororen buru, inon den ermitarik itsastarrena.
|
|
|
Segidan, Hernandok azaldu zuen bere analisiek ez dutela diziplina batean abiapuntu hartzen, eta bere burua diziplinartekotzat ez ezik, diziplinarik gabekotzat jo zuen. " Nire ustez —dio—, ez
|
dago
gizakia ulertzea baino ezer konplexuagorik, eta horretarako, norbaitek garatutako edozein optikatatik ekin behar zaio. Diziplina akademikoak botere gailuak direla uste dut6".
|
|
2023
|
|
|
Sortzea gizaki guztiok dugun ahalmena da. Sortzea, ordea, ez
|
dago
gizaki guztion eskura. Sortzeak eta sorkuntza gizarteratzeak kostu handia dute eta horren bueltan legeak eta merkatuak sortu dira, klase sortzaile eta banatzaile bat mantentzeko.
|
|
|
Ez dira etorriko, hemen daude klima aldaketaren ondorioak. Funtsean, horren jatorria
|
dago
gizakiok naturarekiko dugun harremanean: ez da gure bizilekua, ezta gu egiten gaituena ere, baizik eta gure nahieran ustiatzeko dagoen plaza.
|
|
|
Ilargira doaz, baina ez dakite zeru izarniatuaz gozatzen. Zoriontsu izateko behar dugun guztia ez
|
dago
gizakiok sortutako ezertan, baizik eta izadiaren edertasunean". Edozein gaztek onar ditzake Hofmannen hitzak, baina, Hofmannen adinera iritsi aurretik, lsd eta kideak probatu nahi, badaezpada.
|
|
|
Kasik beti, edo segurago ere beti, obligazio guziak ukatzen dituenak gezurra erraten die bestei baita bere buruari berari ere; eta izatez hori aitortzen du. Izan ere ez
|
dago
gizakirik ongiaren eta gaizkiaren gaineko bere iritzia noizean behin ematen ez duenik, bederen urkoa gaitzesteko.
|
|
|
Ez
|
dago
gizaki, aingeru edo djinnik bere desioak burutzeko aukerari eusten ez diona, eta niri tokatu zait ezer desiratzen ez duen bakarra.
|